Sombere
studies
over VS-
defensie
Een ander
van der
WIEL
Aantal ongelukken met kernwapens groot
kernraketten
Omstreden Allen wordt
adviseur Ronald Reagan
Strijd Iran-Irak laait weer op
President
Tsjaad toch
naar Lagos
Pentagon geeft in 32 gevallen toe:
Zwitser
bezoek
op
bij drie
gegijzelden
BEL NU
05206-1945
WOENSDAG 24 DECEMBER 1980
BUITENLAND
MOSKOU (AP) - De Sowjet-
Unie heeft gisteren opnieuw
rechtstreeks gewaarschuwd
tegen plannen van de NAVO
om in West-Europa nieuwe,
middellange afstandsraket
ten met kernkoppen van
Amerikaanse makelij te plaat
sen.
"Als de NAVO-plannen door
gang vinden," aldus generaal
majoor Nikolai Petrov in een
commentaar in het dagblad
Sovetskaja Rossija, "zou de
Sowjet-Unie worden ge
dwongen om daarop te reage
ren en daaraan behoeft nie
mand te twijfelen."
Het Westerse bondgenootschap
besloot vorig jaar om voor
1984 572 Pershing- en Kruis
raketten in West-Europa te
stationeren, teneinde tegen
wicht te bieden aan nieuwe
Sowjetrussische SS-20 raket
ten over middellange afstand
die reeds werden geplaatst.
Petrov verklaarde dat de Sowje
trussische president Leonid
Bre^jnjev het Westen verle
den jaar in Oost-Berlijn tegen
stationering van de raketten
had gewaarschuwd.
De generaal wees erop dat de
Verenigde Staten met de zo
genaamde "weapons of first
strike" (wapens van de eerste
klap) de "kwantitatieve supe
rioriteit" en "strategisch
voordeel" over de socialisti
sche landen wilden verkrij
gen.
"Dit zou de Sowjet-Unie in een
nadelige positie brengen," al
dus Petrov, "en dwingen tot
vergeldingsmaatregelen die
de militaire confrontatie in
Europa zouden vergroten"
Hij voegde hieraan toe dat de
Sowjet-Unie "niet streeft naar
militaire superioriteit" en dat
zij tevreden zou zijn met "bij
benadering gelijkheid."
LAGOS (AFP) - President Gou-
kouni Oueddei van Tsjaad is gis
teren in Lagos aangekomen, waar
de Organisatie voor Afrikaanse
Eenheid een topconferentie heeft
belegd over de toekomst van
Tsjaad. De dag tevoren had
Oueddei gezegd de conferentie
zinloos te vinden.
Zijn rivaal, de aanvoerder van een
deel van de Tsjadische strijd
krachten Hissene Habre, komt
niet naar Lagos. Zijn aanwezig
heid zou door de conferentie niet
op prijs worden gesteld.
De Libische minister van buiten
landse zaken, Abdelsalam Triki,
neemt ook aan de conferentie
deel. Aan de militaire interventie
van Libië in Tsjaad heeft Oueddei
de overwinning op Habre te dan
ken.
(Van onze redactie buitenland)
WASHINGTON - Het Amerikaanse minis
terie van defensie heeft gisteren toegege
ven dat het aantal ongelukken met kern
wapens groter is dan tot dusver officieel
werd opgegeven. Een tussentijds ge
heim rapport van het Pentagon vermeldt
dat zich de afgelopen 30 jaar 32 ongeval
len met kernwapens hebben voorge
daan. Deze onthulling van het persbu
reau Reuter kwam kort nadat het Cen
trum voor Defensie-informatie (CDI) in
Washington, een niet-officieel onder
zoeksinstituut, had gemeld dat tussen
1950 en 1975 niet minder dan 95 ernstige
ongelukken met kernwapens waren
voorgevallen. Volgens de tot gisteren be
kende cijfers van het Pentagon bedroeg
het aantal ongevallen in deze periode
slechts 13.
Woordvoerders van het ministerie van de
fensie in de Amerikaanse hoofdstad wij
zen erop, dat de ongevallen niet hebben
geleid tot nucleaire explosies. Dat het
CDI tot een groter aantal ongevallen
komt wordt door hen uitgelegd als een
verschil van mening over de ernst van
sommige ongelukken. Dat het aantal
van 13 naar 32 broken arrows" (militai
re geheimtaal voor ernstige gevallen)
moest worden opgeschroefd is volgens
CDI-medewerkers een direct gevolg van
de activiteiten van het particuliere on
derzoekscentrum. „Wij kunnen alleen
maar tevreden zijn dat het Pentagon nu
wat openhartiger wordt over deze onge
lukken", aldus CDI-medewerker Bill Ar-
kin.
