OPZU
Minder olie
van OPEC
door oorlog
Kerstboom massaal verkocht
r
Gaslevering aan het
buitenland zal slinken
Spaarpandbiljetten (5 jaar)
„Acties tegen lager
Pandbriefbiljetten (5jaar) jeugdloon harder
Drama "Volker" legt
zwakheden bloot van
raad commissarissen
lANDAG 22 DECEMBER 1980
ECONOMIE
PAGINA 23
chiphol
economische betekenis van
schiphol is groot. De 26.500 men-
:n die op de luchthaven werken
lroegen in 1978 1,9 miljard gul
len bij aan het nationaal inko-
nen. De mensen die bij de 320
jedrijven en instellingen op
schiphol werken verdienen ge-
niddeld dertig procent meer dan
t de rest van Noord-Holland,
ze gegevens staan in een rapport
>ver de economische betekenis
ran de nationale luchthaven. Het
apport is in opdracht van de pro-
e Noord-Hollland opgesteld
[oor een werkgroep, waarin on
der meer de gemeente Amster
dam en de kamers van koophan
del uit de regio zitten.
ledingfabriek
SCHAESBERGEN (ANP)- Neder
land heeft de kerstboom weer
massaal in huis gehaald. "Er
staan nu ruim twee miljoen kerst
bomen in de Nederlandse huiska
mers. Dat is ongeveer hetzelfde
aantal als vorig jaar. Met een ge
middelde prijs van twintig gul
den per boom is naar schatting
vijftig miljoen gulden uitgege
ven". meent G. Pelgrum, inkoper
van de Heidemaatschappij in
Schaesbergen, die met driehon
derdduizend afgeleverde kerst
bomen veruit de grootste leve
rancier is in ons land
De kerstbomenverkoop is dit jaar
bijzonder laat op gang gekomen
als gevolg van zware sneeuwval
in West-Duitsland en België, be
gin december. Het toch al dure
transport ondervond hierdoor
giuie vertraging, ivog aiuju moei
tachtig procent van de fijnspar
ren uit het buitenland komen:
veertig procent uit West-Duits
land, twintig procent uit de Ar
dennen, tien procent uit Luxem
burg en Frankrijk. De rest komt
uit eigen land.
De prijzen van de kerstbomen zijn
dit jaar weer ruim vijf procent ge
stegen en variëren van vijftien
gulden voor een kleine boom tot
25 gulden voor een middelgroot
exemplaar.
Pelgrum constateert een groeiende
vraag naar grotere bomen. Een
lichte stijging valt ook waar te ne
men in de verkoop van kerstbo
men met kluit. Die kunnen na ge
bruik weer de tuin in
Laat
L. Koops uit Oosterhesselen m
Drenthe is evenmin ontevieueii.
Hij is een van de grote kerstbo
mentelers in Nederland. "De han
del is laat op gang gekomen, om
dat we deze maand al twee maal
winter hebben gehad", zegt hy.
Weinig gelukkig is hij met som
mige handelaren, die tegen af-
braakprijzen de kerstbomen te
koop aanbieden.
"Dat is geen lonende zaak. Het doet
deze handel geen goed", aldus
Koops. Tenslotte heeft een kerst
bomenhandelaar uit Huizen nog
een gat in de markt gevonden.
Men kan bij hem een boom huren
en voor 7 januari weer inleveren.
Als de boom dan nog in redelijke
staat verkeert, ontvangt de koper
een deel van de koopsom terug.
Volgens Pelgrum is de loonmati
ging in Nederland niet van in
vloed geweest op het hele kerst
gebeuren. "Het publiek wil goede
kwaliteit en is bereid hiervoor
meer te betalen. Ook kerststukjes
gaan tegen forse prijzen de deur
uit. De duurste zijn het eerst
weg", zegt de inkoper van de Hei
demaatschappij.
De markt voor kunstkerstbomen
lijkt haar beste tijd gehad te heb
ben. Er zit geen groei meer in.
"Men wil de kerstboom ruiken",
zegt Pelgrum. Zijn indruk wordt
bevestigd door P. Hoomans, di
recteur van handelsonderneming
Peha uit Sneek, een van de grote
leveranciers van kunstkerstbo
men. "De afzet loopt wat terug.
Men prefereert kennelijk de le
vende natuur in de huiskamer",
stelt hij vast. Volgens hem staan
er nu een kwart miljoen van dit
soort bomen in de Nederlandse
huiskamer.
