Europese Tien
steunen Polen
SHUTTLE
Afrikaanse landen hekelen VS
Buitenlands (nood)beleid levert conflict op
GR0Q1BL0EMIGE
ROZEN
POLYANÏHA
98
PLANTENSPUIT 2.88
EMMERTJE POKON 2.79
POTGROND 20,1.89
Kania vraagt
om bezinning
Visserij geschil onopgelost
T.
Van Agt: VS
moet praten
met Sowjets
Actie tegen neonazi's
Duitsland „succesvol
Wegens contact YN-ambassadeur met hoge Zuidafrikaanse militair
HAAL HET BIJ DIGROS
WOENSDAG 25 MAART 1981
BUITENLAND
PAGINA 9
Haig gepasseerd met benoeming George Bush tot coördinator
(Van onze correspondent)
WASHINGTON (GPD) - Heftige
oppositie van minister van bui
tenlandse zaken Alexander Haig
ten spijt, heeft de Amerikaanse
president Ronald Reagan giste
ren formeel beslist dat vice-pre
sident George Bush aan het
hoofd wordt gezet van de coördi
natie van het buitenlands beleid
in noodsituaties.
Dit „crisis-management team' valt
binnen de structuur van de Na
tionale Veiligheidsraad en treedt
volgens woordvoerder James
Brady van het Witte Huis op bij
gebeurtenissen die kunnen va
riëren van een geisoleerde aanval
van terroristen tot een aanval op
Amerikaans grondgebied door
een vijandige macht.
Reagan heeft zijn minister Haig
persoonlijk per telefoon van deze
reorganisatie op de hoogte ge
steld. De conflicten tussen Haig
en het Witte Huis waren - met re
devoeringen en uitspraken van
veiligheidsadviseur Allen en zijn
tweede man Pipes als inzet - zo
hoog opgelopen, dat voor Haigs
aftreden werd gevreesd. Presi
dent Reagan echter verklaarde
na het telefoongesprek, dat Haig
„aan boord" zou blijven.
De minister van buitenlandse za
ken had eerder, tegen een sub
commissie van het Huis van Af
gevaardigden nog gezegd, wei
nig te zien in het plan om Bush
de coördinatie van belangrijke
besluiten in het buitenlands be
leid op te dragen. Hij dacht dat er
nog geen beslissing was geval
len, „tenminste", zo zei hij, „dat
is met mij althans niet bespro
ken. In dat geval betekent dit een
reeks nieuwe problemen".
Volgens Haig, die als een havik
waakt over zijn beleidsterrein en
de eerstverantwoordelijke in het
buitenlands beleid wil blijven,
hebben de toespraak van Ri
chard Allen waarin hij neutralis-
tische tendenzen in Europa ui
terst laatdunkend afdeed en een
interview van Pipes, waarin de
tente voor dood werd verklaard,
onder de Europese bondgenoten
grote verontrusting gewekt. Zo
doende zullen Allen, Haig en mi
nister van defensie Weinberger
elkaar voortaan hun redevoerin
gen laten lezen.
Haig en Weinberger deden dat al -
zij vormen het grootste tegen
wicht voor Richard Allen, die als
veiligheidsadviseur harde taal
slaakt en iedere ochtend presi
dent Reagan inlicht over zaken
die de nationale veiligheid be-
treffen. Hij is ook belast met de
coördinatie van de rapporten die
het ministerie van buitenlandse
zaken, de CIA en het ministerie
van defensie bij het Witte Huis
indienen.
Volgas ingewijden heeft Reagans
sterke man in het Witte Huis, Ed
win Meese, een doorslaggevende
rol gespeeld bij de reorganisatie.
Volgens perschef Brady hoort
crisisbeheersing van nature
thuis in het Witte Huis en zal in
tijden van nood president Rea
gan beschikbaar zijn voor de be
langrijkste besluiten. Maar Bush
zal zich nu ook gaan bezighou
den met de supervisie van de
planning voor eventuele reacties
in noodsituaties, met de voorbe
reiding van opties die de presi
dent in zijn besluitvorming moet
betrekken en hij voert het in
praktijk brengen van de beslui-
Berenoffer voor
Britse bruiloft
LONDEN (DPA) - Zon 300
Canadese Gnzzly-bercn zul
len een onvrijwillige bijdrage
leveren aan de luister van het
huwelijk van prins Charles
en lady Diana Spencer. De
beremutsen van de koninklij
ke garde glanzen niet genoeg
meer voor die gelegenheid en
zullen worden vervangen, zo
schrijft het Britse blad Daily
Mirror. De mutsen komen op
ongeveer 890 pond 1.300,-)
per stuk. Voor prins Philip,
de vader van de buidegom,
moet de aankoop pijnlijk
zijn. Hij gaat door voor na
tuurbeschermer en wordt in
mzi internationaal president
van het Wereldnatuurfonds.