Overigens wil het Pentagon nog steeds
niet zeggen of er kernwapens waren be
trokken bij ernstige ongelukken met
bommenwerpers. Uit de onthullingen
van Reuter blijkt dat in 1961 een B-52
neerstortte in de staat Noord-Carolina.
De atoombommen die het vliegtuig aan
boord had. konden nog juist op tijd aan
parachutes worden neergelaten. Het
kwam toen bijna tot een zeer zware kern
explosie (1800 maal zo sterk als destijds
de bom op Hirosjima) doordat vijf van de
zes vergrendelingen van een bom wer
den verbroken toen de parachute een
jharde landing" maakte in een boom-
Volgens het CDI zijn er dit jaar nog 3 onge
lukken geweest die fatale kernexplosies
hadden kunnen opleveren. Boven de
staat Noord-Dakota ontstond brand in
een B-52, geladen met plusminus 30
kernwapens. En in oktober stortte in
New England een F-lll jachtbommen
werper neer, die eveneens atoomwapens
aan boord had. Het Pentagon geeft deze
gevallen wel toe, maar weigert te beves
tigen dat er kernwapens aan boord wa
ren. Op het officiële lijstje komt wel voor
een niet-nucleaire explosie in de staat
Arkansas in september. Een monteur
liet toen een Engelse sleutel vallen op
een brandstoftank van een Titan-2-raket,
eveneens voorzien van een kernlading.
De brandstoftank raakte lek en bij de
erop volgende explosie kwam één man
om het leven.
In militaire kringen in Washington wordt
gezegd dat ondanks het verhogen van
het aantal ernstige ongevallen door het
Pentagon, de CDI-cijfers zeer waar
schijnlijk dichter de waarheid naderen.
In de categorie ernstige ongelukken zou
het cijfer minstens met tien moeten wor
den verhoogd. Dat dit niet gebeurt
schrijven deze kringen toe aan het feit
dat de ongevallen zich hebben voorge
daan buiten de Verenigde Staten. Publi
citeit daarover zou tot ernstige politieke
problemen in die landen kunnen leiden,
zo vreest het Pentagon. Amerikaanse
kernwapens liggen opgeslagen in onder
meer Canada, Griekenland, Turkije,
West-Duitsland, de Filippijnen en Ne
derland.
Volgens het Pentagon is het gevaar voor
kernexplosies bij ongelukken met „dra
gers" van kernwapens verminderd door
het treffen van nog straffere veiligheids
maatregelen en het opschor.en van een
defensieprogram, dat voorzag in het per
manent in de lucht houden van met
kernwapens geladen B-52-
bommenwerpers. Maar het ministerie
van defensie heeft wel een oefening ge
pland om het leger vertrouwd te maken
met kernongelukken. Komend voorjaar
zal worden „gespeeld" dat een middel
grote Amerikaanse stad radioactief be
smet is geraakt door een ongeval met
kernwapens.
Het tussentijdse rapport van het Pentagon
komt nog geen twee maanden nadat de
Amerikaanse Senaat onthulde dat de af
gelopen anderhalf jaar maar liefst 151
keer vals alarm is gegeven voor een vij
andelijke nucleaire raketaanval. Oor
zaak: storingen in de computers.
WASHINGTON (UPI) - De Verenigde Staten hebben de
laatste jaren honderden miljarden dollars uitgegeven aan
wapens, die nauwelijks bruikbaar zijn. Dit staat in een
studie van Jack Gansier, voormalig hoofdambtenaar van
het Amerikaanse ministerie van defensie. Gansier hield
zich daar voornamelijk bezig met het aankopen van mate
rieel en het plegen van onderzoek.
De oorzaak van deze verspilling ligt
volgens Gansier in de toenemen
de verkoop van militair materieel
aan het buitenland. "In tien jaar is
deze verkoop vertienvoudigd.
