Socialisten NAVO pleiten
voor ontmoeting YS-USSR
Kamerleden: Polisario is doodenge club
Tanzania
op rand van
hongersnood
„Blij met verzoening
in Surinaams leger"
Relatie met
VS is goed"
MAANDAG 16 MAART 1981
DAR ES SALAAM. TANZANIA
(UPI) - President Julius Nyere-
re van Tanzania heeft zaterdag
gezegd dat hij uitermate bezorgd
is over de honger die bijna de
helft van zijn land boven het
hoofd hangt en het gebrek aan
buitenlandse deviezen om voed
sel te kopen.
In een openbaar debat in de uni
versiteit van Dar Es Salaam he
kelde Nyerere het gebrek aan be
zorgdheid dat veel autoriteiten in
Tanzania volgens hem ken
merkt.
Tenzij binnen twee of drie weken
regen begint te vallen, zei de pre
sident, "worden we geplaatst
voor een ernstige hongersnood.
We zullen gedwongen worden
miljoenen mensen te eten te ge
ven. We hebben zoiets sinds de
onafhankelijkheid niet meege
maakt. Voorzover ik weet was de
droogte in 1941-42 even erg".
De toestand in de streek van
Mwanza, die hij vorige week be
zocht, omschreef Nyerere als 'ui
termate deprimerend'.
Bij de confrontatie met hongers
nood komt volgens de president
het feit dat er geen geld is om
eten te kopen in het buitenland.
Hij noemde de steeds hoger wor
dende olieprijs als voornaamste
oorzaak van de deviezencrisis.
De olie import van Tanzania kost
dit jaar 375 miljoen dollar of bij
na 60 procent van wat aan bui
tenlandse deviezen verdiend
wordt. In 1972 kostte de olie
maar 30 miljoen of 10 procent.
Zijn derde probleem, zei Nyerere,
is de houding van vooral ontwik
kelde Tanzanianen in posities
die verantwoordelijkheid mee
brengen. Zij doen of er geen vuil
tje aan de lucht is. "Het maakt
me bezorgder dan de droogte of
de stijgende olieprijzen", zei hij.
Desgevraagd zei Nyerere dat Tan
zania had vastgesteld wat het aan
voedsel zou moeten invoeren
maar dat dit een onderschatting
van het probleem was. "Op
grond hiervan hebben wij al
voedsel besteld en hulp ge
zocht."
De schatting zou echter moeten
worden herzien, voegde hij eraan
toe, als het binnen een paar we
ken niet zou gaan regenen. Vol
gens diplomatieke kringen in
Dar Es Salaam heeft Tanzania
aan donorlanden om 100.000 ton
gemengde granen gevraagd.
Maar zij schatten de huidige
voedselimportvereisten van het
land op ongeveer 230.000 ton.
BUITENLAND
Clown Coluche
kandidaat af
PARIJS (AP) - De populaire Fran
se komiek Coluche heeft zich gis
teren teruggetrokken als kandi
daat voor het presidentschap. Hij'
heeft daarmee een einde gemaakt
aan een campagne die in Frank
rijk de laatste tijd regelmatig
voorpaginanieuws opleverde en
die door de professionele politici
werd omschreven als een beledi
ging voor de democratie.
Coluche weigerde commentaar te
geven op zijn besluit. Volgens
opiniepeilingen zou Coluche er
bij de eerste ronde van de presi
dentsverkiezingen op 26 april
met tien tot vijftien procent van
de stemmen vandoor zijn gegaan.
Veel politici waren daarom nogal
bezorgd voor de gevolgen die zijn
kandidatuur op de verkiezingen
zou kunnen hebben. Er werd
vooral voor gevreesd dat Coluche
voldoende stemmen zou verza
melen om zijn officiële kandida
tuur te stellen.
Ondanks zijn terugtrekking lijkt
Coluche er in ieder geval in ge
slaagd de Franse politiek in een
bijzonder komisch daglicht te
hebben gesteld.
