Mijn film is niet typisch Duits
„nir „miP"
Dressed to kill: Brian de Palma
benadert niveau van Hitchcock
ui"' a r ,iiiii""
Steve McQueen voorde laatste
keer zichzelf in The Hunter
r jir JF-a
Het broedsel is een van
de betere griezelfilms
'"HU., "UW,,
VRIJDAG 23 JANUARI 1981
''tl.. '«lllll,,. S|
Dressed to kill; regie:
Brian de Palma; hoofd
rollen: Michael Caine en
Angie Dickinson; thea
ter: Lido 1, Leiden; 16
jaar.
iiiiiiiiiiMiiiiimiiiiiiiiiiiiiii
Zo op het eerste oog is Dressed
to kill vooral dé film van
Angie Dickinson. Een tame
lijk middelmatige actrice,
die niettemin dankzij de rol
van sergeant Pepper in de
gelijknamige politieserie
enige faam verwierf. Het is
verrassend dat juist zij een
hoofdrol kreeg in Dressed to
kill, toch niet de eerste de
beste film. Nog verrassender
is echter dat de 49-jarige
Dickinson zich al in dc eer
ste sèene in vol ornaat aan
het nietsvermoedend bio
scooppubliek toont. En geef
toe: we (althans de mannen
onder ons) waren allemaal
wel een beetje benieuwd
wat Pepper zonder pistool
en politiepenning te bieden
had. Beschouw dit nu niet
direct als een vrouwvijandi
ge opmerking. Angie heeft
zelf al gezegd dat ze het als
een compliment opvat een
sexsymbool te worden ge
noemd. Dat ze een dergelijk
predikaat op de valreep van
haar vijftigste verjaardag
krijgt opgeplakt, is een nog
groter compliment (al zal ze
het zelf niet zo leuk vinden).
Los nu even van de erotische
kant is Dressed to kill echter
toch in de eerste plaats de
film van regisseur Brian de
Palma. Al jaren probeert hij
met wisselend succes het ni
veau van zijn grote voor
beeld Alfred Hitchcock te
bereiken en nog nooit was
hij er zo dichtbij als nu met
Dressed to kill. Opmerkelijk
want zijn voorlaatste pro-
dukt The Fury miste nu juist
alle facetten die het werk
van Hitchcock zo adembene
mend maken. Maar De Pal
ma blijkt eindelijk zijn
thriller-lesje te hebben ge
leerd. Les 1 'spanning wordt
allereerst gecreëerd door al-
De 49-jarige
Angie Dickinson
speelt een hoofdrol
in Dressed to kill,
de film die in de
Verenigde Staten
heel wat stof deed
opwaaien.
leen de suggestie van ge
vaar' heeft hij nu vrijwel ge
heel onder de knie. Een per
fect voorbeeld daarvan is de
scène, waarin Kate Miller in
i zit. Er gebeurt
niets bijzonders, maar door
de voorbeeldige, haast ze-
lingen wordt een spanning
opgebouwd, die je op het
puntje van je stoel zet.
Verder blijkt De Palma nu ook
te beseffen dat grootse
slachtpartijen averechts en
afstompend werken (films
als Carrie'en The Fury lie
pen daarop stuk). Niet dat
het er minder bloederig aan
toe gaat in Dressed to kill
(daarvoor is het gehanteerde
scheermes ook te scherp),
maar het wordt met minder
bombarie geregistreerd.
Gelukkig heeft Brian de Pal
ma bij al dat hosanna-ge
roep niets van zijn branie
verloren. Want het getuigt
toch van durf om al na een
kwartier je hoofdfiguur Ka-
te Miller aan reepjes te laten
snijden. Het publiek wordt
daarmee al snel een moge
lijkheid tot identificatie uit
handen geslagen. Maar het
hecht doortimmerde ver
haal, waarin werkelijkheid
en droomwereld op een in
trigerende manier in elkaar
overlopen, kan het hebben.
