Bij Van Gelder
1.000 ontslagen
Drinkwater weer besmet
2aa
Van Agt: confessionele welzijnszorg hard punt
Twee papierfabrieken dicht
Automatische kassa
ver
dringt
cassiere
Kinderbeschermers
tegen bezuiniging
Tetra gevonden in Rotterdan
MAANDAG 13 APRIL 1981
HTTTT
DEN HAAG (GPD) - PvdA-
voorman Den Uyl is best be
reid minister te worden onder
premierschap van Van Agt.
mits diens beleid deugt. Het
huidige beleid van Van Agt
doet dat niet, vindt Den Uyl.
Hij zei dit zaterdag in de KRÖ-
televisierubriek Brandpun-
t.
Den Uyl prees de capaciteiten
van Van Agt uitvoerig. ,,Ik
denk dat er bij de socialisten
vaak sprake is geweest van
een onderschatting van de
heer Van Agt. een misken
ning van de zeker niet geringe
gaven waarover hij beschikt".
De PvdA-leider zei overigens
dat zijn oppositie nooit de
persoon van Van Agt, maar al
tijd diens beleid heeft betrof
fen.
Al eerder heeft minister
president Van Agt te kennen
gegeven eventueel minister te
willen worden onder het pre
mierschap van Den Uyl. Alge
meen wordt het punt van de
„mannetjes" niettemin als
een van de belangrijkste pro
blemen gezien bij de kabi
netsformatie na de verkiezin
gen op 26 mei.
De Koning
Minister van ontwikkelingssa
menwerking De Koning,
tweede op de kandidatenlijst
van het CDA, weersprak za
terdag voor de radio een be
richt in De Vakbondskrant
van vorige week. waarin
stond dat hij voorkeur zou
hebben voor een kabinet met
PvdA en D'66.
„Het is te vroeg om nu al een
voorkeur uit te spreken", zei
hij Daarmee liep hij volledig
in de CDA-pas eerst de ver
kiezingsuitslag afwachten en
daarna verkennende bespre
kingen voeren met alle moge
lijke coalitiepartners. „Niet
een coalitie is inzet van de ver
kiezingen, maar de partij", al
dus De Koning.
UTRECHT (GPD) - In de komende
kabinetsformatie zullen harde af
spraken moeten worden gemaakt
over de positie van het confessio
nele particuliere initiatief in wel
zijnswerk en gezondheidszorg.
Die eis legde CDA-lijsttrekkcr
Van Agt zaterdag alvast op tafel
bij het begin van zijn verkiezings
campagne.
„Wij zijn de enigen die opkomen
voor de ziekenhuizen en instellin
gen op levensbeschouwelijke
grondslag. Wij zullen in die strijd
niet van wijken weten", zei Van
Agt. daarbij ovationeel toege-
klapt door 1500 CDA
campagnemedewerkers in het
Utrechtse Jaarbeurs Congres
centrum.
Van Agt ging daarmee in op het af
gelopen week moeizaam op de
VVD veroverde compromis over
de Kaderwet Specifiek Welzijn,
waarin de rol van dat confessio
nele particuliere initiatief cen
traal staat. Aangezien VVD en
PvdA. beide mogelijk nieuwe
coalitie-partners van het CDA. er
anders over denken dan het CDA.
heeft Van Agt de positie van het
welzijnswerk van confessionele
huize als ..strijdpunt" voor de ko
mende formatie ingebracht.
In zijn eerste optreden in de verkie
zingscampagne haalde Van Agt
fel uit naar de PvdA. Vooral de
advertentie waarin de socialisten
vorige week in de dagbladen
scherpe kritiek uitten op het so
ciaal-economisch beleid van het
kabinet-Van Agt moest het ont
gelden.
De bewering zes dat de inkomens
tot modaal 6 tot acht procent
moeten inleveren, noemde Van
Agt ..demagogie ten top". Vol
gens de CDA-hjsttrekker worden
„noch bejaarden, noch werklo
zen door een dergelijk koop
krachtverlies getroffen".
