8l!£kUL0
"Soms lijkt het of we
soort fanclub hebben"
Stichting Reinwater:
"Stop de zoutlozingen
Super-grutter Jan van den Broek blijft groeien
Reportage
Advies: alternatieve
geneeswijzen erkennen
D'66: bureau
voor klachten
krantelezers
Hotel NOORDZEE
VRIJDAG 23 JANUARI 1981
PAGINA 17
Door
Jan Westerlaken
Bezuinigen. Op alle fronten wordt een pas op de
plaats gemaakt. Niemand uitgezonderd: de consu
ment niet, het bedrijfsleven niet. Zaken sluiten aan
de lopende band. Nieuwe komen er niet voor terug.
Hoewel
't Is vreemd. Maar met super-grutter Jan van den
Broek, directeur van een keten van Digros-super-
markten, ligt dat anders. Of hij opent nieuwe za
ken, of hij onderhandelt om ergens te beginnen.
Zijn laatste uitbreiding: twee nieuwe bedrijven in
Leiden erbij. En dat is nog lang niet het einde. Want
Van den Broek zit 'boordevol plannen'
Wie is deze man die in nauwelijks acht jaar, samen
met zijn vrouw en hulp van twee medewerkers, in
middels een gigantisch concern heeft opgebouwd.
Hoelang denkt hij nog te kunnen groeien; zij de
banken niet argwanend als de 'kruidenier' wéér
eens om geld komt: of is het een prestige-kwestie
eigenaar te zijn van zoveel supermarkten.
lisse - met de paplepel is het hem als het ware ingegoten.
Het piepkleine melkwinkeltje middenin Amsterdam.
Daar is het allemaal begonnen. Met flessen sorteren toen
'ie zeven jaar was; met bonbons wegen en worst snijden
als jochie van tien en vier jaar later een beetje 'baas' spe
len. Want dat kon in die tijd. Hét grote morpent voor Jan
van den Broek? Zijn vader, Dirk, was de eerste midden
stander in Nederland die een supermarkt opende.
Het grijze ruitjespak zit de super-grutter (36) als gegoten.
Niet een secretaresse, maar zélf komt hij de houten trap
af om zijn gasten te begroeten. Zijn kamer, op de eerste
verdieping, is vrij groot. Eenvoudig ingericht: een mini
televisie, een bureau aan de ene kant, een lange tafel met
wat stoelen er omheen in de andere hoek. Op de kast
staat een koffiekan, ernaast wat plastic bekertjes. Van
den Broek schenkt zijn bezoekers zélf een bak koffie in.
Wij zeggen rustig tegen een bediende, hé, joh, jij moet eens naar de kapper
Sngeland
,Ik hoor het mijn vader nog zeggen
toen ik van school kwam: stude
ren of werken, wat wil je? Nou,
de keus was voor mij niet zo
moeilijk. Werken en niet verder
leren. Maar ik mocht niet thuis
blijven. M'n vader kocht een en
kele reis Engeland voor me en ik
moest maar zien dat ik me redde.
Het eerste jaar wilde hij mijn ge
zicht niet zien, liet 'ie weten."
3een punt. Jan van den Broek
vond zijn weg. Waar anders dan
in een supermarkt verdiende hij
zijn boterham? Zijn slapie daar
was de huidige directeur van-
....Edah.
Na een jaar hield hij het in Enge
land inderdaad voor gezien. Te
rug naar huis was er echter niet
bij. De jonge ondernemer richtte
zijn blik nu op Frankrijk. Daar
had hij het geluk mee te mogen
werken aan de opbouw van één
der grootste supermarkten van
dat land.
Twee jaar was 'ie van huis toen de
militaire dienst hem dwong naar
Nederland terug te keren. Erna
bij z'n vader werken. In de prak
tijk brengen wat in het buiten
land was opgedaan. Jan van den
Broek herinnert zich uit die tijd
nog de 'gillende biljetten' voor
de etalage-ramen.
'Zoontje'
Dan breekt de tijd aan dat hij Wel
eens wat voor zichzelf wil begin
nen. "Ik wilde niet mijn hele le
ven het zoontje van de baas blij
ven. Dat was niks voor mij." Ze
venentwintig jaar is Jan van den
Broek als hij in Katwijk een be
drijfje koopt. Om er een dran
kenhandeltje te starten. Eerst
was de zaak een paar dagen in de
week open, later van maandag
tot en met zaterdag.
Maar de ondernemer is niet tevre
den: hij wil meer. Krijgt van de
gemeente teostemming om aan
de distilleerderij een 'loodsje' te
bouwen. Om er levensmiddelen
te verkopen. Dat was uiteindelijk
z'n échte vak. Daar begint de
succesvolle carrière van de za
kenman.