Soepel wordt overgescha
keld op zoon Peter, die fana
tiek op zoek gaat naar de
moordenaar van zijn moe
der en op Liz, het hoertje dat
getuige was van de moord.
Ten slotte nog een kleine kant
tekening bij al die jubel. Wie
geregeld deze 'wie-heeft-het-
gedaan-films' ziet, zal al vrij
snel zijn vermoedens over
de identiteit van de moorde
naar hebben. Het is jammer
dat hij op een beetje kinder
achtige manier op een
dwaalspoor wordt gebracht.
BART JUNGMAN
Ruim twee maanden geleden
overleed de 50-jarige Steve
McQueen aan kanker. The
Hunter is zijn laatste film.
Hij debuteerde in 1956 met
Sombody up there likes me
(met Paul Newman). In een
tijdsbestek van 24 jaar
maakte hij 28 films.
McQueen speelde in zijn
films over het algemeen een
wat norse, heldhaftige, maar
vooral individualistische fi
guur. In elke film stopte hij
'"lli, n<l|||i,'Hl)
The Hunter: met Steve
McQueen, regie: Buzz
Kulik; theater: Luxoi;
leeftijd: 16 jaar.
iiiniiiiii!i:iiniiiiiiHiiiiuuiu
een stukje van zichzelf; hij
speelde zoals hij was: een
man van weinig woorden.
In The Hunter is McQueen de
premiejager Thorson, voor
vrienden Papa. Hoewel je
zoiets meer zou verwachten
in een western is The Hunter
een eigentijdse film.
McQueen loopt er rond in
een piloten-jack, spijker
broek en op gympjes. Om
geld te verdienen, maar
vooral voor de spanning en
het zichzelf bewijzen pikt
Thorson misdadigers op en
levert ze af aan dc politie.
Steve McQueen trakteert
ons op een paar prachtige
scèenes, zoals een achtervol
ging in een parkeergarage,
waarbij hij - onhandig als in
The Hunter met auto's om
springt - niet alleen de hele
boel kort en klein rijdt,
maar ook zijn "prooi" zó in
het nauw drijft, dat deze van
de hoogste verdieping (zoals
het hoort) met een schitte
rende boog in het water be
landt. Een andere - niet alle
daagse situatie - is een ach
tervolging in een maaima-
chine dwars door een boe
renland, waar de mais bijna
twee meter hoog staat.
Tussen de bedrijven door is
hij thuis bij zijn vriendin
Dotty (Kathryn Harrold), die
in verwachting is van hepi.
Dat hij daar niet zo gelukkig
mee is steekt hij niet onder
stoelen of banken. Na lang
aandringen gaat hij uitein
delijk met Dotty mee naar
zwangerschapsgymnastiek.
Het behoeft geen verklaring,
dat hij zich daar alles behal
ve op zijn gemak voelt. Hij
weet op dat moment dan ook
niet, dat het schijntje kennis
dat hij daar oppikt hem nog
van pas komt, wanneer aan
het eind van de film de baby
Steve McQueen in The Hunter -
laatste rol voor zijn dood.
in de auto wordt geboren.
Hoewel McQueen-fans het
zeker niet zijn beste film
vinden, laat the Hunter ons
toch uitstekende momenten
zien, die het bioscoopbezoek
de moeite waard maken.
ANNELOES TIMMERIJE
In griezelfilms heb je soorten
en maten. De onzinnige, die
je alleen maar laten schrik
ken door onverwachte grie
zeligheden. Ze zijn verder
zonder verhaal en hebben
weinig spanning. Dan heb je
de uitschieters en gewone
redelijke. Zo'n laatste 'thril
ler' is "Het broedsel".
Nola is een gestoorde vrouw
die in therapie gaat bij de
vreemde psychiater Dr. Hal.
