Drie kerntaken in Nederland
Merit
verovert U.S. A.
Opluchting en haat na ontruiming
Studenten hbo weigeren
collegegeld te betalen
BBaSSE
Verwachte uitkomst NAVO-studie:
De Margriet Modeshow
doet veel met stoffen van
Van Dam/AGB.
Ze liggen voor u klaar!
Ontevreden
cipiers gaan
actie voeren
Verbod landbouwgif
komt over twee jaar
DINSDAG 24 FEBRUARI 1981
"Veldslag"
na actie in
Nijmegen
NIJMEGEN (GPD/ANP) - De
gisterochtend geweldloos be
gonnen actie van Nijmeegse
krakers en sympathisanten is
's middags en 's avonds in
een ware veldslag ontaard.
Honderden relschoppers had
den zich bij de krakers ge
voegd en begonnen tijdens
een protestmars van driedui
zend demonstranten stenen
en tegels te gooien naar een
heden van de mobiele een
heid. Deze reageerden daar
op met traangasgranaten, wa
terkanonnen en de wapen
stok. Al snel vielen er aan bei
de kanten gewonden, die snel
per ambulance werden afge
voerd.
Nog voordat de demonstratieve
mars door de binnenstad van
Nijmegen begon, waren de
demonstranten al per mega
foon gewaarschuwd dat er
voor de tocht geen toestem
ming was verleend door de
burgemeester. Deze waar
schuwing werd echter gene
geerd.
Burgemeester F. Hermsen van
Nijmegen verklaarde giste
ren verheugd te zijn "dat er
geen doden zijn gevallen bij
de ontruiming van de kraak
panden. Het was een buiten
gewoon gevaarlijke situatie".
De fracties van PvdA, PPR,
PSP en de socialistische par
tij in de Nijmeegse gemeente
raad hebben met het bestuur
van de CPN in die gemeente
met ontsteltenis kennis geno
men van de wijze waarop de
mobiele eenheid gisteren een
einde maakte aan de bezet
ting van de panden in de
Piersonstraat. In een gisteren
uitgegeven verklaring zeggen
de politieke partijen dat voor
al de wijze waarop de vreed
zame blokkade is gebroken,
hun een doorn in het oog is.
Het optreden van de politie
en het leger vertoonde vol
gens de partijen sterk het ka
rakter van een klopjacht. De
vraag wordt opgeroepen wie
nu feitelijk de openbare orde
verstoorde, aldus de verkla
ring.
PvdA: gat van
Pais 1,8 miljard
DEN HAAG (ANP) - Minister Pais
(onderwijs en wetenschappen)
laat voor de volgende regerings
periode op zijn begroting een gat
van 1,8 miljard gulden na, zo
heeft de Tweede Kamerfractie
van de PvdA gisteren verklaard.
De PvdA berekent, vooruitlo
pend op de behandeling van de
begroting van onderwijs deze
week in de kamer, dat Pais dit
jaar door eenmalige bezuinigin
gen op een aantal posten een gat
van 330 miljoen gulden maakt,
aangevuld met "niet ingevulde,
nader te nemen rechtspositionele
maatregelen" voor een bedrag
van 120 miljoen.
"Dit betekent dat voor de hele vol
gende regeringsperiode nog vier
maal 450 miljoen is 1,8 miljard
gulden, moet worden gevonden
om de lopende activiteiten te fi
nancieren", aldus de socialisten.
Verder becijferen zij dat het
werkgelegenheidsbeleid van de
minister sinds midden 1979 tot
midden 1982 leidt tot een verlies
van 1.407 arbeidsplaatsen in het
onderwijs. Pais creeërde volgens
de PvdA maar 1.415 arbeidsplaat
sen, terwijl er 2.822 verloren gaan.
