Vrouwelijke
studenten
eisen meer
veiligheid
Fong
Leng:
meer
show
dan
mode
Politiek...
Waar blijft
de vrouw
HET APPEL ABC
In Groot-Britannië
Opwarmertje voor
komende verkiezingen
h "n
IT
MAANDAG 5 JANUARI 1981
EXTRA
PAGINA 17
Vrouwelijke studenten aan de universiteit van Kent in En
geland hebben onlangs tweeduizend handtekeningen
verzameld en deze, met een verzoekschrift, aangeboden
aan de vervoersmaatschappij die de plaatselijke busdien
sten verzorgt. Ze willen dat een nabijgelegen buslijn
wordt doorgetrokken tot vlak bij de universiteitsgebou
wen.
Tot nu toe moeten ze, om de dichtstbijzijnde bushalte te bereiken, eerst
een verlaten weggetje volgen dat bovendien 's avonds en 's nachts slecht
is verlicht. Een situatie die. volgens de vrouwen een uitnodiging is voor
aan- en overvallen op vrouwen. Maar hoewel het om een extra rit zou
gaan, heeft de maatschappij niet gereageerd op het verzoek van de
vrouwen.
Aldus een bericht in het Engelse feministenblad Spare Rib, waarin wordt
ingegaan op de (volgens het blad snel groeiende) onveiligheid in de
omgeving van universiteitsgebouwen in Engeland, die vaak gelegen zijn
in oude stadsgedeelten dan wel op verlaten plekken buiten de steden.
Nadat onlangs in Sussex een medewerkster van de universiteit in de
buurt van de universiteitsgebouwen werd verkracht en vermoord, heb
ben vrouwelijke studenten op enkele plaatsen in het land protestacties
gehouden en eisenprogramma's voor meer veiligheid opgesteld.
Naast betere verlichting van de (vaak lange) toegangswegen naar universi
teitsterreinen, de plaatsing van alarmtelefoons, goed functionerende
bewakingsteams en aansluitende busverbindingslijntjes naar bestaan
de bushaltes eisen de actiecomités ook veiliger huisvesting voor stude
rende vrouwen op de universiteitsterreinen, bijvoorbeeld in kamers die
niet op de begane grond zijn gelegen.
Een gevaar is. volgens de actievoerders. dat sommige goedbedoelde vei
ligheidsmaatregelen in de praktijk zullen kunnen leiden tot beperking
in plaats van tot vergroting van de bewegingsvrijheid van de vrouwelij
ke studenten. Daarom propageren ze ook het volgen van cursussen in
zelfverdedigingstechnieken, samenwerking met vrouwengroepen erv
opvangcentra voor verkrachtingsslachtoffers, en een brede voorlichting
over het probleem om bij het publiek begrip te wekken voor hun demon
straties tegen geweld.
Op zoek naar „muziek van vrouwen"
„Frau und Musik" is de naam van een vrouwenwerkgroep in Keulen,
waarin vrouwelijke componisten en musici bezig zijn met onderzoek
naar de actieve rol die vrouwen door de eeuwen heen in de muziekwe
reld hebben gespeeld. Volgens een artikel in de Duitse vrouwenkrant
Emma heeft de nu ruim driejaar bestaande werkgroep tot nu toe al ruim
achthonderd werken en levensbeschrijvingen opgespoord van vrouwen
die in de loop van tien eeuwen muziek hebben gecomponeerd, maar
vaak onbekend zijn gebleven.
In een interview met het blad vertelt de Duitse dirigente Mascha Blanken
burg, oprichtster en actief lid van de werkgroep, dat zij tijdens haar
muziekopleiding steeds weer van haar leermeesters te horen kreeg dat
vrouwen „de kunst van het componeren en van het abstract denken"
niet machtig zijn. „Dat heeft mij behoorlijk geremd. Mijn eigen composi
ties heb ik vroeger nooit serieus genomen", zegt Mascha. die ook eens op
een dirigentencursus (waar ze de enige vrouwelijke deelnemer tussen
zeventig mannen was) door de cursusleider van het podium werd weg
gesleurd met de woorden: „Hoe durft u hier vakbekwame mannen van
hun plaats te verdringen? U bent een nul. u hoort in de keuken thuis".
Ze liet zich niet intimideren, eindigde bij de drie beste cursisten en diri
geerde het afscheidsconcert. Hoewel ze sinds haar kinderjaren muziek
heeft gestudeerd, blijft een deel van de pers haar hardnekkig beschrij
ven als „de vrouw die de pollepel voor de dirigeerstaf heeft ingeruild
Over vrouwen in het beroep van dirigent zegt ze: ..Talent is lang niet
voldoende. Uithoudingsvermogen en vasthoudendheid zijn even be
langrijk. Een vrouw moet in dit vak drie maal zo sterk zijn als een
Het is de bedoeling dat het tot nu toe opgebouwde en nog steeds groeiende
archief van de door haar opgerichte werkgroep in de toekomst gaat
fungeren als „openbare uitleenbibliotheek van muziek van vrouwen".
