Muziek speelt
centrale rol
tijdons festival
r/RliSlmgm
toegelicht
I333£SEBE3!£Ö
Ondanks zorgen toch groots opgezet Holland Festival
Bouwplan
Stopera
ongewijzigd
De Vieux
met de Franse
Brandy
DE KUYPER
VIEUX
Magistraal toneel
van Pnbliekstheater
CJP-houders
kiezen zélf
kandidaat
voor prijs
OPEN OF DICHT ALTIJD LICHT
450
DONDERDAG 23 APRIL 1981
PAGINA 5
HILVERSUM- De NOS zal via radio en te
levisie van 1 tot en met 23 juni uitge
breid aandacht besteden aan het Hol
land Festival met 16 rechtstreeekse uit
zendingen o.a. in samenwerking met de
KRO en de NCRV.
De meeste radio-uitzendingen zijn in stereo te beluis
teren via Hilversum 2. steeds om 20.00 uur. Daar
naast worden op de zondagen zogenaamde koffie
concerten via Hilversum 4 uitgezonden Ook zal dc
NOS-radio tijdens het hele festival dagelijks via Hil
versum 4 rond 12.00 uur een speciaal aan het festival
gewijd journaal brengen.
Via de televisie worden 6 uitzendingen gewijd aan het
gebeuren. Op 2 juni is er in samenwerking met de
radio een rechtstreekse reportage van de wereldpre
mière van 'De Tijd' van de componist Louis And-
nessen. Verder brengt de NOS een programma over
de pianist/componist Maarten Bon en een recht
streekse uitzending van dc voorstelling 'De wonder
baarlijke mandarijn' van Bcla Bartok
Tenslotte zal op 24 juni in samenwerking met de Duit
se televisie een reportage worden gebracht van de
opvoering van Bertolt Brecht's 'Die heilige Johanna
der Slachthofe' docr het Schauspielhaus Bochum
DEN HAAG (GPD) Voor veel mensen is klassieke muziek kunst, gemaakt door compo
nisten, die met pruik op en in kuitbroekjes rondliepen en minstens 300 jaar geleden
overleden zijn. Maar er zijn ook nog componisten die léven en nog niet in een mauso
leum zijn bijgezet.
In het kader van het 34ste Holland Festival dat dit jaar ongebruikelijk lang duurt (van 1
juni tot 15 juli), gaat Louis Andriessen voor deze categorie hedendaagse componisten
als wegbereider voor andere vakgenoten optreden. Hij gaat als eerste de rol vervullen
van centrale componist en commentator van het HF'81.
De bedoeling is dat Andriessen een
poging zal doen de hedendaagse
kunst - in dit geval de muziek - te
bevrijden uit hel isolement van
de onbekendheid. Wat weet het
publiek over de schrijver van
muziek, van het waarom van
zijn composities, van de manier
waarop een stuk van hem wordt
uitgevoerd zoals het wordt uitge
voerd? Andriessen wil op die
vragen een antwoord geven. Hij
heeft HF-programma's mogen
beïnvloeden en mede samenstel
len. Er worden tal van oude en
werken (in totaal: 14)
i zijn hand gespeeld.
Zorgen
Het 34ste Holland Festival telt 336
manifestaties. HF-directeur
Frans de Ruiter benadrukte gis
teren tijdens een persconferentie
in Den Haag dat „dit nationale
instituut, gedragen door bijna al
le kunstinstellingen" steeds
meer verbazing en jaloezie op
wekt bij het buitenland. Dank zij
de subsidies van rijk en gemeen
ten en bijdragen van het bedrijfs
leven (sponsorbedrag van een
ton) kon er opnieuw een pro
gramma „met geheide hoogte-
AMSTERDAM (GPD/ANP) - De
planning voor de bouw van het
stadhuis-muziektheater (Stope
ra) op het Amsterdamse Waterlo-
oplein zal niet worden veran
derd. Een motie van PPR, PSP
en CPN om de inspraaktermijn
over de bouw van de Stopera te
verlengen en een motie van PSP
en PPR om een geheel nieuw
plan te ontwikkelen voor het Wa-
terlooplein, vonden in de hoofd
stedelijke raad een minieme
steun. Dit bleek woensdag tij
dens de behandeling van een
viertal brieven aan de raad over
de bouw van de Stopera en over
de inspraakprocedure.