Onder het kabinet-den Uyl, met als
minister van onderwijs het huidi
ge PvdA-kamerlid Van Kemena-
de, groeide het aantal arbeids
plaatsen in het onderwijs tussen
mei 1973 en december 1977 met
26.900, zo concluderen de socia
listen uit cijfers die minister Pais
heeft verstrekt.
WEERRAPPORTEN
Amsterdam
De Bilt
Deelen
Eelde
Eindhoven
Den Helder
Rotterdam
Twente
Vlissingen
Zd. Limburg
Aberdeen
Barcelona
Berlijn
Bordeaux
Frankfort
Genève
Helsinki
Innsbruck
Klagenfurt
Kopenhagen
Lissabon
Locarno
Londen
Luxemburg
licht bew. 1
licht bew. 2
licht bew. 1
onbewolkt 0
licht bew. 2
zwaar bew. -0
licht bew. 2
mist 0
licht bew. 3
onbewolkt 1
sneeuwbui 3
licht bew. 13
ij zei 1
half bew. 10
onbewolkt 3
half bew. 1
Mallorca
München
Oslo
Stockholm
Casa Blanca
Istanbul
Las Palma-
Tunis
onbewolkt 15
onbewolkt 8
half bew. -1
onbewolkt 12
onbewolkt 19
zwaar bew. 13
geheel bew. -2
onbewolkt 11
onbewolkt 12
geheel bew. 11
geheel bew. -1
geheel bew. 3
NIJMEGEN (GPD) - De krakers-
vrijstaat De Eenhoorn in de Nij
meegse binnenstad is gisteroch
tend precies een week na haar
oprichting in een gigantische
traangas wolk letterlijk in rook
opgegaan.
Bevrijdend gevoel bij de vele win
keliers, die hun grotendeels ver
nielde of dichtgetimmerde etala
ges weer op orde kunnen bren
gen. Gemengde gevoelens van
opluchting en teleurstelling on
der de buurtbewoners, die de
door hen gehate parkeergarage
Zeigelhof straks toch naast de
deur zullen krijgen.
Opgelucht gevoel bij de tweedui
zend manschappen politie, mare
chaussee en leger die - ondanks
het feit dat er vele harde klappen
zijn gevallen - aan een giganti
sche kloppartij ontkwamen. Ver
bitterde haat onder de krakers,
die het na een week van verbit
terde barricadenstrijd hebben
moeten afleggen tegen een hals
starrige CDA-fractie in de Nij
meegse gemeenteraad.
Zo ongeveer ziet de balans eruit na
de ontruimingsoperatie van gis
terochtend, waarbij uiteindelijk
een kern van zo'n 150 krakers
zich met de moed der wanhoop
verdedigde tegen een van alle
kanten oprukkende Mobiele
Eenheid. Het van Amsterdamse
kraakacties al zo bekende beeld
van rondvliegende straatstenen
werd in Nijmegen nog gecomple
teerd door een viertal schoten uit
een vuurwapen, dat volgens de
politie vanuit het krakersbastion
op tegenoverliggende winkel
panden werd afgevuurd.
Dat het niet tot een escalatie van
geweld is gekomen, is te danken
aan twee feiten: de overweldi
gende macht waarmee de sterke
arm der wet, schijnbaar moeite
loos, het Zeigelhof binnenmar
cheerde en de ijzeren discipline
van de ruim driehonderd ge
weldloze demonstranten, die
door een straf opererende een
heid van de marechaussee min of
meer letterlijk uit de Pierson
straat werden geslagen.
Het stempel „geweldloosheid", dat
deze groep demonstranten al
vanaf begin vorige week kon
worden opgedrukt, behoefde
ook gisterochtend niet te worden
weggewist. De marechaussee
sloeg letterlijk drie wapenstok
ken stuk op de groep. De geweld
loze barricade deed niets terug
en moest het veld ruimen.