Over rozen is het zeker niet altijd
gegaan. "Ik heb wat problemen
gehad", zucht Van den Broek en
schudt het hoofd. "Ja, samen
met mijn vrouw en twee mede
werkers hebben we dit bedrijf
van de grond af opgebouwd."
De concurrentie was moordend, de
tijd moeilijk. "Je kreeg geen
kans om na te denken. Allerlei
middeltjes bedachten we om het
voor de huisvrouw zo aantrekke
lijk mogelijk te maken. Nee, niet
wij vulden de vakken. Lieten we,
na sluitingstijd, een ploeg vrou
wen voor opdraven. Want tegen
hen konden wij zeggen: zet er
maar neer zoals u uw keukenkast
inricht. Overdag hadden we op
die manier de tijd om het perso
neel wegwijs te maken. We
werken nu nog met dat systeem.
In Katwijk lopen zeker zestig
huisvrouwen rond die dit werk
voor ons doen."
Sassenheim
Digros kreeg een winkel in Sassen
heim. De 'hele' middenstand
stond op haar achterste benen.
Hoe de gemeente het in haar
hoofd durfde te halen zo'n be
drijf toestemming te geven om
een supermarkt te beginnen. Nu
willen ze de 'kruidenier' vooi
geen goud kwijt. Van den Broek
"De winkels in de directe omge
ving zetten, na onze komst, der
tig procent meer om. Ja, dat is uit
een onderzoek naar voren geko-
Noordwijk klopte zelf bij de grut
ter aan of hij er iets voor voelde
naar de badplaats te komen. De
opslagplaats in Voorhout werd
veel te klein. Zij verhuisde
Lisse. "We werden gewoon ge
dwongen, omdat we er niet
mochten uitbreiden. Werkelijk
we zakten daar letterlijk door de
vloer
De 'toverformule' van Digros? Jan
van den Broek lacht. Beant-
DEN HAAG (ANP) - De
stichting "Reinwater"
heeft gisteren in een brief
aan minister Tuijnman
van verkeer en waterstaat,
minister Ginjaar van
volksgezondhied en aan
staatssecretaris Van der
Mei van buitenlandse za
ken gevraagd op de ko
mende Rijnconferentie
(maandag in Wassenaar) te
eisen dat de zoutlozingen
van de Franse kalimijnen
nog dit jaar worden stop
gezet. Er is volgens de
stichting geen enkele
rechtvaardiging meer te
vinden voor verdere ver
traging.
In de brief schrijft de stichting dat
inmiddels al zoveel onderzoek is
verricht dat nu knopen doorge
hakt moeten worden.Ook vraagt
de stichting de bewindslieden tij
dens de conferentie niet meer uit
te gaan van het principe dat de
vervuilde betaalt.
Voorts is de stichting van mening
dat niet alleen de kalimijnen,
maar alle zoutlozers op de Rijn
hun activiteiten moeten stopzet
ten
De verantwoordelijke ministers
van de vijf Rijnoeverstaten ko
men maandag bij elkaar om te
zoeken naa nieuwe mogelijkhe
den om de zoutbelasting van de
Rijn te verminderen. Nederland
nam het initiatief tot deze vijfde
ministerconferentie om de im
passe te doorbreken die is ont
staan doordat het in december
1976 in Bonn ondertekende zout-
verdrag in Frankrijk geen parle
mentaire goedkeuring kon krij
gen. De voorgestelde methode
van injectie van het naar uit de
kalimijnen stuitte op onoverko
melijke bezwaren van de bevol
king in de Elzas.
Omdat op ambtelijk niveau geen
overeenstemming werd bereikt
over een andere wijze van opslag,
hoopt Nederland dat door middel
van de ministersconferentie op
politiek niveau een oplossing van
het langslepende zoutprobleem
gevonden kan worden.
Op de conferentie kunnen de mi
nisters kiezen uit vijf mogelijkhe
den: afvoer van het afvalzout per
schip over de Rijn en lozing in de
Noordzee, injectie in de diepe on
dergrond van de Elzas, terugvoe
ren in verlaten gangen van de ka
limijnen, vestiging van een zout
fabriek in de Elzas of transport
per pijpleiding naar Lotharingen
als grondstof voor de soda-
industrie.
Het ministerie van verkeer en wa
terstaat verwacht dat de be
windslieden de internationale
rijncommissie zullen vragen
twee of drie mogelijke oplossin
gen in detail uit te werken. Op een
waarschijnlijk in juli te houden
volgende ministersconferentie
zal een definitief besluit worden
genomen.
