Walesa vreest catastrofe
Visserij en staal boven
-top
aan agenda EG
IPÜ
imi
Italiaanse neo-fascisten
vrijgesproken van moord
Antisemitisme
in Polen heeft
lange historie
Bij doorgaan van algemene staking in Polen
I
I Staal Bankiers blijft* een hogere rente geven van
m
op Spaarbrieven aan toonder en Spaardeposito-
rekeningen met een looptijd van 2 jaar.
Spaarbrieven zijn ook te verkrijgen door over
making op Bankrek.nr. 26.64 57.282 of Giro-
rekeningnr. 47 35 01 onder vermelding van de
gewenste coupures en looptijd. De Spaarbrieven
worden vervolgens aangetekend thuisgestuurd.
Voor meer informatie: de heren van Osch,
van der Hoeven en mej. Voogt.
onder voorbehoud van tussentijdse wijzigingen.
Brinkiers
Vandaag bankieren als vanouds.
Langt Houtstraat H. postbus J27.2SOICH Den Haag. tel. 070-46 ••480
ZATERDAG 21 MAART 19B1
ROME (GPD) Op 12 december
1969 ontplofte een bom in een
bijkantoor van de landbouw-
bank in Milaan. Er waren 16 do
den en tientallen gewonden.
Ruim 12 jaar later zijn de daders
nog onbekend. Dit blijkt uit de
uitspraak van het gerechtshof in
Catanzaro, dat gisteren de vroe
gere veroordeling van de neofas
cisten Franco Freda en Giovanni
Ventura en van de agent van de
geheime dienst Guido Giannetti-
ni ongedaan maakte wegens ge
brek aan bewijs. De twee eerst-
genoemden werden tot vijftien
jaar gevangenisstraf veroordeeld
wegens deelname aan de subver
sieve (tegen de staat gerichte) or
ganisatie. Giannettini werd on
middellijk in vrijheid gesteld.
Het bloedbad van Milaan was de
eerste van een lange serie aansla
gen op anonieme menigten in
Italië (de meest recente was de
bomaanslag in het met vakantie
gangers gevuldé station van Bo
logna, op 2 augustus van het vo
rig jaar). Die politie kreeg nog de
zelfde dag de opdracht, de da
ders bij links te zoeken en enkele
dagen later arresteerde zij Pietro
Valpreda. een anarchist uit Ro-
me. Hij zou zijn herkend door de
inmiddels overleden taxichauf
feur Cornclio Rolandi die hem
enkele minuten voor de ontplof
fing met een aktentas afzette bij
het bankfiliaal en hem later zon
der tas weer oppikte. Uit het late
re onderzoek is gebleken, dat de
politie Rolandi een foto van Val
preda had voorgelegd, als de
man die hijlmoest herkennen.
Pas enkele jaren later wisten de on
derzoeksrechters Stiz en Caloge-
ro uit Treviso de hand te leggen
op een neofascistische organisa
tie in Padua, geleid door Freda
en Ventura. Aan de hand van
door de politie achtergehouden
getuigenverklaringen en voor
werpen, als de overblijfsels van
de tas waarin dfe bom was
getransporteerd en van het tijd-
mechanisme, bouwden zij het
bewijs op, dat de aanslag was op
gezet en uitgevoerd door de neo
fascisten. Ook vonden zij aanwij
zingen voor medeplichtigheid, of
althans medeweten, van de Ita
liaanse geheime dienst die de or
ganisatie had laten infiltreren
door een van haar agenten, de
journalist Giannettini.
Giannettini was op dat ogenblik
onvindbaar: hij was naar het bui
tenland gesmokkeld, waar hij re
gelmatig werd gezocht door de
kapitein van de geheime dienst
Antonoio la Bruna, die hem zijn
salaris kwam brengen. Pas na
zijn vrijwillige terugkeer naar
Itali kon hij worden gearres
teerd.
Na lange competentietwisten tus
sen Rome en Milaan werd het
proces tenslotte eindelijk ge
opend in het zuidelijke provin
ciestadje Catanzaro. op 1200 km
afstand van de plaats van de mis
daad. De uitspraak viel op 23 fe
bruari 1979: Freda en Ventura,
die intussen uit hun huisarrest in
Catanzaro waren ontsnapt, wer
den tot levenslang veroordeeld,
evenals Giannettini. Pietro Val
preda. nog altijd beschuldigd
van het plaatsen van de bom (hü
zou hiertoe zijn aangezet door de
fascist Mario Merhno, een infil
trant in zijn anarchistenclub)
werd vrijgesproken wegens ge
brek aan bewijs. Dit is de enige
uitspraak, die in hoger beroep
ongewijzigd is gebleven.
