'Het is prachtig om God
om erbarmen te vragen"
var>daaq...
toegelicht
-cznEKsram-
Nieuwsteproject van Thijs van Leer: hoogmis
Kees Jansma naar
voetbalweekblad
Kamerkoor vertilt zich
Lawaaiige voorstelling
van 'Mensch Meier'
VRIJDAG 30 JANUARI 1981
De fluitist-organist Thijs van Leer is op het ogenblik druk bezig met een
nieuw project. Steeds meer gedreven in de richting van het rooms -
katholicisme heeft hij een hoogmis geschreven. Over het hoe en waar
om vertelt de getalenteerde musicus, die vanavond misschien op
treedt in de Sonja Goed Nieuws Show, in bijgaand artikel.
AMSTERDAM (GPD) -
Hoewel hij pas 32 jaar oud
is wordt Thijs van Leer al
gerekend tot de veteranen
uit de nationale muzie
kwereld. Gezien zijn staat
van dienst is dat echter
niet zo verwonderlijk. De
aan het voorhoofd kalende
fluitist-organist met lange
bakkebaarden won op 18-
jarige leeftijd al diverse
prijzen. Na zijn gymna
siumperiode studeerde hij
aanvankelijk nog een jaar
kunstgeschiedenis maar
trad toen toe tot het gezel
schap van Ramses Shaf-
fy-
Over die periode zegt Thijs: „De ont-
moeting met Ramses reken ik tot
één van de belangrijksten in mijn
leven. Samen met die met Jan Ak
kerman. Van Shaffy heb ik het
vak geleerd. Hij was het ook die
zei dat ik muziek moest gaan ma
ken in mijn leven".
Na een jaar conservatorium richtte
Thijs van Leer Focus op, dat in de
formatie met drummer Pierre
van der Linden, bassist Bert Rui
ter, gitarist Jan Akkerman en de
heer Van Leer zelf wereldbe
roemd werd.
Na Focus startte voor Thiijs een pe
riode waarin hij in samenwerking
met Rogier van Otterloo en Letty
de Jong vier solo-elpeels maakte
die bekend staan als Introspec
tion. Hij maakte een kerstelpee
met Van Otterloo en Louis van
Dijk, een in Amerika opgenomen
funky-elpee, en nu net weer een
gloednieuw „klassiek" album
'Geluckig is het land'.
Is Het Land.
Dat alles is nog maar een kleine
greep uit dat wat Thijs van Leer
tot op heden presteerde. Maar we
mogen nog veel meer van deze
naar België geëmigreerde Am
sterdammer verwachten. In een
landelijk kerkje in het Noordhol
landse Venhuizen probeerde hij
voor een select gezelschap deze
week zijn nieuwste project uit.
Een hoogmis wel te verstaan. Iets
wat Thijs, die van huis uit zeer
religieus is, altijd al heeft gewil-
d.
„Als het publiek bevrediging vindt
bij mijn nieuwste project, ben ik
wel van plan er de hele wereld
mee rond te gaan", zegt hij daar
over, „als ik een kanaal mag zijn
tussen God en de mensen moet ik
dat doen".
Soefi-beweging
Thijs van Leer: „Ik ben van plan
een plaat op te nemen in februari
van een uur durende hoogmis, in
het Latijn gezongen. Dit naar het
voorbeeld van Bach met zijn Ho-
he Messe. Ik ben gaan zitten den
ken dat Bach toch protestant was
en dat het daarom verwonderlijk
was dat hij een hoogmis schreef.
Dat moet vanuit een oecumeni
sche gedachte geweest zijn. Hij
was tenslotte een overtuigd Lu
theraan. Later ben ik erachter ge
komen dat hij het in opdracht
heeft gedaan. Maar dat is niet be
langrijk. Het is een van mijn favo
riete stukken. Zelfben ik toen ky
rie (miszangen) gaan schrijven.
Dat heeft zich aangevuld tot het
schrijven van een hele mis. Niet
zozeer uit katholieke overtuiging
want zelf ben ik van huis uit de
soefi-beweging toegedaan.
