my
Kruiswoord
Benoit moeilijk te verslaan
Emissieprogramma
eindelijk bekend
Zoals een
krokodil
de kaken
opent...
mm
ZATERDAG 7 FEBRUARI 1981
PAGINA 33
Noord geen
CPA
O 8 5 4
10
West Oost
10 8 3
5 geen
O H B
eeen Zuia*
Het is voor de leider dikwijls ge
makkelijker een valstrik te
zetten dan voor een verdedi
ger deze te ontlopen. Iedere
verdediger ziet nl. maar 13
kaarten en kan niet direct
overzien wat de leider aan het
uitbroeden is. De lezer kan
zijn bekwaamheid in deze tes
ten aan de hand van het vol
gende voorbeeld:
Noord #75
CP A94
O A 8 5 4
w H 10 6 2
West
A 10 8 3 2 "0S
<P5 3 <P
O H B 7
9 8 5
Zuid
We nodigen de lezer uit plaats te
nemen op de westzetel, na het
volgende biedverloop te heb
ben aangehoord (Oost, NZ):
Oost, uw partner dus, 1 Sch,
zuid 2 Ha, u 3 Sch, noord 4 Ha.
uw partner 4 Sch en zuid uit
eindelijk 5 Ha. U komt uit met
Sch A, die door de leider
wordt getroefd. Deze speelt
Ha V, voor de heer van oost,
gevolgd door opnieuw een in-
getroefde schoppen. Zuid
speelt nu nog éénmaal troef,
waarna hij via Ru A over
steekt naar tafel. Na KI H vol
gen KI A en KI V uit de hand -
uw partner bekent drie keer -
waarna zuid een kleine ruiten
speelt in deze positie:
Wat valt er te denken zult u wel
licht zeggen; Ru B is immers
hoog genoeg?
Toch loopt u d?m in de valstrik
die zuid heel listig heeft uitge
zet. Waarom eerst Ru A en
vervolgens drie ronden klave
ren, eindigend in de hand?
Wat gebeurt er als zuid een
vierkaart ruiten heeft - en die
heeft hij, 4 kunt zijn hand uit
tellen - en uw partner Ru V
Het zal inmiddels duidelijk zijn.
Oost moet uw Ru B overne
men en vervolgens in de dub
bele renonce spel^p. Zuid
troeft op tafel en gooit zelf een
ruiten af, waarna nog een rui
ten verdwijnt op de dertiende
klaveren. Zuid geeft nog
slechts één slag in ruiten af en
maakt zijn contract, hetgeen
u alleen kunt voorkomen
door in de diagramsituatie Ru
H te leggen, de "krokodil-
coup", zoals deze wordt ge
noemd. Zoals een krokodil
zijn kaken opent en zijn prooi
verzwelgt, zo verzwelgt u een
hoge honneur van partner.
Dit was het spel:
Noord #75
O A94
O A 8 5 4
West +H 106 2 Oost
A 10 8 3 2 ♦HVB964
<?5 3 v? H 6
«HB7 OV2
*985 B43
Zuid
geen
V B 10 8 7 2
O 10 9 6 3
AV7
TON SCH1PPERHEYN
De Olympiade voor schakers heeft van oudsher
steeds de volle belangstelling gekend voor alle spe
lers die het spel beoefenen, van beginneling, ama»
teurs en grootmeesters. De mindere goden (maar ze
spelen wel goed, anders werden ze niet uitgezonden
naar deze landenwedstrijd!) krijgen de kans om zich
te meten met gerenommeerde grootheden.
De vorige week liet ik al wat
schermutselingen zien uit de
ze zeer populaire landenwed
strijd. Ik heb voor vandaag
weer een paar uitzonderlijke
partijen gekozen, die ook mij,
bij het naspelen, verheugden.
