Akkoord bij Philips
SS£!
Vakbonden fel tegen
sluiting Van Gelder
Beurs Amsterdam
"Meevaller aardgas
naar bedrijfsleven"
Sociaal plan: duizend banen weg
Hoge rente en uw geld blijft
dagelijks opvraagbaar.*
NMB
Duitsland ruziet
over rentestand
Beufsoverzicht
DONDERDAG 16 APRIL 1981
ECONOMIE
PAGINA 27
Minder winst Ahold
De omzet van Ahold aan derden is
in de eerste veertien weken van
dit jaar 9.5 pet hoger geweest dan
in hetzelfde tjjjdvak Vün 1980. In
Nederland bedroeg de stijging
zeven procent en in het buiten
land bijna achttien procent.
Omdat het jaar als gevolg van het
prijsbeleid van Ahold werd inge
zet met kleinere marges, bleef de
totale winst in de eerste twaalf
weken (drie periodes) achter bij
die over dezelfde periode van
1980. zo heeft het bestuur in de
jaarvergadering medegedeeld.
Meer winst Amev
Het Amev verzekeringsconcern
ziet met een winstgroei van ruim
twintig procent terug op een
gunstig 1980. De nettowinst be
droeg 138.6 min tegen 115,1
min in 1979.
Minder autoschade
Voor de autoverzekeraars lijkt 1980
een gunstig jaar te zijn geweest.
Uit do nu beschikbare jaarversla
gen blijkt dat er vanwege betrek
kelijk weinig autoschade minder
geld behoefde te worden uitge
keerd dan bijvoorbeeld het voor
gaande jaar. Volledig cijfermate
riaal is nog niet aanwezig.
De Contactcommissie Motorrijtui
genverzekeraars meent dat een
combinatie van factoren de oor
zaak is van de opvallende terug
gang van de autoschades. Een
woordvoerder noemt de zachte
winter, de slechte zomer en een
gewijzigd autogebruik - voor
zichtiger rijden en minder kilo
meters - onder druk van de eco
nomische omstandigheden.
Zuivelmarkt moeilijk
Voor het komende halfjaar dreigen
op de zuivelmarkt nog geen gro
te moeilijkheden: het aanbod
kan wel tegen de op dit moment
geldende prijzen worden opge
nomen. Een hernieuwde groei
van de voorraden later in het jaar
is echtér niet uitgesloten.
Voorzitter drs. H. Schelhaas van
het Produktschap voor Zuivel
zei dit in de gisteren gehouden
bestuursvergadering.
Verlies Volker
Het verlies van Koninklijke Vol-
ker-Stevin NV over 1980 dat in
december vorig jaar werd geta
xeerd op 275 min is definitief
vastgesteld op 279,6 min. De
omzet bedroeg ruim 2,8 mil
jard. Het garantievermogen per
ultimo 1980 beloopt 543 min, al
dus het concern.
De orderportefeuille heeft thans
een omvang van 3,1 miljard. In
1981 wordt een positief bedrijfs
resultaat verwacht. Reorganisa
tiekosten en hogere rentelasten
zullen er echter toe leiden dat -
naar het zich nu laat aanzien - dit
jaar nog een licht negatief totaal
resultaat zal worden geboekt.
Britse ambtenaren
De Britse regering wil de 530.000
ambtenaren in het land die al we
ken met steeds nieuwe acties om
hogere salaris strijden, slechts
een verhoging van zeven procent
toestaan. Dit heeft de betrokken
minister. Lord Soames, gisteren
in het Hogerhuis meegedeeld.
De ambtenaren-vakbonden ei
sen 15 procent.
DEN HAAG (ANP) - De meevaller
uit de aardgasexport van 0.7 tot 1
miljard gulden dit jaar moet ge
heel worden aangewend om het
bedrijfsleven te helpen. Het
moet afgelopen zijn met het
doorsluizen van de aardgasbaten
naar de bodemloze put van de
collectieve sector.
Voorzitter mr. Chris van Veen van
het Verbond van Nederlandse
Ondernemingen (VNO) legde de
ze eis gisteren tijdens een pers
conferentie naar aanleiding van
de maandelijkse VNO-bestuurs-
vergadcringcn op tafel van het
volgende kabinet.