DEN HAAG (GPD)- De zogenaam
de alternatieve geneeswijzen
moeten worden erkend, in wette
lijke maatregelen worden vervat
en in het ziekenfondspakket wor
den opgenomen. Beoefenaars
mogen niet strafrechterlijk wor
den vervolgd. Onderzoek naar
deze geneeswijzen en opleiding
van beoefenaars moeten worden
bevorderd. Aldus enkele aanbe
velingen van het rapport dat de
commissie-Muntendam vandaag
aan de regering uitbrengt.
De staatscommissie, die de kwestie
der alternatieve geneeswijzen
heeft onderzocht, werd in mei
1977 geïnstalleerd, nog onder het
ministerschap van mevrouw Ire
ne Vorrink (volksgezondheid).
Zij heeft eenmaal tussentijds ver
slag uitgebracht, waarbij werd
gesteld dat acupunctuurbehan
deling met voorrang zou moeten
worden erkend en voor zieken
fondsvergoeding in aanmerking
zou moeten komen.
DEN HAAG (GPD) - Er zou een
ombudsman voor de pers,
naar Zweeds model moeten
komen, die de belangen van
de lezer van een krant, een
opinieblad of een tijdschrift
moet beschermen. De vrije
meningsuiting van de journa
list staat vanzelfsprekend
voorop, maar tegen aanvallen
op de persoonlijke levens
sfeer (laster, leugen, beledi
ging), met name vanuit de
roddeljournalistiek, moet op
getreden kunnen worden.
Zo'n ombudsman zou niet al
leen binnengekomen klach
ten moeten behandelen, maar
zalf ook klachten moeten
kunnen indienen.
Dit is het oordeel van de Werk
groep Kunsten en Media van
het wetenschappelijk bureau
van D'66 in een gisteren ver
schenen discussienota.
Om de belangen van de lezer te
beschermen, zou er volgens
de werkgroep ook gedacht
kunnen worden aan invoe
ring van een regeling over
eenkomstig artikel 38 van de
Omroepwet, dat de verplich
ting tot rectificatie en inscha
keling van de rechter in
houdt.
woordt een telefoontje en werkt
tussendoor ook nog even een
'klant' af die wat kleding voor z'n
personeel komt laten zien. "Wij
letten op de kleintjes, hè? En dat
spelen we door naar de consu
ment. Daar blijven we heilig in
geloven. Een dure top,
hebben we niet. Onze
weten best wat goed is voor de
klant. Geld over de balk smijten
doen we niet."
Digros is één van de weinige mid
denstanders die almaar groeit.
Hoe is dat mogelijk. Een presti
ge-kwestie?
^Vergeet het maar", roept Van den
Broek uit. "De mensen vragen
om onze zaak. Je wordt gewoon
gedwongen naar nieuwe moge
lijkheden te zoeken. Het lijkt
soms of we een soort 'fanclub'
hebben. Stapels brieven krijgen
we van mensen hoe ze ons zou
den kunnen helpen om een win
kel in de buurt te beginnen. En
consumenten die schrijven dat
ze met een man of twaalf een
busje huren om bij ons inkopen
te doen. Erg leuk allemaal."
"Wanneer je een goed bedrijf hebt,
zul je dergelijke moeilijkheden
niet ontmoeten. Ik heb in elk ge
val nog nooit problemen met de
bank gehad. Gelukkig niet zeg
Al wil ik een heel winkelcentrum
overnemen, dat is geen punt
voor ons. Inwoners van Leider
dorp hebben me gesmeekt asje
blieft in dat nieuwe centrum een
zaak te openen. Ja, ik wil heus
wel. Maar de gemeente werkt
niet mee. Heeft bepaalde afspra
ken, zegt ze."
Streng
Kleintjes
Zijn groei-drift, gaat die niet ten
koste van de kruidenier op de
hoek. Die kan tegen zijn lage
prijzen niet concurreren
Van den Broek schudt heftig met
het hoofd. Spreidt de armen uit
en beweert: "Juist niet! Als die
kleine zelfstandige zich specia-
listeert, zal het hem goed gaan.
In onze supermarkten vragen we
een bakker of slager. Zoiets doen
wij niet. Dat moet je aan specia
listen overlaten. Daarom denk ik
dat onze groei niet ten koste van
hen gaat. Natuurlijk, wel van za
ken die toch al van plan waren
om de pijp aan Maarten te ge-
Jan van den Broek waakt ervoor
om niet té groot te worden. "Dan
word je log en kun je je niet ge
makkelijk meer bewegen. Weet
je, dan krijg jet het effect van de
mug en de olifant. Kun je nauwe
lijks nog manoeuvreren. Dat wil
len wij te allen tijde voorkomen.
