Behandeling gegijzelden slecht volgens VS Polen willen meer vlees met Kerstmis komt niet uit begroting Synthetische brandstoffen zeer gevaarlijk Inlijving Golan op lange baan NORIT t betrOUWbarB pjantaardia orodukt Versterkte kritiek op Mao Staking van één uur in 55 fabrieken Kabinet Reagan bijna rond Ybor^slanke feestdagen? DINSDAG 23 DECEMBER 1980 BUITENLAND PAGINA II Amerikaanse milieudienst waarschuwt JERUZALEM (UPI/AFP/Reuter) - De Israëlische regering heeft gisteren besloten het parlement te vragen het wetsontwerp over de annexatie van de hoogvlakte van Golan van de agenda te schrappen. Dit is na een bijeenkomst van het Israëlische kabinet meegedeeld. Het wetsontwerp ter annexatie van de Golan, die in juni 1967 ldoor Israël op Syrië is veroverd, is afkomstig van de extreem rechtse afgevaardigde, mevrouw Cohen. Zij wil het morgen op de agenda van het parlement zetten. Het besluit van de Israëlische regering betekent dat zij het wetsont werp niet zal steunen. Ook van de kant van de Arbeidspartij, die in de oppositie is, hoeft mevrouw Cohen geen steun te verwach ten voor het ontwerp. Mevrouw cohen heeft daarop haar wetsvoorstel ingetrokken. Wèl zal zij morgen een motie van wantrouwen tegen de regering indienen. Het besluit van de regering de ontwerpwet niet te steunen betreft alleen de tekst van het ontwerp en niet andere voorstellen in die zin. De secretaris-generaal van de raad van ninisters, Arieh Naor, heeft dit gisteren gezegd. Naor zei dat naast het ontwerp van mevrouw Cohen nog drie andere voorstellen over de annexatie van de Golan gereed liggen, die qua formulering anders zijn, maar qua inhoud zeer veel lijken op het voorstel van mevrouw Cohen. Naor liet doorschemeren dat de regering overleg wil plegen met de oppositie om een gunstig ogenblik uit te zoeken voor het behan delen van wetgeving over de toekomst van de Golan. De Arbeidspartij heeft vorige week tijdens haar congres haar stand punt ten aanzien van de Golan bepaald. "De aanwezigheid van Israëlische troepen en nederzettingen zijn van vitaal belang voor de veiligheid van Israël", aldus de Arbeidspartij. Enkele leden stemden wel tegen dit programmapunt. Zij wilden een annexa tiewet. In partijkringen werd gisteren te kennen gegeven dat de oppositie partij morgen een ontwerp zal indienen in het parlement dat gebaseerd is op het standpunt: de Israëlische aanwezigheid in de Golan handhaven, in afwachting van een vredesregeling, geba seerd op een territoriaal compromis. Volgens waarnemers zal dit ontwerp worden verworpen. Staking Ongeveer 5.000 Arabische onderwijzers op de westelijke Jordaan- oever hebben gisteren hun salaris-eisen kracht bijgezet dooreen nationale onderwijzersstaking uit te roepen. De onderwijzers hebben de laatste wken een reeks werkonderbrekingen gehou den. Zij eisen eern loonsverhoging van 100 procent. De Arabische onderwijzers krijgen hun loon zowel van Israël als van Jordanië, dat de westelijke oever van 1948 tot 1967 heeft bestuurd en de meeste gemeente-ambtenaren in het gebied be taalt. Vertegenwoordigers van het Israëlische militaire bestuur hebben gisteren contact gehad met onderwijzers-comités en de leraren gevraagd weer aan het werk te gaan. De Israëlische verte genwoordigers hebben beloofd de onderwijzers te helpen een loonsverhoging te krijgen, aldus Israëlische bronnen. Onderwijzers, die les geven in kampen die geleid worden door een VN-organisatie zijn al een week in staking. De VN-organisatie heeft hen gisteren laten weten dat zij niet op een loonsverhoging hoeven te rekenen omdat de fondsen dat niet toelaten. Het onder wijzend personeel heeft aangekondigd