Arrestaties
in Spaans
Baskenland
BILBAO (AFP/GPA) In Spaans
Baskenland zijn gisteren in alle
vroegte tientallen gekozen af
gevaardigden aangehouden van
de separatistische coalitie "Herri
Batasuna", die nauw verbonden
is met ETA-militar. Dit is van ge
zaghebbende zijde in Bilbao ver-
De politie had er v/el honderd wil
len arresteren, maar velen waren
niet thuis.
De Spaanse regering besloot
maandag ook het leger te gebrui
ken voor de strijd tegen Baski-
sche terroristen.
Koning Juan Carlos deed gisteren
een dringend beroep op de
Spaanse strijdkrachten trouw te
blijven aan de troop en de grond
wet. Hij vroeg hen voorts geen
onbesuisde actie te nemen tegen
het leger gerichte terrorisme dat
de laatste dagen in Spanje weer
de kop opsteekt. De koning zei
een en ander in een toespraak tij
dens een bijeenkomst met 42 ho
ge officieren van de Spaanse
landmacht, luchtmacht en mari-
De Spaanse koning zei de veront
waardiging binnen het leger over
de moord op twee hoge officie
ren door de Baskische afschei
dingsbeweging ETA te delen.
Daartegen dient krachtig gehan
deld te worden, aldus de vorst.
MAASTRICHT (GPD) - De Europese Tien willen Polen helpen met leningen en voedsel
hulp. De regeringsleiders van de EG-landen roepen andere landen - in Europa, maar
ook de VS en Japan - op hun aandeel te leveren in de hulpverlening aan Polen.
(ADVERTENTIE)
A- KWALITEIT
in 6 kleuren.
A- KWALITEIT
in 5 kleuren.
„SAN SALVADOR (UPI/Reuter) - De sterfdag van aartsbisschop Romero
die een jaar geleden werd vermoord in zijn kerk, is gisteren door de
guerrillastrijders van het nationale bevrijdingsfront Farabundo Marti
herdacht met een eenzijdig bestand. De kerken stroomden vol met gelo
vigen. (Zie foto). Politie en leger waren niettemin speciaal op hun hoede,
vooral rond de kathedraal in San Salvador waar de aartsbisschop zijn
donderpreken tegen sociale onrechtvaardigheid placht te houden.
Elke andere houding zal ernstige
gevolgen hebben voor de toe
komst van de internationale be
trekkingen in Europa en in de
hele wereld, aldus een verklaring
waarmee de Europese Raad van
regeringsleiders gisteren werd
besloten.
Volgens de Britse minister van
buitenlandse zaken. Lord Car-
rington, heeft Polen behoefte
aan een krediet van maar liefst
één miljard dollar. De financie
ringsbehoeften van het land, gro
tendeels bestaande uit verplichte
terugbetalingen, zouden daar
mee tot de zomer „overbrugd"
kunnen worden. De Tien willen
aan de Poolse verzoeken om fi
nanciële hulp in ruime mate te
gemoetkomen, maar bij voor
keur in samenwerking met ande
re Europese landen. Daarbij wer
den zelfs Zwitserland en Joego
slavië genoemd.
WENEN (GPD) - Het Poolse volk
staat voor de meest dramatische
ontwikkelingen sinds vorig jaar
officieel de vrije onafhankelijke
vakbeweging Solidariteit werd
opgericht. De besprekingen die
vandaag tussen de regering en
het hoofdbstuur van de vakcen
trale worden gevoerd, zullen be
slissend zijn voor de vraag of het
komt tot een directe confrontatie
tussen de twee partijen. De Pool
se communistische partijsecreta
ris Stanislav Kania heeft gister
avond voor radio en televisie alle
oproepen tot staking omschre
ven als de weg tot zelfvernieti
ging en het Poolse volk gevraagd
zich te bezinnén.
Zoals bekend heeft Solidarieit gis
teren besloten om vóór volgende
week woensdag een algemene
staking af te kondigen als de be
sprekingen tussen de regering en
de vakbeweging vandaag mis
lukken. Voorafgaande aan de al
gemene staking zal vrijdag een
waarschuwingsstaking van vier
uur worden gehouden.
De stormachtige vergadering die
het hoofdbestuur van Solidari
teit gistermorgen in Bydgoszcz
hield en die een voortzetting was
van de in de nacht van maandag
op dinsdag afgebroken zitting,
had een dramatisch verloop.
