veroveren
Kakkerlakken
de hoofdstad
Da's pas extra
f
AH Extra f
500 gram n
ZUURKOOLy,£y
MEESTER VACUUM
ROOKWORST 0,98
500 gram r-n
TARTAAR4,OU
"HQ3EB~
DINSDAG- WOENSDAG
VOORDEEL
Ook voor uw winterkost
Uit onze ambachtelijke slagerij
De grote, gezellige winkel vol kwaliteitswinkeltjes.
Een sleuteltje helpt.
PAGINA 8
MAANDAG 9 FEBRUARI 1981
(Door Rien Floris)
AMSTERDAM - Miljoenen jaren oud, 2 centimeter
klein, plant zich voort als een bezetene, houdt van
warmte, donker en vocht en heeft talloze Amster
dammers schrik aangejaagd. Dit signalement heeft
Amsterdams ongedierte nummer 1, de Duitse kak
kerlak. De laatste jaren heeft deze bruine bóosdoe-
ner in enkele duizenden Amsterdamse woningen
een goed onderkomen gezocht.
Na een lange reis uit landen
rond de Middellandse Zee
nam het diertje zijn intrek in
de hoofdstedelijke gootsteen
kastjes. Een menslievend
diertje dat niet discrimineert.
In afbraakbuurten, nieuw-
bouwflats in de Bijlmer en
zelfs ziekenhuizen neemt het
zijn intrek en de bestrijdings
dienst van de gemeente Am
sterdam zal niet vreemd rea
geren als burgemeester Polak
of de manager van het Hilton
Hotel wanhopig opbelt met
de mededeling dat het insect
ook hen gezelschap houd-
t.
Opzichter C. Otto van de Am
sterdamse ongediertebestrij-
ding is de afgelopen twee jaar
al bij talloze mensen over de
vloer geweest om hen te be
vrijden van de kleine lastpos
ten. „Je komt ovral, de ene
keer sta je in een bouwvallige
wijk, maar even later sta je in
een gigantische villa. Het
maakt allemaal niets uit".
Al heel wat kakkerlakkengezin
nen heeft hij en zijn collega A.
Spadaro naar de andere we
reld geholpen. „Je hebt hui
zen waar er dertig zitten, in
andere honderden en ook wel
eens duizenden. Ik heb mee
gemaakt dat ik in een kier tus
sen plafond en muur spoot,
toen werd het echt spikkel-
tjesbehang, het werd èèn
krioelende massa van duizen
den kakkerlakken".
In zijn witte overall lijkt Otto
een vriendelijke winterschil-
der. Als het gasmasker en de
gifspuit te voorschijn komen,
wordt snel duidelijk dat er
geen sprake is van een nieuw
verfje maar in het ergste geval
van 'spikkeltjesbehang'.
Het gif waarmee de kakkerlak
wordt bestreden (syntheti
sche pyrethroide), is volgens
Otto 'milieuvriendelijk'. Het
de war, waardoor de coördina
tie vervalt en de ademhaling
wordt ontregels.
In vergelijking met
/roegere jaren, toen de kakkerlak
met blauwzuurgas werd bestre
den, is het gif dat nu wordt ge
bruikt zeker veiliger. Er wordt
weinig actieve stof met grote hoe
veelheden water vermengd en
het is ook goed afbreekbaar.
Voor het personeel dat dagelijks
met het gif in aanraking komt,
gelden echter strenge veilig
heidseisen. „Je moet je iedere
dag na de bestrijding flink dou
chen. Dat wordt ook goed in de
gaten gehouden. Daarnaast wor
den we drie tot vier keer per jaar
gekeurd".
Daadwerkelijk gevaar van de
kakkerlakken is volgens het
hoofd van de afdeling ongedierte-
bestrijding van de gemeente Am
sterdam, J. C. Niesthoven, 'te ver
waarlozen'. „De overlast is veel
erger als je bijvoorbeeld 's avonds
het licht in de keuken aandoet en
je ziet dan tientallen kakkerlak
ken wegrennen, dat is geen uit
zondering".
Niesthoven kreeg 20 jaar gelegen
de leiding van de afdeling onge-
diertebestrijding en hij had toen
drie rattenbestrijders. Inmiddels
is de dienst 28 man sterk, van wie
16 man in samenwerking met
particuliere bestrijdingsbedrij-
ven de dagelijkse strijd met de
kakkerlak aanbinden.
Het aantal soorten kakkerlakken
is volgens Niesthoven toegeno
men. „Vroeger had je alleen de
Duitse, Amerikaanse en oosterse
kakkerlak, maar tegenwoordig
hebben v/e acht soorten". Grote
boosdoener is de Duitse kakker
lak die over de gehele wereld
voorkomt. Voortplanting levert
voor deze kakkerlak geen proble
men op. Binnen anderhalf jaar
heeft één paartje 20.000 nakome
lingen.
