Rijnsburg moet delen met Oost-Europa
Ds. Johan Visser preekt zeven maanden
hier en vijf maanden daar
Opleving in
Sowjet-Unie
ZATERDAG 4 APRIL 1981
is hij inmiddels zestig jaar
geworden en zou hij daar, ge
zien het systeem, voor geen
prijs willen wonen, hij gaat
er nog elke keer met hoop en
verwachting heen. "Menselijk
gesproken zal ik er pas mee
ophouden als ze me geen vi
sum meer geven of terugstu
ren. Het moet toch wel bekend
zijn, dat veel jonge mensen
die Christus hebben gekozen
voor de partij verloren zijn.
Als dienaar van het evange
lie moet je er daarom altijd
op bedacht zijn. dat ze op een
kwaje dag tegen je zeggen:
man, wat jij doet, doet af
breuk aan onze principes: het
land uit!"
Maar zover is het dus nog niet.
Toen de evangelische christen
gemeente in Rijnsburg een
soort onafhankelijke baptis
tengemeente hem vorig
jaar dan ook vroeg, haar
voorganger te worden, heeft
ds. Visser op zijn beurt een
uitdrukkelijke voorwaarde
gesteld: dat hij vijf maanden
per jaar beschikbaar zou blij
ven voor Oost-Europa.
En zo zcx deze Rijnsburgse pre
dikant - hij woont nu nog in
Amsterdam -.die begin de
cember vorig jaar zijn intre
de in het bloemendorp deed,
op 26 april alweer afscheid
nemen. Maar in oktober komt
hij terug, na een tournee door
Roemenie, Joego-Slavië, Hon
garije. Rusland, Polen n ie
DDR. De papieren die straks
de grensposten voor de Neder
landse toerist Johan Visser,
geestelijke van beroep, weer
moeten openen zijn op één na
allemaal in orde. Ze hebben
hem voor de zoveelste keer een
collectie pasfoto's gekost.
Dat dominee Visser achter het IJzeren Gordijn nog steeds welkom is en een redelijke
bewegingsvrijheid geniet, komt niet door zijn pretoogjes of de beleefdheid waarmee hij
onbekenden tegemoettreedt. En helemaal niet kan die gastvrijheid worden toegeschre
ven aan halfzachte verhaaltjes die hij daar zou ophangen. Hij is gewoon een toerist, die
moet verblijven in hotels en geld in het laatje brengt.
"Ze zeggen weieens: dominee, u
moet er rekening mee houden
dat er iemand in de kerk kan zit
ten die uw preek rapporteert aan
de regering. Dan antwoord ik:
mensen, dat is niet erg; wat voor
jüllie goed is, is dat ook voor die
lui".
Hij is al een paar keer gearresteerd.
In 1966 in Rusland, toen hij bij
bels weggaf zonder toestemming
van de autoriteiten. Ze verklaar
den zijn auto verbeurd en zetten
hém het land uit. Zelfs de toen
malige minister van buitenland
se zaken, Luns, is eraan te pas ge
komen. Het "thuisfront" bezorg
de de gedupeerde prediker bin
nen twee weken een nieuwe au
to.
In Oost-Duitsland kreeg hij eens
moeilijkheden toen hij in een lu-
Hoewel er geen officiële gegevens
over zijn, druppelen er de laat
ste tijd regelmatig berichten
naar het Westen die duiden op
een godsdienstige opleving in
de Sowjet-Unie.
"De Russen keren zich weer tot
God", verklaarde een orthodox
geestelijke opgetogen, en een
rooms-katholiek priester, ver
bonden aan de ambassade van
een westers land, heeft gemerkt
dat hoe verder je van Moskou
komt, hoe meer mensen je in de
kerken ziet. "Zoals in alle zieke
maatschappijen, hebben de
mensen ook hier behoefte aan
geloof', zei hij.
Aartsbisschop Pitirin van het
Moskouse orthodoxe patriar
chaat bevestigde, dat de pries
ters het druk hebben. "Er is een
intensief geestelijk leven in ve
le streken van het land, vooral
in Litouwen". De opleving geldt
trouwens ook voor de islam.
Militante communisten hebben
inmiddels de alarmklok geluid.
De autoriteiten verwonderen
zieh erover, dat zelfs jongeren
een kettinkje met kruis dragen.
In 1954 veroordeelde de partij
anti-godsdienstige propaganda,
maar nu wordt van bepaalde
kant toch weer aangedrongen
op een "nieuwe kruistocht" te
gen de religie. "De langzame en
verborgen terugkeer tot God is
een realiteit in de Sowjet-Unie",
constateerde het tijdschrift
"Wetenschap en geloof'.
therse kerk had gepreekt zónder
vergunning om naar die plaats te
"Je kunt zonder overdrijving zeg
gen dat onze baptistenkerken in
Oost-Europa in ledental verdrie
voudigd zijn. Van een onder
grondse kerk kan je niet spre
ken. Wél van een kerk in de ver
drukking. En denk niet dat het
alleen maar oude vrouwen en
zijn die naar de kerk ko-
Je ziet er juist veel jonge
Zij zijn vaak teleurge
steld in de beloften van het com
munisme. De maatschappelijke
verarming heeft hun ogen ge
opend voor het feit dat ze door de
staat worden geëxploiteerd. Ka
pitalisme mag dan erg zijn - hoe
wel je particulier initiatief nodig
hebt om een samenleving voor
uit te helpen -, maar staatskapi-
talisme is nog veel erger".
