Gif in nasi duidt op misdrijf Gifwolk veroorzaakt ops Gifwolk veroorzaakt opschudding herschi/drinks Twee inwoonsters van Venray overleden Zakkenrol Suriname neemt banden leden Zakkenroller van vijf Kernreactor Delft levert VS verrijkt uranium boycot nieuwe abortuswet in beslag na interview maak je dwl man nol... wd Umchil MAANDAG 22 DECEMBER 1980 BINNENLAND PAGINA 7 Na aanvaring tanker op Rijn WESEL/LOBITH/ARNHEM (GPD)I1266- Een giftige gaswolk boven de Rijn tussen het Duitse Wesel en de Nederlandse grens heeft gisteravond laat voor de nodige opschudding gezorgd. Omstreeks zes uur ramde de Rotter damse chemicaliëntanker "lugivia" van re derij Van Ommeren een nog onbekend geble ven schip. Dit gebeurde ter hoogte van Bis- lich, ruim dertig kilometer bovenstrooms van Lobith. De oorzaak van het ongeluk is nog onbekend. Door de aanvaring sloegen twee tanks van de "lugivia" lek. Van de duizend ton styreen, waarmee de Nederlandse tanker was gela den, stroomde er 93 ton de Rijn in. Hierdoor ontstond een giftige gaswolk. Direct na het ongeluk werd door de Duitse autoriteiten gasalarm geslagen. Om de bevolking te behoeden voor beschadi ging van ademhalingsorganen en ogen waar schuwde de politie de mensen, die in de buurt van de rivier wonen, deuren en ramen gesloten te houden. In verband met explosie gevaar werd aangeraden geen vuur te maken en motoren af te zetten. Deze waarschuwing werd eveneens gedaan door de Nederlandse autoriteiten. Met ge luidswagens alarmeerde de gemeente- en rijkspolitie de bevolking langs de Rijn tussen Lobith en Arnhem. Ook via radio en tv werd gewaarschuwd voor het styreen-gevaar. Aanvankelijk werd aangenomen dat de gif wolk rond middernacht de Nederlands- Duitse grens zou passeren. Achteraf bleek dat de gassen voordat ze bij Lobith ons land binnen zouden komen zo goed als verdampt en v Het sc ook lede om geei Het K ster uit conl nen wat een drijl De W mee ond VENRAY (GPD) - Hoewel de justitiële autoriteiten aannemen dat alleen in een super markt in het Limburgse Venray pakken diepvriesnasi van Iglo zijn bewerkt met het zwaar giftige nitriet, wordt niet uitgesloten dat ook elders in het land vergiftigde verpak kingen zullen opduiken. UTRECHT (GPD) - De Utrecht se politie heeft vorige week in het winkelcentrum Hoog Ca- tharijne 45 mensen op heter daad betrapt op winkeldief stallen en zakkenrollen. Er was een kind van vijfjaar bij. De meesten waren tussen de WESEL/LOBITH/ARNHEM (GPD)I1266- Een giftige gaswolk boven de Rijn tussen het Duitse Wesel en de Nederlandse grens heeft gisteravond laat voor de nodige opschudding gezorgd. Omstreeks zes uur ramde de Rotter damse chemicaliëntanker "lugivia" van re derij Van Ommeren een nog onbekend geble ven schip. Dit gebeurde ter hoogte van Bis- lich, ruim dertig kilometer bovenstrooms van Lobith. De oorzaak van het ongeluk is nog onbekend. Door de aanvaring sloegen twee tanks van de "lugivia" lek. Van de duizend ton styreen, waarmee de Nederlandse tanker was gela den, stroomde er 93 ton de Rijn in. Hierdoor ontstond een giftige gaswolk. Direct na het ongeluk werd door de Duitse autoriteiten gasalarm geslagen. Om de bevolking te behoeden voor beschadi ging van ademhalingsorganen en ogen waar schuwde de politie de mensen, die in de buurt van de rivier wonen, deuren en ramen gesloten te houden. In verband met explosie gevaar werd aangeraden geen vuur te maken en motoren af te zetten. Deze waarschuwing werd eveneens gedaan door de Nederlandse autoriteiten. Met ge luidswagens alarmeerde de gemeente- en rijkspolitie de bevolking langs de Rijn tussen Lobith en Arnhem. Ook via radio en tv werd