Het is een bekend feit, dat een
grootmeester nimmer een on
bekende tegenstander mag
onderschatten, want de als
zwakker bekend staande op
ponent kan soms danig uit
zijn pantoffel schieten
Boyadieva (Bulgarije)
Salazar (Mexico)
l.e4 e5 2.Pf3 Pc6 3,Pc3 Lc5
4 Pe5: Lf2: 5.Kf2: Df6+?
(Natuurlijk moest eerst 5..-
Pe5: geschieden) 6.Pf3 d6 7.P-
d5 Dd8 8.d4 Le6 9.Pe3 en
zwart gaf op.
Speelman (Engeland)
Bielczyk (Polen)
l.e4 c5 2.Pf3 Pc6 3.d4 cd4: 4.P-
d4: e5 5.Pb5 a6 6.Pd6+ Ld6:
7.Dd6: Df6 8.Ddl (Van Dc7 is
men teruggekomen, sinds ge
bleken is dat zwart goed spel
verkrijgt) Dg6 9.Pc3 d5 10.P-
d5: De4 ll.Le3 Pd4 12.P-
c7+ Ke7 13.Dd3 Pc2: 14.Kd2
Lf5 15.Lc5+ Kf6 16.Dd6 Le6
17.Ld3 Dg2: 18.Pa8: e4 19.L-
c2: en zwart gaf op.
Speelman wordt binnenkort
een nieuwe Engelse groot
meester.
pioen Karpow het volle pond
binnenhalen; Polugajewski,
Tal en Gelier moesten met re
mise genoegen nemen.
Hoe komt het dat Russische
grootmeesters, met een ge
weldige staat van dienst, be
langrijke steken laten vallen
in de Olympiade?
Volgens mijn bescheiden in
zicht komt dat door twee be
langrijke factoren:
Hierbij speelt een rol: Karpow
wint aan het eerste bord en de
rest kan remise maken. De
Russische schaakfederatie
heeft nu eenmaal andere doel
stellingen dan onze KNSB!
Tal-Palacios
.fe4 c5 2.Pf3 Pc6 3.Lb5 g6 4.0-0
Lg7 5.Tel Pf6 6.c3 0-0 7.h3 Pe8
8.d4 cd4: 9.cd4: Pc7 10.La4 d5
ll.eö b5 12.Lc2 Pb4 13.Lb3
Lf5 14 Ph4 Lbl: 15.Tbl: a5
16.a3 Pc6 17.Le3 a4 18.Lc2
Pa5 19.Dg4 Pc4 20.Pf5 Ta6!
^Voorkomt een "overal", die
wij van Tal gewend zijn!)
21.Pg7: Kg7: 22.f4 Tc6 23 Ld3
Pe3: 24.Te3: e6 25.Lfl De7
26.Ddl Tb8 27.Tcl Tel: 28.D-
clb4 29.Dc2 ba3:30.ba3: Dd7
31.Tc3 Pe8 32.Khl Da7 33.Tc8
Tc8: 34.Dc8: Pc7 35.Le2 Da5
36.Kh2 Dd2 37.Dc7: De2: en
Michael Tal. de grote kunste
naar op het schaakbord, had
Michael Tal
deze partij, ongeveer twintig
jaar geleden, stellig gewonne-
De meeste partijen van de
grootheden zijn nog niet be
kend gemaakt in buitenland
se tijdschriften. Ik moet mij
De volgende maand kan ik u
meer gegevens verstrekken.
Ik heb dan ook de gelegen
heid wat uitvoeriger op de
analyses in te gaan.
Het meest opvallend was. dat in
deze Olympiade drie zusters
uit India deelnamen! Omdat
ik uit ervaring weet, dat vele
lezers wat sceptisch staan te
genover partijen van "de ede
le jonkvrouwen" in het
schaakspel (Donner zei eens,
dat een vrouw niet behoort te
schaken!) is het mijn plicht
toch nog wat aandacht te be
steden aan hun verdiensten
op het magische vierkant.
