'Groot en Klein' krijgt
subtiele accenten mee
ALARM INDE RODE BAAI
T
VRIJDAG 13 FEBRUARI 1981
Nog steeds woensdag 11 februa
ri. Kijken wat de kranten nog
meer te melden hadden. Acht
Utrechtse studenten in de
diergeneeskunde weigeren op
een verplicht praklijkcollege
een maagoperatie uit te voe
ren op levende biggen, die
daarna weer worden ver
kocht om te worden vetgemest
voor de vleesproduktie. Ik
vind dat een mooie actie, hoe
wel: een gezonde big heeft na
tuurlijk veel meer kans zo'n
operatie door een onervaren,
aankomende dierenarts te
overleven dan een zieke big.
De studenten willen bovendien
dat de biggen, die de operatie
doorgaans snel te boven zijn,
niet worden verkocht aan de
veehouderij, maar direct na
de operatie, nog voordat ze
uit de narcose bijkomen, wor
den afgemaakt: „In dit geval
is het dier het meest geöaat
bij een enigszins vervroegde
dood'.
Speak for yourself!" zei een
big (Ben geheten), die ik met
dit probleem confronteerde.
Niet dat hij het zo'n lolletje
vond in de bio-industrie.
maar je leeft maar n keer. zei
hij. en dood gaan kun je al
tijd nog. Hij vroeg of mensen
die in landen wonen die wat
ergte betreft met de bio-indus
trie te vergelijken zijn (Sow-
jet-Unie, Èl Salvador,
Tsjaad), óók na een operatie,
maar voordat zij uit de nar
cose bijkomen, worden afge
maakt? Hij kwam met een
compromis-voorstel: na de
operatie was hij bereid de
rest van zijn leven te slijten in
de tuin van de ouders van een
van die acht studenten.
Graag zelfs.
Premier
Gro Harlem-Brundtland is mi
nister-president van Noorwe
gen geworden, de jongste
vrouwelijke premier ter we
reld. Twee uitspraken van
haar in een interview met
Marcella van der Wiel in De
Telegraaf:
„Mijn werk gaat voor. Dat
klinkt misschien cru voor een
moeder, maar mijn gezin is
eraan gewend. Thuis wordt
er gewoon niets van mij ver
wacht. Het huishouden
draait zonder mij. De kindey
ren doen het zonder mokken.
Om beurten wassen ze af, ko
ken het eten en houden het
huis schoon. Mijn man heeft
ook een drukke baan als par
lementslid voor de conserva
tieve partij, maar hij is wat
vaker thuis dan ik en helpt
dan net zo hard mee
Een vrouw betrekt alles op
haan eigen ervaring in haar
omgeving. Als bijvoorbeeld in
het parlement de voedselsub
sidies aan de orde komen en
eenvrouw ziet dat de melk
prijs te hoog wordt, dan be
denkt ze onmiddellijk dat
daar de gezinnen met de lage
re inkomens het meest onder
zullen lijden en zal ze dus
pleiten voor een lagere prijs.
Een man ziet alleen de econo
mische kant ervan".
Hebt u beide uitspraken eren
naast elkaar tegen het licht
gehouden? Het huishouden
draait zonder mij... Mijn
man helpt net zo hard mee...
een vrouw betrekt alles op
haar eigen ervaring... Dus als
de voedselsubsidies in het
parlement aan de orde zijn, is
Harlem en niet
Harlem die voor
een lagere melkprijs zal plei
ten!
Vader
Bisschop Gijsen wil dat de
priesters van zijn bisdom
hem als 'vader' erkennen en
'eeriedig gehoorzamen'. De
laatste keer dat ik iemand
anders dan mijn vader als
'vader' erkend en eerbiedig
gehoorzaamd heb. was een
jeugdherbergvader in 1949.
Babyfoon
In Rijssen is het echtpaar Stro-
kap een jaar lang afgeluis
terd via een babyfoon die
door de benedenburen onder
Strokaps vloer was verbor
gen. Er bleken geen baby ge
luidjes uit te komen. Alles
wat de metselaar Henk M. en
diens vrouw zöal opvingen,
vertelden zij met graagte
door, of zij gebruikten het om
hun bovenburen te sarren. Ik
blijf ook altijd even luisteren
als ik wil telefoneren en door
een technisch wonder in een
gesprek van twee vreemden
verzeild raak (je hoopt toch
altijd even dat je ze kent en
iets scabreus opvangt), maar
het gebeurt zelden dat ik dan
lang geboeid blijf.
