actief in I
vrije tijd I
Politie gebruikt pistool
niet, maar pakt hem wel
"Als hij hier komt, krijgt-ie
nog een paar stoten van me
Wie deed
inbreuk
op wat?
Hoe spannend de politieradio kan zijn
GEEN V
Lid van universiteitsraad
tweehonderd keer present
H
"Gaat universiteit nog
wat met kabel-tv doen?"
DINSDAG 20 JANUARI 198
LEIDEN - Politie-agentei
trokken vorige week zon
dagnacht hun pistool tegen
krakers van een voormalig
internaatsgebouw bij de
MBO-school de Noorder-
wiek aan de Ter Haarkade.
De krakers van het inmiddels
opnieuw gekraakte gebouw
reageerden verontwaardigd.
Met een pistool op je gericht
valt niet te discussieren
over het feit dat de achttien
appartementen in het ge
bouw al vier jaar leeg ston
den. Er valt ook niet te dis
cussiëren over "woonrecht".
De krakers werden tegen de
muur aan geduwd, gefouil
leerd, "hun huis uitgezet" en
naar het politiebureau ge
bracht.
Hoofdinspecteur La Rivière:
"Als de krakers van tevoren
opgebeld hadden dat het om
een kraakactie ging, dan
was de normale overlegsi
tuatie in werking getreden.
Consolidering van de status
quo. Onderzoek hoe lang het
pand leeg staat en hoe lang
de krakers erin zitten. In het
driehoeksoverleg tussen po
litie, justitie en burgemees
ter. Maar wie denkt er nou
aan een kraak van dat ge
bouw! Het hadden gewapen
de heroïnegebruikers kun
nen zijn die een inbraak
pleegden. Wij dachten pok
aan een inbraak".
Hoe spannend was het vorige
week zondagnacht om
streeks half vier? Was het re
delijk dat de politie-agenten
hun FN-dienstpistool trok
ken. René van der Velden
nam een kijkje bij de Noor-
derwiek en luisterde naar
politiemensen, krakers, de
directrice van de schooi, en
de politieradio.
LEIDEN - "De Leidse politie
heeft in 1980 geen enkele keer
het pistool gebruikt", zei burge
meester C. Goekoop vorige week
geruststellend. Hij zei dit een dag
nadat politie-agenten hun pistool
hadden getrokken tegen krakers
van de flat bij de school De Noor-
derwiek aan de Ter Haarkade.
"Gebruikt" betekent bij Goe
koop "geschoten". Want de Leid
se politie heeft in "dreigende"
gevallen vorig jaar wel degelijk
het pistool uit het gesloten hol
ster gehaald.
"Bij de Ter Haarkade is het pistool
ter hand genomen; en verder niet
doorgeladen. Er zat dus geen pa
troon in de kamer. De actie van
de agenten aan de Ter Haarkade
was aldus perfect". Dit meent
vuurwapeninstructeur brigadier
L. Schouten. "Als er een meer
dan redelijk vermoeden bestaat
dat het om gevaarlijke verdach-
teh gaat, die bijvoorbeeld gewa
pend zijn met een pistool of een
mes, dan is het gerechtvaardigd
het dienstpistool onder de uni
formjas vandaan te halen", aldus
de brigadier.
Brigadier Schouten geeft deze
maand elke donderdagmiddag
een kwart deel van het Leidse
politiekorps les in schietwaar-
digheid met een W en schietvaar
digheid met een V. "Het gaat niet
alleen om het puur technisch be
heersen van het wapen, het gaat
evenzeer om het hele verhaal er
rondomheen; de situationele om
standigheden en de ethiek". Het
kennen en het kunnen schieten.
Elk jaar bespreekt de brigadier in
januari met het hele politiekorps
wat voor schietgevallen er het
vorige jaar (eventueel) waren. En
als die gevallen er niet waren (zo
als in 1980) of er dan misschien
"schietwaardige" delicten waren
geweest, zoals bijvoorbeeld na
de moord op Nancy Geluk. Heel
belangrijk vindt Schouten in zijn
lessen het principe "dat geen wet
zo zwaar weegt als het leven van
een mens"
Geen gezicht
In zijn lessen komt dit jaar ook de
invoering van het nieuwe dienst
pistool, de Walther P 5, ter spra
ke. Vorige week keurde de ge-
Het kennen en het kunnen schieten
Van links naar rechts: Hoofdinspecteur J. La Rivière ("een aantal malen het wapen ter hand genomen");
adjudant E. de Vos( nog nooit op het punt gestaan een beslissing te nemen van wel of niet; ervaring krijg jeer niet
in, gelukkig"); en brigadier L. Schouten ("die beslissing heb ik wel moeten nemen").
raadslid Jan Brands zei het vori
ge week al: "Alleen de cowboy
hoed ontbreekt nog bij het dra
gen van de Walther". Het zal de
komende jaren wennen worden
in het straatbeeld: agenten met
getailleerde jasjes en het pistool
duidelijk zichtbaar in het open
holster. De krakers van de flat
aan de Ter Haarkade vonden het
in elk geval geen gezicht.
