En ineens merk ik: klak! Zo slaat-ie het best aan De zelfkant van 'Jacobse en Van Es' (jV) vandaag toegelicht r/Wljgwgrnmma Urbanus over het maken van zijn grappen: De Gelderland-kollektie; als u meubelperfektie boven -konfektie stelt. kees noort RADIO DINSDAG 23 DECEMBER 1980 Toen de Vlaamse humorist Urbanus van Anus z'n carrière begon was er vrijwel geen Belgische journalist te vinden die zijn kwaliteiten naar waarde wist te schatten. Toch trok hy vrijwel vanaf het begin volle zalen. Eerst bestond zijn publiek uit „de gewone man". Niet zo verwonderlijk omdat Urbanus toen slechts putte uit het beperkte reservoir van het milieu waarin hij opgroeide. Het milieu waarin men zich slechts interesseerde voor voetbal, biljarten en de Ronde van Frankrijk. Maar z'n humor was zo bizar dat hy ook al rap de meer intellectuele lagen uit de bevolking voor zich begon te winnen. Vanaf de tijd dat Urbanus zich manifesteert in z'n befaamd geworden korte Filmpjes op de Vlaamse televi sie, kan hij geen kwaad meer doen by de Belgen. Hij stelt de laatste jaren serieuze pogingen in het werk om ook Nederland op de knieën te krijgen. Urbanus heeft hier al een stevig aantal sympathisanten. Het moeten er evenwel nog meer worden. Daartoe toert Urbanus driftig langs Nederlandse zalen. Tussen de bedrijven door is onlangs zijn jongste elpee uitgebrach- HILVERSUM (GPD) Ieder een weet zo langzamer hand wel dat ik niet meer optreed in tenten, dan cings en dergelijke. En dan belt er onlangs toch een meneer van dancing „Flying Fabiola". Oh, treedt u niet meer op in dancings? Awel, jammer, nochtans hadden de men sen u hier graag zien ver schijnen. Een kwartierke later belt er een mevrouw, die een zaal optreden wil. Achteraf blijkt dat dan ook weer die Flying Fabiola te zijn. Praat mij niet over con tracten. Je vraagt een po dium van vier op vier, maar daarop blijkt dan ook nog een volautoma tisch orgel te staan. En dan het licht die avond. Het grootste deel van de spots scheen in het gezicht van het publiek. Ik zeg tegen de inrichter van die zaal: ik moet toch wel wat licht op m'n aangezicht hebben. Dat kwam straks wel. Nou, dan heeft er daar iemand met een diaprojector zon der dia op m'n gezicht staan schijnen. Nou ja, ik treed dan toch op, want het publiek heeft niks te maken met contracten en die rotzooi. Ik heb toen wel meer dan de helft van m'n show gebruikt om die inrich ter er door te draaien. Die man durfde de eerste drie maanden niet meer op straat ie komen. Ik speelde een spelletje met hem die avond. Zo van: kijk beste mensen, ik had ook graag dit nummertje gedaan, maar de inrichter heeft zich ook op dit punt niet aan 't contract gehouden. Daarom nu maar verder naar 't volgende nummer. En na drie, vier keer be gonnen de mensen naar die in richter te roepen: He',Gérard, laat zoiets in 't vervolg een ander rege len als je er geen verstand van hebt". Urbanus van Anus drijft volgaarne de spot met alles en iedereen. Dus ook met landgenoten die zich niet altijd even slim opstellen. Zelf gaat hij geenszins gebukt onder het Belgenschap. Daarvoor is hij begiftigd met een te grote dosis humor. „Mijn soort humor is vooral lachen met de meest wrede en droevige dingen. Ik heb nu een grapje in mijn show over die aardbevings ramp in Zuid-Italië. Men heeft mij gevraagd voor een benefie toptreden aldaar. Ik heb dan ge zegd: sorry, ik kan