In de loop van dat jaar werden
twee voortvluchtigen gevonden:
Ventura in Argentinië, waar hij
nu een gevangenisstraf uitzit we
gens paspoortvervalsing, en Fre
da in Costa Rica, dat hem zonder
plichtplegingen op een vliegtuig
naar Rome zette. In hoger beroep
was opnieuw levenslang voor
hen beiden en Giannettini geist.
maar ook voor V. Door de verras
sende uitspraak van het ge
rechtshof is de enige massa-aan
slag, die ondanks veel duistere
punten grotendeels opgehelderd
scheen nu ook tot onopgelost
verklaard. Dat er 16 doden geval
len zijn is zeker, maar wie ervoor
verantwoordelijk is, is officieel
onbekend.
WENEN (GPD) - ..De opvolgers
van de joodse beulen probe
ren nu in de vakcentrale Soli
dariteit. de onafhankelijke
studentenbond. in weten
schap, cultuur, pers en televi
sie de macht over Polen en
het Poolse volk te krggen".
Dit is de letterlijke tekst van
duizenden pamfletten die de
ze maand in Warschau zijn
verspreid. En op de muren,
die al waren volgespoten met
„Solidarnosc". verschenen
nieuwe leuzen met de simpele
tekst „KOR-joden".
Toen studenten in de universi
teit van Warschau bijeenkwa
men om de slachtoffers van
de zuivering van 1968 te her
denken, verzamelde zich een
kleine groep demonstranten
voor het vroegere hoofdkwar
tier van de geheime dienst uit
het Stalin-tgdperk. Het waren
aanhangers van een nieuwe
organisatie, de zogenaamde
Grunwald-groep. die protes
teerden tegen ,.de vervolging
van Poolse patriotten en com-
PAGINA 9
WARSCHAU/BYDGOSZCZ (Reuter, AFP, UPI, GPD) -
De Poolse vakbondsleider Walesa heeft gisteravond ge
waarschuwd dat een algemene staking in Polen tot een
ramp kan leiden. De waarschuwing van Walesa lijkt een
poging de golf van woede in te dammen die over Polen is
getrokken na een harde botsing tussen leden van de vak
bond solidariteit en de Poolse politie, waarbij voor het
eerst sinds de sociale onrust in het land uitbrak geweld
werd gebruikt.
De Poolse premier Jaruzelski heeft
nog gisteravond im een verkla
ring laten weten dat "nu meer
dan ooit een dialoog noodzake
lijk is om een akkoord te berei
ken". Jaruzelski onderstreepte
in zijn verklaring dat de regering
in Warschau haar goede wil heeft
getoond door een commissie van
onderzoek te sturen naar de
noordelijke stad Bydgoszcz,
waar zich donderdagavond de
gewelddadigheden voordeden.
Lech Walesa, de leider van Solida
riteit, sprak tijdens een massabij
eenkomst in Bydgoszcz nadat
meer dan 500.000 arbeiders het
werk gedurende twee uur had
den neergelegd in de stad en de
verre omgeving. Kort voor de bij
eenkomst had solidariteit een
stakingsparool afgekondigd voor
het gehele land, dat maandag
zijn hoogtepunt moet krijgen. De
twee acties zijn bedoeld air pro
test tegen het optreden van de
politie in Bydgoszcz, die donder
dagavond in het provinciehuis
van de stad hardhandig een ein
de maakte aan een zitstaking van
vakbondsleden en plaatselijke
functionarissen. 27 Leden van
Solidariteit werden geschopt en
geslagen.
Buiten zichzelf
Het schijnt zo te zijn dat de gouver
neur van Bydgoszcz zo buiten
zichzelf is geraakt toen de dis
cussie tussen de boeren en vak
bondsleden van Solidariteit zo
hoog opliep, dat hij de gehate en
gevreesde mili(ia te hulp heeft
geroepen.
De militia, die van meet af aan
heeft staan trappelen van onge
duld, hoefde hij geen twee keer
te vragen. Het incident is geko
men op het slechts mogelijke
moment. Velen vragen zich af of
er geen bewuste provocatie in
het spel is. Solidariteit heeft keer
op keer gewaarschuwd dat als de
politie of het leger zou ingrijpen,
zij een algemene staking zou uit
roepen.