Voorlopig is er nog geen geld om dat doel te verwezenlijken, omdat de
werkgroep tot nu toe geen enkele subsidie krijgt.
„Zak niet weg in een stoel op een manier alsof u
meer uit te komen. Zulke ongegeneerde
ieder respect voor de anderen".
„Zorg voor een aangename verschijning, vergeet nooit dat men van u
hoffelijkheid, kalmte, gelijkmatigheid en een goed humeur verwacht".
„Wees vooral redelijk als u de beschermengel wilt worden van wie men
alles verwacht en die alle moeilijkheden gladstrijkt
Voorschriften uit een handboek voor jonge dames uit de vorige eeuw?
Nee, uit een in 1978 m Frankrijk verschenen „handboek van de volmaak
te jonge vrouw", bestemd voor vrouwen die het gastvrouwschap als
anse maand-
Veel ontwerpen bestaan uit enkel delen want Fong Leng schuwt het gebruik van veel materiaal i
De modeshow van de bekende
Amsterdamse ontwerpster
Fong Leng in Arti et Amici-
tiae: ook deze keer weer: felle
kleuren, opvallende materia
len (leer, fluweel, kant, lurex)
en wervelende lijnen.
Het zijn nog altijd de uitbundi
ge rouches, pompoenen en gro
te flappen langs schouder- en
heuplijn die grotendeels Fong
Leng's aparte stijl een eigen
gezicht geven. Met mode heeft
het dan ook weinig te maken,
meer met show.
Zoals gebruikelijk werd ook de
ze keer begonnen met de i
eenvoudige creaties, die be
stonden uit wit-leren bermu
da's met bijpassende blouse.
Naarmate de show vorderde
werden de kledingstukken
grotesker. Fong Leng is niet
vies van enorme hoeveelheden
materiaal in jurk en bijpas
sende jas of in broek, bolero en
bijpassend jak. Op die ma
nier geeft zij een vrouw meer
volume en dat is iets, daar
moet je van houden.
Jurken zijn bijvoorbeeld vaak
geplisseerd, hebben wollen,
geplooide mouwen en zijn af
gewerkt met grote kragen of,
bij twee modellen, zelfs met
een keu van achteren.
De mini komt bij haar ook even
om de hoek kijken en dat gege
ven weet zij heel speels vorm te
geven in kanten en fluwelen
ontwerpen. Wel wordt bij elk
pak of bij elke japon altijd
met meerdere kleuren ge
werkt, zodat zelfs een simpele
combinatie als een mooie,
strakke leren broek met daar
bij passende blouse toch weer
een opvallend effect teweeg
brengt.
Echte modetinten kom je overi
gens niet tegen bij Fong Leng,
wél de meest uiteenlopende
combinaties van kleuren zo
als fel geel met blauw, hel
groen met paars en dergelijke.
Omdat ik een beetje ben uitgeke
ken op de overdadige creaties
van glanzend geplisseerde
stof, met veel rouches en ster
vormige versieringen, vond ik
dit jaar de leren ensembles het
mooist. Weliswaar niet het be
kende werk zoals de wijde
overalls van opgesmukte suè-
de, maar de zacht-leren pak
ken daarentegen die in mooie
pasteltinten waren uitge
voerd en die bestonden uit
lange broek en jas.
Ook haar van dun tijger- en
panterbont gemaakte creaties
waren heel leuk en een nieuw
gegeven dat zij erg mooi had
geïnterpreteerd. De blouses
die zij bij dergelijke pakken
laat dragen zijn prachtig, zo
dra ze niet in zuurstokroze of
flessegroen zijn en laten nu
slechts hier en daar de borsten
vrij. Dat laatste was vooral
bij vroegere shows veelvuldig
te zien.
Ondanks al het uitbundigs dat
er werd getoond en ondanks
het onmiskenbare vakman
schap dat er in de kleding te
bewonderen valt, kreeg ik
toch het gevoel dat Fong Leng
er een beetje uit begint te ra
ken. Niet alleen trof ik er niet
meer de bekende televisie- en
kunst-jet set, die haar shows
altijd nog extra allure gaf,
maar zelf had ik ook het ge
voel van: dat hebben we nou
allemaal wel gezien. En voor
zoiets, lijkt me, zal juist een
ontwerpster toch altijd moe
ten waken.
MARGRIET HUNFELD
(Door Leens Macare)
„Al zestig jaar lang hebben wij vrouwen kiesrecht, maar we
doen er bitter weinig mee. Politiek is een mannenzaak. In
alle besturen, van schoolbestuur tot parlement, zijn vrou
wen veruit in de minderheid".