Hij bestreed ook dat de hoge inko
mens relatief weinig matigen. Zij
leveren in guldens zesmaal zo
veel in als wie het modale inko
men krijgt. ..Het verhaal dat wij
een aanval doen op de sociaal
zwakkeren vind ik ronduit schan
delijk", aldus Van Agt. De PvdA-
advertentie ademt volgens hem
geen draad".
Maar ook de VVD kreeg kritiek te
verduren, met name op het kern
wapenstandpunt van de libera
len. ..Bij de VVD missen wc de
behoedzaamheid. Het moeite
loos. schijnbaar onbewogen stel
ling nemen voor plaatsing is te
leurstellend".
Minderheden
De CDA-lijsttrekker sneed in zijn -
bijna dertigmaal door applaus
onderbroken - verkiezingsrede
tal van actuele onderwerpen aan.
Over het minderhedenbeleid zei
hii ..dat ons land te klein en te
dicht bevolkt is om onze deuren
open te zetten voor een onbe
perkt aantal immigranten MlW
wie legaal binnenkomt moet hier
een menselijk onthaal kunnen
vinden".
In de komende tijd zijn per jaar
50.000 nieuwe arbeidsplaatsen
extra nodig, zei Van Agt. ..Maar
dat kan alleen als wij ons bereid
tonen daarvoor over een reeks
van jaren fikse offers te brengen.
Allemaal, en daarna ieder naar
draagkracht.
Van Agt zei voorts dat het CDA be
schikbaar is voor samenwerking
met elke constructieve puin
„Aan opdeling en polarisatie
heeft ons land in deze problema
tische periode minder dan ooit
behoefte".
Evenals Van Agt haalde ook CDA
voorzitter Piet Bukman naai
links (PvdA) en rechts (VVD) uit
..Alles bij elkaar optellen wat je
niet leuk vindt, suggereren dat de
hoofdschuldigen in het Catshuis
zitten en eindigen met de mede
deling dat hel anders moet. is te
doorzichtig om tot een stembu
soverwinning te leiden", zei hij
tot de oppositie.
En de WD voegde hu toe de in
druk te hebben „dat zij tot op he
den meer bez.g is om het kabi
netsbeleid aan de kiezers te ver
kopen dan het eigen programma
Bukman waas de WD
verlangens overeen nationaal ka
binet van de hand.
AMSTERDAM (GPD) - - Vakbondsonderhandelaars ondernemen vanmiddag pogingen
om alsnog de plannen tot sluiting van de papierfabrieken van Van Gelder in Velsen en
Renkum gewijzigd te krijgen. Van Gelder wil de bedrijven en hun 1000 werknemers
opofferen om de rest van het concern te kunnen redden.
De raad van bestuur van de onder
neming besloot tot de sluiting na
de mededeling van minister van
economische zaken Van Aarden-
ne dat van hem geen enkele fi
nanciële steun voor het bedrijf
kan worden verwacht. Tot gister
ochtend vroeg hebben directie en
vakbonden erover vergaderd.
Vanmiddag gaat men verder.
Van Gelder sluit zijn fabrieken voor
krantepapier en voor ongestre
ken wit papier in Velsen (700 man
in de sector van het ongestreken
witte papier. Hoge energiekosten
zijn er voor een deel oorzaak van,
maar de grootste moeilijkheden
komen voort uit de meedogenlo
ze internationale concurrentie,
voornamelijk uit Zweden.
personeel) alsmede de behangse- In ongestreken wit papier zit
UTRECHT (ANP) - Klanten in
grote supermarkten zullen bin
nen enkele jaren bij de uitgang
niet meer de vertrouwde cassière
ontmoeten, maar moeten zelf af
rekenen bij een onbemande vol
automatische kassa. Plannen
voor een dergelijke moderne af-
rekenautomaat liggen althans op
de tekentafel bij de computerbe
drijven, aldus de "bondskrant"
van de Dienstenbonden FNV die
deze ontwikkeling met grote
zorg tegemoet zien. De cassière
zal nameliik verdwijnen.
