Misdaad niet uitgebannen met celstraf
LEZERS SCHRIJVEN
BIW
Het plaatsen van brieven van lezers betekent niet dat de
redactie de daarin weergegeven mening onderschryft-
Brieven kunnen van redactiewege worden ingekort.
PARIJS De beroemde Eiffeltoren krijgt een opknapbeurt. De eerste en tweede verdieping van het gebouw
worden gereconstrueerdeen karwei dat men in 1983 hoopt af te ronden.
Omgangsrecht
Het artikel over omgangsrecht van
Miep de Graaff (9 april) is een ty
pisch voorbeeld van provinciale
dagbladjournalistiek. Je hoeft,
zoals de schrijfster zelf zegt.
"niet persé jarenlange ervaring
hebben om ergens over mee te
mogen praten". Dat is nu duide
lijk gebleken! Mijn boosheid
richt zich niet op het feit dat
Miep de Graaff de standpunten
van de vrouwengroepen niet on
dersteunt. Het gaat me om de he
le en halve onwaarheden waar
mee het artikel mijns
doorspekt.
Het recht op meepraten hoeft niet
beperkt te blijven tot mannen
groepen. Ook het Samenwer
kingsverband Beter Omgangs
recht zou kritiek moeten kunnen
leveren. Is het niet bekend dat
deze organisatie is ontstaan uit
SOGM en AVOM, die weer voor
namelijk gescheiden mannen als
leden hebben. Zeker ook niet be
kend dat het Samenwerkings
verband in oktober 1980 eem
rapport heeft uitgebracht waar
uit de minister de belangrijkste
punten letterlijk in het. toen ge
wijzigde. ontwerp heeft overge
nomen. (Over hardste schreeu
wers gesproken).
Volslagen on beargumenteerd is de
stelling dat vrouwenorganisaties
het wetsontwerp niet grondig be
studeerd zouden hebben. Geluk
kig dacht een aantal politieke
partijen en de minister daar an
ders over dan Miep de Graaff ge
zien het feit dat een aantal scher
pe kantjes zijn verdwenen uit het
ontwerp. Wat niet wegneemt dat
ik vind dat de behandeling had
moeten worden uitgesteld en dat
ook in het nu aangenomen ont
werp het kind te weinig centraal
staat.
Onbegrijpelijk is de stelling als
zouden vrouwenorganisaties de
emancipatie willen doen ophou
den als het om de zorg voor kin
deren gaat. Weekenden en
vakanties (vrije tijd dus) door
brengen is iets anders dan de he
le week zorgen voor de kinderen!
En moet dat zorgen nu geleerd
worden in een omgangsregeling
of zou dat niet beter al tijdens het
huwelijk kunnen worden geoe
fend?
Misschien kunnen ze het dan wel
tegen de tijd dat er een omgangs
regeling nodig is. Goede kans dat
de moeder dan ook geen proble
men maakt over een omgangsre
geling.
Natuurlijk vinden vrouwenorgani
saties niet dat er geen regeling
moet komen "omdat het maar
om 5% gaat". Vrouwengroepen
zijn bang dat door zo'n wettelijke
regeling straks meer kinderen de
dupe worden dan nu het geval is.
(Niet onderzocht is trouwens
hoeveel kinderen nu echt de du
pe zijn bij de huidige regeling).
Kinderen die écht zelf niet bij de
andere ouder op bezoek willen.
De werkgroep Vrouw en Recht
heeft er steeds voor gepleit dat
het belang van het kind centraal
moet staan. De rechter moet in
ieder individueel geval kunnen
bekijken wat het beste voor het
kind is, zoals dat dus nu in de
praktijk ook gaat.
Sinds wanneer is een wettelijk
vastgelegde bevoegdheid een
'gunst', zoals Man'79 en Miep de
Graaff beweren? De politie is in
sommige gevallen bevoegd huis
zoeking te doen. Is dat een
gunst? Mag de buurman dat dan
ineens ook? Juridische onzin
dus.
Duidelfjk blijkt hier dat het een
aantal mannen(-organisaties)
meer gaat om een wettelijk be
zitsrecht dan om het feit dat ze
gewoon met hun kind willen om
gaan.