Volgens burgemeester Polak is er
voldoende inspraak geweest
over de bouw van het stadhuis-
muziektheater. „Wij hebben
nauwkeurig geluisterd naar de
toekomstige gebruikers en dat
heeft tot de nodige wijzigingen
geleid", aldus Polak
Het Japanse hotelconcern Okura
krijgt van dc gemeente Amster
dam een bedrag van 1.7 miljoen
gulden als schadeloosstelling
voor de extra kosten, die zijn ge
maakt om het hotel in de hoofd
stad aan te passen aan een mu
ziektheater, dat ernaast zou ko-
De bouw van het muziektheater op
die plaats is niet doorgegaan,
omdat later gekozen werd voor
combinatie met het nieuwe stad
huis op het Waterlooplein. De di
rectie van het Okura-concern
heeft er echter altijd op gewezen,
dat het hotel uitsluitend en ai-
leen op die plaats gebouwd is,
omdat op het ernaast gelegen ter
rein een muziektheater zou ko
men. Daarvoor zijn extra kosten
gemaakt. Het hotel heeft vanaf
de opening in 1971 met verlies
gewerkt.
punten" worden samengesteld
dat veel kwalitatief en vernieu
wend repertoire bevat.
Toch zijn er ook zorgen. De moge
lijkheden tot landelijke sprei
ding van de HF-evenementen ne
men voortdurend af. De eerste
onrustbarende tekenen van be
zuinigingen bij plaatselijke
schouwburgen en theaters - als
gevolg van decentralisatie van
het landelijk cultuurbeleid - zijn
al waarneembaar. Vanaf de Velu-
we en beneden de grote rivieren
wordt het volgens De Ruiter
steeds moeilijker nog HF-pro-
dukties redelijkerwijs af te zet
ten. Naast voorstellingen in de
vier grote steden zijn er dit jaar
overigens nog produkties te zien
in Maastricht, Eindhoven, Haar
lem, Groningen, Arnhem. Mid
delburg. Almelo. Breda, Muiden,
Tilburg. Loevestem, Winters
wijk, Almere, Leiden en Wage-
ningen.
Muziektheater
Veel aandacht wordt tijdens dit
Holland Festival traditioneel ge
schonken aan opera en muziek
theater.
Allesomvattend startpunt is het
theaterstuk „De Tijd" door het
vocaal en instrumentaal ensem
ble van het Kon. Conservatorium
in Den Haag, dat Andriessen
schreef ter gelegenheid van de
opening van de nieuwbouw van
het conservatorium in opdracht
van crm. In tegenstelling tot bij
na alle andere muziek poogt
Andriessen hiermee de tijd niet
te doen vergeten maar juist hoor
baar te maken. De muzikanten
zitten in de orkestbak en op het
podium spelen zich allerhande
visuele zaken af, zonder dat er
mensen aan te pas komen. Het
stuk duurt 41 minuten en is „zeer
zacht en langzaam".
Voorts staan in deze categorie Ja-
copo Peri's „Euridice" en nieu
we Italiaanse muziek op het pro
gramma. Op het Muiderslot
wordt Hooft muzikaal herdacht.
Muziek uit de periode tussen de
twee wereldoorlogen komt van
het Ned. Kamerorkest, het pia
noduo Madge-Kormendi, het
koor van de Vrije Universiteit en
het Residentie-Orkest (Van Gil-
se). In contrast daarmee wordt
aandacht geschonken aan tech
nologische ontwikkelingen in de
kunst (opera Einstein, Electric
Phoenix). Zoals bij „De Tijd" ko-
(ADVERTENTIE)
IX- Kuypcr Vieux. Een Vieux
om rustig van te genieten
ALs aperitief ol na de maaltijd,
meteen kopje koffie.
n Verrassend staaltje van echt
vakmanschap. Bereid met Franse
Brandy. En dat proef je!