Van Veen gaf aan hoe de aardgas
opbrengsten in de toekomst
moeten worden gebruikt. Een
derde dient te worden aange
wend om de kosten van het be
drijfsleven structureel te lijf te
gaan. een derde voor lastenver
lichting voor de werknemers om
de energiekosten voor het be
drijfsleven te verminderen.
De vakbeweging, maar vooral de
politici moeten volgens de VNO-
voorzittcr begrijpen dat de werk
gelegenheid alleen kan worden
veiliggesteld als gezonde bedrij
ven hun marktpositie kunnen
versterken en kunnen groeien.
Gaat een nieuw kabinet het be
leid van het hu id iep voortreffen
dan gebeurt er onvoldoende.
Dan gaan we hardstikke de mist
in. aldus Van Veen.
Het VNO gaat na de Tweede-Ka
merverkiezingen zijn wensen
pakket bij de kabinetsformateur
deponeren. Vooralsnog bleek
mr. Van Veen geen hoge pet op
te hebben van het functioneren
van de politici. In het VNO-be
stuur had hij ergernis bespeurd
over het gem^k waarmee politici
via halve waarheden en goedko
pe stunts denken de problemen
op te lossen, maar deze feitelijk
voor zich uitschuiven. Kennelijk
is men er nog steeds onvoldoen
de van doordrongen dat als we
op deze manier doorgaan, we
volledig vastlopen en terechtko
men in een grijs en zwart circuit,
in het beleid ter versterking van
het bedrijfsleven past in de ogen
van het VNO geen centrale loon
politiek. Die zal in de bedrijven
tot stand moeten komen. Ook
mag het volgend kabinet de "hei
lige koe" van de automatische
prijscompensatie en de koppe
lingen van de uitkeringen en
ambtenarensalarissen aan de lo
nen in het bedrijfsleven niet bui
ten de discussie laten en moet
"het koopkrachtdogma worden
bijgezet", aldus Van Veen.
VELZEN <ANP) - Werknemers van het met sluiting bedreigde papierconcern Van Gelder in Velzen houden de
poort van het bedrijf gesloten om het uitgaan van goederen te controleren. Bij twee vestigingen van het concern
zouden, als de plannen doorgaan, tenminste duizend ontslagen vallen.
Protestbrief tiaar minister
DEN HAAG (GPD/ANP) - Alle bij
de sluiting van Van Gelder Pa
pier betrokken bonden hebben
een felle protestbrief geschreven
naar minister Van Aardenne
(economische zaken). Daarin
wordt de voorgenomen sluiting
van de fabrieken Velsen-Noord,
Velsen-Zuid en Renkum 1 voor
barig. a-sociaal en economisch
niet verantwoord genoemd.
De bonden zeggen in hun brief, dat
de directie van Van Gelder toe
geeft dat Renkum 1 economisch
nog haalbaar is, maar dat men
het geld nodig heeft om de schul
den te betalen. Hierdoor pro
beert men de kredietgevers vei-
NMB Kapitaalmarkt-Renterekening
Groenteveiling Katwijk aan den Rijn.
Waspecn Al-per kist 32 - 35.80. All 15
31.10. BI 32 - 40, Bil 6.80 - 15.80, Cl 8 -
19,90, CII 4,50 - 18.10.
Aanvoer: 166 ton. Breekpeen Al-per kist
3,20 - 9,70, prei A per kg. 45 - 99, uien
per kg. 65 - 66. selderij 76. bloemkool 6
per bak 1-2,05 - 2,13. 81- 1,33 - 2.03, 811-
51 - 1,05, 121- 82. 1211- 41
Aanvoer 1.400 stuks.
Rt rilt voor Jc maand optil.
De NMB Kapitaal
markt-Rentereke
ning geeft een rente die
een half procent hoven
het gemiddelde rende
ment op aflosbare Ne
derlandse staatslenin
gen ligt. Een hoog ren
dement dus.
♦Uw geld blijft
dagelijks opvraagbaar.
Over de opgenomen
bedragen berekent de
NMB een geleidelijk
afnemende retourrente.
Folder met uitge
breide informatie bij
elk NMB kantoor ver
krijgbaar.
De NM B denkt met u mee.
lig te stellen, waaraan de belan
gen van de werknemers onderge
schikt worden gemaakt. Dit noe
men de bonden a-sociaal.
