Iran: "Nog geen
cent gezien van
geld uit de VS"
Voordeel-
driedaagse!
2 rokken
6.95
Wellicht VS-wapens naar Iran
Gedetineerde
Surinaamse
hongeren
voor betere
behandeling
Cambodja niet naar New Delhi
IN VERBAND MET AKKOORD:
GIJZELINGSKWESTIE VERTRAAGD
<Palihenette
vanTalthe
Minister kandidaat
voor Westberlijnse
burgemeesterspost
4
DINSDAG 20 JANUARI 1981
BUITENLAND
(Van onze correspondent
PARAMARIBO De drie Suri
naamse militairen, ex-leden van
de Nationale Militaire Raad
(NMR), die onlangs door een
krijgsraad tot gevangenisstraffen'
tot twee jaar werden veroordeeld
wegens het beramen van een
linkse contra-coup. gingen giste
ren de tweede week van hun hon
gerstaking in. Hoewel ze het een
week lang zonder medische bege
leiding hebben moeten stellen,
wordt hun toestand ernstig ge
noemd.
De hongerstakers zijn de twee ex-
voorzitters van de NMR. sergean
t-majoor Badressein Sital en ser
geant Chas Mijnals, het voorma
lig lid van de NMR sergeant Stan
ley Joeman en een van hun vroe
gere adviseurs, de burger Mi
chael Naarendorp. Het viertal,
dat is gedetineerd in de strafge
vangenis Santo Boma bij Para
maribo. ging een week geleden in
hongerstaking uit protest tegen
de wijze waarop tegen hen wordt
opgetreden en het uitblijven van
een schriftelijk vonnis.
De vier mannen eisen behalve de
processtukken, vrij contact met
hun raadslieden, behandeling als
normale gedetineerden en niet
als. wat zij noemen, „persoonlijke
gevangenen van de legerleiding"
Onder een normale behandeling
verstaan zij het recht op volledige
geneeskundige verzorging en op
lunchtijd, opheffing van hun ver
blijf in isolatiecellen en het recht
op het voeren van corresponden
tie.
Hoewel de autoriteiten op een aan
tal punten toeschietelijker lijken
te worden, is volgens de actie
voerders nog lang geen sprake
van een normale behandeling Zo
werd vorige week de bezoektijd
die normaal een uur is, ingekort
tot dertig minuten en mochten er
in plaats van vier maar twee be
zoekers naar binnen
De mannen zitten de hele dag opge
sloten en de normaal geldende
luchttijd is voor hen uitgesloten.
Zij zijn vastbesloten hun honger
staking voort te zetten totdat alle
eisen zijn ingewilligd. Tot dusver
heeft geen medische begeleiding
van de hongerstakers plaatsge-
had. De gevangenisarts was vori
ge week met verlof en hervatte
gisteren zijn werkzaamheden.
Een medicus die hen afgelopen
weekend bezocht, adviseerde op
name in een ziekeninrichtin-
VN-soldaten
in Z-Libanon
doodgeschoten
BEIROET (UPI) - Drie Senegalese
soldaten van het vredescorps van
de Verenigde Naties in Zuid-
Libanon zijn gisteren door onbe
kenden doodgeschoten. Volgens
een VN-verklaring werden de sol
daten op dertien kilometer ten
oosten van de havenstad Tyrus
beschoten, in een gebied dat on
der controle staat van Palestijnse
troepen en hun Libanese bondge
noten. In de verklaring staat ver
der dat de soldaten "maandag on
der mysterieuze omstandighe
den zijn gedood. Zij zijn van zeer
korte afstand beschoten met een
pistool met een kaliber van negen
millimeter."
ALGIERS-WASHINGTON
(ANP) - De ministeries van
buitenlandse zaken van Alge
rije en de Verenigde Staten
hebben gisteren de tekst be
kendgemaakt van de docu
menten waarin het akkoord
tussen Iran en de VS over
beëindiging van de gijzeling
van 52 Amerikanen in Iran is
vastgelegd. De belangrijkste
punten zijn het vrijgeven van
het door de VS bevroren
Iraanse vermogen, opheffing
van de Amerikaanse econo
mische sancties tegen Iran en
de Amerikaanse belofte zich
in de toekomst direct noch in
direct politiek of militair te
mengen in de binnenlandse
aangelegenheden van Iran.