Een flink aantal troepen van het
Warschau-pact houdt op het
ogenblik militaire oefeningen in
het crisisgebied Polen.
Harde dagen
Walesa herhaalde dat aan alle tien
miljoen leden van Solidariteit is
gevraagd "zich voor te bereiden
op harde en moeilijke dagen".
Maar hij deed wel een aanbod
dat enigszins leek op een hand
reiking naar de regering. Zonder
het nationale stakingsparool in
te trekken gaf Walesa duidelijk
te kennen dat hij een antwoord
van Jaruzelski wil om een natio
nale staking te vermijden. "U
moet beseffen dat de situatie
zeer precair is, zowel in als bui
ten Polen. U moet beseffen dat
een algemene staking het einde
zou betekenen van onze strijd",
aldus Walesa.
"Eén partij heeft een leger. Wij
hebben er geen. We zullen vast
beraden strijden. Maar we willen
geen algemene staking". De lei
der van Solidariteit, die zich in
de nacht van donderdag op vrij
dag naar Bydgoszcz had ge
spoed, liet duidelijk uitkomen te
verwachten dat de autoriteiten
zullen overgaan tot .bestraffing
van degenen die verantwoorde
lijk waren voor de aanval van de
politie in het provinciehuis.
Hij benadrukte dat de regering Ja
ruzelski de laatste kans is voor
Polen om een catastrofe te ver
mijden. En hij voegde eraan toe
dat zijn vakbond de nieuwe rege
ring had willen vertrouwen. On
danks een eerder besluit dat alle
gesprekken met de regering zou
den moeten worden opgeschort,
zei Walesa dat opnieuw enkele
contacten zijn gelegd.
De Verenigde Staten hebben de
Sowjet-Unie al "heel duidelijk la
ten weten" dat een interventie in
Polen "de ernstigste gevolgen zal
heben". Dit is bekendgemaakt
door het State Department in
Washington.
(ADVERTENTIE)
munisten door de joodse
kliek onder leiding van Jakub
Bermann en Roman Zam-
browskiH
Antisemitisme in Polen is niets
nieuws. Het is er altijd,
broeiend «r. Iu..T.e.xnd en
het barst van tijd tot tgd uit in
geweld als er een zondebok
nodig is. Het was er in de Ujd
van de tsaren en het is er nog.
En zolang de Polen op de toe
ristische plattegrond van de
hoofdstad de plaats van het
gedenkteken ter herinnering
aan het ghetto van Warschau
niet vermelden, zal het er blij-
Dramatisch is vooral het aantal
joodse zondebokken. Voor de
Tweede Wereldoorlog waren
er 2,5 miljoen joden in Polen
10 procent van de bevolking).
De grote meerderheid van
hen die geen kans zagen te
vluchten, kwam om in de gas
kamers. verhongerde of ver
brandde in de vlammen van
het ghetto in Warschau. Hun
aantal is nu geslonken tot niet
meer dan 5000. terwijl de
Poolse bevolking, die tijdens
de oorlog met éénderde ver
minderde. terug is op het
vooroorlogse getal van 36 mil
joen.
Fanatisme
De twee belangrijkste factoren
die de Polen tot antisemitis
me aanzetten, zgn het Poolse
nationalisme en het fanatis
me van de roomskatholieke
kerk in Polen.
Aan de vooravond van de Twee
de Wereldoorlog had de Pool
se regering drie maanden no
dig om te beslissen of de Pool
se joden recht hadden op kos
jer vlees of niet. Tijdens de
oorlog waren er maar heel
weinig Polen buiten het ghet
to van Warschau die zich zor
gen maakten over wat er bin
nen het ghetto gebeurde. Ze
hadden genoeg problemen
met zichzelf.
Na de vervolgingen in het Stali-
n-tijdperk hadden de Polen
iemand nodig om de schuld te
geven. De joodse voorouders
van degenen die bij de vervol
gingen betrokken waren,
kwamen goed van pas. Maar
de volgende grote uitbarsting
van antisemitisme kwam in
1968, toen de universiteiten
rebelleerden tegen de inval
van de Warschaupact-trocpen
in Tsjechoslowakije en tegen
de onderdrukking in eigen
land onder het Gomoelka-
regime.