Hij heeft een centrum voor
psycho-plasma, een nieuw
soort geneeswijze. De man
van Nola vertrouwt het hele
zaakje niet, omdat hun doch
tertje Candy na een bezoek
aan haar moeder onder de
blauwe plekken en bulten
terugkomt. Hij gaat op on
derzoek uit en ontdekt
vreemde dingen. Tegelijker
tijd doden vreemde wezens
de ouders van Nola en later
ook de onderwijzeres van
"Het Broedsel", regie: Da
vid Cronenberg, hoofd
rollen: Oliver Reed en
Samantha Eggar, thea
ter: Trianon, leeftijd: 16
jaar
liiiiiiiiiiiiiiiiiiiimmtiiiiiiiii
Candy. Na de laatste moord
is Candy spoorloos verdwe
nen. Haar vader spoort haar
op en komt tot vreselijke
ontdekkingen.
De regisseur heeft in 'Het
broedsel' nauwelijks ge
bruik gemaakt van overbo
dige effecten. De langzaam
opgebouwde spanning en de
begrijpelijkheid van het
verhaal maken de film het
aanzien meer dan waard.
MARIJKE KOOL
UTRECHT Op de deze week gehouden Utrechtse film-
week was Sonntagskinder van de Duitse cineast Michael
Verhoeven een opmerkelijke inzending. De film gaat
over de invloed van de Tweede Wereldoorlog op onder
linge relaties aan het Duitse thuisfront. Verhoeven was
in Utrecht aanwezig om zijn geesteskind toe te lichten.
Deze arts. die vijfjaar geleden zijn
stethoscoop aan de wilgen heeft
gehangen, zorgde tien jaar gele
den met zijn film "O.K." voor een
groot schandaal.
De indertijd op het festival van
Berlijn gepresenteerde film
„O.K.", gaat over een paar Ame
rikaanse militairen die in Beierse
bossen vreselijke dingen uitvoe
ren met een meisje. Hij was be
doeld als een allegorie op wat de
Amerikanen in Vietnam aan het
uitvreten waren. De heftige ver
ontwaardiging die de film later
ook in Nederland opriep, kwam
deels voort uit het vermoeden bij
sommige critici dat Verhoeven
voor die vreselijke combinatie
van sex en geweld „Vietnam" al
leen als alibi had willen gebrui
ken. Terwijl anderen de bedoe
lingen wel degelijk hadden on
derkend en juist hels werden
omdat Verhoeven de integriteit
van de Amerikanen in Vietnam
ter discussie dorst te stellen.
„Met die film ben ik toen mijn tijd
gewoon vooruit geweest", zegt
de regisseur nu. „In 1970 was het
in Duitsland en Nederland nog
niet tot de massa doorgedrongen
hoe fout en hoe erg de Amerika
nen tekeer gingen. De protesten
uit de studentenbeweging had
den nog geen echo. Pas veel later
heeft men mijn film gerehabilli-
teerd".
„O.K." was de film die Michael
Verhoeven samen maakte met
de Nederlandse producent Rob
Houwer. Eerder waren uit hun
samenwerking twee sex-kome-
dies - Hoppe, Hoppe Reiter en
Der Bettenstudent - voortge
sproten. En die films hebben
toen Houwér het fortuin opgele
verd waarmee hij zich nadien in
Nederland ging vestigen om vier
succesfilms te gaan maken met
Michaels Nederlandse naamge
noot Paul Verhoeven.
Dat heeft toen nog een eigenaardig
gevolg gehad voor de Duitse fa
milie Verhoeven. Michaels vader
heet namelijk eveneens Paul
Verhoeven en stond sinds jaar en
dag bekend als filmregisseur en
tevens een van Duitslands meest
achtenswaardige acteurs. Toen
in de Duitse bioscopen ineens
een film opdook onder de titel
Turkische Ffuchte (Turks Fruit),
geproduceerd door de in Duits
land van sex—komedies bekende
Rob Houwer en geregisseerd
door ene Paul Verhoeven, werd
alom begrepen dat de achtens
waardige Duitse acteur-regis
seur zich op zijn oude dag had
verlaagd tot het vervaardigen
van een „abjecte film vol sex en
geweld", zoals die zoon van hem
al eerder gedaan had.