Strokaps wraak was overigens
verschrikkelijk. Hij staat met
de babyfoon in kwestie op de
foto in de kant en laat weten
dat hij Henk Strokap heet en
in Rijssen woont, zodat alle
buurtgenoten nu weten welke
Henk M. hem dat kunsie heeft
geflikt, en alle Rijssenaren en
overigens Nederlanders ge
makkelijk in het telefoonboek
kunnen opzoeken in welke
straat een en ander zich heeft
afgespeeld, waarna hel een
gezinsspelletje wordt wie het
eerst Henk M. op hetzelfde
adres heeft gevonden.
Hoe moet ik me het gezinsleven
van Henk M. en zijn vrouw ei
genlijk voorstellen? Kwam zij
er overdag nog toe te stofzui
gen, of was ze,bang dan te
veel van de zendtijd af te
knabbelen? zeiden ze, na de
avondmaaltijd: „Wat doen
we? TV aan of de babyfoon?"
Doorsnee
Weet u nog hoe populair de Fa
milie Doorsnee was op de ra
dio? Als radioluisteraar
raakte je al gauw vertrouwd
met al die figuren, je raakte
aan ze verknocht, je ging van
ze houden. Gingen Henk en
zijn vrouw net zoveel van de
Familie Strokap houden? En
hoe gaat het nu als ze elkaar
op de trap. of in de lift tegen
komen? Hoe reageren de an
dere buren van Henk?
Want dat is het curieuze van dit
geval. Terwijl Henk en zijn
vrouw misschien een paar on-
schiddige geheimpjes van
hun bovenburen te weten
kwamen, kennen tientallen
buren, honderden Rijssena
ren en honderdduizenden Ne
derlanders nu dat ene grote
geheim van Henk M.: zijn ver
borgen babyfoon!
Stuk van Botho Strauss bij Publiekstheater
AMSTERDAM - "Groot en Klein"
van de vooraanstaande Duitse
schrijver/dramaturg Botho
Strauss beschrijft in tien scènes
de tocht van een vrouw op zoek
naar warmte en menselijk con
tact. De kruisweg van deze Lotte
leidt via allerlei confrontaties met
menselijke zelfzucht uiteindelijk
naar de vuilnisbelt. Lotte vecht
voor het leven, maar loopt zo veel
buielen en schrammen op in de
'Groot en Klein' is op woensdag
avond 18 februari te zien in de
Koninklijke Schouwburg in Den
Haag.
botsingen met haar medemensen
dat het onthechtingsproces niet
meer te stoppen is'en zij zich van
de wereld afwendt. In haar
groeiende ontreddering en abso
lute eenzaamheid lijkt alleen God
soelaas te bieden. De openbaring
dat zij de leer van geloof, hoop en
liefde onder de mensen moet uit
dragen geeft deze vrouw, die haar
identiteit onderweg was kwijtge
raakt, voorlopig een bestaansre
den.
De puur symbolische scène,
deze confrontatie met God plaats
vindt, wijst ons de richting die we
moeten gaan, willen we ons be
staan leefbaarder maken. Lotte's
overtuiging dat zij een van de 36
rechtvaardigen is, die volgens de
overlevering Gods belofte van
verlossing levend houden, maakt
haar in de ogen van de wereld een
waanzinnige, die men schou
derophalend de rug toe kan ke
ren. Het publiek heeft dan al lang
door dat zij het gelijk aan haar
kant heeft, zodat de expliciete
manier waarop zij zich als
rechtvaardige manifesteert wat al
te nadrukkelijk overkomt. Maar
afgezien hiervan is "Groot en
Klein" een prachtig geschreven
stuk, waarin Strauss de waanzin
van ons op rationaliteit gebaseer
de bestaan ontmaskert en op
roept tot een terugkeer naar de
essentiële dingen.