Dat is een uit-het Oosten komende
religie, die alle godsdiensten
even belangrijk acht. Zeg maar
dat Mohammed, Zarathustra,
Krishna, Sjiwa, Boeddha en Je
zus allemaal worden beschouwd
als brengers van een boodschap
van één God.
Zelf heb ik vele dagen de muziek
verzorgd in de Soefi-kerk. Inge
wijd ben ik echter niet want ik
heb altijd gedacht dat er voor mij
wel een andere weg zou zijn. Voor
mij personlijk is dat het Nieuwe
Testament. Maar dat is een zeer
langzaam proces. Dat uit zich nu
in die mis. Aardig is ook dat ik het
uitvoer met twee Chilenen, Tato
Gomez en Mario Argandona, die
Spaans als moedertaal hebben en
het Latijn bijna spelenderwijs
zingen. De derde man die mij bij
dit project bijstaat is een Japan
ner, Paul Shigihara Haltod gehe
ten.
Katholicisme
„Op dit moment groei ik naar het
katholicisme. Een zeer persoon
lijke aangelegenheid waarvan ik
zelf het geheim nog niet eens
doorgrond.
Maar ik ben altijd met religie bezig
geweest. Vooral in relatie tot
kunst. Ik hoop dan ook overal ter
wereld met deze mis te kunnen
gaan optreden als deel van een
eucharistievierin eucharistievie
ring, ook als apart concertstuk.
Liefst in kerken en kathedralen,
maar ook in theaters en tijdens
openluchtfestivals.
Ik vind het fijn om te doen. Ik vind
het een prachtige gedachte om
God om erbarmen te vragen. En
dat muzikaal proberen te illustre
ren. Aanvankelijk had ik niet
eens de bedoeling ermee te gaan
optreden. Nu heb ik dan die jon
gens ontmoet die met hetzelfde
idee rondliepen. Ik weet ook niet
of ik dat wel toeval mag noemen.
Misschien moest dat wel. Ik heb
ze leren kennen in Keulen waar
ze in de groep Santiago speelden.
Ik was direct enorm onder de in
druk van ze. Ze wilden wel met
mij spelen maar moesten eerst
een tournee door Spanje doen
van 57 concerten in arena's en
dergelijke met het Spaanse roek-
fenomeen Miquel Rios. Die tour
nee heb ik toen ook maar meege
daan als toetsenman.
Dus de hele zomer heb ik rock ge
speeld. Tijdens die tournee heb
ben we uitgebreid de gelegen
heid gehad het idee rond die mis
uit te werken. Na afloop stond al
les dus als het ware in de grond
verf.
Geen toeval
Ja. ze zeggen wel eens dat ik veelzij
dig ben, maar op het moment ben
ik toch enorm geobsedeerd door
dit nieuwe project. Het aposto
lisch karakter dat dit draagt is na
tuurlijk ook belangrijk. We zijn er
niet om een beetje de ster uit te
hangen. Het gaat er juist om dat
wij kanaal zijn om iets anders, zeg
maar de geest Gods, te laten door
komen. En dat is een job, dat is
niet mis.
het katholicisme'.
Ik geloof dat het geen toeval is wat
er nu gebeurt omdat God alles
ziet. In hoeverre hij alles voorbe
reidt en in hoeverre je eigen vrije
wil alles bepalend is... Jezus is
wel gestorven voor onze vrijheid.
Dus God heeft ons zo lief dat onze
vrijheid hem liever is dan zijn wil.
Maar uiteindelijk is zijn wil toch
het enige dat geldt. Maar daar ben
ik nog niet helemaal uit.
Als het niet zou aanslaan weet ik
niet of dat een grote teleurstelling
zal zijn. Ik verwacht ook best een
stuk kritiek hierop, welzeker. Er
is een stroming, ook in de kunst
kritiek, dat zodra kunst op wat
voor wijze dan ook geëngageerd
wordt, de kunst gevaar loopt om
middel te worden in plaats van
doel. Dus niet langer l'art pour
l'art. Dat zou de kunst in de kiem
aantasten. Vroeger was ik daar
ook van overtuigd, maar nu niet
meer. Vergeet ook niet dat mijn
studie voor een groot deel uit
Bach bestond. Daarbij gaat het
toch ook om het mystieke trans
cendentale asoect. Bach heeft
James Last
Waarschijnlijk zullen er ook men
sen zijn die zeggen „Oh jé. daar
heb je er weer een die zo nodig
moet". Dat zal best, ja. Maar ik
kan best kritiek verdragen. Pre
cies ja, sommigen noemen mij
wel eens de James Last van de
klassieke muziek. Ik speel inder
daad wel eens beneden mijn kun
nen, maar dat kan vaak niet an
ders wanneer je in een team
werkt. Dan moet je wel eens een
pas terug doen. Dat gebeurt wan
neer je je laat regisseren door an
deren.
