LEIDSCH
DAGBLAD
Unieke motor bij Volvo
"Scenario" van
moet groei opvangen
Oogarts: rijden in donker vaak gevaarlijk
3L
H
Tr
Mini-turbine draait zelfs op zaagsel en bietensap
Iran laat
Britten vrij
F.van Duuren B.V. tapijtiêg^rvan^en!
PERSONEN
AUTO RAI^
Stokje gestoken voor
vorderen Leidse woning
SNELST GROEIENDE
REGIONALE KRANT
VAN NEDERLAND.
2 weken gratis
ZATERDAG 7 FEBRUARI 1981
OPGERICHT 1 MAART 1860
36391
Directeur G Koopman
ir A A M Schuurmans
ir R D Paauw
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureau: Witte Singel 1
2311 BG Leiden
Voor tel.nrs. zie colofon
UTRECHT (GPD) - Rijbewijzen
met speciale vermelding dat de
eigenaar alleen overdag mag rij
den, zouden veel ongelukken en
leed kunnen voorkomen. Veel
bestuurders zijn namelijk ernstig
gehandicapt in het donker, ook al
hebben ze geen oogafwijking.
Het menselijk oog is nu eenmaal
niet gebouwd op waarnemen in
het donker.
Dat zei vandaag de oogarts H. Jon
kers op een verkeersmedische
dag, georganiseerd door de Ne
derlandse Vereniging van Art
sen-automobilisten. Hij pleitte
ervoor, een deel van de rijoplei
ding verplicht 's avonds te geven.
Velen zouden dan in eerste aan
leg op de zeef blijven liggen. Spe
cialistisch onderzoek moet dan
uitmaken, of de kandidaat een rij
bewijs kan krijgen, al of niet met
de aanbeveling alleen overdag te
rijden.
De oogarts waarschuwt dat het pu
bliek zich veel te weinig bewust is
van de gevaren van rijden in het
donker, en vindt dat daarom de
wettelijke bepalingen aange
scherpt moeten worden. Als
voorbeeld noemde hij contact
lenzen en intra-oculaire lenzen
bij deelnemers aan het snelver
keer. Door onverwachte lichtbre
kingseffecten in deze lenzen kun
nen gevaarlijke situaties ont
staan, en hier en daar rijst al ver
zet bij deskundigen om rijden in
het donker met deze lenzen toe te
staan.
De artsen J. R. Borst en J. J. de Gier
wezen erop, dat meer geneesmid
delen dan tot nog toe wordt aan
genomen de rijvaardigheid nade
lig beïnvloeden. De Gier conclu
deerde, dat een kwart van de weg
gebruikers dergelijke genees
middelen gebruikt. De kans om
bij een ongeval betrokken te ra
ken, neemt daardoor twee tot vijf
maal toe, met name door het ge
bruik van tranquillizers. Artsen
moeten nadrukkelijker met de
patiënt overleggen of hij al of niet
de weg opgaat, aldus De Gier.
Daarbij is een ernstige handicap
dat over de bijwerkingen van veel
middelen te weinig bekend is.
De Gier vindt het niet verantwoord
geneesmiddelen te geven die het
effect te niet doen van middelen
die de rijvaardigheid beïnvloe
den. Als arts en patiënt na alle
afwegingen niet kunnen beslui
ten of rijden al of niet verant
woord is bij chronisch medicij-
nengebruik, pleit De Gier voor
het afleggen van de praktische
rijvaardigheidstest van de
De psychiater" Bruyt pleitte ervoor,
de verkeersaanduidingen veel
duidelijker te maken en de toege
stane snelheid in de bebouwde
kom te verlagen. Dat zou veel
mensen met een (tijdelijk) ver
laagd reactievermogen veiliger
doen rijden. Hij wees erop, dat
veel ongelukken worden veroor
zaakt door mensen die ,,'s och
tends met een onopgelost con
flict in de auto zijn gestapt". Ook
plotselinge, heftige emoties van
de bestuurder kunnen rampen
veroorzaken of kritieke situaties.
Ex-koningin
Griekenland
overleden
MADRID (UPI) - De voormalige
koningin Frederika van Grieken
land, moeder van de Spaanse ko
ningin Sofia, is gisteren in Ma
drid overleden aan een hartaan
val na een operatie aan een oog
lid. Frederika, die 63 jaar werd,
bracht haar vakantie door bij
haar dochter Sofia en koning
Juan Carlos in Madrid.