De Munchense Verhoevens zijn
toen de helft van hun vrienden
en kennissen kwijtgeraakt. Mi
chael Verhoeven kan er nu best
om grinniken, al is dat zijn ware
aard niet. Hij kijkt eigenlijk nog
al somber tegen de wereld aan.
- Er zullen mensen zijn die uw film
Sonntagskinder beschouwen als
een aanmatigend soort klaag
zang. Zo van: wij Duitsers heb
ben het gedurende de oorlog ook
niet gemakkelijk gehad. En ze
zullen u verwijten dat de film
niet laat zien wat bijvoorbeeld
met de joden is gebeurd.
„Ik weet dat men in Nederland met
dat verwijt zal komen, zoals dat
trouwens ook in Duitsland al is
gekomen. Maar die elementen
zijn er bewust buiten gelaten. Je
moet mijn film dan ook niet zien
als typisch Duits. Tijdens de oor
log was ik nog een kleuter en
mijn generatie heeft niet de be
hoefte om iets toe te dekken uit
het Duitse oorlogsverleden. Het
zijn juist de mensen van mijn ge
neratie geweest die de ouderen
het hardst om rekenschap heb
ben gevraagd over wat de Duit
sers hebben gedaan of hebben
toegelaten. Maar die fase van ver
oordelen heb ik achter de rug.
Wat mij meer interesseert, is hoe
men die dingen in een onopval
lend burgerlijk gezin in een stad
je waar van de eigenlijke oorlog
weinig te merken was, onder
gaan heeft".
„Films over de schuldvraag zijn in
dc jaren zestig gemaakt en de
laatste groep van mensen die het
niet geweten hebben, zijn door
Holocaust op de harde feiten ge
drukt. Ik moet wel zeggen dat
het effect van die tv-serie me
nogal heeft verbaasd. Ten eerste
begrijp ik niet hoe mensen van
een zo zwaar en tragisch onder
werp een zo smakeloze en zo
goedkope film konden maken.
En nog meer hebben de reacties
me verbaasd; dat er in Duitsland
nog zoveel mensen te kennen ga
ven pas toen de vreselijke feiten
te hebben achterhaald. Toen ik
in de jaren vijftig op school zat,
ging men nog met grote bogen
om het onderwerp heen. Maar
daarna zijn er toch zoveel schrij
vers geweest. Boll bijvoorbeeld,
die het Duitse geweten vrijwel
geen moment van rust hebben
gegund. Veel van die reacties op
Holocaust leken mij daarom nog
al onoprecht. Overigens ben ik
van overtuigd dat de werkelijk
heid nog vele malen erger g<?
weest is dan Holocaust liet z
Een paar jaar geleden in over
volle bioscopen en nu al op
de televisie: Una giornata
particolare oftewel Een bij
zondere dag. De film waar
mee de Italiaanse regisseur
Ettore Scola in één klap in
ternationale faam verwierf.
Op die bijzondere dag be
zoekt Hitler in Rome zijn Ita
liaanse bondgenoot Mussoli
ni Heel Rome loopt uit om de
Führer te begroeten. In een
flat blijven alleen een huis
vrouw (Sophia Loren) en een
gewezen omroeper (Marcello
Mastroianni) achter. De titel
slaat dus niet zozeer op het
treffen tussen Adolf en Beni
to, maar op de bijzondere re
latie die tussen Sophia en
Marcello ontstaat. Zondag bij
de VPRO op Nederland 2.
De vorig jaar overleden Russi
sche premier Kosygin staat
min of meer centraal in de
film Russian Roulette. Het is
het verzonnen verhaal van
een aanslag in 1970 op de
Sowjet-politicus tijdens een
bezoek in Canada. Dankzij
een Canadese veiligheids
functionaris (George Segal)
lijkt Kosygin echter het leven
te behouden. Om het tien jaar
later toch te verliezen. Zater
dagavond op Nederland 1.
ie meer voor oorlogsgeweld
voelt en Duitse nasynchroni-
satie niet als een te groot ob
stakel ervaart, kan dezelfde
avond op Duitsland Kanon-
Dankzij een geallieerd hel
denclubje, waarin Gregory
Peck en David Niven, wordt
dit Nazi-oorlogsgeschut uit
geschakeld.
