"Ik heb m'n emoties
altijd goed onder
controle gehouden"
Den Haag krijgt
ruimtetheater
wmsssmm*
Afwezige prins Claus
opent NOS-syinposium
De loopbaan van Philip 9Polygoon Bloemendal
Wachten op Godot
vorm
eigentijdse
vandaag...
TV BUITENLAND
toegelicht
r/HÜ gmgmm
WOENSDAG 15 APRIL 1981
PAGINA 5
AMSTERDAM (ANP) - Hoewel
hij zelf niet aanwezig kon zijn
heeft prins Claus via een
groot beeldscherm toch het
NOS-symposium over
"nieuws op televisie en
werkelijkheid" geopend, dat
gisteren ter gelegenheid van
het 25-jarig bestaan van het
televisiejournaal in het RAI-
oj.nplex in Amsterdam werd
gehouden.
De prins vergeleek de televisie-
nieuwsvoorziening met een
kookexamen: een ieder moet
een menu naar vrije keuze
toebereiden, waarbij alleen
de ingrediënten vaststaan.
"Wie kan er dan nog ver-
baasd zijn, dat de uiteindelij
ke menu's zeer verschillend
van smaak en soms ook van
kwaliteit zijn?", aldus de
prins.
Volgens de prins hebben de
makers van televisiepro
gramma's een extra zware
verantwoordelijkheid door
de massaliteit van het door
middel van het medium be
reikte publiek en door de in
dringendheid van de televi-
Hoofdredacteur Ed van Wester-
loo van het NOS-journaal
stelde, dat de NOS via dit
symposium een aanzet wil
geven tot een dialoog tussen
theorie en praktijk.
Nieuwe technologische en
maatschappelijke ontwikke
lingen zullen leiden tot een
explosieve uitbreiding van
de binnenkomende en tot
een hevige toename van de
uitgaande nieuwsstroom.
Het is de taak van de beleidsbe
palers in Den Haag en Hilver
sum ervoor te zorgen, dat dit
in ons land zal kunnen blij
ven geschieden los van in
vloeden van de overheid en/
of de commercie, aldus Van
Westerloo.
DEN HAAG (GPD) - Als eerste
plaats in Europa en in de komen
de jaren zeer zeker als enige in
ons land, zal Den Haag binnen
afzienbare tijd dc beschikking
krijgen over een ruimtetheater
B en W hebben dinsdag een prin
cipebesluit genomen om 14 mil
joen gulden uit te trekken voor
een ruimtetheater annex plane
tarium.
In een planetarium worden ver
schijnselen aan de sterrenhemel
realistisch weergegeven. Ge
beurtenissen in het zonnestelsel
en de Melkweg kunnen versneld
en gedramatiseerd worden ge
toond. In een ruimtetheater kan
men films projecteren op de koe
pel die ook voor de planetarium
voorstelling dienst doet. De be
zoeker is dan geen toeschouwer
meer. maar een deelnemer; hij zit
er letterlijk middenin, aldus de
toelichting van het gemeentebe
stuur.
B en W benadrukken de recreatie
ve en educatieve mogelijkheden
van het ruimtetheater. ..waarvan
alle lagen van de bevolking en al
le leeftijdsgroepen kunnen profi
teren". Beeld en woord zullen
vooral door de totaalervaring in
het geheugen gegrift blijven, zo
wordt gesteld.
Uit een studiereis naar de Verenig
de Staten is het gemeentebe
stuur gebleken dat ruimtcthea-
ters een enorme belangstelling
genieten. Om die reden is er een
redelijke kans op een financieel
sluitende explotaitie. Beter in ie
der geval dan wanneer er alleen
maar een nieuw Haags planeta
rium zou worden gebouwd. Een
toegangskaartje gaat ongeveer
acht gulden kosten. In Amster
dam en Rotterdam bestaan plan
nen om een conventioneel plane
tarium te bouwen
Concurrentie
Den Haag. dat voor het ruimtethea
ter exclusiviteitsrechten voor
heel Nederland tot 1986 heeft be
dongen en voor wat de Randstad
betreft tot 1989. verwacht daar
geen concurrentie van. Integen
deel. men denkt dat er juist een
wervende werking zal uitgaan
voor het ruimtetheater dat een
veel breder repertoire krijgt.