Vakbondsleider Walesa moest
opnieuw met aftreden dreigen
om zijn voorstel, om vrijdag een
waarschuwingsstaking van vier
uur te houden gevolgd door een
algemene staking volgende week
woensdag, erdoor te krijgen. De
militante vleugel van Solidariteit
stelde een directe staking voor,
dat na het dreigement van Wale
sa werd weggestemd.
Het hoofdbestuur van de vakbewe
ging heeft de regering gewaar
schuwd dat als zij de staat van
beleg afkondigt, de algemene
staking, onmiddellijk in werking
treedt.
De enige mogelijkheid voor de re
gering om de stakingen af te
wenden is vandaag concessies te
doen tijdens de voortzetting van
de onderhandelingen die het af
gelopen weekeind zijn geschorst,
en in hoge mate tegemoetkomen
aan de vakbondseisen.
MAASTRICHT (GPD) - Pre
mier Van Agt gaat bij de
Amerikaanse regering aan
dringen op snelle hervatting
van de onderhandelingen
met de Sowjet-Unie over be
perking van de kernbewape
ning in Europa. Hij is daartoe
politiek gemachtigd door de
regeringsleiders van de Euro
pese Tien. Van Agt is thans
voorzitter van de Europese
top die in Maastricht ook
over de kernbewapening
sprak.
Minister-president Van Agt
gaat niet op 1 april maar op 31
maart naar Washington. Die
dag wordt er in NAVO-kader
overleg gevoerd over hervat
ting van het zogenaamde Salt
Ill-overleg tussen Washing
ton en Moskou over beper
king van de kernbewapening
in Europa. Namens de Euro
pese Tien kan Van Agt in de
VS verklaren dat haast gebo
den is omdat anders het NA-
VO-besluit inzake de moder
nisering van de NAVO-kern-
wapens in gevaar komt.
De gespannen situatie in Polen
was achter de schermen van het
Europese topoverleg het belang
rijkste gespreksthema. De Duit
se bondskanselier Helmut
Schmidt: „Alleen al gisteravond
hebben wij er een vol uur over
gesproken. De situatie is niet al
leen vanuit menselijk maar ook
vanuit politiek opzicht hoogst
belangrijk. Alle tien EG-leiders
erkennen een morele verant
woordelijkheid voor de Europe
se Gemeenschap om hulp te ver
lenen. Hulp die ook onze politie
ke belangen dient: Polen moet
zijn eigen problemen vreedzaam
kunnen oplossen".
In een aparte verklaring wordt
Moskou nog eens opgeroepen de
Russische troepen uit de Sowjet-
Unie terug te trekken. De ont
wikkelingen in Afghanistan blij
ven een bedreiging voor de stabi
liteit van de betrekkingen in de
regio en in de wereld, aldus een
andere verklaring.
Visserij
De Europese top heeft geen oplos
sing gebracht voor het visserij ge
schil tussen Engeland en Duits
land dat de politieke sfeer in de
Europese Gemeenschap al enige
tijd verpest. Er was vooruitgang
maar het gat blijft groot, zo werd
gisteren meegedeeld nadat een
poging van het Nederlands voor
zitterschap een compromis te
vinden, op niets was uitgelopen.
De visserijministers van de Euro
pese Tien komen nu aanstaande
vrijdag in Brussel bijeen in een
laatste poging een akkoord te be
reiken. Dat moet de Duitse
„Hochseefiotte" in staat stellen
alsnog in de wateren bij Canada
enige duizenden tonnen kabel
jauw te vangen. Dat kan nog on
geveer twee weken: smeltende
ijsbergen die naar het Zuiden af
drijven, maakt de visserij daarna
onmogelijke.
Begrotingsbeleid
In de slotverklaring wordt verder
opgeroepen tot voortzetting van
voorzichtig monetair beleid, ge
zond begrotingsbeleid en hero
riëntering van uitgaven in de
richting van produktieve inves
teringen Korte termijn-pro
gramma's omd e vraag te stimu
leren zullen niet effectief blyken
te zijn.
De samenwerking met Amerika op
het gebied van monetaire poli
tiek en rentebeleid moet ver
sterkt worden. Strenge systemen
van indexering van inkomens
zullen bekeken moeten worden,
aldus enkele andere conclusies
vand e Europese Raad. Besloten
werd tot extra inspanning op
EG-niveau ter bestrijding van de
jeugdwerkloosheid. Na gedegen
voorbereiding is een EG-minis-
terraad van financien en sociale
zaken van het grootste belang, al
dus de verklaring.
BONN (GPD) - Op verschillende
plaatsen in de Bondsrepubliek
zijn gisteren meer dan duizend
woningen doorzocht. Bij deze ac
tie - de tot nu toe grootste po
litieactie in het bestaan van de
Bondsrepubliek Duitsland -
werd een grote hoeveelheid na
zistisch propagandamateriaal in
beslag genomen, uiteenlopend
van herdrukte Hitler-
redevoeringen tot aanwijzingen
voor terreuracties tegen joden.
