Strijd om de macht in Iran
Chili vierde tweede
"onafhankelijkheid"
Nat welkom voor koningin Beatrix
Nieuwe crisis
dreigt in Polen
Israëlisch
parlement
weigert
annexatie
Golan
President Bani-Sadr dreigt met opstappen
POSTCODE
Staatsbezoek Luxemburg in teken Europese samenwerking
LUXEMBURG (GPD) - De ernsti
ge vertraging in het versterken
van de Europese samenwerking
maakt bezinning op de relaties
tussen de lidstaten noodzakelijk.
..Vrede en welzijn kunnen
slechts worden verwezenlijkt
door fundamentele samenwer
king met andere volken". Dit zei
koningin Beatrix in een toe
spraak op de eerste dag van het
staatsbezoek aan Luxemburg.
De koningin sprak in haar rede, die
zij hield tijdens het galadiner,
verder de hoop uit dat Nederland
en Luxemburg samen met Bel
gië zich in de komende jaren met
kracht zullen blijven inzetten
voor uitbreiding en versterking
van de Europese samenwerking.
Ook groothertog Jan uitte in zijn
toespraak bezorgdheid over de
stand van zaken in Europa. De
groothertog zei te vrezen, dat de
huidige economische crisis zal
leiden tot het nemen van protec
tionistische maatregelen in de
verschillende lidstaten die zelf
de toekomst van de Gemeen
schap kunnen bedreigen. ..De
gemeenschappelijke instellingen
functioneren niet zo goed als zij
zouden kunnen. Het enthousias
me waarmee begonnen werd,
schijnt te verdwijner. De maat
regelen die de lidstaten hebben
genomen om het Europese ide
aal te bereiken, blijken onvol
doende", aldus de groothertog in
zijn toespraak.
De aankomst van koningin Beatrix
en prins Claus gistermorgen op
de Luxemburgse luchthaven
Findel werd geheel beheerst
door het bar slechte weer. De fel
le windstoten waarmee de neer
vallende regen gepaard ging,
hadden er vlak voor de aankomst
van het koninklijk paar al voor
gezorgd dat afgezien moest wor
den van de traditionele rode lo
per.
Een uur voor het toestel van de ko
ningin zou landen, probeerde
een aantal heren de rode loper
netjes uit te rollen. Zodra er ech
ter een meter of tien lag. sloeg de
wind eronder en wapperde de lo
per vrolijk in de lucht. Nadat et
telijke pogingen waren onderno
men de loper toch goed en defi
nitief op zijn plaats te krijgen,
deed het ontbreken van een ha
mer en betonspijker de heren
maar besluiten koningin Beatrix
rechtstreeks op het Luxemburg
se beton te laten stappen.
Toen koningin Beatrix en prins
Claus 's middags hun eerste offi
ciële daad verrichtten - het leg
gen van een krans bij het het mo
nument voor de gevallenen in de
Tweede Wereldoorlog - was het
weer inmiddels opgeklaard en
stond er alleen nog een harde
wind. Behalve door het leggen
van een krans bewees koningin
Beatrix ook haar eer aan de ge
vallenen door een sabel m de
eeuwige vlam voor het rr^ru-
ment te houden waardoor deze
opvlamde.
De belangstelling van de Luxem
burgers voor het koninklijk be
zoek is bepaald niet overweldi
gend. Voor het monument ston
den een paar honderd mensen,
voornamelijk leden van de Ne
derlandse kolonie.De eerste dag
van dit eerste staatsbezoek van
Beatrix als regerend vorstin
maakte zonneklaar, dat het ei
genlijk om een familiebezoek
gaat. In alle toespraken werden
de gemeenschappelijke voorva
ders van groothertog Jan en ko
ningin Beatrix, de Nassaus, on
der de aandacht-gebracht. Of. zo
als koningin Beatrix tegen groot
hertog Jan zei: „De banden des
bloeds die u. mon seigneur, en
mij verbinden, zijn vele eeuwen
oud"
DONDERDAG 12 MAART 1981
Koningin Beatrixondanks de striemende regen met een zonnige glimlach en groot-hertog Jan tijdens de
ontvangst op het vliegveld van Luxemburg.