Het ruimtetheater annex planeta
rium komt in de omgeving te
staan van het Congresgebouw.
De bouw moet gelijk opgaan met
die van het Museum voor het On
derwijs dat eveneens in die om
geving zal verrijzen.
„Het Koninklijk Bezoek aan de
West". In kleur. Lange rijen voor
de Cineac in Amsterdam. Poly
goon prrresenteert... Wat bij
bleef waren die blauwe luchten
met een enkel wit wolkje, de ko
ningin die met een hand aan
haar hoed een wankele korjaal
betreedt en die stem. Die meta
len stem van Philip Bloemendal
die het commentaar verzorg
de.
Philip is nu 62 jaar. Hoofdredac
teur en sinds enkele dagen ook
directeur van Polygoon. Die
stem heeft hij nog altijd. Waar
mee hij onder meer tegen Rob
van den Dobbelsteen zei: „Ik had
die stem. bij Profilti hadden ze
een witte gorilla en in Neuren
berg begon dat proces tegen de
nazi-misdadigers. Nou weet ik
wel, dat niemand het ooit van
zijn leven in zijn kop zou halen
om die drie feiten met elkaar in
relatie te brengen, maar ik dank
er dan toch mijn loopbaan aan"
„Mijn makke is, dat die
loopbaan van mij nogal
merkwaardig op gang is
gekomen. Maar wat ik dus
wil zeggen is. dat die witte
gorilla wel het begin was,
maar die overste ook.
Want die zei op een gege
ven moment: „Aannemen
die vent. Dat is de stem,
die we zoeken".
„Maar dat had dus niks met de film
te maken. Dat was bij radio Her
rijzend Nederland. In 1945. Die
overste had het daar zo'n beetje
voor het zeggen en die had vijj
jaar naar de BBC geluisterd. En
die man werd al helemaal ziek bij
de gedachte dat we hier weer van
die vooroorlogse nieuwslezers
zouden krijgen. Met van die huil-
lach-traan-stemmen. Ik bedoel,
als koningin Juliana was beval
len van een welgeschapen doch
ter, dan werd dat jubelend voor
gelezen, donderde er boven Kreta
een Nederlandse vliegmachine
naar beneden, dan leek het wel of
die stem uit de grafkelder van de
Nieuwe Kerk kwam".
„Omdat mijn vrouw vond, dat ik
zo'n mooie stem had voor de tele
foon, heb ik gesolliciteerd. Met
het idee van wat-kan-mij-ge beu
ren. Moet je horen, ik was assis
tent van de adjudant van de sous
chef knoopjesinkoop bij een tex
tielfirma in Amsterdam. En dat
was niet een positie waarvan ik
als kind nachtenlang, had ge
droomd. Dat deed ik van nieuws
lezer natuurlijk ook niet, maar
geef toe. dat had tenminste nog
gekund.
„Maar goed, die overste vond dus,
dat ik hem was. En ik dacht, zo
Bloemendal, jij zit gebeiteld.
Maar dat bleek toch een tikkie an
ders te liggen. Het salaris bleek
namelijk niet van zo'n omvang te
wezen, dat ik me zomaar uit dat
knoopjesimperium kon terug
trekken. Met als gevolg, dat die
brave Martin Stroomer elke dag
om vijf over zes voor de deur van
dat knoopjeskantoor stond om
me per automobiel met een nood
gang naar het Melkpad in Hilver
sum te vervoeren".
„Maar ja. wat betekende in die tijd
nou helemaal een noodgang.
Soms rende ik pas om een mi
nuut voor zeven dat warme hok-
kie in. Met de tekst, die ze me in
de gauwigheid even in de hand
hadden gedrukt".
Commentaar
„Mijn geluk is waarschijnlijk ge
weest, dat er in Zdlochwamno-
dralo vice niet elke dag een pok-
kepestepidemie uitbrak. Want
niet lang nadat ik bij Herrijzend
Nederland was aangenomen,
kwam de Wereldomroep en niet
lang daarna Profilti. Dat was een
filmmaatschappijtje in Den
Haag. Of ik misschien in staat
was commentaar te leveren bij
een documentaire".