Intimidatie? "Nee", meent briga
dier Schouten, "iedereen weet
toch dat de politie-agent gewa
pend is. Iedereen mag het zien.
Dat hoef je niet te verbloemen.
Nee, het is niet agressief'. Zijn
voorganger als vuurwapenin
structeur bij het Leidse politie
korps, adjudant E. de Vos, vindt
in dit verband het ter hand ne
men van het pistool bij de school
De Noorderwiek "geen kwestie
van intimidatie maar puur een
kwestie van veiligheidsaspect".
In zijn lessen vertelt brigadier
Schouten onder meer dat "de po-
litie-ambtenaar blijft aangewe
zen op zijn eigen redelijk inzicht;
opdat hij onnodig harde midde
len vermijdt en opdat hij midde
len vermijdt die niet in verhou
ding staan tot de ernst van de on
rechtmatige toestand die de
agent aantreft". De Noorder
wiek? "Het was een onzekere si
tuatie".
telden krakers van de Ter Haai81
kade. "Wat wil je, met die pisto
len in hun hand!". De krakerj'
achten hun actie totaal gej
rechtvaardigd. De hoge woning
nood maakt leegstand onaan
vaardbaar. De gekraakte tweedu
en derde verdieping van het flaÉ
gebouw waren niet in gebruiB
maar stonden al vier jaar leeg.
Als de politie er bij voorbaat vanui»
gaat dat er een zwaar delict in hé»
geding is dan zou het ter hanl
nemen van het pistool scherinj
en inslag worden. Was er bij d.
Noorderwiek nu echt sprake vai
meer dan een redelijk vermoe
den van een zwaar misdrijf?
Oudgediende adjudant E. de Vo
vertelt over veranderende tijde»
"Gewapende bankovervalle|
kende je pakweg vijftien jarei
geleden alleen uit de Verenigd
Staten. Nu is het dagelijks wen
in den lande. Vroeger waren e
bekende prof-inbrekers in Lei
den die er trots op waren noo
een wapen te gebruiken. Mas
wat te denken van de heroïnegf
bruikers van dit moment die des
noods met wapengebruik aa>
geld willen komen. Vergis je ni£
in de gedrogeerden. Moet de pc
litieman onnodig risico nemen?
Sta of ik struikel
J
Inslag
meenteraad in overgrote meer
derheid de aanschaf van dit pi
stool goed. Volgens Schouten
zou de discussie over "het ter
hand nemen" van de pistolen
aan de Ter Haarkade niet ge
voerd worden als de Leidse poli
tie al over de Walther zou be
schikken. Immers: de Walther
kan met 'éen hand vanuit het
open holster (boven de uniform
jas) in een vloeiende beweging
schietklaar gemaakt worden. Om
te schieten met het oude FN-
dienstpistool heeft de agent twee
handen nodig. De FN zit in een
gesloten holster. Volgens de bri
gadier maakt het daarom weinig
uit of de FN nog onder de lange
winterjas zit of "ter hand geno
men is"
Voor het oog van de burger maakt
het veel uit. Het CPN-gemeente-
Mag het ter hand nemen voor de
brigadier Schouten weinig ver
schil uitmaken met het pistool
nog in de gesloten holster heb
ben, toch wil je met een agent
met het pistool op zak nog wel
een praatje maken, met de agent
met het pistool in z'n hand niet.
In dit licht bezien is het nie
vreemd dat in de politiekorps©
in de loop der tijd professionejg
cursussen "geweldsinstructie
gegeven worden. Juist door di4
professionalisering gelooft full
time instructeur Schouten in ee
groeiende zelfdiscipline en zei
beheersing van de agent. "Al
achteraf door een agent gezegi
wordt na een ongelukkige tre^
fer: 'sorry ik struikelde', dan
dat een waardeloos argumer»
tenzij je het schieten niet bi
heerst. Dan wordt het een beet
van "Sta of ik struikel". Als ee
schot gelost wordt is het wel di
gelijk welbewust, 'en onherroi
pelijk. Als je loopt mag je nod
de vinger aan de trekker he|
ben".