Anders was het met de harde kern
groep achter de barricade, die
voornamelijk uit op rellen belus
te jongeren van rond de zestien
jaar heeft bestaan. Terwijl het
overgrote deel van de oorspron
kelijke krakers op bevel van de
politie de aftocht blies door de
fuik die de ME voor hen had
opengelaten, hield deze harde
kerngroep hardnekkig vol.
Straatstenen vlogen in complete
regenbuien vanaf de daken naar
de ME en de Leopard-tanks
waarmee de barricaden aan flar
den werden gereden. Op een en
kele charge na pakte de ME deze
groepering rustig aan door blik
semsnel over de daken strategi
sche posities in te f
Slopershamer
De krakers waren bij wijze van
spreken de hoek nog niet om, of
werknemers van een sloopbe
drijf maakten met de slopersha
mer een einde aan wat volgens
de krakers een monument voor
de strijd tegen de parkeergarage
Zeigelhof had moeten worden.
Vanmorgen restte van het krakers
bastion niet veel meer dan een
grote hoop puin, waaruit gister
middag in allerijl teruggekeerde
krakers nog wat persoonlijke be
zittingen hadden gehaald. Voor
de krakers een aan diggelen ge
sloopt ideaal. Voor de gemeente
Nijmegen een hele opluchting.
Elke dag uitstel van de bouw van
de nieuwe parkeergarage bete
kende een schadepost van 46.000
gulden.
Die opluchting heeft de gemeente
Nijmegen heel wat guldens ge
kost. De garagebouw kost zo'n
tien miljoen gulden, de ontrui
mingsoperatie bijna twee mil
joen. Vrijstaat De Eenhoorn is
met de grond gelijkgemaakt, de
krakers - die gisteren in optocht
door de stad trokken - zullen hun
ideaal nooit laten varen. „Wij
gaan door met de strijd", was de
kreet gisteravond die de gemeen
te Nijmegen in de toekomst ver
moedelijk nog heel wat kopzor
gen zal geven. Tegenover de 224
personenauto's, die straks in de
Zeigelhofgarage een plaats kun
nen vinden, staat een wachtlijst
van 14.000 woningzoekenden in
de gemeente Nijmegen. Een pro
bleem, dat de gemeente niet zon
der slag of stoot zal kunnen op
lossen.
Straatbeeld na de ontruimingsactie i
konden hier weinig uitrichten.
Nijmegen. Een stoffer en blik
bew. 1 -5 0.6
Duizenden studenten van hoger beroepsonderwijs en wetenschappelijk onderwijs bevolkten gisteren het Haag
se Malieveld om te protesteren tegen de collegegeldplanne7i van minister Pais.
Massale demonstratie in Den Haaf;
DEN HAAG (GPD) - Studenten
van het hoger beroepsonderwijs
(hbo) zijn van plan om massaal te
weigeren het collegegeld van 650
gulden, dat minister Pais (onder
wijs en wetenschappen) wil in
voeren, te betalen. Het is de vol
gende stap van de actievoerende
studenten om Pais' plannen te
dwarsbomen.
Vertegenwoordigers van het Lan
delijk Aktiekomit Collegegelden
(LAC) zeiden dit gisteren na af
loop van een demonstratie op het
Haagse Binnenhof tegen het col
legegeld voor hbo-studenten.
Aan de demonstratie werd door
17.000 studenten meegedaan.
Daarbij waren ook studenten van
het wetenschappelijk onderwijs
aanwezig. Pais wil het college
geld voor deze studenten verho
gen van 500 naar 750 gulden.
Voor de hbo-studenten is de ver
hoging nog drastischer: zij beta
len nu gemiddeld 200 gulden
schoolgeld.
Volgens het LAC zal invoering van
het collegegeld voor hbo'ers ern
stige gevolgen hebben voor het
onderwijs. Veel studenten zullen
volgens het comit in een dusda
nig slechte financile positie ko
men, dat zij worden gedwongen
met hun studie te stoppen.