Maar of deze mis een ommekeer in
mijn carrière is weet ik niet. Voor
mij is het in ieder geval erg be
langrijk. Het is ook voor het eerst
dat er iets wordt gespeeld dat
voor honderd procent mijn werk
is. Daarbij beoogt deze muziek
eens iets anders dan er zelf mee
pronken".
NEW YORK - Kim Novak en Liz taylor hebben in New York
samen de première bezocht van een film, waarin ze beiden spelen.
Het betreft 'The Mirror Crack'd' naar een verhaal van Agatha
Christie. Het verhaal gaat over twee filmgodinnen, die rivalen
zijn maar samen in één film optreden....
ALPHEN AAN DEN RIJN (ANP) -
Kees Jansma, nu nog presentator
bij Studio Sport, treedt met in
gang van 1 maart in dienst bij het
voetbalweekblad "Voetbal Inter
national". Jansma zei eind vorig
jaar zijn baan bij Studio Sport op
uit onvrede met de werksituatie.
Het gezicht van Jansma zal overi
gens niet voorgoed van de beeld
buis verdwijnen. Vanaf 1 maart
gaat hij op free-lance basis het
veertiendaagse sportprogramma
van de KRO-televisie presente
ren als opvolger van Henk Lich-
tenveldt. Dit programma zal blij
ven tot 1 oktober. Over een even
tueel vervolg worden volgens
Jansma nog besprekingen ge
voerd.
'Veronica' kort
tv-spel zonder
toestemming in
HILVERSUM (ANP) - Veronica
heeft zonder toestemming het te
levisiespel "een man onder het
bed" gecensureerd. Auteur van
het scenario, regisseur en produ
cer Hemmo B. Drexhage. de
schrijver van het oorspronkelijke
verhaal Herman Pieter de Boer,
en striptekenaar Jaap Vegter
hebben hiertegen bezwaren ge
maakt.
Het televisieprogramma is woens
dag uitgezonden als vierde in een
ïeeks van zes. Drexhage en De
Boer hebben Veronica gesom
meerd de overige twee eenacters
voor de televisie integraal uit te
zenden op straffe van een dwang
som. Zij stellen, dat Veronica
"Een man onder het bed" niet
had hoeven uitzenden.
De omroeporganisatie had een stuk
van twintig minuten gevraagd en
gekregen. Ze wilde het later tot
een kwartier laten inkorten. De
Boer en Drexhage gingen op het
verzoek in, maar kwamen tot de
slotsom dat het niet mogelijk was
zonder de strekking van het ver
haal geweld aan te doen.
Veronica oordeelde, dat het stuk
best kon worden ingekort. De
omroep kan dit zelf doen als
zoiets niet in redelijk overleg tot
stand komt, stelt Veronica.
i Fats Domino zal een korte tour
nee door Nederland maken. Vrij
dag 27 maart treedt hij op in de
Edenhal in Amsterdam, zaterdag
28 maart in het Turfschip in Bre
da. zondag 29 maart in de Veen-
strahal in Enschede, maandag 30
maart in 'De Doelen' in Rotter
dam en op dinsdag 31 besluit hij
de reeks in de Martinihal in Gro
ningen.
LEIDEN - De belangstelling voor het koopavondconcert, dat gisteravond
werd gegeven door het Leids Kamerkoor in de Lutherse Kerk, was erg
klein. Op het éénuur durende programma stonden om en om koor- en
orgelwerken.