Daardoor worden de voornaam
ste Amerikaanse defensieleve
ranciers afhankelijk van deze
buitenlandse bestellingen. Als
gevolg daarvan schijnt de aan
dacht van strategische overwe
gingen over te gaan naar econo
mische oogmerken"
Ondoeltreffend
Ook stelt Gansier in zijn rapport dat
het bestaande vrije-marktstelsel
een defensie-industrie heeft op
geleverd die economisch ondoel
treffend is en niet aan haar strate
gische doel beantwoordt. "Voor
de levering van belangrijk mate
rieel bestaat er een hoger niveau,
waar de grote maatschappijen
opereren die buitensporige win
sten maken, en een lager niveau
van de onderaannemers die on
voldoende winst kunnen maken.
Gevolg is dat het aantal leveran
ciers afneemt, waardoor de prij
zen stijgen, de leveringstijden
toenemen en de produktie zich
trager aan de behoeften aanpast"
Gansier doet in zijn rapport de rege
ring de suggestie aan de hand om
(ADVERTENTIE)
de uefensie-industrie in dezelfde
fabriek militaire en burgerlijke
produkten te laten vervaardigen
Verder zou er een scheiding moe
ten komen tussen het plannen
maken en de besluitvorming. Uit
de daardoor verkregen besparin
gen zou het Pentagon, aldus zijn
suggestie, jaarlijks voor drie mil
jard dollar meer wapens kunnen
kopen.
Landmacht
Een andere studie, van het Ameri
kaans Congres, geeft aan dat de
VS de komende acht jaar tussen
de zes en tachtig miljard dollar
extra moeten uitgeven aan ver
sterking van de landmacht. Dit
om berekend te zijn op een moge
lijk aantal internationale crises.
In de studie wordt de mogelijk
heid van een conflict tussen NA
VO en Warschaupact onder ogen
gezien, waarbij gelijktijdig klei
nere conflicten, in de Perzische
Golf of elders, zouden moeten
worden uitgevochten.
De hoogte van de extra-uitgaven is
afhankelijk van de mate van risi
co die toekomstige regeringen
willen nemen en van het bedrag
dat ze ter beschikking hebben.
De studie doet geen aanbevelin
gen, maar berekent alleen de kos
ten van een aantal keuze
mogelijkheden. Deze variëren
van voortzetting van het huidige
programma en het plaatsen van
een amfibie-eenheid op het Brit
se eiland Diego Garcia (kosten
bijna zes miljard dollar in de pe
riode 1982 tot 1989) tot een be
langrijke versterking van de NA-
VO-gevechtseenheden en eenhe
den buiten NAVO-verband (kos
ten ruim 80 miljard dollar).
WASHINGTON (AFP/UPI) - De
toekomstige Amerikaanse presi
dent Ronald Reagan heeft Ri
chard Allen benoemd tot zijn ad
viseur inzake nationale veilig
heid. Allen wordt daarmee de op
volger van Carters adviseur Zbig-
niew Brzezinski.
Richard Allen, voormalig mede
werker van Henry Kissinger, was
al de belangrijkste adviseur inza
ke de buitenlandse politiek van
Reagan tijdens dienst campagne
voor de presidentsverkiezingen.
In Washington verwacht men dat
zijn rol wat minder belangrijk zal
zijn dan die van zijn voorgangers
Kissinger (onder Nixon) en Bre-
zezinski, mede ook door de sterke
persoonlijkheid van de toekom
stige minister van buitenlandse
zaken Alexander Haig.
Reagan heeft John Block, een boer
uit het middenwesten, gekozen
tot zijn toekomstig minister van
landbouw.
Reputatie
Allen, heeft een omstreden reputa
tie. Tijdens Reagans verkiezings
campagne werd Allen verweten
dat hij in het verleden zijn politie
ke positie heeft gebruikt om zijn
eigen zakelijke belangen te die
nen. Na de publikatie van deze
beschuldigingen in de Wall
Street Journal trok Allen zich
eind oktober terug uit Reagans
verkiezingsploeg. Maar twee da
gen na Reagans verkiezingsover
winning werd Allen weer belast
met het voorbereiden van het
buitenlandse beleid van de toe
komstige regering-Reagan.
Volgens de Wall Street Journal
heeft Allen, toen hij deel uit
maakte van Nixons regerings
ploeg, informatie over het export
beleid verstrekt aan een Japanse
zakenpartner. Daarbij had hij
duidelijk gemaakt dat hij hoopte
op contracten met Japanse auto
concerns. Die contracten heeft
hij nadien inderdaad gekregen.