Wit: Khadilkar (dame 1)
Zwart: Sollars
l.e4 e5 2.Pf3 Pc6 3.Lb5 (Spaans)
Pf6 4.0-0 Pe4: 5.Pe5: a6 6.Lc6:
dc6: 7.Tel Dd5 8.d3 Pf6 9.Pc3
Dc5 10.d4! De7 ll.Pc6: bc6
12.Te7: LeT 13.Lf4 Tb8 14
b3 Tb7 15.Df3 Ld7 16.Te
Kd8 17.d5cd5:18.Pd5: Lc6 19
,c4 Lb4 20.Tdl Te8 21.Pb4:
Kc8 22.Pc6: Tb6 23.h3 en
zwart gaf het op.
Wit: Khadilkar (dame 2)
Zwart: Lentini
l.e4 c6 2.Pf3 e5 (bij dames kan je
van alles verwachten!) 3 d4
ed4: 4.Dd4: f6 5.Lc4 d6 6.0-0 c5
7.Dd5 Dd7 8.Pc3 Pc6 9.a3 b6
10.Lf4 Lb7 ll.Dd2 0-0-0 12.Tf-
dl Ph6 13.b4 Pg4 14.bc5: dc5
15.Dd7: Td7: 16.Le6 Pb8
(Wit heeft nu de ruimte om
wat te laten zien. Ze doet dat
dan ook gracieus!) 17.Lb8:
Lc6 18.Lg4: Kb8: 19.Ld7: Lb7
20.Td2 Le7 21.Tadl Ld8 22.P-
d5 Tg8 23.e5 fe5: 24.Pe5: TfB
25.Lc6 en zwart gaf op.
Helaas kan ik van dame nr. 3 (de
derde zuster) geen partij to
nen, vanwege plaatsgebrek.
Maar ik kan u verzekeren dat
ze alle drie (vrij naar Toon
Hermans) "nog zeer lang zich
zullen doen spreken in leng
ten van dagen.Lieve da
mes, proficiat!
BISHOP
NEDERLAND - Eindelijk, na
wekenlang bijna dagelijks in
formeren, heeft de PTT dan
het definitieve uitgiftpro
gramma 1981 bekendge
maakt. Dit programma, zoals
ook dezer dagen al summier
elders in deze krant vermeld,
wijkt echter nauwelijks af van
het voorlopige, dat uit begin
oktober dateert. Ten minste
wat het aantal uit te geven ze
gels betreft. Wat wel nieuw is
zijn natuurlijk data en waar
den.
Telde het voorlopige program
ma zeventien bijzondere ze
gels, het definitieve komt op
achttien, waarbij dus nog de
eerste permanente zegels ko
ningin Beatrix komen en mo
gelijk wordt de Croüwel-se-
rie uitgebreid met zegels van
55 en 60 cent. Bovendien ligt
er bij de PTT, zo hebben wij
uit betrouwbare bron verno
men, nog een zeer zware aan
vraag, die dan eventueel in
september/oktober zou kun
nen worden gerealiseerd.
De uitvoering van het program
ma 1981 is op 6 januari inge
zet met de 65 cent - "inhuldi
gingszegel 1980 Dit is dan
tevens de uitbreiding die het
programma%t.ot nu toe heeft
ondergaan. De zomerzegels in
waarden van 45+20, 55+25,
60+25, en 65+30 cent staan
voor 7 april gepland. Het on
derwerp is dit jaar "het nieu
we Nederlandse landschap".
De zegels zijn tot en met 22
mei aan de loketten verkrijg
baar. Op 19 mei zullen drie
PTT-herdenkingszegels ver
schijnen: 45 cent, 100 .jaar
pakketpost, 55 cent, 100 jaar
openbare telefonie in Neder
land en 65 cent. 100 jaar.
