'Hypotheekrente
vier procent vast'
FNV tegen staken vrouw
Den I jl geen eredoctor
Leegstandwet
maakt kraken
pand zinloos
Kappeyne (VVD) niet terug in Kamer
D'66 wil aftrek afschaffen en:
Oostduitsers: stunt
rond boek Aantjes
"Actie van 30 maart moet anders"
ZATERDAG 21 MAART 1981
Na besluit congres tegen stemrecht buitenlanders
AMERSFOORT (GPD) - Het
VVD-Tweede-Kamerlid me
vrouw Annelien Kappeyne van
de Coppello heeft definitief be
sloten niet terug te keren in de
Tweede Kamer. Mevrouw Kap
peyne nam gisteren haar besluit,
nadat het verkiezingscongres
van haar partij had vastgelegd
dat buitenlanders geen stem
recht dienen te krijgen voor een
vertegenwoordigend lichaam.
Het liberale kamerlid vindt dat
buitenlanders na vijfjaar moeten
kunnen meebeslissen over de
vorming van de gemeenteraden.
Mevrouw Kappeyne had eerder de
ze week haar besluit al in kleine
kring meegedeeld. Zij overwoog
daarbij vooral dat zij niet in de
Tweede Kamer kon pleiten voor
verlening van het kiesrecht, ter
wijl zij na afloop van het congres
een andere mening zou moeten
vertolken.
Het besluit van het congres viel na
langdurige en soms felle discus
sies. Na drie stemmingen bleek
dat een kleine meerderheid van
het congres tegenstander van het
kiesrecht voor buitenlanders
was. Bij de doorslaggevende
schriftelijke stemming toonden
zich uiteindelijk 606 afgevaardig
den vóór een voorstel hierover
en waren 583 tegen.
Mevrouw Kappeyne heeft tien jaar
zitting gehad in de Tweede Ka
mer. waar zij algemeen gold als
de voornaamste vertegenwoordi
ger van de linker, liberale VVD-
vleugel. Zij verklaarde tijdens
een pauze in het congres wel lid
van de partij te zullen blijven. Zij
overweegt nu om m haar woon
plaats Leiden politicologie te
gaan studeren.
Zij liet verder weten dat haar be
sluit niet was ingegeven door
„politieke metaalmoeheid". In
tegenstelling tot twee jaar gele
den, toen zij het besluit om terug
te treden onder druk van de par
tij opgaf, bleek het nu voor haar
onmogelijk de partij nog langer
te vertegenwoordigen.
Mevrouw Kappeyne liet tijdens
een geimproviseerde persconfe
rentie weten het besluit van het
congres niet als een persoonlijke
Annelien Kappeyne van de Cop
pello: jammer voor de partij.
nederlaag te zien. „Het is vooral
jammer voor de partij", zei zij.
Ook wilde zij uit de gebeurtenis
sen niet de conclusie trekken dat
de VVD aan het verrechtsen is.
Integendeel, juist uit het grote
aantal stemmen dat haar kant
koos, bleek volgens haar het te
genovergestelde.
Zij achtte het verder niet zinvol
een voorbehoud op dit punt te
maken. Dat zou haar in een posi
tie brengen, die te vergelijken is
met die van de CDA-loyalisteh.
„Daar voel ik niets voor. want
dan gaat de lijn van de partij toch
de andere kant op", aldus het ka
merlid.
VVD-voorzitter Korthals Altes
noemde het daarentegen „bui
tengewoon jammer" dat me
vrouw Kappeyne het congres
niet de kans had gegeven haar
een voorbehoud te laten maken.
Het besluit van het congres té
gen het stemrecht had ook hem
„veel pijn in het hart bezorgd"
„Ik ben bitter teleurgesteld in de
partij", zei Korthals Altes.
Ook de positie van lijsttrekker Wie
gel is door het besluit van het
congres enigszins in het geding
gekomen. Net als de VVD-Twee-
de-Kamer-fractie heeft hij zich
eveneens uitgesproken voor ver
lening van kiesrecht aan buiten
landers op gemeentelijk niveau.
Hij zal nu in de komende verkie
zingsstrijd een ander standpunt
moeten vertolken.