PARIJS (AP) - Een bijzonder vorm van protest legen de jacht op zeehonden in de Franse hoofdstad trok de
aandacht van vele voorbijgangers. Met maskers van doodshoofden voor het gezicht voerden de leden van de
Internationale Federatie voor dierenrechten een pantomime-spel op over het doodknuppelen van zeehondenjon
gen voor de poort van de Canadese ambassade in Parijs.
PARAMARIBO (ANP) - Zowel bij
de Surinaamse legerleiding als
bij de Nationale Militaire Raad
(MNR) is een stroom reacties bin
nengekomen op de verzoening in
het Surinaamse leger. Dit zegt
Badressein Sital. die als uitdruk
king van die verzoening samen
met de twee andere onder-offi
cieren Chas Mijnals en Stanley
Joeman vorige week werd vrijge
laten.
In december 1980 werden zij door
een krijgsraad in Paramaribo tot
twee en een halfjaar gevangenis
straf en vijfjaar ontzetting uit het
leger veroordeeld wegens een po
ging tot een tegencoup in augus
tus van datzelfde jaar. ook wel
"linkse coup" genoemd. De drie
zijn dat overigens altijd hardnek
kig blijven ontkennen.
"De brieven en telegrammen die
zijn binnengekomen van perso
nen en organisaties bevatten niet
alleen felicitaies vanwege de ver
zoening tussen mij en Bouterse
(de bevelhebber van het Suri
naamse leger), je kon ook merken
dat brede lagen van de bevolking
gelukkig waren met de ontwikke
ling die wij voor Suriname opdre
ven: het vestigen van een socialis
tische maatschappij" aldus Sital.
Hi voegt daaraan toe dat majoor
Bouterse en kapitein Horb (garni-
(Van onze correspondenten)
OSLO - Terwijl de Amerikaanse president Reagan afgelo
pen weekeinde herhaalde geen heil te zien in een topont
moeting met Sowjetpresident Breznjev, riepen de leiders
van zes Europese socialistische partijen op tot onderhan
delingen tussen Amerika en de Sowjet-Unie.
Zaterdag, na twee dagen besloten
overleg, zei Reiulf Steen, voorzit
ter van de Noorse sociaal
democratische partij, dat de Eu
ropese socialisten snel onderhan
delingen tussen Oost en West wil
len over de kernwapens in Euro
pa.
Aan de conferentie in Oslo werd
van Nederlandse zijde deelgeno
men door PvdA-lijsttrekker Joop
den Uyl en buitenlandsecretaris
Maarten van Traa. Behalve de
beide Nederlanders en Steen wa
ren socialistische voorlieden uit
België, Engeland, West-
Duitsland en Denemarken aan
wezig. In het communiqué dat
Steen zaterdag tijdens een pers
conferentie toelichtte wordt ge
steld dat de voorstellen van de
Russische partijleider Brezjnjev
om tot vermindering van het aan
tal kernwapens in Europa te ko
men „interessant en de moeite
van het bestuderen waard" zij-
Den Uyl bleek het overigens niet
eens te zijn met Egon Bahr, de
vroegere secretaris-generaal van
de Westduitse SPD. Bahr ver
klaarde dat de socialisten zich
moeten houden aan het NAVO-
besluit van december 1979 om
572 Pershing 2- en Kruisraketten
in Europa te plaatsen als ant
woord op de Russische SS-20-
raket. „Ik geloof zelfs dat onze so
cialistische vrienden in Neder
land een beetje te snel zijn ge
weest met hun besluit om nee te
zeggen tegen de modernisering
van kernwapens, aldus Bahr.