gewaarschuwd voor het styreen-gevaar. Aanvankelijk werd aangenomen dat de gif wolk rond middernacht de Nederlands- Duitse grens zou passeren. Achteraf bleek dat de gassen voordat ze bij Lobith ons land binnen zouden komen zo goed als verdampt en verdwenen waren. Het scheepvaartverkeer op de Rijn hoefde dan ook niet te worden stilgelegd. Hierop gingen leden van de politie een tweede maal op stap om bewoners langs de Rijn te vertellen dat er geen gevaar meer dreigde. Het Kennemerland waterleidingbedrijf (Am sterdam), dat ter hoogte van Vreeswijk water uit de Rijn betrekt, heeft een verscherpte contróle ingesteld. Zodra monsters aanto nen, dat er styreen in het water zit. wordt de waterinname bij Vreeswijk stopgezet, aldus een woordvoerder van het waterleidingbe drijf. De Westduitse waterpolitie deelde gisteren mee. dat tot dusver geen berichten over letsel onder de bevolking waren ontvangen. VLISSINGEN (GPD) - De kern reactor van het inter-universitair reactorcentrum in Delft voorziet de Amerikaanse kernwapenin dustrie van verrijkt uranium-235. Daarmee vormt deze zogenaam de „hoger onderwijsreactor" een schakel in de kernwapenproduk- tieketen van de Verenigde Sta ten. Dit concludeert de stroom- groep Stop Kernenergie in een rapport dat op 5 januari tijdens een anti-kernenergie manifestatie van de stroomgroep openbaar zal worden gemaak- t. Opstellers van het rapport „De kernreactor van Delft en de atoomwapenproduktie" zijn Co- rien Glaudemans en Jan van der Sluis. Zij laken niet alleen de deelname van wetenschappelijke onderzoeksinstituten aan de kernwapenproduktie, maar at tenderen in hun rapport ook op de grote risico's die zijn verbon den aan het transport van slechts gedeeltelijk gebruikt splijtstof- Vorige week stierven twee vrou wen uit Venray, die vlak bij el kaar woonden, na het eten van de vergiftigde diepvriesnasi. Het zijn de 66-jarige weduwe Litjes- Schreurs en een 24-jarige vrouw. Er zijn geen meldingen van ande re mensen die onwel zijn gewor den door het eten van nasi. Alle pakken waarin nitriet zat zijn in middels achterhaald. Het zijn er in totaal zes. Deze worden nu in het gerechtelijk laboratorium in Rijswijk (Zuid-Holland) onder zocht. De zaak kwam aan het rollen toen een Venrayse internist vrijdag avond laat de provinciaal inspec teur van de volksgezondheid J. Pijnenborg in Maastricht alar meerde met een geval van overlij den door voedselvergiftiging. Aangifte daarvan is verplicht. Na overleg met de hoofdinspectie volksgezondheid werd in de loop van zaterdagochtend „groot alarm' geslagen, toen bleek dat het niet uitgesloten was dat tien duizend verpakkingen waarin het gevaarlijke desinfectiemid- del nitriet kon zitten in omloop waren in het land. Via de radionieuwsdienst werd vanaf één uur zaterdagmiddag om het uur een bericht omgeroe pen waarin werd gewaarschuwd tegen het eten van nasi goreng van Iglo, en voor de zekerheid ook tegen bami uit de diepvries van hetzelfde merk. Voor die tijd had de Iglofabriek al uitdrukke lijk verklaard dat op haar fabriek sterrein geen nitriet aanwezig mocht zijn en ook niet aanwezig was. Direct hebben winkeliers in het he le land alle voorraden van de ver dachte produkten uit de diep vriesvitrines in hun winkels ge haald. Inmiddels zijn de pakken van het betrokken „chargenum mer' (een bepaalde dagproduk- tie) uit het gehele land terugge bracht naar de fabriek in Hooge- veen, waar ze verder zijn onder zocht. Het gaat om tienduizend pakjes. Buurtonderzoek De Keuringsdienst van Waren in Nijmegen, waaronder Venray valt, had inmiddels een groep deskundigen opgetrommeld die een belangrijk deel van het week einde bezig is geweest diverse verpakkingen te onderzoeken. In de vroege zondagochtend kwam men tot de conclusie dat waar schijnlijk alleen in pakken die in de Venrayse supermarkt terecht WEERRAPPORTEN Q. g E i it Amsterdam half.bew. 5 1 i De Bilt licht bew. 4 -1 i Deelen 3 -1 i Eelde licht bew. 4 -l 0 Eindhoven 4 1 2 Den Helder half bew. 5 0 1 Rotterdam half bew. 6 1 0.3 Twente half bew. 3 0 0.4 Vlissingen geheel bew. 6 3 1 Aberdeen licht bew. 4 1 1 Athene onweer 17 10 2 Barcelona onbew. 