JERUZALEM - Het Israëlsiche
parlement, de Knesset, heeft een
wetsvoorstel tot annexatie van de
bezette Golanhoogte verworpen.
Zowel regeringspartijen als de
coalitie stemden in meerderheid
tegen het wetsvoorstel, dat was
ingediend door de kleine extre
mistische Techia-partij van
Geoela Cohen. Diezelfde Geoela
Cohen slaagde er vorig jaar wel in
om een gelijksoortig wetsont
werp inzake Jeruzalem aangeno
men te krijgen.
Ditmaal liet de regering zich niet
meeslepen, evenmin als de socia
listische oppositie. Het wetsvoor
stel werd verworpen met 45 tegen
14 stemmen. De regering betoog
de dat iedereen het er wel over
eens is dat de Golan bij Israël
hoort en moet blijven. Maar een
formele annexatie zou Israël in
ternationaal te veel problemen
bezorgen. Dat zou met name in
strijd zijn met de Veiligheids
raad-resolutie 242, die Israël nog
steeds als basis voor vredeson
derhandelingen beschouwt.
Bijna de helft van de Knesset nam
niet aan de stemming deel. Zowel
leden van regeringspartijen als
van de oppositie hadden name
lijk het vorig jaar een petitie me
de ondertekend die de regering
oproept de Golan te annexeren.
Tegenstemmen zou in strijd zijn
met die handtekening, voorstem
men was niet mogelijk in ver
band met partijdiscipline en de
nadelige consequenties van het
aannemen van de wet.
Een aantal viel echter toch uit de
boot. en stemde voor de wet. On
der hen minister Sharon, de kam
pioen van de nederzettings poli
tiek. Geoela Cohen noemde het
afstemmen van de wet een hypo
criete zaak. Zij was van mening
dat ofwel de Golan echt bij Israël
hoort, en dan moet de regering
daarnaar handelen, ofwel de re
gering is van plan in de toekomst
over de Golan te onderhandelen.
En in dat geval berusten alle
schone beloften van nu op on
waarachtigheid. Zij waarschuw
de, evenals haar medestander
Moshe Shamir, dat dit wellicht de
laatste kans was om de Golan bij
Israël in te lijven.
Met het afstemmen van de wet
wordt de huidige status quo ge
handhaafd. Dat betekent een blij
vende Israëlische aanwezigheid
op de Golan met Israëlische ne
derzettingen, een politiek die met
name door de invloedrijke kib
boetsbewegingen gesteund
wordt. De talrijke kibboetsen in
het noorden van Israël willen on
der geen beding terugkeren naar
de toestand van voor 1967, waar
bij Syrië de kibboetsen vanuit de
Golanhoogte kon beschieten. Zij
zijn echter voorlopig tevreden
met de feitelijke annexatie.
TEHERAN (AFP/AP) President Bani-Sadr van Iran
heeft gedreigd ontslag te nemen als het gerechtelijk ap
paraat niet de "knuppelaars" veroordeelt die verant
woordelijk zijn voor de incidenten op de universiteit van
Teheran.
In een hoofdartikel in het dagblad "Islamitische Revolu
tie" (dat hem steunt) eist het staatshoofd dat de "schuldi
gen" ondubbelzinnig zullen worden aangewezen.
Bani-Sadr had vrijdag de bevol
king opgeroepen te getuigen te
gen de "knuppelaars" die verant-
woorelijk waren voor de botsin
gen die zich voordeden n.a.v. een
toespraak die hij de avond tevo
ren op de universiteit had uitge
sproken. Hij zei dat het vonnis
dat zou worden uitgesproken,
zou bewijzen of de justitie al of
niet in staat is "de druk van de
knuppelaars" te weerstaan.
