Wilde rozen niet alleen
voor 'openbaar groen'
@®EÊ3
5*» 7» 53»
Vele vormen
en groentinten
in schaduwtuin
DAT TV^S -PLAN
IS TOCH MAAR
TOF HOOR, MENSEN.
071-131141
Elke zaterdag
de personeelsrubriek
ÜRSIagerij Theo Onderwater
DRIEKAMER
APPARTEMENTEN
DINSDAG en WOENSDAG lveW««
WANTALS IK THUIS BEN
MOET M'N TV WERKEN.
sluit 2 dagen vóór verschijnen
op donderdag 15.30 uur.
Telefoon 071-144941
toestel 128 toestel 129
Ans de Bruin Cock Jufferman^
■JÏlF* Kempenaerstraat 69 Oegstgeest 071-154416
MAANDAG 26 JANUARI 1
VARKENSVLEES NU EXTRA VOORDELIG
WEEKEND
Stukje varkensfricandeau
500 gr. nu 5,95
Blanke varkensschnitzel
1,50
100 gr. nu
DINSDAG
5 kg speklappen
normaal 5 x 6,90 34,50
nu 25,-
Uw voordeel 9,50
WOENSDAG GEHAKTDAG
GEHAKT H.O.H.
1000 gr. nu b,9o
met gratis kruiden
Wilde of botanische rozen
groeien in tegenstelling tot de
meeste bekende tuinrozen op
hun eigen onderstam. Alle
tuinhybriden hebben deze
wilde soorten als voorouders.
Vreemd genoeg zijn deze ro
zen door de tuinliefhebbers in
een vergeethoekje geduwd en
worden ze nu hoofdzakelijk
toegepast in parken en in
middenbermen tussen ver
keerswegen. Toch hebben de
ze rozen een aantal belangrij
ke voordelen boven de hybri
den en trosrozen en zouden ze
in vele tuinen, in bepaalde ge
vallen zelfs in een klein tuin
tje, beter tot hun recht komen
dan de gekweekte soorte-
In de eerste plaats omdat ze veel
sterker zijn; zelfs op slechte
grond en ongunstige stand
plaatsen groeien wilde rozen
vaak uitstekend Bovendien
hebben ze niet veel onder
houd nodig, snoeien is eigen
lijk niet nodig als u regelma
tig wat oud en dood hout weg
haalt is het al goed. Verder
kunnen botanische rozen een
mooie, bloeiende en prak
tisch ondoordringbare haag
vormen om de tuin tegen hon
den, katten en andere „bin-
nenlopers" te beschermen.
De hoge soorten vormen een
hoge, dichte haag waarin
graag vogels nestelen en de la
ge, bodembedekkende soor
ten vormen een afscheiding
van uw tuin die het uitzicht
niet belemmert.
In een flinke tuin zijn de wilde
rozen prachtig toe te passen
in een heestergroep of als ach
tergrond van de border. In
een kleine tuin (en natuurlijk
ook in een grote) kunnen bo
tanische rozen erg mooi staan
als solitairplant in het gazon
bijvoorbeeld. De struiken
bloeien meestal in mei-juni
met enkele bloemen, sommi
ge soorten bloeien echter de
hele zomer door. In het najaar
wordt de bloei gevolgd door
een overvloed van rozebot-
tels, terwijl het blad soms ook
erg mooi verkleurt.
Een plaatsje in de volle zon
zorgt ervoor dat u wordt be
loond met een overvloed aan
bloemen. Verder is het ver
standig jaarlijks wat te mes
ten met organische mest of
compost. Omdat de struiken
nogal oppervlakkig wortelen
is schoffelen tussen de rozen
niet aan te bevelen omdat u
dan gemakkelijk de wortels
beschadigt. Om onkruid te
voorkomen kunt u het beste
„mulchen", het bedekken
van de grond met bijvoor-*
Tussen al deze bodembedek
kers komen mooie bladplan
ten en hogere planten die ook
in de schaduw bloeien. Enke
le mooie soorten zijn:
- Thalictrum. een tot 150 cm
hoog wordende plant met
mooie bloemen in trossen,
veelal wit of lila.
- Rodgersia aesculifolia, hoge
plant met bruin behaard blad
in vingervorm tot zo'n 150 cm
hoogte. De bloemtrossen ver
schijnen in juli en zijn wit.
- Hosta, mooie bladplanten,
waaiwan de bloei echter ook
vaak de moeite waard is.
Vooral hosta sieboldiana is
erg mooi met zijn grote
blauwgroene bladeren en in
juni-juli licht-lila bloeme-
- Bergenia eordifolia of schoen-
lappersplant, een mooie blad- 1
plant met grote, wintergroene
leerachtige bladeren en in het
vroege voorjaar rozerode i
bloemtrossen.
- Digitalis purpurea of vinger-
hoedskruid is een bekende
tweejarige plant met in de zo- tj
mer roze rode bloemtrossen S
tot zo'n 2 meter hoogte. Zaait
zichzelf gemakkelijk uit.