Tot slot. Ik zou wel eens een onder
zoek willen zien naar het aantal
moeders dat een omgangsrege
ling tegenhoudt of frustreert ter
wijl het kind graag bij de vader
op bezoek wil. En een onderzoek
naar de houding van vaders bij
omgangsregelingen. Misschien
komen we er dan achter waar de
oorzaken liggen en hoe de pro
blemen bij omgangsregelingen
moeten worden opgelost.
Nannie Bax
(lid werkgroep Vrouw en Recht)
B. van Namenhol 8
Leiden
Pensioenen
Het artikel van Ton van Brussel ge
lezen hebbende betreffende de
financiering van het vokshuis-
vestingsplan van de heer Schae-
fer moet mij van het hart. dat ik
het volkomen met de schrijver
van het artikel eens ben. Echter
niet alleen om de genoemde ar
gumenten. doch ook om het vol
gende:
De pensioenfondsen beheren gel
den. welke zgn bijeengebracht
door de deelnemers in deze pen
sioenfondsen, door elke maand
een premie, welke een bedui
dend bedrag van hun salaris uit
maakt. af te staan om zich later
van een onbezorgde oude dag te
verzekeren.
Deze premie, is mij altijd verteld, is
nodig om het pensioenfonds te
laten werken. Het pensioenfonds
heeft de plicht om de ingezamel
de gelden zo goed mogelijk te be
leggen. Dit uiteraard tegen de
dan geldende rente. Wat de heer
Schaefer nu wil is het volgende:
Hij wil dat de pensioenfondsen
geld uitlenen tegen een lagere
dan de dan geldende rente, wat
hij noemt een 'sociale rente'. Met
andere woorden: hij wil dat de
fondsen en dus de aangeslotenen
bij de fondsen een extra rente
aan volkshuisvesting verstrek
ken voor een doel waar dit geld
niet voor bestemd is. Indien deze
mogelgkheid er zou zgn, wil dit
in feite zeggen, dat de premie al
tyd veel te hoog is geweest. Ik
zou mg als deelnemer in het
ABP dan ook zwaar genomen
voelen.
De gelden door de deelnemers bij
een gebracht mogen dan ook niet
voor een ander doel worden ge
bruikt. dan voor het doel waar
voor zij zijn bedoeld De heer
Schaefer dient dan ook met zgn
handen van deze fondsen af te
blgven.
D J Wasblom.
Floris Verstcrlaan 6.
Oegstgeest
Jokkebrok
Zaterdagmiddag heeft minister De
Koning voor de radio afstand ge
nomen van het standpunt van
minister Albeda, die er de voor
keur aangeeft met de PvdA te
gaan regeren. De heer De Koning
wordt vergeetachtig. Nog on
langs heeft hg in een discussie
avond te Laèdén zeer dukk Ujk
dezelfde voorkeur uitgesproken,
hetgeen nog pas door een journa
list van uw blad werd bevestigd.
De Koning staat er zich op voor
chnstelgke politiek te bedrgven.
chnstelgke jokke-
J. Rotman.
Oranjekade 15.
Voorschoten
Honderd jaar geleden
werd in Nederland het
startsein gegeven voor
de bouw op grote
schaal van gevangenis
sen. Aanleiding voor al
die bouwwoede, waar-
van de resultaten nog
steeds op veel plaatsen
in Nederland te zien
zijn, was het nieuwe
Wetboek van Straf
recht dat in 1881 door
het parlement werd
aangenomen.
Vijfjaar later werd de wet inge
voerd. Toen waren de gevan
geniscellen. klaar waar de
misdadigers tot inkeer ge
bracht moesten worden. Dat
was namelijk het uitgangs
punt van de ontwerpers van
de nu honderd jaar oude wet.
We kregen dus het systeem
van eenzame opsluiting in
aparte cellen. Want juist die
eenzaamheid zou moeten ga
randeren dat de misdadigers
tot inzicht zouden komen dat
hun misdrijven hun geen
voordeel hadden opgeleverd.