Vesco
Voorts kreeg Allen 10.000 dollar per
maand voor adviezen ten behoe
ve van de organisatie van Robert
Vesco, een internationale finan
cier die de Verenigde Staten ont
vluchtte toen de regering een on
derzoek liet instellen naar zwen-
delpraktijken. Die adviezen zou
den zijn verstrekt toen het rege-
ringsonderzoek al was ingesteld.
Allen heeft daarop verklaard dat
zijn werk voor Vesco betrekking
had op de oprichting van een fi
nancieel centrum op de Azorcn,
en dat hij niet op de hoogte was
van Vesco's kwalijke reputatie.
In juli 1972 nam Allen ontslag als
Nieuwe aanvallen over en weer
Een nieuwe bril, een nieuw gezicht.
Van der Wiel
heeft de nieuwe
bril die u zoekt;
of kontaktlenzen.
Dat is weer een
heel ander
gezicht.
IIICUW ytJZIUNl. M
Nieuwe Rijn 62 Leiden 071 - 124108
met zorg voor uw ogen en oog voor uw uiterlijk.
BAGDAD/TEHERAN
(Reuter/UPI) - Zowel Iran
als Irak hebben gisteren
hevige gevechten te land
en in de lucht gemeld. Te
heran meldde dat als ge
volg van een sinds vijf da
gen ingezet tegenoffensief
Iraakse troepen met zware
verliezen waren terugge
dreven.
Bagdad meldde dat zijn legers gis
teren op verschillende plaatsen
aan het front bij elkaar 119 "Per
zen" hadden gedood. De afgelo
pen tijd was het aan het front vrij
rustig wegens het winterweer dal
de vlakten van Chnezestan heeft
veranaeiu iu grote modderpoe
len.
Het Iraaks militair communiqué
dat de dood van de "Perzen"
meldde, maakte tevens bekend
dat 33 Irakezen de "heldendood"
zijn gestorven. Het Iraanse pers
bureau Pars meldde gisteren
"buitengewone overwinningen",
maar Iraakse Migs zouden 32 bur
gers hebben gedood. Pars zei ook
dat Irak een nieuwe aanval deed
op de havenstad Chorramsjahr
die door de verdedigers werd af
geslagen. De Iraakse posities
rond de stad werden door het
landleger en door de marine be
stookt. hierbij zouden enige
Iraakse bunkers zijn vernield, al
dus Iran. Meer naar het noorden
op de weg van de oliestad Abadan
naar de hoofdstad van Choezes-
tan. Ahwaz. zouden Iraanse sol-
dalci. tot 30 Iraakse bunkers
hebben opgeblazen.
Irak maakte gisteren Arabische ei
sen voor autonomie van de pro
vincie Choezestan bekend. Op
een persconferentie van de Iraak
se overheid verschenen twee le
den van de zogenoemde "Arabi
sche Volksbeweging in Arabis-
tan". Arabistan is de Iraakse be
naming voor Choezestan De
twee die hun identiteit niet wen
sten te onthullen prezen het
Iraakse leger als bevrijders en be
loofden voor zelfbeschikking van
de olieprovincie te vechten.
Onlangs creeerde Irak een burger-
bestuur in de door zijn troepen
bezette delen van Choezestan.
Irak heeft ongeveer één derde
van het grondgebied onder con
trole. maar bijna alle belangrijke
oliebronnen en alle steden zijn
nog steeds in handen van Iran.
Allen Chorramsjahr, waar de si
tuatie erg onoverzichtelijk is, is
vooreen deel in handen van Irak.
Een van de twee leden van de Ara
bische Volksbeweging zei dat
zijn beweging eventueel wel ge
noegen zou nemen met autono
mie van "Arabistan" binnen een
democratisch Iran. Het huidige
bewind in Teheran noemde hij
echter rascistisch.
Irak legt al sinds lange tijd de na
druk op de Arabische autonomie
bewegingen in Choezestan. Deze
pleegden voor het begin van de
oorlog van tijd tot tijd aanslagen.