Als eerste was de Fantasia en fuga in g moll van J.S. Bach te horen, die
vertolkt werd door de organist Rijk Jansen. Deze speelde ook nog op dit
mooie orgel een Praeludium in d.opus 65 van Max Reger en Tierce en
taille van J.A. Quilain. Vooral dit laatste werk werd fraai vertolkt.
Het Leids Kamerkoor daarentegen heeft zich aan de stukken die op het
programma stonden duidelijk vertild. Dit kwam vooral naar voren in het
motet "Jesu meine Freude" eveneens van J.S. Baeh. Het koor zong vaak
ongelijk en had met detonatieproblemen te kampen.
Ook waren de verhoudingen van de verschillende stemsoorten oneven
wichtig.
De muzikale bedoelingen v«
maar zelden te horen. Toch
aanwezig: het eerste deel v«
geïnspireerd gezongen.
Verder werd nog "Rossignol mon n
voerd. Voor het Leids Kamerkoor
Trois Chansons v
de dirigent Ton Beckers waren dan ook
ook mooie momenten in dit concert
Claude Debussy werd
i Claude le Jeune uitge-
e opgave.
CAECILE HOUTMAN
LEIDEN - Er werd gisteravond in een vrijwel volledig met scholieren
bezette Leidse Schouwburg veel te regelmatig van het zgn. blauwe
werklicht gebruik gemaakt, waardoor een zeer onsamenhangend to
neelbeeld ontstond. Bovendien waren de afzonderlijke scènes van
"Mensch Meier" van Franz Xaver Kroets zo opvallend kort, dat de conti
nuïteit volledig verloren ging.
Het was daarom geen wonder, dat het zich zeer ongedisciplineerd gedra
gende jonge publiek (schreeuwen door de schouwburgen nauwelijks tot
bedaren te brengen) na elke scène (van soms niet meer dan vijf regels)
een applaus produceerde. Ook bestond men het tijdens het stuk zelf te
blijven praten.
Hoewel deze interpretatie van "Mensch Meier" absoluut geen indruk
maakte, moet me op deze plaats wel van het hart, dat de acteurs en de
actrice een opvallend grote en bewonderendswaardige zelfbeheersing
aan de dag legden. Soms waren de opmerkingen wel erg grof en het
gedrag wel erg afwijkend.
Het was overigens interessant deze interpretatie te vergelijken met die van
de toneelgroep "Theater", het vorig seizoen in het LAK. Hoewel ook die
voorstelling zeer relativerend werd benaderd, moet gezegd, dat de Thea
ter-interpretatie destijds toch nog wel meer boeide dan deze WIKOR-
voorstelling. Deze tournee van de 'Stadtische Bühne Nurnberg duurt tot
14 maart a.s. Op zichzelf lijkt de keuze van dit. door de Müncher geboren
Franz Xaver Kroetz geschreven, toneelstuk niet onverstandig Maar
men dient dan wel gebruik te maken van de adviezen van een goede
regisseur.
Het programmaboekje maakt melding van Raymond Richer en Peter
Heyduck, die resp. voor de "inszenierung" en de "ausstattung" verant
woordelijk zijn. Pretenderen zij ten opzichte van "Mensch Meier" regie
gevoerd te hebben, dan zijn we snel klaar. Hier was sprake van ondergra
vende. a-functionele regie, waarmee men noch het WIKOR, fmch de
"Stadtische Bühne Nurnberg" eer plezier doet.
BERT KOEKEBAKKER
NEDERLAND I -
18.30 - Jeugdjournaal (NOS)
18.36 - Sesamstraat (NOS)
18.50 - Paspoort voor Spanjaarden (NOS)
19.00 - Scooby Doo (VARA)
19.25 - Sport'80 (VARA)
19.50 - Sonja's Goed Nieuws Show (VARA)
20.49 - Twee voor twaalf (VARA)
23.40 - Journaal (NOS)
23.45 - Nieuws voor doven en slechthorenden (NOS)
NEDERLAND II -
18.57 Journaal (NOS)
18.59 - Doctor Snuggles (AVRO)
19.05 - AVRO s Toppop (AVRO)
20.00 - Journaal (NOS)
20.27 - Telcbingo II (AVRO)
21.30 - Televizier Magazine (AVRO)
22.10 - De toestand in de wereld (AVRO)
22.15 - Noodkreet van de onschuldigen tv-film (AVRO)
23.55 - Journaal (NOS)
24.00 - Nieuws voor doven en slechthorenden (NOS)
ZATERDAG 31 JANUARI
NEDERLAND I -
15.32 - Een reis rond de wereld in 80 dagen (VARA)
15.56 - Geheimen op vleugels, documentaire (VARA)
16.46 - Popeye (VARA)
16.55 - De film van Ome Willem (VARA)
17.25 - OR Zeggenschap (VARA)
DUITSE TV
DUITSLAND I
(Reg. progr. NDR: 18 00 Eine ameri-
kanische Familie, tv-serie. 18.30 Act.