17 4 0 motregen 5 2 0.1 Bordeaux geheel bew. 11 7 1 Brussel 5 1 1 Frankfort 5 3 0.2 Genève zwaar bew. 6 2 6 Helsinki geheel bew. 0 0 0.1 Innsbruck sneeuw 1 -2 7 Klagenfurt geheel bew. 3 -1 0 Kopenhagen regen 4 2 0.1 Lissabon onbew. 15 0 Locamo onbew. 6 -1 0 Londen geheel bew. 3 Madrid onbew. 12 -2 0 Malagaga onbew. 21 11 0 Mallorca licht bew. 15 7 0 Munchen geheel bew. 4 1 3 onbew. 14 5 0 Oslo 1 -2 0.2 Parijs zwaar bew. 7 7 half bew. 12 •1 5 Split zwaar bew. 11 6 15 Stockholm sneeuw 3 1 4 zwaar bew. 3 2 1 sneeuwbui 4 1 1 Istanbul zwaar bew. 13 11 0.6 Beiroet onbew. 22 11 0 Tel-Aviv onbew. 20 11 0 Tunis half bew. 17 9 7 materiaal van West-Europa naar de opwerkingsfabriek in Aiken in de Amerikaanse staat South Ca rolina. Al het vervoer van uitgebrande splijtstofstaven loopt via de ha venstad Portsmouth in Virginia. Amerika levert voor de onderzoe- kreactoren ook de nieuwe splijt- waren gekomen, nitriet zat. On middellijk daarop werd een apart rechercheteam gevormd dat in Venray een buurtonderzoek ging houden. Dat heeft inmiddels het zesde vermiste pakje nasi opgele verd. Een rechercheteam, gecoördineerd gecoördineerd door de hoofdoffi cier van justitie in het arrondisse ment Roermond, mr. J. Booster, houdt zich met het onderzoek be zig. De heer Booster gisteren des gevraagd: „Wij wachten in deze zaak op een speciale wending, die vandaag of morgen moet komen' Meer wilde hij hierover niet zeg gen. Mogelijk is er samenhang met het feit, dat de Keurings dienstvan Waren niet precies wil de aanduiden op welk tijdstip een nader onderzoek in de super markt zou worden verricht. De politie in Venray heeft zich aller eerst bezig gehouden met het te rughalen van alle daar verkochte pakken nasi. Huis aan huis werd in Veltum aangebeld: mensen die niet thuis waren, troffen een briefje in de bus. Ook van de preekstoelen in alle Venrayse kerken werd gistermorgen ge waarschuwd tegen de pakken na si. Als gevolg van deze geconcen treerde actie konden alle ver dachte pakken gisteren bijeen worden gehaald. Als laatste lever de een vrouw uit Venray gister- Nitriet in vlees nodig (GPD) - Nitriet wordt alom in de vleeswarenindustrie gebruikt om te voorkomen dat de bacterie "Clostridium botulinum" zich in het vlees ontwikkelt en een gif vormt dat al in kleine hoeveelhe den dodelijk is. Het is dat zelfde gif dat botulisme bij watervogels veroorzaakt. In de herziening van het Vlees- en Vleeswarenbesluit is overigens de toegelaten hoe veelheid nitriet in vleeswaren verlaagd tot 100 milligram per ki logram eindprodukt. Iglo diepvriesnasi (een Unilever- produkt) bevat 91 procent rijst, 2 procent groente en kruiden en 7 procent vlees. Dat vlees is echter voor twee derde deel „kunst- vlees", vervaardigd van sojabo nen. Als het nitriet in het minima le beetje echt vlees (8 gram in het nasipak van 350 gram) verant woordelijk zou zijn voor de dood van twee Venrayse vrouwen, moet daarin aanmerkelijk meer nitriet hebben gezeten dan de toegestane 1,6 milligram. Onder zocht zou dan moeten worden waar dat vlees vandaan komt en verder eventueel in is verwerk- t. CIVO-TNO verrichtte in de jaren zeventig veel