Behandeling gegijzelden
slecht
volgens
VS
Polen willen meer
vlees met Kerstmis
komt niet uit begroting
Synthetische brandstoffen zeer gevaarlijk
Inlijving Golan
op lange baan
NORIT t betrOUWbarB pjantaardia orodukt
Versterkte
kritiek
op Mao
Staking van één uur in 55 fabrieken
Kabinet
Reagan
bijna
rond
Ybor^slanke
feestdagen?
DINSDAG 23 DECEMBER 1980
BUITENLAND
PAGINA II
Amerikaanse milieudienst waarschuwt
JERUZALEM (UPI/AFP/Reuter) - De Israëlische regering heeft
gisteren besloten het parlement te vragen het wetsontwerp over
de annexatie van de hoogvlakte van Golan van de agenda te
schrappen. Dit is na een bijeenkomst van het Israëlische kabinet
meegedeeld.
Het wetsontwerp ter annexatie van de Golan, die in juni 1967 ldoor
Israël op Syrië is veroverd, is afkomstig van de extreem rechtse
afgevaardigde, mevrouw Cohen. Zij wil het morgen op de agenda
van het parlement zetten.
Het besluit van de Israëlische regering betekent dat zij het wetsont
werp niet zal steunen. Ook van de kant van de Arbeidspartij, die
in de oppositie is, hoeft mevrouw Cohen geen steun te verwach
ten voor het ontwerp.
Mevrouw cohen heeft daarop haar wetsvoorstel ingetrokken. Wèl
zal zij morgen een motie van wantrouwen tegen de regering
indienen.
Het besluit van de regering de ontwerpwet niet te steunen betreft
alleen de tekst van het ontwerp en niet andere voorstellen in die
zin. De secretaris-generaal van de raad van ninisters, Arieh Naor,
heeft dit gisteren gezegd. Naor zei dat naast het ontwerp van
mevrouw Cohen nog drie andere voorstellen over de annexatie
van de Golan gereed liggen, die qua formulering anders zijn,
maar qua inhoud zeer veel lijken op het voorstel van mevrouw
Cohen.
Naor liet doorschemeren dat de regering overleg wil plegen met de
oppositie om een gunstig ogenblik uit te zoeken voor het behan
delen van wetgeving over de toekomst van de Golan.
De Arbeidspartij heeft vorige week tijdens haar congres haar stand
punt ten aanzien van de Golan bepaald. "De aanwezigheid van
Israëlische troepen en nederzettingen zijn van vitaal belang voor
de veiligheid van Israël", aldus de Arbeidspartij. Enkele leden
stemden wel tegen dit programmapunt. Zij wilden een annexa
tiewet.
In partijkringen werd gisteren te kennen gegeven dat de oppositie
partij morgen een ontwerp zal indienen in het parlement dat
gebaseerd is op het standpunt: de Israëlische aanwezigheid in de
Golan handhaven, in afwachting van een vredesregeling, geba
seerd op een territoriaal compromis.
Volgens waarnemers zal dit ontwerp worden verworpen.
Staking
Ongeveer 5.000 Arabische onderwijzers op de westelijke Jordaan-
oever hebben gisteren hun salaris-eisen kracht bijgezet dooreen
nationale onderwijzersstaking uit te roepen. De onderwijzers
hebben de laatste wken een reeks werkonderbrekingen gehou
den. Zij eisen eern loonsverhoging van 100 procent.
De Arabische onderwijzers krijgen hun loon zowel van Israël als
van Jordanië, dat de westelijke oever van 1948 tot 1967 heeft
bestuurd en de meeste gemeente-ambtenaren in het gebied be
taalt. Vertegenwoordigers van het Israëlische militaire bestuur
hebben gisteren contact gehad met onderwijzers-comités en de
leraren gevraagd weer aan het werk te gaan. De Israëlische verte
genwoordigers hebben beloofd de onderwijzers te helpen een
loonsverhoging te krijgen, aldus Israëlische bronnen.
Onderwijzers, die les geven in kampen die geleid worden door een
VN-organisatie zijn al een week in staking. De VN-organisatie
heeft hen gisteren laten weten dat zij niet op een loonsverhoging
hoeven te rekenen omdat de fondsen dat niet toelaten. Het onder
wijzend personeel heeft aangekondigd te blijven staken tot aan
hun eisen tegemoet is gekomen.