In een van 35.000 handtekeningen
petitie, die door de de
monstranten aan Tweede-Ka
mervoorzitter Dolman werd aan
geboden, wijst het LAC erop, dat
95 procent van de hbo'ers onder
het maatschappelijk aanvaarde
bestaansminimum zit.
„Door deze collegeverhoging en
het toch al lage inkomen van de
student, wordt het zo langzamer
hand onmogelijk ;emaakt voor
jongeren uit de lagere- en mid
den-inkomensgroepen om nog te
gaan studeren. Zo wordt het on
derwijs weer in de elitaire sfeer
getrokken", aldus de petitie.
De plannen van Pais om tot invoe
ring van collegeld voor hbo'ers
over te gaan, moeten voor 1981
47,2 miljoen gulden opleveren.
Dat geldt alleen voor 1981, omdat
in dat jaar zowel het schoolgeld
voor 1980 (dat achteraf via de be
lastingen wordt verrekend) als
het collegegeld voor 1981 (dat
van tevoren wordt geind) moet
worden betaald.
De PvdA-fractie in de Tweede Ka
mer zal morgen bij de behande
ling van de begroting van onder
wijs wijzigingsvoorstellen indie
nen om de invoering van het col
legegeld voor het hbo niet te la
ten doorgaan.
De PvdA wil dat de 47,2 miljoen
besparing op een andere manier
(ADVERTENTIE)
(Van onze correspondent Jan Gerritsen)
BRUSSEL (GPD) - De Nederlandse strijdkrachten moe
ten minstens drie en mogelijk vier atoomtaken blijven
vervullen. Dit geldt in welingelichte NAVO-kringen in
Brussel als de meest waarschijnlijke uitkomst van de
zgn. Shift-studie over de toekomstige kernbewapening
van de NAVO-strijdkrachten in Europa.
Botermarkt 10. Leiden "s==
Haarlemmerstraat 99. Leiden
Van Dam/ACB mode per meter van Dam/AGB mode
wordt ingevuld, en wel als volgt:
35 miljoen op investeringen van
academische ziekenhuizen, acht
miljoen op investeringen van het
wetenschappelijk onderwijs, en
twee miljoen bij het voortgezet
onderwijs.
Mocht de Tweede Kamer Pais' be
grotingsvoorstellen over het col
legegeld volgen, dan dreigt een
massale boycot van de hbo'ers.
Zij zouden dan weigeren het col
legegeld te betalen. Woordvoer
ster Ellen Stammis-Taylor van
de Algemene Bond Onderwij
zend Personeel (ABOP) noemde
dat „het enige machtsmiddel dat
wij hebben."
Tijdens de demonstratie van de
studenten deed zich een klein in
cident voor toen de stoet vanaf
het Malieveld het Binnenhof had
bereikt. Minister Pais zorgde
voor veel opschudding door zelf
op het Binnenhof te verschijnen.
Enige tientallen demonstranten
klommen over de hekken en be
stormden de bewindsman die ij
lings een veilig heenkomen
zocht. De enkele betogers die het
gebouw van de Tweede Kamer
vervolgens binnendrongen, wer
den snel door de politie verwij
derd.
Tijdens de demonstratie bezetten
ongeveer 25 jongeren een ge
bouw van het ministerie van on
derwijs aan de Mauritskade. De
ze actie werd na een uur vrijwil
lig opgeheven. De politie hoefde
hier niet in actie te komen.
DEN HAAG (ANP) - Het onvol
doende houden van uitkijk, zo
wel bij de schipper van de bin-
nentanker "Innovatie" als bij de
schipper van de veerpont "Dri"
was de oorzaak van de aanvaring
tussen de twee schepen op vijf
oktober vorig jaar, waarbij zeven
opvarenden van de veerpont de
dood vonden. Dit was gisteren in
Den Haag het oordeel van J. Her
inga, hoofdinspecteur voor de
scheepvaartinspectie, bij behan
deling door de commissie bin-
nenvaartrampenwet van deze
ramp op de Oude Maas bij Dor
drecht.