Ex-koningin Frederika, weduwe
van de Griekse koning Paul en
moeder van de afgezette koning
Constantijn, woonde in Londen.
Zij werd in 1917 in Duitsland ge
boren als afstammeling van het
huis van Hanover. In 1938 trouw
de zij met de Griekse kroonprins
Paul die in 1964 werd opgevolgd
door hun zoon Constantijn. Deze
werd driejaar later gedwongen in
ballingschap te gaan. Frederika
werd door velen beschouwd als
de werkelijke machtsfiguur ach
ter de troon en zou niet geliefd
zijn geweest bij het Griekse volk.
Moeder gooit
baby van flat
HILLEGOM (ANP) - Een vrouw
uit Hillegom heeft gisteren haar
acht maanden oude zoontje van
de galerij van de eerste etage van
een flatgebouw gegooid. Het
kind is aan het eind van de mid
dag in het VU-ziekenhuis in Am
sterdam aan zijn verwondingen
overleden. Dit heeft de rijkspoli
tie meegedeeld. Volgens de poli
tie heeft de vrouw vermoedelijk
gehandeld in een vlaag van ver
standsverbijstering. Zij is aange
houden.
UTRECHT (ANP/GPD) - Een spe
ciale werkgroep van de Neder
landse Spoorwegen heeft in op
dracht van de NS-directie drie
scenario's ontwikkeld om in te
kunnen spelen op de verwachte
groei van het reizigersvervoer. De
modellen houden respectievelijk
rekening met het verwerken van
9,2 miljard, 10,5 miljard en 12,5
miljard reizigerskilometers. Als
uitgangspunt bij de ontwikkeling
van de scenario's is genomen, dat
meer capaciteit allereerst moet
worden bereikt door het verlen
gen van de treinen.
Eind januari liet president-
direkteur drs. L.F. Ploeger van
NS weten, dat voor wat de kwali
teit van het reizen per trein be
treft, de kritieke grens bereikt is
bij 9,2 miljard reizigerskilome
ters. Dat aantal wordt in de loop
van dit jaar verwacht.
Bij uitwerking van het eerste model
is als basis gebruikt het investe
ringsplan lange termijn van NS.
Dit plan voor de jaren 1980-1988
voorziet in wegwerking van een
groot aantal knelpunten in de in
frastructuur en wegwerken van
de materieel-achterstand. Het
tweede model gaat eveneens uit
van wegwerking van knelpunten
om een uitbreiding van het mate
rieel met 250 rijtuigen en vijftien
dubbeldekkers.
zoals aangekondigd in het inves
teringsplan. Het model gaat bo
vendien echter nog eens van eer
extra materieel-uitbreiding van /->» j j.
honderd rijtuigen en 120 dubbel- L^OnClUCtGUr
dekkers uit. De kosten van deze j)e ondernemingsraad van de NS
wil ook op korte termijn
materieel-uitbreiding kunnen
volgens NS worden betaald uit de
extra opbrengsten uit meer-
AMSTERDAM - Op de Amsterdam
se Prinsengracht is het gisteren
tot ongeregeldheden tussen kra
kers en politie gekomen. De moei
lijkheden begonnen toen esn deur
waarder in bijzijn van een aan
tal politieagenten ongeveer twin
tig krakers sommeerde het pand
Prinsengracht 715 te verlaten.
Nadat de politie de aftocht had
geblazen wierpen krakers en sym
pathisanten barricaden op.
Rond tien uur gisteravond was de
situatie nog steeds gespannen.
Het kantoorpand werd op 24 ja
nuari dit jaar gekraakt. Daarop
spande de eigenaar een kort ge
ding aan tegen de krakers. Don
derdag besloot rechtbankpresi
dent Borgerhoff Mulder dat de
krakers eruit moesten.
Veel wind
Veel bewolking, maar geen regen van
betekenis. Middagtemperatuur rond 9
graden. Matige, tot vrij krachtige wind
uit zuidwestelijke richting. Aan de
kust krachtige wind. In de avonduren
kans op zeer krachtige wind, tot wind-
8 FEBRUARI
Zon op 8.08, onder 17.41 uur, maan op
10.03, onder 22.18 uur.
Hoogwater in Katwijk om 5.35 en 17.47
uur, laagwater om 1.27 en 13.52 uur.
9 FEBRUARI
Zon op 8.07, onder 17.42 uur, ma
10.27, onder 23.38 uur.