Brigadier Schouten zegt met ee
stalen gezicht dat "je de agente
zelfs een mitrailleur in de hart
kunt geven" als de agenten zij
lessen geweldsinstructie gedon
peld in een ethische saus eet
maal gehad hebben. f
99
LEIDEN - Zondagnacht
11 januari. Voortdu
rend belt een "infor
mant" uit de Ter Haar
kade naar het politie
bureau aan de Zonne
veldstraat. Hij meldt
verdachte bewegingen
in en om de MBO-
school De Noorder
wiek op de hoek van de
Haagweg en de Ter
Haarkade. Surveille
rende agenten plegen
onderzoek.
Het voormalige inter
naatsgebouw van de
school De Noorder
wiek wordt gekraakt.
Zij hebben wat spulletjes naar
binnen gesleept naar de
tweede en de derde verdie
ping van het flatgebouw
staan Deze verdiepingen
staan al vier jaar leeg. Deuren
die naar de benedenverdie
ping en de eerste verdieping
leiden worden afgesloten.
Deze verdiepingen zijn wel in
gebruik bij de school.
De kraakactie is geslaagd, den
ken zij. Als de dag aanbreekt
willen zij de kraakactie in de
openbaarheid brengen.
De actie blijft echter niet onop
gemerkt. De informant be
stookt de politie met tele
foontjes over een VW-bus die
verdacht rondrijdt bij de
Noorderwiek. De informant
heeft twee mensen uit de bus
zien stappen die het hek bij
de school zijn overgeklom-
men.
De surveillerende agenten gaan
op zoek naar de bus. De bus
wordt op enige afstand van
de school aangehouden. Er
zitten twee mensen in. De
centralist van het politiebu
reau: "Misschien wil je ze nog
even spreken of zo".
De agent: "Die meneer van de
Zoeterwoudseweg toen" zit
erin. (De agent heeft de "me
neer" al eens eerder getroffen
bij de ontruiming van een
kraakpand aan de Zoeter
woudseweg. De agent herin
nert zich dat "de meneer"
naar de politie gespuwd
heeft. De "meneer" heeft ove
rigens toendertijd een klacht
ingediend tegen de politie
"wegens mishandeling"
Op de politie-radio klinkt het
onverstoord verder: "Ik heb
z'n busje net ingepikt". De
centralist aan het bureau ant
woordt: "Dat is schitterend,
dan heeft-ie voor vannacht al
genoeg gehad, vind je niet"
Aan de andere kant van de
lijn: "Hij kan niet genoeg
krijgen natuurlijk, maar dat
heeft hij alvast te pakken"
De centralist: "En als-ie bin
nenkomt krijgt-ie nog een
paar stoten van me". Zover is
het in elk geval niet gekomen
want de agent liet "de gas
ten" lopen.
Koppies
De politie-agenten twijfelen.
Gaat het alleen om de twee
mensen uit de VW-bus 'of
niet? De agenten denken er
even aan het bijltje erbij neer
te gooien bij de Ter Haarka
de: "Op 't eerste gezicht lijkt
't ons niks". De informant die
vermoedelijk de politieradio
afluistert geeft raad. Er zou
den in elk geval nog twee
mensen binnen de school
zijn, zo meldt hij het politie
bureau. De directrice van de
school wordt gewaarschuwd.
Agenten lopen rondom de
school. Hun oog valt nog niet
op het gekraakte flatgebouw
bij de school.
Een politieman gaat de school
binnen en constateert "dat er
niets vernield is" maar tevens
constateert hij verdachte be
wegingen in de flat bij de
school. De informant heeft
intussen gemeld dat "ze" aan
de kant van de Haagweg
(waar het flatgebouw ligt) er
in zijn gegaan.
De agenten vragen om verster
king: "Er zijn nog een paar
gasten die in de school zitten.