Het sluitingsplan van Van Gelder
kost 30 miljoen. Het zogenaamde
twee-fabriekenplan, dat door de
bonden is opgesteld, kost f27.8
miljoen. In dit verband noemen
de bonden het sluitingplan van
de directie economisch niet ver
antwoord.
De bonden zeggen dat zij de tijd
moeten krijgen voor het voeren
van overleg. Hiervoor wordt de
minister een krediet gevraagd
om gedurende dit overleg de fa
brieken draaiende te houden.
Voorts vragen de bonden de mi
nister een regeringswaarnemer
te benoemen, omdat de raad van
bestuur van Van Gelder door de
bonden niet capabel wordt
geacht.
Secretaris mr N. Olgers van de
raad van bestuur van Van Gelder
heeft gisteren in een reactie op
de brief van de vakbonden nog
eens duidelijk gesteld dat er aan
het besluit om de fabrieken in
Velsen en Renkum te sluiten niet
te tornen valt. Dat besluit kan al
leen worden herzien als minister
Van Aardenne alsnog met steun
over de brug komt. "We hebben
overheidssteun gevraagd en dat
is ons geweigerd. Daar hebben
we de consequenties uit getrok
ken en dat betekent dat de fa
brieken in Velsen vrijdag de pro-
duktie stopzetten vooruitlopend
op de door ons voorgenomen
sluiting", aldus Olgers.
EINDHOVEN (ANP) - De
vakbonden hebben afgelo
pen nacht na urenlang verga
deren met Philips een princi
pe-akkoord bereikt over een
sociaal plan voor de reorgani
satie van de stafafdelingen.
Bij die afdelingen, die voor
namelijk in Eindhoven zijn
gevestigd, werken ongeveer
zesduizend mensen. De ver
wachting is dat ongeveer dui
zend arbeidsplaatsen door de
sanering zullen verdwijnen.
In het sociaal plan zijn maatrege
len opgenomen om de aanpas
singen in de personeelsbezetting
te realiseren zonder gedwongen
ontslagen. Doen zich echter om
standigheden voor op grond
waarvan die maatregelen niet tot
het gewenste resultaat leiden,
waardoor eventueel gedwongen
ontslagen zouden moeten vallen,
dan zal Philips opnieuw overleg
plegen met de bonden.
Bij het aanbieden van vervangend
werk zal aansluiting worden ge
zocht bij de capaciteiten van de
betrokkene, de mogelijkheid tot
opleiding en scholing, en het hui
dige functie-niveau. Als een
functie van gelijk niveau niet ge
vonden wordt kan na overleg
met de betrokken werknemer
plaatsing in een lagere functie
groep plaatsvinden In dat geval
behoudt de man of vrouw echter
wel de huidige functiegroep en
het daarvan afgeleide inkomen.
Overplaatsingen zullen als regel
plaatsvinden binnen het eigen
bedrijfsonderdeel of binnen het
gebied van de agglomeraUe
Eindhoven. Lukt dat niet dan
kan overplaatsing naar een ande
re vestiging van Philips op maxi
maal een uur reizen met het
openbaar vervoer vanaf Eindho
ven tot de mogelijkheden beho-
De vakbondsvertegenwoordigers
toonde.; zich na afloop van het
overleg tevreden met het bereik
te resultaat. "Met name het punt
van gedwongen ontslagen, het
overplaatsen naar een lagere
functie en de reisafstand zjjn
voor ons breekpunten geweest.
Het sociaal plan dat nu op tafel
ligt, is een goed akkoord, zeker
gezien in het licht van de eerdere
concepten die Philips aan ons
heeft voorgelegd Philips heeft
bij haar uiteindelijke standpunt
bepaling goed rekening gehou
den met onze wensen", aldus
Guus Fonteijn van de Industrie
bond FNV. Hij vindt dit des te
belangrijker omdat dit sociaal
plan beschouwd wordt als een
soort trendsetter voor sociale
plannen die nog moeten worden
opgesteld voor andere reorgani
saties binnen het concern.
De leider van de Philips-delegatie
mr. A Vaandrager, adjunct-di
recteur sociale zaken, acht de
kans reeél dat nu alle betrokken
werknemers elders aan het werk
geholpen kunnen worden.
