Verdeeldheid
over vredesplan
Vakbond steunt stakingspauze
«85 fjfc) Reagan voor eerste krachtproef
CDK:
Altijd hoge rente.
Vul in
en vergel ijk.
CDK:
"Joodse dissident
wordt geïsoleerd"
lU/2%
10'/4%
10
het bankbedrijf van
De Grenswisselkantoren N.V.
Pakistan
krijgt
hulp uit
Nederland
Walesa vraagt om vernieuwing
DINSDAG 14 APRIL 1981
Landing van
"Shuttle"
spannende
zaak
(Door Chriet Titulaer)
De tot nu toe vrij probleemloze
vlucht van de Space Shuttle
maakt iets goed van de grote
vertraging die het project had
opgelopen. Op de tweede dag
van de vlucht was het grootste
probleem voor de astronauten
Young en Crippen dat zij het
een beetje koud hadden, maar
ook die bijkomstigheid was snel
verholpen.
De belangwekkende gebeurtenis
wordt nu de landing die vandaag
moet plaatsvinden De landing
zelf wordt voorafgegaan door en
kele activiteiten. Om 16.00 uur
gaan Young en Crippen hun
drukpak, het echte ruimtekos
tuum, weer aandoen. Met het oog
op een eventuele noodlanding
met schietstoelen is het een
noodzakelijke voorzorgsmaatre
gel. Om 17.00 uur worden de deu
ren van de laadruimte van de Co
lumbia definitief dicht gedaan.
Om 17.30 nemen Young en Crip
pen nog een hartige hap, zodat ze
tijdens de landing geen honger
zullen hebben.
Om 18.00 uur controleren ze alle in
strumenten en gaan ze plaatsne
men in de stoelen in de cockpit.
Ze bereiden zich voor op de kor
te vuurstoot (2 minuten) van de
twee stuurraketten. Hoewel die
vuurstoot slechts kort duurt en
met kleine raketten wordt uitge
voerd, moet het resultaat toch
zijn dat de cirkelvormige baan
op 278 kilometer boven de aarde
wordt verlaten. De Columbia be
vindt zich op dat moment ergens
boven de Indische Oceaan. Het is
dan 19.00 uur, 27 minuten en 52
seconden in Nederland, precies
één uur voor de landing.
Het vluchtleidingscentrum in
Houston krijgt een bevestiging
dat alles volgens wens is verlo
pen. Om 19.40 uur begint het bin
nendringen van de aardatmo
sfeer. Deze laatste fase in de
vlucht van de Columbia is de
meest kritieke. Het vliegtuigach
tige toestel komt onder een hoek
van 45 graden de atmosfeer van
de aarde binnen. De hele onder
kant van het toestel zal dan gaan
opgloeien. Plaatselijk zal de tem
peratuur oplopen tot 1650 graden
Celsius.
Wapenleveriiig aan Saoedie-Arabië omstreden
fa-
M1ESBACH (West-Duitsland)
mend hun luchtballon, die zeer
terecht kwam. De mannen ware
mast boven had bereikt.
Drie bemanningsleden verlaten klim-
mgetukkig in een hoogspanningsmast
al beneden voordal de brandweer de
WASHINGTON (AFP/UPI)
Het plan van de Ameri
kaanse regering om zeer
modern militair materieel
aan Saoedie-Arabié te ver
kopen stuit in het Ameri
kaanse congres op zoveel
verzet dat zich een con
flict met de regering lijkt
af te tekenen dat veel har
der zal zijn dan het Witte
Huis aanvankelijk had
voorzien.
De regering moet dc volksverte
genwoordiging eind april op de
hoogte stellen van haar voorne
men aan de Saoedie's materieel
voor verbetering van de ge
vechtscapaciteit van dc F-15-
straaljager te leveren, alsmede
vijf vliegende radar-toestellen,
vliegtuigen voor het bijtanken in
de lucht en Sidewinder-raketten.
Voor- en tegenstanders van dc
nieuwe "transactie van de
eeuw", waarmee een bedrag van
ruim 12 miljard gulden gemoeid
is, kruisen al hun degens in af
wachting van een krachtproef
die de eerste ernstige op het ge
bied van de buitenlandse poli
tiek tussen president Ronald
Reagan en het congres zou kun
nen worden.