Rijkspostspaarbank. Van de
ze zegels komen ook velletjes
uit in de prijs van f 1,65. Óm
aandacht te vestigen op de
Nederlandse export staan
voor 16 juni twee zegels ge
pland in de waarden 60 en 65
cent. Evenals het afgelopen
jaar komen ook nu de Europa
zegels weer laat: op 1 septem
ber. Nederland sluit zich aan
bij het door de CEPT gekozen
thema "folklore". Op 20 okto
ber zullen twee langlopende
zegels verschijnen die als on
derwerp zullen hebben: 45
cent, Drakesteyn en 55 cent,
Huis ten Bosch. Zoals gebrui
kelijk wordt het jaar afgerond
met de traditionele kinderze
gels, die in het teken zullen
staan van het internationale
"jaar van de gehandicapten".
Dag van uitgifte: 10 novem
ber waarden: 45+25; 55+20;
60+25 en 65+30 cent. Laatste
dag van verkoop: 31 decem
ber. In het gebruikelijke vel
letje zullen drie zegels zitten
van 45+25 cent en twee van
65+30 cent.
Guernsey - Kerstzegels van de
Kanaaleilanden zijn vaak
nooit als zodanig te onder
scheiden. Dat is ook weer het
geval met de kerstzegels van
Guernsey die op 15 november
verschenen en werken laten
zien Van de schilder Peter le
Lievre (1812-1878). De zegels
hebben waarden van 7, 10,
13%, .ce en 17V2, pence:
HONGARIJE - In Hongarije is
het jaar op 23 december afge
rond met een portretzegel van
1 forint ter herdenking van de
agrarisch wetenschapsman
Erdrei Ferenc (1910-1971).
Oplagen: 4.501.300 getande en
4.500 ongetande zegels.
JOEGOSLAVIË-Op 21 januari
herdacht Joegoslavië de poli
ticus Ivan Ribar (1881-1968)
met een portretzegel van 2,50
dinar. .De laatste twee Joego
slavische uitgiften van 1980
betreffen: 28 november, vlag
gen van de socialistische fe
derale republiek (zeven ze
gels van 2,50 dinar) en 16 de
cember schilderijen van Joe
goslavische kunstenaars
(2,50, 3,40; 4.90; 8,00 en 13.00
dinar.)
juGOSlAVljA.-25Q
ZWEDEN - Het Zweedse post
zegeljaar is op 29 januari inge
leid met een rolzegel van 5
kroon die de Zweedse politi
cus Ernst Wigforss (1881—
1977) memoreert en een post
zegelboekje (tien zegels met
vijf verschillende motieven)
gewijfaan de oudnoorse my
thologie.
De zegels zitten van boven naar
beneden in het boekje, dat 5
kroon kost: 75 ore (groen),
Freya, de godin van de liefde
en vruchtbaarheid; 15 öve,
(rood), Heimdal, zoon van
Odin, die waakt over de re
genboog, de brug die hemel
en aarde verbindt; 10 ore
(blauwgrijs), Donar, de god
van de bliksem, 50 ore (rood),
Frey, waarschijnlijk een
schuilnaam van een god, die
zo heilig was dat men zijn
werkelijke naam niet durfde
gebruiken, hij besliste over
vrede en vruchtbaarheid,
over zonneschijn en regen; 1
kroon (blauwgrijs), Wodan, of
de oppergod Odin, op Sleip-
Jiir, het paard met acht poten,
de stormwind.
HERO WIT
Het vorig jaar verspeelde we
reldkampioenschap heeft
werkelijk een schat aan inte
ressante partijen opgeleverd.
De meeste indruk heeft Jan
nes van der Wal in Mali ge
maakt, van de Nederlanders
dan. En terecht, want de Mali-
nezen genoten van de combi
naties. dure dammen die Van
der Wal eruit haalde.
Maar deze keer geen aandacht
voor Jannes, waardoor we tijd
hebben een paar partijen van
Harm Wiersma te bekijken.
Wiersma heeft het hele toer
nooi tegen een verschrikkelij
ke achterstand van drie tot
vier punten op moeten bok
sen en dat is heel erg ver
moeiend.