Op het tweede belangrijke punt
van mevrouw Kappeyne - het
volledig verwijderen van de
doodstraf uit onze wetgeving -
kreeg zij wel de instemming van
het congres.
JOVD
„Met diepe verslagenheid" heeft
het hoofdbestuur van de liberale
jongerenorganisatie JOVD vast
gesteld dat het VVD-congres
kiesrecht voor buitenlanders
voor de gemeenteraden heeft
verworpen. Het lijkt nu volgens
de JOVD nogal ongeloofwaardig
dat de VVD haar minderheden
beleid als een hoofdpunt in haar
programma wilde opnemen.
„Wij doen een dringend beroep
op Annelien Kappeyne van de
Coppello om de VVD niet de rug
toe te keren en zich met ons te
blijven inzetten voor het libera
lisme van de VVD", aldus de li
berale jongerenorganisatie.
AMSTERDAM (ANP) - PvdA-fractievoorzitter drs. Joop den Uyl
zal niet worden voorgedragen als kandidaat voor een ere-docto-
raat aan de Universiteit van Amsterdam. Volgens het universi
teitsblad Folia Civitatis heeft de economische faculteit hiertoe
besloten wegens het vroegtijdig uitlekken van de naam van de
kandidaat. Het voorstel om Den Uyl een ere-doctoraat te verle
nen was ingediend door de vakgroep micro-economie van de
faculteit.
Als de voordracht was doorgegaan zou Den Uyl kandidaat zijn
geweest voor één van de eredoctoraten die de UVA ter gelegen
heid van haar 350-jarig bestaan in januari 1982 verleent.
Volgens de faculteitsraad is het uitlekken "veroorzaakt door het
niet in acht nemen van de vertrouwelijkheid door enige leden
van de facultaire gemeenschap".
DEN HAAG (GPD) - Een publici
teitsstunt. Zo noemt een woord
voerder van de Oostduitse am
bassade in Den Haag de berich
ten over nieuwe, van onder meer
Oostduitse geheime diensten af
komstige documenten over het
oorlogsverleden van mr. Willem
Aantjes.
Binnenkort verschijnt een boek
dat volgens de schrijver, de free
lance-journalist N. van Nieuwen-
huysen (Elseviers Magazine) ont
hullende documenten bevat over
Aantjes' verblijf in Duitsland ge
durende de oorlogsjaren. Deze
documenten zouden aantonen
dat Aantjes wel degelijk fout
Van Nieuwenhuysen beweert deze
documenten te hebben verkre
gen via de Oostduitse veilig
heidsdienst. „Mij is daar niets
van bekend, het lijkt me een pu
bliciteitsstunt", aldus de DDR-
woordvoerdcr. „Het is onmoge
lijk dat de schrijver documenten
over de heer Aantjes van een
Oostduitse geheime dienst zou
hebben gekregen".
Volgens deze bron is Van Nieu
wenhuysen „enige tijd geleden"
wel in de DDR geweest. „Maar
dat was een journalistieke missie
voor een geheel ander onder
werp".
De schrijver zelf - die de inhoud
van zijn documenten nog niet be
kend wil maken - zegt door Oost-
Duitsland te hebben gereisd en
daar te hebben gesproken met
veel mensen „die zich volledig
DEN HAAG (GPD) - Het op
splitsen van huurwoningen met
de bedoeling de etages apart te
verkopen zal in de toekomst
moeilijker worden. Staatssecre
taris Brokx (volkshuisvesting)
heeft een voorontwerp tot wijzi
ging van de Woningwet voor ad
vies gestuurd aan de Raad voor
de Volkhuisvesting, waarin de
gemeenten het recht wordt gege
ven een splitsingsvergunning te
weigeren wanneer het belang
van de volkshuisvesting dat
vergt.
bewust waren van zekere activi
teiten van mr. Aantjes".
Deze verklaringen tonen volgens
Van Nieuwenhuysen aan dat mr.
Aantjes „in al zijn verklaringen
bewust niet de waarheid spreekt
of heeft gesproken". Het boek,
dat op 3 april verschijnt, zou af
beeldingen van de documenten
bevatten.