De minister van buitenlandse za
ken, Alexander Haig, zei vorige
week tegen journalisten dat de
taak die de regering wacht min
der gemakkelijk zou zijn dan
Al enkele dagen circuleren er aan
houdende geruchten in Washing
ton dat 53 van de 100 senatoren
bereid zouden zijn te stemmen
voor een verbod op de levering.
Die geruchten werden versterkt
door de verklaring van de Repu
blikeinse senator Ted Stevens,
die zei dat er inderdaad proble
men dreigden te ontstaan
Van democratische zijde lijkt het
verzet nog veel sterker De in
vloedrijke senator Edward Ken
nedy veroordeelde de verkoop
van ultramodern militair mate
rieel aan Saoedi-Arabié scherp
De aankondiging door de regering
dat dc V.S. Israel een aanvullend
krediet van ruim 1.2 miljard gul
den zou verstrekken, schijnt de
ontevredenheid van de Israëli
sche autoriteiten in Washington
niet te hebben weggenomen
Voor president Reagan en minister
Haig is de verkoop van militaire
uitrusting aan Riad "in het natio
nale belang" van de VS in zover
re deze Saoedie-Arabié in staat
zal stellen bij te dragen tot dc
verdediging van de "levensbe
langen" van het westen in het
Midden-Oosten tegen de "Sow-
jet-dreiging".
De regering zal er tijdens het debat
in het congres op wijzen dat het
besluit om dc Saoedische bewa
pening te versterken al vorig jaar
door president Jimmy Carter
was genomen. "Een vriend die
zijn belofte niet houdt, is erger
dan een vijand", zei Haig onlangs
met nadruk Van Amvrtkaan.se
diplomatieke zijde voegde men
eraan toe dat de regering-Reagan
niet van de voorgenomen ver
koop zou kunnen afzien zonder
het risico te lopen Saoedie Ara
bie. de belangrijkste buitenland
se oheleverancier van de VS. ern
stig voor het hoofd te stoten.
Senator Howard Baker. leider van
de Republikeinse meerderheid,
is een reis van acht dagen naar
het Midden-Oosten begonnen.
die hem achtereenvolgens zal lei
den naar Egypte. Israel en Saoe-
die-Arabie De reis van Baker,
die aan het hoofd zal staan van
ven delegatie van acht senaatsle
den. moet dienen als inleiding
voor het debat over de levering
van militair materieel aan Saoe
dic-Arabic Baker zei onlangs ge-
neig te zijn gunstig te staan te
genover die transactie maar hij
erkende dat het voorstel van de
regering Reagan ongetwijfeld
een bittere confrontatie in het
congres teweeg zal brengen.
Initiatief voor Libanon omstreden
MOSKOU (Reuter) Dc joodse
dissident Anatoly Sjtsjarans-
ki. die een straf uitzit in een
gevangenenkamp in de Rus
sische Oeral, is veroordeeld
tot een half jaar eenzame op
sluiting en mag in 1981 geen
enkele bezoeker meer ont
vangen Dit heeft zijn moeder
gisteren laten weten.
In een verklaring die werd
overhandigd aan westerse
(ADVERTENTIE)
De rente
bij CDK
De rente
bij
Termijnsparen,
6 jaar vast*
Termjjnsparen,
5 jaar vast*
11 '/4
Termjjnsparen,
4 jaar vast*
Termjjnsparen,
3 jaar vast*
Termjjnsparen,
2 jaar vast*
93/4%
Termjjnsparen,
1 jaar vast
974%
minimale inleg f 1.000,-; vaste looptijd - vaste rente.
De rente is nu hoog. Dus is het nu tijd om ervan te
profileren. U profiteert extra als u op vaste termijn
(deposito) spaart. Want dat geeft extra rente. En u profiteert
nog meer als u bij CDK spaart. Want de rentes van CDK
horen bij de hoogste van hel land. Dat merkt u goed, als u
bovenstaand lijstje gebruikt. En er de percentages van
anderen op invult. Om ze vervolgens met die van CDK te
vergelijken. Dan ligt er maar één konklusie voor de hand;
zo snel mogelijk kontakt opnemen met CDK. Dat is
gemakkelijk genoeg. Want CDK is het bankbedrijf van
De Grenswisselkantoren.