„Nu twijfelde ik daar in al mijn
jonkheid geen moment aan. maar
je hebt documentaires en docu
mentaires. En deze nu. ging toe
vallig over een witte gorilla. Nou
kan je wel zeggen: je bent jong en
je wilt wat, maar wat moest ik met
die gorilla. Een witte nog wel.
Daarbij was dat dier ook nog de
vlag die de lading moest dekke-
„Dat zat zo. Blote borsten op een
film, dat was in die tijd nog tien
keer zo erg als 'Deep Throat' nu.
Dat mocht niet. Dat was vies. Dat
was aanstootgevend, die je je
maar irf kon denken. Behalve na
tuurlijk als het toevallig de bor
sten betrof van een Zoeloe
vrouw. Of een Papoea. Want dan
was het etnologisch of etnogra
fisch of weet ik veel wat voor een
rotsmoes ze ervoor hadden be
dacht... En daar mocht ik dus
commentaar bij leveren".
„Nou kan ik me uitstekend voor
stellen, dat jij de verbinding niet
ziet. Ik trouwens ook niet. Maar
die stem bij die witte gorilla en
die dansense Papoea-borsten,
maakte blijkbaar toch zoveel in
druk, dat ik voor de film ook de
processen van Neurenberg moest
becommentariëren. En dat deed
ik blijkbaar zo goed. dat Anton
Koolhaas er in de Groene Am
sterdammer een lovend stukje
over schreef'.
„Mijn vrouw zegt altijd, dat ik be
hoorlijk ambitieus ben. Zelf zie ik
dat niet zo. Al kan je er natuurlijk
niet omheen, dat ik bij Polygoon
alles ben. Directeur, hoofdredac
teur - ik geef toe, dat is onmoge
lijk met elkaar te combineren,
maar voor mij geldt dat niet -
commentator en desnoods nog
cutter ook. Cutter, dat is de man
die de films monteert. Die eerst
de helft of nog veel „Dat inspre
ken van een film. daar moet je
trouwens echt niet te hoog tegen
aankijken. Niks aan. De een kan
het, de ander kan het niet. En niet
om arrogant te zijn, maar ik kan
het. En goed ook. Zonder emo
ties. Ik moet zeggen: ik heb me in
het openbaar altijd prima onder
controle kunnen houden. Als
kind al".
Grienen
„Later is dat, denk ik, een automa
tisme geworden. Niet lang gele
den was ik in Auschwitz. Om er
een documentaire te maken over
het voormalige concentratie
kamp. Samen met een camera
man ben ik dat hele kamp door
geweest. Alles gefilmd. Ook de
gaskamer waar mijn moeder is
gedood. Ik liep naar binnen en
het deed me niets. Ik riep alleen
maar: Hier filmen en dat filmen
en dat niet vergeten... Tot ik
vond. dat we genoeg hadden. En
ook toen ik het commentaar in
sprak voelde ik nog niets. Ik was
gewoon bezig met mijn vak. Ik
maakte een documentaire".
„Tien dagen later ben ik toen naar
de bioscoop gegaan. In Amers
foort. Zag ik mijn eigen docu
mentaire. In het donker heb ik
toen van het begin tot het einde
zitten grienen. Raar hé?"
