Iran: "Nog geen cent gezien van geld uit de VS" Voordeel- driedaagse! 2 rokken 6.95 Wellicht VS-wapens naar Iran Gedetineerde Surinaamse hongeren voor betere behandeling Cambodja niet naar New Delhi IN VERBAND MET AKKOORD: GIJZELINGSKWESTIE VERTRAAGD <Palihenette vanTalthe Minister kandidaat voor Westberlijnse burgemeesterspost 4 DINSDAG 20 JANUARI 1981 BUITENLAND (Van onze correspondent PARAMARIBO De drie Suri naamse militairen, ex-leden van de Nationale Militaire Raad (NMR), die onlangs door een krijgsraad tot gevangenisstraffen' tot twee jaar werden veroordeeld wegens het beramen van een linkse contra-coup. gingen giste ren de tweede week van hun hon gerstaking in. Hoewel ze het een week lang zonder medische bege leiding hebben moeten stellen, wordt hun toestand ernstig ge noemd. De hongerstakers zijn de twee ex- voorzitters van de NMR. sergean t-majoor Badressein Sital en ser geant Chas Mijnals, het voorma lig lid van de NMR sergeant Stan ley Joeman en een van hun vroe gere adviseurs, de burger Mi chael Naarendorp. Het viertal, dat is gedetineerd in de strafge vangenis Santo Boma bij Para maribo. ging een week geleden in hongerstaking uit protest tegen de wijze waarop tegen hen wordt opgetreden en het uitblijven van een schriftelijk vonnis. De vier mannen eisen behalve de processtukken, vrij contact met hun raadslieden, behandeling als normale gedetineerden en niet als. wat zij noemen, „persoonlijke gevangenen van de legerleiding" Onder een normale behandeling verstaan zij het recht op volledige geneeskundige verzorging en op lunchtijd, opheffing van hun ver blijf in isolatiecellen en het recht op het voeren van corresponden tie. Hoewel de autoriteiten op een aan tal punten toeschietelijker lijken te worden, is volgens de actie voerders nog lang geen sprake van een normale behandeling Zo werd vorige week de bezoektijd die normaal een uur is, ingekort tot dertig minuten en mochten er in plaats van vier maar twee be zoekers naar binnen De mannen zitten de hele dag opge sloten en de normaal geldende luchttijd is voor hen uitgesloten. Zij zijn vastbesloten hun honger staking voort te zetten totdat alle eisen zijn ingewilligd. Tot dusver heeft geen medische begeleiding van de hongerstakers plaatsge- had. De gevangenisarts was vori ge week met verlof en hervatte gisteren zijn werkzaamheden. Een medicus die hen afgelopen weekend bezocht, adviseerde op name in een ziekeninrichtin- VN-soldaten in Z-Libanon doodgeschoten BEIROET (UPI) - Drie Senegalese soldaten van het vredescorps van de Verenigde Naties in Zuid- Libanon zijn gisteren door onbe kenden doodgeschoten. Volgens een VN-verklaring werden de sol daten op dertien kilometer ten oosten van de havenstad Tyrus beschoten, in een gebied dat on der controle staat van Palestijnse troepen en hun Libanese bondge noten. In de verklaring staat ver der dat de soldaten "maandag on der mysterieuze omstandighe den zijn gedood. Zij zijn van zeer korte afstand beschoten met een pistool met een kaliber van negen millimeter." ALGIERS-WASHINGTON (ANP) - De ministeries van buitenlandse zaken van Alge rije en de Verenigde Staten hebben gisteren de tekst be kendgemaakt van de docu menten waarin het akkoord tussen Iran en de VS over beëindiging van de gijzeling van 52 Amerikanen in Iran is vastgelegd. De belangrijkste punten zijn het vrijgeven van het door de VS bevroren Iraanse vermogen, opheffing van de Amerikaanse econo mische sancties tegen Iran en de Amerikaanse belofte zich in de toekomst direct noch in direct