BRUSSEL (ANP) - De Eu
ropese budgetraad is gis
teravond laat in Brussel
niet in staat gebleken een
uitspraak te doen over
een aanvullende EG-
begroting voor 1980.
Frankrijk wenste niet dat
er in de raad gestemd zou
worden over het besluit
van het Europees Parle
ment om die aanvulling
nog eens te verhogen met
730 miljoen gulden, bo
ven een bedrag van 275
miljoen gulden waaraan
de raad al zijn goedkeu
ring had gehecht. Het
niet j
sluit voor de raad bete
kent dat op 2 januari (15
dagen na het besluit van
het parlement, vorige
week in Luxemburg) het
parlementsbesluit defi
nitief wordt.
Dat Frankrijk verhinderde
dat het in de raad tot een
stemming kwam kan be
tekenen, aldus waarne
mers in Brussel, dat dit
land zal weigeren de ex
tra-bijdrage die het aan
die aanvullende begro
ting zou moeten betalen
af te dragen. Frankrijk
zou zich kunnen beroe
pen op het zogeheten fi
nanciële reglement van
de Gemeenschap dat
zegt dat aanvullende be
grotingen alleen moge
lijk zijn indien ze onver
mijdelijk en onvoorzien
zijn en dat ze alleen in uit
zonderlijke omstandig
heden kunnen worden
ingediend. Zou Frank
rijk (en eventueel ook
Duitsland) weigeren te
betalen, dan kan dat een
zaak voor het Europese
Hof van Justitie in Lu
xemburg worden.
De onderlinge tegenstellin
gen in de raad hebben er
voor gezorgd dat de tak-
tiek die het Europees
parlement vorige week
gevolgd heeft succes
heeft gehad. Volgens
deskundigen zal Neder
land van de 730 miljoen
gulden die er nu bij de be
groting voor 1980 komen,
zo'n 40 miljoen voor zijn
rekening moeten nemen.
Samen met het aandeel
in andere verhogingen
van de EG-uitgaven heeft
Nederland in de laatste
tijd nu een extra financië
le strop van rond 70 mil
joen gulden moeten boe
ken.
Volgens de Nederlandse
staatssecretaris, Van der
Mei, waren alle lidstaten
het er gisteren over eens
dat de procedure die het
Europees Parlement
heeft gevolgd „zich op
gespannen voet beweegt
met de bedoeling van de
begrotingsprocedure".
Er waren delegaties, al
dus Van der Mei. die von
den dat het parlement
onrechtmatig heeft ge
handeld. Nederland is
van mening dat het parle
ment op z'n minst „aan
vechtbaar" heeft gehan
deld, zo zei de staatsse
cretaris.
WASHINGTON (Reuter) - De
produktie van synthetische
brandstoffen kan ernstige ge
varen voor de gezondheid en
het milieu opleveren als er
geen goede controle wordt
uitgeoefend, aldus een waar
schuwing van de Amerikaan
se dienst voor milieubescher
ming. Bedrijven waar synthe
tische brandstoffen worden
geproduceerd stoten veel gif
tige en kankerverwekkende
stoffen uit, zoals arsenicum,
kwik en benzeen, zo verklaar
de het hoofd van deze over
heidsdienst, Douglas Costle,
gisteren.
In Japan is gebleken dat
werkers die tien jaar hadden
gewerkt bij een fabriek waar
kolen werden omgezet in gas,
dertig maal zoveel kans op
longkanker liepen als de
doorsnee-Japanner. In Enge
land was het aantal gevallen
van longkanker, blaaskanker
en huidkanker bij werkers in
een kolenvergassingsfabriek
zeker twee maal zo groot als
het landelijk gemiddelde.
Costle sprak op een bijeen
komst van de pas opgerichte
Amerikaanse staatscorpora-
tie voor de produktie van syn
thetische brandstoffen. De
milieubeschermingsdienst
werkt aan richtlijnen voor be
drijven die olie en gas willen
produceren uit kolen, leis
teen, teerzanden en andere
niet-traditionele bronnen. Als
het publiek er niet van over
tuigd kan worden dat deze
eerste generatie van syntheti
sche brandstof-bedrijven vei
lig is loopt het hele program
ma ernstig gevaar, aldus Cost
le.