De nogal hoog oplopende ruzie
tussen de Duitse regering, in
het bij/onder bondskanselier
Schmidt, en de Bundesbank,
in het bijzonder haar presi
dent Pohl. werd deze dagen
verscherpt en kwam dus meer naar buiten, maar stamt al ten
minste van het begin van deze maand Het gaat om de hoogte
van de rente. Schmidt wil dat de centrale bank haar krap-geld
politiek versoepelt waardoor de rente in Duitsland daalt Zijn
verlangen heeft hem al het verwijt op geleverd van te buigen
voor de linkse druk. Het is in ieder geval juist dat de Duitse
vakbeweging en de sociaal-democratische partij, de SPD. reeds
langer murmureren tegen de hoge rente die de bed-ijvigheid en
daarmee de werkgelegenheid schaadt
Schmidt kreeg van twee kanten steun Ten eerste, vorige weck.
van zijn Franse collega Barre De eerste minister schreef een
narrige brief over de vervelende gevolgen van de Duitse renteta
rieven voor Frankrijk en andere landen. De hoge rente in Duits
land betekent immers een opwaartse druk op het rentepeil in de
omringende landen, ook in het onze
Schmidt gaf' deze brief aan Pohl door. daarmee het conflict ver
scherpend. Voor hij Barre antwoordt wil hij eerst het commen
taar van de president van de Bundesbank weten Pohl was al
geïrriteerd door de lening van 12.6 miljard I)u;'-. mwtl (Ut
Duitsland en Frankrijk samen in het buitenland en met name in
de olie-landen (Saoedi-Arabie) willen afsluiten, op Frans initia
tief. Het kan best zijn dat Duitsland de opbrengst van de lenir.
wil gebruiken voor investeringen en structurele zaken en niet
voor het dichten van het gat in de begroting, nochtans verruimt
ze de gcldhoeveelheid en dat werkt inflatoir en doorkruist dus
het beleid van de centrale bank. zo redeneert Pohl. Leningen
tegen een lagere rente, die de regering in Bonn zich voorstelt te
geven aan kleine en middelgrote ondernemingen, die dan kun
nen investeren, zal zeker de inflatie niet terugdringen, zo meent
de bankpresident.
Het laatste woord over de lening in het buitenland is nog niet
gesproken, al besloot de regering ertoe Volgens de Duitse bank
wet moet de regering namelijk met de Bundesbank terzake
overleg plegen. De Bundesbank heeft de ministers uitgenodigd,
onvriendelijker gezegd op het matje geroepen, op 23 april.
De tweede steun voor Schmidt in zijn streven naar (kunstmatige)
renteverlaging kwam begin deze week van de vijf belangrijkste
economische instituten in Duitsland, die erg somber zijn over de
economie in de Bondsrepubliek en over de toekomst daarvan
Zij, dat wil zeggen vier van hen, drongen er bij de Bundesbank
op aan minder aandacht te besteden aan de verdediging van de
koers van de mark en meer te letten op het bevorderen van de
economische groei, onder andere door het versoepelen van het
krap-geld-beleid, dus het kredietbeleid.
Een instituut vindt dit een te riskante zaak en distantieert zich van
de kritiek op het beleid van Pohl. Trouwens de vier die de cen
trale bank wel kritiseren erkennen dat door de hoge rentetarie
ven in Duitsland er meer buitenlands geld binnenkomt, waar
door het tekort op de betalingsbalans vermindert Maar. zo zeg
gen ze. op deze manier wordt de consumptie veel kleiner
Het antwoord van de Bundesbank was op voorhand gegeven, na
melijk in haar economische overzicht van maart Een versoepe
ling van het strakke beleid heeft een gevaarlijke koersdaling van
de mark tot gevolg omdat de rentetarieven in het buitenland,
lees de VS, hoog blijven. Een lage koers van de mark maakt de
invoer duurder, wat de inflatie aanwakkert. Dit heeft dan weer
een verdere neerwaartse druk op de mark tot gevolg, zo meent
de centrale bank.