De woordvoerder van de Oostduit
se ambassade acht het niet uitge
sloten dat er archiefmateriaal
over Aantjes in de DDR aanwe
zig is. Dat kan zowel in het ge
meentearchief van Gustrov, de
plaats (vlakbij Rostock) waar
Aantjes tijdens de oorlog in
Duitsland verbleef, als het cen
trale DDR-archief in Oost-Ber-
lijn zijn opgeslagen.
AMSTERDAM - Tableau de
la troupe bij de presentatie van
twee boeken over het tv-kinder-
programma "Sesamstraat".
Veronica Divendal (links)
schreef het boek "Kinderen en
Sesamstraat", een verslag van
een belevingsonderzoek. Daar
in is voor de makers van het tv-
programma een schat aan ge
gevens te vinden waarmee ze
hun serie kunnen verrijken.
Veronica Divendal putte die ge
gevens uil maandenlang inten
sief speurwerk op peuter- en
kleuterscholen. Ze observeerde
de kinderen bij het kijken naar
"Sesamstraat" en kmoopte ge
sprekjes met hen aan. Hilde
van Oostrum (midden) schreef
het boek "Tommie, Pino en fe
me Mienie".
In gezelschap van de twee
schrijfster v.l.n.r. Bert Plag-
man (speelt Tommie in Sesam
straat), Eric Meijer (vertolker
van PmoTon Hasebos (pro
ductieleider) en Katrien van
Woerden (de stem achter lenie
Mienie). Beide boeken werden
gepresenteerd in het Amster
damse Tingeltangel-theater.
DEN HAAG (GPD) - De aftrek van de hypotheekrente
moet geheel verdwijnen, waartegenover een renteper
centage van vier procent moet staan voor iedereen die
een huis koopt. Met deze maatregel zullen de mensen
met lagere inkomens meer voordeel hebben bij het ko
pen van een huis dan mensen met topinkomens.
taald. Het laatste en grootste pro
bleem is dan de financiering van
de rentesubsidie om de hypothe
ken op vier procent te houden.
De opstellers van het plan menen
dat hiervoor de overheid tien
procent van haar goudreserves
zal moeten aanspreken. Het
goud is de laatste jaren zo in
waarde gestegen dat het volgens
hen verantwoord is een deel
daarvan om te zetten in produk-
tive beleggingen.
VVD zet
economische
groei op nul
AMERSFOORT (GPD) - De WD
acht het onwaarschijnlijk dat er
de komende jaren sprake zal zijn
van economische groei. Het libe
rale verkiezingscongres, dat dit
weekeinde in Amersfoort verga
dert, heeft dit laten vastleggen in
het verkiezingsprogramma. Het
partijbestuur had dit wijzigings
voorstel afgewezen, omdat men
het als te somber beschouwde.
Het amendement betekent dat de
WD ervan uitgaat dat de koop
kracht de komende jaren fors zal
teruglopen. Sociaal-economisch
woordvoerder De Korte heeft be
rekend dat modaal (35.000 gul
den per jaar) er met deze sombe
re vooruitzichten zelfs 2,5 pro
cent per jaar op achteruit zal
gaan.
Het partijcongres had in het geheel
geen problemen met het voorstel
de uitkeringen extra te laten inle
veren. Aan deze „koppeling op
afstand" van lonen en uitkerin
gen valt niet te ontkomen, ge
looft de partij. Wel willen de libe
ralen de gezinnen met één mini
muminkomen hierbij zoveel mo
gelijk ontzien.
Nieuwe bezuinigingen zijn als het
aan de WD ligt. overigens ook
te verwachten op de jeugdlonen.
Dit stelt D'66 voor in een plan om
in de komende vijf jaar 100.000
koopwoningen extra te bouwen,
in hoofdzaak in de grotere ste
den. Door het plan zouden 20.000
extra bouwvakkers en 10.000 an
dere werknemers in toeleve
ringsbedrijven extra aan het
werk kunnen.
Het plan, dat D'66 gisteren presen
teerde, is een nadere uitwerking
van het verkiezingsprogramma
dat ook al uitging van een verho
ging van het bouwprogramma
met 100.000 woningen. Het bou
wen van zoveel woningen kost in
totaal ongeveer zestien miljard
gulden.