In een allinea over de principes
van de overeenkomst staat
dat de VS zich ertoe verplich
ten Iran voorzover mogelijk
in de financiële positie te
brengen die het land had voor
14 november 1979, de dag
waarop de Iraanse tegoeden
in de VS en bij Amerikaanse
banken in het buitenland
werden bevroren. De Ameri
kaanse regering heeft op zich
genomen de vrije overdracht
te garanderen x
bezittingen.
i alle Iraanse
De omvang van het geblokkeer
de Iraanse vermogen be
draagt naar schatting 8.8 mil
jard dollar. De VS hebben
vrijdag al een hoeveelheid
Iraans goud ter waarde van
900 miljoen dollar naar Lon
den overgebracht en daar
naast 1,3 miljard dollar op een
rekening van de Bank of En
geland gezet. Wanneer het ze
ker is dat de gegijzelden Iran
hebben verlaten komt dit ver
mogen van 2,2 miljard dollar
en de overige 6,6 miljard dol
lar bij Amerikaanse banken
en ondernemingen automa
tisch vrij.
Zoals gisteren bleek is Iran daar
nog niet helemaal van over
tuigd. In het akkoord staat
ook dat de VS de rente willen
betalen die het Iraanse ver
mogen tussen 14 november
1979 en 31 december 1980
heeft opgebracht. Van het
Iraanse vermogen van 8,8 mil
jard dollar wordt het totaal
aan leningen afgetrokken dat
Iran onder het bewind van de
sjah in de VS heeft opgeno
men. Iran van zijn kant zal
over deze leningen rente beta
len.
Vermogen Sjah
Wat betreft het vermogen van
de overleden Sjah van Iran,
een kwestie die een overeen
komst lang in de weg heeft ge
staan, is een compromis be
reikt. Zodra de gegijzelden
Iran hebben verlaten zal de
Amerikaanse regering alle be
zittingen van de sjah in de VS
blokkeren. De Amerikaanse
regering heeft zich ertoe ver
plicht Iran te helpen bij het
verkrijgen van het vermogen
van de Sjah. Dat moet via de
rechter gebeuren. De docu
menten laten in het midden
wat er zal gebeuren met de
militaire uitrusting tot een be
drag van 550 miljoen dollar
die Iran in de VS heeft besteld
en betaald, maar die nooit is
afgeleverd.
Kringen van het Amerikaanse
ministerie van buitenlandse
zaken bevestigden gisteren
echter dat die levering deel
uitmaakt van de akkoorden.
Bijzonderheden werden in Was
hington echter nog geheim
gehouden.
De VS hebben zich ertoe ver
plicht alle vorderingen tegen
Iran bij Amerikaanse recht
banken te laten vallen. Het
zelfde geldt voor zaken die bij
het internationale gerechts
hof in Den Haag tegen Iran
zijn aangespannen naar aan
leiding van het vasthouden
van de gegijzelden.
In de documenten zijn zorgvul
dige regelingen opgenomen
die moeten voorkomen dat
één van de twee partijen pro
fiteert van de voordelen van
het akkoord zonder de eigen
verplichtingen na te komen.
Algerije heeft de bevoegdheid
gekregen de Iraanse tegoeden
volgens de overeengekomen
voorwaarden uit te laten beta
len wanneer het zich ervan
heeft vergewist dat de gegij
zelden Iran hebben verlaten.
Elk van beide partijen kan bin
nen 72 uur laten weten van
haar verplichtingen af te wil
len wanneer om een of andere
reden ontevredenheid over
het akkoord bestaat. Wanneer
de gegijzelden binnen die 72
uur zijn vrijgelaten gaan de
betalingen aan Iran gewoon
door. In het geval dat de gegij
zelden nog vast zitten of als
Iran degene is die laat weten
van zijn verplichtingen af te
willen zal Algerije ervoor zor
gen dat de tegoeden terug
gaan naar de VS.