"Ze zien ook, dat de toeristen uit
het Westen echt niet alleen maar
kapitalisten zijn. Er gaan ook ge
wone arbeiders met vakantie
naar Oost-Europa. Jonge mensen
gaan nadenken en twijfelen aan
wat ze is voorgeschreven. In die
situatie zoeken velen iets anders.
Dat maakt hen gewillig om naar
onze boodschap te luisteren. Een
beslissing vóór het evangelie is
dan geen uitzondering".
Geloof kost wat
Ds. Visser: "Natuurlijk mag ik niet
provoceren. Als ik preek, breng
ik de mensen niet in verlegen
heid. Ik houd me niet bezig met
het politieke systeem, noem
geen voorbeelden uit het prakti
sche politieke leven, al ben ik er
zelf zeker van, dat de gemiddelde
arbeider van die politiek de dupe
wordt. Het is de partij die re
geert. In dé praktijk werken de
idealen niet".
"Ja, zeggen ze, we hebben nü nog
maar het socialisme. Het
werkelijke communisme moet
nog komen. Als dat in nage-
sprekken zo ter sprake komt,
probeer ik ze duidelijk te maken,
dat dit niet zal lukken omdat in
het hele systeem met de factor
van de menselijke zonde geen re
kening wordt gehouden. En dat
is: éérst ik en dan pas jij. Van na
ture is de mens een roofdier. Wie
dit wezen van de mens ontkent,
komt altijd bedrogen uit".
"Onder de gelovigen in Oost-Euro
pa vind je het enige christelijke
dat er bestaat. Le-
onder druk drijft mensen
elkaar toe. Ik vergelijk het
r met ons eigen bestaan ten
tijde van de oorlog. Tussen de ge
lovigen is een sterke band. Als er
ergens sprake is van een delen in
eikaars leven, dan wel hiér".
Visser ontzenuwt de gedachte dat
de gevangenissen in Oost-Euro
pa vol zouden zitten met christe
nen die voor hun geloof durven
uitkomen.
"Wel zal elke christen een prijs t'oor
zijn geloof moeten betalen. Die is
van land tot land verschillend. In
Hongarije bijvoorbeeld gaat het
veel soepeler dan in Roemenië. Je
zou kunnen zeggen: hoe verder
naar het oosten hoe moeilijker.
Ook in Rusland zijn verschillen.
Belangrijk is hoe de plaatselijke
autoriteiten er tegenover staan.
Het werkelijke atheïsme is niet zo
groot als door de partijpropa-
ganda wordt voorgesteld".
"Maar óveral heeft je geloof gevol
gen. Leidinggevende functies
zijn niet voor je weggelegd. Ook
de mogelijkheden om verder te
studeren zijn beperkt. Ik ken een
hoogleraar wiskunde, die, toen
men ontdekte dat hij gelooft en
hij dat niet ontkende, een straat-
vegersfunctie kreeg. Nu is hij
voorganger van een christelijke
gemeente".
Gevangen broeders
"Dat moet je genuanceerd bekij
ken. Het aantal legale bijbels is
beperkt, vooral in Roemenië en
Rusland. Ook Tsjecho-Slowakije
ligt moeilijk. In Rusland wordt je
naam en adres genoteerd als je
een bijbel koopt. In sommige
Oosteuropese landen zijn bijbels
ook heel duur. Niet-officiële bij
belverspreiding is dus wel no
dig".
Dat zo'n bezigheid grote risico's
heeft, ondervinden op dit ogen
blik vijf Roemeense "broeders"
van ds. Visser, leden van een
christelijke groepering die het
best is te vergelijken met de Ver
gadering van Gelovigen in ons
land. Ze zijn wegens het heime
lijk brengen van bijbels naar
Rusland tot zware gevangenis
straffen veroordeeld. Al hun be
zittingen, inclusief hun huizen,
zijn verbeurd verklaard. De ge
heime politie dwong andere ge
lovigen, tegen hen te getuigen.
Ongeveer 20.000 Russische en
Roemeense bijbels zijn bij die ac
tie in beslag genomen.
Als directeur van de European
Christian Fellowship heeft ds.
Visser bij de Amerikaanse. Britse
en Nederlandse regering tegen
deze praktijken scherp geprotes
teerd, in de hoop dat zij iets voor
de veroordeelden kunnen doen.
Pogingen worden ondernomen
om hen vrij te kopen en hun ge
zinnen materieel bij te staan.
Nooit vakantie
Ds. Visser, vader van zes kinderen,
mag dan weer een plaatselijke
gemeente Rijnsburghebben, hij
voelt zich nog altijd "zendings
predikant". Dat zit baptisten in
het bloed.
Hij is geen baptist van geboorte.
Zijn ouders waren hervormd. Hij
werd geboren in Workum. Zijn
doop als baby gebeurde, zoals ge
bruikelijk, door besprenging.