Zo begint de tekst van een folder,
samengesteld door emancipatie
werksters van de Nederlandse
Vereniging voor Vrouwenbelan-
gen. Titel: „Politiek... waar blijft
de vrouw?" Het is eigenlijk een
klein, op stevig papier gedrukt af
fiche dat in vieren kan worden
gevouwen, maar desgewenst ook
kan worden opgehangen.
In dit vlugschrift wil Vrouwenbe-
langen (een van de oudste Neder
landse vrouwenverenigingen, in
1894 opgericht als vereniging
voor „vrouwenbelangen, vrou-
wenarbeiden gelijk staatsburger
schap") vrouwen nog eens duide
lijk maken hoezeer de politiek
ons leven bepaalt. Wie zich niet
met politiek wil bemoeien, moet
wel bedenken dat de politiek zich
dagelijks met haar bemoeit. En
dat het meestal mannen zijn die
beslissen over zaken die juist
voor vrouwen heel belangrijk
zijn.
Opwarmertje
De folder mag worden gezien als
een „opwarmertje" voor het ko
mende voorjaar: op dinsdag 26
mei 1981 zijn de verkiezingen
voor de Tweede Kamer. „We wil
len met deze folder de verkiezin
gen een beetje dichterbij halen",
zegt Miep de Wit-Mulder. voorzit
ter van het hoofdbestuur van
Vrouwenbelangen. „Onze vereni
ging is ontstaan uit het streven
naar het vrouwenkiesrecht. Het
stimuleren van vrouwen tot mee
doen in het politieke leven is al
tijd een van de belangrijkste uit
gangspunten gebleven".
Negen punten komen op het affi
che aan de orde. In de eerste
plaats het onderwerp duidelijke
taal: politiek is vaak verpakt in
ingewikkelde en daardoor onbe
grijpelijke taal. Vrouwen kunnen
(letterlijk en figuurlijk) duidelij
ke taal spreken als ze meedoen in
de politiek. Onderwijs: vrouwen
zouden het feit dat zij (en hun
dochters) nog steeds achterop lig
gen op onderwijsgebied, kunnen
inbrengen in de oolitiek. Werken:
als vrouwen willen dat in de toe
komst het werk binnen en buiten
het huis beter wordt verdeeld,
zullen ze daar zelf hard voor moe
ten werken m de politiek.
De slogan „stem eens op een
vrouw" van Vrouwenbelangen
ontbreekt uiteraard niet in de
tekst. Het is een kreet die in de
afgelopen jaren als het ware een
eigen leven is gaan leiden en waar
niet iedereen onverdeeld blij mee
is, vanwege het gevaar van kri
tiekloos en emotioneel stemmen
op „een vrouw, alleen omdat het
Miep de Wit. „Die kreet is inder
daad een eigen leven gaan leiden.
Wat wij bedoelen is: kies een
vrouw die jou vertegenwoordigt
zoals jij zou willen. We willen
vrouwen ook stimuleren om in de
politiek te beginnen bij de prak-
tiik waar ze zo dicht bij ziten: het
werk in eigen gemeenten en wijk-
organcn. Daar moeten vrouwen
in eerste instantie de drempel
over. Heel veel vrouwen zijn van
uit dat werk opgeklommen in de
politiek".
Vrouwenpartij
Naast punten als wonen en woon
omgeving, gezondheid, kinder
opvang, stemmen en het mee
doen in een politieke partij bevat
de folder ook een overzicht van
„vrouwenwerk" binnen een aan
tal politieke partijen, zoals de
Rooie Vrouwen van de PvdA. het
CDA-vrouwenberaad, de organi
satie Vrouwen in de VVD, het
PEAC (politiek emancipatie acti
veringscentrum) van vrouwen
binnen D'G6, en de politieke vrou
wengroepen van PPR en PSP.
Ook staat er een adressenlijst op
van de politieke partijen die op
het ogenblik in de Tweede Kamer
zijn vertegenwoordigd.
De folder is (voorlopig in een opla
ge van 40.000 stuks) uitgegeven
met subsidie van CRM, en is gra
tis beschikbaar. „Politiek... waar
blijft de vrouw?" kan worden
aangevraagd bij het bureau Vrou
wenbelangen, Rijnsburgerweg
28, 2333 AA Leiden, telefoon 071-
155063.
Voor de komende lente heeft de
Parijse mode-ontwerper
Jean Louis Schefrer zijn col
lectie al weer klaar. Op de ko
mende confectiebeurs in de
Franse hoofdstad zullen van
hem kleren te zien zijn, geïn
spireerd op de uniformen van
het voormalige Brits-Indi
sche leger, compleet met offi
cierskragen en epauletten.