Gevechten
El Salvador
kosten 150
mensenlevens
SAN SALVADOR (AFP. Reuter) -
Ongeveer 150 mensen zijn het af
gelopen weekeinde gedood bij
gevechten tussen regeringstroe
pen en de linkse guerrillastriders
die acht dagen geleden een offen
sief inzetten om de junta van El
Salvador omver te werpen, zo
heeft een officiële woordvoerder
in San Salvador (de hoofdstad
van El Salvador) bekendge
maakt.
De autoriteiten zeiden dat de op
standelingen kennelijk hebben
gefaald in hun offensief. Het leger
voert met het oog op mogelijke
acties in het hele land
"schoonmaakoperaties" uit.
Het "revolutionair democratisch
front" (FDR) waarin bijna de hele
oppositie van het midden tot
links is verenigd, is bang dat de
regering-Reagan nog meer mili
taire steun aan de junta zal geven
dan de regering-Carter, die vorige
week de stopzetting van de mili
taire hulp ongedaan maakte.
(ADVERTENTIE)
Alleen woensdag,donderdag en vrijdag a.s.
(tot4 plooien)
gereinigd en piekfijn geperst van jJÖCf
nog als president de gegijzel
den welkom te heten in Wiesba
den. waar zij in een hospitaal op
de Amerikaanse basis Rhein-
Main zullen worden opgevangen.
Hij wilde het presidentschap van
daag persoonlijk overdragen aan
Ronald Reagan.
Team
Omdat in Washington gisteravond
geen rekening meer werd gehou
den met vrijlating binnen een ter
mijn van zo n 12 uur. heeft Rea
gan gezorgd voor een team dat de
gijzelingszaak van de Carter-
regering overneemt. Onder lei
ding van de kersverse minister
van buitenlandse zaken Alexan
der Haig zal worden gezorgd voor
continuïteit in de onderhandelin
gen met Iran". In dat team zal een
aantal functionarissen uit Carters
ploeg worden opgenomen. Rea
gan's woordvoerder Brady noem
de geen namen, maar hij sloot
niet uit dat Warren Christopher,
de onder-minister van buiten
landse zaken die gistermorgen in
Algiers de overeenkomst teken
de. .-rbij zal zijn.
Afgaande op een uitzending van ra
dio Teheran heeft Iran welbe
wust voor vertraging gezorgd om
Carter de kans te ontnemen zijn
presidentschap af te sluiten met
de triomfantelijke verwelkoming
van de gegijzelden. "Zelfs de tota
le overgave van de VS aan de
Iraanse eisen zal de clowneske
president Carter niet de gelegen
heid geven de 52 persoonlijk te
begroeten en daarmee propagan
da te bedrijven", aldus radio Te
heran.
Het is nog niet duidelijk waar de 52
gegijzelden in Iran zich nu pre
cies bevinden. Een Amerikaans
televisiestation meldde dat ze
zijn overgebracht naar een plaats
in de directe omgeving van het
vliegveld van Teheran, maar van
Iraanse zijde werd dat ontkend.
De gegijzelden waren eerder op
de dag medisch onderzocht door
een zestal Algerijnse artsen, dat
geblinddoekt naar hun verblijf
plaats was gebracht. Iran wil met
dit onderzoek voorkomen dat de
Verenigde Staten zich met een
beroep op de gezondheidstoe
stand van de gegijzelden niet zal
houden aan de bepalingen uit de
verklaring van Algiers.
De Iraanse televisie liet per satelliet
beelden van het medisch onder
zoek overseinen naar de VS. Ook
werden beelden getoond van een
aantal gegijzelden aan de maal
tijd.
(Van onze redactie buitenland)
TEHERAN, WASHINGTON, ALGIERS - Meningsverschillen tussen Iran en Amerika
hebben geleid tot vertraging in de vrijlating van de 52 Amerikaanse gegijzelden.
Volgens de Iraanse onderhandelaar Carter moest afzien van zijn plan
Nabavi hadden de Amerikaanss
banken gisteren nog geen cent
van de Iraanse tegoeden in de VS
overgemaakt naar een speciale
bankrekening bij de Bank van
Engeland. Dat was de voornaam
ste bepaling uit het gisteren door
beide partijen ondertekende ak
koord, dat de weg moet vrijma
ken voor vertrek van de 52 Ameri
kanen uit Iran.