daar niks aan doen, want die mensen zitten daar geen moment stil. En dan de jodenmopjes. Daar is het heel vreemd mee. In Nederland komt dat vaak heel hard aan. Ze luchten dat bij jullie niet. Ik weet wel hoe dat komt, want in België staan wij heel anders tegenover joden. Al weten wij natuurlijk ook wel dat er zes miljoen de oven zijn ingegaan. In Nederland ken nen ze overwegend dat beeld. Bij ons ligt het anders. Joden komen uit een hele lage bevolkingklasse •en de meeste vrouwen die ik vroeger kende, werkten meestal in de confectie met allemaal jo den als bazen. En nou ja, je kon geen slechtere baas boven je heb ben. Loon waar je niet van kon leven en zo. Je spot al vlugger met iemand door wie je onderdukt wordt dan met iemand waarmee je eigenlijk medelijden hebt. Daarom zijn bij ons grapjes over joden altijd welkom. Maar in Ne derland ligt er soms bij een optre den een briefje op het podium: wij vinden uw jodengrapjes zeer wansmakelijk" „Ik heb het imago altijd zeer ge makkelijk en snel op onverwach te voorvallen tijdens de show in te haken. Toch is dat niet zo, want mijn optredens zijn zeer strak. Hoe meer routine, hoe spontaner kom ik over. Ik geloof niet dat er duizend en één mogelijkheden zijn om één bepaalde grap te ver tellen. Ik denk dat er maar één goeie mogelijkheid is. In het be gin probeer ik een grap altijd op verschillende manieren uit. En ineens merk ik: klak! Zo slaat-ie het best aan. Dan verander ik er ook geen woord meer aan" Gruwelhumor „Humor begeeft zich altijd op de rand van de taboes. Als je braafjes helemaal in 't midden zit is het vaak ook nog wel om te lachen, maar dan blijf je alleen de oudere mensen vasthouden. Jonge men sen hebben iets hardere, meer shockerende humor nodig. Ik vind het daarom raadzaam dat een artiest zich meer met jonge ren bezighoudt. Van die komen er tenslotte altijd maar bij en van de ouden vallen er altijd maar van tussen. Ik hou zelf ook veel meer van gruwelhumor dan van brave humor. Zo lach ik heel graag met de kerk. Ik lach niet met Jezus of Urbanus van Anus: „Ik hou meer van gruwelhumor dan van brave humor" God, want ik geloof daar weLin. Niet dat ik zo'n vrome jongen ben, maar van de meeste arties ten bij ons ben ik waarschijnlijk de enige die ergens in het hierna maals geloof. Ik spot ook eigen lijk niet met de kern van de zaak, maar meer met de mensen die er een rotzooitje van maken" „Ja, hoe moet het verder. Je weet dat een artiest in België en ook in Nederland te maken heeft met een heel beperkt taalgebied. Bel gië had ik er al snel onder en met Nederland ben ik nu aardig bezig. Maar daarna ben je rond en sta je op routine. Er is dan niks meer om te veroveren. Al die jaren loop je met die ambitie: Nederland krijg ik wel via de theab rs onder de knie. Dan sta je ook sterker op je poten dan datje meteen aan de massa wordt opgedrongen via de televisie. De tv wil ik zoveel mo gelijk gebruiken om visuele grap pen uit te voeren; dingen die je in het theater niet kwijtraakt. Ik ben er ook echt niet voor te vin den om op tv een heleboel grappi ge dingen te staan vertellen. Op tv doe ik veel liever alleen die korte filmpjes. Daarmee heb ik ook de ambitie om buiten België en Ne derland wat bekendheid te ver krijgen. 