Guldenswaarden
Het mechanisme werkt als volgt. Stel dat wij in Nederland de
rente plotseling, kunstmatig zouden (kunnen) verlagen. Dit be
tekent dat het dan voor buitenlandse beleggers niet meer aan
trekkelijk is guldenswaarden aan te houden, elders is immers
een hogere rente te maken. Dus koopt men geen guldenswaar
den meer en-of stoot ze af. Dat zou voor de minister van finan
ciën, die een groot financieringstekort moet dekken, hoogst on
aangenaam wezen. Het zou bovendien een druk op de interna
tionale wisselmarkten een druk op de gulden met zich brengen
door het aanbod van guldenswaarden
Dit heeft twee effecten. Onze invoer wordt duurder Dat is import
van inflatie. Maar, onze exportartikelen worden voor het buiten
land goedkoper, hetgeen uiteraard de uitvoer en dus de bedrij
vigheid en de werkgelegenheid bevordert. Alleen, dat is een tij
delijk effect, dat na zon anderhalfjaar is weggeebd De geim-
porteerde inflatie wordt immers vertraagd afgewenteld via de
prijscompensatie. Dat is kostprijs verhogend We schieten er
dus op langere termijn nu ts mee op, integendeel, we wakkeren
zo alleen de inflatie aan. Meer inflatie betekent een grotere druk
op, in ons geval, de gulden En zo vervolgens.
De ..groep van dertig" - een informeel overlegorgaan van econo
men. centrale banken en particulieren, voorgezeten door onze
oud-minister van financien Witteveen. tevens oud-directeur van
het Internationale Monetaire Fonds - heeft deze week dan ook
nog eens met nadruk gewezen op de noodzaak voor alles om de
geldontwaarding te bestrijden, niet alleen in de industrielanden,
maar ook in de ontwikkelingslanden met alle mogelijke midde
len. Alleen dan kan er een economisch klimaat worden gescha
pen waarin groei en politieke stabiliteit kunnen gedijen
Er is wat de rente betreft ook een binnenlandse factor, naast de
invloed van de rente elders, dat is dus de VS Niet alleen in ons
land moet de minister van financiën een groot gat zien te dich
ten. dat is veel geld lenen Veel vraag naar kapitaal doet de rente
stijgen. Wil een regering iets aan de rente doen dan moet ze
beginnen het begrotingstekort te verkleinen, of door haar uitga
ven te beperken, of door meer belasting te heffen De laatste
methode is ook bepaaldelijk niet zonder economische en maat
schappelijke bezwan n
De ruzie, in Duitsland en op ander niveau ook hier. gaat duin
wezen om de vraag of we de strijd tegen de inflatie voortzetten,
of niet. Het laatste biedt op korte termijn het grootste succes en
is daarom voor politici allicht het aantrekkelijkst Het 1 I 1 htl I
een schijnsucces, waarvoor later de rekening wordt gepresen
teerd. Het eerste is economisch en dus uiteindelijk maatschap
pelijk het beste. Het vergt echter geduld
""DONDERDAG 16 APRIL 1981
ACTIEVE
AANDELEN
BINNENLANDSE
AANDELEN
261,00
28,00b
225,00
160.70
160.70
212,50
.'.15,00
36JX)
1310,00c
208,00
«401
52,20
115,00
IftJO
192.00
96.00
180.00
14.60
201.50
292.00
292,0(
BELEG
INSTIT
GINGS-
UTEN
177.00
481 00
270.50
GOUD EN ZILVER
Goud bow M960
Zilver brw 760 9-
25050 - 39110
BUITENLANDS
GELD
iUc Mark 100-
m hlllinc 11001 is 52 1582
AMSTERDAM (ANP) - Op een
wat verdeeld Damrak heeft met
name KLM weer een willige
stemming te zien gegeven op de
ze laatste dag van de beurswcck
(morgen blijft de beurs zoals ge
bruikelijk gesloten) Het lucht
vaartfonds had tegen het midda
guur weer 3 30 aan de koers
toegevoegd op 18 50
Ook Kon Olie volgde Wall Street
met een koersstijging van 3 30
op 91 30 Van de overige inter
nationals ging Akzo 20 cent voor
uit naar 23. Unilever 1.40
naar 139 80 en Philips 20 cent
naar i 20 70 Hoogovens, die gis
teren een record verlies van bijna
een half miljard gulden bij Estcl
bekendmaakte, was 20 cent lager
op 19.70.
De banken en hypotheekbanken
gaven slechts minieme verschut
vingen te zien Hetzelfde beeld
ontvouwde zich bij de verzeke
ringswaarden en de uitgevertjen
Van de aannemers veerde Vol
ker-Stcvin 2 40 op naar 25 40
op de mededeling over een op
gaande lijn by het concern. Bos
kalis voegde 1 aan do koers toe
op f 84. terwijl Ogcm cn HBG
zich prijshoudend gedroegen.