Als de opstellers van ons Wet
boek van Strafrecht nu nog
eens zouden mogen terugkij
ken op hun werk, dan zouden
de resultaten daarvan hun
waarschijnlijk bitter tegen
vallen. De celstraf heeft de
misdaad niet kunnen uitban
nen. Integendeel, de gevan
genissen zitten nog steeds
overvol met mensen die dat
gene gedaan hebben wat de
wet hun verbood. Het is zelfs
zo erg dat wetsovertreders te
genwoordig soms niet eens
de kans krijgen hun straf uit
te zitten vanwege plaatsge
brek in de gevangenissen.
Toch is er in de honderd jaar
dat ons Wetboek van Straf
recht bestaat wel erg veel ver
anderd. Zo is het idee dat
mensen door eenzame op
sluiting bekeerd zullen wor
den langzamerhand wel op
gegeven. Voorop staat nu het
begrip socialisering van het
strafrecht. Het stieven is dui
delijk gericht op het afstem
men van het strafrecht en de
toepassing daarvan op wat in
onze democratische samenle
ving aan opvattingen leeft.
Om maar een voorbeeld te
we zullen nu niet
meer een kind van elf jaar tot
gevangenisstraf veroordelen
vanwege het wegnemen van
een krentenbrood om de hon
ger te stillen. Zoiets gebeurde
honderd jaar geleden nog
wel. Nu krijgen heel andere
delicten de nadruk, zoals bij
voorbeeld verkeersmisdrg-
Socialisering van het strafrecht
houdt ook een andere bena
dering in van mensen die
misdrijven gepleegd hebben.
Uitgangspunt, zoals gefor
muleerd in de Beginselenwet
Gevangeniswet. is het voor
bereiden van gestraften op
hun terugkeer in de maat
schappij. Dat is niet zo ge
makkelijk als het misschien
op het eerste gezicht wel lijkt.
In de voor een deel nog uit de
19e eeuw stammende gevan
genissen ontbreekt vaak ge
woon de accommodatie om
dat uitgangspunt waar te ma
ken. Daar komt nog bij dat
men gevangenen wel kan
voorbereiden op terugkeer in
de maatschappij, maar dat
diezelfde maatschappij vaak
een stempel drukt op ex-ge
vangenen. Vaak hebben ze
Door
mr. Roel Schut
moeite met het vinden van
werk en geschikte huisves
ting en blijken relaties uit
eengerukt te zijn tijdens het
verblijf in de gevangenis.
Hier komen we op een heel be
langrijk verschilpunt tussen
het strafrecht van honderd
jaar geleden en dat van onze
tijd. Vroeger was het straf
recht vooral gericht op het
isoleren van de dader ten op
zichte van de samenleving.
Mensen die zich niet aan de
normen van de samenleving
hielden, moesten daaruit ver
wijderd worden tot ze bereid
waren zich daaraan te onder
werpen. Nu is men ervan
doordrongen geraakt dat de
leden van de hele gemeen
schap bepaalde verantwoor
delijkheden dragen ten op
zichte van zowel delinquen
ten als ook de slachtoffers
van misdrijven.
We zijn er als samenleving niet
mee als we mensen apart zet
ten in gevangenissen. Er zul
len andere manieren gevon
den moeten worden om de
regelmatige gang van het le
ven in onze samenleving te
verzekeren. Daar is. met na
me na de Tweede Wereldoor
log driftig naar getocht
Voorbeeld daarvan is het
streven naar alternatieve
straffen, zoals bijvoorbeeld
gedwongen werk in zieken
huizen en bejaardenoorden
voor bepaalde soorten wets
overtreders. In Nederland is
die discussie voor rechtsom-
legging vooral de laatste ja
ren intensief gevoerd.
Een andere ontwikkeling in de
laatste honderd jaar is de
wildgroei van het aantal
strafbepalingen. Toen de
Staat alleen nog maar een
nachtwakersfunctie had - het
zorgen op beperkte schaal
voor recht en orde - konden
de meeste strafbepalingen
nog in het Wetboek van Straf
recht worden gebundeld. De
groei naar de verzorgings
staat. waarin de overheid ook
zorg heeft voor het welzgn
van de burgers, heeft ertoe
geleid dat de meeste strafbe
palingen nu buiten het Wet
boek van Strafrecht staan.