Het Amerikaanse Congres heeft
afgelopen zomer 88 miljard
dollar aan leningen en prijs
garanties ter beschikking ge
steld om de produktie van
synthetische brandstoffen
aan te moedigen. Tegen 1992
zullen deze nieuwe energie
bronnen dagelijks het equiva
lent van twee miljoen barrel
(vaten van 159 liter) olie per
dag moeten opbrengen.
WASHINGTON (GPD/Reuter)-Volgens het Amerikaanse
ministerie van buitenlandse zaken worden de gegijzelden
in Iran niet vastgehouden in comfortabele hotels, maar is
een aantal hunner in de gevangenis gezet. Bovendien zou
den enkelen uit de groep van 52 ernstige problemen heb
ben met hun gezondheid.
Woordvoerder John Trattner van
het ministerie van buitenlandse
zaken herhaalde de Amerikaan
se waarschuwing dat de regering
van Iran verantwoordelijk wordt
gehouden voor de veiligheid en
het welzijn van de gegijzelden.
Volgens zegslieden komen de Ame
rikaanse gegevens, die recht
streeks in strijd zijn met verkla
ringen van Behad Nabavi, woord
voerder van Irans parlementaire
commissie, die zich met de gijze
ling bezighoudt, voornamelijk uit
recente brieven die 34 van de ge
vangenen hebben geschreven.
Het ziet er thans naar uit dat presi
dent Reagan de gijzelingskwestie
van de gaande functionaris Jim
my Carter zal erven, nu de VS
duidelijk hebben gemaakt Irans
voorwaarden niet alleen onrede
lijk te achten, maar ook in strijd
met de wet. De 24 miljard dollar
die Iran wenst als "garantiesom"
voor het teruggeven van alle be
vroren Iraanse tegoeden alsmede
de rijkdommen die de sjah bij zijn
vertrek heeft meegenomen, gaan
ver uit boven het bedrag dat de
Amerikanen zelf hebben bere
kend.
De Iraanse eis betekent meer dan
460 miljoen per gegijzelde. Het is
een bedrag dat driemaal groter is
dan wat de VS per jaar aan bui
tenlandse hulp uitgeven. Ter ver
gelijking worden in Amerikaanse
bladen zulke gegevens gebruikt
als "een derde van de jaarlijkse
verkopen van General Motors."
Volgens functionarissen van het
Amerikaanse ministerie van fi
nanciën zouden de bevroren te
goeden ongeveer 8 miljard belo
pen, anderen schatten dat het
gaat om ruim 13 miljard. De bezit
tingen van de ex-sjah wijlen Pah-
lavi, zijn nooit officieel geschat.
Zij zijn ook nooit bevroren noch
is ooit vastgesteld waar de mee
genomen bezittingen in geld,
goud en andere zaken zijn onder
gebracht. Volgens officiële zegs
lieden in Teheran gaat het om 32
miljard dollar, maar namens de
familie van de sjah is ooit gezegd
dat de bezittingen minder dan
200 miljoen waard zijn.
Berechting
De voorzitter van het Iraanse parle
ment, Rafsanjani, heeft de VS la-
Oorlog Iran
Irak vast
BEIROET. BAGDAD (DPA) - Wes
terse waarnemers houden in de
strijd tussen Iran en Irak voor de
komende weken rekening met
een stelling-oorlog. Zij geloven
niet dat de strijd voor volgend
voorjaar een beslissende wen
ding zal nemen.
Volgens officiële informatie uit
Bagdad loopt het front van het
Iraanse Qasr-e-Sjirin. dat door
Iraakse troepen wordt bezet, via
Mahran naar Chorramsjahr. dat
eveneens door Iraakse troepen
wordt bezet. De Iraanse stad Aba-
dan wordt, aldus de Iraakse infor
matie, door Irakezen omsingeld.
Aan Iraakse zijde zijn er volgens ei
gen opgave in de nu drie maan
den oude strijd 1.300 doden ge
vallen, daarbij inbegrepen de
slachtoffers onder de burgerbe
volking. De oorlog heeft volgens
Irak het leven gekost aan 6.160
Iraniërs.
ten weten dat Iran zijn eisen voor
de vrijlating van de gegijzelden
niet zal matigen. "Als de VS niet
bereid zijn ons recht te doen, dan
blijft ons als laatste mogelijkheid
over de gegijzelden te berech
ten", aldus Rafsanjani. Toen het
Iraanse parlement op 2 november
zijn goedkeuring hechtte aan de
vier voorwaarden, voegde het
daar aan toe dat de regering de
gegijzelden zou moeten berech
ten, wanneer de Amerikaanse re
gering de eisen niet zou inwilli
gen.