„Een typisch schemerdiertje",
volgens Niesthoven dat zich pri
ma voelt in de gootsteenkastjes
van onze centraal verwarmde
huizen. „Er heerst in onze huizen
tegenwoordig een sup-tropisch
klimaat waarin ze het veel ge
makkelijker uit kunnen houden.
De laatste jaren is hun aantal ook
behoorlijk gestegen, wat voorna
melijk is te danken aan het inten
sievere verkeer met landen waar
ze veel voorkomen. Vroeger was
het zo dat alle goederen per schip
gingen. De kakkerlakken kwa
men dan geleidelijk aan in koude
re gebieden en in koude opslag
plaatsen en gingen dood. Maar te
genwoordig gaat veel meer per
vliegtuig en komen ze via ver
warmde opslagruimten inver
warmde huizen".
Eén bevrucht wijfjeskakkerlak is
vaak al voldoende. In een eitjes
pakket legt ze 30 jongen die na
uitkomen zich vrolijk verder ver
meerderen. Eèn zo'n bevruchte
kakkerlak kan in de koffer krui
pen van de vakantiegangers,
maar ook in een nieuw bankstel,
in voedsel als rijst, meel en bami.
En als er in een bedrijf kakkerlak
ken zitten, komen ze via de jaszak
bij de werknemers thuis en via de
verpakkingen en produkten bij
de klanten. Vervolgens versprei
den de kakkerlakken zich over
een heel flatgebouw.
Door Rien Floris
Vanwege de snelle voortplanting
en het vele reizen van de kakker
lakken is de bestrijding zeer ar
beidsintensief. „Als iemand in
een flatgebouw last heeft van
kakkerlakken dan ga je daar naar
toe, maar je moet ook kijken of ze
boven, beneden en ernaast ook
kakkerlakken hebben. Daarom
gaan we enquÜteren om te zien
tot waar de klacht loopt". Omdat
veel mensen overdag niet thuis
zijn moeten deze enquêteursook
's avonds op pad. Daarna worden
alle mensen aangeschreven waar
gespoten moet worden. „Maar
voor dat het zover is, gaan er ze
ker zeven tot acht weken over
heen".
Als de bestrijders willen gaan
spuiten, komen ze nog wel eens
voor verrassingen te staan. Op
zichter Otto: „Er zijn mensen die
zeggen, 'meneer u komt er niet in'
en dan kan je moeilijk de deur
gaan forceren. Dat zijn wel eens
mensen waar het nest van de kak
kerlakken zit. Dan spuitje wel bij
de andere huizen, maar aan de
haard kan je niks doen. Dat moet
dan via allerlei gemeentelijke in
stanties uitgespeeld worden om
die mensen zover te krijgen".
Ook Niesthoven kent gevallen
In 1979 werden 4500 woningen behandeld, vorig jaar was dat aanzienlijk meer
van ménsen die uit milieu-
overweginge n niet willen dat er
in hun huis met gif wordt gespo
ten. „We kunnen die mensen niet
dwingen, maar dat wordt met de
nieuwe wet op de ongediertebe-
strijding wel anders. Dan komt er
een gedoogwet, waarin staat dat
de mensen de bestrijders moeten
toelaten".
Forse stijging
moeten laten".
Amsterdam scoorde in 1979 4500
woningen waar de kakkerlakken
moesten worden bestreden. Cij
fers over het vorige jaar zijn nog
niet bekend, maar Niesthoven
voorziet een forse stijging. Omdat
de bestrijding zeer arbeidsinten
sief is (in 1979 werden er voor de
4500 woningen 33.000 bezoeken
afgelegd), heeft de gemeente Am
sterdam particuliere bestrijders
in de arm genomen. Echt perso
neelsgebrek is er volgens de heer
Niesthoven niet.
„Bij de gemeente is een perso
neelsstop, dus we kunnen ge
woon geen mensen meer aanne
men. Het is echter geen probleem
om de bestrijding uit te besteden.
Ook al zou ik het op dit ogenblik
voor elkaar krijgen dat ik er tien
man bij kon krijgen, dan zou ik
die nu wel aan het werk kunnen
zetten, maar als het probleem
over een paar jaar is opgelost, zit
je met die mensen. Na een jaar
krijg je bij de gemeente een vaste
aanstelling en je kan die mensen
niet zomaar op straat zetten. Met
een particuliere bestrijder echter
kan je ieder moment het contract
verbreken".
KOSTEN
De kosten van de bestrijding lij
ken op het eerste gezicht mee te
vallen: 70 gulden per woning.
„Maar als je een heel flatgebouw
moet doen met 600 woningen,
dan hakt dat er nogal in". De
vraag wie dergelijke peperdure
operaties moet betalen, kwam
volgens Niesthoven toen de be
ruchte faraomier zijn intrek nam
in de Amsterdam woningen. „De
gemeenteraad besloot toen dat de
eigenaar moest betalen, omdat
die moet zorgen dat woningen
ongediertevrij zijn".