Enkele voorbeelden: de Wet
Economische Delicten, de
Opiumwet en de Wegenver
keerswet.
Alles bg elkaar hebben we dus
na honderd jaar een Wetboek
van Strafrecht dat is meege
groeid - zg het vaak met
schokken en stoten - met de
veranderingen in de samenle
ving. Van de grote nadruk op
de strafbare handeling als zo
danig zijn we overgegaan op
het leggen van nadruk op de
dader en op de verantwoor
delijkheid van de hele ge
meenschap voor delinquen
ten. Verder zgn hele groepen
strafbare feiten langzamer
hand onder vuur komen lig
gen. zoals bijvoorbeeld de he
le zedelgkheidswelgeving.
De strenge Victoriaanse moraal
uit de jaren rond de eeuwwis
seling heeft plaatsgemaakt
vooreen veel ruimdenk-
houding. Dat heeft zijn weer
slag op de strafwetgeving die
op dit punt zij het soms erg
moeizaam - aan het verande
ren is. Waar we de komende
honderd jaar naartoe gaan. is
moeilijk te voorspellen. Dui-
delgk is wel dat er steeds
naarstiger gezocht zal wor
den naar middelen die de ge
vangenisstraf kunnen ver
vangen als middel tot ge
dragsbeïnvloeding Mis
schien kunnen de 19e-eeuw-
se gevangenissen ooit afge
broken worden zonder dat er
nieuwe voor neergezet hoe
ven te worden, hoewel het er
daar nu nog niet erg naar uit
ziet.
Joset Mors
Koornbrugsteeg 2
2311 EK Leiden
11
RS'IOEL ik
Cor Last
Het laatste waar u aan zult den
ken. wanneer u het licht in
uw huis aandoet of wanneer
u op uw gasfornuis water
voor een kop koffie opzet,
zijn de leveringsvoorwaarden
van het Energiebedrijf Rijn
land. Eigenlijk is dat ook
maar goed, want als die leve
ringsvoorwaarden ter sprake
komen is er meestal iets niet
in orde.
Niet alleen het Energiebedrijf,
maar ook veel andere bedrij
ven hanteren leveringsvoor
waarden. Als u bijv een auto
koopt bij een garagebedrijf
zullen op die koopovereen
komst vaak de zgn. BOVAG-
voorwaarden van toepassing
zijn en in de meeste reisgid
sen staan achterin in kleine
letters de roisvoorwaarden
Tot een jaar of tien geleden stel
den bedrijven die voorwaar
den zelf op. Die voorwaarden
waren dan ook meestal zeer
in het voordeel van het be
drijf; met de klant werd vrij
wel geen rekening gehouden
en het kwam (en komt nog)
regelmatig voor dat in die
voorwaarden de wettelijke
rechten van de klant beperkt
werden. Vanzelfsprekend lie
pen en lopen bedrijven, die
dergelijke eenzijdige voor
waarden hanteren, niet te
koop met hun leveringsvoor
waarden. Wanneer ze wel te
krijgen tHo, zun se vaak in
zulke kleine letters gedrukt
dat ze slechts met moeite te
lezen zijn. Vandaar de uit
drukking: "de kleine letter
tjes". Bovendien zijn die
"kleine lettertjes" dan meest
al nog in zo'n moeilijke taal
gesteld, dat zelfs een geïnte
resseerde lezer al gauw de
moed opgeeft.
Modelvoorwaarden
Gelukkig is in deze situatie
langzamerhand verandering
aan het komen. De consu
mentenorganisaties en met
name de Consumentenbond
zijn met het bedrijfsleven
gaan onderhandelen om tot
betere, evenwichtiger voor
waarden te komen, waarin
veel meer dan vroeger ook
met het belang van de klant
rekening wordt gehouden.
Die onderhandelingen vonden
en vinden niet met elk bedrijf
afzonderlijk plaats, maar met
de organisatie die voor de be
langen van bedrijven uit een
bepaalde branche opkomt.