Op een paar inkortingen na wordt
de tekst door het Publiekstheater
nauwkeurig gevolgd. De fameuze
voorstelling van de Schaubühne
am Halleschen Ufer onder regie
van Peter Stein, die vorig jaar tij
dens het Holland Festival te zien
was, was overdonderend esthe
tisch, een kunstwerk met de na
druk op de metaforische functie
van het stuk. Regisseur Hans
Croiset levert met zijn voorstel
ling geen nieuwe visie, maar legt
wel enkele persoonlijke accen
ten. De slotscène is hiervan een
duidelijk voorbeeld. Lotte zit dan
met een aantal anderen in de
wachtkamer van een arts. In deze
kille ruimte met Nederlandstali
ge affiches aan de muur (waar
door net als in de zeer Nederlands
aangeklede vluchtheuvel-scène
duidelijk wordt gemaakt dat dit
Duitse stuk ook over ons gaat)
stellen de mensen zich strikt af
zijdig op: men slaat elkaar gade
en zwijgt. Deze onverbiddelijke
scène, aan het eind waarvan Lot
te wordt weggestuurd, omdat
haar lichamelijk niets mankeert,
werd door de Schaubühne zo ge
speeld dat de nadruk kwam te lig
gen op onze medeverantwoorde
lijkheid. Croiset pakt het anders
aan, hij accentueert iets meer de
hoop. Een ouder echtpaar, dat al
eerder in het stuk de utopie van
het liefdevol samen-zijn beli
chaamt, wordt nogmaals onna
drukkelijk getoond. De bood
schap, die Croiset via hun ver
trouwelijke intimiteit aan ons
doorgeeft (en die in de regie-aan
wijzingen van Strauss ontbreekt)
is duidelijk: zo zouden we met el
kaar om moeten gaan. Bovendien
laat hij tenminste een van de
wachtenden een poging doen
contact met Lotte te krijgen. Het
blijft bij een aanzet (de zoemer
van de dokter komt tussenbeide),
maar ook die is bij Strauss niet
terug te vinden. Door deze subtie
le accenten wordt de scène klei
ner, menselijker, en minder een
metafoor. Over de hele linie be
weegt de voorstelling zich trou
wens op een tamelijk realistisch
niveau, wat de herkenbaarheid
vergroot, maar in feite een deel
van het stuk aan het oog onttrekt.
Ook is de Lotte van Petra Laseur
gewoner dan in de Duitse voor
stelling. ze wordt niet gespeeld
als tragische heldin. Door haar
vertolking te kleuren met meis
jesachtige spontaniteit zet ze een
kwetsbaarder .Lotte neer, wier
teloorgang we met deernis gade
slaan, maar die ons bijna doet ver
geten dat het hier om meer gaat
dan alleen het persoonlijke. On
danks deze beperkingen is dit
een voorstelling die door haar
vrijwel constante kwaliteit niet
gemist mag worden.
HANNY VAN DER HARST
Laseur als Lotte in
Botho Strauss' "Groot en Klein"
Kleine vaart
Breezand 11 190 zzw Salvador nr Salva-
Dutch Spirit 11 te Rotterdam,
Northpole 12 te Warri,
Pacific Duchess 11 150 no Madeira,
Pieter Winsemius 11 te Rotterdam,
Reguliersgracht 11 5 no Cherbourg nr
IJmuiden,
Rijnhaven 11 te Rotterdam,
Salineke 11 t.a. Kp Sines,
Santa Lucia 1M1. z Bonny River nr Mar
del Plata,
Schippersgracht 11 110 w Dakar nr Bel
fast,
Stadiongracht 11 100 w Lissabon nr
Leith,
Swift 12 te Antwerpen,
Vedette 11 te Rotterdam.
Grote Vaart
Acmaea 11 vn Valparaiso nr Antofagas-
Amersfoort 11 vn Puerto Limon nr Puer
to Coretes,
Amstelburcht 11 vn Bahia Blanca nr Las
Palmas,
Amsteldreef 11 350 nno Diego Garcia nr
Jeddah,
Amstelmolen 11 570 wnw Vancouver nr
Tacoma,
Amstelpark 12 te Portland. Oregon.
Atlantic Star 12 te Gothenburg verw.