LEIDEN Slechts op één punt
kan inhoudelijk kritiek -worden
geleverd op 'Wie Is Bang Voor
Virginia Woolf. dat gisteravond
door het Publieksthcater in een
volledig uitverkochte Leidse
Schouwburg werd gespeeld. Dat
is het onvoorstelbaar aantal
krachttermen, dat óf regisseuse
Elise Hoomans óf vertaler Ge
rard Reve gemeend heeft in het
stuk te moeten handhaven.
Het lijkt immers niét
schijnlijk, dat de spelers en
speelsters met synoniemen de
zelfde emoties hadden kunnen
oproepen. Het voordurend ijdel
gebruiken van Gods naam met
de frequentie van een "stop
woordje' kan het niveau van een
theatervoorstelling nimmer op
een hoger plan brengen.
Maar dit is dan ook de enige kri
tiek. die het 'Publieksthcater',
i.e. Annet Nieuwenhuyzen (Mar
tha), Eric Schneider (George),
Marijke Vcugclers (Honey) en Fi-
lip Bolluyt (Nick) de beoordelaar
toestaat. Voor het overige lijkt de
Nederlandse taal onvoldoende
hyperbolen te herbergen om dit
magistraal toneelspel ook* maar
enigszins recht te doen wederva
ren. Naast de imponerend sterke
tekst van Edward Albee, die nu
al meer dan vijftien jaar kan aan
schouwen. dat 'Wie Is Bang Voor
Virginia Wolf is uitgegroeid tot
één van de beste stukken binnen
de wereldtoneelliteratuur, lijkt
het succes van gisteravond ook
een ondubbelzinnige compli
ment voor de acteurs en actrices.
Een weincht onbedoeld span
ningsveld wordt opgeroepen
door de omstandigheid, dat ener
zijds twee alom bekende toneel
spelers (Annet Nieuwenhuyzen
en Eric Schneider) een onder
hoogspanning staande dialoog
voeren met twee (voor het grote
theaterpubliek vrijwel onbeken
de) spelers: Marijke Vcugelers en
Filip Bolluyt. Onmiddellijk dient
hier dan vermeld, dat de rollen
van 'Honey' en 'Nick' zeker zo
sterk bezet waren als die van
'Martha' en 'George'.
Opvallend is inmiddels, dat Albee
in een in 1964 gepubliceerd inter
view afstand neemt van een te
vrijblijvende probleemstelling.
Edward Albee formuleert dat als
volgt: "Ik heb geen behoefte aan
dat soort voorstellingen, met als
enig overgebleven probleem,
waar je je auto hebt geparkeerd'.
In 'Virginia Woolf hoeft hij niet
bang te zijn, dat hij er zich te ge
makkelijk van heeft afgemaakt.
Het stuk boeit, zeker in deze in
terpretatie, die gerelateerd kan
worden aan dc ESTA-opvoering
en de rol die Ank van der Moer
jaren geleden neerzette, op een
onontkoombare wijze.
Het lijkt daarom een goede keuze
dat het 'Publieksthcater' 'The
Lady From Dubuque' uit 1979
van Edward Albee voor het vol
gende toneelseizoen op het re
pertoire heeft genomen. Resu
merend: een onvergetelijke to
neelavond, zoals je er maar drie a
vier per toneelseizoen mee
maakt.
BERT KOEKEBAKKER
Een scène uit Brecht's "De heilige Johan
komst ige Schauspielhaus Bochum.
i het uit Duitsland af
men robots, computcrapparaten
en foto-elektrische cellen op de
podia te staan. Een bijzondere
voorstelling belooft „De Slun
gels" van Michel Waisvisz, een
„mechanisch ballet- en theater
werk". te worden. Aan de 100e
geboortedag van Bela Bartók
wordt uiteraard niet voorbij ge
gaan en er zal veel muziek voor
piano en slagwerk zijn.
