Kijkje in de natuur
Recept
Januari is de
maand van de goede voornemens
Fiets eens naar
de Leidse Burcht
Kwarkpudding
met vruchten
Leiden
kocht
burcht
Verdwenen
vliegen
ZATERDAG 3 JANUARI 1981
EXTRA
PAGINA 25
lil de zomer is het niet zo gek.
vliegen in huis. Je hoeft maar
een jampot open te draaien of
ze zijn er al, die zoemers.
Maar gisteren keek ik wel
even raar, toen er een eenza
me vlieg in de vensterbank
zat. Wat doet die eigenlijk
hierdacht ik en waar blijven
al die andere vliegen eigen
lijk in de winter? Ik heb het
meteen opgezocht.
Zo tegen de herfst breekt er on
der de vliegen een ziekte uit.
Deze ziekte is erg besmettelijk
en jaarlijks gaan er dan ook
duizenden vliegen aan dood.
Alleen' een paar vrouwtjes
blijven in leven. Zij verstop
pen zich in huizen om te over
winteren en leggen daar eitjes
die in de zomer uitkomen.
Soms vind je in huis een vlieg
die tegen de muur aangeplakt
zit. Hij is dood. En het lijkt net
alsof hij poedersuiker op zijn
mg heeft. Dat is een slachtof
fer van de schimmelziekte.
De maand januari is de maand van
de goede voornemens. Mensen
maken afspraken met zichzelf en
met elkaar. "Vanaf januari rook
ik niet meer; drink ik niet meer;
word ik een beetje aardiger tegen
m'n vrienden, enzovoorts.
Heel veel kinderen nemen zich ook
van alles voor. Om wél te doen in
het nieuwe jaar, of juist niet. Ook
zijn er kinderen die denken, dat
ze hele rare dingen hebben die
verder niemand heeft en beloven
zichzelf dat in het nieuwe jaar
niet meer te doen.
Anneke Hohmann en Vic Sjouwer
man zijn samen op zoek gegaan
naar die bijzondere dingen en
hebben daar een boekje over ge
schreven. De titel is: "Heb jij dat
i nou ook?". En het is uitgegeven
1 bij Kosmos in Amsterdam. Zij
J hebben ontdekt, dat heel veel
I kinderen met dezelfde "proble-
t men" zitten. De grap is. dat dat
eigenlijk geen problemen zijn en
B ij ons in de klas was een portemon
nee gepikt uit het kastje van
Hans. Er zat vijfentwintig gulden
in want hij moest een boodschap
doen direkt na schooltijd. Het was
heel erg naar. meneer keek ons éen
voor één aan en heel ernstig. Hij
vroeg dun: "weet jij er wat van.
kun jij Hans hel pen? Toen hij mij
aankeek werd ik zo rood als een
biet en gloeiend heet. Het leek net
of ik hel gedaan had en toch wist
ik nergens van. Ik toelde me zó
akelig joh!
HEB J1J DAT NOU OOK
Ik had verschrikkelijk veel te doen.
Eigenlijk moest ik: naar de bieb
om boeken terug te brengen, m'n
mand geeft hem te eten. dat
tik etter du b! t Uc maar i
HEB JIJ DAT NOU OOK
n de winkel wist ik met wat ik kie
zen moest, dat rode T-shirt of dat
blauu>-wit gestreepte Ik wist het
echt niet. Mijn moeder besliste
dat rode dan maar". Toen we
thuiskwamen kreeg ik spijt in
eens u'ist ik het heel zeker Ik wou
het blauw-wit gestreepte T-shirt
HEB JIJ DAT NOU OOK0
Ik zou graag op zondagmorgen, af
en toe, nog eren bij wijn radereu
moeder in bed kruipen. Ze zeggen
dat ik daar te groot voor ben en
dat ptttd - n 1/ ipei l^jli
Maar tóch doe ik het nog u-el eens
een keertje HEB JIJ DAT NOU
OOK?
Als ik de trapop loop begin ik altijd
te tellen En ais ik moet wachten
voor de spoorbomen dan tel ik de
wagons voor de spoorbomen dan
let ik de wagons van de goederen
trein. Op school iel ik de tegels in
de gang En bij oma tel ik de spn
leii van het balkon Ik MOET ge
woon altijd alles telleHEB JIJ
DAT NOU OOK?
Als je eens lekker in je neus zit te
pulken dan mag dat niet van je
ouders. Maar ze doen het zelf ook!