Vooral de keren dat Gantwarg
tegen een tegenstander speel
de. die eigenlijk in staat moest
worden geacht hem een punt
te ontfutselen. Terwijl Wiers
ma redelijkerwijs kon ver
wachten zijn tegenstander te
verslaan, bleek zijn gezwoeg
nauwelijks invloed gehad te
hebben, want ook Gantwarg
klopte dan verrassend, maar
wel terecht zijn opponent.
En zelfs als het eens lukte iets
van de achterstand af te knab
belen. beschikte Gantwarg
over zoveel vèerkracht om in
de volgende ronden de marge
van drie tot. vier punten weer
op te bouwen.
Vele dammers zouden er onder
door zijn gegaan, want reken
maar dat je geestelijk ijzer-
sterk moet zijn om überhaupt
zo'n toernooi uit te spelen. En
dan heb ik het nog niet eens
over de fysieke aanslagen op
je gezondheid, die je achter el
ke hoek opwachten. Even een
moment van onoplettendheid
Dat overkwam een groot deel
van de Nederlandse afvaardi
ging. Ook Wiersma moest er
aan geloven, en dal juist op
een moment dat hij Gantwarg
in een rechtstreeks duel nog
het vuur aan de schenen kon
leggen, maar zijn gesteldheid
liet dit jammer genoeg niet
toe.
Gantwarg dus wereldkam
pioen. en daar kan niemand
treurig om zijn.
Een in Bamako lastig te ver
schalken tegenstander was
Gba Benoit. Harm Wiersma
bestrijdt hem met zwart als
volgt:
I. 33-28 20-24 2.38-33 15-20 3.42-
38 17-21, om op 31-26 met (24-
29)33x15(18-23)26x17(11x31)
36x27 en nu óf (23-29) of <23
28) te vervolgen met goed
spel. 4. 34-29 21-26 5. 40-34 11-
17 6. 47-42 6-11 7. 45-40 1-6 8.
50-45 10-15 9. 34-30, wit heeft
de mogelijkheid om naar veld
15 te ruilen onbenut gelaten,
hoewel dat tegen Wiersma al
tijd een hachelijke onderne
ming is 18-23 10. 29x18 12x23
11. 31-27 17-21 12. 30-25 5-10
13. 27-22, na 36-31 kan zwart
kiezen uit twee verschillende
plannen: (8-12) en 33-29 ge
woon toelaten omdat de witte
lange vleugel lastig blijft
staan en (23-29), 23-29 14. 40-
34.
op 39-34 volgt (24-30) 34x23 (20-
24)25x34 (24-29) 33x24 19x50)
en na damafnamc heeft zwart
goede omsingelingskansen
bijv. 43-39 (50x33) 28x39 (13-
19) 32-28 19-24) etc. 29x40 15.
45x34 24-30, gedwongen, 16.
35x24 20x40 17.44x35 7-12, di
reet verliezend is (19-24) 28-23
met de dreiging 23-19 en 32-27
zodat volgt (13-19) 32-28 <15-
20) of? 18. 39-34 15-20, want
32-27, 22-18 en 33-28 is toch
geen dreiging. 19. 34-30 10-15
20. 33-29, natuurlijk niet 30-24
omdat zwart dan de schijf op
19 oplost, na de zwarte tekst
zet meent wit zijn spel te ver
lichten met de ruil naar 20.
maar in werkelijkheid zet
Wiersma nu in korte tijd een
aanval op. 20-24 21. 29x20 15-
x24 22. 22-18 13x33 23. 38x20
12-18.
Ook in deze partij blijkt een po
ging een actieve randschijl'te
krijgen tegen Wiersma fataal.
24. 32-28, speelt zwart in de
kaart, maar wit moest ook
met eventueel (19-24) reke
ning houden, zodat hij niet al
le krachten op zijn linker
vleugel kan richten.
Na de tekstzet lijkt de witte ver
dediging sterk genoeg, 18-22
25. 28x17 11x22 26. 30-24 19-
x30 27. 35x24, zo grendelt wit
in ieder geval de rechterkant
af, maar schijf 24 zal Wiersma
heel nuttig gebruiken: 8-13 28.