Dans
In de dans- en toneelsector wordt
het accent gelegd op de moderne
DEN HAAG (GPD) - Houders
van een cultureel jongeren
paspoort (CJP) kunnen dit
jaar voor de eerste maal zelf
kandidaten kiezen die in
aanmerking komen voor het
Zilveren Cultureel Jongeren
Paspoort. Deze onderschei
ding is bedoeld om een per
soon of een groep mensen in
het zonnetje te zetten, die zich
verdienstelijk heeft gemaakt
voor jongeren in het alge
meen en voor CJP-houders in
het bijzonder.
De sinds 1977 beslaande onder
scheiding werd eerder uitge
reikt aan de Nederlanders
Ramses Shaffy (zanger) en
Yvonne Keuls (schrijfster) en
aan de Belgen Urbanus van
Anus kleinkunst-artiesten
Raoul Servais (animatiefil-
CJP-houders kunnen tot uiter
lijk 29 mei hun keuze telefo
nisch bekend maken op num-
n\er 033-751908 van het lan
delijk CJP-bureau.
dans in New York en het reper
toiretoneel van de Glasgow Citi
zens' Theatre Company en het
Schauspielhaus Bochum. Onder
het kopje „Het Soefisme en de
Muziek komen kunstuitingen
uit landen als Pakistan. India,
Turkije. Tunesië en Marokko aan
bod Nieuw zijn 2 HF-tentoon-
stellingen waarin verbanden zijn
gelegd met andere programma
onderdelen. Verder accenten op
de figuur van Jeanne d'Arc (ver
sies van Brecht en Honnegcr) en
de muzikale talenten van Nietz
sche.
Aan de kinderen is ook gedacht
met onder meer het Hongaars
Poppentheater en het Indone
sisch schaduwpoppentheater
Raras Budaya. Sterk vertegen
woordigd zijn voorts de litera
tuur (Poetry International) en de
beeldende kunst (expositie van
de Central School of Art and
Design in Londen en de markan
te aanwezigheid van Philip
Prowse op dit festival) Het
HF'81 telt weer verschillende
wereldpremières.
VPRO-directeur
contra bestuur
AMSTERDAM (ANP) Directeur
Frans de Smit van de omroep
vereniging VPRO heeft bij de
kantonrechter in Den Haag een
civiele procedure aangespannen
tegen het bestuur van diezelfde
omroep. De Smit is het niet eens
met de weigering van het VPRO-
bestuur hem voor te dragen voor
de benoeming tot lid van de raad
van beheer van de Nederlandse
Omroepvereniging NOS
De Smit wil van het Haagse kan
tonrechter de uitspraak dat het
VPRO-bestuur ten onrechte
heeft geweigerd hem beschik
baar te stellen voor die functie.
Volgens die dagvaarding komt de
weigering van de VPRO neer op
diskwalificatie van Smit s per
soon. "ook al beweert de VPRO
het tegendeel
(ADVERTENTIE)
Nieuw in onze Accessoirie shop Sunroof met
veiligheidsglas en zonneraster. Steek uw licht op
CITROËN s
NEDERLAND 1
18.25 Nieuws voor doven en slechthorenden (NOS)
18 30 Jeugdjournaal (NOS)
18 36 Sesamstraat (NOS)
18 50 Paspoort informatie voor Turken (NOS)
19 00 Woody Woodpecker (TROS)
19 07 Op volle toeren (TROS)
20.00 Onze Ouwe (TROS)
21.00 - Kieskeurig (TROS)
21.37 Journaal (NOS)
21.55 - Artsenij (NOS)
22.45 - IJshockey (NOS)
23.20 Journaal (NOS)
23.25 - Nieuws voor doven en slechthorenden (NOS)
NEDERLAND 2
18.27 - Wiskundige modellen, les 9 (TELEAC)
18.57 - Journaal (NOS)
18.59 Scooby Doo (VARA)
19.25 Jan J. de B om voorheen De Kindervriend (VARA)
20.00 Journaal (NOS)
20.27 - De Lemmings (VARA)
21.20 De Ombudsman (VARA)
21.50 Edelvrouw-bedelvrouw (VARA)
22.20 - Achter het nieuws (VARA)
23.15 Journaal (NOS)
23.20 - Nieuws voor doven en slechthorenden (NOS)
DUITSE TV
DUITSLAND I
16.10 Journ 16.15 Filmportret. 17 00
Kinderserie 17.35 Muzikaal progr
17.58-18 00 Journ (Region progr
NDR 9 25-9 55 Gevar kinderprogr
WDR: 9 25-9.55 Gevar. kinderpro-
Region progr NDR !8 00 Polizei-
inspektion 1. tv-senc 18 30 Aktual
18.45 Kleuterserie 1855 Aktueel
progr 1925 Sport 19.59 Pro
groverz WDR 18 00 Verhaal 18 15
Eine amenkanischer Familie, tv-
serie. 19 15 Aktual 19 45 Show-
progr I. 20.00 Journ. 20.15 Filmre-
port. 21.15 Amus.progr 21 45 Caba-
retprogr 22 30 Aktual. 23 00 Sport.