- Heracleum of bereklauw, J
mooie solitairplant voor de
schaduwtuin met zeer grote
bladeren en enorme bloem- J
schermen in juli-augustus.
Kan tot 3 meter hoog worde- j
Tot slot nog enkele vaste plan-
ten voor de schaduwtuin: J
brunnera macrophylla, cimi-
cifuga of zilverkaars, aquile-
gia of akelei, ligularia, primu-
la of sleutelbloem, alchemilla
mollis of vrouwenmantel, di- j
centra formosa of tranend
hartje, astilbe chinensis, gera-
nium of ooievaarsbek, con-
vallaria of lelietje-van-dalcn
en diverse varensoorten. j
Welke planten?
Enkele klimplanten, zoals de
klimmende hortensia, de kli
mop, de wingerd cn de kam
perfoelie zullen ook in de
schaduwtuin niet teleurstel
len. Daarnaast kunnen we
kiezen uit een behoorlijk aan
tal heesters die in de scha
duw, of liefst half-schaduw
ook prima gedijen. Hoe meer
schaduw, des te minder u van
de bloei hebt te verwachten,
maar daarom kunnen de
heesters evenwel nog zeer de
moeite waard zijn. Geschikt
zijn onder meer het peper
boompje, de kornoelje, hor
tensia, kamperfoelie-struik,
krentenboompje, rododen
dron, kardinaalsmuts en de
ranonkelstruik.
En dan natuurlijk de vaste plan
ten: eigenlijk de belangrijkste
groep in de schaduwtuin. In
de eerste plaats gebruiken we
in de schaduwtuin veel lage
en bodembedekkende plan
ten, met daarnaast enkele ho-
AAN DE HAVEN TE LEIDEN
In het havengebied van Leiden is een begin gemaakt met de bouw van
een bedrijfspand met vier driekamer appartementen. De appartemen
ten zijn gelegen in een - deels al gereed gekomen - recreatiegebied
met "naast de deur" een geplande jachthaven.
U leeft temidden van royale groenvoorzieningen, omringd door veel
water, met het comfort van deze tijd; een appartement dat wellicht
geheel aan uw woonwensen tegemoet komt.
De aDoartementen worden eventueel naar uw wensen afgewerkt. Het
is mogelijk de appartementen in ruwstaat aan te kopen.
De prijzen zijn van f 138.000,- tot 148.000,- v.o.n.
Voor nadere informatie omtrent aankoop en financiering kunt u te
recht bij
Europese Onroerendgoed
Belangen bv
Oude Singel 8 - 2312 RA Leiden
tel. 071-123.984/133.331
27 en 28 jan.
Uln^VHy BOnRHMWORSl
KARBONADE
tko ,H9 uveRMRST
vaak gebruikt voor het maken
van rozenolie.
Rosa gallica, Franse roos, een
struik die 150 cm hoog wordt,
in juni-juli met rose bloemen
bloeit en daarna oranje bot
tels draagt. Rosa glauca,
wordt ongeveer 200 cm hoog,
heeft roodachtige twijgen en
rose bloemen in juni-juli, het
blad is bruinrood.
Rosa moye-
sii, een grote struik met rode
bloemen in juni die bijzonder
geschikt is voor de tuin; voor
al de cultivar „Nevada" is erg
mooi met grote, witte bloe
men en sterk afstekende
goudgele meeldraden. Rosa
rubinginosa, Eglantier, grote
struik met haakvormige ste
kels en rose bloemen in juni-
juli, is erg geschikt voor een
haag en geurt altijd sterk naar
appels.
Corrie van Gorp; "We zochten een nieuwe TV. Het werd huren bij Skala
Haarlemmerstraat 168 Leiden
Wanneer je maar wilt Of naar
't toneel cabaret, filmhuis, ballet
museum't Cultureeljongeren Paspoort.
Iedereen onder de 26 jaar kan
ervan profiteren. Een hêêljaar lang
voor maar 6 gulden 50!
In elke stad van Nederland.
Informatie?: Vraag maar op je
gemeentehuis. Of biel 033 - 51908
beeld afgemaaid gras, blad of
een ander organisch mate
riaal.
De meeste botanische rozen
kunnen we zelf heel eenvou
dig vermeerderen door afleg
gen of door zaaien. Voor het
zaaien gebruiken we rijpe za
den uit de bottels die gewas
sen worden en in een bloem
pot met een mengsel van zand
en aarde gelegd worden. Bui
ten op een licht beschaduwde
plaats neerzetten en rustig
wachten tot de jonge plantjes
komen.
Langsblijvend
Rosa nitida, een struikje met
glimmende blaadjes en (in ju
ni-juli) alleenstaande rose
bloemen, geschikt voor haag
jes, erg stekelig. Rosa pimpi-
nellifolia, duinroosje, een zeer
dichte struik met veel onder
aardse uitlopers, zeer steke
lig, bloemen wit, rose of geel
en mooie zwarte bottels. Rosa
rugosa, Japanse bottelroos,
een brede struik met rode of
witte alleenstaande bloemen,
soms enkele bijeen, de rode
bottels zijn appelvormig cn
geschikt voor jam e.d., de
bloemen zitten van mei tot au
gustus aan de struik, heeft
zeer veel hybriden.