43-39 13-18 29.49-44 21-27! Wit
had beter zijn aandacht op
zijn linker vleugel kunnen
richten.
Na de tekstzet dreigt (14-19) en
(27-31-36) zodat wit gedwon
gen wordt het zwakke punt in
de zwarte stelling, schijf 16.
op te lossen en zijn verdedi
ging te verzwakken, 30. 37-31
26x37 31. 41x21 16x27 32. 46-
41 6-11 33. 41-37, verstandiger
lijkt 39-33 om zwart van 28 af
te houden, maar dat blijkt na
bijv. (18-23-28) al niet tc luk
ken, nee, na de 29e zet van
zwart wordt wit volledig weg
gespeeld. 22-28 34. 42-38 18-22
35. 38-33 11-17 36. 44-40, zwart
is toch niet van 26 af tc hou
den. 17-21 37. 40-34 21-26 38.
34-30 2-8 39.39-34 28x39 40.34-
x43 8-13 41. 43-38 22-28 42. 48-
43 13-18 43. 43-39 18-22 44. 38-
33 26-31, zwart zal ongetwij
feld op meer dan een manier
kunnen winnen. 45. 37x26 28-
32 46. 39-34 32-37 47. 34-29 14-
19. er dreigde 33-28, 48. 24x13
9x18 49. 30-24 27-31, weer
dreigde 33-28,
Wiersma stuurt nu op een over
machtseindspel aan, 50. 36-
x27 22x31 51. 26-21 37-41 52.
24-19 31-37 53. 21-16 37-42 54.
20-14 41-46 55. 25-20 18-23! 56.
19x28, anders volgt 42-47, 46-
x45 57. 16-11 42-47 en^enoit
gaf het op.
De opgave van deze weck zien
we in het diagram. Wit speelt
en wint.
m
RONALD VAN EGMOND
Horizontaal
1. flink
7. onderhuidse vetlaag
11. stopplaats
12. voorkeursrecht
14. muzieknoot
16. familielid
17. reeds
18. boksterm
19. lyrisch gedicht
21. gevaarlijk-hachelijk
24. grafvaas
25. nakomeling
27. spelonk
28. inwendige v.e. gebouw/ka
mer wat meubilering betreft
31. gehoorzaal
32. reeds
33. eerwaarde heer
34. geneesheer
35. officieel stuk
37. voedsel
39. muzieknoot
40. mclkklier
De prijs van f25,- werd toege
kend aan J.A. Dubbelaar, J.
Th. de Visserstraat 65, 2221
AW Katwijk Z.H.
De prijs wordt de winnaar toe
gezonden.
Oplossingen met vermelding
"Kruiswoordraadsel" op
briefkaart of enveloppe voor
donderdag zenden aan
Leidsch Dagblad, Witte Sin
gel 1, 2311 BG Leiden.
42. het buitenste v.e. gebouw
de buitenzijde
43. heet
45. loopvogel
48. mannelijk dier
49. tandarts
53. Turks bevelhebber
54. voormiddag
55. nummer
56. klaar
58. bijwoord
59. vismand
60. zware hamer
62. delfstof
63. modder-drek
Verticaal
2. rhodium (afk. - scheik.)
3. vierhandig zoogdier
4. klap
5. jaartelling
6. rekening
7. grote plaats
8. geneesmiddel
9. water in Friesland
10. uurwerk
13. vuurkoord
15. vaarwel
18. biet
20. voegwoord
22. wedloop(sport)
23. royaal-gul
24. bijbelse plaats
26. hoofdsieraad
27. gesneden plaat-stempel
29. oude lengtemaat
30. titel
36. markttent
38. dat is (lat. afk.)
39. het Romeinse Rijk (afk.)
41. lofspraak
43. kleine uitwas o.d huid
44. vreemde munt
46. familielid
47. Engelse titel
49. zachte veren
50. vogelverblijf
51. honingbij
52. soort hond
55. vochtig
57. hevig-erg
59. vreemde munt
61. gelid-reeks