En dus in alle 60 Grenswisselkantoren - op station en
aan de grens - te vinden. Maar misschien hebt u een
spaaragent van CDK nog dichter in de buurt.
Bel 020 - 221324 voor adressen en openingstijden. Geen zaak
om gras over te laten groeien
(Samenwerking van N.V. Nederlandse Spoorwegen,
N.V. AMEV en Pierson, Heldring Pierson N.V.)
Hoofdkantoor; Centraal Station. Postbus 721,
1000 AS Amsterdam. Tel.; 020-221324.
Rcntcwij/igingcn voorbehouden
JERUZALEM/BEIROET (GPD, AFP, DPA, Reuter, AP) -
Zware verdeeldheid tussen de strijdende partijen in
Libanon zal het Frans-Amerikaanse initiatief voor vre
de (een Franse troepenmacht onder VN-vlag) vermoe
delijk de das om doen.
Dat valt op te maken uit de woor
den van Brian Urquhart, plaatsver
vangend secretaris-generaal bij de
Verenigde Naties, na een bezoek
aan Libanon. Behalve onder de de "stem
strijdende partijen (christenen en
Syriërs/Palestijnen) is er volgens
hem ook verdeeldheid binnen de
Libanese regering over het plan.
Verder heeft Syrië aan de Franse
krant Le Monde laten weten dat
het Libanon niet zal verlaten, zelfs
niet als de andere Arabische lan
den dat zouden willen. Dit bete
kent dat een vredesmacht in de
Veiligheidsraad waarschijnlijk kan
rekenen op een Russisch veto.
Israel heeft Urquhart laten weten
positief te staan tegenover het
voorstel. De Israëlische premier
Begin heeft Urquhart gezegd dat
Israël "niet zal ophouden te ijve
ren" voor een beëindiging van de
gevechten. Begin veroordeelde het
Syrische optreden tegen de
christelijke enclaves in Beiroet
scherp. Hij zei dat de Arabische
troepen die daar oorspronkelijk
heen waren gestuurd om de vrede
te handhaven "moordenaars zijn
geworden".
Het bleef gisteren voor de vijfde
achtereenvolgende dag betrekke
lijk rustig in Libanon. Het was gis
teren precies zes jaar geleden dat
in dit land de burgeroorlog uit
brak. Op een aantal plaatsen in het
land werd het bestand toch ge
schonden.
Het zwaarste incident vond plaats
in de bergen ten zuiden van Bei
roet. Bij een bomexplosie in een
wagen die geparkeerd stond bij
een supermarkt kwamen drie men
sen om het leven en raakten onge-
tien anderen gewond, aldus
Libanon", het radio
station dat in handen is van de
Christelijke Falangistische partij.
Bij Syrische beschietingen is de
stad Zahle vielen volgens de Falan
gistische radio gisteren twee do
den en één gewonde. Zahle, een
stad met 200.000 inwoners, wordt
al sinds 1 april door de Syrische
strijdkrachten belegerd. Alleen
drie ambulance-konvooien van het
Rode kruis mochten gisteren de
stad verlaten om in totaal 50 zwaar
gewonde burgers te evacueren.
Het internationale Rode-Kruis-co-
mité (ICRC) in Genève heeft giste
ren in een dringende oproep om
zes miljoen Zwitserse Frank (onge
veer 7,2 miljoen gulden) gevraagd
om de eerste nood in Libanon te
kunnen lenigen. Met het geld wil
het ICRC uitrusting voor zieken
huizen kopen, een noodteam voor
chirurgische hulp vormen en een
groep van vijftien afgevaardigden
en 35 plaatselijke medewerkers on
derhouden
Het ICRC deelde mee dat het zijn
opsporingswerk in het door hevige
strijd geteisterde Libanon zal moe
ten vergroten gezien het toene
mend aantal vermisten en uiteen
gedreven familieleden. Sinds de
strijd rond Zahle uitbrak, hebben
het ICRC en het Libanese Rock-
Kruis kans gezien om met zes kon
vooien de stad te bereiken.
LONDEN Twee Londense politieagenten lopen door het door rellen
geteisterde stadsdeel Brixton. Van sommige panden is zeer iceirug overge
bleven. Ook gisteren teas het weer onrustig in Brixton De Engelse rege-
ring heeft beloofd met een onderzoek te komen naar de oorzaken ran de
rassen rellen in Brixton.