Rosa canina, hondsroos, bloeit
in juni-juli met rose bloemen,
kan 250 cm hoog worden. Ro
sa centifilia, honderdbladige
roos, heeft groene twijgen en
gevulde, grote, rose bloemen
in juni-juli. Bekende hybride
hiervan is de mosroos, die
vroeger erg veel gebruikt
werd en mooie struik vormt
met geurende bloemen. Rosa
damascena, Damascener
roos, grote struik met in juni-
juli grote bloemen in rood of
blauwachtig. De hybride
„Trigintipetala" heeft sterk
geurende bloemen en wordt
Jammer genoeg is niet iedereen
bevoorrecht met een zonnig
tuintje, waar zonder veel
moeite allerlei vrolijk ge
kleurde bloemen ieder jaar
weer trouw staan te bloeien.
Sommigen moeten na ver
loop van enige tijd tot hun
spijt constateren dat er in hun
tuin helaas „niets" groeien
wil. omdat er te weinig zon in
komt. Vooral in de binnenste
den komen deze tuintjes nog
al eens voor, vanwege de om
ringende bebouwing. Maar
ook in de nieuwbouw kunnen
niet alle tuinen even gunstig
ten opzichte van de zon liggen
cn moet men wel eens genoe
gen nemen met een tuintje op
het Noorden.
Toch kan juist zo'n schaduw
tuin erg mooi zijn, voor de
liefhebber vaak zelfs mooier
dan een zontuin met de vele.
felle kleuren, mits men de
juiste beplanting kiest. In
zo'n tuin kan vooral in het
voorjaar, als de bomen en
struiken nog niet vol in het
blad zitten, allerlei kleurigs
bloeien. Later in het seizoen
zullen vooral de bladvormen
en de vele tinten groen de
sfeer in zo'n tuin bepalen.
Kleurige eenjarigen, rozen,
riddersporen, enz. kunt u be
ter achterwege laten; zorg
voor variaties door middel
van hoogteverschillen en
mooie combinaties van plan
tengroepen met verschillen
de bladvormen en -kleure-
De ligularia is een prachtige plant voor de schaduwtuin. die wel zo'n 150
cm hoog kan worden en in juli-augustus bloeit met prachtige oranje-gele
bloemen in grote trossen bij elkaar.
altijd keus uit de nieuwste modellen, u kunt ruilen wanneer u maar wilt
u bent af van alle onverwachte kosten. Skala berekent u nóóit meer
dan de van tevoren afgesproken maandelijkse huurprijs geen hoge
investeringen voor aanschaf gratis TV-tafel of standaard geen
koopverplichting: nóg vrijblijvender kan het niet u bepaalt zelf
tuurt, met Skala'sTV Plus Plan kunt u alle kanten op. Hoe langer
lager de prijs Skala IVHSI video te huur voor bijv. 6,12,24
maanden en langer: huurprijsverschil tussen 6 en 24
maanden maar liefst zo'n 20* o65 dagen per jaar
gratis service. Vóór 2 uur 's middags gebeld,
gegarandeerd dezelfde dag geholpen. Natuurlijk ook
op zon- en feestdagen kortst mogelijke huurperiode
slechts zes maanden aantrekkelijke reductie bij
vooruitbetaling een Skala televisie gratis op proef als
u dat wilt voor nog geen tientje per week kunt u al
onbezorgd van het Skala-TV-Plus-Plan genieten
Wilde rozen veel sterker dan gewone tuinrozen.
gere plantengroepen of hoge
solitairplanten.
Geschikt voor bodembedek
king in de schaduwtuin zijn
bijvoorbeeld:
- Zcnegroen of ajuga repens,
waarvan we vooral „rubra"
met ^roodbruin blad en don
kerblauwe bloemaartjes in
mei-juni, veel zien.
- Lieve-vrouw-bedstro of aspc-
rula odorata, met mooi fris
groen blad en witte stervor
mige bloemetjes in het voor
jaar.
- Gele dovenetel of lamiastrum
galeobdolon, een groenblij-
vende bodembedekker die
nogal sterk woekert; meestal
zien we de soort met het bonte
blad, die ook in de schaduw
tuin erg mooi uitkomt.
- Klimop of hedera helix, een
alom bekende plant die zelfs
in diepe schaduw kan staan,
geschikt als bodembedekker
en als klimplant.
- Pachysandra is een halfstruik-
je dat uitstekend in de scha
duw op droge grond gedijt. In
april-mei witte bloempjes in
trosjes bijeen. Het lichtgroe
ne blad blijft ook 's winters
aan de plant.
- Tiarella is een leuk bodcmbc-
dekkend plantje dat in juni
mooie witte bloemaartjes
draagt en in het najaar
bronskleurig blad krijgt.