Een studiegroep van de partij heeft
zich ongeveer een jaar lang over
het financieringsprobleem gebo
gen. Hierin had onder meer zit
ting professor Gans, hoogleraar
in de openbare financiën. Men
kwam tot een vrij ongewone op
lossing.
Uitgangspunt van de berekening is
dat de grondprijs gemiddeld
50.000 per huis zal zijn (inclusief
bouwrijp maken) en dat 100.000
gulden nodig is voor het bouwen
van een huis. De financiering is
in deze twee delen gesplitst.
Het miljard per jaar dat nodig is
voor aankoop en klaarmaken
van grond verdient zichzelf terug
door de vermindering van de uit
keringen aan werkloze bouwvak
kers. de gestegen en daarna be
laste winsten en de extra investe
ringen die de mensen zullen
doen voor de interieurverzorging
van hun nieuwe huizen.
Blijft over elf miljard voor de bouw
van de huizen. Hiervan verdient
de overheid twee miljard door de
stijgende omzetbelasting. Negen
miljard zal moeten worden ge
leend van de institutionele beleg
gers, die gevraagd en misschien
zelfs gedwongen moeten worden
vijf jaar lang niet in het buiten
land te investeren.
Een dergelijke lening zal worden
gedaan tegen marktrente, D'66
gaat uit van tien procent, die
door de kopers wordt terug be-
DEN HAAG (GPD) - De FNV, de
grootste vakcentrale in ons land,
is tegenstander van de vrouwen
staking die voor 30 maart is uit
geroepen. De staking is er in eer
ste aanleg op gericht de Eerste
Kamer te bewegen tot verwer
ping van de abortuswet, die al
door de Tweede Kamer is aan
vaard. De Eerste Kamer zou de
abortuskwestie op 30 maart be
handelen; het debat is echter in
middels uitgesteld tot eind april.
De FNV vindt dat de abortuskwes
tie buiten de werkgever-werkne
merverhouding staat. „Vrouwen
moeten deze zaak via andere ac
ties, bijvoorbeeld via politieke
druk. aankaarten", zo meldt De
Vakbondskrant, het weekblad
van de federatie.
De abortuswet, zoals die door de
Tweede Kamer is gekomen.
wekt hier en daar verzet omdat
de vrouw er niet alle vrijheid en
beslissingsbevoegdheid in krijgt.
De FNV vindt wel dat er een goe
de abortusregeling moet komen,
maar behalve de Algemene Bond
van Onderwijzend Personeel en
de Dienstenbond (winkel- en
kantoorpersoneel) hebben de
verschillende FN V-bonden nog
geen eensluidend standpunt
over de inhoud van een goede
abortusregeling.
Zou er wel een gezamenlijke uit
spraak van de bonden zijn. dan
nog vindt de FNV een staking
niet het geigende middel. Boven
dien zou de federatie geen sta
king kunnen uitroepen op grond
van een oproep van „de autono
me vrouwenbeweging", zoals de
groep zich noemt die dc 30ste
maart tot vrouwenstaakdag heeft
verklaard. Een staking zou regle
mentair via de lijnen van de bon
den moeten worden aangekaart.
Het stakingsparool voor de vrou
wen beperkt zich inmiddels niet
tot de abortuskwestie. Voor veel
vrouwen is dc actie mede gericht
tegen de verslechterende positie
van de vrouw op de arbeids
markt en in de sfeer van de socia
le verzekeringen. Anderen willen
met de staking ook protesteren
tegen seksueel geweld of tegen
verlaging van de minimum
jeugdlonen
De FNV zegt blijkens De Vak
bondskrant „wel degelijk be
zorgd te zijn over de steeds zwak
ker wordende positie van de
vrouw op de arbeidsmarkt. Het
versterken van die positie is ook
zeker een prioriteit in het sociaal-
economische beleid van de
FNV". De federatie vindt actie
voeren daarvoor prima, maar
dan zou het moeten gebeuren via
de ondernemingsraden of vak
bondsmensen in de onderne
ming".