Toen hij zestien was, kwam hij
bewust tot geloof. Om precies te
zijn: op een nacht om 2 uur. "Ik
was er vanaf dat ogenblik zeker
van, dat ik in het evangelie zou
gaan werken. Maar hoé, dat wist
ik niet".
Op zijn achttiende liet hij zich bij
de baptisten door onderdompe
ling dopen. Na het gymnasium in
Sneek studeerde hij theologie in
Amerika. "Die opleiding was
daar bij de baptisten toen beter
dan hier". Terug in Nederland
werd hij de stichter van een ge
meente in Amsterdam-centrum.
Nu is een zoon van hem vroeger
leraar aan het christelijk lyceum
in Alphen aan den Rijn - daar
predikant.
RIJNSBURG Hij moest een
sterk zenuwgestel en een goe
de gezondheid hebben, de drie
moderne talen rap kunnen
spreken en, last but nog least,
met een goede boodschap van
God zijn toegerust.
Aan die eerste voorwaarden
voldeed de man die in het
hartje van Amsterdam een
vrije baptislengemeente had
gesticht, Johan Visser. Hij
had zijn jonge gemeente -
een vrucht van taai volgehou
den evangelisatiewerk in de
Jordaan - in twintig jaar
zien groeien naar 362 volwas-
LEIDEN - Hervormde Gemeente
Hooglandse kerk 10 dr. Lamping
mmv Cantorij. 11.45 oecumenische
dienst Msrekerk m dr. Meyers. 5 dr
Kievit, Gouda Maranathakerk (L.
Morsweg) 10 ds. Kramer De Regen
boog (Merenwyk) 9 30 ds. v Leeu
wen. 11.15 ds. v Leeuwen en pastoor
v Well Bethlehemkerk (Driftstr.) 10
ds Beks. Bevrijdingskerk (Montgo-
mervstr.. Zuid West) 9 ds Rietveld
10 3Ó ds Eekhof. 5 ds Hortensius
Vredeskerk (BruggrtvenlSan) 10
mevr ds. De Mey Waalse Kerk (Bgee-
straat) 10.30 ds Ribs Acad. Zieken
huis 10 15 ds Bakker. Diaconessen
huis 10.30 ds v. Everdingen Kapel
Endegeest (Oegstgeest) 9.30 ds v
Friederich. Jeugd kapel Vredeskerk
10 Jeugdkapel 'De Goede Herder
10 30 Fetrakerk (Surinamestr 10.30
dienst voor doven, hr Terpstr Geref
Kerk Zuiderkerk (Lammenschans
weg) 10 ds. Sijtsma. Fetrakerk (Sun
namestr10 ds Hortensius Oude
Vest 10 ds Koolstra 5 ds. Rietveld
Maranathakerk (L. Morsweg) 10 ds
Kramer Bevrijdingskerk (Montgo-
merystr )9ds Rietveld. 1030ds Eek
hof Groenhoven (Witte Rozenstr.) 10
dr Vlijm Petrakerk (Sur. straat)
10.30 dienst voor doven, hr Terpstra
Geref Kerk (dolerend) Groot Lei
den" (Lokhorstkerk) 9 en 5 hr v.
Houten Geref Kerk Vrijg (Herengr
70): 10 en 5 ds De Graait Chr. Geref
Kerk (Steenschuur 9) 10 en 5 ds. Den
Hertog Gerei Gemeente (Nieuwe
Rijn) 10 en 4 30 da BoogMrd Oeral
Gemeente in Ned (Bethl. kerk Drift
straat) 11.30 en 5.30 Evang Lutherse
Gemeente (Hoogl. Kerkgracht): 10.15
ds. Happee Remonstr. Doopsgezinde
Gemeente (Lokhorstkerk. Pietors-
kerkstraat I) 10.30 ds Kuipers. Bap
tistengemeente (Oude Rijn 3) 10
stud. v.d. Leer Evang. Christen-Ge
meenschap (Middelstegracht 3) 10
hr Dikkes. Zendingswerk Midder-
nachtsroep (Zoeterw singel 21) 5
nam. hr Hoogerwaard Evangeliecen
trum Zijlsingel 2 10 hr Zijlstra di 8
evangelisatie avond. Pinksterge
meente (Oude Vest 13) 10 evang v
Wleringen Volle-Evangeliegemeente
Bethel (school De Twee Sleutels,
hoek Rijnsburgersingel): 5 tot 6 nam
Leger des JIcils (Hooigracht) 10 t-n
7.30 Nieuw-Apostolische Kerk (Hoge
sen gedoopte leden. Toen hem
in 1964 vanuit Engeland
werd gevraagd, voor en in
Oost-Europa te gaan werken
en zijn geesteskind in Amster
dam daarvoor vaarwel te
zeggen, heeft hem dat wel veel
moeite gekost.
Visser zou directeur worden
van de European Christian
Fellowship, de Europese
Christelijke Gemeenschap die
in 1904 in Rusland was opge
richt om protestantse christe
nen in de Oosteuropese we
reld bij te staan en waarvan
Rijndijk 24) 9.30 en 4. wo. 8. Zevende
dagadventisten (Lokhorstkerk): elke
zaterdag 9.45 bijbelstudie. 10.45 pre
dikdienst Kerk van Jezus Christus
van de Heiligen der Laatste Dagen
(Mormonen) 9.30. 10.30 en 11.20.