Hoogwater in Katwijk om 6.18 en
uur, laagwater om 2.02 en 14.32 u
Het laatste model vraagt nogeens
Haig: "Nog
geen besluit
over N-bom"
WASHINGTON (Reuter) - Functio
narissen van het Amerikaanse
ministerie van buitenlandse za
ken hebben gisteren gezegd dat
er geen verschil van mening be
staat tussen minister Haig en mi
nister van defensie Weinberger
die dinsdag op een persconferen
tie zei dat de nieuwe Amerikaan
se regering overweegt aan Euro
pa voor te stellen de neutronen
bom daar op te slaan.
Minister van buitenlandse zaken,
Haig, heeft intussen geprobeerd
de controverse die over de neu
tronenbom is ontstaan in te dam
men door de Europese bondge
noten te verzekeren dat geen be
slissing is genomen over invoe
ring van het wapen en dat met
hen overleg zal worden gepleegd.
Ondanks een uitleg die Haig aan de
Europese bondgenoten deed toe
komen, benadrukken functio-
narssen van het Pentagon dat
Weinberger exact de functiona
rissen van de Amerikaanse rege
ring over de neutronenbom heeft
weergegeven, dus ook 'die van
Haig en president Reagan.
Bij het State Department bestaat
intussen de vrees dat een ople
ving van de discussie over de
neutronenbom het Navo-
akkoord uit 1979 over modernise
ring van tactische kernwapens in
gevaar brengt.
sprek met de bedrijfsleiding om
te bewerkstelligen dat op de
Sprinters van Den Haag naar
Zoetermeer de conducteur weer
zo snel mogelijk terugkomt. Op
het ogenblik zijn die treinen de
enige in het land zonder conduc
teur, maar NS wil in het Noorden
ook treinen zonder conducteur
laten rijden.
De trein-zonder-conducteur is vol
gens het rapport van een kriti
sche begeleidingsgroep van de
OR verworpen op grond
stige en aanhoudende tekortko
mingen op het gebied
ceverlening, veiligheid en tech
niek. Ook heeft de werkgroep ge
constateerd dat aan voorgeschre
ven meldingen door machinisten
van noodzakelijke verbeteringen
wel
i nooazaKeiijKe veroeienngen Q
weinig aandacht wordt be- «ACa
steed, dat het personeel e
moe" van is geworden.
VA.OjNf\«AA.\\A\«.cSV-C'.
STOCKHOLM (GPD) - In Zuid-
Zweden wordt momenteel proef
gereden met een Volvo 244, die
voorzien is van een unieke mo
tor: een mini-gasturbine die met
praktisch elke soort brandstof
kan worden aangedreven. Vol
gens een Volvo-woordvoerder
draait de motor op alles wat
maar branden wil, van benzine
tot het sap van suikerbieten,
„zelfs op zaagsel".
krachtbron is vergelijk
baar met de turbinemotoren in
vliegtuigen. Het probleem van de
extreem hoge temperaturen
heeft men opgelost door een aan
tal onderdelen (warmtewisse
laars en de schoepenwielen) niet
van metaal maar keramisch ma
teriaal te maken. De eerste be
richten brachten gistermiddag de
Zweedse motorwereld in vervoe
ring. Niet alleen vanwege de re
volutionaire Constructie van deze
motor, maar vooral door het feit
dat deze erg „schoon" is.
De motor is het resultaat van sa
menwerking tussen weten
schapsmensen van de Volvo-
dochteronderneming United
Turbines in Malmo, de firma Uni
ted Stirling en specialisten van de
Chalmers Technische Hoge
school in Gotenburg en de
ASEA-fabrieken.
De onderzoekafdeling van de Ame
rikaanse NASA is al in Malmo op
bezoek geweest en onderhandelt
nu over een mogelijke verdere sa
menwerking. De automobielgi
ganten besteden op het ogenblik
LONDEN (AP) - Vier Britten, die
sinds vorig jaar augustus door
Iran worden vastgehouden, zul
len door Iran worden vrijgelaten.
Dat heeft de president van Iran,
Bani-Sadr verklaard in een inter
view met de Londense Times.
In het vraaggesprek zegt de Iraanse
president dat er geen beschuldi
gingen tegen de Britten zijn inge
bracht en dat de documenten, die
de vier aanwezen als spionnen,
vals zijn gebleken.
De vier Britten, de missionarissen
John Coleman,'zijn vrouw Au
drey, mevrouw Jean Waddell en
de zakenman Andrew Pyke, wer
den in de zomer van het vorig jaar
aangehouden.