DEN HAAG - Na een ruim twee jaar durende behandeling door
de Tweede Kamer kan de Leegstandwet worden doorgestuurd
naar de Eerste Kamer; de laatste grote stap voordat de nieuwe
wet in werking kan treden. Het is hoogst onwaarschijnlijk dat zij
hier alsnog zal stranden.
Dinsdag heeft de Tweede Kamer gestemd over de bijna 90 inge
diende wijzigingsvoorstellen en donderdag volgde de eindstem
ming. Alleen de fracties van CPN. PSP. PPR en Boerenpartij en
de eenzame PvdA'er De Hamer stemden tegen.
De fgacties van CDA en D'66 kondigden al tijdens het debat aan
positief tegenover het regeringsontwerp te staan en dc VVD
heeft zich daar dinsdag bij aangesloten. De houding van de
PvdA is het langst onzeker gebleven
De socialisten hebben indertijd een ïnitiatiefontwerp ingediend,
waarbij de nadruk meer lag op het beter verdelen van woningen
dan op het bestrijden van kraken Na de kamerdebatten was de
regering echter zover in hun richting opgeschoven, dat de socia
listen ondanks al hun bezwaren tegen het regeringsontwerp,
toch verklaarden de meerderheid van dc Kamer te volgt n
De indieners van het regeringsontwerp, minister De Ruiter (justi
tie) en staatssecretaris Brokx (volkshuisvesting), hebben zo een
onverwacht grote meerderheid achter hun ontwerp gekregen.
Door goed laveren en een groot aantal concessies aan dc Kamer
is het hun zelfs gelukt de oppositie over de streep te trekken.
De bewindslieden hebben in zes nota's van wijzigingen de Kamer
gedeeltelijk haar zin gegeven. In de tweede nota is de regering
de Kamer tegemoet gekomen door de bepaling te schrappen dat
alleen gemeenten met meer dan 25 000 inwoners een leegstand-
register moeten bijhouden. De derde nota was in de hele serie de
belangrijkste: hierin is voor het eerst het begrip 'tijdelijke ver
huur' ingevoerd (vooral op aandringen van VVD en D'66).
Tijdelijke verhuur
Bij de mondelinge behandeling is de tijdelijke verhuur een van de
grootste strijdpunten geworden. Het oorspronkelijke voorstel
opent de mogelijkheid voor de gemeente een vergunning af te
geven aan eigenaren om hun leegstaande woning te verhuren,
waarbij de huurbescherming gedeeltelijk buiten werking wordt
gesteld. Hiermee wordt de leegstand bestreden, omdat leeg
staande koopwoningen zo - zij het tijdelijk - weer een bestem
ming krijgen.
De daarop volgende regeringsnota's beperkten op aandringen van
de Kamer de tijdelijke verhuur: een opzegtermijn van drie
maanden; de gemeenten vermelden in de vergunning een maxi
mum huurprijs, de eigenaar moet de huurder meedelen dat het
om tijdelijke verhuur gaat; de gemeenten kunnen huurders aan
wijzen. Bovendien is de periode dat een woning tijdelijk ver
huurd kan worden aan een maximum van drie jaar gebonden.
De voorstanders van de wet gaan er na de behandeling in dc Ka
mer van uit dat een goede wetgeving tot stand is gebracht die de
onmaatschappelijke leegstand tegengaat. Dc tegenstanders van
de wet, vooral te vinden onder organisaties van krakers, zien er
echter vooral een anti-kraakwet in.
Beide groepen wijzen op andere onderdelen van de wet. Het ont
werp bestaat namelijk uit een aantal onderdelen bepalingen die
slaan op de eigenaren, bepalingen tegen het kraken en de hier
boven genoemde tijdelijke verhuur.
Het uitgangspunt van de wet is het tegengaan van onrechtvaardi
ge leegstand door het invoeren van gemeentelijke leegstandre-
eisters.
Eigenaren moeten binnen een maand nadat hun pand leeg is geko
men dit aan de gemeente melden, die dit optekent in het regis
ter. De gemeente beslist na vijf maanden of zij overgaat tot vor
deren. waarbij de eigenaren een prijs voor hun huis krijgen die
is afgeleid van de Huurprijzenwet. Die prijs ligt beduidend on
der de marktwaarde. Wanneer de gemeente niet vordert, wordt
het pand na een jaar uit het register geschrapt en vervalt derhal
ve de extra kraakbeschcrmine.