Den Uyl echter: „Het feit dat wij
nee hebben gezegd tegen de
kruisraketten, draagt bij aan het
creëren van een onderhande
lingssfeer. Ook Moskou weet dat
we zowel tegen kruisraketten als
de SS-20 zijn. De VS dienen er
rekening mee te houden dat we
na de verkiezingen in mei rege
ringspartij kunnen zijn. Door on
ze positie kunnen we dus druk
uitoefenen op beide zijden. Twee
derde van de Nederlandse bevol
king is overigens sterk tegen de
kernwapenmodernisering". Den
Uyl werd in zijn afwijzing van de
middellange-afstandswapens ge
steund door Labour-
afgevaardigde Frank Allaun.
In gesprekken met de delegaties op
deze conferentie bleek duidelijk
dat de sociaal-democraten in de
NAVO-landen terdege rekening
houden met de sterker wordende
druk van de kiezers tegen voort
gaande kernbewapening. „Het
hele idee van een zogenaamde be
grensde tactische kernoorlog is
gewoonweg dom", zo meende
Joop den Uyl die erop wees dat
een begrensde kernoorlog niet in
de hand is te houden en tot mas
sale vernietiging zal leiden.
Het Russische partijblad
"Prawda", heeft de NAVO be
schuldigd van falsificatie van het
voorstel om het aantal raketten
voor de middellange afstand in
Europa te bevriezen, zoals dat is
gedaan door president Leonid
Brezjnjev op het 26-ste partijcon
gres.
In het artikel, dat door het persbu
reau Tass is verspreid en is on
dertekend met Aleksei Petrov
(een synoniem voor een sowjet-
leider), zegt de Prawda letterlijk
dat het voorstel tot instelling van
een moratorium "met bijzondere
hardnekkigheid wordt gefalsi
fieerd".
De publikatie van het artikel viel
samen met de aankondiging van
Tass dat het bezoek van de West
duitse minister van buitenlandse
zaken, Hans Dietrich Genscher,
is vastgesteld van 2 tot 4 april.
Het persbureau preciseert dat
het bezoek plaatsvindt op uitno
diging van de Russische rege
ring.
De publikatie in de Prawda weer
spiegelt volgens waarnemers de
voortdurende irritatie bij de
Sowjets over een Westduitse be
reidheid over te gaan tot plaat
sing van Pershing en kruisrake-
ten op zijn grondgebied.
CHATEAUROUX (AP) - Op een olieopslagterrein in de Franse stad Chateauroux heeft zich zaterdag een grote
brand voorgedaan. Zes opslagtanks met in totaal 1,7 miljoen liter huisbrand-dieselolie en benzine raakten in
lichterlaaie. Het vuur werd door 100 brandweerlieden met groot materieel bestreden.
Er deden zich geen persoonlijke ongevallen voor.
Tot in de verre omtrek waren de vlammen te zien, die een hoogte bereikten lol 40 meter. Het vuur werd aangewak
kerd door een krachtige wind.
De schade zal tot vele miljoenen guldens oplopen.
BELFAST (UPI) - De 25-jarige
Frank Hughes, die in de Ma-
ze-gevangenis een levenslan
ge gevangenisstraf uitzit, is
gisteren in hongerstaking ge
gaan. Daarmee volgde hij het
voorveeld van Bobby Sands,
die sinds 1 maart weigjrt te
eten.
Hughes en Sands behoren tot
ongeveer 400 gevangen leden
van het (verboden) Ierse Re
publikeinse Leger (IRA) dat
streeft naar aansluiting van
het Britse Ulster bij de Ierse
republiek. De IRA-gevange-
nen zijn uit op het verwerven
van de status van politieke
gevangene. De regering in
Weer hongerstaker
in Maze-gevangenis
Londen heeft nadrukkelijk
verklaard die eis nooit te zul
len honoreren.
Veel van de gedetineerde IRA-
leden voeren al jaren een "hy-
giëne-sabotcge". Zij weige
ren gevangeniskleding te
dragen en hullen zich slechts
in dekens. Daarnaast besme
ren zij bij wijze van protest de
muren van hun cellen met
hun eigen uitwerpselen.