Volgens Amerikaanse bronnen zou
de onenigheid zijn veroorzaakt
door het naar Iraans inzicht ont
breken van duidelijke garanties
dat de banken op de tegoeden
ook rente betalen.
Daarmee verliep gisteren de 443ste
gijzelingsdag zonder de in Ameri
ka zo vurig gewenste vrijlating
van de gegijzelden. De meest op
timistische prognoses die giste
ren in de hoofdsteden van beide
landen de ronde deden kwamen
uit op vertrek van de gegijzelden
vanmorgen. Nog geen 12 uur eer
der, in de (Amerikaanse) nacht
van zondag op maandag kon pre
sident Carter zijn landgenoten
nog het nieuws brengen van een
eerst door Teheran en gistermor
gen in Algiers door de VS onder
tekende overeenkomst.
Zowel Carter als vice-president
Mondale zeiden dat de VS nog
nooit zo dicht bij de vrijlating van
de 52 Amerikanen waren als nu.
Naar zowel in Washington als Te
heran verluidde lag de oorzaak
bij Iran, dat vergeten had een re
kening bij de Bank van Engeland
te openen, waarop na goedkeu
ring van Algerije de eerste som
van zo'n 2 miljard dollar kon wor
den overgeboekt.
TEHERAN (PARS) - Een Algerijnse arts onderzoekt
de Amerikaanse gegijzelden.
(Van c
correspondent)
MEMPHIS. TENN (AP) - Meer dan een jaar geleden werd dit bord
neergezet door een reclamebureau uit Memphis Toen president Carter
gisteren bekend maakte, dat de voorwaarden voor de vrijlating van de
gegijzelden waren ondertekend, werd het voorzien van het opschrift "Prijs
de Heer".
Gromyko hekelt VS over SALT
MOSKOU (Reuter/DPA) - De Sow-
jet-Unie zal weigeren aan ontwa
peningsbesprekingen met de
Verenigde Staten deel te nemen
die het SALT-2-akkoord van "nul
en generlei waarde" maken, zo
heeft de Russische minister van
buitenlandse zaken. Gromyko,
geschreven in de "kommunist",
een maandblad voor theoretische
vraagstukken van de Russische
communistische partij. De tekst
van het artikel is gisteren voortij
dig door het persbureau TASS
bekendgemaakt.
Tot heden toe was er van de kant
van de Russische regering nog
niet gereageerd op het voorstel
van de nieuwe Amerikaanse pre
sident Reagan om de onderhan
delingen over het Salt-2rverdrag
te neropenen. Dat verdrag werd
in 1979 door de presidenten van
de VS en de Sowjet-Unie, Carter Het feit dat de SPD
en Brezjnjev, in Wenen onderte
kend, maar is nog steeds niet
door de VS bekrachtigd. Het uit
blijven van de ondertekening
hebben de VS volledig aan zich
zelf te wijten, zo zegt Gromyko.
"De Sowjet-Unie kan en zal niet
deelnemen aan besprekingen die
het SALT-2-verdrag tot nul en ge
nerlei waarde maken en afbreuk
doen aan de beginselen op basis
waarvan dat akkoord werd geslo
ten en waarop het SALT-1-
verdrag is gegrondvest en
werkt", aldus Gromyko. uit
wiens verklaring kennelijk niet
mag worden opgemaakt dat de
Russische regering categorisch
weigert met de VS te onderhan
delen over het SALT-2-verdrag.
BONN - De huidige Westduitse mi
nister van justitie Hans-Jochem
Vogel (54) wordt naar alle waar
schijnlijkheid de nieuwe burge
meester van West-Berlijn. Aan
vankelijk voelde Vogel er niet
veel voor om als opvolger van de
vorige week na een politiek
schandaal teruggetreden Die
trich Stobbe te kandideren. On
der druk van zijn partij en spe
ciaal van bondskanselier Hel
muth Schmidt verklaarde de pro
minente sociaal-democraat zich
gisteren echter toch bereid te pro
beren de dramatische bestuurs-
Berlijn op te lossen
Bonn juist
Hans-Jochem Vogel heeft ver
zocht naar West-Berlijn te gaan,
toont aan hoeveel belang de so
ciaal-democratische regerings
partij hecht aan een behoud van
de sociaal-liberale coalitie in Ber
lijn. Vogel geldt namelijk als een
van de krachtigste steunpilaren
van de huidige regering in Bonn
en wordt bijna overal genoemd
als mogelijk opvolger van bonds
kanselier Helmut Schmidt.