studie naar de func tie van nitriet in de vleeswarenin dustrie. In 1974 en 1976 werden internationale wetenschappelij ke symposia georganiseerd over de technologisch microbiologi sche en toxycologische (vergif- kundige) aspecten van het nitriet- gebruik. Maar ook in 1979 was nog de conclusie dat er geen alter natieven voor nitriet zijn en dat deze toevoeging aan vleeswaren noodzakelijk blijft om botulisme te voorkomen. Het terugdringen van het gebruik van nitriet is geen gevolg geweest van opgetreden vergiftigingen door nitriet. De stof kwam sterk in de belangstelling te staan, om dat het soms kankerverwekken de verbindingen in vleeswaren bleek te vormen (nitrosaminen) en volgens een omstreden onder zoek in de Verenigde Staten ook zelf kankerverwekkend zou zijn. Bij onderzoek van ook Neder landse produkten bleken zich daarin af en toe zeer kleine hoe veelheden nitrosaminen (o.a. di methyl nitrosaminen) te hebben gevormd. Het ging om concentra ties van 0,0001 tot 0,0010 gram per kilogram; iets hogere concentra ties werden aangetroffen in ge bakken bacon. stof, in het geval Delft voor een deel regelrecht en voor een ander deel via de Nukem GmbH in Ha- nau, West-Duitsland. Behalve stralingsrisico's brengt dit trans port per schip en over de weg het gevaar mee dat terroristen probe ren zich van de splijtstof meester te maken. Bij de produktie van atoomwapens in de Verenigde Staten zijn zeven verschillende produktiebedrij- ven betrokken (waarvan twee mi litaire); drie daarvan leveren niet- nucleaire elementen. De Savannah River Plant verwerkt voor 75 procent gebruikte splijt stofstaven uit eigen plutonium produktiereactoren; de overige 25 procent is afkomstig uit reac toren van buiten het bedrijf. Daartoe behoren, behalve de ho gere onderwijsreactor in Delft, ook andere onderzoeksreactoren in Nederland (Petten bijvoor beeld) en in Zweden, Oostenrijk, Frankrijk, Japan, Canada, West- Duitsland en Afrika. middag laat haar pak diepvries nasi in bij de plaatselijke poli tie. Het is volgens hoofdofficier Boos ter in Roermond nog veel te vroeg, een verband te leggen met de zaak van de met kwik vergif tigde sinaasappels van enkele ja ren geleden. Deze zaak toonde overigens veel gelijkenis met de nasi-affaire. In de loop van enkele dagen werden her en der ver spreid sinaasappels aangetroffen waarin een bolletje kwik was ge spoten. Daarna is er nooit meer iets van vernomen. Dodelijk Nitriet is een veel op keukenzout gelijkend produkt dat gebruikt wordt voor desinfectie; het moet, vermengd met voedsel, een ster ke chloorachtige smaak geven en is in een hoeveelheid van twee gram al dodelijk. In de Venrayse pakjes diepvriesnasi werd vijf tot tien gram gevonden. De heer Ap pelhof, waarnemend directeur van de Keuringsdienst van Wa ren, zei gisteren, dat het nitriet, dat gemakkelijk opgelost kan worden in water, op eenvoudige wijze in de pakjes kan worden ge bracht. De pakjes zijn niet herme tisch dicht en behoefden niet per se geopend te worden om het ver gif in te brengen. Het verwonder de Appelhof overigens dat de twee slachtoffers de duidelijke chloorsmaak niet hebben opge merkt. Vorige week maandag overleed een 24-jarige vrouw in Venray door onbekende oorzaak. Toen zater dag het overlijden van een 66- jarige buurtgenote teruggevoerd bleek te kunnen worden op de ge nuttigde nasi goreng, vatte de mening post dat ook zij wel eens een slachtoffer daarvan kon zijn. Haar man herinnerde zich, enke le dagen voor het overlijden, sa men met zijn vrouw een blik nasi van een ander merk te hebben ge geten. Later bleek, dat de vrouw een restant van dat blik kort voor haar overlijden