Begonia 12 vn Houston nr Tuxpan,
Benattow 11 vn Hong Kong nr Kaos-
hung,
Bilderdijk 1 te Savannah verw,
Broere Emerald 12 58 z Port Harcourt nr
Taragona,
Coral Isis 12 600 ozo Kaap Guardafui nr
Geelong,
Delfborg 11 vn Vallvik nr Lubeck,
Dione 11 vn Houndspoint.
Dockexpress-12 12 130 nw Cape Como-
Esso Bonaire 11 vn Milfordhaven
Fawley,
Esso Bonaire 11 vn 780 wzw Luanda nr
Dakar,
Felania 11 t.a. Mcna.
Flammulina 11 580 zzw Dakar nr Curcao,
Flevoland 12 vn Amsterdam nr Delfzijl,
Fossarina 11 120 zo Belize nr Santo To-
mas de Castilla,
Fulgur 12 te Augusta,
Gardenia 12 te Antwerpen,
Honolulu 12 te Buenos Aires verw
Incotrans Spirit 11 te Acajutla
Maasbree 11 pass Willemstad nr Ras Ta-
Maasrix 11 285 nnw Fort Aleza nr Arabi
sche Golf,
Marinula 11116 wnw Esbjerg nr Gothen-
Meerdrecht 11 vn Davao nr Philippij-
Nedlloyd Adelaide 11 vn Singapore nr
Lyttelton,
Nedlloyd Albany 12 vn Auckland nr
Tauranga.
Nedlloyd Amsterdam 12 360 no Tuaran-
ga nr Djakarta,
Nedlloyd Dejima 11 vn Port Kelang nr
Singapore,
Nedlloyd Forcados 11 1850 o Hawaii nr
Kaohsiung.
Nedlloyd Franklin 12 300 zw Noumea nr
Auckland.
Nedlloyd Freetown 12 vn Keelung nr
Kaohsiung.
Nedlloyd Holland 18 te Durban verw,
Nedlloyd Honshu 12 te Kaapstad verw,
Nedlloyd Hoorn 12 900 nno Seychellen,
Nedlloyd Madison 11 vn Kaapstad nr La
gos.
Nedlloyd Nagasaki 12 te Singapore.
Nedlloyd Nassay 11 vn Fors Aleza nr Re
cife.
Nedlloyd Nile 12 te Duinkerken,
Nedlloyd Rhone 11 vn Noumea nr Wan-
|3?92-
Mr Dee iic A(xee<J
on tiBSAJ PEuPPEP
TB. np&EAj 2.UIVEK
'Al ICIME^TIE. I/AAJ
ECCAjCfl IB P U y\ECCMOnt&<
FRED BASSET
De belevenissen van Jommeke
Leidse bioscopen
LUXOR (121239): "Mad Max", da. 14.30,
19.00 en 21.15 uur, zo. 14.15, 16.30,
19.00 en 21.15 uur, 16 jr.
Nachtvoorstelling: "Death race 2000",
vr. en za. 23.30 uur, 16 jr.
CAMERA (124919): "The big red one",
da. 19.00 en 21.15 uur, 12 jr.
Nachtvoorstelling: "Manhattan", vr. en
za. 23.30 uur, 16 jr.
Kindermatinee: "Aladin en de wonder-
lamp", woe. en za. 14.30 uur, zo. 13.30
Bioscopen Alphen
(Voor inlichtingen tel. 01720-20800)
EURO 1; "Het verboden bacchanaal",
da. 14.00, 19.00 en 21.30 uur. zo. ook
16.30 uur. 16 jr.
Nachtvoorstelling: "Drie dagen van de
condor", za. 00.15 uur. 16 jr.
EURO 2: "Smokey and the bandit 2",
da. 13.45, 18.45 en 21.00 uur, zo. 16.15
EURO 3: "Brubaker", da. 18.30 en 21.15
uur. do., vr., ma. en di. ook 13.30 uur,
zo. 15.45, 18.30 en 21.15 uur. 16 jr.
Kindermatinee: "Mijn vriend de wal
vis", za., zo. en woe. 13.30 uur.
EURO 4 "The Blues brothers", da.
13.30, 16.00 en 21.15 uur. zo. ook 16.00
uur, al., za. nachtvoorstelling 00.15
uur, 16 jr.