Polygoon: loopbaan dankzij metalen stem i
4 3) In the air tonight - Phil
Collins:
5 8) Without your love - Ro
ger Dal trey;
6 4) Shaddap you face - Joe
Dolce;
7 9) One night affair - Spar-
go;
8 (11) Mr. Sandman - Emmy-
lou Harris;
9 (12) Jealous Guy - Roxy
Music;
10 (13) Can you feel it - The
Jacksons;
12 5) It's a love thing - The
Whispers;
13 (16) You better you bet -
The Who;
14 (23) Chanson d'amour
BZN;
15 '24) Keeo on loving you -
Reo Speed wagon;
It (21 9 To 5 - Dolly Parton;
17 (10) Houtochdiekop - Din
getje;
18 (18) Sailing - Christopher
Cross;
19 (33) How 'bout us - Cham
paign;
20 (--) Making your mind up
Bucks Fizz;
21 (28) And love goes on -
Earth, Wind and Fire;
22 (26) Ik heb 'n truck als m'n
woning - Henk Wijn
gaard;
23 (--) 't Is moeilijk bescheiden
te blijven - Peter Blan
ker;
24 (29) Morning dew - Long
John Baldrey;
25 (15) Leila - Dolly Dots:
26 (14) Stars on 45 - Stars on
45;
27 (30) Het is een wonder -
Linda Williams;
28 (39) Puntje d'rin puntje
d'ruit - De Slijpers;
29 (17) Shine on - LTD;
30 (--) This ole house - Shakin
Stevens;
31 (31) Marliese - Fischer Z;
32 (--) Then the music stopped
- Pussycat;
33 (19) Schoolgirl - Steve For-
bert;
34 (34) Seagull - Kayak;
35 (--) Midnight magic maniac
- New Adventures;
36 (38) Marionette - Maribelle;
37 (37) There's a song - Saskia
en Serge;
38 (--) Burn rubber - Gap
Band;
39 (35) It's my turn - Diana
Ross;
40 (20) All American girls -
Sister Sledge.
Je kunt je als toeschouwer (gister
avond in een volledig uitver
kocht Imperium-theater) toch
nauwelijks los maken van datge
ne dat Samuel Beckett oorspron
kelijk met "Waiting For Godot"
in 1952 heeft bedoeld. Ook
zweeft het niet onverdienstelijke
toneelbeeld van regisseur Peter
Lintelo door je gedachten als je
kijkt naar de min of meer vrije
interpretatie van begeleidster
(geen regisseuse!) Mirjam Jeun-
homme van Beckett. Voor Mir
jam is "De Noorderzon Vertrekt"
een eindexamenproduktie, waar
van beoordeler Wouter Stips van
de Academie voor Expressie in
middels een try-out heeft gezien.
Pozzo wordt gespeeld door Paul de
Groen, Vladimir-I door Jaap
Spaans en Vladimir-II door Hu-
bert v. d. Werf. Daarnaast spelen
Frans Werter, Liesbeth Hopman
en Leontine van den Bos geen
onverdienstelijke rollen in deze
wel zeer eigentijdse interpretatie
van het geesteskind van Samuel
Beckett. Een aantal toeschou
wers heeft teleurgesteld het Im
perium-theater achter zich gela
ten, omdat men "er werkelijk
niets van snapte". Anderen wa
ren vol bewondering voor de
durf, waarmee Mirjam Jeunhom-
me en haar groep met "Waiting
For Godot" hadden omgespron
gen.
(ADVERTENTIE)
Volgens Mirjam liggen een groot
aantal dingen vast, van waaruit
een vorm van improvisatie (voor
zoverre de "vaste" tekst dat ten
minste nog toelaat) wordt ge
pleegd. Wel heeft de groep dui
delijk de afstandelijkheid weten
te treffen tussen enerzijds Vladi
mir en Estragon en anderzijds de
wat tragische Pozzo en ^jn geest
verwant. De herhaling van de
tekst van Beckett, die ook in de
voorstelling van gisteravond
voor een belangrijk deel in z'n
waarde werd gelaten, werkt eer
der uitermate hinderlijk en irri
tant dan bevrijdend en intrige
rend. Mirjam Jeunhomme. hoe
wel ze de hoofdlijnen van de dra
matische ontwikkeling duidelijk
in haar hoofd had en op papier
had vastgelegd, heeft met "De
Noorderzon'Vertrekt" een bruik
baar alternatief aangereikt voor
regisseurs, die zich nog eventu
eel nó haar zullen aandienen
Want "Wachten Op Godot" al
gespeeld worden: nu en over
honderd jaar nog. En het staat nu
al vast, dat de grillige tekst van
Samuel Beckett er borg voor
staat, dat geen der opvoeringen
een getrouwe kopie van een an
dere kan zijn.