't Begint toch stilaan los te komen, want Zwitserland en Denemarken hebben de serie die nu in België draait ook gekocht. Ook in Amerika is al een hele reeks uitgezonden. Veel geld ver dient ge daar niet mee, want die landen zeggen: ah, jullie mogen al blij zijn dat we dat spul uitzen den. De BRT is nu ook bezig die filmpjes aan Nederland kwijt te raken. Tot nu toe heeft bijna ie dere zuil bij jullie kleine stukjes uitgezonden. De BRT wil dat één zuil het spul nu eens in één keer meeneemt" „In België vragen ze mij weieens hoe het nu in Nederland staat.Ik zeg dan: ach, 't begint daar ook langzaam los te breken. En dan zegt men: ach, maar denk je dan niet dat ze taaltje lachen. Ze vin den het leuk omdat je een Belg bent. Daarop zeg ik: misschien doet het er wel iets aan, dat sym pathieke en sappige taaltje, maar je kunt die Nederlanders daar ook geen hele avond mee blijven boeien. Na vijf minuten hebben ze het wel begrepen dat je een Vlaming bent en moet je stilaan met andere dingen uit de mouw gaan komen. Met dat leuke taaltje alleen kun je het nooit redde- Zelfkritiek „Zelfkritiek? ndiemmenten waar van ik van mezelf vind dat ik heel slecht gespeeld heb. En dan zijn er toch nog mensen die na afloop zeggen: ah, die show was fantas tisch! Dat doet mij dan ergens pijn. Die mensen komen mij be danken, terwijl ik heel goed weet dat ik mijn best niet gedaan heb. Het komt er steeds op aan dat daar mensen zitten die heel jouw gezanik nog niet kennen. Dat is vooral ook wat aan mij kan kelde ren. Als ik ergens te vlug terugko- Mijn tempo om te vernieuwen is pas om de twee jaar. In Neder land zit men mij de laatste jaren een beetje op te drijven en kom ik soms al na een jaar terug in de zelfde plaats. Voor mij is dat te vlug. Ik schrijf nooit in één keer een show uit. Al m'n ideeën groeien uit op het podium. Lied jes maak ik thuis en zing die eerst in de show. Een week later het liedje plus een grapje en zes maanden later heb ik al een heel brok gejammer achter de rug. Pas na anderhalf jaar is het uitge groeid tot een volwaardige confe rence. Daarom is het belangrijk voor mij ergens niet te snel terug te keren. Ik kom liever ergens niet dan dat ik mensen een beetje moet gaan teleurstellen. Laatst in Den Bosch voelde ik dat. Het op treden was echt mat. Ik kon met niks onverwachts meer uit de mouw komen, want ze wisten het nog van 't jaar daarvoor". DEN HAAG (GPD) - Wat moet men nu aan met de stemmen die zeg gen dat Kees van Kooten en Wim de Bie met hun persiflage van twee „vrije Haagse jongens" op de verkeerde weg zijn? Tedje van Es en F. Jacobse deugen natuur lijk niet, achten de parlementaire democratie (voor zover ze het woord uit hun strot krijgen) ver werpelijk, zijn tegen het sociale verzekeringssysteem (voor zover ze er zelf geen gebruik van ma ken), vinden het belastingkli maat in Nederland niet te prui men en verdienen hun geld met Maison Pretty-Boy-voor-al-uw- dames-wensen, als dat zo uitkom- t. Het is begonnen met het Simplis- ties Verbond. Hoe valt een drol het meest efficiënt door een WC te spoelen? Er kwamen brieven op. Serieuze brieven. Van men sen die een nóg beter spoelsys- teem hadden uitgekiend. De eer ste, weinig verrassende tekenen dat er mensen zijn die persiflage niet doorzien. Zoals er mensen zijn die Henk Elsink stukken leu- 1 ker vinden dan Wim Kan, en Toon Hermans het beste vinden in liedjes over liefde en de fleurig heid van het aardse bestaan. De meningen verdeeld dus. Wat Van Kooten en De Bie op tele visie doen, kan