Een anti-oorlogsfilm - en een
hele beste - is vrijdag op
Duitsland 2 te zien. Het is de
24 jaar geleden door Stanley
Kubrick vervaardigde Paths
of glory. In deze film is de
Eerste Wereldoorlog decor.
Het gaat over de eindeloze
strijd om een paar honderd
meter, waarbij veel soldaten
het leven lieten.
Het programma:
ZATERDAG Edison the man;
16.00 uur; Bel. 1 (regie: Cla
rence Brown met Spencer
Tracy. Amerikaanse film uit
1940). Wilma; 20.15 uur; Dtsl.
2 (regie: Bud Greenspan met
Amerikaanse film uit 1977).
Russian Roulette; 21.55 uur;
Ned. 1. The guns of Navaro-
ne; 22.10 uur; Dtsl. 1
ZONDAG Una giornata parti
colare; 21.15 uur; Ned.2
MAANDAG The world moves
on; 21.45 uur; Dtsl. 3 (regie:
John Ford met Madeleine
Carroll. Amerikaanse film uit
1934). Kumonoso Ju; 23.00
uur; Dtsl. 1 (regie: Akira Ku-
rosewa. Japanse film uit
1957).
DINSDAG Strannaya Zhens-
hina; 20.10 uur; Bel. 2 (regie:
Yuli Raizman. Russische film
uit 1979) The Irishman; 22 00
uur; Dtsl. 2 (regie: Donald
Crombie. Australische film
uit 197b).
WOENSDAG The scarlet
hour; 20.55 uur, Bel. 2 (regie
Michael Curtiz. Amerikaanse
film uit 1956). Bathing beau
ty; 22.15 uur; Dtsl. 3 (regie:
George Sidney met Esther
Williams. Amerikaanse film
uit 1944).
DONDERDAG: Les femmes
s'en balancent; '20 15 uur;
Dtsl. 3 (regie: Bernard Brode-
nie met Eddie Constatine.
Franse film uit 1953).
VRIJDAG From noon till
three; 20.15 uur; Bel. 1 (regie:
Frank D. Gillroy met Charles
Bronson. Amerikaanse film
uit 1975). A big hand for a
little lady; 20.15 uur; Dtsl. 1
(regie: Fielder Cook met Hen*
ry Fonda. Amerikaanse film
uit 1965). Paths of glory;
23.20 uur; Dtsl. 2.
BLIJVERS
"Monty Python's life of Brian" - La
chen geblazen met bekend team.
Camera. Leiden
"The empire strikes back" - goede
opvulger van Star Wars. Euro 1. Al-
phen.
'The Blues Brothers" - Twee broer
tjes op pad voor de muziek. Lido 3.
Leiden
"Flash Gordon" - Queen als n
kaal-decor voor science-ficUon-ach-
tig produkt. Euro 2, Alphen.
"Smokey and the Bandit" - Dolle
avonturen van dwaas duo. Lido 2.
"Jazz-singer" - Neil Daimond op
weg naar de top. Studio. Leiden.
"The seawolves" - Avonturenfilm.
Euro 3, Alphen.
(OP)NIEUW
NACHTFILMS
Excorsist 2 The Heretic" - Luxor,
Leiden.
"Satyricon" - Camera, Leiden.
"Grijpgrage meisjes" - Rex. Leiden.
"The enforcer" - Euro 1, Alphen.
"Voel jij wat ik voel" - Euro 2, Al-
"The seawolves" - Euro 3, Alphen.
"Coma" - Euro 4. Alphen.
REX
"Bloedheet".
DEN HAAG
"Garantie tot de hoek" - Apollo 1
(460340). 12 jr.
"The final countdown" - Apollo 2,
"Birth of the Beatles - Calypso
(463502). al
"Flying high" - Babylon 1 (471656).
al.