Bani-Sadr vertelde de Times dat hij
van de autoriteiten, die met de
zaak van Britten zijn belast, de
verzekering heeft gekregen dat
de vier zullen worden vrijgelaten.
Een datum is echter niet ge
noemd.
Een Zweedse diplomaat, Leif Leif-
land, zal de vier Britten binnen
kort mogen bezoeken. Zweden
behartigt momenteel de belan
gen van Groot-Brittannië in Iran.
Zondag op de radio:
2e afelevering van de
DE FER VAN DUUREI
FAMILIESHOW
Het eerste en enige radioprogramma vóór en dóór de ge
wone Leidenaar en iedereen die dat wil worden. Met hu
mor, prijzen en muziek.
Presentatie: Fer van Duuren en HANS VERSNEL. Stem
a.s. zondag van 13.00-14.00 uur al op STAR RADIO FM
94,7 MHz op de kabel van het centrale antenne systeem.
die diiiciiiic ayitccni.
- Delangzaamste—
HOOIGRACHT 18/MIDDELWEG 11 LEIDEN
5 t!m 15 februari
tientallen miljarden guldens aan
het ontwikkelen van precies zo'n
motor als wij nu al testen, zo ver
zekerde men gistermiddag bij
Volvo.
De Volvo 244 met de nieuwe motor
die nu in Zuid-Zweden rondrijdt,
heeft als brandstof dieselolie,
maar kan volgens Volvo-
woordoverders even goed lopen
op suikerbietensap, poedersteen
kool, zaagsel of zelfs gemalen
denneappels. Men heeft de motor
met behulp van een simulator in
een laboratorium een testrit laten
maken „van kust tot kust" in de
Verenigde Staten. Problemen de
den zich hierbij niet voor.
Driessen v. Duyn b.v.
In- en verkoop, taxatie van
antieke en oude juwelen
zilveren voorwerpen.
Aan huis te ontbieden.
Breestr. 89. Leiden, tel. 123313
36 PAGINA'S
Kernwapens ver
delen en heersen.
PAGINA 19. 21. 23 en 25
Thatcher pleit
voor kernwapens.
PAGINA 7
Topconferentie
bezorgd om Polen.
PAGINA 9
Sterke start
Vriesekoop.
PAGINA 11
LEIDEN - De flatwoning aan het Van Vollenhovenplein 23 in Leiden
zou maandag als eerste Leidse woning gevorderd geworden. Op het
nippertje heeft de voorzitter van de Raad van State hier gistermid
dag een stokje voor gestoken.
Op verzoek van mr. Bodaerd, dc advocaat van eigenaar L. van Hagen, is
de vordering voor tenminste twaalf dagen opgeschort. De Raad van
State zal dan oordelen of de gemeente het pand rechtmatig vordert.
Vorig jaar heeft de Raad van State een verzoek van Van Hagen om de
zaak op te schorten afgewezen. Ook Gedeputeerde Staten heeft Van
Hagen in eerdere instantie in het ongelijk en de gemeente in het gelijk
gesteld.
Van Hagen heeft drie flatwoningen in het bezit aan het Van Vollenhoven
plein. om als suikerpatiënt kantoor aan huis te kunnen houden De
gemeente vindt dat Van Hagen hiervoor geen drie fiatwoningen bezet
hoeft te houden. "Twee woningen is genoeg. Woningzoekenden ston
den al klaar om maandag in de flat te trekken". Overigens voor een
fikse all-in huurprijs van 682 gulden.
Wethouder D. Tessclaar (volkshuisvesting) was gisteravond "pisnijdig'
"Wat moetje als gemeente nog met de mogelijkheid panden te vorde
ren als de procedure op het allerlaatste moment gefrustreerd wordt".
Van Hagen meent dat zijn bedrijfje door vordering tot ondergang ge
doemd zou zijn. "Onder druk van Tesselaar moest ik de fiat voor aan
staande zondag verkopen. Maar daarmee heb ik nog geen nieuw kan
toor. De gemeente heeft ons met de rug tegen de muur gezet".
LEIDSCH g|DAGBLAD
Als u nu een abonnement neemt
dan krijgt u de krant de eerste
Wilt u mij nu metéén noteren als abonnee
Naam
Adres
Woonplaats
Glronr
S v p bon ingevuld in een open enveloppe zon
der postzegel opsturen naar Leidsch Dagblad.
Antwoordnummer 214. 2300 VB Leiden en de
krant komt SNEL m de bus