te blijven staken tot aan hun eisen tegemoet is gekomen. BRUSSEL (ANP) - De Eu ropese budgetraad is gis teravond laat in Brussel niet in staat gebleken een uitspraak te doen over een aanvullende EG- begroting voor 1980. Frankrijk wenste niet dat er in de raad gestemd zou worden over het besluit van het Europees Parle ment om die aanvulling nog eens te verhogen met 730 miljoen gulden, bo ven een bedrag van 275 miljoen gulden waaraan de raad al zijn goedkeu ring had gehecht. Het niet j sluit voor de raad bete kent dat op 2 januari (15 dagen na het besluit van het parlement, vorige week in Luxemburg) het parlementsbesluit defi nitief wordt. Dat Frankrijk verhinderde dat het in de raad tot een stemming kwam kan be tekenen, aldus waarne mers in Brussel, dat dit land zal weigeren de ex tra-bijdrage die het aan die aanvullende begro ting zou moeten betalen af te dragen. Frankrijk zou zich kunnen beroe pen op het zogeheten fi nanciële reglement van de Gemeenschap dat zegt dat aanvullende be grotingen alleen moge lijk zijn indien ze onver mijdelijk en onvoorzien zijn en dat ze alleen in uit zonderlijke omstandig heden kunnen worden ingediend. Zou Frank rijk (en eventueel ook Duitsland) weigeren te betalen, dan kan dat een zaak voor het Europese Hof van Justitie in Lu xemburg worden. De onderlinge tegenstellin gen in de raad hebben er voor gezorgd dat de tak- tiek die het Europees parlement vorige week gevolgd heeft succes heeft gehad. Volgens deskundigen zal Neder land van de 730 miljoen gulden die er nu bij de be groting voor 1980 komen, zo'n 40 miljoen voor zijn rekening moeten nemen. Samen met het aandeel in andere verhogingen van de EG-uitgaven heeft Nederland in de laatste tijd nu een extra financië le strop van rond 70 mil joen gulden moeten boe ken. Volgens de Nederlandse staatssecretaris, Van der Mei, waren alle lidstaten het er gisteren over eens dat de procedure die het Europees Parlement heeft gevolgd „zich op gespannen voet beweegt met de bedoeling van de begrotingsprocedure". Er waren delegaties, al dus Van der Mei. die von den dat het parlement onrechtmatig heeft ge handeld. Nederland is van mening dat het parle ment op z'n minst „aan vechtbaar" heeft gehan deld, zo zei de staatsse cretaris. WASHINGTON (Reuter) - De produktie van synthetische brandstoffen kan ernstige ge varen voor de gezondheid en het milieu opleveren als er geen goede controle wordt uitgeoefend, aldus een waar schuwing van de Amerikaan se dienst voor milieubescher ming. Bedrijven waar synthe tische brandstoffen worden geproduceerd stoten veel gif tige en kankerverwekkende stoffen uit, zoals arsenicum, kwik en benzeen, zo verklaar de het hoofd van deze over heidsdienst, Douglas Costle, gisteren. In Japan is gebleken dat werkers die tien jaar hadden gewerkt bij een fabriek waar kolen werden omgezet in gas, dertig maal zoveel kans op longkanker liepen als de doorsnee-Japanner. In Enge land was het aantal gevallen van longkanker, blaaskanker en huidkanker bij werkers in een kolenvergassingsfabriek zeker twee maal zo groot als het landelijk gemiddelde. Costle sprak op een bijeen komst van de pas opgerichte Amerikaanse staatscorpora- tie voor de produktie van syn thetische brandstoffen. De milieubeschermingsdienst werkt aan richtlijnen voor be drijven die olie en gas willen produceren uit kolen, leis teen, teerzanden en andere niet-traditionele bronnen. Als het publiek er niet van over tuigd kan worden dat deze eerste generatie van syntheti sche brandstof-bedrijven vei lig is loopt het hele program ma ernstig gevaar, aldus Cost le. Het Amerikaanse Congres heeft afgelopen zomer 