De Kamer heeft een uitzonderingspositie geschapen voor de eige
naar-bewoners (eigenaren, die langer dan een jaar in het eigen
huis wonen) en bouwers van nieuwe koopwoningen. Deze cate
gorie is een jaar lang gevrijwaard van vordering De VVD heeft
tijdens de debatten in dc Kamer lang gestreden voor een extra
bescherming van twee jaar voor deze mensen, maar dit bleek
niet haalbaar omdat z(j alleen stond.
Straffen
De wet staat of valt met de bereidheid van de eigenaren om hun
panden in te schrijven. Dc Leegstandwet kent daan OO* Strafbe
palingen: wanneer een eigenaar verzuimt leegstand te melden,
wacht hem een boete van maximaal 25.000 gulden, terwijl hij
ook geen aanspraak kan maken op de anti-kraakbepalingen
Een mogelijkheid is dat de ambtenaren al of niet op verzoek van
inwoners alsnog de woning inschrijven, waarna de woning toch
onder de Leegstandwet valt.
De andere kant van de medaille is het anti-kraak-gcdeclte Het
uitgangspunt is dat geregistreerde gebouwen niet gekraakt mo
gen worden. Het gemeentebestuur is verplicht een kraakpand te
ontruimen na een vonnis van de rechter. De rechter moet wel
het gemeentebestuur om informatie vragen over de plaatselijke
situatie
Samen met de Leegstandwet komt er een wijziging van het Wet
boek van Burgerlijke Rechtsvordering Dc identiteit van de ver
dachten hoeft bij een rechtszitting niet meer bekend te zijn. al
hoewel er wel naar gestreefl moet worden. Hiermee is het blok
keren van de rechtspraak door krakers die anoniem blijven, on
mogelijk geworden. Deze bepaling zal echter pas een jaar na de
inwerkingtreding van de Leegstandwet ingaan.
De nieuwe wet geldt niet voor ..zittende krakers", dat zijn die
krakers die al voor 1 februari 1981 in hun pand zaten. De rege
ring heeft aanvankelijk deze peildatum op 1 september 1980 ge
steld, maar schoof deze datum op na aandringen van dc Kamer.
Hoe men ook tegen kraken aankijkt, het kan nauwelijks worden
ontkend dat het een functie heeft gehad in het blootleggen van
de misstanden van de leegstand. Met de nieuwe wet krijgen de
gemeenten een behoorlijk instrument in handen om de leeg
stand op te heffen, waardoor het kraken zijn zin verliest.
Het lijkt daarom redelijk dat in het leegstandregistcr vermelde
panden een extra bescherming krijgen tegen het kraken, hoe
hard de bepalingen tegen de krakers ook zijn. Geen anti kraak-
wet dus, maar een poging van de politiek om de leegstand via
wetgeving op te lossen.
GIJS KOREVAAR
Asselbergs (600 man) volgende week failliet
BERGEN OP ZOOM (ANP) - Dc
kans is groot dat volgende week
het faillissement wordt aange
vraagd van de ijzergieterij Assel
bergs in Bergen op Zoom Direc
teur en gedelegeerd commissaris
P Viersen heeft de zeshonderd
werknemers van de ijzergieterij
gisteren meegedeeld, dat er geen
geld meer is om de lonen uit te
betalen.
Er zijn nog wel onderhandelingen
gaande met onder andere het
Franse bedrijf Pont du Mous-
soon, maar directeur Viersen is
niet optimistisch over de uit
komst daarvan Hij gaat ervan uit
dat eventuele kopers een faillis
sement afwachten, omdat dit de
prijs drukt.
In het aanvragen van uitstel van
betaling ziet Viersen ook weinig
heil, omdat een bewindvoerder
dc beschikking zou moeten heb
ben over enkele miljoenen om
het bedrijf voort te zetten. Dat
geld is er niet.
Viersen wacht op een juridisch ad
vies over de faillissementsaan
vraag, dat vermoedelijk maan
dag zal worden uitgebracht. Ook
moet de aandeelhoudersverga
dering zich nog over het faillisse
ment uitspreken.