Digros heeft overal ook vrij klei
ne zaken (vierhonderd vierkante
meter). Een directeur die daar te
werk is gesteld kan zo'n bedrijf
Vaak moet hij naar de bank. Voor
geld. Hij zal niet zelf alles finan
cieren. Geeft dat nooit bedenkin
gen?
Zijn personeel heeft Jan van den
Broek leren kennen als
'strenge' baas. "Wij willen dat de
mensen met een dichte jas lopen
en geen sigaret in hun gezicht
Bij ons kunnen we zeggen hé
jóh, je haar is te lang, ga jij
een keer naar de kapper! Is toch
heel normaal? Of niet soms? Ze
ker, de volgende dag kun je zien
dat ze er aandacht aan hebben
besteed. Ach, het hoeven heus
geen paradepaardjes te worden.
Wel netjes. Meer verlang ik niet."
Zijn vrouw heeft nog altijd een be
langrijke taak in de ogen van
haar man. "Ze moet niet bij mij
winkelen. Laat ze maar naar een
ander gaan. Blijf ik op de hoogte
met de prijzen en, wat ik vooral
belangrijk vind, de sfeer die in
een bedrijf heerst. Mijn vrouw
heeft voor zulke zaken een goed
oog. Nee, ze is niet altijd direct in
de buurt te vinden. Ook in een
gebied waar wij geen winkels
hebben."
Een (heel) groot winkelbedrijf, vele
malen groter dan Digros, zou
hem hebben benaderd voor een
topfunctie
"Nou, laat ik duidelijk zijn: ik ben
niet in de markt. Bovendien, ik
houd té veel van mijn zaken. Ik
ken de heren Heijn erg goed.
Misschien is er wel eens een
grapje over gemaaktSerieus
hebben we er nooit over ge
praat."
Als Van den Broek op dit moment
weer zo'n bedrijf als Digros zou
moeten opbouwen. Zou hij daar
kans toe zien en zou hij het ook
doen?
"Neem het geval van slager Tee-
kens uit Leiden. Overkomt mij
zoiets, dan begin ik ook op
nieuw. Met één winkeltje. Want",
glimlacht de grutter, "ik geloof
niet dat ik ergens als bedrijfslei
der zal kunnen aarden
(ADVERTENTIE)
Wegens verschepings-
r annulering zal de volgende
partij, in Perzië handgeknoopte
tapijten, bestemd voor Engeland,
direkt aan het publiek verkocht
worden. Deze Perzische tapijten,
getaxeerd door de heren Kollner en Mehli te
Rotterdam, zijn door de belanghebbenden
vrijgegeven om te worden verkocht voor minder dan
de helft van de oorspronkelijke waarde.
Anatols, maar ook Mossouls, leidsels, kussens, (1000 stuks)
vanaf f 59,-
Beloudch,(112stuks),ca.90x150cm,waarde"f 1050,-nu f 395,-
Zelfs enkele voor f 295,-
HerizOld, 135x225cm,waardef2250,- nuf 875,-
Heriz, 170 x240 cm, waarde f 2450,- nuf 985,-
Kaskay, (40 stuks) de echte in de bergstreken door
primitieve nomadenstammen geknoopte tapijten van
weergaloze schoonheid, die zeker 20 tot 30 jaar geleden
vervaardigd zijn, waarde f2750,- nu f 1095,-
Hamadan, 166 x 240 cm. waarde f 3575,- nu f 1375,-
Ardabil, 197 x 302 cm, waarde f 4750,- nu f 1750,-
Konagkend, 175 x 248 cm, waarde f 6750,- nu f 2250,-
Cashmire zijde, 127 x 192 cm, waarde f 12.750,- nu f 4250,-
Bidjar, 166 x 235 cm, waarde f 14.800,- nu f 5900,-
Tabriz, 246 x 356 cm, waarde f 14.500,— nu f 6900,-
Naïn, 133 x 238 cm, waarde f 16.500,- nu f 6750,-
Marokkaanse berbers, de zwaarste kwaliteit:
200 x 300 cm, waarde f 2075,- nu f 975,-
170 x240 cm, waarde f 1575,- nu f 675,-
Enkele boerenkleden, slechts f 475,-
Alle tapijten zijn voorzien van een certifikaat van
echtheid. Inruil van oude kleden mogelijk. Met
een gedeeltelijke aanbetaling, kunnen wij deze
tapijten voor u reserveren.
De tapijten zijn te bezichtigen:
zaterdag 24 januari
van 11 tot IS uur
K.W Boulevard 8, Noordwijh
koning der tapijten
Schagen
telefoon (02240) 134 44