politiek of militair te mengen in de binnenlandse aangelegenheden van Iran. In een allinea over de principes van de overeenkomst staat dat de VS zich ertoe verplich ten Iran voorzover mogelijk in de financiële positie te brengen die het land had voor 14 november 1979, de dag waarop de Iraanse tegoeden in de VS en bij Amerikaanse banken in het buitenland werden bevroren. De Ameri kaanse regering heeft op zich genomen de vrije overdracht te garanderen x bezittingen. i alle Iraanse De omvang van het geblokkeer de Iraanse vermogen be draagt naar schatting 8.8 mil jard dollar. De VS hebben vrijdag al een hoeveelheid Iraans goud ter waarde van 900 miljoen dollar naar Lon den overgebracht en daar naast 1,3 miljard dollar op een rekening van de Bank of En geland gezet. Wanneer het ze ker is dat de gegijzelden Iran hebben verlaten komt dit ver mogen van 2,2 miljard dollar en de overige 6,6 miljard dol lar bij Amerikaanse banken en ondernemingen automa tisch vrij. Zoals gisteren bleek is Iran daar nog niet helemaal van over tuigd. In het akkoord staat ook dat de VS de rente willen betalen die het Iraanse ver mogen tussen 14 november 1979 en 31 december 1980 heeft opgebracht. Van het Iraanse vermogen van 8,8 mil jard dollar wordt het totaal aan leningen afgetrokken dat Iran onder het bewind van de sjah in de VS heeft opgeno men. Iran van zijn kant zal over deze leningen rente beta len. Vermogen Sjah Wat betreft het vermogen van de overleden Sjah van Iran, een kwestie die een overeen komst lang in de weg heeft ge staan, is een compromis be reikt. Zodra de gegijzelden Iran hebben verlaten zal de Amerikaanse regering alle be zittingen van de sjah in de VS blokkeren. De Amerikaanse regering heeft zich ertoe ver plicht Iran te helpen bij het verkrijgen van het vermogen van de Sjah. Dat moet via de rechter gebeuren. De docu menten laten in het midden wat er zal gebeuren met de militaire uitrusting tot een be drag van 550 miljoen dollar die Iran in de VS heeft besteld en betaald, maar die nooit is afgeleverd. Kringen van het Amerikaanse ministerie van buitenlandse zaken bevestigden gisteren echter dat die levering deel uitmaakt van de akkoorden. Bijzonderheden werden in Was hington echter nog geheim gehouden. De VS hebben zich ertoe ver plicht alle vorderingen tegen Iran bij Amerikaanse recht banken te laten vallen. Het zelfde geldt voor zaken die bij het internationale gerechts hof in Den Haag tegen Iran zijn aangespannen naar aan leiding van het vasthouden van de gegijzelden. In de documenten zijn zorgvul dige regelingen opgenomen die moeten voorkomen dat één van de twee partijen pro fiteert van de voordelen van het akkoord zonder de eigen verplichtingen na te komen. Algerije heeft de bevoegdheid gekregen de Iraanse tegoeden volgens de overeengekomen voorwaarden uit te laten beta len wanneer het zich ervan heeft vergewist dat de gegij zelden Iran hebben verlaten. Elk van beide partijen kan bin nen 72 uur laten weten van haar verplichtingen af te wil len wanneer om een of andere reden ontevredenheid over het akkoord bestaat. Wanneer de gegijzelden binnen die 72 uur zijn vrijgelaten gaan de betalingen aan Iran gewoon door. In het geval dat de gegij zelden nog vast zitten of als Iran degene is die laat weten van zijn verplichtingen af te willen zal Algerije ervoor zor gen dat de tegoeden terug gaan naar de VS. Gevechten El Salvador kosten 150 mensenlevens SAN SALVADOR (AFP. Reuter) - Ongeveer 150 mensen zijn het af gelopen weekeinde gedood bij gevechten