zich tegen hen ke ren, wordt gezegd- Zelfs binnen de VPRO wordt gesproken van „ambivalentie". Jacobse en Van Es zouden niet eens weten hoe je Koot en Bie alias Jacobse en Van Es. het woord schrijft. Maar de intel- ligentia in dit land heeft het al over het „Coluche-effect". Door stelselmatig tegen de maatschap pij te schoppen, maak je krachten los die niet meer in de hand te houden zijn. „Wij weten gelukkig beter, maar in de Schilderswijk worden de jongens beschouwd als bondgenoten." Sommigen doorzien persiflage, an deren niet. Sommigen haten alles wat links is, anderen verafschu wen rechts. Toch is volgens velen communist Bakker geestiger dan mevrouw Haars en heeft Koe koek de lachers op zijn hand als hij in debat gaat met Ed van Thijn. Hoewel dat niet hoeft te be tekenen dat men de filosofieën van Boeren- of Communistische Partij omarmt. Is het een bezwaar dat „vrije jon gen" Gino op de buis komt. welke griezelige taal hij ook uitslaat? Het antwoord moet ontkennend zijn, zolang hij aan het woord is in een door Van Kooten en De Bie van een dubbele bodem voorzien tv-programma. Het publiek weet wie Henk Elsink is, wie Freek de Jonge. Men kan van het genre houden of niet. Maar men kent het genre. Men kent Van Kooten en De Bie en hun creaties. Het kritisch AVRO-lid Cor van der Laak, de adellijke De Rochebru- Gino werd commentaarloos aan het woord gelaten. Maar tegenover hem zaten Jacobse en Van Es. Twee Haagse onderwereldfigu ren. Pseudo- onderwereldfiguren. Dat gaf vol doende tegenwicht. Althans voor de goede verstaander, die weet in welk kader zo'n „interview" wordt gehouden. Slechte ver staanders zijn bang dat door zo'n uitzending anti-parlementaire en a-sociale krachten worden losge maakt. Er wordt vaak gezegdals Van Koo ten en De Bie zich verkiesbaar zouden stellen voor de Tweede Kamer, zouden zij zeker een zetel veroveren. Maar het Simplisties Verbond wil niet in de politiek. Koot en Bie willen parodiëren en binnen die parodie de werkelijk heid laten zien die bij Tedje van Es en F. Jacobse hoort. Een drie dubbele bodem dus. Dat daar door bij sommigen mogelijk het tegenovergestelde effect wordt bereikt, het zij zo. Vaststaat dat de persiflage van zon dagavond op het piratendom van ongekend hoog gehalte is. De goede verstaander die het onge luk heeft gehad naar Peter Ale xander op het andere net te moe ten kijken, heeft iets gemist. Bij voorbeeld de troebele reclame, zoals die te verwachten is als pira ten de overhand op de kabel zou den krijgen. Commerciële televi sie was het, in zijn meest bedroe vende vorm en daardoor juist zo aardig om er één enkele keer mee geconfronteerd te worden. (ADVERTENTIE) Donderdag koopavond rijnstraat 74, katwijk a/d njn, tel. 01718-12798 NEDERLAND I - 18.25 - Niéuws voor doven en slechthorenden (NOS) 18.30 - Sesamstraat (NOS) 18.45 - Paspoort: informatie voor Joegoslaven en Italianen (NOS) 18.55 - Journaal (NOS) 18.59 - Tijdsein (EO) 19.40 - De Bijbel en Rembrandt (EO) 20.00 - Doelenconcert (EO) 21.37 - Journaal (NOS) 21.55 - Andermaal Pilobolus, danstheater (NOS) 22.50 - Journaal (NOS) 22.55 - Nieuws voor doven en slechthorenden (NOS) NEDERLAND II - 18.25 - Algemeen voorlichtingsprogramma (TELEAC) 18.40 - Pauze (TELEAC) 18.45 - Voorlichtingsprogramma: De wereld van Breugel (TE LEAC) 18.55 - Journaal (NOSD) 18.45 - Het geheim van de vuurberg, jeugdserie (NCRV) 