Protest tegen dure stroom
Dubbele matiging noodzaak
Spinnerij Nederland zet
290 mensen op straat
Ministerie staat prijsverhoging toe
Spoedig tweeduizend
architecten werkloos
DONDERDAG 8 JANUARI 1981
ECONOMIE
PAGINA 21
Topman economische zaken prof. Rutten:
Vloerverwarming
De, fabrikanten van vloerverwar
ming zijn niet erg toeschictcliik
met het geven van deugdelijke
garanties. De afgegeven garantie
bewijzen worden over het alge
meen alleen maar gebruikt om de
eigen aansprakelijkheid uit te
sluiten, terwijl het tegenoverge
stelde de bedoeling is van een
garantiebewijs.
Dat is de conclusie van een onder
zoek dat de Vereniging Eigen
Huis heeft gedaan naar de voor-
en nadelen van vloerverwarming
Hit het onderzoek is gebleken dat
in de garantiebewijzen die wor-
düen afgegeven bij een vloerver
warming vaak wel wordt gezegd
dot de gevolgschade wordt ver-
gjaed, maar dat een waarborg dat
dit ook gebeurt niet bestaat.
Dcigarantie die wordt gegeven bij
vloerverwarming is volgens de
vereniging een zeer belangrijk
punt. De schade die als gevolg
van mankementen kan ontstaan,
kon erg hoog oplopen. Wanneer
fcfijvoorbeeld een van de buizen in
de vloer het begeeft, ontstaat er
piet alleen waterschade, maar
moet ook de vloer worden open
gebroken om het mankement te
herstellen.
Air Holland
Staatssecretaris Smit-Kroes van
Verkeer heeft afwijzend beschikt
op het verzoek van John N. Block
om een nieuwe luchtvaartmaat
schappij. Air Holland, op te rich
ten. Aldus heeft een woordvoer
der van de Rijksluchtvaartdienst
meegedeeld.
Block, die ook Transavia heeft op
gericht. had in augustus 1979 om
toestemming gevraagd voor een
luchtvaartmaatschappij om char
tervluchten uit te voeren binnen
Europa en naar het Midden-Oos-
ter.
Zwartwerkers
Zestien van de 32 bouwvakkers die
in het Zuidhollandse Groot-Am-
mers een sporthal bouwen ble
ken zwart te werken. Dat is geble
ken bij een routine-controle van
de rijkspolitie en sociaal recher
cheurs.
Bijenkorf
De Koninklijke Bijenkorf Beheer
moet zich houden aan de over
eenkomst met de gemeente
Utrecht om aan de Lange Vie-
straat in de Utrechtse binnenstad
een warenhuis te bouwen. Dit be
paalde gisteren de Amsterdamse
rechtbank in deze slepende zaak.
Indertijd waren de gemeente
Utrecht en de Bijenkorf overeen
gekomen dat het warenhuiscon
cern aan de Lange Viestraat eei.
vestiging zou neerzetten op de
plaats waar vroeger Vroom en
Dreesmann stond. Dat pand
werd gesloopt om plaats te ma
ken voor de Utrechtse Bijenkorf,
maar in een later stadium kwam
het concern op het plan terug.
Het vond onder meer de vesti
gingsplaats toch niet zo aantrek
kelijk. De gemeente hield echter
GROENTEVEILING KATWIJK AAN
DEN RIJN
Boerenkool per kg 1.27-1.47; waspeen
Al-per kist lti.--19.40; All 6.50-10.60. BI
17. -22.-; Bil 3,80-6.60; Cl 7.80-12,20; C1I
6.50-9.20. Aanvoer: 150' ton.
Prei A per kg 1,48-1,93; uien per kg 51-56.
VOETBAL - Een elfjarige voetbal
supporter uit Argentinië is giste
ren in Tramandai (Brazilië) aan
de zware verwondingen, die hij
twee dagen eerder had opgelo
pen. overleden. Guido Megioli
raakte zwaar gewond toen hij na
een doelpunt van zijn idool Diego
Maradona in de wedstrijd Argen-
tiniè-Brazilië voor het mini-WK
in vreugde naar buiten wilde lo
pen. De jongen, die de wedstrijd
op de televisie volgde liep in volle
vaart door een glazen deur heen.
De behandelende artsen konden
zijn leven niet redden.