Oud-Katholieke Kerk (Zoeterwoud-
sesingel-hoek Cronesteinkade). 10.
Vry-Katholieke Kerk (Vreewijkstr.
19) 10.30 h. mis. Church of England: 5
nam (in oud kat. kerk). Rooms-Katho-
lieke kerken Haagweg zat. 7. zond. 9
en 10.45. Herensingel zat 7. zond. 9.30
en 11. Rijndijk (IJlden-Voorschoten)
zat. 7. zond 9.30 en 11.30. Steen-
schuur zat. 7. zond 8.30.10.11 30.6 en
7 Boshuizerkade zat. 7, zond. 9.30 en
11 L.i m men se hans weg /at 7, zond. 9.
10 30 en 12. Haarlemmerstraat zat. 7.
zond 9.30. 10.45 en 12.15. H Rijndijk
Zoeierwoude zat. 7. zond. 10 en 11.30
ABBENES - Herv. Gemeente 9.30
hr Dryver.
AARLAN DER VEEN - Herv. Ge
meente 10 mevr. ds Westera. 7 hr.
Wolf. Geref. Kerk 10 en 6.30 ds. Vree.
avondmaal Chr Geref Kerk 9.30
dienst. 2.30 kand. Westerink. Rooms-
Kath parochie zat 7. zond. 10.30.
ALPHEN AAN DE RIJN - Herv. Ge
meente Adventskerk 10 ds. De Jonge.
6.30 ds. Bogers. Kruiskerk 10 ds. v
Vliet Hardinxveld. Opst. kerk 10
prof. Van Gennep. Leiden. 6.30 dr.
Haitsma Nabij 10 ds Bogers. gezins-
dienst. G Herderkerk 10 hr Taselaar.
6 30 dr. v Santen De Bron 9 en 10 30
ds Verheul 6.30 ds. Moll Ashram
9 30 ds. Mulder. Albanianae 10 ds
Moll. Onderweg (Lysterlaan) 10 dr. v.
Santen. Sionskerk 9.30 en 6 30 ds. Ou
wendijk C.erel Kerk Mar. kerk 10
ds. v.d Werff. Voorhout. 6.30 ds. Jas
pers Focks Salv Kerk 10 en 6.30 ds.
Stolk Zie verder herv gemeente. Ge
ref Kerk Vrijg. (Rijnstroom) 8 45
dienst. 5 ds Kooy Ned. Geref. Kerk
(chr nijv school Willemstr.) 9.30 erf
4.30 ds. Goossens Chr Geref. Kerk
9 30 en 4.30 ds Hamstra. Oiid-Geref
Gemeente 9 30 en 4. di 7 april 7 15 ds
vd Meei Baptistengemeente (Mo-
lenwerfstr 1) 10 evang v.d Zeeuw.
6.30 ds. Koekkoek. Baptistengemeen
te Alphen Noord (school Kalkoven
weg 62) 10 hr. Post Leger des Hells
(Corn, de Vlamingstr 10 en 6.30.
Pinkstergemeente Bethel (Rode
de stichter - een Rus - in het
revolutiejaar 1917 had moe
ten uitwijken. De fellowship
is nu een westerse onderne
ming, die kan blijven draai
en dankzij Amerikaanse.
Britse en Nederlandse steun.
Johan Visser ging op het ver
zoek in en nam, nu zestien
jaar geleden, afscheid van
zijn baptistengemeente.
Sindsdien bereist hij Oost-Eu
ropa om er - altijd op uitno
diging - te preken, te evange
liseren, te adviseren, te onder
Kruisgebouw): 4 nam. Pinksterge-
meente Alphen (Rode Kruisgebouw):
10 voorm. Remonstrantse Kring (Van
Mandersloosstraat 36): 10 ds. Vos.
Rijnstroom 8 nam. oecumenische
dienst, pastoor De Graaf. Rooms-
Kath. parochies zat. 7, zond. 9.45 en
11.30 Piuskerk zat. 7. zond. 9 en 10.30.
De Bron zat. 7. zond. 9.30 en 11.
BENTHUIZEN - Herv. Gemeente
9.30 en 6 ds. Mulder. Hasselt. Geref.
Gemeente: .30 leesdienst. 2.30 ds.
Honkoop.
BODEGRAVEN - Herv Gemeente
Dorpskerk 10 kand. v. Harten. 6.30 ds.
v. Laar. Zeist. Salvatorkerk 10 ds.
Jansen. Gouda. 6.30 ds. Trouwborst.
Vlaardingen Bethlemkerk 10 ds. De
Vreugd, 6.30 ds. Haakman. Geref
Kerk 10 en 6.30 ds v.d. Berg. Geref
Kerk Vryg. 9 30 ds. Koolstra.
BOSKOOP - Hervormde Gemeente:
Dorpskerk 9.30 ds. Vlasblom. 6 30 ds.
Carp, Antwerpen De Stek 9 30 ds.
Omta Geref. Kerk: 9.30 dr. Masse
link. 5 dr v. Oeveren Chr. Geref.