Dergelijke afrekensystemen wor
den mogelijk door de zogenaam
de streepjes-code, die in Neder
land nu al op zo'n 1.000 produc
ten voorkomt. Een rijtje op de
verpakking gedrukte dunne en
dikkere streepjes, waarin alle in
formatie van het desbetreffende
product ligt opgeslagen, wordt
door de cassière afgetast met een
electronische leespen, waarna
automatisch op de kassa het be
drag en de naam van het product
verschijnt.
De streepjesreode kan ook worden
afgetast door het product over
een gleuf met licht te schuiven in
het "scannings-station", zoals de
WEERRAPPORTEN
Amsterdam geheel bew. 15
De Biltmist 16
Deelenmist 19
Eeldezwaar bew 21
Den Helder zwaar bew 14
Rotterdammist 15
Twentemist 21
Vlissingenmist 13
Aberdeenonbewolkt 10
Athene zwaar bew
Barcelona geheel bew 19
Berlijnregen 23
Bordeauxhalf bew. 22
Brusselhalf bew. 18
Frankfor*licht bew. 23
Genève zwaar bew. 23
Helsinkregen 12
Innsbruckonbewolkt 24
Kopenhagen onbewolkt 12
Lissabononweer 18
Londen .zwaar bew. 17
Luxemburgzwaar bew.
Madrid mist 18
Malaga zwaar bew 20
Mallorcazwaar bew 21
Munchen onbewolkt 21
Niceonbewolkt 20
Oslo onbewolkt 9
Parys regen 20
Romelicht bew 21
Stockholm onbewolkt 16
Wenen onbewolkt 21
Zurich mist 22
Casa Blanca geheel bew 21
Istanbul mist 16
Las Palmas zwaar bew. 20
Tel Avivonbewolkt 19
Tunisgeheel bew. 21
kassa in dit geval heeft. En dat
laatste nu kan de klant ook uit
stekend zelf doen. Het product
verdwijnt dan na te zijn "gescan-
ned" direct via een lopende band
in een afgesloten ruimte, bijvoor
beeld een koepel van plexiglas.
Bij onjuiste doorvoer stopt de
band, zodat de klant het nog eens
moet proberen.
Zijn alle boodschappen tenslotte
in die afgesloten ruimte beland,
dan neemt de klant zijn credit
card, steekt deze in een aange
duide gleuf en toetst daarna een
controlestrook in, die de echt
heid van de kaart moet waarbor
gen. Dan komt er een telstrook
tevoorschijn met alle artikel-ge-
gevens en het totaalbedrag. De
computer werkt tegelijkertijd de
voorraadadministratie bij. Het
totaalbedrag van de boodschap
pen wordt automatisch van giro
of bank van de desbetreffende
klant afgeschreven. Daarna gaat
de plexiglazen koepel open en de
klant kan de boodschappen mee
nemen. Er hoeft geen cassière
meer aan te pas te komen, aldus
de dienstenbonden. Dergelijke
zeer kostbare systemen zullen
overigens alleen voor de groot
winkelbedrijven interessant zijn.
AMSTELVEEN - In Amstel
veen is op 74- jarige leeftijd dr.
P. G. Kunst, emeritus-predikant
van de Gereformeerde Kerken,
plotseling overleden. Zowel in
als buiten zijn kerk heeft hij een
belangrijke rol gespeeld. Meer
malen was hij voorzitter van de
gereformeerde synode en vele
jaren gaf hij leiding aan de
Stichting Steun Kerkbouw.
diepdrukpapierfabriek
Renkum (300 man). Voor het ge
meentebestuur van Renkum
komt het als een donderslag bij
heldere hemel dat juist dit bedrijf
dicht gaat.