De kritiek die de Amerikaanse mi
nister van buitenlandse zaken,
Edmund Muskie gisteren heeft
geleverd op de Iraanse eis dat de
VS voor de vrijlating 24 miljard
dollar storten, stond gisteren met
grote koppen in het Iraanse dag
blad "Kayhan". De VS verzetten
zich tegen de financiële eisen van
Iran. De kans op een proces tegen
de gegijzelden neemt toe, aldus
dit dagblad.
PEKING (DPA) - Door de tot dus
verre scherpste kritiek op wijlen
Chinese partijleider Mao in het
Volksdagblad is deze gisteren
voor het eerst openlijk verant
woordelijk gesteld voor de chaos
van de culturele revolutie in Chi
na van 1966 tot 1976. De huidige
vice-voorzitter van de partij Deng
Xiaoping wordt in het commen
taar van het blad een belangrijke
rol toegeschreven op het punt
van het ten val brengen van de
zogenaamde "bende van vier" en
het scheppen van de ideologische
basis voor het lopende proces
daartegen.
Waarnemers in Peking beschou
wen de jongste opmerkingen
over de rol van Deng intussen als
een nieuwe aanval op de huidige
partijleider Hua Guofeng. In Pe
king werd het ten val brengen
van de bende tot dusverre vooral
zijn verdienste genoemd.
Verwacht wordt, dat voor de vol
gende bijeenkomst van het cen
trale comité van de partij uitsluit
sel zal komen over de vraag of
Hua zijn functie als partnkidn
zal neerleggen.
Arrestatie
in Turijn
TURIJN (DPA/Reuter) - De Ita
liaanse anti-terreur politie heeft
opnieuw twee leiders van de ex
tremistische organisatie Rode
Brigades gearresteerd. Dit heeft
een woordvoerder van de politie
gisteren bekend gemaakt in de
Noord-Italiaanse stad Turijn.
De twee, Vincenzo Guagliardo en
Nadia Ponti werden samen met
een niet met name genoemde der
de persoon gearresteerd in een
bar in Turijn. Ze werden gezocht
in verband met acht moorden.
Nadia Ponti behoorde tot een van
de meest gezochte personen in
Italië. Zij wordt ervan verdacht in
1977 en 1978 aan de moord op zes
mensen te hebben deelgenomen,
waaronder die op een adjunct-
hoofdredacteur van de Tunjnse
krant La Stampa.
De voorzitter van het Iraanse parlement, Rafsanjani, zei gisteren dat de Amerikaanse gegijzelden zullen
worden bericht, indien de VS niet de Iraanse eisen tot vrijlating inwilligen.
Petitie
Het op initiatief van de vakbond
Solidariteit opgerichte comité ter
verdediging van gewetensgevan
genen in Polen heeft in een peti
tie de vrijlating gevraagd van ze
ven dissidenten.
De petitie was gisteren al onderte
kend door 26 vooraanstaande
persoonlijkheden, onder wie
filmregisseur Andrzej W^jda, vio
liste Wanda Wilkomirska, secre
taris van de Pen-club, Wladyslaw
Bartoszewski en vakbondsleider
Lech Walesa.
De vakbondsleiders in Polen heb
ben zich in het verleden welis
waar gedistantieerd van de poli
tieke standpunten van de dissi
denten, maar ze staan op het
standpunt dat gevangenissen
geen middel zijn om politieke dis
cussies uit te vechten.
Bernard Kolesnik, lid van de Pool
se onafhankelijke vakbeweging,
is door de autoriteiten in vrijheid
gesteld. Dit is uit bronnen van
dissidenten in Warschau verno
men. Kolesnik was op 11 novem
ber gearresteerd. Zijn naam komt
overigens niet voor op de lijst van
dissidenten wier vrijlating wordt
gevraagd in de genoemde petitie.
Charta
De Tsjechoslowaakse beweging
voor de mensenrechten Charta 77
heeft de autoriteiten in Praag op
geroepen te garanderen dat Tsje-
choslowakije zich op geen enkele
wijze zal mengen in de gebeurte
nissen in Polen. Dit blijkt uit een
brief die gisteren in Wenen is ge
publiceerd.