Kerk 9.30 en 5 ds. v. Langevelde
Rooms-Kath. parochie: zat. 5.30 (De
Stek) en 7. zond 9.30 en 11.
HAZERSWOUDE - Herv Gemeen
te: 9.30 hr. Christ, Leiden. 6.30 ds.
Ooit. Geref. Kerk 9.30 ds. Welbe
dacht. 5 ds Verdoorn. Rooms-Kath
parochies Dorp zat 7 zond. 9.30 en
11.30. Rijndijk (Bernardus) zond 10
Het anker zat. 7. zond. 8.45 en 11.15.
HILLEGOM - Herv Gemeente 9 30
ds. Brokerhof, Voorhout. 7 ds. Hel
derman. Badhoevedorp. 11 voorm.
geref. dienst, ds. Baas. Geref. Kerk zie
herv. gemeente. Chr Geref. Kerk 10
en 5 ds Biesma. Rooms Kath paro
chies Martinuskerk zat. 7, zond. 8 30.
10 en 11.30. Jozefkerk zat. 7, zond. 10
en 11.30.
HOOGMADE - Hen. Gemeente 10
ds. v.d. Hoek. Rooms-Kath. parochie
zat. 7.30. zond. 10.
DE KAAG - Hen Gemeente 10 ds.
Kolkman Rooms-Kath. parochie zal
7. zond 10.
KATWIJK AAN DEN RIJN' - Herv
Gemeente 10 ds. Boer, 6 ds De Jong.
Leiden. Ontmoetingskerk 10 ds Van
Hoegee. Alphen. 6 30 ds Boer Geref
Kerk 9 30 ds vd Horst. 5 ds. vd
wijzen in de christelijke leer
en in noodgevallen ook daad
werkelijk te helpen. Want di
recteur ziju van deze fellow
ship is geen rustig, ambtelijk
baantje achter een bureaü,
maar er zélf op uittrekken.
Geestelijk en lichamelijk
vraagt het alles van je.
Het land uit!
Langzamerhand kent ds. Visser
de wereld achter het IJzeren
Gordijn als zijn broekzak. Al
Veen, Leusden. Kapel Vliegkamp
10.30 ds. v. Melle. Rooms-Kath. paro
chie: zat. 7. zond. 9.30 en 11.15.
KATWIJK AAN ZEE - Herv. Ge
meente: Nieuwe Kerk 10 ds Vink. 6
ds De Jong. Oude Kerk 10 ds. Visser.
6 ds. Van Winterswijk. Bennebroek.
Ichthuskerk 10 ds. De Jong. 5 ds.
Driebergen. Pnielkerk 9.30 ds Van
Roon. 6 ds. Visser. Groen van Pr.
school 10 ds. Vroegindewev. Zieken
huis Overduin 2 ds. Baas Geref.
Kerk: Vredeskerk 10 ds. Kersten.
Triumfatorkerk 10 ds. v.d. Veen.
Leusden. 5 ds. Kersten. Geref. Kerk
Vrijg.: 10.15 ds. Heida. 3.30 leesdienst
Ned. Geref. Kerk 8.45 ds. Goossens. 7
ds. Van Tongeren. Chr. Geref. Kerk
10 en 5 ds. Slagboom. Vrije Chr. Ge
ref. Gemeente (Uni zaal) 10 en 5 ds
v.d. Belt. Geref. Gemeente (Remi-
sestr.): 10 en 5
KOUDEKERK AAN DEN RIJN -
Herv. Gemeente: 10 ds. Oort. 7 ds.
Pannekoek. Leiden, in geref. kerk
Geref. Kerk: 10 ds. Bouma. Noord-
wijk. 7 ds. Pannekoek. Leiden.
LEIDERDORP - Hervormde Ge
meenteen Geref Kerk Dorpskerk 10
en 6.30 ds Knorth Kerk Hoofdstraat
10 ds. v. Löenen. Scheppingskerk 9
en 10.30 ds. Geursen. Verpleeghuis
Ley then rode: 10 ds. Lutmers Baptis-
tengemeente (wijkgeb. Zijlkwartier)
10. Rooms-Kath parochie zat. 7.
zond. 9. 10.30 en 12.
LE1MUIDEN - Herv. Gemeente 9.30
ds. Schalk Geref Kerk 9.30 en 7 dr.
Aalders 't Harde. Rooms-Kath paro
chie: zat. 7. zond. 7.30. 9.30 en 11.15.
LISSE - Herv Gemeente: Dorps
kerk 10 ds. 't Hooft. 7 ds. De Gelder
Pauluskerk 10 ds De Gelder Geref.
Kerk 10 ds. Fernhout. 5 dr Gilhuis.
Geref. Kerk Vrijg 1030 ds De Putter.
2.30 ds. Kamphuis Ned. Geref. kerk
(Salvatori): 10 45 ds Schuurman. 5 ds
Verhey. Chr. Geref. Kerk 10.15 en 4.30
ds v. Dijken Geref Gemeente: 10 en
4 ds Hakkenberg Rooms-Kath. paro
chies Agathakerk zat 7. zond 10 en
11.30. Poelpolder zat 7. zond 9 en
11.30. Mariakerk zat. 7. zond. 8 30, 10
en 11.15. Engelbewaarders zat 7.
zond. 8. 9.30. 11 en 5.45
NIEUWKOOP - Herv. Gemeente
9.30 dr. Warners, Bilthoven. 6.30 dó
Molenaar jeugddienst. Geref. Kerk
10.30 oecum dienst, ds. Nooteboom.