Volgens burgemeester jhr Van Hol-
the tot Echten behoort de be
hangselpapierfabriek
niet tot de bedrijven
Gelder het moeilijk mee heeft
Ook de directie van de fabriek
zelf was door het besluit van de
concernleiding overvallen, zo liet
de burgemeester weten. Ben W
van Renkum zouden zich van
middag in een speciale vergade
ring op de situatie beraden. De
wethouder van economische aan
gelegenheden zou er voor van
vakantie terugkomen.
Ook in de kring van de vakbewe
ging is de aangekondigde sluiting
als
Veeleer was er rekening i
houden dat de tweede grote klap
in Wapenveld zou vallen. Daar
werken 500 man in de tweede fa
briek voor ongestreken wit pa
pier die Van Gelder heeft. Dit be
drijf wordt echter in stand gehou
den.
De raad van bestuur van Van Gel
der meent dat de bedrijfssluitin- De bedrijven die volgens de con-
hoog percentage cellulose. Van
Gelder maakt die grondstof niet
zelf maar moet haar bij cellulose-
fabrikanten kopen. Dat kost Van
Gelder veel meer dan papierfa
brikanten in Zweden die deel uit
maken van ketens van onderne
mingen.
juist Deze ketens zijn ontstaan uit bos-
Van bouwondernemingen die cellulo-
sefabrieken stichtten om zelf
greep te krijgen op de cellulose-
markt. In het verlengde van de
cellulose fabrieken zijn ze ook pa
pierfabrieken gaan oprichten, die
binnen de concernketen derhal
ve voordelig aan hun grondstof
fen komen. Met name in de sector
van het ongestreken wit papier
zijn ze op de markt verschenen.
De overproduktie van deze pa
piersoort is groot, wat de prijzen
nog eens drukt.
de behangselpapierfabriek Een doorn in het oog zijn ook de
verrassing gekomen. grote steunbedragen die de
Zweedse overheid in de bos-
bouwondernemingen en aan hen
gelieerde fabrieken steekt. Het
gaat daarbij om bedragen van
honderden miljoenen gulden-
Surséance
gen (gevolgd door verkoop
grond en installaties) financiële
ruimte scheppen die nodig is om
de rest van het concern, waarin
nog 2200 man personeel werkt, te
kunnen redden. Met name voor
Wapenveld is geld voor nieuwe
investeringen nodig. In de bere
keningen van de concerndirectie
5 Wapenveld echter het goed- De vakbeweging is niet gerust op
cerndirectie van Van Gelder
dicht moeten, zullen deze week
voor het laatst werken. Met Pasen
worden de machines, zoals dat al
tijd al gebeurde, stil gezet. Ze zul
len daarna niet weer worden ge
start.
koopst om open te houden.
Van Gelder heeft, als de de sluitin
gen zoals nu zijn aangekondigd
doorgaan, nog vestigingen in on
der meer Amsterdam (waar het
hoofdkantoor staat), Leeuwar
den, Rotterdam, Franekeren Wa
penveld. Voorts bezit Van Gelder
de helft van de nieuwe krantepa
pierfabriek in Renkum. Die blijft
ook in bedrijf.
Energiekosten
Van Gelder heeft al lang problemen
de toekomst van de resterende
bedrijven van Van Gelder. Ze
heeft het voorstel gedaan voor
het hele concern uitstel (surséan
ce) van betaling te verkrijgen, zo
dat er gelegenheid zou ontstaan
om een deskundige van buitenaf
te laten nagaan „of er een sociaal
verantwoorde oplossing is voor
Van Gelder die voor het hele con
cern meer zekerheid biedt." „Nu
blijft de toekomst van de overige
tweeduizend werknemers ook
onzeker", aldus een woordvoer-
de bonden.
Actie tegen
kernenergie
bij professor
geweerd
AMSTERDAM (ANP) - De po
litie had zaterdag het huis
van prof. dr. J. Kistemaker in
Buitenveldert met hekken af
gezet om een anti-kernener
gie actiegroep te weren. (Zie
foto).