88 miljard dollar aan leningen en prijs garanties ter beschikking ge steld om de produktie van synthetische brandstoffen aan te moedigen. Tegen 1992 zullen deze nieuwe energie bronnen dagelijks het equiva lent van twee miljoen barrel (vaten van 159 liter) olie per dag moeten opbrengen. WASHINGTON (GPD/Reuter)-Volgens het Amerikaanse ministerie van buitenlandse zaken worden de gegijzelden in Iran niet vastgehouden in comfortabele hotels, maar is een aantal hunner in de gevangenis gezet. Bovendien zou den enkelen uit de groep van 52 ernstige problemen heb ben met hun gezondheid. Woordvoerder John Trattner van het ministerie van buitenlandse zaken herhaalde de Amerikaan se waarschuwing dat de regering van Iran verantwoordelijk wordt gehouden voor de veiligheid en het welzijn van de gegijzelden. Volgens zegslieden komen de Ame rikaanse gegevens, die recht streeks in strijd zijn met verkla ringen van Behad Nabavi, woord voerder van Irans parlementaire commissie, die zich met de gijze ling bezighoudt, voornamelijk uit recente brieven die 34 van de ge vangenen hebben geschreven. Het ziet er thans naar uit dat presi dent Reagan de gijzelingskwestie van de gaande functionaris Jim my Carter zal erven, nu de VS duidelijk hebben gemaakt Irans voorwaarden niet alleen onrede lijk te achten, maar ook in strijd met de wet. De 24 miljard dollar die Iran wenst als "garantiesom" voor het teruggeven van alle be vroren Iraanse tegoeden alsmede de rijkdommen die de sjah bij zijn vertrek heeft meegenomen, gaan ver uit boven het bedrag dat de Amerikanen zelf hebben bere kend. De Iraanse eis betekent meer dan 460 miljoen per gegijzelde. Het is een bedrag dat driemaal groter is dan wat de VS per jaar aan bui tenlandse hulp uitgeven. Ter ver gelijking worden in Amerikaanse bladen zulke gegevens gebruikt als "een derde van de jaarlijkse verkopen van General Motors." Volgens functionarissen van het Amerikaanse ministerie van fi nanciën zouden de bevroren te goeden ongeveer 8 miljard belo pen, anderen schatten dat het gaat om ruim 13 miljard. De bezit tingen van de ex-sjah wijlen Pah- lavi, zijn nooit officieel geschat. Zij zijn ook nooit bevroren noch is ooit vastgesteld waar de mee genomen bezittingen in geld, goud en andere zaken zijn onder gebracht. Volgens officiële zegs lieden in Teheran gaat het om 32 miljard dollar, maar namens de familie van de sjah is ooit gezegd dat de bezittingen minder dan 200 miljoen waard zijn. Berechting De voorzitter van het Iraanse parle ment, Rafsanjani, heeft de VS la- Oorlog Iran Irak vast BEIROET. BAGDAD (DPA) - Wes terse waarnemers houden in de strijd tussen Iran en Irak voor de komende weken rekening met een stelling-oorlog. Zij geloven niet dat de strijd voor volgend voorjaar een beslissende wen ding zal nemen. Volgens officiële informatie uit Bagdad loopt het front van het Iraanse Qasr-e-Sjirin. dat door Iraakse troepen wordt bezet, via Mahran naar Chorramsjahr. dat eveneens door Iraakse troepen wordt bezet. De Iraanse stad Aba- dan wordt, aldus de Iraakse infor matie, door Irakezen omsingeld. Aan Iraakse zijde zijn er volgens ei gen opgave in de nu drie maan den oude strijd 1.300 doden ge vallen, daarbij inbegrepen de slachtoffers onder de burgerbe volking. De oorlog heeft volgens Irak het leven gekost aan 6.160 Iraniërs. ten weten dat Iran zijn eisen voor de vrijlating van de gegijzelden niet zal matigen. "Als de VS niet bereid zijn ons recht te doen, dan blijft ons als laatste mogelijkheid over de gegijzelden te berech ten", aldus Rafsanjani. Toen het Iraanse parlement op 2 november zijn goedkeuring hechtte aan de vier voorwaarden, voegde