Je vader als hij in de auto zit te-
wachten voor een stoplicht. Je
moeder, als ze de krant zit te lezen.
Vannacht droomde ik dat ik achter
volgd werd dor een boef. Ik wou
wegrennen maar dat ging niet. 'I
was net of ik door het water moest
rennen, het ging veel te lang
zaam.' En ik wou gillen
"paaaaaaaa.'.'. maar er kwam
geen geluid uit mijn keel. HEB JIJ
DAT Nul! OOK
fietslampje repareren, m'n kast
uitmesten, plaatjes van knaag
dieren opzoeken voor m'n werk
stuk. m'n tijdschriften op volgor
de in de kast leggen en nog veel
meerik lag op de bank. had
nergens zin in en verveelde me te
pletter. HEB JIJ DAT NOU OOK
Vandaag dacht ik: 'nu loop ik weg
van huis". Mijn vader deed rot
tegen me. mamma was ook al aan
hel snauwen en ik weet gewoon
dat ze niet van me houden Ten
minste vandaag niet. Maar het is
zo zielig voor onze hond Joris. Te
gen hem snauwen ze natuurlijk
nog meer als ik er niet ben en me-
Wat heb je nodig; 125 gram kwark, citroensap van een halve citroen. 1 ei
half liter melk. een snufje zout. geraspte schil van een gave citroen. 3
afgestreken eetlepels maïzena, een pakje vanillesuiker, 3 volle eetlepels
honing (of suiker).
Roer de kwark, de citroenschil, en citroensap in een schaaltje goed door
elkaar.
Roer de Maïzena in een kopje met een beetje koude melk tot een glad
papje.
Splits het ei in eiwit en dooier.
Roer de dooier door het maïzenapapje.
Sla het eiwit stijf.
Breng nu de rest van de melk met de honing, de vanillesuiker en het zout
aan de kook.
Het maïzenapapje in de kokende melk gieten en doorroeren. Even laten
koken, blijven roeren.
Roer de kwark erdoor, en nu moet je heel voorzichtig het stijfgeslagen
eiwit er doorheen scheppen.
Spoel een puddingvorm om met koud water
Doe de kwark pudding cr in en laat hem afkoelen
Als de pudding koud is. kan je hem op een schaal zetten
Versier de pudding met vruchten uit blik of met vers fruit.
De redactie van de Klep
perdoos (Anneloes, Ma
rijke en alle verdere me
dewerkers) wensen jul
lie een heel gelukkig
nieuwjaar. We zijn be
nieuwd wat voor leuke
en slechte dingen er dit
jaar weer allemaal zul
len gebeuren. Hebben
jullie een idee? Verder
hopen we dat jullie
weer eens wat meer din
gen aan ons willen op
sturen. want soms lijkt
het echt nergens op.
Ook^ls je die hele Klep
perdoos maar een stom
ding vindt horen we dat
graag, want dan kun
nen we er tenminste
iets aan veranderen. We
zijn benieuwd en wach
ten met spanning af,
laat ons nou eens niet
voor niks wachten als
jeblieft.
Een geschiedschrijver uit de vorige
eeuw schrijft; "Men heeft een
ruim uitzigt over de Stad en Hare
omstreken, zoodat het oog aan de
eenc zijde stuit op de duinen
langs de Noordzee en aan de an
dere zijde reikt tot de Delftschen
toren"
Torens
Zo'n ronde burcht gaf eigenlijk
maar een beetje bescherming. Hij
lag op een heuveltje, met een
gracht er omheen. Als men zich in
de burcht had teruggetrokken,
dan konden ze zich alleen maar
verdedigen. Aanvallen was er
niet bij. Ze schoten natuurlijk
met pijlen, later met pistolen en
kanonnen, op de vijand die te
dicht bij kwam.
Als er toch aanvallers aan de voet
van de burcht waren gekomen,
dan werd het erg moeilijk om ze
vanuit de burcht te verjagen. Of je
moest je over de rand van de
burcht heenbuigen. maar je be
grijpt wel datje dan kon rekenen
op een regen van pijlen van de
Als je regelmatig op de fiets
naar de openbare biblio
theek in de Nieuwstraat
gaat, moet je onder een
poort doorlopen om bij de
fietsenrekken te komen.
Meestal zul je dan teruglo
pen. weer onder de poort
door, naar de bibliotheek.
Maar als je in die poort
gang dóórloopt. dan kom
je bij een hevel met daarop
een ronde burcht.