19.25 - Cum Laude. kwis (NCRV) 20.00 - Journaal (NOS) 20.27 - De kleine waarheid, tv-serie (NCRV) 21.30 - Kerstfeest met de Josti Band (NCRV) 21.50 - Hier en nu (NCRV) 22.20 - Kerst in Christ Church (NCRV) 23.05 - Neem een kind voor uw rekening (SOCUTERA) 23.20 - Journaal (NOS) 23.25 - Nieuws voor doven en slechthorenden (NOS) WOENSDAG NEDERLAND I - 14.00 - AVRO's Sportpanorama presenteert: Kunstrijden op de schaats (AVRO) 15.00 - "Morgen is het Kerstmis" (AVRO) 15.30 - Het verhaal van een vossenfamilie (TROS) 17.00 - Tot aan de top, reportage (TROS) DUITSE TV DUITSLAND I (Regon. progr.: NDR: 18.00 Die Da me von Monsoreau. tv-serie. 18.30 Aktual. 18.45 Kleuterserie. 18.55 Die Dame von Monsoreau, tv-serie. 19.25 Region, magazine 19.59 Progr. - overz. WDR: 18.00 Filmreportage 18.40 Amusementsprogr. 19.15 Ak tual. 19.45 Tips). 20.00 Journ. 20.15 Melodieen en verhalen. 21.00 Aktu- eel magaz. 21.45 Der grosse Coup, misdaadfilm. 22.30 Aktual. 23.00 Te levisieportret. 23.55 Journ. DUITSLAND II 18.20 Tekenfilm. 19.00 Joum. 19.30 Flammender Stem (Flaming Star), speelfilm. 21.00 Aktual. 21.20 Docu mentaire film. 22.00 Filmreportage. 23.00 Tekenfilm. 23.25 Journ. DUITSLAND III WDR 18.00 Kleuterprogr. 18.30 Schaak wedstrijd. 19.00 Filmreportage. 19.45 Amusementsprogr. 20.00 Journ. 20.15 Filmreportage 21 15 Erinnerungen an Weihnachten (A Christmas Memory), tv-film. 22.05 Filmreportage. 22.50-23.35 Jazz. BELGISCHE TV BELGIË VLAAMS 18.00 Poppenfilmserie. 18.05 Kleu terserie. 18.35 Informatief progr. 19.05 Gastprogr. 19.35 Meded en Morgen. 19 45 Journ. 20.10 Muzick- progr. 21.05 Documentaire. 21.50 Kwis. 22.15 Progr.-overz. 22.25 Jour- NET II 18 00-20.10 Zie NET 1 20 10 Natuur- film serie. 20.40 Nashville, speelfilm. 23.15 Progr.-overz. De NCRV-televisie bracht in 1977 tweemaal een programma op het scherm, waarin de Josti Band uit Zwammerdam optrad. Deze groep musicerende geestelijk gehandicapten heeft toen door dat programma, getiteld "Muziek uit 't hart", een stroom van reacties ontketend. Vele duizenden brieven en telefonische reacties kwamen er bij de NCRV binnen. In hetzelfde jaar is "Muziek uit het hart" toen herhaald. De leiders van de Josti Band ontvingen bovendien talloze verzoeken voor optredens en de grammofoonplaten van de groep gingen als zoele broodjes over de toonbank. Velen wilden ook meer weten over de speciaal voor de geestelijk gehandicapten ont- wikkelde muzieknotatie. De leiders van de Josti Band, de heren W. Brussen en B. Rietveld hebben daaraan sindsdien vele malen ge hoor gegeven. Aangemoedigd door de vele reacties op het destijds uitgezonden programma "Muziek uit 't hart" heeft de NCRV-televisie besloten opnieuw een programma te maken met de Josti Band, dat van avond wordt uitgezonden. Het orkest heeft voor deze uitzending enkele nieuwe kerstliederen ingestudeerd. (Nederland 2, 21.30 uur). In de televisie-actualiteitenrubriek Hier en Nu van de NCRV wordt vanavond een special uitgezonden over de misdeelde kinde ren van Bethlehem. Driejaar geleden heeft een reportageteam van de NCRV in Bethlehem gefilmd en naar aanleiding daari'an is toen veel geld binnengekomen om de kinderen te helpen. Gebleken is nu bij een nieuw onderzoek dat dat geld goed besteed is, maar ook dat er nog veel te weinig geld is binnengekomen. (Nederland 2, 21.50 uur). Pilobolus is de naam van een paddestoel die, onder