Op het ogenblik zijn er zes kernta
ken voor de Nederlandse defen
sie. De Shift-studie, die mede op
Nederlands initiatief werd on
dernomen, komt overigens pas
in november gereed.
PvdA-leider Den Uyl streeft naar
beperking van de atoomtaken
van de Nederlandse strijdkrach
ten tot één a twee. Het partijcon
gres van de socialisten moet zich
hier komend weekeinde over uit
spreken. Den Uyl heeft gezegd
niet als lijsttrekker te willen op
treden bij de komende verkiezin
gen als het congres alle atoomta
ken voor Nederland zou willen
afschaffen.
In Brusselse NAVO-kringen wordt
verwacht dat de Shift-studie zal
leiden tot afschaffing van twee
atoomtaken. Het gaat daarbij om
de ADM-atoommijnen (het aan
tal waarover Nederland beschikt
is niet bekend) en om de geleide
lijke vervanging van de Nike-
Hercules-luchtdoelraketten van
de luchtmacht (waarvan er zes
tien zijn met elk n kernkop). De
Nikes zullen worden vervangen
door Patriot-raketten, die een
conventionele lading hebben.
Een andere mogelijkheid die in
Brussel genoemd wordt, is dat
de F-16-jagers van de luchtmacht
geen nucleaire taak behoeven te
krijgen. De F-16-toestellen die
nen ter vervanging van de 36
Starfighters (twee squadrons)
die elk met twee kernbommen
kunnen worden uitgerust. Het
niet-nucleair maken van de F-16
zou bepleit kunnen worden in
verband met de toenemende ef
fectiviteit van de Russische
luchtafweer.
Van de drie atoomtaken die dan
nog overblijven: zes Lance-ra-
ketten met elk eev kernkop, nu
cleaire dieptebommen waarmee
de patrouillevliegtuigen van de
marine (nu Neptunes, in de toe
komst Orions) zijn uitgerust en
de zogenaamde nucleaire artille
rie (de acht 203-mm-houwitsers
met elk drie kernladingen) geldt
deze laatste als onvervangbaar.
Juist tegen de atoomartillerie be
staat in Nederland echter veel
bezwaar omdat hierdoor de
„atoomdrempel" in geval van
een militair conflict verlaagd zou
worden.
Raketten
De Shift-studie houdt verband met
het NAVO-besluit van december
1979 om in 1983 en daarna 572
kernwapens voor middellange
afstand in West-Europa op te
stellen. Het gaat hier om 464
Cruise-raketten en 108 Pershing-
II-rakettcn. Tevens werd toen
beslist het aantal tactische kern
wapens in West-Europa van 7000
tot 6000 te verminderen. Onder
het plafond van 6000 vallen ook
de 474 Cruise-raketten (de 108
Pershing-II-raketten vervangen
de reeds in Duitsland aanwezige
Pershing-I-raketten, wier bereik
kleiner is).
In de Shift-studie wordt bekeken
hoe de nucleaire beperkingen (in
totaal 1474 minder kernwapens
in vergelijking tot het oude pla
fond van 7000) over de verschil
lende NAVO-landen kunnen
worden verdeeld. Het aantal
kerntaken voor de strijdkrachten
van de Europese NAVO-landcn
kan verminderen, maar in Brus
sel wordt er met klem op gewe
zen dat „de ruimte beperkt is".
Zo zal het totale aantal Nikes in
de centrale NAVO-sector en Itali
ongeveer even groot zijn als het
totale aantal Cruise-raketten dat
wordt geinstalleerd.
De Shift-studie wordt dus voltooid
als de nieuwe regering in Den
Haag definitief moet beslissen
over de installatie van de 48 Crui
se-raketten die voor Nederland
zijn voorzien in het NAVO-be
sluit van december 1979. De re
gering-Van Agt stelde het plaat-
singsbesluit uit tot december
1981 toen ze, ruim een jaar gele
den, instemde met het NAVO-
besluit in West-Europa nieuwe
kernwapens voor middellange
afstand op te stellen (de zgn.