had vermengd met een pak Iglo diepvriesnasi. In haar braaksel is gisteren nitriet gevonden. Nu ernstig rekening wordt gehou den met de mogelijkheid van een misdrijf, is de zaak voor de in spectie volksgezondheid verder gesloten. Hoewel de Keurings dienst van Waren in Nijmegen niet wil uitsluiten dat ook elders in het land nog vergiftigde pakjes worden gevonden, concentreert ook zijn onderzoek zich op Ven ray. Zo is afgelopen nacht nog een onderzoek gedaan naar ande re produkten in dezelfde winkel in Venray. TAEKWONDO - De Nederlandse ploeg heeft een interland tegen Joegoslavië met 8-1 gewonnen. Alleen Ben Oude Luttikhuis ver loor door diskwalificatie. Het was de bedoeling dat ook Italië in Za greb aan zou treden. Die mochten op het laatste moment echter niet meedoen omdat zij een Zuidkore- aanse trainer hadden meegeno men. ATLETIEK - Tom Larmit van AVR'69 heeft een veldloop over acht kilometer in Reusel gewon nen. Cor Vriend werd op ruim drie seconden achterstand twee de. Bij de dames zegevierde An nie Rindt, evenals Vriend lid van HAC. AMSTERDAM (ANP) - In Am sterdam hebben zaterdag dui zenden mensen, voorname lijk vrouwen, gedemon streerd tegen de aanvaarding door de Tweede Kamer van het nieuwe abortuswetsont werp. "Politieke koehandel heeft dit wetsontwerp aan een voor ons te verwaarlozen meerder heid geholpen. Iedereen weet dat er noch in de Tweede Ka mer noch onder de Neder landse bevolking een echte meerderheid is voor de in het wetsontwerp neergelegde CDA-visie op vrouwen en op abortus", aldus een woord voerder van de organisator van de demonstratie, de actie groep "Wij vrouwen eisen". Volgens "Wij vrouwen eisen" wil men met deze wet vrou wen op een schandalige ma nier bevoogden, klein houden en als onmondig beschou wen. "Dit aanvaarden wij niet. De uitvoering van deze wet zullen wij dan ook na eventuele inwerkingtreding saboteren", aldus de vrou wen. De bisschop van Roermond, monseigneur Gij sen is ge schokt door de aanvaarding door de Tweede Kamer van de nieuwe abortuswetgeving. Hij heeft dit zaterdag via een uitzending van de regionale omroep zuid laten weten. Elk voorstel dat abortus geheel of gedeeltelijk legaliseert is verwerpelijk, aldus bisschop Giisen. DEN HAAG/HILVERSUM (ANP) - Na de invoering van een visum plicht zal de Surinaamse regering verdere stappen tegen Nederland ondernemen als de Surinaamse onderdanen in Nederland een vernederende en krenkende be handeling moeten blijven onder gaan". Dat zei vice-premier Haakmat van Suriname gister middag in het NOS-radio-pro- gramma "Zorg en Hoop". De ge luidsbanden voor dit program ma, gemaakt door de NOS-cor- respondent Gijs Wanders, wer den zaterdagochtend samen met de opname-apparatuur door de Surinaamse autoriteiten in be slag genomen. Wanders had de opnamen toen al doorgeseind naar Hilversum. De NOS vermoedt dat het inter view met Haakmat de aanleiding is geweest voor het optreden te gen haar correspondent. De zaak wordt op het ogenblik onder zocht door de Nederlandse am bassade in Paramaribo. In het interview met Wanders zei vice-premier Haakmat dat ver dere maatregelen van Suriname tegen Nederland kunnen bestaan uit "het aanwenden van de Suri naamse invloed in landen in La- tijns-Amerika waarmee Surina me een gezagsvolle relatie heeft opgebouwd". Hij zei verder dat Suriname zich bij de neus genomen voelt doordat Nederland zich niet heeft gehou den aan wat met Suriname is af gesproken. Haakmat doelde daarbij op de volgens hem eenzij dige opzegging door Nederland van de visumafschaffingsover- eenkomst en "de eenzijdige jacht die in Nederland wordt gemaakt op illegaal verblijvende