invloed van het licht, pleegt uit te zetten. Het eigenzinnige Amerikaanse dans theater van die naam brengt een kunstvorm, die men misschien nog het beste "bewegingstheater" zou kunnen noemen. Een fascinerende combinatie van acrobatiek, mime en dans. Enkele maanden geleden verzorgde de NOS. tijdens het Holland Festival, een reportage van Pilobolus' optreden in de Haagse Ko ninklijke Schouwburg. Vanavond volgt een tweede selectie met "Molly's not dead", "Walklyndon" en "Shizen". (Nederland 1, 21.55 uur). Koningin Beatrix zal de traditie handhaven van haar moeder en zich op eerste kerstdag met een radioboodschap tot het Nederlandse volk richten. De uitzending van deze korte kerstboodschap is op 25 december om 13.00 uur via Hilversum 1 en Hilversum 2. DINSDAG 23 DECEMBER HILVERSUM I (NOS Ieder heel uur nws.) AVRO 18.11 AVRO' Radiojourn. 18.25 Top pers van toen. 19.02 (S) Natafelen 19.30 (S) Fragmenten uit Der Graf von Luxemburg, operette van Le har. 20.03 (S) Mon vieux, ma vieille. 20.30 (S) Folk live 21 02 Was de kat getuige?, hoorspelserie. 21.38 (S) Lichte grammofoonmuz 22 02 AVRO' Sportpanorama. NOS. 23 02- 24.00 (S) Met het oog op morgen. VA RA. 0.02 (S) Elpeetuin 0.02(S)Groot licht. 5.02 (S) Truck. HILVERSUM II KRO: 18.10 Verkenning 18.20 Uit zending van het Humanistisch Ver bond. 18.50 Politieke Partijen, het GPV. 19 00 Wachter, hoever is de nacht' 19.25 Kruispunt (RKK) EO 20.00 (S) Doelenconcert. KRO 21 30 Spektakel. 22.20 Overweging (RKK) 22 30 Nws 22 40 Zin in mur 23.30 (S) Muz. op het spel. 23.55 Nws. HILVERSUM III (Ieder heel uur nws NOS 18 03 S De Avondspits met de Nationale Hitparade VARA 19 02 (S) Popdon- der plus. 21 02 (S) Nashville 22 02 S) And all that jazz. 23.02-24.00 (S) El pee tuin. Woensdag HILVERSUM I VOO: 7.03 (S) Ook Goeie Morgen 9.03 (S) Muziek terwyl u werkt 10 02 (S) Kletskop VPRO 10 45 (S) Villa Vpro-Maga/.ine 13.03 Welingelichte Kringen. 13.30 Een klap op ie kop. EO: 14 20 Radio-Kleuterkrant 14 45 Ope Huis. 16 02 (S) Licht en uitzicht 16 40 EO-aktief 16 45 EO- Metterdaad 17 02 Tijdsein NCRV: 17.45 (S) Theaterorgelbespehng. HILVERSUM II VARA 7 00 Nws. 7 10 Ochtend gymn. 7.20 De wekkerradio (7.30, 8 00, 8.30 Nws. en weerberichten).' 9.00 Gymn. v d. huisvrouw 9 10 De Waterst NOS 9.15 Het programma over werk. VARA 9 25 De Vooruit gang. 9.50 Hoor Haar' 11 35 Olde- bergkoop - Centraal 12.16 Over- heidsvoorl 12 26 Meded voor land en tuinbouw 12 30 Nws 12 36 Din gen van de dag 13.11 Oldebergkoop - Centraal. 13.30 Oude Schoolliedjes door de Merels o.l.v Lo van der Werf. met het combo van Piet Zon neveld. 13.50 Kinderen een kwartje? 14.30 Leeftijd genoeg 15 30 Operet te 16 00 Hoorspel. 17 00 Een blokje Nederlands 17 30 Nws. 17 36 Din gen van de Dag. HILVERSUM III KRO 7.02 (S) Des Engels 9 03 (S) Van negen tot twaalf 12.03 (S) De Nocn-show 14.03 (S) De Theo Stok kink-show. 17 03 (S) Stampij HILVERSUM IV NCRV 7 00 Nws 7 02 (S) Het leven de woord. 7.10 (S) Preludium 8 30 (S) Musica sacra 9 00 Nws. 9 02 (S) Divertimento 9.15 <S) Onder de hoogtezon 10 00 (S) Orkestpalet 12 00 Nws 12 02(S)Tafelmuz (12 40 Promenade Orkest 13 30 Plate- nieuws) 13 55 (S) Zojuist versche nen 14 00 Nws 14 40 iSi Concert up de woensdagmiddag 15 00 (S) In kleine bezetting. 16 05 (S) Kerstmu- Ziek uit Bohemen 16.55-17 00 (S) Kunst- en vliegwerk.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1980 | | pagina 5