tussen regeringstroe pen en de linkse guerrillastriders die acht dagen geleden een offen sief inzetten om de junta van El Salvador omver te werpen, zo heeft een officiële woordvoerder in San Salvador (de hoofdstad van El Salvador) bekendge maakt. De autoriteiten zeiden dat de op standelingen kennelijk hebben gefaald in hun offensief. Het leger voert met het oog op mogelijke acties in het hele land "schoonmaakoperaties" uit. Het "revolutionair democratisch front" (FDR) waarin bijna de hele oppositie van het midden tot links is verenigd, is bang dat de regering-Reagan nog meer mili taire steun aan de junta zal geven dan de regering-Carter, die vorige week de stopzetting van de mili taire hulp ongedaan maakte. (ADVERTENTIE) Alleen woensdag,donderdag en vrijdag a.s. (tot4 plooien) gereinigd en piekfijn geperst van jJÖCf nog als president de gegijzel den welkom te heten in Wiesba den. waar zij in een hospitaal op de Amerikaanse basis Rhein- Main zullen worden opgevangen. Hij wilde het presidentschap van daag persoonlijk overdragen aan Ronald Reagan. Team Omdat in Washington gisteravond geen rekening meer werd gehou den met vrijlating binnen een ter mijn van zo n 12 uur. heeft Rea gan gezorgd voor een team dat de gijzelingszaak van de Carter- regering overneemt. Onder lei ding van de kersverse minister van buitenlandse zaken Alexan der Haig zal worden gezorgd voor continuïteit in de onderhandelin gen met Iran". In dat team zal een aantal functionarissen uit Carters ploeg worden opgenomen. Rea gan's woordvoerder Brady noem de geen namen, maar hij sloot niet uit dat Warren Christopher, de onder-minister van buiten landse zaken die gistermorgen in Algiers de overeenkomst teken de. .-rbij zal zijn. Afgaande op een uitzending van ra dio Teheran heeft Iran welbe wust voor vertraging gezorgd om Carter de kans te ontnemen zijn presidentschap af te sluiten met de triomfantelijke verwelkoming van de gegijzelden. "Zelfs de tota le overgave van de VS aan de Iraanse eisen zal de clowneske president Carter niet de gelegen heid geven de 52 persoonlijk te begroeten en daarmee propagan da te bedrijven", aldus radio Te heran. Het is nog niet duidelijk waar de 52 gegijzelden in Iran zich nu pre cies bevinden. Een Amerikaans televisiestation meldde dat ze zijn overgebracht naar een plaats in de directe omgeving van het vliegveld van Teheran, maar van Iraanse zijde werd dat ontkend. De gegijzelden waren eerder op de dag medisch onderzocht door een zestal Algerijnse artsen, dat geblinddoekt naar hun verblijf plaats was gebracht. Iran wil met dit onderzoek voorkomen dat de Verenigde Staten zich met een beroep op de gezondheidstoe stand van de gegijzelden niet zal houden aan de bepalingen uit de verklaring van Algiers. De Iraanse televisie liet per satelliet beelden van het medisch onder zoek overseinen naar de VS. Ook werden beelden getoond van een aantal gegijzelden aan de maal tijd. (Van onze redactie buitenland) TEHERAN, WASHINGTON, ALGIERS - Meningsverschillen tussen Iran en Amerika hebben geleid tot vertraging in de vrijlating van de 52 Amerikaanse gegijzelden. Volgens de Iraanse onderhandelaar Carter moest afzien van zijn plan Nabavi hadden de Amerikaanss banken gisteren nog geen cent van de Iraanse tegoeden in de VS overgemaakt naar een speciale bankrekening bij de Bank van Engeland. Dat was de voornaam ste bepaling uit het gisteren door beide partijen ondertekende ak koord, dat de weg moet vrijma ken voor vertrek van de 52 Ameri kanen uit Iran. Volgens Amerikaanse