6.30 ds. Fernhout. Chr. Geref. Kerk:
9.30 en 6.30 ds v Leeuwen. Drieber
gen. avondmaal. Remonstr. Gemeen
te 10.30 oecum dienst Beraad van
Kerken. Rooms-Kath. parochie zat
7, zond. 9 en 10.45.
NIEUWVEEN - Herv. Gemeente:
9.30 ds. Molenaar. 6.30 ds. Kaai. Alm
kerk. Geref. Kerk: 9 30 ds. v. Houten.
7 ds. Schouten. Kockengen. Rooms-
Kath. parochie zat. 7. zond. 9 en 11.
NIEUW-VENNEP - Herv. Gemeen
te: 9*30 ds. Kramer. Aalsmeer. 7 ds.
Sirag. Geref Kerk. 9.30 ds. v. Hall.
Zandvoort. 6.30 ds. Smit. Heemstede,
mmv Petra-jeugdkoor. Leiden. Chr
geref Kerk 9.30 en 3 ds. Visser.
Rooms-Kath. parochie: zat. 7. zond.
9.30 en 11.
NOORDEN - Herv. Gemeente 9.30
en 7 ds. Zoutendijk. Geref. Kerk
(Woerdense Verlaat) 9.30 hr. Kat. 7
ds. V. Wijk. A dam Rooms-Kath. pa
rochie: zat. 7. zond 9 en 10.30.
NOORD WIJK - Herv Gemeente
kerk Voorstraat 10 ds Den Tonkelaar.
5 ds. Vergunst. Slikkerveer. Vinken-
laan 5 ds. Elgersma. Kerk Hoofdstraat
10 en 5 ds. Keuning De Rank (Golf
baan) 10 ds v Eyk. Gouda Geref
Kerk kerk Hoofdstraat (Buurtkerk)
10 ds. Elgersma. Vinkenlaankerk 9.30
ds. Ferwerda. 5 ds. Elgersma. Stich-
tingskerk 11 ds Slofstra. Sole Mio 9
hr. Van Duin. Ned. Prot. Bond (aula
Oude Zeeweg). 10.30 ds. Meyburg.
Prinsenbeek. Rooms-Kath. paro
chies Zee zat. 7. zond. 9 30 en 11. Bin
nen zat. 7. zond. 8. 10 en 11.30.
NOORDWIJKERHOUT - Herv Ge
meend Dorpskerk 10 ds. Kalkman
Rooms-kath parochies Victorkerk
zat. 7, zond. 9.30 en 11. Jozefkerk zat.
7, zond. 10 en 11.30.
OEGSTGEEST - Herv. Gemeente:
Groene of Will kerk 11 ds De Vos.
Berkemvoudc Pauluskerk 9.30 mevr.
ds De Nie. Gemeentecentrum 10 30
ds Ter Linden. 7 ds Ter Linden Ge
ref Kerk (Mauritslaan) 10 ds Heems
kerk Geref. Kerk Vrng 8 45 en 4.30
ds. De Putter Ned. Geref. Kerk <Ge-
meentecentrum): 8.45 ds. De Lange. 4
ds Moggre Van Wyekerslooth 4
mevr ds Visch. Kapel Endegecst.
In de twintig jaar dat hij in Amster
dam werkte nam ds. Visser nooit
echt vakantie. Met zo'n groot ge
zin ging dat ook moeilijk. Wel
was hij elk jaar, op uitnodiging
van een 450 zelfstandige gemeen
ten tellende evangelische kerk,
een maand lang in Engeland.
Voornamelijk om er te preken.
Dat doet hij nu alweer zestien jaar
in Oost-Europa. Ook rust hij daar
kerkeraden en gemeenten toe in
geloof en dienstbetoon. In Polen
verzamelde hij eens 72 voorgan
gers om zich heen voor een cur
sus "bijbelonderricht".
De afspraak met Rijnsburg geeft
hem voldoende ruimte om dit al
les te blijven doen.
"Ik had langzamerhand weer be
hoefte aan zo'n vaste verbintenis.
Als ik in het land ben en ik preek
elke zondag ergens anders, dan
bouw je niet aan iets blijvends.
Het geeft mij meer voldoening,
vorm te mogen geven aan één
plaatselijke gemeente. Ik ben in
Rijnsburg bezig een gezonde ge
meente op te bouwen. Wij gaan
er beslist geen rommeltje van
maken. Dat zou ook strijden met
mijn gevoel voor lijn en orde".
Geen rommeltje
Is er in dit kerkse dorp nog wel
plaats voor een groep die zich
zingend laaft aan Johannes de
Heer en Glorieklokken?
"Zeker wel, al komen lang niet alle
leden uit Rijnsburg. Er zijn nu
114 volwassen gedoopten. Zon
dagsmorgens is de mavo-aula
overvol. Op mijn bijbelstudie
krijg ik wekelijks zo'n tachtig
mensen. Die zijn tot geloof geko
men of vonden in hun kerk niet
wat zij zochten. Er is veel geeste
lijke nood".