De actiegroep wilde voor het
huis van de geestelijke vader
van het ultra-centnfugepro-
ject (in Almelo) een "brede
straatdiscussie" houden,
maar burgemeester Polak
van Amsterdam had daar
voor geen toestemming gege
ven. De discussie werd na het
plaatsen van de hekken ver
plaatst naar en naburig gras
veldje, maar de belangstel
ling ervoor was gering.
De actiegroep "Stop Dode-
waard" heeft zich uitgespro
ken voor nieuwe, grote blok
kade-actie tegen de kerncen
trale in Dodewaard. Deze ac
tie, gericht op de sluiting van
de centrale, zal bij voorkeur
in september moeten plaats
vinden, aldus de actiegroep.
Ook anti-kernenergiegroepen
elders in het land willen zo'n
blokkade, dit bleek twee we
ken geleden tijdens een lan
delijk overleg in Utrecht. Er
bestaat bij deze groepen gro
te teleurstelling over het
goedkeuren door het parle
ment van de contracten tus
sen de twee Nederlandse
kerncentrales (Dodewaard en
Borsele) en buitenlandse op
werkingsfabrieken.
De meerderheid van het parle
ment heeft zich volgens Stop
Dodewaard "door middel
van trucs" laten misleiden tot
goedkeuring van genoemde
contracten. De actiegroep,
bestaande uit omwonenden
van de kerncentrale, meent,
"onmogelijk langer passief te
kunnen toezien, dat kern
energie de toekomst van ons
en onze kinderen bedreigt".
"Kinderen in gevarenzone"
UTRECHT (ANP) "Bezuinigen
op het kind is een slecht be
wind", zo luidde zaterdag in
Utrecht de leus van de landelijke
manifestatie tegen de bezuini
gingen in de kinderbescherming.
Volgens directeur Peeters van het
Werkverband Integratie Jeugd-
welzijnswerk Nederland (WIJN),
de organisator van de actiedag,
heeft justitie op de begroting
kinderbescherming ten opzichte
van vong jaar vier miljoen gul
den gesnoeid. De totale begro
ting voor kinderbescherming dit
jaar bedraagt 409 miljoen gulden.
Door de bezuinigingen wordt vol
gens Peeters met name het be
leid doorkruist om kinderen zo
veel mogelijk via de 75 gezins-
voogdijinstellingen in pleegge
zinnen te plaatsen. Nog geen tien
jaar geleden verbleven er ruim
18.000 kinderen in tehuizen, nu
zijn dat er nog 9.000 Het WIJN
wil dit beleid consequent door
zetten omdat men er van over
tuigd is dat de opvang van kinde
ren buiten tehuizen betere resul
taten tot gevolg heeft.
De begeleiding geschiedt via de ge
zinsvoogdijinstellingen, maar
juist hier heeft mevrouw Haars
(justitie), die zaterdag in Utrecht
overigens zelf aanwezig was, in
december vorig jaar een vacatu
restop afgekondigd. Er zouden
volgens Peeters minstens 150
maatschappelyk werkers bij
moeten komen.
Maar ook in de tehuizen is een te
kort aan zogenaamde "groepsop
voeders". Bij de 220 bij het WIJN
aangesloten instellingen werken
in totaal 6.000 van deze groepslei
ders, maar dat aantal zal volgens
Peeters met 150 tot 200 moeten
toenemen. Dit kost echter twaalf
tot vijftien miljoen gulden, maar
dat geld is er niet. Het gevolg is
volgens Peeters dat de werkbe
lasting bihnen de instellingen te
hoog is.
Onder de zorg van het WIJN vallen
in totaal 25.000 kinderen van wie
er 15.000 niet bij hun ouders wo
nen. Van die 15.000 zitten er on
geveer 6.000 in pleeggezinnen en
9.000 in tehuizen De bezuiniging
treft niet alleen de instellingen,
maar ook de pupillen die moeten
inleveren op zakgeld en kleding-
geld en dergelijke. Ook is er ge
kort op de vergoedingen aan
pleeggezinnen.