bronnen zou de onenigheid zijn veroorzaakt door het naar Iraans inzicht ont breken van duidelijke garanties dat de banken op de tegoeden ook rente betalen. Daarmee verliep gisteren de 443ste gijzelingsdag zonder de in Ameri ka zo vurig gewenste vrijlating van de gegijzelden. De meest op timistische prognoses die giste ren in de hoofdsteden van beide landen de ronde deden kwamen uit op vertrek van de gegijzelden vanmorgen. Nog geen 12 uur eer der, in de (Amerikaanse) nacht van zondag op maandag kon pre sident Carter zijn landgenoten nog het nieuws brengen van een eerst door Teheran en gistermor gen in Algiers door de VS onder tekende overeenkomst. Zowel Carter als vice-president Mondale zeiden dat de VS nog nooit zo dicht bij de vrijlating van de 52 Amerikanen waren als nu. Naar zowel in Washington als Te heran verluidde lag de oorzaak bij Iran, dat vergeten had een re kening bij de Bank van Engeland te openen, waarop na goedkeu ring van Algerije de eerste som van zo'n 2 miljard dollar kon wor den overgeboekt. TEHERAN (PARS) - Een Algerijnse arts onderzoekt de Amerikaanse gegijzelden. (Van c correspondent) MEMPHIS. TENN (AP) - Meer dan een jaar geleden werd dit bord neergezet door een reclamebureau uit Memphis Toen president Carter gisteren bekend maakte, dat de voorwaarden voor de vrijlating van de gegijzelden waren ondertekend, werd het voorzien van het opschrift "Prijs de Heer". Gromyko hekelt VS over SALT MOSKOU (Reuter/DPA) - De Sow- jet-Unie zal weigeren aan ontwa peningsbesprekingen met de Verenigde Staten deel te nemen die het SALT-2-akkoord van "nul en generlei waarde" maken, zo heeft de Russische minister van buitenlandse zaken. Gromyko, geschreven in de "kommunist", een maandblad voor theoretische vraagstukken van de Russische communistische partij. De tekst van het artikel is gisteren voortij dig door het persbureau TASS bekendgemaakt. Tot heden toe was er van de kant van de Russische regering nog niet gereageerd op het voorstel van de nieuwe Amerikaanse pre sident Reagan om de onderhan delingen over het Salt-2rverdrag te neropenen. Dat verdrag werd in 1979 door de presidenten van de VS en de Sowjet-Unie, Carter Het feit dat de SPD en Brezjnjev, in Wenen onderte kend, maar is nog steeds niet door de VS bekrachtigd. Het uit blijven van de ondertekening hebben de VS volledig aan zich zelf te wijten, zo zegt Gromyko. "De Sowjet-Unie kan en zal niet deelnemen aan besprekingen die het SALT-2-verdrag tot nul en ge nerlei waarde maken en afbreuk doen aan de beginselen op basis waarvan dat akkoord werd geslo ten en waarop het SALT-1- verdrag is gegrondvest en werkt", aldus Gromyko. uit wiens verklaring kennelijk niet mag worden opgemaakt dat de Russische regering categorisch weigert met de VS te onderhan delen over het SALT-2-verdrag. BONN - De huidige Westduitse mi nister van justitie Hans-Jochem Vogel (54) wordt naar alle waar schijnlijkheid de nieuwe burge meester van West-Berlijn. Aan vankelijk voelde Vogel er niet veel voor om als opvolger van de vorige week na een politiek schandaal teruggetreden Die trich Stobbe te kandideren. On der druk van zijn partij en spe ciaal van bondskanselier Hel muth Schmidt verklaarde de pro minente sociaal-democraat zich gisteren echter toch bereid te pro beren de dramatische bestuurs- Berlijn op te lossen Bonn juist Hans-Jochem Vogel heeft ver zocht naar West-Berlijn te gaan, toont aan hoeveel belang de so ciaal-democratische regerings partij hecht aan een behoud van de sociaal-liberale coalitie in Ber