Het dreigement van Bani-Sadr
moet gezien worden tegen de
achtergrond van de groeiende
machtstrijd tussen de orthodox-
islamitische premier Rajai en de'
meer gematigde president. Die
heeft er al toe geleid dat de
machtige Iraanse geestelijkheid
Journalist
Bernard Person
(86) overleden
NEW YORK (ANP) - Bernard Per
son, één van de Nederlandse pio
niers op het gebied van de bui
tenlandse journalistiek, is in de
Amerikaanse stad Albuquerque
in New Mexico op 86-jarige leef
tijd overleden. Person, die sinds
1939 in het Newyorkse stadscen
trum Manhattan woonde, over
leed tijdens een bezoek aan zijn
dochter.
Bernard Person kreeg grote be
kendheid als correspondent voor
"Radio Nederland", het Londen-
se station dat tijdens de Tweede
Wereldoorlog Nederland van
nieuws voorzag. Hij gebruikte
een gefingeerde naam om joodse
familieleden in Nederland niet
nog meer in gevaar te brengen.
steeds meer druk uitoefent op de
ajatollah Chomeini om in te grij
pen.
Met de slechte resultaten van het
Iraanse leger in de oorlog met
Irak op de achtergrond, hebben
deze twee driftig gekibbeld over
de oorlogsinspanningen, de vre
desplannen, de behandeling van
de gijzelaarskwestie en de econo
mische problemen van het land.
Chomeini is onlangs gevraagd om
een oplossing voor twee andere
ruzies tussen de Iraanse leiders:
"Wie is er verantwoordelijk voor
de bloedige botsingen tussen de
groepen aanhangers die 5 maart
op de universiteit van Teheran
een hoogtepunt bereikten en wie
is er verantwoordelijk voor de
vijf open ministersposten?
Radio Teheran berichtte maandag
dat 130 religieuze revolutionaire
rechters en aanklagers - allen
behorend tot de pro-Rajai geeste
lijkheid een brief aan Chomei
ni hebben geschreven waarin zij
klaagden dat Bani-Sadr verant
woordelijk is voor de onenig
heid, de chaos en de rellen.
In de open brief werd de president
ook beschuldigd van het om zich
heen verzamelen van leden van
de geheime polite van de ex-sjah
en andere anti-revolutionaire
groeperingen.
Gisteren is voorts bekend gewor
den dat het Iraanse parlement
een wetsontwerp aangenomen
heeft waarin premier Moham
med Ali Rajai ook minister van
buitenlandse zaken, handel en fi
nanciën wordt. "De hachelijke
omstandigheden van het land in
aanmerking genomen is de pre
mier verplicht tot nader order de
taken waar te nemen op de mi
nisteries van buitenlandse za
ken, handel en financiën tot
daarvoor ministers zijn be
noemd", zo luidde de omschrij
ving in het wetsontwerp.
Auguste Pinochet, leider van de militaire junta
komende acht jaar de absolute macht geeft.
i Chili, legde gisteren in Santiago de eed af die hem de
(Van onze correspondent
Anton Koene)
WENEN - De algemene staking in
het Poolse industriegebied Lodz
is afgewend maar in de belangrij
ke industriestad Radom in het
zuiden van het land, dreigt een
nieuwe crisis. De plaatselijke
vakbondsleiders hebben met een
staking gedreigd als bepaalde
politieke gevangenen niet on
middellijk worden vrijgelaten en
de communistische functionaris
sen, die verantwoordelijk zijn
(Van onze correspondent
Rob Sprenkels)
MEXICOSTAD - „Laatje werk lig
gen en ga woensdag 11 maart
1981 de straat op om generaal Pi
nochet, onze tweede grote bevrij
der, te eren. Woensdag 11 maart
1981. de historische datum van
onze tweede onafhankelijkheid"
De Chilenen zijn de afgelopen
twee weken letterlijk dol gebom
bardeerd met dit soort „opruien
de" publiciteit, voornamelijk be
kostigd door de gegoede burgerij,
zakenlui en industriëlen.
De enkele Chileen die wel is geva
ren bij de economische gruwel-
politiek die de Chileense gene
raals na de moord op Salvador Al-
lende in 1973 hebben gevoerd,
heeft zich blijkbaar voorgeno
men Augusto Pinochet te helpen
bij het stillen van zijn brute
machtshonger.