Komen jullie even helpen
zoeken, het is nogal een fors
gebouw". Aan het bureau
wordt gemeld: "Ik richtte net
mijn lamp op het flatgebouw;
in dat vierkante gebouwtje
zag ik twee koppies wegdui
ken; op de tweede verdie
ping. Ik weet niet of ze van
ons waren"
Een andere agent richt het
zoeklicht van zijn auto op de
flat om andere agenten te la
ten zien om welk gebouw het
te doen is. De directrice van
de school is inmiddels bij de
agenten gearriveerd. Een
agent bij de deur meldt aan
het bureau: "Er staat een me
neer, binnen, die ons hele
maal onbekend voorkomt en
die beweert dat ie er woont"
De krakers Harry en Peter pro
beerden de agenten uit te leg
gen dat de tweede en de der
de verdieping van de flat ge
kraakt waren. De agenten
wilden naar binnen. De kra
kers weigerden: "Wij hebben
huisrecht en kunnen dus ook
de politie toegang weigeren"
Geen inbraak
De krakers menen dat de poli
tie-agenten duidelijk hadden
kunnen weten en zien dat er
aan de kraakactie gaande was
en geen inbraak, laat staan
een gewapende inbraak. Zij
vertellen achteraf: "De agen
ten aan de glazen voordeur
moeten spullen zoals een ma
tras in de hal hebben zien lig
gen. Wij, riepen hard en dui
delijk dat het pand al langer
dan 24 uur geleden gekraakt
was. De agenten weigerden
schijnbaar te luisteren en
sommeerden opnieuw de
deur te openen. Vervolgens
hebben zij een andere deur
die ook toegang gaf tot het
halletje opengebroken. Wij
hadden die deur afgesloten
omdat je daarmee ook in het
deel van het internaatsge
bouw kunt komen dat in ge
bruik was. Opnieuw riepen
we dat we het pand gekraakt
hadden. Het haalde niets
uit".
De agenten vroegen de directri
ce van de school of zij de deur
mochten intrappen. De direc
trice stemde toe. De deur
werd ingetrapt. Pistolen wer
den getrokken. De krakers:
"Wij bleven roepen over huis
recht. Toen de agenten hun
pistool trokken moeten zij
onze matras hebben zien lig
gen. Dan weetje toch al lang
dat je niet met inbrekers te
maken hebt"
Rekenen
Volgens de twee krakers in het
halletje bewerkten de agen
ten hen met de pistolen; de
een kreeg het pistool tegen
de slaap, de ander in de nek.
Volgens de agenten is er al
leen maar wat geduwd.
De twee krakers werden tegen
de muur gezet en gefouil
leerd. Even later horen we via
de politieradio triomfante
lijk: "Auto 63 komt met een
persoontje naar het bureau.
V
De flatwoningen op de hoek van de Ter Haarkade en de Haagweg zijn
En de 21 komt ook,-met nog
één erin". De centralist telt:
"Dat zijn twee man. Ik vind
het grote klasse, mannen"
Pas een tijdje later als de twee
krakers al op het bureau zit
ten komen de agenten bij de
school erachter dat zich op de
derde verdieping nog acht
krakers bevinden. Ijlings
wordt het bureau verzocht
!'om nog meer mensen naar
de school te sturen en wat
wagens erbij".
"Grote klasse" meldt de centra
list na de mededeling dat er
nog meer* mensen vervoerd
worden naar het bureau. Er
wordt gerekend. "Auto 21
met drie man, dat is geno
teerd. Ken je een totaal toe
vallig". Aan de andere kant:
"Acht of negen, denk ik"
"Volgens mij heb ik er al tien
binnen"
"We hebben weer goed werk
geleverd, dacht ik", zegt de
centralist even later tevre
den. Aan de andere kant van
de lijn: "Ja, en de puzzel be
gint weer". "Ja, maar dat is
voor de recherche". En iet
wat teleurgesteld: "Nog een
hoop werk vannacht". "Ja, 't
Yahtzee gaat niet door".
Op basis van zijn gegevens
houdt het hoofd van de geü
niformeerde dienst, hoofdin
specteur Jan la Rivière staan
de dat de agenten terecht hun
pistool "ter hand hebben ge
nomen". "Zij dachten dat het
om een mogelijk gewapende
inbraak ging". Het ligt overi
gens voor de hand dat er tal
van plaatsen zijn waar er voor
inbrekers jneer te halen valt
dan in een gedeeltelijk leeg
staande flat van een school.
La Rivière wijst op "gedro
geerden" die om aan het geld
voor hard drugs te komen bij
inbraak gebruik maken van
wapens zoals pistolen en
messen.
"Wie denkt hierbij nu aan een
kraakactie", zegt La Riviere.
"Het tijdstip van handelen,
omstreeks half vier in de
nacht, werkt ook al niet mee.
Als de krakers, want zo mag
ik ze nu toch wel noemen,
even gebeld hadden dat zij er
al 24 uur inzaten, dan was er
niets aan de hand. Dan was
later het normale driehoeks
overleg tussen politie, burge
meester en justitie in wer
king getreden. Bij twijfel
over de geschetste toedracht
was de officier van justitie
meteen ingeschakeld". Over
uitspraken via de politieradio
zoals "Als-ie binnenkomt
krijgt-ie nog een paar stoten
van me" kan La Rivière kort
?ijn: "Dat past niet".
Veel plezier
De hernieuwde kraakactie van
het flatgebouw, afgelopen za
terdag, verliep zeer vlotjes.