De man die de studentenop
stand bloedig neersloeg en
een antisemitische campagne
lanceerde, waardoor de meer
derheid van de Poolse joodse
intellectuelen uit het land
vluchtte, was generaal Mic-
cyslaw Mocsar. toendertijd
hoofd van de geheime dienst
en nu voorzitter van de Poolse
bond van oud-strijders en
voorzitter van de parlemen
taire commissie voor het weg
zuiveren van corrupte leden
uit de Poolse communisti
sche partij. Hij is typisch een
patriottische dweper, voor
wie antisemitisme een twee
de natuur is geworden.
Het vooraanstaande Poolse tijd
schrift Plomienic wijdde
kortgeleden een heel artikel
aan de joodse achtergrond
van leidende leden van KOR.
het dissidente arbeiders zelf
verdedigingscomité, waarvan
meerdere leden nu adviseur
zijn van de nieuwe vakcentra
le Solidariteit Het artikel
werd gevolgd door artikelen
in verscheidene Poolse kran
ten. die de "zionistische in
vloed" binnen Solidariteit be
kritiseerden.
De Poolse regering en de
roomskatholieke kerk in Po
len hebben geen enkele po
ging gedaan de huidige golf
van antisemitisme tegen te
gaan ofte veroordelen Alleen
de leiders van Solidariteit
hebben hun leden gewaar
schuwd zich niet te laten pro
voceren.
meenschap profiteert in vergelij
king tot de rijkere landen in het
Noorden. En Rome meent dat de
1-procent-grens voor afdracht
van nationaal gcinde btw aan
Brussel niet heilig dient te zijn,
zoals een vorige Eurotop veror
donneerde. Een werkelijk Euro
pees beleid, bijvoorbeeld in de
staalindustrie, is alleen mogelijk
als de financiële middelen be
schikbaar zijn Wat er nu aan
geld is. wordt voor driekwart
door de landbouw opgeslokt.
Het is heel goed mogelijk dat de
Eurotop van Maastricht niet zo
zeer voor de EG een hoogtepunt
wordt als wel voor de Oost»W< fl
of West-Westbetrekkingen De
bijeenkomst in Limburg valt im
mers na het brievenoffensief van
Breyrgev over de Cruiseraketten
en na de bezoeken van ministers
van de grote EG-Vier (Parijs,
Bonn. Londen en Rome) aan
Washington. De Duitse minister
Genscher(buitenlandsezaken) is
maandag net uit Polen terug, zo
dat de toekomst van de ontspan
ning tussen Oost en West alles
zins diepgaand kan worden be
sproken.
Leuke man
LONDEN (AFP) - Het
tieve Britse Lagerhuis lid Geof
frey Dickens heeft gisteren de
nodige opschudding veroor
zaakt. Op een volle persconferen
tie deelde hg mee dat hg zojuist
had besloten zijn vrouw te veria
ten Ten overstaan van de ver
baasde journalisten verklaarde
de 50-jange conservatieve af
gevaardigde dat hg schoon schip
wilde maken Daarop stelde hg
zgn nieuwe gezellin voor, een 43
jarige verpleegster Vervolgens
snelde hij naar de telefoon om
ook zgn vrouw in kennis te stel
len van de nieuwe situatie
Dickens had de persconferentie
overigens belegd om zgn veront
waardiging uit te spreken over
het feit dat de Britse reger.ng
weigert een gerechtelijke vervol
ging te laten instellen tegen sir
Peter Hayman, een gewezen ho
ge diplomaat wiens naam ge-
noemd is in een zaak betreffende
pedofilie Dickens eiste op de
persconferentie het altreden van
de minister van justitie omdat er
volgens hem sprake was van "de
grootste verheimclgkmg van dc
VISE - Een sportvliegtuigje is gistermiddag midden in het plaatsje Visé(vlakbij Maastricht) neergestort. De Belgische piloot kwam
daarbij om het leven en twee inzittenden raakten zwaar gewond. Eerder had hij via de boordradio gemeld dat hij met motorstoring te
kampen had.
De vergaderzaal van de EG-top in Maastricht.
nen. En dat is precies de tragiek
van ministers en ambtenaren die
goede voorzitters willen zijn, de
Gemeenschap vooruit willen
trekken, desnoods door de aan
kondiging van een Europees pas
poort waarop niemand zit te
wachteq. In Brussels jargon heet
dat het „Europa van de burger",
maar helaas heeft de laatste meer
te verwachten van verlaging van
de rentestand.