Voorzitter K Waalwijk van het
WIJN voorspelde zaterdag dat er
een toenemend aantal kinderen
in de gevarenzone terecht komt
Ben vroegtijdige en passende be
geleiding is daarom volgens hem
extra belangrijk om te voorko
men dat deze jongeren afzakken
naar de criminaliteit
Treinkaper
beëindigt
hongerstaking
DEN HAAG (ANP) - De Zuidmo
lukse treinkaper Cornells T. (24),
heeft volgens de directie van de
gevangenis Esserheem, waar hij
een straf van veertien jaar uitzit,
zijn hongerstaking opgegeven
In Molukse knng was dit gister
morgen nog niet bekend.
T. ging afgelopen dinsdag in hon
gerstaking. nadat hij had ge
hoord dat hij naar een onbeken
de bestemming zou worden
overgeplaatst Donderdag werd
hu binnen het gevangeniscom
plex Veenhuizen in Drente in
derdaad overgeplaatst Van de
gesloten inrichting "Norgerha
ven" ging hu naar "Esserheem".
eveneens een gesloten inrich
ting. T. was volgens justitie niet
te handhaven in Norgerhaven.
(ADVERTENTIE)
ROTTERDAM (GPD) - Behalve
met Naast het verontreinigde
drinkwater in het Rotterdamse
Scheepvaartkwartier heeft Rot
terdam nu ook te maken met door
tetra vergiftigd drinkwater in de
omgeving van het oude Sint
Franciscusterrein. Op het nipper
tje kon hier worden voorkomen
dat bejaarden in een hier geves
tigd tehuis het sterk vergiftigde
water zouden drinken.
Hoewel dit deel van Rotterdam al
sinds 11 februari van dit jaar in de
gaten wordt gehouden, is er nu
voor de eerste keer giftig drink
water geconstateerd Nadat de
dienst Centraal Milieubeheer
Rijnmond vorig jaar constateer
de dat dit vele hectaren grote ter
rein ontoelaatbaar hoge concen
traties aan zware metalen, olie en
andere giffen bevatte, werden re
gelmatig watermonsters geno-
Juist omdat men bang was dat deze
gifstoffen in het drinkwater te
recht zouden kunnen komen,
hield men de waterkwaliteit al
twee maanden in het oog. De
hoofdleiding is inmiddels afge
sloten en er is in allerijl een nood-
leiding aangelegd. Al eerder had
men houders van volkstuinen in
de omgeving gewaarschuwd
geen water te drinken en voor het
sproeien geen water uit de omge
ving te gebruiken.
Tot voor kort was de gemeente Rot
terdam van plan op het terrein,
een voormalige stortplaats, wo
ningen te gaan bouwen, maar
daarvan heeft men nu afgezien
Wat er verder met het terrein gaat
gebeuren, is nog niet bekend,
maar deskundigen verwachten
dat het zal moeten worden afge
graven.
In het Scheepvaartkwartier is men
dit weekeinde gestopt met het
toevoegen van chloor aan het
drinkwater. Dit omdat men van
avond monsters wil nemen om na
te gaan in hoeverre het water DOg
is verontreinigd. Na het nemen
van de monsters zal weer wel
chloor worden toegevoegd De
uitslag van het onderzoek wordt
pas na Pasen bekendgemaak-
t
Er hebben zich inmiddels 500 men
sen bij de GGD gemeld om hun
ontlasting te laten onderzoeken.
In twee gevallen werd een parasi
taire infectie gevonden. Er heb
ben zich nog geen gevallen van
geelzucht voorgedaan, maar
daarvoor is het nog te vroeg Op
vragen uit de Rotterdamse ge
meenteraad over het slechte
overleg tussen de GGD en het
drinkwaterleidingbedr ijf zei het
college van B en W dit te betreu
ren. Getracht wordt herhaling te
voorkomen.
l-MK rt: v
650 OVERDEKTE
PARKEERPLAATSEN