Dit is een van de favoriete tin
ten van Scherrer, terwijl ook
marine-blauw en grijs veel
vuldig in zijn collectie voor
komen. Ook voor de rest van
zijn collectie grijpt hij terug
naar het Britse koloniale tijd
perk. Met cocktail jurken zo
weggestapt uit de korte ver
halen van Somerset Maug
ham en avondjurken met tu-
nieks van crepe of zijde met
goudborduursel waaronder
rechte pantalons worden ge
dragen. Op de foto Scherrers
"La femme du désert" (dt
^^^ouw^van^ie^woestynL^
Er zijn veel meer appelrassen dan u
waarschijnlijk weet. De cox, gol
den delicious en goudreinette
zijn gemeengoed maar niet ieder
een zal bij de groenteman om een
mutsu vragen. In een folder van
het centraal bureau van tuin
bouwveilingen vonden we een
"appel-abc". We willen het de ap
pelliefhebbers niet onthouden:
Alkmene: Een niet zo grote helrode
handappel met een gele achter
grond. Smaakt een beetje als een
cox. Vruchtvlees is roomwit, vrij
stevig tot hard.
Benoni: Flinke handappel met ge
streepte helrode blos op gele
schil. Zeer aromatisch met vast
en sappig vruchtvlees.
Cox orange pipping: bleekgroene
appel die later wanneer de appel
rijp is, geel wordt met een oranje
rode blos en strepen. Vast en sap
pig vruchtvlees, zeer aromatisch.
Handappel. Ook in combinatie
met andere appels tot moes te
verwerken.
Discovery Helrode handappel op
gele schil. Vruchtvlees is room
wit en vast. Smaak: zacht-zuür.
ElstarStevige sappige appel.
Komt het best tot zijn recht "uit
het vuistje".
Gloster: Tamelijk stevige fris-zure
handappel.
Golden delicious: Goudgele vrucht
met vast vruchtvlees en een
zachtzure smaak, heel rijp zelfs
wat zoet. Handappel die zich ook
heel goed laat verwerken in ge
bak en slaatjes.
Goudreinette of "Schone van Bos
koop": Forse appel met groen tot
groen-gelc schil waarop vaak een
blos, frisse zure smaak. Handap
pel, ook geschikt voor moes en
sap.
Rode goudremette: groene tot
groen gele appel met fraaie blos.
Steving vruchtvlees. Volle smaak.
Ideaal voor gebruik in de keuken
maar ook als handappel te eten.
James Grieve Matig grote appel,
geel met rode strepen en soms
een blos. Sappig zacht vrucht
vlees met zachtzure aromatische
smaak. Handappel, die ook voor
de moes kan worden gebruikt.
Jonagold Geel met oranje tot hel
rode blos. Groot van stuk. Geel
wit vruchtvlees.
Jonathan Appel met gele schil
waarop een rode blos. Stevig
vruchtvlees met fris zure smaak.
Handappel. Niet geschikt voor
moes. Wel voor gerechten waarin
de appelstukjes heel moeten blij-
Karmijn de Sonnaville: Nieuw ras
met fris zure smaak. Handappel,
ook geschikt voor moes Minder
goed voor slaatjes en gebak.
Laxon superb: Flinke appel, mooi
van vorm. met een groene schil
waarop een bruin-rode blos.
Smaak heeft iets weg van cox
Handappel, ook geschikt voor
Lombart's Calville: Vrucht met
frisgroene- later gele schil, die
wat vettig aanvoelt. Smaak zacht-
zuur. Vruchtvlees roomwit.
Hand- en moesappel.
Melrose: Grote regelmatig gevorm
de appel met wat rimpeltjes rond
de neus. Bruinrood op groengele
tot gele schil. Vruchtvlees zacht
en sappig. Smaak zachtzuur.
Mutsu Grote tot zeer grote handap
pel. Geel met oranje blos. Vrucht
vlees room wit. Meloenachtige
smaak.
Odin Handappel met gele schil en
helderrode blos. Vruchtvlees
roomwit. Sappig en zuur van
smaak.
Rode manet Handappel met gele
schil en rode blos. Zacht vrucht
vlees en aromatisch.
Spartan Zachte sappige handap
pel Dofrood tot paars op een gele
schil.
Summerred Grote wat langwerpi
ge appel. Fraaie blos aan de zon
zijde Vruchtvlees roomwit. Fris-
zure smaak.
Tydeman's early. Handappel, hel
derrood op een crèmeschil Zacht
sappig vruchtvlees met lichtzure
aromatische smaak.
Winston Een niet zo grote handap
pel Eerst donker groen later geel
met rode blos en strepen Hot
vruchtvlees is vast en smakelgk
De schil is wat dikker.