"The Blues Brothers" - Babylon 2.
al.
"Being there" - Babylon 3. al.
"Caligula" - Camera ((467200). 18 jr
"Thunderball" - Cinea 1 (630637), 12
jr.
'The empire strikes back" - Cineac
2. al
"Die Blechtrommel" - Cineac 3,
jr.
"Kramer vs Kramer" - Du Midi
(855770). al.
"The Jazzsinger" - Metropole 1
(456756). al.
"Flash Gordon" - Metropole 2. al.
"The elephant man" - Metropole 3.
16 jr
"The shining" - Metropole 4. 16 jr
"Stardust memories" -Metropole 5,
"De bende van hiernaast" - Odeon 2.
al.
"Smokey and the Bandit 2" - Odeon
3. al.
"Coup de tête" - Odeon 4. 16 jr.
"Brubaker" - Odeon 5, 16 jr.
"Het porno-internaat" - Le Paris 1
(656402). 18 jr
"Een frivole speurder op het porno-
"The hihg brow" - Passage (460977),
16 jr.
"De vrouwelijke killers van
jungle" - Royal 3 (601192), 16 jr.
"First of fury" - Royal 4. 16 jr.
"De tijger van Shao-Lin" - Royal 5.
16 jr.
"One trick pony" - Studio 2000
(542288)). al
"Flying high" - De Uitkijk (542288),
al.
AMSTERDAM
"The Blues Brothers" - Alfa 1
(278806), al.
"Life of Brian" - Alfa 2. 12 jr.
"Le dernier Metro" - Alhambra 1
(233192). 16 jr.
"The elephant man" - Alhambra 2.
16 jr
'The Hunter" - Bellevue Cinerama
(234876/266227), 12 jr
"Flying high" - Calypso 1 (266227/
234876). al.
"Garantie tot de hoek" - Calypso 2.
12 jr
"The final countdown" - Calypso 3.
"Geslachtsrijpe meisjes" - Centraal
(248933). 18 jr.
"The big Brawl" - Cineac Damra-
k(255648), 16 jr
"Smokey and the Bandit 2" - Cineac
Damrak 2, al.
"Let it be" - Cineac (243639). al.
"Le dernier metro" - Cmecenter
(236615), 16 jr.
"The secret policemans's ball" - Ci-
necenter, 16 jr.
"Vrouwenstad" - Cinecenter. 16 jr
'The Hunter" - Cinema 1 (151243).
12 jr
"Flying high" - Cinema 2, al
"The jazzsinger" - City 1. (234579).
al.
"The elephant man" - City 2, 16 jr.
"Casablanca" - City 3, al.
"Die Blechtrommel", 16 jr en "The
aristoeats". City 4, al.
"Brubaker", 16 jr. en "De bende v
hiernaast", al - City 5.
"The empire strikes back" - City 7,
"Kramer vs Kramer" - Cine "D"
(2265517). al.
"Everything you always wanted to
know about about sex" Desmct
(226551), 16 jr.
"The spy who loved me" - Du Midi
(723653), 12 jr.
Birth of the Beatles" - Leidseplcin
(230655). 12 jr.
"Porno exesscn" - Parisicn (248933).
18 jr.
'Terror train" - Rembrandtpleir
theater (223542), 16 jr
"Papillon" - Rcmbrandtplem thea
ter 2. 12 jr.
"The iron monkey" - Rex (246132).
16 jr.
"The Blues Brothers" Rialto
(7234881. al.
"Clair de femme" Rivoli 723488).
Ifi jr
Vier de lucht in" - Roxy (232809),
12 jr.
The missing link" Studio K
(2317081, al.
"Le dernier metro" - The Movies 1
(245790). 16 jr.
'Ein komischer Heiliger" - The Mo
vies 2. 16 jr.
'Hiroshima mon amour" - The Mo
vies 3, 16 jr.
Dressed to kill" - Tuschinski 1
'262633X 1G jr
Stardust memories" Tuschinski