het daar aan toe dat de regering de gegijzelden zou moeten berech ten, wanneer de Amerikaanse re gering de eisen niet zou inwilli gen. De kritiek die de Amerikaanse mi nister van buitenlandse zaken, Edmund Muskie gisteren heeft geleverd op de Iraanse eis dat de VS voor de vrijlating 24 miljard dollar storten, stond gisteren met grote koppen in het Iraanse dag blad "Kayhan". De VS verzetten zich tegen de financiële eisen van Iran. De kans op een proces tegen de gegijzelden neemt toe, aldus dit dagblad. PEKING (DPA) - Door de tot dus verre scherpste kritiek op wijlen Chinese partijleider Mao in het Volksdagblad is deze gisteren voor het eerst openlijk verant woordelijk gesteld voor de chaos van de culturele revolutie in Chi na van 1966 tot 1976. De huidige vice-voorzitter van de partij Deng Xiaoping wordt in het commen taar van het blad een belangrijke rol toegeschreven op het punt van het ten val brengen van de zogenaamde "bende van vier" en het scheppen van de ideologische basis voor het lopende proces daartegen. Waarnemers in Peking beschou wen de jongste opmerkingen over de rol van Deng intussen als een nieuwe aanval op de huidige partijleider Hua Guofeng. In Pe king werd het ten val brengen van de bende tot dusverre vooral zijn verdienste genoemd. Verwacht wordt, dat voor de vol gende bijeenkomst van het cen trale comité van de partij uitsluit sel zal komen over de vraag of Hua zijn functie als partnkidn zal neerleggen. Arrestatie in Turijn TURIJN (DPA/Reuter) - De Ita liaanse anti-terreur politie heeft opnieuw twee leiders van de ex tremistische organisatie Rode Brigades gearresteerd. Dit heeft een woordvoerder van de politie gisteren bekend gemaakt in de Noord-Italiaanse stad Turijn. De twee, Vincenzo Guagliardo en Nadia Ponti werden samen met een niet met name genoemde der de persoon gearresteerd in een bar in Turijn. Ze werden gezocht in verband met acht moorden. Nadia Ponti behoorde tot een van de meest gezochte personen in Italië. Zij wordt ervan verdacht in 1977 en 1978 aan de moord op zes mensen te hebben deelgenomen, waaronder die op een adjunct- hoofdredacteur van de Tunjnse krant La Stampa. De voorzitter van het Iraanse parlement, Rafsanjani, zei gisteren dat de Amerikaanse gegijzelden zullen worden bericht, indien de VS niet de Iraanse eisen tot vrijlating inwilligen. Petitie Het op initiatief van de vakbond Solidariteit opgerichte comité ter verdediging van gewetensgevan genen in Polen heeft in een peti tie de vrijlating gevraagd van ze ven dissidenten. De petitie was gisteren al onderte kend door 26 vooraanstaande persoonlijkheden, onder wie filmregisseur Andrzej W^jda, vio liste Wanda Wilkomirska, secre taris van de Pen-club, Wladyslaw Bartoszewski en vakbondsleider Lech Walesa. De vakbondsleiders in Polen heb ben zich in het verleden welis waar gedistantieerd van de poli tieke standpunten van de dissi denten, maar ze staan op het standpunt dat gevangenissen geen middel zijn om politieke dis cussies uit te vechten. Bernard Kolesnik, lid van de Pool se onafhankelijke vakbeweging, is door de autoriteiten in vrijheid gesteld. Dit is uit bronnen van dissidenten in Warschau verno men. Kolesnik was op 11 novem ber gearresteerd. Zijn naam komt overigens niet voor op de lijst van dissidenten wier vrijlating wordt gevraagd in de genoemde petitie. Charta De Tsjechoslowaakse beweging voor de mensenrechten Charta 77 heeft de autoriteiten in Praag op geroepen te garanderen dat Tsje- choslowakije zich op geen enkele wijze zal mengen in de gebeurte nissen in Polen. Dit blijkt uit een brief die gisteren in Wenen is ge publiceerd. De brief is