Wanneer deze Leidse Burcht pre
cies is gebouwd, weten ze niet. De
één zegt dat de burcht is ge-
bouwd in 1100, de ander zegt in
1250. In elk geval is deze vlucht-
burcht al meer dan 700 jaar oud
Vluchtburcht
Toen de burcht pas was gebouwd
op de 12 meter hoge heuvel, was
het een 'vluchtburcht'. Hij moést
mensen met al hun spullen en
hun vee beschermen tegen vijan-
i den. Vroeger lag de burcht buiten
de stad in de bocht van de Rijn.
Dat was natuurlijk een prima
plaats, want je kon al heel gauw
zien wie of wat er allemaal de ri
vier kwam afzakken.
Leontien Ceulemans. de presentatrice.
Over twee dagen, als de school weer
begint, kun je eindelijk naar het
jeugdjournaal kijken. Het heelt
een paar jaartjes geduurd, maar
nu is het dan toch een feit. Boiing,
goedenavond jongens en meisjes.
Maandag en voortaan elke dag
(behalve zaterdag en zondag) kun
je om half zeven op Nederland 1
naar het nieuws kijken dat spe
ciaal voor jullie wordt samenge
steld.
Als het goed gaat wordt het dan he
lemaal niet meer moeilijk om wat
van het wereldnieuws te begrij
pen. Als er nu bij voorbeeld in
Israël weer wat aan de knikker is,
begrijp je waarschijnlijk een stuk
beter (als het te snappen is ten
minste). waarom dat allemaal zo
is. Het jeugdjournaal zal namelijk
ook op de achtergronden van het
nieuws ingaan. Ze zeggen dus
niet alleen maar wat er gebeurt,
maar ook waarom de Palestijnen
aanslagen plegen op Joodse ne
derzettingen of andersom.
Omdat het een jeugdjournaal is
komt er ook een heleboel nieuws
dat speciaal leuk is voor kinde
ren. Wat hoort er verder in een
journaal thuis0 Natuurlijk een
weerbericht. Elke dag proberen
ze op het jeugdjournaal te voor
spellen wat voor weer het de vol
gende dag zal worden. Er komen
speciale tekeningen bij die
weersverwachting.
Presentatie
Het Jeugdjournaal heeft zes vaste
medewerkers. Leontien Ceule
mans is daarvan het meest in
beeld. Zij wordt de presentatrice.
Net als Fred Emmer van het ge
wone NOS journaal zal zij de be
richten voorlezen en reportages
aan eikaar praten. Misschien ken
nen jullie Leontien nog van het
televisieprogramma de Hollebol-
leboom.
Scholen
Naast een heleboel volwa
wordt er ook een beroep gedaan
op kinderen. De redactie van het
Jeugdjournaal heeft contact met
36 vijfde klassen van scholen in
heel Nederland In elke provincie
één in de hoofdstad, éen in een
stad ongeveer zo groot als Leiden
en één in een dorp. De leerlingen
van deze scholen vertellen aller
eerst wat er in hun omgeving is
gebeurd. Verder zeggen ze wat zij
belangrijk vinden van het
nieuws, wat ze dus willen weten.
Ook zullen ze de uitzendingen
evalueren, nakijken dus. Aan een
vijfde klas zal steeds worden ge
vraagd hoe bij hen de uitzending
van het Jeugdjournaal in éen
week over kwam.
Later begrepen de mensen dat dit
geen goede manier van verdedi
gen was. Daarom bouwden ze uit
springende torens en soms ook
nog een uitgebouwde voor
burcht. Vanuit de torens konden
de burchtbewoners de aanvaller
goed in de gaten houden en be
schieten. en toch bleven ze zelf
redelijk veilig. Men denkt dat zo
veel kastelen zijn ontstaan. Als je
op een ronde burcht vier torens
bouwt, dan krijgt de burcht meer
de vorm van een vierkant.
70.000 gulden
De stad Leiden is pas in 1651 eige
nares geworden van de burcht.
Leiden moest toen 70.000 gulden
voor de burcht betalen. In 1651 is
de gracht voor een gedeelte ge
dempt. De burcht lag toen al, net
als nu, helemaal in de stad. Hij
werd vanaf die tijd ook niet meer
als verdedigingswerk gebruikt.
De stad Leiden heeft toen de in
gang van de burcht gemaakt aan
de Nieuwstraat. (Voor 1651 was
de ingang aan de Nieuwe Rijn).
Die ingang kreeg een mooie poort
met een ijzeren hek en daar bo
venop werd een leeuw gebeeld
houwd. En dat is nu nog steeds