24.00-0 05 Joum.
DUITSLAND II
16.30 Inform, serie. 17.00 Joum.
17.10 Tekenfilmserie 17 40 Gevar
18.20 Frau ueber vierzig. tv-serie
19 00 Journ 19.30 Showprogr 2100
Aktual 21.20 Report. 22.05 Die Ein-
wanderer. tv-film. 23.25 Joum.
DUITSLAND UI WDK
18 00 Kleuterpro gr 18 30 Cursus na
tuurkunde 19 00 Jeugdmagaz 19 45
Journal 3 20 00 Joum 20 15
DcuUchland im Jahre Null, speel
film 21.25 Medisch magazine 22 10
Fümreport 22.55 Report 23.25 Jour-
BELGISCHE TV
BELGIË VLAAMS
18 00 Kinderfümsrne. 18 05 Jfued
serie 18.30 Jeugdmagaz 19 00 TEe-
kenfilm 19.05 Tekenfilm 19 17 Uit
zending door derden 19 37 Meded
en Morgen. 19 45 Joum 20.10 Spel-
progr 20 55 Aktual 21 45 Dallas, tv-
serie 22.30 Sport. 23 00-23.15 Jour-
NET II
18 00 Kinderfümsene 18 05 Jeugd
serie 18 30 Jeugdmagaz 19 00 TEe-
kenfilm. 19.05 Tekenfilm 19 17 Uit
zending door derden. 19 37 Meded.
1 Morgen 19 45 Joum 20 10 Open
In de tv-rubriek Artsenij van de NOS vanat>ond aandacht voor de
arts Cornells Moerman en diens omstreden behandeling can kan
kerpal lenten. Deze 88-jarige huisarts uit Vlaardingen houdt zich
sinds 1940 bezig met het behandelen van kankerpatiënten volgens
een door hem zelf uitgedachte methode ln tegenstelling tot de offi
ciële geneeskunde, die kanker als plaatselijke aandoening be
schouwt en als zodanig behandelt, richt Moerman zich op de ge
zondheidstoestand van het hele lichaam. Oorzaak van kanker is
volgens Moerman een gestoorde stofwisseling Hij behandelt zijn
patiënten met een speciaal dieet en is tn principe legen ingrijpen
de behandelingen zoals opereren, bestraling en het innemen can
middelen die de celgroei moeten afremmen Deze handelingen heb
ben naar zijn mening alleen een plaatselijk effect en ondermijnen
de gezondheidstoestand van het lichaam Hei lichaam kan zJlfde
kanker verdrijven, mits het maar gezond ls en blijft, aldus Moer-
Moermans visie op genezing van kanker heeft ran begin af aan bij
een groot aantal van zijn collega's weerstand opgeroepen ln 1957
verscheen er een vernietigend rapport over de medische waarde
van de Moerman-therapie Toch blijft Moerman doorvechten, ge
steund door een toenemend aantal genezen patiënten, traarran
het overigens niet vaststaat of deze inderdaad door Moermans be
handeling zijn genezen.