De agenten die na de kraak
actie ter plaatse kwamen
wensten de krakers "veel ple
zier". De krakers kunnen
voorlopig blijven wonen in
de achttien leegstaande flat-
appartementen totdat duide
lijk is of en wanneer leerling
verpleegkundigen hun intrek
in de flat kunnen nemen. Dat
kan nog wel even duren. Ten
zij de kraakacties schot in de
onderhandelingen over huis
vesting in de flat gebracht
hebben. De onderhandelin
gen hierover slepen al langer
dan een half jaar.
Het verzoek van PvdA-fractie-
leider Jit Peters aan burge
meester Goekoop om gister
avond tekst en uitleg te ge
ven oVer het optreden van de
politie is niet gehonoreerd.
Peters moet twee weken
wachten. De zaak komt
maandag 2 februari aan de or- E
de in de gezamenlijke verga
dering van de commissies po
litiezaken en volkshuisves
ting.
LEIDEN - De Leidse universiteitsraad heeft gisteravond zijn waarde
ring uitgesproken voor voor de bijdrage van het universiteitsraadslid
Tasseron.
De raad kwam tot de waarderende woorden in een motie die met algeme
ne stemmen werd aangenomen. Het raadslid Tasseron nam gister
avond voor de tweehonderdste keer deel aan een vergadering van de
raad.
De jubilaris heeft vanaf het begin van de oprichting van de universiteits
raad deel van de raad uitgemaakt. In de motie, waarin de waarderende
woorden aan het adres van Tasseron worden uitgesproken, staat onder
meer dat hij in de raad "voortdurend aandacht heeft gehad voor de
situatie van het technisch en adinistratief personeel en zich voor de
belangen daarvan heeft ingezet".
De jubilaris werd door de voorzitter van de raad, drs. Fr. van der Meer en
de voorzitter van het college van bestuur van de Leidse universiteit mr.
K.J. Cath in het zonnetje gezet en ontving een schrijfstift en bloemstuk
als aandenken.
Energietarieven
De CPN wil vanavond met be
woners van Leiden-Noord en
Groenoord overleggen wat er
te doen valt tegen de verho
ging van de gasprijs. De CPN
vindt de verhoging schanda
lig en meent dat de winst die
het Energiebedrijf Rijnland
heeft geboekt, terug moet
naar de gebruikers. De bij
eenkomst vanavond begint
om acht uur en wordt gehou
den in buurthuis het Spoortje
aan de Bernhardkade.
Jaarvergadering
De afdeling Leiden en omstre
den van de Koninklijke
Maatschappij Tuinbouw en
IfjlWHBWfMWW
Plantkunde ho&dt morgen
avond in het Rijksherbarium
aan de Schelpenkade haar
jaarvergadering. Na de pau
ze houdt T. Engelman uit
Haarlem een lezing over het
onderwerp "Wilde planten in
de tuin". De vergadering be
gint om acht uur.
C ur sussen
Bij het LAK gaan in februari
een aantal cursussen en acti
viteiten beginnen die de vol
gende terreinen bestrijken:
drama, dans en beweging; te
kenen en schilderen; kera-
miek; textiel; film en foto;
muziek. Inschrijven kan dins
dag 27 januari 's avonds van
zes tot negen uur en woens
dagavond 28 januari van zes
tot acht uur in het LAK, Le
vendaal 150 driehoog. Infor
matie bij het LAK-secreta-
riaat tussen twee uur en half
zes, tel. 124890.
LEIDEN - Het Leidse universiteitsraadslid John van Gelder vraagt zi<
af of de Leidse universiteit wel op de snelle ontwikkelingen op tec
nisch gebied inspeelt. Hij denkt daarbij met name aan het regiona
kabel-tv-net.
"Tot mijn spijt is vorig jaar niet nagegaan welke middelen noodzakelij
zijn om gebruik te maken van deze nieuwe gebruiksmogelijkheid. Ee
afweging tussen deze en andere lasten heeft vorig jaar evenmin plaat
gevonden".
Om een uitspraak van de universiteitsraad te forceren heeft Van Geldt
gisteravond een aantal vragen aan het college van bestuur gesteld. H
wil onder andere van het college weten of het college daadwerkelij
gebruik zou willen maken van kabel-tv en hoe het voorlichtingsbelei
er op dit punt zou komen uit te zien.
Hoe denkt het college dit alles te kunnen financieren, hoe zouden b
aanvaarding van dit voorstel de nieuwe programma's tot stand moete
komen en hoe zou de journalistieke vrijheid van eventuele medewe
kers gegarandeerd kunnen worden, zo vraagt Van Gelder zich af.