Surina- mers". Over de invoering van een visum plicht voor Nederlanders die Su riname willen binnenkomen, zei Haakmat dat Suriname met die invoering "tot uitdrukking heeft willen brengen dat Suriname zich in het internationale verkeer door geen enkel land laat bedon deren. Nederland heeft zich schandalig gedragen door zich niet te houden aan hetgeen ons is toegezegd. Dat is wat hier in het geding is: de immoraliteit van het Nederlandse beleid waar het om Suriname gaat". Het interview met de Surinaamse vice-premier werd gedeeltelijk vrijdagavond al uitgezonden. Waarschijnlijk was dat het sein voor de autoriteiten om de appa ratuur en banden in beslag te ne men. Wanders gelooft dat met na me de uitspraken van Haakmat over verdere maatregelen tegen Nederland de vice-premier achteraf aan het denken hebben gezet. De Landelijke Organisatie van Su- rinamers in Nederland (Loson) heeft onmiddellijke intrekking van de Surinaamse visumplicht geëist. De organisatie vreest dat de maatregel ook geldt voor in Nederland verblijvende Surina- mers. vijftien en dertig jaar. Slechts tien werden voor de eerste keer betrapt. Vijf hadden he roine bij zich, veel meer wa ren verslaafd aan deze gevaar lijke hard drug. Gestolen werden jurken, man tels, schoenen, levensmidde len, een stofzuiger, radio's, kleding en een draagbare tele visie. De waarde van het ge- stolene was volgens de politie tussen 50 en 100 gulden per verdachte. Aan de actie werkten 24 man van de afdeling kleine crimi naliteit van de surveillance dienst van de Utrechtse poli tie mee, geassisteerd door een aantal verkoopsters, wier ac tiviteiten zich beperkten tot het opletten en waarschuwen van de aan hen „gekoppelde" politieman. Vrouw gestikt DORDRECHT (ANP) - De 34- jarige R. Luth, moeder van drie kinderen, is zaterdagochtend door verstikking bij een brand in haar woning in Ooltgensplaat om het leven gekomen. Haar man is met ernstige brandwonden in een ziekenhuis in Rotterdam opgeno- men. De drie kinderen bleven on gedeerd. Demonstratie Turken tegen visumplicht AMSTERDAM (ANP) - Ruim dui zend in Nederland wonende Tur ken hebben zaterdag in Amster dam gedemonstreerd tegen de vi sumplicht, die de Nederlandse regering per 1 november dit jaar instelde. Tijdens de demonstratie werd op het Duitse consulaat een petitie aangeboden tegen de vi sumplicht, die ook door Duits land voor Turken is ingesteld. De demonstratie was georganiseerd door het platform van democrati sche Turkse organisaties in Ne derland. Volgens dit platform zijn de gevol gen van de visumplicht voor de meer dan honderdduizend legaal in Nederland wonende Turken desastreus. Ze kunnen niet met Kerstmis naar huis, omdat de Duitse consulaten (Duitsland of Frankrijk passeert men op weg naar Turkije) de. overstelpende vraag naar visa niet aankunnen. Landgenoten uit Turkije die hun fa milie in Nederland willen bezoe ken, zitten met hetzelfde pro bleem: de aanvraag van een vi sum duurt maanden en in Turkije zelf moet men vaak ver reizen om hiervoor een consulaat te bezoe ken. Veel Turken in Nederland hebben vrienden of familie in Duitsland, die ze af en toe willen bezoeken. (ADVERTENTIE) Herschi Sinas met zuiver koolzuurhoudend water, zuivere vruchtensappen en uitsluitend natuurlijke suikers zonder toevoeging van onnatuurlijke smaak- of kleurstoffen! (ADVERTENTIE) 'n Zakkenroller herken je niet aan z'n hoed. Loop dus nooit met teveel geld op zak Stop geld altijd Roed weg. Altijd extra aandacht als 't druk is. En bewaar cheques en betaalpas nooit bij elkaar. Want je weet 't maar nooit.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1980 | | pagina 7