DEN HAAG (ANP/GPD)
Loonkosten moeten om
laag. de overheid moet ze
ker dubbel zoveel bezuini
gen als nu, geen koppeling
meer van sociale uitkerin
gen en ambtenarensalaris
sen aan lonen in het be
drijfsleven. Dat alles is vol
gens prof. Rutten, secreta
ris-generaal van het minis
terie van economische za
ken. hard nodig om te
voorkomen dat Nederland
in het midden van de jaren
tachtig een half miljoen
werklozen telt. Rutten
schrijft een en ander in zijn
traditionele nieuwjaarsar
tikel in het blad "Econo
misch Statistische Berich
ten"
Er is een daling van het reële loon
nodig om de economische pro
blemen het hoofd te bicden. Er is
ook een aanpak mogelijk in de
vorm van ombuigingen in de ge
meenschapsuitgaven tot zes mil
jard gulden per jaar. Maar met
iets verdergaande loonmatiging
kan worden voorkomen dat de
bezuinigingen in staatsuitgaven
en sociale zekerheid nog. groter
moeten worden.
Dit schrijft prof. dr. F. W. Rutten.
secretaris generaal van economi
sche zaken, in zijn traditionele
nieuwjaarsartikel in het eeono
menweekblad 'Economisch
Statistische Berichten'. Zijn on
derwerp blijkt uit de titel: 'De Na
tionale Economie in Groot Ge-
Rutten wijst op de sterk stijgende
werkloosheid, die kan oplopen
tot een hall miljoen in het midden
van de tachtiger jaren en tot drie
kwart miljoen aan het begin van
de negentiger jaren. Als deze
trend niet wordt omgebogen
dreigt een "fundamentele aantas
ting van onze welvaartsstaat".
Daarom zullen aan het begin van
de komende kabinetsperiode
ombuigingen tot ongekende om
vang tot stand moeten worden
gebracht.
Er is dringend winstherstel nodig
en dat vergt aanpassingen in de
loonvorming, de collectieve las
tendruk en de opbou
dustrie. Ook moet et
den toegeroepen aar
verder verslechteren
lingsbalans
het
1 halt wor-
het steeds
de beta-
stba-
rend stijgen van het financi
ringstekort van de overheid
..Voortzetting van deze trends
zou ons land binnen korte tijd in
een financiële chaos brengen en
moet daarom worden uitgeslote
Geen korte termijn
Het gaat hierbij om het beleid van
de overheid, maar ook om dat van
de sociale partners. De overheid
moet voor het bedrijfsleven, dat
creativiteit en slagvaardigheid
dient te tonen, gunstige voor
waarden scheppen, verstarring
moet worden doorbroken. Er
mag geen korte-term Onpolitiek
worden gevoerd: Die leidt vaak
tot onevenwichtigheden, met op
den duur nadelige gevolgen, ook
in sociaal opzicht.
Rutten stelt dat de geplande om
buigingen, in het spoor van 'Be
stek '81' (drie tot vier miljard per
jaar) onvoldoende zijn om de
noodlottige ontwikkelingen af te
wenden. Collectieve lasten moe
ten worden afgewend en collec
tieve uitgaven moeten (verder)
worden omgebogen. Een aanpak
die ruwweg het dubbele vergt
van de 'Bcstek'-bedragen willen
de doelstellingen op het stuk van
werkgelegenheid en winstherstel
binnen bereik komen. De loon
ontwikkeling moet meer worden
gematigd.
DEN HAAG (GPD) - De
verwachte stijgingen van
de stroomtarieven als ge
volg van de verbruiksda-
ling (mede door besparin
gen) heeft tot vele protes
ten 'geleid. Er is echter
geen sprake van dat minis
ter Van Aardenne (econo
mische zaken) die verho
gingen zal tegenhouden
aan de hand van zijn prijs
beleid. Wel zal hij in be
paalde gevallen ontheffing
verlenen, maar niet voor
dat de berekeningen van
de elektriciteitsbedrijven
nauwlettend zijn bekeken
en besproken.
Ook de stroomproduktiebedrijven
vallen onder het prijsbeleid. In
beginsel mogen zij voor 1981 een
tariefverhoging van 2,25 procent
maximaal toepassen. Dat heeft
Van Aardenne in juni vorig jaar al
laten weten. Toen stond echter
nog niet vast dat het verbruik
flink zou dalen, zoals later bleek.