Bioscoop Voorschoten
GREENWAY (01717-4354) "Dona Flor
en haar twee mannen", do., ma., di. en
woe. 20.30 uur. zo. 20.45 uur. 16 jr
"The spy who loved me", vr. 19.00 en
21.30 uur, za. 16.00, 19.00 en 21.30 uur.
zo. 16.00 en 18.45 uur. woe. 16.00 uur.
12 jr.
Kindermatinee: "Lady en de vage-
14.00 i
14.15
GEBAKKEN
AARDAPPELEN
Deze gebakken aan
Franse boerenkeu
knapperige °°^goij
tientjes' verwach
Snyd 500 g aard app
jes en 100 g ontbgt spek
het spek even aai
boter Snijd eei
pelden". a^gh,
toe en laat het geheel
zachtjes bakken, evei
tueel met een deksel o
de pan om te voork<
men dat aardappelen en
ui bruin bakken Sc hep
de aardappelen, als ze
zun. in een goed
cerwarmde schaal
g dat de
al'.
STUDIO (133210): "Playtime", da. 19.00
en 21.15 uur, do., vr., ma. en di. ook
14.30 uur, al
Kindermatinec: "Aristocats". woe. en
za. 14.30 uur. zo. 14.30 en 16.45 uur
TRIANON (123875) "Het verboden bac
chanaal", da. 14.30, 19.00 en 21.15 uur,
zo. 14.15, 16.30. 19.00 en 21.15 uur, 16
REX (125414): "Anna obsessed", da.
14.30. 19.00 en 21.15 uur. zo 14.15,
16.30, 19.00 en 21.15 uit. 16 jr.
LEIDEN - Galerie Demse Stephan. Pe
ter Schraven schilderijen, tekeningen
en etsen, t/m 22 feb, Bakkersteeg 18, ge
opend za en zo van 14 tot 18 uur
Kunst te leen in Leiden, tentoonstelling
in de Waag tot 14 feb. Aalmarkt 21
Rijkmuseum van Geologie en Mineralo
gie, Hooglandse Kerkgracht 17. tm
april, 'Planten van vroeger en nu'. ï.s m.
de Hortus Botanicus der Rijksuniversi
teit, ma t/m vr van 10 tot 12 uur. 14 tot 17
uur. zo 14 tot 17 uur.
Museum Boerhaave. 'Dr. Auzoux'. ten
toonstelling van anatomische modellen
uit 1900. gemaakt van papier-maché.
Steenstraat la. t/m 11 mei. ma t/m vr van
10 tot 16 uur en zo van 13 tot 16 uur
Galerie V/D Vlist, Schilderijen Jan
Zwaan, Botermarkt 3, tot 1 maart.
Kunstcentrum Lange Mare - tentoon
stelling van olieverfschilderijen van Ge
rard de Reus. Lange Mare 37. t m 20 feb.
do 19 tot 21 uur. za van 11 tot 17 uur
Openbare Bibliotheek, tentoonstelling
'Leiden Museumstad' foto's, Nieuw-
straat 4, t/m 20 feb, ma t/m vr van 10 tot
17 uur. za 10 tot 13 uur
LAK-foyer, tentoonstelling door Lilian
Dool met tekeningen. Academiege
bouw, Rapenburg 73. t m 28 feb. ma t m
vr 11 tot 17 uur
Stedelijk Museum De Lakenhal, schil
derijententoonstelling van Henneus
Rol. van 6 feb t'm 14 maart; 'kijk en ver
gelijk', van 13 febr tot 25 april. Oude
Singel 28-32. ma t/m za van 10 tot 17 uur.
zo van 13 tot 17 uur
De Oude Rijn, grafiek van o.a Karei Ap
pel. Confeille: keramiek van Johanna
Warmenhoven en Marry Algra. Stille
Mare 4, van 7 feb t/m 28 maart, di t/m za
van 10 tot 18 uur, do van 19 tot 21 uur. /o
van 11 tot 17 uur, ma van 13 tot 18 uur.
Ongevallendienst
ziekenhuizen Leiden
Ongevallendienst elke dag Academisch
Ziekenhuis behalve van dinsdag 13.00
uur tot woensdag 13.00 uur. (Diacones-
senhuis) en van vrijdag 13.00 uur tot za
terdag 13.00 uur Elisabeth-ziekenhuis.)