Ook over dit laatste zal in Maas
tricht best gesproken worden,
alsook over andere handelspro
blemen met de Verenigde Sta
ten. Helaas is de hoge Ameri
kaanse rente - die de Europese
interestvoeten meetrekt - een ge
volg van een door de meeste Eu
ropese deskundigen juist geacht
economisch beleid van de Rea-
gan-regenng die de inflatiebe-
strgding centraal stelt. Ook hier
zijn dus geen gemakkelijke suc
cessen te behalen, evenals in de
handelsrelaties met Japan dat
niet alleen met auto's een grote
concurrent is.
Interessant zal zijn of in Maastricht
een andere aankondiging waar
wordt gemaakt: Italië heefi ont
dekt dat het te weinig van de Ge-
BRUSSEL (GPD) Vis en staal lijken de belangrijkste
ingredinten te worden van het politieke gerecht dat de
regeringsleiders van de Europese Tien maandag op hun
halfjaarlijks topberaad in Maastricht krijgen opgediend.
Het menu, dat de leiders van de EG-landen in het stad
huis van de Limburgse hoofdstad met lange tanden zul
len wegwerken, heeft - dat zal geen verbazing wekken -
een onmogelijke naam: Europese verstarring.
De vraag hoe zwaar het op de maag
van de gemiddelde burger van
de Europese Gemeenschap zal
liggen, kan achterwege blijven:
beeldspraak kan te ver worden
doorgedreven en bovendien zijn
er nog tal van andere gerechten.
De tragiek van de Europese Ge
meenschap is thans echter dat
niet langer onderscheid wordt
gemaakt tussen hoofd- en nage
recht.
De Visserij staat voor slechts enke
le pro milles van het bruto-natio-
naal produkt van de Europese
Gemeenschap. Niettemin is de
verdeling van enkele duizenden
tonnen kabeljauw en haring on
der de vissers van de EG-landen
rond de Noordzee al bijna drie
jaar lang een onoplosbaar pro
bleem gebleken. Zo onoplosbaar
dat de regeringsleiders zich er nu
mee gaan bemoeien.
Opspelen
Omdat de Duitse „Hochseefiotte"
uit Hamburg, woonplaats van
bondskanselier Helmut
Schmidt, door de Brusselse be
sluiteloosheid 5000 ton of daar
omtrent kabeljauw in de Canade
se wateren heeft gemist (Enge
land blokkeert een akkoord met
Canada), is de Eurotop een last -
als Schmidt zijn dreigementen
waarmaakt dat hij op zijn beken
de wijze zal opspelen. Het Neder
lands voorzitterschap houdt zijn
hart vast: drama's maken oplos
singen niet gemakkelijker.
Hoe beperkt ook het economisch
belang, het is politiek zeer moei
lijk gebleken om een gemeen
schappelijk Europees visserijbe
leid op poten te zetten. De moei
lijkheden zijn echter een veel
voud bij de uitwerking van een
industriebeleid. bijvoorbeeld
voor de staalindustrie. En juist
Duitsland neemt het niet langer
dat de Duitse staalindustrie, die
de afgelopen jaren grote offers
heeft gebracht, valse concurren
tie wordt aangedaan door staal
bedrijven in bijvoorbeeld Belgi
en Itali die edelmoedig door de
Staat worden gesteund.
Naarmate de economische crisis in
de EG harder toeslaat - het aantal
werklozen nadert nu de 9 mil
joen - is de neiging groter om na
tionaal maatregelen te nemen ter
bescherming van nationale in
dustries als de overtuiging veld
wint dat de EG te kort schiet. En
dit is niet alleen het geval bg de
staalindustrie, hetzelfde geldt
voor de scheepsbouw en de tex
tiel of de auto-industrie die in
landen als Frankrijk en Italië
zorgvuldig wordt afgeschermd
tegen de geduchte Japanse con
currentie.
De publicitaire rimram rond de
Europese Raad - voor Maastricht
zijn een kleine 700 journalisten
en tv-mensen aangemeld - maakt
de Eurotop automatisch tot het
steekspel en de toegeeflijkheid
toch al niet groot bij iemand als
Margareth Thatcher, niet groter
Op lager niveau doet hetzelfde
verschijnsel zich steeds vaker
voor bij de EG-ministerraden in
Brussel, zoals het Nederlandse
voorzitterschap tot geringe na
tionale schade, maar meer publi
citaire schande heeft moeten on
dervinden.
Voortsjokken
Aan dit moeizaam voortsjokken
door de modder waarin de Euro
pese samenwerking is vastge
raakt, kan men geen glans ontle-