Bij een prijsbeleid hoort echter
een ontheffingenbeleid: bedrij
ven die menen een kostenont
wikkeling te hebben op grond
waarvan zij over het toegestane
maximum moeten gaan. dienen
dit verlangen bij Economische
Zaken te bepleiten.
Zelfs als een tariefverhoging tot
2,25 procent (of minder) is voor
genomen is de regel dat dit plan
wordt gemeld. In de praktijk
blijkt dit niet steeds te gebeuren.
De stand van zaken is nu dat van
de 91 elektriciteitsbedrijven in
ons land er acht een ontheffing
hebben gevraagd om boven het
toegestane maximum uit te gaan.
Geen van die aanvragen is al defi-
Directie KMS:
beschuldiging
FNV onjuist
VLISSINGEN (GPD) - De directie
van de Koninklijke Maatschappij
de Schelde (KMS) in Vlissingen
heeft zich in een brief aan de
werknemers van dit bedrijf ver
weerd tegen het door de FNV
„voortdurend stellen van dreige
menten. dictaten en ultima
tums". De KMS ontkent de be
schuldigingen van de FNV dat zij
niet bereid zou zijn zich aan de
afspraken te houden, zoals die
zijn overeengekomen na de wilde
stakingen bij de Schelde in sep
tember vorig jaar. ..Voorstellen
die boven de mogelijkheden van
de Koninklijke Maatschappij de
Schelde (KMS) uitgaan, kunnen
nu eenmaal niet worden aan
vaard. Wie dat toch wil doordrij
ven brengt de toekomst van ons
bedrijf in gevaar"
nitief afgehandeld, wel zijn enke
le toezeggingen gedaan.
Het zal nog enkele weken duren
voordat de ontheffingen bij Eco
nomische zaken officieel zi n ver
leend. Daarbij is hel streven om
niet hoger te gaan dan gemiddeld
5 procent tariefverhoging per be
drijf. Dat percentage is een ge
middelde. het kleinverbruiker
starief (huishoudens) wordt meer
verhoogd dan dat voor de groot
verbruikers (bedrijven).
Doorberekenen
Bij de tariefverhoging gaat het ui
teraard om het doorberekenen
van kostenontwikkelingen. In
het kader van een aanvraag om
ontheffing bekijkt Economische
Zaken de vermogenspositie van
het betrokken bedrijf en het pa
troon van kosten en opbrengsten.
Hierbij wordt ook in aanmerking
genomen dat het percentage van
2,25 indertijd in overleg met de
stroombedrijven is bepaald.
Toen waren echter de jaarreke
ningen 1980 en de begrotingen
1981 nog niet bekend...
Bij het vaststellen van de 2,25 pro
cent was rekening gehouden met
verbruiksstijgingen die een „ma
tigend effect" op de kosten zou
den hebben. Maar dat effect is nu
uitgebleven, althans in sommige
gevallen, waardoor ook de situa
tie blijft dat men in de ene regio
meer voor elektriciteit zal moeten
betalen dan in de andere. Dat
heeft te maken met de totaal ver
schillende situaties der bedrijve-
De elektriciteitsbedrijven moeten
rekenen met stijging van vaste
kosten per eenheid produkt.
maar ook met de stijging van de
brandstofkosten. Deze beide be
standdelen zijn ongeveer even
groot. Het mindere verbruik
werkt uiteraard door in de brand
stofkosten. maar niet in de vaste
kosten. In ieder geval worden de
berekeningen die aan de onthef-
fingsaanvragen ten grondslag lig
gen bij Economische Zaken niet
zonder meer aanvaard, maar
zorgvuldig gecontroleerd.
Onder de protesten tegen de prijs
stijgingen was er gisteren ook een
van de Consumentenbond, die
minister Van Aardenne een tele
gram stuurde, waarin werd ver
zocht de prijsstijgingen onge
daan te maken. De bond protes
teerde tegen het feit dat de consu
ment „moet opdraaien voor zijn
goede optreden. Voor hem zal het
totaal onbegrijpelijk zijn waarom
hij op de energie moet bezuini
gen, terwijl hij daarmee in zijn
portemonnaie wordt gestra f-
t".
De CB vindt dat zeker de elektrici
teitsbedrijven die winst maken
geen toestemming mogen krij
gen tot tariefverhoging. Inciden
tele tekorten moeten eerder uit
de algemene middelen worden
aangezuiverd dan via permanen
te tariefstijgingen, aldus deze
consumentenorganisatie. De
kwestie der winsten uit energie
voor provincies en gemeenten is
al enige tijd omstreden.