In de documentaire komt allereerst Moerman zelf aan hel woord,
die zijn theorieen uiteenzet en verhaalt over zijn jarenlange strijd
om officiële erkenning van zijn therapie Ook aandacht poor zijn
tegenstanders profdr. Muntendam en profdr Gerbrandy Ten
slotte een gesprek met een huisarts die naast zijn getvone praktijk
ook zogenaamde 'Moerman-behandelingen' geeft
(NOS, Nederland 1, 21.55 uur).
DONDERDAG 23 APRIL
HILVERSUM I
NCRV 18 11 (S) Hier en nu 18 30(S)
75 jaar Bond. reportage 18 45<S) Le
ger des Heilskwartier 19 02 (Si De
wereld zingt Gods lof 19 53 Kost
gangers 20 03 (S) Orgelconcei L
20 35 (S) Literama donderdag 21 02
(S) Op de vrye toer 22 02 (S) NCRV
Donderdag Sport 22 50 Politiek be-
kenen NOS 23 02 24 00 (S Met het
oog op morgen KRO 0 02 (Sl Dc
Nachtspiegel 1 02 (Sl Tuss.-n de
hoeren met 3 02 (S) Half Weg
4 02 (S) Heme op I 6 02 (S) Van zes
sen klaar wakker
HILVERSUM II
IKON 1805 Kleur OVERHEIDS-
VOORL 18 35 De politie nu P I'
18 50 Uitr van de PPR AVRO 19 00
Kurt Tuchnlsky. de man met de vyf
namen 19 20 (Sl In de kaart gr
speeld. klass verzockpmgr 21 00(S)
Ensemble Integration klass mui
22.30 Nws 22 40 (S) Het Amsterdam
Duo klass muz 23.15 (S) Jazz-
Spectrum 23.55 Nws.
HILVERSUM III
NOS 18 03 (S) De Avondspits met
de Nationale Hitparade TROS
19 02 (S) Poster 20 02 (Sl Soul show
22 02 (S) Sesjun 23 02 24 00 (Sl Wim
van Putten met LP-werk
VRIJDAG 24 APRIL
HILVERSUM I
leder heel uur nieuws KRO (7 03
Echo 7 30 Sociale inform 8 03
Echo) 9 03 De Vensterbank 12 03
Van Uur tot Uur 13 03 Echo 13 15
HILVERSUM II
VPRO 7 00 Nws 7 10 Ochtendgym.
7 20 Radinnws dienst Vpro (7.30.
8 00 en 8 30 Nws I 9 00 Gym voorde
vrouw 9 10 Waterstand 9 15 Expres
Vpro NCRV 10 30 Vaderlandse ge
schiedenis TROS 1120 Week in
week uit 12 26 Meded voor land en
tuinbouw 12 30 Nws 12 36 Aktua
13 00 Nws NOS 13 11 Meer over
minder 14 45 't Kan van nut zyn
15 30 Van onze redactie VOO 17 00
Info radio 17 24 Meded 17 30 Nws
17.36 Info-radio.
HILVERSUM III
Ieder heel uur nieuws EO 7 02
Ronduit op drie 8 02 EO-
Metterdaad Memo 8 05 Tydsein
9 02 Muzikale fruitmand 10 45 De
boodschap van het lirhte NCRV
11 03 Pop non stop 12 03 Goetemid
dag (12 25 Weerpraatje 13 45
F.lmnws VOO 14 03 Tipparade
15 20 Popjoum. 15 30 Top-40 (16 45
Concertnws
HILVERSUM IV
NOS -00 Nws 7 02 Vroeg klassiek
9 00 Nws 9 02 Muziek uit de Midde-
leeuwen en Renaissance 9 35 Vry.
dagmorgenroncert Berliner Bach-
Tagc 1980 VOO. II 00 Muziek voor
miljoenen (12 02 Muziekkwis 12 10
Muziek uit de klass top 10 12 30
Nws populaire klassieken) EO
13 Of» Klass klankjuwelrn 14 02
Theologische verkenningen 14 20
Klassiek concert VPRO 15 00 Mu
nek op-vier TELEAC 17 00 Ge
dragstherapie. les 2.