18.45 Kleuterserie. 18.55 Eine ameri-
kanische Familie, tv-serie. 19.25
Reg. magaz. 19.59 Progr.overz.
WDR: 18.00 Popmuz. 18.30 Teken
filmserie. 18.40 Popmuz. 19.15 Act.).
20.00 Joum. 20.15 Hochster Einsatz
in Laredo (A big hand for a little la
dy), Amer. speelfilm. 21.45 Docu-
DUITSLAND II
18.20 Slapstick. 19.00 Journ. 19.30
Reportages. 20.15 Derrick, politiese
rie. 21.15 Tegtineier klart auf, tv-
serie. 22.00 Act. 22.20 Cult, magaz.
22.50 Sport. 23.20 Wege zum Ruhm
(Paths of Glory), Amer. speelfilm.
00.45 Journ.
DUITSLAND III WDR
18.00 Hallo Spencer, tv-serie. 18.30
Cursus economie. 19.00 Vryetijds-
magaz. 19.45 Cult, magaz. 20 00
Journ. 20.15 Document. 21 00 Re
port. 21.30 Rehg. progr. 22.00 Tage-
BELGISCHE TV
BELGIË VLAAMS
18.00 Tekenfilmserie. 18.15 Kleuter-
progr. 18.30 Open School. 19.00
Slapstick. 19.05Gastprogr. 19.35 Me-
ded. en Morgen. 19.45 Journ. 20.10
Weerber. 20 15 Het gebeurde tussen
12 en 13 uur (Fr<
18.00-20 15 Zie NET 1. 20.15 Muzik.
serie. 21.10 Document. 22.00-22.30
Cult akt.
De IKON zendt vanavond een reportage uit, over de gif-affaire
in de Vogelmeerpolder. 'Broek in Waterland, een besmet dorp' luidt
de titel van het programma.
Het is een film, waarin mensen uit Broek in Waterland aan het
woord komen. Hoe gaat de bevolking om met de angst en onzeker
heid over de vervuiling van hun omgeving? Dat is het gezichtspunt
van waaruit de IKON het gifschandaal belicht.
Mensen die in het dagelijks leven vaak langs elkaar heen leefden,
zijn door de bedreiging van het giftige chemische afval op de stort
plaats plotseling bij elkaar gedrevenZe gaan zich teweerstellen. Ze
komen aan de grens van de burgerlijke ongehoorzaamheid en drei
gen die grenzen nu ook over te steken. Hoe komen ze zover0
Op de stortplaats in de Vogelmeerpolder liggen naar schatting ten
minste 10.000 roestige vaten met giftig chemisch afval. In twee
vaten zijn sporen van het uiterst gevaarlijke gif dioxine aangetrof
fen. De IKON heeft opnamen gemaakt in de periode van ongeveer
eind oktober vorig jaar tot eind december. De allereerste ontwikke
lingen, maar ook het actuele nieuws, komen derhalve niet aan bod.
De omroep ziet dat niet als een tekortkoming. Men heeft, zich na
drukkelijk gericht op de reactie van de bevolking. Ook technische en
politieke aspecten van het probleem komen aan de orde. Maar on
voldoende. Het beeld wordt hierdoor enigszins scheef getrokken
Voorts wordt onvoldoende duidelijk, of alle inwoners nu werkelijk
zo bang zijn voor het gif, dat via de sloten rondom de stortplaatsen
gemakkelijk door kan stromen naar de andere (talrijke) waterwe
gen in Broek in Waterland. De actiebereidheid van het burgercomi-
tè 'Vuil Stortplaats Broek' wordt ondersteund.