ALMELO - De Almelose vestiging van Spinnerij Nederland zal nog dit jaar worden gesloten. Deze produktu
inkrimping van het concern betekent ontslag voor 290 werknemers, van wie 220 op korte termijn
Door deze ontslagen komt het personeelsbestand van Spinnerij Nederland op 1150.
ENSCHEDE (GPD) - Ge
zien de blijvend slechte ga-
renmarkt voelt Spinnerij
Nederland zich genood
zaakt tot verdere sanering.
De inkrimping van pro-
duktie betekent ontslag
voor 290 medewerkers,
aan wie 220 op korte ter
mijn. De overige komen in
de loop van dit jaar op
straat te staan. Door deze
ontslagen komt het perso
neelsbestand van Spinne
rij Nederland op 1150. Me
dio 1980 waren er dat nog
1600.
De directie heeft het personeel gis
teren geïnformeerd over de nieu
we saneringsplannen. Eerder de
ze week zijn de vakbonden en de
centrale ondernemingsraad op
de hoogte gesteld.
Als onderdeel van de produktiever-
mindcring gaat Spinnerij Neder
land de locatie Almelo-centrum
versneld sluiten en worden de
twijnerijlocaties in Leek en Los
ser geïntegreerd. Bestudeerd
wordt nog of de integratie van de
Oldenzaalse locatie in één of
meer van de overige bedrijven
mogelijk is. Er wordt naar ge
streefd om het aantal ontslagen in
gelijke percentages over de diver
se locaties te verdelen.
Dit betekent dat bij de produktie-
eenheden in Enschede. Almelo
en Nijverdal het aantal medewer
kers met zo'n twintig procent
daalt. Het teruglopen van het aan
tal medewerkers komt mede
door de produktiviteitsverho-
ging. maar is vooral een gevolg
van het wegvallen van de weefca-
paciteiten bij Nij verdal Ten Cate
en Schuttersveld, de belangrijk
ste participanten van Spinnerij
Nederland, zo zegt directeur Van
Dort.
De afzet naar het buitenland heeft
zich gunstig ontwikkeld, maar
die is volgens hem onvoldoende
om de terugval op de Nederland
se markt goed te maken.
De vraag of er met de uitvoering
van de nieuwe saneringsplannen
een einde is gekomen aan de in
krimping van Spinnerij Neder
land kan directeur Van Dort nog
niet beantwoorden. Het eerste
halfjaar'verwacht hij in elk geval
geen nieuwe ontslagen. Langer
vooruitkijken is naar zijn mening
niet mogelijk. De Spinnerij Ne
derland is overigens volgens hem
niet verloren.
Duizend banen
te geef bij
chemische
industrie
DEN HAAG (GPD) - De totale pro
duktie in de Nederlandse chemi
sche industrie daalde vorig jaar
met ongeveer 4 procent ten op
zichte van 1979. De omzet steeg
nauwelijks in waarde van 27 tot
28 miljard gulden. Probleem voor
deze industrietak is dat produk
tiepersoneel voor de continu
werkende bedrijven moeilijk te
krijgen is. Naar schatting zijn er
duizend vakatures voor proces-
operators. Steeds meer zullen de
bedrijven zelf hun vaklieden
moeten opleiden.
Een en ander blijkt uit een terug
blik op 1980 van drs. E. Meinsma.
voorzitter der Vereniging Neder
landse Chemische Industrie. De
investeringen waren vorig jaar
1.34 miljard gulden en lagen daar
mee. na compensatie voor prijs
stijgingen. onder het peil van
1979. De teruggang in de westerse
landen, vooral tot -uitdrukking
komend in de auto- en vezelin
dustrie en de bouw, had haar in
vloed op de chemie.
Voor de sector organische bulk
chemicaloen is 1980 geen goed
jaar geweest.
Andere sectoren handhaafden zich
relatief beter: kunstmest redelijk,
farmacie, cosmetica en wasmid
delen betrekkelijk goed. Het ho
ge peil van de naftaprijzen - en de
snelle wisseling van de koersen -
maakt een verbreding van de
grondstofpositie met LPG drin
gend nodig, maar de benodigde
voorzieningen zijn nog onvol
doende.