De SPD-fractie in Berlijn en het be
stuur van de partij aldaar hebben
de kandidatuur van Vogel inmid
dels eenstemmig begroet. Ook de
FDP in Bonn is tevreden. Hans-
Jochem Vogel is sinds 1974 mi
nister van justitie, daarvoor was
hij enkele jaren minister van
volkshuisvesting. Vogel is echter
vooral bekend geworden als lang
durig en succesvol burgemeester
van München. Het feit dat hij zo
veel ervaring op lokaal politiek
vlak heeft, maakt hem in de ogen
van velen de meest geschikte
kandidaat om de SPD in Berlijn
uit het slop te halen.
Er bestaat echter nog steeds geen
volledige zekerheid dat Vogel
donderdag inderdaad als burge
meester zal worden gekozen. Een
gedeelte van de uit elf leden be
staande FDP-fractie in het parle
ment van West-Berlijn schijnt
van mening te zijn dat zelfs hij de
crisis in Berlijn niet op kan los
sen. Zij zouden daarom een nieu
we regering van CDU en FDP
willen in plaats van SPD en FDP.
Daarvoor- bestaat bij de SPD-
FDP coalitie in Bonn grote ang
st.
Gerechtelijk
onderzoek
memoires
Conferentie niet-gebonden landen
(Van c
correspondent)
JAKARTA - Cambodja is uitgesloten van de
conferentie van niet-gebonden landen die
volgende maand (van 9 tot 12 februari) in
New Delhi wordt gehouden. De Indiase rege
ring heeft deze stap genomen in overeen
stemming met. zoals het heet. het besluit dat
de niet-gëbonden landen vorig jaar op hun
topconferentie in Havanna (Cuba) hebben
genomen. Het besluit geldt zowel voor het
bewind van Pol Pot als voor dat van Heng
Samrin. De laatste is evenwel door India er
kend.
India, dat als gastheer optreedt van de komen
de conferentie, heeft de 92 landen die beho
ren tot het niet-gebonden blok, voor deze
conferentie uitgenodigd. Politieke waarne
mers menen, dat het Cambodjaanse pro
bleem en de Russische bezetting van Afgha
nistan wel op de agenda zullen worden gezet,
maar dat India, in samenwerking met Cuba.
de vergadering zó zal regisseren dat het geen
aanval wordt op de Sowjet-Unie, de bondge
noot van de twee landen. Een Cubaanse dele
gatie, onder leiding van waarnemend minis
ter van buitenlandse zaken, Viera, is op het
ogenblik in New Delhi om over de strategie
op de vergadering te praten.
In kringen van ASEAN, de associatie van Zuid-
oostaziatische staten, wordt gezegd, dat de
groep waartoe Indonesië. Maleisië, Singapo
re, Philippijnen en Thailand behoren, op de
ze conferentie zullen lobbyen voor het in de
VN aangenomen voorstel over een interna
tionale conferentie over Kampuchea en zal
proberen om druk uit te oefenen op Vietnam
om aan deze conferentie deel te i
van Eichmann
MUNCHEN - Het openbaar minis
terie in München gaat onderzoe
ken of er in de kort geleden in een
oplaag van 150.000 stuks gepubli
ceerde "memoires" van de ex-
nazi en oorlogsmisdadiger Adolf
Eichmann zaken staan die straf
rechtelijk vervolgd kunnen wor
den. Dit heeft het ministerie van
justitie van de Westduitse deel
staat Beieren gisteren meege
deeld. zonder verdere bijzonder
heden te melden.
De publicatie van de "memoires" is
het werk van de als rechts te boek
staande uitgever Druffel uit het
Beierse Leoni. Het boek, met als
titel "Ik. Adolf Eichmann", is sa
mengesteld uit een manuscript
dat door de familie van Eich
mann tot vorig voorjaar in Argen
tinië is achtergehouden.