Emotionele reacties van bijvoorbeeld een huisvrouw en een arts, die
zegt: ,Je moet vechten om je ogen open te houden, wantje zou ze veel
liever sluiten", tonen wel aan hoe gevoelig de problematiek ligt.
Maar de autochtone bevolking reageerde aai
tigder. Zij hadden er moeite mee om mensen
als hun vertegenwoordigers te zien. Of er mi
vaag.
Aan minister Ginjaar van volksgezondheid
worden gevraagd zondagmorgen in een radioprogramma v
IKON op Hilv. 1 commentaar te leveren op deze uitzending
dag, 22.55 uur, Ned. 1).
•ankelijk veel gema-
2n het burgercomité
vel eenheid is, blijft
nilieuhygiëne zal
VRIJDAG 30 JAN.
HILVERSUM I
KRO: 18.11 EéhO 18 .Si Pun! uit
19.55 Overweging. 20.02 (S) Country
time. 21.02 (S) Nine o'clock jazz.
22.02 (S) Goal. NOS. 23 02 24 00 (S)
Met het oog op morgen VPRO 00.02
(S) De meest schaamteloze liefdes
nachten van 1981.
HILVERSUM II
jöuo Staandebij. OVERHEIDS-
VOORL 18.40 De Nederlandse An
tillen P P 18.50 Uitz. CDA VOO
19.00 Veronica-piano. (2110 2130
Accord). 22.30 Nws 22 40 NOS-
Cultuur Magazine. 23.30 (S) Horizon.
23.55-24.00 Nws.
HILVERSUM III
NOS: 18.03 (S) De Avondspits met
de Nationale Hitparade. 19.02 (S) De
rock en roll methode VPRO: 20.02
(S) Ook zo. 20.30 (S) Rub-a-dub.
22.02-24.00 S) Het PRO-
Radiotheatei.
ZATERDAG 31 JANUARI
HILVERSUM I
Ieder heel uur nieuws. VARA 7 03
(S) Hallo hier Hilversum. (8 03 Din
gen van de dag) 9 30 (S) De VARA
feliciteert. 10 30(S)Z I 12 30(S)Tus-
sen start en finish. 13 03 (S) In dt
Rooie Haan 1502 (S) Muziek uit
Studio 1.16.02 (S) De Speeldoos.
HILVERSUM II
TROS 7.00 Nws. 7 10 Ochtend-
gymn 7.20 TROS-Binnenkort 7 30
Nws 7 36 Aktua. 8 00 Nws 8 11 Op
uw gezondheid 8.30 Nws. 8 36 Toe-
raktua 9 00 Gvmn v dVTOU 9.10
Waterstanden 9 15 Onder de men
>or land- en tuinbouw. 12.30
Nws. 12 36 Aktua 13 00 Nws 13 11
Introductie Kernpunt 13 15 Van de
Binnenpagina 14 00 Kernpunt.
15 00 Spurt na sport 15 30 Kieskeu
rig. 16 00 Aktua Extra. 17 00 Aktua
Ext ra-Kamerbreed 17.24 Mcded.
17.30 Nws. 17.36 Aktua.
HILVERSUM III
Ieder heel uur nieuws. NCRV 7 02
(Si Popftiiiw o 03 (S) happy sound
10.03 (S) Popstation. 11.03 (S) Pop
non stop. 12 03 (S) Los vast 14 03 (S)
"*p stap. 15 03 (Si DilCO«tpfU
u3 (Sl NCRV-Zater ag-Sp rt
HILVERSUM IV
AVRO 7.00 Nws. 7.02 (S) Op een
klein stationnetje, s morgens in de
vroegte 8 00 (S)Klass met Caroline
9.00 Nws 9.02 (S) Piano-an l(L00(S)
Concerto Mattinale 12.00 Nws 12 02
(S) Liever de lucht in. 13 15 (S) Inlei-
ding op opera van Mozart 14.00
Nws. 14 02-17 00 (S) Opera van Mo-