De explosie van geweld van het afgelopen weekeinde in de arbeiderswijk
Brixton kwam voor de meeste Engelsen wel als een verrassing, maar was
toch niet helemaal onverwacht.
De laatste tijd hopen de berichten zich op over de toenemende spanningen
tussen de etnische minderheden rond de 3 miljoen mensenen de blanken
in Engeland. Ook het parlement heeft zich al beziggehouden met het ge
vaarlijke racisme ran rechts-radicale groepen
correspondenten in de Sow-
jct-Unic. zegt Ida Milgrom
dat de kampautoriteiten
haar zoon tot zes maanden
eenzame opsluiting hebben
veroordeeld. Zij geeft niet de
reden van de maatregel. De
vrouw had eind deze maand
haar zoon willen bezoeken,
maar daar moest zu van af
zien omdat hij voor de rest
van het jaar geen bezoek
meer mag ontvangen. Haar
laatste bezoek dateert van
meer dan een jaar geleden.
De 32-jarige Sjtsjaranski is in
1978 tot drie jaar gevangenis
en tien jaar werkkamp ver
oordeeld op beschuldiging
van spionage Zun proces
ontlokte in het westen veel
protest.
In haar verklaring zegt Ida Mil
grom over de eenzame op
sluiting van haar zoon Dit is
de geestelijke en lichamelijke
vernietiging van een persoon.
Een tragische einde is onver
mijdelijk in de omstandighe
den waarin Anatoly zich be
vindt. en dit, zo schijnt het. is
het voornaamste doel van de
autoriteiten".
ISLAMABAD (AP) - De Neder
landse minister van ontwikke-
hngs-samenwerking De Koning
heeft Ujdens zijn bezoek aan Pa
kistan verklaard dat Nederland
bereid is Pakistan technische en
financiële steun te geven voor
voorzieningen op het gebied van
de landbouw en de waterhuis
houding, zo hebben Pakistaanse
bronnen meegedeeld
Zu verklaarden dat De Koning dit
aanbod heeft gedaan tudens be
sprekingen met de minister van
financien. Ghulam Sihaq Khan
De Koning zou hebben verklaard
dat Nederland veel aandacht
schenkt aan de behoeften van
oheimporterendc landen in de
derde wereld, als Pakistan, aldus
de Pakistaanse bronnen
De Koning, die zondag arriveerde
voor een zevendaags bezoek,
sprak ook met de minister van
buitenlandse zaken. Agha Shahi
Over dit gesprek werd niets be
kendgemaakt
De Koning zal in de loop van deze
week nog naar Peshawar. Lahore
en Karachi reizen.
WARSCHAU (AP, UPI, Reu
ter, DPA) - De leider van de
vrije Poolse vakbondsbewe
ging "Solidariteit" Lech Wa
lesa, heeft gisteren in een
door de televisie uitgezon
den vraaggesprek de rege
ring opgeroepen aan de ei
sen van de bond tegemoet te
komen zonder daartoe te
worden gedwongen, door
middel van stakingen.
"De regering moet met iets nieuws
komen, met een initiatief, en zon
der dat wij dat eruit hebben moe
ten persen. En dan, geloof ik, zal
er sprake kunnen zijn van een
.vernieuwing". De Poolse vak
bond "Solidariteit" is het bij na
der inzien niet oneens met de op
roep van het parlement dat het in
het belang van het land noodza
kelijk is twee maanden lang geen
stakingsacties te ondernemen.
Het voorlichtingsbureau van het
hoofdkwartier van "Solidariteit"
in Gdansk gaf gisteren zelfs te
kennen dat de vakbond "geluk
kig" is met de resolutie van het
parlement.
De Poolse premier Jaruzelski had
vrijdag gevraagd om een parle
mentair verbod op stakingen
voor een periode van twee maan
den. Maar het parlement nam
unaniem een resolutie aan dit
neerkwam op een in krachtige
bewoordingen gestelde oproep,
kennelijk nadat "Solidariteit'
een verklaring had uitgegeven
waarin "diepe bezorgdheid"
werd geuit over t en stakingsvcr
bod of een poging het stakings
recht voor twee maanden op te
schorten.