lijn. Vogel geldt namelijk als een van de krachtigste steunpilaren van de huidige regering in Bonn en wordt bijna overal genoemd als mogelijk opvolger van bonds kanselier Helmut Schmidt. De SPD-fractie in Berlijn en het be stuur van de partij aldaar hebben de kandidatuur van Vogel inmid dels eenstemmig begroet. Ook de FDP in Bonn is tevreden. Hans- Jochem Vogel is sinds 1974 mi nister van justitie, daarvoor was hij enkele jaren minister van volkshuisvesting. Vogel is echter vooral bekend geworden als lang durig en succesvol burgemeester van München. Het feit dat hij zo veel ervaring op lokaal politiek vlak heeft, maakt hem in de ogen van velen de meest geschikte kandidaat om de SPD in Berlijn uit het slop te halen. Er bestaat echter nog steeds geen volledige zekerheid dat Vogel donderdag inderdaad als burge meester zal worden gekozen. Een gedeelte van de uit elf leden be staande FDP-fractie in het parle ment van West-Berlijn schijnt van mening te zijn dat zelfs hij de crisis in Berlijn niet op kan los sen. Zij zouden daarom een nieu we regering van CDU en FDP willen in plaats van SPD en FDP. Daarvoor- bestaat bij de SPD- FDP coalitie in Bonn grote ang st. Gerechtelijk onderzoek memoires Conferentie niet-gebonden landen (Van c correspondent) JAKARTA - Cambodja is uitgesloten van de conferentie van niet-gebonden landen die volgende maand (van 9 tot 12 februari) in New Delhi wordt gehouden. De Indiase rege ring heeft deze stap genomen in overeen stemming met. zoals het heet. het besluit dat de niet-gëbonden landen vorig jaar op hun topconferentie in Havanna (Cuba) hebben genomen. Het besluit geldt zowel voor het bewind van Pol Pot als voor dat van Heng Samrin. De laatste is evenwel door India er kend. India, dat als gastheer optreedt van de komen de conferentie, heeft de 92 landen die beho ren tot het niet-gebonden blok, voor deze conferentie uitgenodigd. Politieke waarne mers menen, dat het Cambodjaanse pro bleem en de Russische bezetting van Afgha nistan wel op de agenda zullen worden gezet, maar dat India, in samenwerking met Cuba. de vergadering zó zal regisseren dat het geen aanval wordt op de Sowjet-Unie, de bondge noot van de twee landen. Een Cubaanse dele gatie, onder leiding van waarnemend minis ter van buitenlandse zaken, Viera, is op het ogenblik in New Delhi om over de strategie op de vergadering te praten. In kringen van ASEAN, de associatie van Zuid- oostaziatische staten, wordt gezegd, dat de groep waartoe Indonesië. Maleisië, Singapo re, Philippijnen en Thailand behoren, op de ze conferentie zullen lobbyen voor het in de VN aangenomen voorstel over een interna tionale conferentie over Kampuchea en zal proberen om druk uit te oefenen op Vietnam om aan deze conferentie deel te i van Eichmann MUNCHEN - Het openbaar minis terie in München gaat onderzoe ken of er in de kort geleden in een oplaag van 150.000 stuks gepubli ceerde "memoires" van de ex- nazi en oorlogsmisdadiger Adolf Eichmann zaken staan die straf rechtelijk vervolgd kunnen wor den. Dit heeft het ministerie van justitie van de Westduitse deel staat Beieren gisteren meege deeld. zonder verdere bijzonder heden te melden. De publicatie van de "memoires" is het werk van de als rechts te boek staande uitgever Druffel uit het Beierse Leoni. Het boek, met als titel "Ik. Adolf Eichmann", is sa mengesteld uit een manuscript dat door de familie van Eich mann tot vorig voorjaar in Argen tinië is achtergehouden.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1981 | | pagina 12