Het stuk zal nog een aantal voor
stellingen draaien op andere
plaatsen in Leiden
BERT KOEKEBAKKER
NEDERLAND 1
18.25 Nieuws voor doven en slechthorenden (NOS)
18.30 - Jeugdjournaal (NOS)
18.36 Sesamstraat (NOS)
18.50 Staatsloterij (NOS)
18.55 Toeristische tips (NOS)
19.00 - Van gewest tot gewest (NOS)
19.50 Uitzending van de PPR (PP)
20 00 - Cinivisie (NOS)
20.35 Te ver heen tv-film (NOS)
21.37 Journaal (NOS)
21.55 Panomariek (NOS)
22.25 - Studio Sport (NOS)
23.25 - Journaal (NOS)
23.30 - Nieuws voor doven en slechthorenden (NOS)
NEDERLAND 2
18.27 Engels voor beginners, les 25 en 26 (TELEAC)
18.57 Journaal (NOS)
18.59 - Ik ga mijn eigen baan. (2) serie gesprekken (IKON)
19.25 - Kenmerk (IKON)
20.00 Journaal (NOS)
20.27 Film van het Koningin Juliana Fonds (SOCUTERA)
20.32 Verdwaald op het Binnenhof (VOO)
21.00 Hoofdfilm The Burglars (VOO)
22.35 Minispccial met Ramses Shaffy (VOO)
22.50 Veronica's agenda (VOO)
23.02 Afsluiting (VOO)
DUITSE TV
DUITSLAND I
"20.00 Journ 20.15 Madchenjahrc
speelfilm 21.45 Wetenschappelijk
progr 22 30 Aktual. 23.00 Sport
24 00 Journ. (Region progr NDR
18.30 Aktual 18 I Kil
18.55 Mein Freund Winr..
serie 19.25 Region mag 19 49 Pro
gr-overz. WDR 18 30 Die Eng.
weihten von Eluisis, tv-serie 19.1;
Aktual 19 45 Muzikaal nroer i
DUITSLAND II
f8.20 und die Tuba blast der Hu-
ber. tv-serie 19.00 Journ 19 30 auto
mag. 20.15 Econ mag 21 00 Aktual.
21.20 Vegas, tv-seric 22 05 Inform
progr 22.10 filmrep 22.40 Die Ge-
schichte der Susanna Margaretha
Brandt, tv-spel 0.10 Journ
DUITSLAND III WDR
*18.00 Kleuterprogr. 18.30Cursus En
gels 19 00 Natuurprogr 19 45 Jour
nal 3 20 00 JOurn. 20 15 Gevar
progr 21 45 Buit. rep. 22.15 Flu stern
de Schatten (Chase a crooked sha
duw), speelfilm. 23.40 Journ.
BELGISCHE TV
BELGIE VLAAMS
18.25 Tekenfilmserie. 18.30 Battles
tar Galactica. tv serie 19 17 UK*
duur derden I8J7 Morgen 18.41
Journ 20 10 Weerber 20 15 Arnold
tv-serie. 20 40 Wacht tot hij opbelt
tv-film. 22.00 Doe. sene. 22 50 Jour
NET II
V,n ISOO.olln 15 Zk- NET I 20 15
Vnjetijdsmag 21.15 Bneg a
..Te ver heen" is de titel van een door Yorkshire Television t
digde tv-film die vanawnd (Nederland 1. 20.35 uur) wordt uitge
zonden. Het verhaal, geschreven door de psychiater Laurence,
heeft stress tot onderwerp. Roger Hay don. een veertiger met vrouw
en kinderen, heeft net één promotie teveel gemaakt Zijn verant
woordelijkheid is hem net te groot. Hij krijgt faalangsten en para
noïde verschijnselen en tenslotte een hartaanval
Jean-Paul Belmondo als juwelendief en Omar Sharif als corrupte
politieman spelen kat en muis m de slunljesfilm "The Burglar
die Veronica vanavond uitzendt. Alle acrobatische toeren, flair en
charme van Belmondo, de vernuftige apparaatjes, aardige
ideetjes en wilde ritten ten spijt blijft het scenario armetierig Het
rammelt als één van die oude bussen waaraan Jean-Paul zich zo
lenig vastklampt en dient er voornamelijk toe de afzonderlijke
elementen aan elkaar te 'haken'.