"Als het een wet was geweest en
geen resolutie, zouden wij het als
manipulatie hebben be
schouwd". aldus een woordvoer
der van "Solidariteit" in Gdansk
"Maar het is alleen een resolutie,
een soort van oproep om stakin
gen te beëindigen, en dus gelo
ven wij aat het parlement zyn
steun wil uitspreken voor
werkelijke rust en vrede in het
land".
Waarnemers in Warschau wyzen
erop dat het. doordat het parle
ment de vorm van een resolutie
koos, voor "Solidariteit" moge
lijk blijft bij fikse overtredingen
van het recht naar het stakings
wapen te grijpen Het Poolse par
lement zou een dergelijke actie
zelfs kunnen ondersteunen, als
het deze gerechtvaardigd vindt
Anderzijds zou "Solidariteit"
zich wel voor een grote morele
druk geplaatst zien als de vak
bond zonder gegronde redenen
tot staking zou besluiten.
In Warschau onderstreept men wel
dat door deze beslissing het par
lement dat zich al sinds het begin
van het vernieuwingsproces in
Polen een grotere rol had toege
meten, nog verder is opgewaar
deerd De Poolse parlementa
riërs hebben zich als vertegen
woordigers van het volk met de
oproep gericht aan de slaat, de
regering en de vakbond, hetgeen
uniek mag heten voor een socia
listisch land in Oost-Europa
Naast de oproep tot het vermij
den van een crisis zegden dc par
lementariërs wel hun volledige
steun toe aan de regering by het
uitvoeren van haar taken
Enkele Poolse bladen hebben de
regering maandag nadrukkelijk
gevraagd volledig gebruik te ma
ken van de verwachte rustperio
de van twee maanden, door te to
nen dat ze vastberaden kan han
delen en hervormingen kan be
werkstelligen zonder dat ze on
der druk wordt gezet. Twee voor
aanstaande kranten, Trybina Lu-
du en Zycie Warszawy. schreven
dat veel Poolse burgers geloven
dat sommige autoriteiten traag
handelen en pas onder dwang in
actie komen, zoals het dreige
ment van stakingen. Volgens de
ze kranten moeten de autoritei
ten. na de oproep van het parle
ment tot een rustperiode van
twee maanden, nu bewijzen dat
dit met het geval is ftybuna Lu
du. het orgaan van de Poolse
communistische partij, gaf zelfs
stilzwijgend toe dat de resolutie
in feite tegen de akkoorden van
Gdan>k imm.i* I r*--.Ju»
uniek in de geschiedenis van het
Poolse- parlement schendt niet
de letter van de akkoorden van
Gdansk, maar - laten we eerlijk
zijn wat de geest betreft zou het
in de toekomst beter zijn voor
w aarden te scheppen die het ge
bruik van dit instrument niet no
dig maken"
Volgens Trybuna Ludu hadden le
den van het parlement onder
streept dat het stakingswapen in
het verleden niet zo haastig zou
zun gebruikt als de autoriteiten
het vertrouwen van het volk had
den genoten, als ze verkeerde be
sluiten hadden gecorrigeerd en
hadden gereageerd op sociale be
hoeften
In Warschau hielden gisteren meer
dan 1.500 mensen een gebedsde-
monstratie (georganiseerd door
de dissidente groepering Ropco)
bij de begraafplaats Powazki, en
richtten een kruis op ter herden
king van de massaslachting van
Katyn Dit bloedbad, waarbij
duizenden Poolse officieren als
krijgsgevangenen door Russi
sche troepen werden gedood,
was tot voor kort taboe in Polen
of als het al in het openbaar werd
vermeld werd de schuld gelegd
bu de nazi's van Hitier
Lech Walesa, de leider van "Solida
riteit". zei maandagavond voor
dc Poolse televisie dat het tijd
wordt dat niet zun vakbond,
maar de regenng het initiatief
neemt om te bewuzen dat ze poli
tieke vernieuwing wil 'Als de
regenng de samenleving een
deel geeft van de dingen die so
ciaal gerechtvaardigd zun «n
zelfs zaken die "Solidariteit" niet
heeft gevraagd, dan zouden de
mensen wellicht hun vertrouwen
terug knjgen in dc autonteilen
aldus Walesa. Op de vraag wat hu
vond van de oproep van het par
lemcnt zei de vakbondsleider dat
"Solidariteit" vrede wil maar ook
een sterke regenng