Op 16 maart 1978 haalde Frank
Hughes dc voorpagina's van
de Britse kranten, toen hij
met twee mede-IRA-leden
een vijf man sterke Britse pa
trouille in het graafschap
Derry aanviel. Daarbij kwam
een soldaat om het leven en
liep er eer. ernstige verwon
dingen op. Uren na de aan
slag vond de politie de ook
gewond geraakte Hughes. In
februari vorig jaar werd hij
tot levenslang veroordeeld
wegens moord op een Britse
parachutist. Hij kreeg er nog
eens 70 jaar bij voor terreur
daden zoals bomaanslagen
en moordpogingen.
SCHIPHOL (ANP) - "Wij zijn
door het Frente Polisario bela
zerd en bovendien in levensge
vaar gebracht". Polisario is een
doodenge club die ten onrechte
voorgeeft het Saharaanse volk te
vertegenwoordigen en mensen
misbruikt voor politieke doelein
den. Ik blameer het Polisario-co-
mité Nederland dat ons jaren
lang een situatie heeft voorge
spiegeld die niets te maken heeft
met de realiteit. Wil het Saha
raanse volk enige kans hebben
op reële zelfbeschikking, dan
kan niet worden volstaan met te
rugtrekking van de Marokkaan
se troepen, maar dient ook Poli
sario militair te worden ontman
teld".
A1^S21?.nl?JUaliherie Wc"cl VoVor"van'Wezel'is het sterk de
luitmaakten de heren Waltmans
(PPR), Van den Bergh (PvdvA),
Brinkhorst (D'66) en Mevr. Krij-
nen (WD).
De delegatieleden hebben als eer
ste buitenlanders, zowel de Ma
rokkaanse als de door Polisario
als "bevrijd gebied" geclaimde
delen van westelijk Sahara be
zocht, alsmede het vluchtelin
genkamp van Polisario te Tin-
douf in Algerije. Daar verblijven
volgens het Polisario-comité,
150.000 vluchtelingen uit West-
Sahara. Zij zouden in 1975, na de
bezetting van hun gebied door
Marokko en Mauretanië, zijn
weggetrokken. Volgens Marok
ko gaat het echter slechts om
vijfduizend
(CDA-Tweede-Kamerlid) gister
avond op Schiphol bij zijn terug
keer uit Spaans Sahara, dat hij
op uitnodiging van Polisario een
week heeft doorkruist. Hij deed
dat als lid van een parlementaire
delegatie, waarvan verder dee-
vraag of de mensen die zich
dat kamp bevinden werkelijk
vluchtelingen uit West-Sahara
zijn. Volgens hem is een groot
deel in elk geval afkomstig uit
Mauretanië en Tsjaad. "Ik heb
een sterk vermoeden dat hier
mensen door Polisario worden
misbruikt voor politieke doelein
den", aldus Van Weezel.
Ook delegatieleider Waltmans, die
tot nu toe zeer sympathiek stond
tegenover Polisario, is hevig ge
desillusioneerd van de trip terug
gekeerd. "Het Frente Polisario
claimt 95 procent van het Saha
raanse grondgebied te beheer
sen", zei hij. "Maar in dat 'gelibe-
ralisserde gebied' blijkt niemand
te wonen. Wij hebben 9.000 kilo
meter afgelegd maar Polisario
heeft ons alleen stenen en zand
kunnen tonen. Van de zeven ne
derzettingen waarover werd ge
sproken is er ons slechts één ge
toond. Dat was Hawza, de zoge
naamde hoofdstad van het door
Polisario beheerste gebied: een
aarden wal voor tentenkampen,
meer niet. Alle gebieden die be
volkt zijn worden door Marokko
beheerst. Polisario zit in Algerije
en onderneemt raids. Dat is al
les".