TNF-modernisering).
ZOETERMEER (ANP) - Nog
deze week zullen gevangenis
bewaarders in enkele Neder
landse huizen van bewaring
stiptheidsacties gaan voeren
uit onvrede met het perso
neelsbeleid in het gevange
niswezen. Dat heeft Wim van
Keulen. bondsbestuurder
van de Abva-Kabo gister
avond meegedeeld.
De acties zullen niet door alle
bonden worden gesteund: het
ambtenarencentrum doet
volgens Van Keulen niet mee.
de Arka/NCBO zou vandaag
beslissen. Van Keulen zei gis
teravond dat acties zullen
worden gevoerd, omdat het
overleg met de directie gevan
geniswezen gistermiddag
niets heeft opgeleverd.
In dat overleg tussen bonden en
de directie gevangeniswezen
van het ministerie van justi
tie, spraken de bonden hun
afkeuring uit over het huidige
en het te voeren beleid. Dat
laatste werd volgens Van
Keulen ondermeer gebaseerd
op de weigering van de direc
tie gevangeniswezen om be
leidsnota's te maken, gewijd
aan het gevangeniswezen en
het personeelsbeleid daar.
De bezwaren van de bonden
richten zich tegen een aantal
bijzondere en een aantal alge
mene onderdelen van het per
soneelsbeleid. De bonden
keuren gewijzigde postenbe-
zettingen af. Volgens Van
Keulen houden ze vooral een
vermindering van het aantal
bewaarders in. zodat van de
bejegening van gevangenen
niks terechtkomt. Nieuwe
dienstroosters vragen om een
optimale personeelsinzet,
maar doen volgens de bonden
ook afbreuk aan de gewenste
omgang met gevangenen.
DEN HAAG (ANP) - Over twee jaar zal er waarschijnlijk een definitief
verbod komen op het gebruik van het landbouwontsmettingsmiddel
methylbromide. Intussen zal een absoluut verbod worden uitgevaar
digd tot het gebruik van dit gif in bepaalde sectoren van de tuin- en
bosbouw. Het voorlopige verbod, dat begin januari van dit jaar naar
aanleiding van gifvondsten in waterleidingbuizen in het Westland werd
ingesteld, blijft echter gehandhaafd. In bepaalde gevallen is nu onthef
fing mogelijk.
Dit staat m een notitie van het ministerie van landbouw, dat in overeen
stemming met de ministeries van volksgezondheid en milieuhygiëne
en van sociale zaken gisteren aan de vaste kamercommissies voor land
bouw en milieuhygiëne is aangeboden. De kamercommissies zullen
morgen over deze zaak vergaderen.
Aanvankelijk was de regering van plan methylbromide medio 1985 ge
heel te verbieden. Op grond van onderzoeken van het Rijksinstituut
voor de Volksgezondheid naar het vóórkomen van methylbromide in
het drinkwater en van TNO naar het gehalte van dit gif in de lucht
kwamen de bewindslieden echter tot de conclusie dat een algeheel
verbod op het gebruik van het bestrijdingsmiddel eerder afgekondigd
moet worden.
Het voorlopige verbod op het gebruik van methylbromide, dat aanvanke
lijk voor zes weken werd afgekondigd, is voor onbepaalde tijd van
kracht. Om de tuin- en bosbouw, die in vele gevallen afhankelijk zijn
van het effectieve bestrijdingsmiddel, enigszins tegemoet te komen
heeft de overheid de mogelijkheid van ontheffing opengelaten. Deze is
echter aan strenge normen gebonden.
(ADVERTENTIE)
Makkelijke overstap naar nicotine-arm roken voor miljoenen
Amerikanen dankzij Enriched Flavor'van Merit.