Woningbouwvereniging 'Het
Westen' ging in beroep bij de be
roepscommissie wat ze verloor,
maar stapte toen naar de rechter,
waarop de gemeente het proces
verloor. In hoger beroep keerden
de kansen voor de gemeente en
men won het proces. De jaren du
rende procedure is echter nog
niet ten einde. Het wachten is op
de uitspraak over de cassatie die
de woningbouwvereniging aan
tekende.
Lapmiddel
De ongewilde bruine huisvriend
trekt zich echter weinig aan van
alle juridische beslommeringen
die zich rond zijn persoontje af
spelen. Zich lustig voortplan
tend, trekt hij door de hoofdstad.
Een warme zomer zal volgens
Niesthoven weinig invloed heb
ben op het vermeerderen van de
kakkerlak.
„Het verschil tussen zomer en
winter zal niet zo groot zijn. Het
enige verschil is dat ze nu niet
naar buiten gaan. Ze komen nu
niet uit de woningen om de straat
over te steken. Ik heb dat zomers
wel eens gezien", aldus de heer
Niesthoven. Insecticide spuiten
is volgens hem het enige middel
om de opmars te stuiten.
Van de lokdozen, die in de handel
zijn, verwacht hij weinig heil.
„Het is leuk om aan te tonen dat
er kakkerlakken zijn, maar het
heeft weinig effect, omdat het
niet met een bestrijdingsmiddel
wordt gecombineerd. De mensen
zelf kunnen er ook weinig aan
doen. Je kan in je eigen woning
die kakkerlakken wel bestrijden
als je weet waar je moet spuiten
met insecticide, maar dat is een
lapmiddeltje. De populatie van je
buren komt zo je woning weer in
en dan zit het over zes weken
weer barstensvol, zo zijn ze niet
tegen te houden".
„Alleen de bron bestrijden is niet
voldoende. Als je één woning
spuit, zal je ook de omgeving
moeten spuiten. Ze zijn alleen
met systematische bestrijding
aan te pakken en daarvoor heb
ben we de mewerking van alle
mensen nodig".
Alleen verkrijgbaar bij A.H.-Extra Winkelhof
Winkelcentrum Winkelhof. Leiderdorp
COMPUTER
PROGRAMMEUR^)
COBOL
Twee-jarige avondopleiding te:
LEIDEN
Praktijk op onze computer Sharp MZ 80K.
Een fascinerend beroep met uitstekende
toekomstmogelijkheden.
Vereiste vooropleiding:
MAVO-4. HAVO. VWO. MBO, HBO
Voor uitgebreide kosteloze
informatie, coupon ongefrankeerd insturen naar:
IQ p q antw.nr. 21, 6190 VK Beek-Limb.
.O.O.r. Tel. (ook na 18.00 u) 04402-2277.
NAAM:
ADRES.
OPL.: „TEL.:
POSTCODE: WOONPL.:
Auto, fiets, bankstel, tafel,
televisie kwijt?
Bel 071-143545
Verkoop bij Executie
welke zal worden gehouden op
dinsdag, 10 februari 1981 te
11.00 uur, ten laste van L.
Klein, wonende te Leiden,
Trompstraat nr. 6, van een
kambeerbus merk VW, kente
ken 05-64-RL, bouwjaar 1970.
De verkoop zal geschieden a
contant zonder opgeld aan het
stallingadres: Trompstraat bij
Fa. Jongeneel te Leiden. De
goederen zijn een uur vóór de
verkoop voor een ieder te be
zichtigen.
De deurwaarder belast met de
executie
WONINGBOUWVERENIGING ALPHEN AAN DEN RIJN,
CONCERTWEG 33
UITNODIGING TOT HET
BIJWONEN VAN EEN
LEDENVERGADERING
te houden op maandag 9 maart a.s. om 20.00 uur in het wijk- en jeugdge-
bouw Nabij, Lauraplein 2.
Agenda:
1. Opening
2. Notulen van de vergadering van 24 november 1980
3. Mededelingen
4. Verkiezing van 5 leden van de ledenraad ter vervulling van vakatures, ontstaan
door het periodiek aftreden van:
- mevr. W. C. van der Laan-Blanken, Withenluststraat 22
- de heer C. J. T. J. de Jong, Albert Verweijstraat 5
- de heer G. D. Koudijs, Fideliohof 17
- de heer A. van der Laken, Oranjestraat 39
Allen stellen zich herkiesbaar.
Voor de resterende vakature, onstaan wegens uitbreiding van de ledenraad,
stelt het bestuur kandidaat mevr. C. Hoogendoorn, Diamantstraat 72.
Overeenkomstig artikel 19, lid 5 van de statuten kunnen tegenkandidaten schrif
telijk worden ingediend tot en met 8 maart 1981.
5. Rondvraag
6. Sluiting
Wij hopen en verwachten dat u door het bijwonen van deze vergadering uw
belangstelling wilt tonen voor het belangrijke werk van onze vereniging.