De nieuwe grondwet, die vorig jaar
september werd aanvaard mid
dels een wereldwijd aangevoch
ten volksreferendum, machtigt
Pinochet om gedurende acht jaar
zowel president als eerste minis
ter en opperbevelhebber van de
strijdkrachten te zijn. Zijn aan
hangers verkondigen voor de te
levisie en radio vol trots dat „de
man die Chili uit de handen van
het internationale communisme
heeft gered" er persoonlijk zorg
voor zal dragen dat Chili weer zal
veranderen in een „ware demo
cratie"
Voorlopig echter blijven alle poli
tieke partijen verboden tijdens
het achtjarige presidentsman
daat waaraan Pinochet gisteren is
begonnen. De democratische re
gering die Pinochets omstreden
grondwet projecteert, zal pas in
de loop van 1990 op gang worden
gebracht. Op zijn snelst worden
er in 1997 vrije presidentsverkie
zingen gehouden.
Ondertussen heeft de Reagan-
regering in Washington haar ui
terste best gedaan om haar
vriendschappelijke houding je
gens generaal Pinochet tegen
over het Congres te verdedigen.
Er werd aangekondigd dat de
Verenigde Staten binnenkort zul
len overgaan tot een verdieping
van de banden met Chili, net als
met andere uiterst rechtse regi
mes in Latijns-Amerika. Reagan
schrapte reeds eerder de rem op
kredieten voor Chili die Carter
had ingesteld nadat de betrok
kenheid van de Chileense veilig
heidsdienst was bewezen bij de
moord in Washington op de voor
aanstaande Chileense politicus
Orlando Letellier, in 1976.
Een Amerikaanse functionaris
rechtvaardigde de nieuwe poli
tiek tegenover Chili met de stel
ling dat er duidelijk verbetering
(ADVERTENTIE)
Kom kijken
ijken, zo'n kans krijg je niet vaak I
,e^e 1
vuui nti neerslaan van de arbei
dersopstand in Radom vijf jaar
geleden, niet worden ontslagen.
Desondanks werd de ontmoeting
tussen vakbondsleider Lech Wa
lesa en minister-president Jaru-
zelski dinsdagavond laat in War
schau door beide partijen opti
mistisch afgesloten. Tijdens het
gesprek werd besloten een geza-
melijke commissie in te stellen
die zich moet bezighouden met
het beoordelen van klachten van
vakbondsleden die lastig worden
gevallen door de politie en de ge
heime dienst
Leider van het Comité voor Arbei-
derszelfverdediging (KOR). Ja-
cek Kuron, die nu een van de be
langrijkste adviseurs van de vrije
vakcentrale Solidariteit is, heeft
de autoriteiten uitgedaagd met
zijn verklaring dat hij niet bereid
is zich elke dinsdag en donder
dag bij de politie in Warschau te LONDEN (UPI) - De regeringen van Groot-Brittannie en Guatemala zijn
melden. Na zijn arrestatie vorige het vrijwel volledig eens over de toekomst van Belize, de laatste Britse
week had hij zich dinsdag voor kolonie op het Amerikaanse vasteland. Het ook wel als Brits Honduras
de eerste keer moeten melden. bekende gebied, dat aan Guatemala grenst, heeft sinds 1964 binnen
maar op het politiebureau in de lands zelfbestuur. Er wonen ongeveer 120 000 mensen
stadswijk van Warschau waar hij Lord Carnngton. de Britse minister van buitenlandse zaken, heeft tegen
woont, werd vergeefs op hem ge- u"":
zit in het respect voo
rechten in dit Zuidamerikaanse
land. Amnesty International sig
naleerde echter in haar jaarlijkse
rapport vorige maand het tegen
overgestelde en in de Verenigde
Naties werd Chili kortgeleden
opnieuw aan zijn jas getrokken
middels een scherpe resolu
tie.