Zowel Waltmans als Van Wezel
zeggen achteraf spijt te hebben
van de motie die zij in 1977 geza
menlijk in de Tweede Kamer
hebben ingediend, en waarin
werd aangedrongen op terug
trekking van alleen de Maro-
kaanse troepen. "Polisario heeft
op geen enkele manier waar kun
nen maken dat zij het Saharaan
se volk vertegenwoordigt", zei
Van Wezel. "De enige oplossing
lijkt mij een referendum onder
toezicht van de Verenigde Na
ties. Polisario moet militair wor
den ontmanteld". Waltmans ex
cuseerde zich nog voor het feit
dat hij een rapport van Amnesty
International, waarin Polisario er
ook niet zo best afkomt, niet aan
de overige delegatieleden ter be
schikking heeft gesteld. Harry
van den Bergh, die eerder in Ne
derland terugkeerde, had zich
daar al over beklaagd. "Pure ver
geetachtigheid", aldus Walt
mans. Hij verzekerde dat hij het
rapport ter beschikking zal stel
len en tevens ter kennis zal bren
gen van de Algerijnse regering
De delegatieleden zijn ervan over
tuigd dat.Polisario hun leven wil
lens en wetens in de waagschaal
heeft gesteld, door tijdens een
tocht door de "geliberaliseerde
gebieden" illegaal de grens met
Zuid-Marokko te overschrijden.
Dat gebeurde afgelopen dinsdag.
Eén van de jeeps van het kon
vooi reed daarbij op een land
mijn en de inzittenden, twee le
den van Polisario, zijn vermoe
delijk gedood. De auto's waarin
de kamerledem zich bevonden
reden vlak voor en vlak achter
deze jeep. "Ik heb anderhalf uur
in de overtuiging verkeerd dat
twee van mijn mede-kamerleden
de dood hadden gevonden", al
dus Waltmans. "Ik zelf, als dege
ne die het initiatief heeft geno
men tot dit bezoek aan West-Sa-
hara, voelde mij daarvoor uiter
aard in hoge mate aansprakelijk.
Als dit ongeluk werkelijk ge
beurd zou zijn zou ik mijn werk
als kamerlid niet hebben kunnen
voortzetten. Het behoeft geen be
toog dat ik het Polisario in hoge
mate kwalijk neem dat zij ons te
gen onze wil illegaal die grens
heeft laten overschrijden".
De kamerleden hebben het verder
als uiterst pijnlijk ervaren dat
Polisario hen ongevraagd langs
tweehonderd Marokaanse krijgs
gevangenen heeft laten parade
ren. "Die mensen hebben vijf en
een half uur in de brandende zon
moeten wachten om aan ons als
oorlogstrofee te worden ge
toond", zo vertelden zfj. Van den
Bergh zei mateloos geërgerd te
zijn over het tafereel dat hij aan
trof in Mach Bet, niet ver van de
grens met Zuid-Marokko. "Daar
lagen drie lijken van Marokkaan
se soldaten te vergaan. Ze lagen
al sinds augustus 1979, zonder
dat remand van Polisario de
moeite had genomen ze te begra-
van. Ik vind dat een schandelijke
schending van elk denkbaar
mensenrecht", aldus Van den
Bergh. "Het doet mij ernstig
twijfelen aan de mentaliteit var
de Polisano-mensen".
zoenscommandant) een grote
mate van sportiviteit en eerlijk
heid hebben opgebracht. De ver
zoening is volgens Sital gelukt
omdat Bouterse en Horb bereid
waren zelfkritiek te leveren. "Ui
teraard zijn zij daarbij uitgegaan
van het algemeen belang: het ver
der ontwikkelen van het revolu
tionaire proces in Suriname
Maar de beslissing ons vrij te la
ten blijft een moedige stap. die je
als leider niet makkelijk zet".