Dus bijvoorbeeld met de BO-
VAG. met de Algemene Ne
derlandse Vereniging van
Reisburo's (ANVR) etc.
nen overkoepelende organi
saties n.l. de Vereniging van
Exploitanten van Elektrici
teitsbedrijven. Gasbedrijven
en Waterleidingbedrijven in
Nederland, in afgekorte vorm
resp VEEN. VEGIN en VE-
WIN geheten.
Deze branche organisaties nu
hebben in 1979 in overleg
met de consumentenorgani
saties ieder voor hun eigen
branche een Model Algeme
ne Leveringsvoorwaarden en
een Model Aansluitvoorwaar
den opgesteld. Wel hebben ze
er voor gezorgd dat die voor
waarden zoveel mogelijk ge
lijkluidend zijn. De aangeslo
ten bedrijven kunnen die mo
delvoorwaarden overnemen,
slechts op onbelangrijke
punten mag het bedrijf van
die modelvoorwaarden afwij
ken.
Het Energiebedrijf Rijnland is
een van de energiebedrijven
dat de modelvoorwaarden
heeft aangenomen op 1 sep
tember 1980 zgn de Algeme
ne Voorwaarden van de leve
ring van elektrische energie
resp gas en de daarbg beho
rende aansluitvoorwaarden
in werking getreden
Hoe kunt u die Algemene Voor
waarden van het Energiebe
drijf Rijnland leren kennen9
Op het aanvraagformulier dat
u bij het Energiebedrijf in
dient als u voor een aanslui
ting in aanmerking wilt ko
men. wordt wel naar de Alge
mene Voorwaarden verwe
zen. Waar die voorwaarden
verkrijgbaar zgn wordt er
niet bg vermeld. In de voor
waarden zelf (maar dan moet
u ze al in bezit hebben') staat
vermeld dat ze ter inzage lig
gen bg het Energiebedrijf al
waar ze op aanvraag koste
loos verkrijgbaar zgn
Het zou een goede zaak zijn
wanneer dit ook op het aan
vraagformulier vermeld zou
worden Beter nog zou het
zijn wanneer de klanten van
het Energiebedrijf - en zeker
nieuwe klanten - een exem
plaar van de nieuwe voor
waarden zouden ontvangen
Hoewel niet ontkend kan wor
den dat de Algemene Voor
waarden in verhouding tot
vroeger evenwichtiger zijn
geworden, zgn die voorwaar
den een compromis tussen
de overige bedrgven ener
zijds en de consumentenor
ganisaties aan de andere
kant. De voorwaarden zgn
naar de verbruiker toe best
nog voor verbetering vatbaar
Het zou in het kader van deze
rubriek te ver voeren om uit
gebreid op de leveringsvoor
waarden van het Energiebe
drijf in te gaan.
Betaling nota
Nu willen we alleen nog ingaan
op de bepaling in de voor
waarden die handelt over de
betaling van hetgeen u aan
het Energiebedrijf schuldig
bent.
Heeft u bezwaren tegen een no
ta (voorschotnota of jaarlijk
se afrekeningsnota) dan men t
u binnen de betalingster
mijn van dit nota tdat is 11
dageni uw bezwaren gemoti
veerd kenbaar maken aan het
Energiebedrijf en wel per
aangetekende brief.
Alleen uls u aldus handelt
wordt uw verplichting om te
betalen uitgesteld totdat het
Energiebedrgf op uw be
zwaarschrift heeft gerea
geerd Een redelijke termijn
waarbinnen het Energieln-
dnjf moet reageren is een
maand, al zal die termijn in
de praktijk wellicht korte r
zijn. omdat het Energiebe
drijf er belang bg heeft dat
nota's zo vlug mogelgk be
taald worden Reageert het
Energiebedrijf afwijzend op
het bezwaarschrift dan hoort
het Energiebedrijf u er op te
wijzen dat u naar de Geschil
len Commissie kunt stappen
In het volgende stukje zullen
we uitvoerig stil staan bij de
geschillenregeling en de Ge
schillen Commissie waaraan
u klachten over het Energie
bedrgf kunt voorleggen