reeds op 14 december gestuurd aan de Tsjechoslowaak se president Gustav Husak. Vol gens de briefschrijvers waren er tegenstrijdige berichten in de Tsjechoslowaakse pers over Po len, waaruit de indruk viel op te maken dat een interventie op welke wijze dan ook werd over wogen. Taiwan lovend over Den Haag TD TAIPEH (AFP) - De regering van Taiwan vindt het besluit van Ne derland twee onderzeeers aan dit land te leveren een "uiting van soevereiniteit en onafhankelijk heid van de regering in Den Haag ten aanzien van haar buitenland se politiek". Volgens Taiwan heeft Nederland zich 'achting op grote schaal' ver worven door zijn besluit te ne men, tegen alle 'bluf van Peking' WASHINGTON (Reuter/DPA/ AFP) - Met de benoeming van nog vier ministers, gisteren, is het kabinet van president Reagan bijna compleet. Mevrouw Jeane Kirckpatrick (53), hoogleraar in de politieke weten schappen, wordt ambassadeur bij de Verenigde Naties. Samuel Pierce (58), een zwarte ad vocaat, krijgt de portefeuille van huisvesting en stadsontwikke ling. De advocaat James Watt (42) wordt minister van binnenlandse zaken en oud-gouverneur van Zuid- Caroüna James Edwards (53) mi nister van energie. John Block wordt minister van landbouw in Reagans kabinet. Hij is nu minister van landbouw van de staat Illinois, waar hij ook een paardenfokkerij en een boer derij voor de verbouw van soja bonen bezit. Hij staat bekend als een tegenstan der van het graanembargo tegen de Sowjet-Unie dat president Carter afkondigde na de Sowjet- invasie in Afghanistan. Functionarissen van Solidariteit vertelden dat 55 fabrieken aan de stakingsactie deelnemen en dat arbeiders van nog eens 60 andere bedrijven zich bij de actie zouden aansluiten door de Poolse vlag uit te steken en armbanden te dra gen. De staking is tevens bedoeld als protest tegen het hinderlijk optreden van lokale Poolse auto riteiten. De stakingsactie is slechts voor de duur van een uur afgekondigd om de Poolse burgers tijdens de vakantie niet al teveel ongemak te bezorgen. "We willen geen ver storing van de produktie in dit gebied voor de kerstdagen. Daar om hebben we besloten deze vorm van protest te kiezen opdat de leveranties ongestoord kun nen doorgaan", aldus een woord voerder. Juist gisteren was in de stad Piot- krow, in Centraal-Polen, een vierdaags protest beëindigd, eveneens om meer vlees voor de kerstdagen te verkrijgen. De Amerikaanse journalist en toneelschrijver Mare Connellu, die voor zijn toneelstuk 'Green Pastures' de Pulitzerprijs kreeg, is op 90-jarige leeftijd in New York overleden. De filmversie van Grazige Weiden' - het bijbel verhaal gezien en gespeeld door de negerbevolking uit de zuidelij ke Amerikaanse staten - is we reldberoemd geworden. MOSKOU (AP/UPI) - Het stoffelijk overschot van de vorige week overleden Alexei Kosigin. in vannacht gecremeerd. Gisteren nog lag hel lichaam van de voormalige Russische premier opgebaard m het centrale huis van de Sowjet-strijdkrachten. Onder de bezoekers aan de baarwaren Kosigins opvolger Tichonov en de Russische staats- en partijleider Leonid Brezjnjev. De as van Kosigin werd vandaag bijgezet aan de voet van de muur van het Kremlin, aldus radio-Muskou. WARSCHAU (UPI) - Arbeiders in meer dan 50 fabrieken in het Poolse stadje Chelm Lubelski zijn vandaag een uur in staking gegaan om kracht bij te zetten aan hun verzoek dat er neer vlees beschikbaar komt met Kerstmis. Het stadje Chelm Lubelski ligt op slechts 25 km van de Russische grens. cassis, sinas, cerise, citroen. slechts 8 kcal per glas. bereid zonder suiker

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1980 | | pagina 11