Visser wijt dat voornamelijk aan
dié preken van tegenwoordig
waarin de persoonlijke beleving
ontbreekt.
"Begrijp me goed: van zweverig
gedoe moet ik niets hebben, daar
ben ik te nuchter voor. Door reë
le onderwijzing moeten wij pro
beren, hen die dwalen te brengen
in het rechte spoor. Maar de ver
kondiging moet wel een hért
hebben. Ik vertik het gewoon, te
geloven dat de mensen niet meer
geïnteresseerd zijn".
Zijn stentor-stem een hoorbare il
lustratie van zijn markante ver
schijning - vervult, zelfs in een
gewoon gesprek, met gemak twee
van de acht kamers in het boven
huis aan de Amsterdamse Konin
ginneweg.
Aan bepaalde opvattingen i>an ds.
Visser kun je met recht en reden
twijfelen.
Aan zijn oprechtheid en overtui
gingskracht niét.
S. J. DE GROOT
9.30 ds. Friederich. Rooms-Kath. pa
rochies: Will.kerk zat. 7, zond. 9 en 11.
Bonaventurekapel zat. 6.45. zond. 9
en 11.
OUD-ADE - Rooms-Kath. parochie,
zat. 7. zond. 8.30 en 10.
OUDE EN NIEUWE WETERING -
Herv. Gemeente: 9.30 ds. Bronsgeest,
6.30 zie geref kerk. Geref. Kerk: 9.30
hr. Schoenmaker, 6.30 hr. Christ, Lei
den. jeugddienst. Remonstr. Ge
meente: 10 ds. Bloemendaal. Rooms-
Kath. parochie: zat. 7. zond. 9.30 en
11.30.
ROELOFARENSVEEN - Rooms-
Kath. parochies: Maria Presentatie
zat. 7, zond. 9 en 11. Petrus Banden:
zat. 7. zond. 9.30 en 11.30.
RIJNSATERWOUDE - Herv. Ge
meente: 9.30 dr. Gerssen. Utrecht. 5
ds. De Kruijf. Chr. Geref. Kerk: 9.30
dienst, 2.15 ds. Bouw.
RIJNSBURG Herv. Gemeente.
Voorhof 10 ds. Romein. 5 ds. Dee.
Welsrijp. Bethelkerk 8.45 en 10 ds.
Van Niel, 5 ds. Van Niel. jeugddienst.
Geref Kerk Petrakerk 9.30 dr. Van
Oeveren. 5 ds. Baayen. Immanuel-
kerk 9 en 10.30 ds. Baayen. 5 ds.
Damsma. Maranathakerk 9.30 ds
Damsma, 5 ds. Koffrie, Zwijndrecht,
jeugddienst. Geref Kerk Vrijg. 10 en
5.15 ds. Zomer Chr. Geref. Kerk 9.30
ds. De Joode. 5 ds. Den Otter. IJmui
den. Evang Christengemeente (aula
Mavo) 10 ds Visser. Rooms-Kath pa
rochie zat. 7, zond. 10.30.
RIJPWETERING - Rooms Kath. pa
rochie: zat. 7. zond. 7, 9 en 10.30.
SASSENHE1M - Herv. Gemeente: 9
en 10.30 ds. Hemmes. 7 ds. v. Achter
berg. Geref Kerk 9 30 ds v.d Wal. 7
ds. Ferwerda Chr. Geref. Kerk 9 ds. v
Dijken. 7 ds. Witzier Ned Prot Bond
(Jul.laan 17): 10.30 ds. Leer ink, Soest
Rooms-Kath. parochie: zat 7. zond
9.30 en 11
TER AAR - Herv. Gemeente: 9.30 ds.
Kieldcr. 6 30 ds. Klein Kranenburg.
Geref. Kerk 9.30 hr Voogt. 6.30 hr
Doddema Rooms-Kath parochie;.
Aardam zond. 9 en 12. Langeraar 8.30.
10 en 11.30.
VOORHOUT - Herv Ge,
meente 10 dienst Rooms Kath paro
chie: zat. 7. zond. 9. 10.30 en 11.45.
Turken. In een brief aan staatsse
cretaris Haars pleit de centrale
kerkeraad van de hervormde ge
meente in Groningen voor defi
nitieve toelating van de uit Tur
kije gevluchte christenen. De
kerkeraad vraagt mevrouw
Haars, of zij haar beleid "met alle
ernst" opnieuw wil bezien, opdat
dit "het stempel van christelijk
en humaan" kan dragen.
De syrisch-orthodoxe gemeen
schap ïn'ons land wil, dat de re
gering het probleem van deze
mensen als een "collectief pro
bleem" gaat beoordelen. Dat kan
alleen als de uit Turkije gevluch
te christenen tot vluchtelingen
worden verklaard. De kerkeraad
ziet niet in, waarom deze mensen
géén vervolgden zouden zijn. Zij
staan al generaties lang bloot aan
lichamelijke en geestelijke ver
volging, en de Turkse regering
kan of wil blijkbaar niet ingrij
pen. Op grond van deze voortdu
rende ontrechting verzoekt de
Groningse kerkeraad mevrouw
Haars. een andere weg in te
slaan. Niet tégen maar mét de
vluchtelingen.