Wat dat betreft, spreken ook de ge
beurtenissen in de straten van de
hoofdstad Santiago voor zichzelf.
Dagelijks vinden er demonstra
ties en bezettingen plaats van
dakloze mensen. Afgelopen
maandag bezette een hondertal
van dergelijke arme sloebers de
centraal gelegen Sint Franciscus-
kerk om de vrijlating van twee
van hun leiders te bewerkstelli
gen. Deze werden vorige week
gearresteerd toen de politie op
harde wijze een eind maakte aan
een bezetting van een braaklig
gend terrein in de hoofdstad.
Schmidt in
mei naar
Reagan
OTTAWA (Reuter) - De West-
duitse bondskanselier Hel
mut Schmidt zal tijdens een
officieel bezoek aan Washing
ton van 20 tot 23 mei bespre
kingen voeren met president
Ronald Reagan. Dit werd gis
teren bekendgemaakt door
functionarissen van het Witte
Huis tijdens het bezoek van
Reagan aan Canada.
De besprekingen tussen
Schmidt en Reagan zullen tot
doel hebben het Amerikaanse
en Westduitse beleid ten aan
zien van de wereldproblemen
op één lijn te brengen. De
Westduitse minister van bui-
tenlandsz zaken, Hans-Die-
trich Genscher, had reeds de
ze week ontmoetingen met de
Amerikaanse president en
zijn minister van buitenland
se zaken, Alexander Haig.
Beieren rust
politie uit
tegen krakers
BONN (GPD) - Als antwoord op
gewelddadigheden bij kraakac-
ties en demonstraties in de
Bondsrepubliek wil de deelstaat
Beieren zijn politiemannen beter
beschermen en sterker bewape
nen. Daarbij wordt, zoals de mi
nister van binnenlandse zaken
van deze deelstaat, Tandler. in
het 'demonstratiedebat' in de
Beierse Landdag meedeelde, aan
rubberkogels en een sterker
werkend traangas gedacht.
In het urenlange, door sociaal-de
mocraten en liberalen in de
Beierse oppositie fel gevoerde
debat herhaalde Tandler de op
vatting van minister-president
Strauss, dat uit de krakersbewe
ging ..een nieuwe situatie van
terreur" kan ontstaan. De Beier
se minister van justitie, Hiller-
meier, wees erop dat het optre
den van de politie in Neurenberg
- waar eind verleden week na een
protestactie en rellen 141 jeugdi
ge demonstranten in voorarrest
werden genomen - door de meer
derheid van de bevolking „met
grote voldoening" werd goedge
keurd.
De oppositie was het met de me
ning van de minister absoluut
niet eens. De woedende liberalen
verweten de minister „een
schrikbarend gebrek aan in
stinct". Het op één lijn stollen
van krakers en demonstranten
met terroristen werd door de
gouverneur van de deelstaat
Hessen, Boerner (SPD) en de mi
nister van justitie in Bonn,
Schmude (SPD), met klem van
de hand gewezen. Het optreden
van de politie en de justitiële ac
tie in Neurenberg zal morgen het
belangrijkste onderwerp vormen
voor de conferentie van alle mi
nisters van binnenlandse zaken
van de deelstaten.
(ADVERTENTIE)
Engeland en Guatemala eens
over toekomst van Belize
U laat de postcode toch ook op uw nieuwe
visitekaartjes drukken?
wacht. De opdracht op gezette
tijden bij de politic te verschij
nen, werd hem gegeven omdat
tegen hem een aanklacht wegens
laster tegen de staat wordt voor
bereid
de lagerhuiscommissie voor buitenlandse zaken verklaard dat de
hoofdpunten voor een verdrag inmiddels vastliggen. Hieraan is drie
partijen-overleg voorafgegaan tussen Guatemala, de regering van Beli
ze en het Britse kabinet. Aan de haast een week geleden in Londen
begonnen onderhandelingen neemt voor Guatemala minister Rafael
Castillo Valdez van buitenlandse zaken deel. terwijl premier George
Price Belize vertegenwoordigt.
Qewtm eve* doen.