Milieukwesties
Het chemische afval kwam sterk in
het nieuws. Reeds vele jaren
heeft de VNCI aangedrongen op
het scheppen van wettelijke
maatregelen en een praktisch uit
voerbaar vergunningenbeleid
voor toereikende technische
voorzieningen voor de opslag en
verwerking van chemisch afval.
In het overleg met de overheid zal
zij ook dit jaar met kracht naar dit
doel blijven streven.
Op het terein van milieu en veilig
heid waren het vooral de ontwik
kelingen rond het wetsontwerp
milieugevaarlijke stoffen die de
aandacht trokken. Het kabinet
ging akkoord met een wetsont
werp dat verder gaat dan de be
treffende richtlijn van de Europe
se Gemeenschap. De chemische
industrie in ons land komt in een
moeilijker situatie dan bedrijven
in andere EG-landen doordat
aanmelding van nieuwe stoffen
wordt verlangd voordat de pro-
duktie begint en door beoorde
lingsprocedures in het openbaar-
De Nederlandse chemische indus
trie levert door haar grote export
(88 procent) een belangrijke bij
drage aan de economie. Maar zij
kan dit. aldus Meinsma, slechts
blijven ddtfl als /n in staat is in
ternationaal te concureren. In
houdelijk is de chemie een gezon
de bedrijfstak, maar ten opzichte
van de buitenlandse concurren
tie mag zij niet met te veel handi
caps worden belast. De VNCI-
voorzitter zegt de indruk te heb
ben dat dit besef in bredere kring
doordringt.
UTRECHT (ANP) - De werkge
legenheid van bijna tweedui
zend werknemers bij archi
tectenbureaus staat op de
tocht door de malaise in de
bouwwereld. Dit blijkt vol
gens de Unie BLHP uit een
enquête die de architectenor
ganisatie BNA heeft verricht
onder haar leden. Uit het on
derzoek. waaraan driekwart
van de 950 bij de BNA aange
sloten bureaus heelt meege
werkt. blijkt dat het bij de
meeste niet zo best gesteld is
met de orderportefeuille. Op
basis van de orders die men
nu in huis heeft verwacht de
architectenbond dat er in
1981 voor een kleine twintig
procent van de 10.000 werk
nemers in de architecten
branche geen werk meer voor
handen is.
DONDERDAG 8 JANUARI 1981
ACTIEVE
AANDELEN
BINNENLANDSE
AANDELEN
50.00 48.00
Ceteco 124.50 123.
<d. eert 124,80 123.
Chamotte 12,0
Cindu-Kry 15 20 15.3
Claimindo 272.50 272.
Deli Mij. 70,80 63.0
D<-sseauz 40,10 42.0
Dikkers 16y0 16.0
Dorp en Co. 109,50 109,
(lel Delft c 343.00 340.00
Gelder cert. 10.40 10.40
Ged. Tram
298.00 296,00
6.50 46.00
Iijnb W. 350,ih
I. Springs!. 4430,
Smit Intern. 37.00 37,5
Telegraaf 64,00 62.C
Textiel TW
Tilb Hyp bk 126.00
BELEGGINGS
INSTITUTEN
33.00 32,0
Manhatta
GOUD EN ZILVEK
BUITENLANDS
GELD
AMSTERDAM (ANP) - De schade
op het Damrak door het ineen
storten van Wall Street bleef van
daag nogal beperkt De Amster
damse beurs was gisteren in de
loop van de middag al vaak
scherp omlaag gegaan en de ver
koopadviezen van een bekende
Amerikaanse beleggingsadvi
seur hadden op het aldus bereik
te lagere niveau niet 10 veel in
vloed meer. Kon. Olie wus rond
het middaguur zelfs 2.40 hoger
op t 205.70. nadat gisteren was
gesloten met een verlies van
ƒ4.50.
Ogem, die gisteren uit de gratie
raakte na het uitlekken van delen
van het rapport van prof Kuin
over de eerdere bestuursmoei
lijkheden in de top van het con
cern, werd nu verhandeld op f
7.30. De laatste koers was een
laatkocrS van 7 30. Relatief ge
zien een flink verlies van 70 cent
Akzo was tegen het middguur 60
cent beter op i 18 30 en Unilever
1.10 op f 125.20 Philips zakte 30
cent naar 15. Hoogovens een
dubbeltje naar I 14.30. terwijl
KLM 80 cent duurder werd op i