De brief is reeds op 14 december
gestuurd aan de Tsjechoslowaak
se president Gustav Husak. Vol
gens de briefschrijvers waren er
tegenstrijdige berichten in de
Tsjechoslowaakse pers over Po
len, waaruit de indruk viel op te
maken dat een interventie op
welke wijze dan ook werd over
wogen.
Taiwan lovend
over Den Haag
TD
TAIPEH (AFP) - De regering van
Taiwan vindt het besluit van Ne
derland twee onderzeeers aan dit
land te leveren een "uiting van
soevereiniteit en onafhankelijk
heid van de regering in Den Haag
ten aanzien van haar buitenland
se politiek".
Volgens Taiwan heeft Nederland
zich 'achting op grote schaal' ver
worven door zijn besluit te ne
men, tegen alle 'bluf van Peking'
WASHINGTON (Reuter/DPA/
AFP) - Met de benoeming van
nog vier ministers, gisteren, is
het kabinet van president
Reagan bijna compleet.
Mevrouw Jeane Kirckpatrick (53),
hoogleraar in de politieke weten
schappen, wordt ambassadeur
bij de Verenigde Naties.
Samuel Pierce (58), een zwarte ad
vocaat, krijgt de portefeuille van
huisvesting en stadsontwikke
ling.
De advocaat James Watt (42) wordt
minister van binnenlandse zaken
en oud-gouverneur van Zuid-
Caroüna James Edwards (53) mi
nister van energie.
John Block wordt minister van
landbouw in Reagans kabinet.
Hij is nu minister van landbouw
van de staat Illinois, waar hij ook
een paardenfokkerij en een boer
derij voor de verbouw van soja
bonen bezit.
Hij staat bekend als een tegenstan
der van het graanembargo tegen
de Sowjet-Unie dat president
Carter afkondigde na de Sowjet-
invasie in Afghanistan.
Functionarissen van Solidariteit
vertelden dat 55 fabrieken aan de
stakingsactie deelnemen en dat
arbeiders van nog eens 60 andere
bedrijven zich bij de actie zouden
aansluiten door de Poolse vlag uit
te steken en armbanden te dra
gen. De staking is tevens bedoeld
als protest tegen het hinderlijk
optreden van lokale Poolse auto
riteiten.
De stakingsactie is slechts voor de
duur van een uur afgekondigd
om de Poolse burgers tijdens de
vakantie niet al teveel ongemak
te bezorgen. "We willen geen ver
storing van de produktie in dit
gebied voor de kerstdagen. Daar
om hebben we besloten deze
vorm van protest te kiezen opdat
de leveranties ongestoord kun
nen doorgaan", aldus een woord
voerder.
Juist gisteren was in de stad Piot-
krow, in Centraal-Polen, een
vierdaags protest beëindigd,
eveneens om meer vlees voor de
kerstdagen te verkrijgen.
De Amerikaanse journalist en
toneelschrijver Mare Connellu,
die voor zijn toneelstuk 'Green
Pastures' de Pulitzerprijs kreeg,
is op 90-jarige leeftijd in New
York overleden. De filmversie
van Grazige Weiden' - het bijbel
verhaal gezien en gespeeld door
de negerbevolking uit de zuidelij
ke Amerikaanse staten - is we
reldberoemd geworden.
MOSKOU (AP/UPI) - Het stoffelijk overschot van de vorige week overleden Alexei Kosigin. in vannacht
gecremeerd. Gisteren nog lag hel lichaam van de voormalige Russische premier opgebaard m het centrale huis
van de Sowjet-strijdkrachten. Onder de bezoekers aan de baarwaren Kosigins opvolger Tichonov en de Russische
staats- en partijleider Leonid Brezjnjev.
De as van Kosigin werd vandaag bijgezet aan de voet van de muur van het Kremlin, aldus radio-Muskou.
WARSCHAU (UPI) - Arbeiders in
meer dan 50 fabrieken in het
Poolse stadje Chelm Lubelski
zijn vandaag een uur in staking
gegaan om kracht bij te zetten
aan hun verzoek dat er neer vlees
beschikbaar komt met Kerstmis.
Het stadje Chelm Lubelski ligt op
slechts 25 km van de Russische
grens.
cassis, sinas, cerise,
citroen.
slechts 8 kcal per glas.
bereid zonder suiker