Een algemene Iraakse oproep
aan de in meerderheid sji'itischc
Arabieren in Choezestan na het
begin van de oorlog om in op
stand te komen vond echter zo
goed als geen navolging
De tot minister van landbouw benoemde John Block staal, geflankeerd door de komende veiligheidsadviseur
Richard Allen (links) en de adviseur op het gebied van binnenlandse politiek Martin Andersonde pers te woord
medewerker van de president
voor internationale economische
zaken. Hij kreeg toen een positie
bij een groep met de naam "Over
seas Companies of Portugal", al
dus nog steeds de Wall Street
Journal. Na de Portugese anjerre
volutie van 1974 raakte Allen be
trokken bij een beweging voor
onafhankelijkheid van de Azo-
ren, een Portugese eilanden
groep in de Atlantische Oceaan.
Een groep landeigenaren en za
kenlieden op de Azoren wilde
toen een breuk forceren met de
linkse regering in Lissabon. Vol
gens de krant zorgde Allen ervoor
dat een van zijn vrienden van de
Azoren toegang kreeg tot Ameri
kaanse functionarissen. Ook be
pleitte hij de zaak van de separa
tisten toen bij minister van bui
tenlandse zaken Henry Kissin
ger. Allen heeft ontkend dat zijn
handelwijze illegaal of onethisch
Vertrouwen
Reagan heeft verklaard dat hij het
volste vertrouwen heeft in Ri
chard Allen. Behalve eigenaar
van een adviesbureau voor de in
ternationale handel is Allen do
cent aan het Hoover-instituut van
de Stanford Universiteit in Cali-
fornie, een van de belangrijkst
kweekplaatsen van "nieuw
rechts" in de Verenigde Staten.
TEHERAN (Reuter) - Een
Zwitserse diplomaat heeft
gisteren drie van de 52
Amerikaanse gegijzelden
in Iran bezocht. Hij zei dat
hun reactie op de kennelij
ke impasse inzake hun
vrijlating "geweldig, fan
tastisch" was. "Zij vatten
het werkelijk goed op"
Flavio Meroni. de eerste secretaris
op de Zwitserse ambassade, die
de Amerikaanse belangen in Iran
behartigt, bracht een uur door
met de voormalige Amerikaanse
zaakgelastigde Bruce Laingen en
twee van diens medewerkers, die
al bijna 14 maanden worden vast
gehouden op het Iraanse ministe
rie van buitenlandse zaken. Hij
maakte zich echter zorgen over
de overige 49 gegijzelden, van wie
de verblijfplaats geheim wordt
gehouden. Hij zei dat de Iraanse
autoriteiten geweigerd hadden in
te stemmen met kerstdiensten
voor de gegijzelden door buiten
landse. maar niet-Amenkaanse
christelijke geestelijken Om vei
ligheidsredenen zijn de Iraniers
van plan kerstdiensten te laten
houden door Iraanse christelijke
geestelijken.
De drie bezochte Amerikanen aiê
zich niet op de ambassade bevon
den toen deze op 4 november vo
rig jaar bestormd werd, worden
vastgehouden in een ontvangst
zaal. waar zij ook slapen. "In ver
gelijking met de andere gegijzel
den zijn zij betrekkelijk goed af.
"Er is televisie en er zijn video
cassettes. De drie hebben in het
afgelopen jaar heel wat oude
films van Ronald Reagan ge
zien"
Bomaanslag
O
in Teheran
TEHERAN (AFP)- Een bom is gis
teren ontploft in een straat by de
universiteit van Teheran. De bom
kwam tot ontploffing enkele mi
nuten nadat de auto van de pro
cureur-generaal van de Islamiti
sche republiek, ajatollah lio II .i
vi Ardebili, was voorbijgekomen,
zo hebben ooggetuigen meege
deeld. Radio-Teheran sprak van
een mislukte aanslag op de pro
cureur-generaal, zonder hier ver
der over uit te weiden.
In een telefoontje aan het Franse
persbureau AFP stelde iemand,
die zei namens de groepering
"Forghan" te spreken, zich ver
antwoordelijk voor de bomaan
slag. De "Forghan" is een extree
m-religieuze groepering die ver
antwoordelijk is voor verscheide
ne moorden.
(ADVERTENTIE)
Voor een betaalbare
kampeer- of bungalow
vakantie.
Vraag gratis
informatie.
vakantieverblijf
JT De Leemkule-Hattem
Antwoordnummer 12
8000 VD Hattem.
bungalows-caravans-tenten