De politie noemt de actie een
groot succes en denkt een gevoe
lige klap te hebben toegebracht
aan het rechts-extremisme in
Duitsland.
Aanleiding voor de verrassingsac
tie vormden de onderzoekingen
van het openbaar ministerie te
gen de beide „Duitse Amerika
nen" Gary Lauck en Ernst Zun-
del en tegen de „Duitse Cana
dees" George Dietz. Deze in de
jaren '50 geemigreerde rechts-
radicalen besturen volgens de
veiligheidsautorieiten al lange
tijd de neonazi-beweging in
Duitsland, ondermeer door grote
hoeveelheden lectuur te zende.
Gary Lauck is chef ..propaganda en
agitatie" van de in de Verenigde
Staten opererende „NSDAP-
buitenland- en Opb'ouworganis
atie".
NEW YORK (UPI) - Afrikaanse
landen hebben gisteren de rege
ring van president Reagan be
schuldigd van het verlenen van
steun aan de regering van Zuid-
Afrika en Washington gehekeld
wegens een recente ontmoeting
van de Amerikaanse VN-ambas-
sadeur Jeane Kirkpatrick met
het hoofd van de Zuidafrikaanse
veiligheidsdienst Van der Wes
terhuizen en de leider van de
door Zuid-Afrika gesteunde Na-
mibische Democratische Turn-
halle Alliantie, Dirk Mudge.
"De Afrikaanse groep drukt haar
diepe bezorgdheid uit over de
openlijke steun van de nieuwe
Amerikaanse regering voor het
racistische Zuidafrikaanse regi
me", zo zei de ambassadeur bij
de Verenigde Naties van Kame
roen, Ferdinand Oyono namens
de groep van vijftig Afrikaanse
landen tegen verslaggevers.
Oyono merkte verder op dat de
Afrikaanse groep geen verande
ringen in de Amerikaanse poli
tiek zal accepteren die gunstig
zijn voor Zuid-Afrika en bena
drukte dat verklaringen waarin
steun wordt betuigd aan Zuid-
Afrika de zaak van vrede en sta
biliteit niet kunnen dienen.
"Een dergelijke trend kan slechts
het staatsterrorisme van Zuid-
Afrika en de onderdrukking van
het zwarte volk in het land aan
moedigen", aldus de Kamcroen-
se VN-ambassadeur. Oyono
noemde zijn verklaring "de eer
ste stap in een Serie acties op ver
schillende niveau's en in diverse
Strijdig
De onthulling maandag van een
ontmoeting tussen VN-ambassa
deur Kirkpatrick met Van der
Westerhuizen is in strijd met eer
dere beweringen van het minis
terie van buitenlandse zaken in
Washington als zouden vier
Zuidafrikaanse veiligheidsoffi
cieren slechts een korte ontmoe
ting hebben gehad met een lid
van de nationale veiligheidsstaf
en een functionaris van de mili
taire inlichtingendienst.
Van de zijde van het state depart
ment is ook gezegd dat Jeane
Kirkpatrick een ontmoeting
heeft gehad met Dirk Mudge van
de Democratische Turnhalle
Alliantie van Namibië.
Een woordvoerder van het state
department verklaarde afgelo
pen week dat de Amerikaanse
politiek voor Afrika wordt her
overwogen. Hij sprak berichten
tegen als zou Washington de
Zuidafrikaanse premier Pieter
Botha willen uitnodigen voor
een bezoek.
mee dat Jeane Kirkpatrick niet
op de hoogte was van de ware
identiteit van de Zuidafrikaanse
functionarissen, die zij op 15
maart ontmoet heeft. Brady zei
verder dat de ontmoeting gear
rangeerd was door "een derde"
De Zuidafrikanen hadden een in
reisvisum voor de Verenigd*
Staten gekregen zonder op te ge
ven dat ze in het leger zaten. Ho
ge Zuidafrikaanse militairen
krijgen in de regel geen toestem
ming om de Verenigde Staten te
bezoeken.
(ADVERTENTIE)
Gevaarlijk gesjoemel met ruimte-shuttles.
Een nieuwe serie over de wetenschap
en de grenzen van het heelal. Oók een
blik op de medemens in z*n badkuip.
En óók een blik in de portemonnee van
Jan Modaal'n blutbuidel.
Katwijk aan Zee Sassenheim - Noordwijk - Leiden
Oude Wetering - EN BINNENKORT OOK IN:
LEIDERDORP EN WASSENAAR