Hervormde Kerk: beroepen te
Amsterdam (Duitse gemeente) J.
R. Schloss Viersen (West-Duits-
land), te Huizen (Nh) A. Beens
Sommelsdijk; bedankt voor Zui-
lichem G. D. Kamphuis Barne-
veld. Geref. Kerken Vrijge
maakt: beroepen te Vlaardingen
kandidaat R. Gleason Kampen.
Gereformeerde Gemeenten: be
roepen te Katwijk aan Zee J.
van Haart-n Amersfoort; bedankt
voor Scheveningen A. Moerker
ken Nieuw-Beijerland, voor Bo
degraven (in combinatie met het
dovenpastoraat) R. Boogaard
Leiden.
De gereformeerde gezindte in
ons land moet meer samenwer
ken met de "evangelischen", zo
als die zijn georganiseerd in de
Evangelische Alliantie. Dat zei
prof. dr. K. Runia, hoogleraar
aan de theologische hogeschool
van de Gereformeerde Kerken in
Kampen, deze week op een in
Nijkerk gehouden conferentie
van het Contactorgaan voor de
Gereformeerde Gezindte. Sa
menwerking geeft wel proble
men (ambt, kerk en doop), maar
Runia meent dat men die niet uit
de weg moet gaan.
VALKENBURG - Herv. Gemeente:
10 ds. Molenaar, Scheveningen, 6.30
ds. Gebraad. Geref. Kerk 9.30 ds. Jas
pers Focks, 6.30 ds. De Raadt. Geref.
Kerk Vrijg. 9.30 ds. Heida. 5 lees
dienst. Vliegkamp Valkenburg: 10.30
ds. v. Melle.
VOORSCHOTEN - Herv. Gemeente.
Dorpskerk 10 ds. v. Achterberg. Lei
den. 7 in geref. kerk. Aula Noord-Hof
land 9.30 ds. ZvVart. Kapel Rijndijk 10
ds. v.d. Schoot. Kerk Hulp en Heil 10
ds. Lentz. Geref Kerk 930 ds. De
Zeeuw, 7 ds. v.d. Schoot. Geref. Kerk
Vrijg. 10 en 3 ds. Blukland. Roomls-
Kath. kerken: Laurentiuskerk zat. 7.
zond. 10 en 11.30. Aula Noord-Hof
land zond. 11. Moeder-Godskerk zat.
7. zond. 8.30 en 10.30
WADDINXVEEN - Herv Gemeen
te: Brugkerk 9.30 en 5 ds. Maaasland.
De Hoeksteen 9.30 en 6.30 ds Roet
man. Bethelkerk 9.30 en 5 ds. Ver
boom. Impianuelkerk 9.30 ds. Sierat.
5 ds. Cnossen. Geref Kerk Kruiskerk
9 ds. Verdoorn, 5 ds. Welbedacht.
Ontmoetingskerk 10.15 ds. Verdoorn
Chr. Afgescheiden Gemeente. 9.30 en
5. Volle-Evangeliegemeente "Sion"
(Lindegaarde 17a): 9.30. Remonstr.
Gemeente: 10 dr. Cramer. Rooms-
Kath parochie Victorkerk 10. Ont
moetingskerk 8.30 en 11.45.
WARMOND - Herv Gemeente: 10
vicaris Colijn. Rooms-Kath parochie
zat. 7. zond. 8.30. 10 en 11.30.
WASSENAAR - Herv. Gemeente
Dorpske-k 10 ds. Steenstra. 4.30 ds
Wolte.s. w vfcenstra. Xicv.v.k
10 ds Wiersma. Messiaskerk 10 ds
Van Waasbergen. Dorpscentrum 9.30
ds De Jong. Leiden Geref Kerk
Zijllaan 10 hr Donkersloot. 5 ds. v.d.
Meulen. Wassenaar Zuid 10 ds. v.d.
Kamp. Ned. Prot. Bond (L. Kerk
dam): 10.30 ds Spijker. Den Haag
RK. Kerken: Will, kerk zat. 7, zond. 10
en 11.30. Jozef zat. 7. zond 9 30, 11 en
6 30. G Herder zat. 5. zond. 9 en 11.30
WOUBRUGGE - Herv. Gemeent.
9.30 ds. Lefeber. 6 30 ds Romein.
Rynsburg. Geref. Kerk 9 30 ds. De
Lange Amsterdam, 6 30 ds. v. Oeve-
'ren. Rooms-Kath. parochie: zat. 7,
zond 10
ZEVENHOVEN - Herv Gemeente
9.30 ds Klein Kranenburg Geref.
Kerk 9.30 hr. v. Leeuwen. 7 ds. Ver
heul. en hr v. Leeuwen, belijdenis
Rooms-Kath. parochie: zat. 7. zond. 9
en 10.15.
ZOETERWOUDE - Herv Gemeen
te 10 ds Wolthaus. Rooms-Kath. pa
rochies: St. Jan zond. 9.30 e