Sital bekleedt nog geen duidelijke
positie in het leger, waar hij zich
trouwens helemaal niet druk
over maakt. Wel worden zij. Mij
nals en Joeman betrokken bij alle
handelingen van zowel NMR als
legerleiding, waarbinnen zij ove
rigens nog steeds aan het discus
sieren zijn over dc politieke toe
komst van het land
"Bij mij," stelt Sital, "zit toch nog
altijd de vraag waarom het zo
moest gaan op 13 augustus (de
dag van de arrestatie). Er is een
verschrikkelijke communicaties
toornis geweest". Sital is het eens
met de opmerkingen van Bouter
se, dat, als zij allemaal eerder met
elkaar hadden gepraat, het nooit
zo ver zou zijn gekomen.
Sital merkt op. evenals Bouterse
eerder heeft gedaan, dat er tij
dens de gesprekken die aan de
vrijlating zijn voorafgegaan, geen
meningsverschillen waren om
trent de te volgen politieke lijn.
het streven naar een socialisti
sche maatschappij. Er werd al
leen op verschillende wijze ge
dacht over "tempo en werkwij
ze". Hoewel de gesprekken "kei
hard" waren, verliepen zij toch in
een "prettige sfeer." betoogt Si
tal.
De meningsverschillen die nog
steeds tussen regering en leger
leiding bestaan, houden volgens
Sital verband met de totale poli
tieke lijn. Het regeringsbeleid
steunt namelijk op de regerings
verklaring van 1 mei 1980. Nu
hebben de militairen een nieuwe
richting aangegeven. Daar zal
tussen de partijen over gespro
ken moeten worden. Het gaat nu
om het invullen van de nieuwe
koers en het concretiseren van al
le zaken die daar verband mee
houden, voegt Sital er aan toe
Schmidt en Giscard:
STRAATSBURG (AFP) - Frank
rijk en West-Duitsland staan
"zeer positief' tegenover de poli
tiek van de Amerikaanse presi
dent Reagan, zo hebben de Fran
se president Valery Giscard
d'Estaing en dc Westduitse
bondskanselier gisteravond na
een informeel beraad in Noord
Frankrijk laten weten. Giscard
en Schmidt hebben de relaties
tussen hun landen en de Ver
enigde Staten besproken tijdens
een diner in een Elzasser herberg
in Blaisheim bij Straatsburg.
Daarbij werden de ervaringen
uitgewisseld die de ministers
van buitenlandse zaken van bei
de landen hebben opgedaan tij
dens hun recente bezoeken aan
Washington. Giscard zei dat bei
de landen de resultaten van die
bezoeken positief waarderen,
terwijl Schmidt bevestigde dat
Reagans politiek op hem een
"zeer positieve" indruk maakt.
Zowel Schmidt als Giscard wa
ren erg tevreden over de ge
sprekken tijdens hun informele
bijeenkomst. Beide mannen had
den elkaar in februari nog ont
moet tijdens de 37ste Frans-Duit
se top in Parijs. Hun laatste in
formele onderhoud dateert van
november vorig jaar. Schmidt en
Giscard hebben ook in grote lij
nen besproken hoe zij zullen ant
woorden op de brief die de Rus-
schische president Leonid
Brezjnjev onlangs aan westerse
landen heeft gestuurd met voor
stellen voor ontwapeningsbe
sprekingen. Behalve over de be
trekkingen met de Verenigde
Staten en de oost-west betrek
kingen is ook gesproken over de
Noorzuid «_ia.o«. g cn de econ ar- •-
sche situatie in de westerse we
reld. Op al deze punten bestaat
een grote mate van overeenstem
mmg in analyse en gezichtspunt,
zo werd na afloop meegedeeld
Schmidt, noch Giscard vermeld
de de komende Europese top in
Maastricht in de verklaring die
ze na afloop van het gesprek voor
de pers aflegden. Wel is de stand
van de economie in Frankrijk en
de bondsrepubliek aan de orde
geweest, en dat overleg zal bin
nenkort door de Franse premier
Raymond Barre in de bondsre
publiek worden voortgezet. Aan
het gesprek is ook deelgenomen
door de Franse minister van bui
tenlandse zaken Jean Francois-
Poncet en diens Westduitse col
lega Hans-Dietrich Genscher.