(Nederland 2, 21.00 uur).
WOENSDAG 15 APRIL
HILVERSUM I
Ieder heel uur nieuws NCRV 18 11
Hier en nu-woensdagmag 19.02 Btj
de tijd NOS 19.30 Hobbyscoop.
20.20 Langs de lijn. sport en muziek.
(10.38 Paard* km 2102 Mek hel
oog op morgen. NCRV 00.02 Late
date 1 02 Metropole Orkest. 1 30
Tussen 60 plus en 7(> min. 2.02
Nachtdienst (6 02 Kostganger-
HILVERSUM II
VARA 18 00 Brassband Mag RVU
18.30 Werk in de jaren 80 PP 18 50
Uit/ van de PM- V K 1'.
R«»de Draad 20 00 VARA Klassiek
(1): Radio Kamer Orkest Moderne
muziek. 20.25 Het zout in de pap
21.10 VARA Klassiek (2) Pianoreci
tal. 21.50 Vara Klassiek gramm
ziek 22 30 Nws NOS 22 40 Open
HILVERSUM 111
ieder heel uur nieuws NOS 18 03
De Avondspits met de Nat Hitpara
de KRO 19.02 Rauhfaser 22.02
Roek-Tempel. 23 02 Walhalla
DONDERDAG 16 APRIL
HILVERSUM I
7.03 (S) Het levende woord 7 10 (S)
Vandaag donderdag (8 03 Hier en
nu. 8.25 In 't voorbijgaan 8 45 Over
kopen gesproken) 9 03 (S) Wie weet
waar Willem Wever woont. 10 02 (S)
Muziek by dc koffie li N(S)1Vrul
fuurtje 12 40 <S) Midi.,
dienst 13 03 (S) lier en nu 13 20 (S)
NCRV-Globaal 16 02 (Si Amuse-
mentsmuz 16 30 (S) Rozegeur en
HILVERSUM 11
AVRO 7 00 Nwi 7.20 AVRO Aktu
eel en informatief (7 30. 8 00 en 8 30
Nws. 7.36 en 8 36 Avro's Radiojour
naal) 9 Q| Gvmna- tiek
MOUW 9 10 Waterstanden NOS 9 15
Werkbank AVRO 9.25 AVRO dite
(9 30 Radiojournaal-nieuwsflits)
1100 Radio Lawaaipapagaai 11 10
Lichte grammofoonmuz. 11 30 Ra
diojiiiirna.il in. :1ii II 12
AVRO-tema. 11 45 Regionaal, pro
vinciale informatie RVU 11 56 De
Islam OVERHEIDSVOORLICH
TING 12 16 Uitzending voor de
landbouw 12.26 Mededelingen voor
land en tuinbouw 12 30 Nws 12 36
AVRO's Radiojournaal 13 00 Nws
13 11 Buuitenlnnd Spectrum 13 35
Per Saldo 14 00 Voor mij kan -ie wat
14 30 en 15 30 Radiojournaal 16 32
Lichte grammofoonmuz. 17.24 Me
dedelingen 17 30 Nws 17 36
AVRO's Radiojournaal 17 55 Per
Saldo
HILVERSUM III
NOS 7 02 (S) De havermouthsow
9 03 (S) Continue muz 11 03 (Si De
Poldcrpopparade 12.03 (S) De Ne
derlandstaiige Top Tien 13 03 (S) 50
Pop of een envelop 15 03 (S) TROS
Top 50 NOS 18 03.SjDe Avondspits
met de Nationale Hitparade
HILVERSUM IV
VARA 7 00 Nws 7.02 <S> Morgen
rood 9 00 Nws 9 02 (S) Zo klonk het
vroeger. 9 55 (S) Kamermuziek met
blazers 11 10 (S) Amstrrdamsch
Philharmonisch Orkest met piano
12 00 Nws 12 02 iS) Toegiften uit
Studio I 13 05 Het zout in de pap
13 30 (S) Simon Boccancgra. opera
van Verd. 14 00 Nws 15 55 (Sl Het
zout in de pap 16 15 'Si Klassieke
kamermuz TELEAC 17 36 Fotogra
feren en filmen