Bezoekuren
ziekenhuizen
Avondbezoekuur 18.30-19.30 uur.
Kraamafdeling: vaders extra van
18.00-18.30 uur. Kinderafdeling dage-
Sportmedisch Advies Centrum; blessu-
respreekuur. Elisabothziekenhuis. Lei
derdorp. 's maandags van 19.30-20.30
Kraamafdeling: dag van 11.15-12.00u
(alleen voor echtgenoot) en v
18 30-19.30 uur. Babysbow laatste kw.
tier van avondbezoek.
Kinderafdeling: dag. van 15.00-18
Academisch Ziekenhuis
Voor alle patiënten (behalve kinderen)
zijn de bezoekuren als volgt:
Elke dag:
14.15-15.00 uur
18 30-19.30 uur
Voor de prematurenafdeling gelden de
volgende bezoekuren (alleen voor ou
ders)
Maandag t/m vrijdag
1*30-18.45 uur
Zaterdag en zondag
14:45-15.00 uur.
zoek wordt toegestaan kan de hoofdve
pleegkundige hiervoor speciale kaartei
verstrekken.
Bezoektijden Kinderkhniek:
Dagelijks:
15.00-15.45 uur
18 30-19.00 uur
Bezoektijden kinderafdeling:
Elke dag:
Alphen aan den Rijn
Kijnoord: le en 2e klas 11-11.30;
13 30-14.15 en 18 30-19.30 uur 3e klas
13.30-14.15 en 18 30-19.30 uur Kraamaf-
deling 13.30-14 45 alleen voor echtgeno
ten 19-20 uur. Kinderafdeling voor ou-
Geluidshinder
Schiphol
Klachten over geluidshinder van vlieg
verkeer van en naar Schiphol kunnen
dag en nacht worden gemeld bij het in
formatiecentrum Geluidshinder Schip-
\ol (020-175000)
uic) li
teaius
13 februari 1981
Honderd jaar geleden stond in
de krant:
- Het water in het land van Alte-
na vermindert niets: integen
deel. in de laatste dagen is het
weer hooger. Sommige men-
schen, die hunne woningen al
weder betrokken hadden, staan
op het punt die opnieuw te ver
laten. De hoogere stand wordt
veroorzaakt doordat het water
van het hooger gelegen land van
Heusden afzakt, waarbij komt
dat de rivier in de laatste dagen
belangrijk gewassen is. waar
door de dijken weer gaan kwel
len. Reikhalzend wordt uitge
zien naar val, opdat de water
molens kunnen gaan werken.
De watersnoodcommissien hou
den nu langzamerhand op "met
de bedeelingen: algemeen zijn
de vluchtelingen zeer tevreden
en ook hun gedrag wordt zeer
geroemd. Bij de opeenhoping
van verschillende huisgezinnen
heeft men bijna niets vernomen
van oneenigheden of ontvreem
dingen.
- In Hongarije en Croatie ver-
toonen zich dezen winter bijzon
der veel wolven. In de stad Sis-
sek kwam er voorleden Zondag
zelfs een voor de deur der kerk.
Het dier werd in eene schuur ge
jaagd. waar het met hooivorken
werd afgemaakt.
Vijftl9 jaar geleden
- Volgens berichten in dc Ber-
lijnsche binden hebben zestien
personen gisternacht getracht
over de dichtgei'roren rivier Ni-
stroe naar Bessarabiê te vluch
ten. Twee Russische grenssolda
ten ontdekten de vluchtelingen
en openden het vuur, waardoor
twee personen gewond werden.
Vier hunner, die door het ijs zak
ten. verdronken; de owrigen
ontkwamen en meldden zich bij
de Roemeensche overheid.
Uit Chineesche bron uxtrdt een
groole mijnramp gemeld bij
Foesjoen in Mandsjoerije, waar
3000 delvers tengevolge van een
mijngasontplotfing opgesloten
werden. De hulpverleening
kwam onmiddellijk op gang.
maar men vreest dat het groot
ste deel der mannen omgekomen
is. Bij den ingang van de mijn
speelden zich hartverscheuren
de tooneelen af Tol nu toe zijn
34 dooden geborgen