Ie bezetters van de failliete kle
dingindustrie Douma en Wolf te
Haulerwijk (Friesland) hebben
nog steeds hoop op een nieuwe
toekomst voor hun bedrijf. Mor
gen is er in het naburige Ooster-
wolde een vergadering waarbij
ook kamerleden zijn uitgeno
digd. De gemeente Ooststelling
werf is bereid het bedrijfspand te
kopen waarna het aan een op te
richten nieuw bedrijf zou kunnen
worden verhuurd,
et bedrijf Douma en Wolf wordt al
sinds begin november bezet door
de 65 werknemers, hoofdzakelijk
wen. Provinciale Staten van
Friesland hebben zich unaniem
uitgesproken voor het behoud
de werkgelegenheid bij het
bedrijf.
Inka
e bezetting van de Enka-fabriek
AKZO in het Westduitse Kas
sei is gistermorgen volgens een
mededeling van het personeel
beëindigd.
werd gezegd, omdat "nu is
komen vast te staan, dan in de
buitengewone vergadering van
de raad van commissarissen van
Enka op 21 januari geen beslis
sing tot sluiting aan de orde zal
komen en worden genomen".
rtidanks de actie, die op 12 decem
ber was begonnen werd gewoon
doorgewerkt.
linister
moet één minister en één minis
terie komen voor het overheids
personeel en de trendvolgers. Dat
zou de beste garantie zijn dat hun
belangen zo goed mogelijk wor
den behartigd. Dit zei ABVA-
voorzitter Dutman zaterdagmid
dag voor de TROS-radio.
utman zei sterk de indruk te heb
ben dat minister Wiegel als coör
dinerend bewindsman voor amb
tenarenzaken zich weinig gele
gen laat liggen aan de belangen
van het overheidspersoneel.
Het is typisch dat de minister van
sociale zaken zegt wat er met het
overheidspersoneel moet gebeu-
;n dat Wiegel zwijgt", aldus
Dutman.
)AF
!et Eindhovense DAF-concern
gaat samenwerken met de Ameri
kaanse vliegtuiglandingsgestel-
lenfabriek Menasco, onderdeel
van Colt-Industries. De in New
York gesloten overeenkomst
heeft betrekking op het zelfstan
dig ontwikkelen, beproeven en
fabriceren van landingsgestellen,
'hetgeen kan leiden tot uitbrei
ding van de werkgelegenheid op
langere termijn. De activiteiten
het samenwerkingsverband
zullen zich voor een belangrijk
deel concentreren in Eindhoven.
)e combinatie zal om te beginnen
proberen een contract te krijgen
voor de fabricage van landingsge
stellen van de Fokker 29, een
v, geluidsarm en zuinig
straalverkeersvliegtuig voor 138
tot 156 passagiers, waarvan Fok-
r binnen vijftien jaar hoopt
te verkopen. Vervolgens zal de
I combinatie zich richten op ande
orders op de militaire en civiele
I markt.
Produktie minimaal
NEW YORK (AP) - Mede als gevolg van de oorlog tussen
Iran en Irak is de totale olieproductie van de landen aan
gesloten bij de OPEC nu gedaald tot het laagsnt van de
afgelopen tien jaar.
'Petroleum Intelligence Weekly"
in het nummer van vandaag.
De totale winning bedraagt
lkl02.10623,3 miljoen barrels (va
ten) per dag tegen 25,5 miljoen in
september en 31,2 miljoen in sep
tember 1979.
De dag-productie in oktober wordt
door de nieuwsbrief geschat op
450.000 barrels in Irak en op
150.000 barrels in Iran. Vóór het
uitbreken van de oorlog tussen
deze landen in september tussen
deze landen in september had zij
in Irak 3,4 miljoen en in Iran 1,3
miljoen barrels bedragen.
Saoedi-Arabië heeft onlangs zijn
winning, om aan de vraag op de
wereldmarkt te kunnen voldoen,
opgevoerd van 9,5 miljoen tot
10,3 miljoen barrels per dag. In
een aantal andere kleinere OPE-
C-landen is de productie ook op
gevoerd.
De olie-uitvoer van Irak zou we
gens defecten aan de buisleidin
gen naar havens aan de Middel
landse Zee zijn gestaakt, naar
men aanneemt als gevolg van
oorlogsdaden of sabotage.
Iran is nog in staat betrekkelijk ge
ringe hoeveelheden olie uit te oe-
ren voeren wel via havens aan het
zuidelijke gedeelte van de Per-
ziscge Perzische die ver liggen
van het strijdtoneel in het noor
den.
Verhoging
Venezuela gaat vermoedelijk op 1
januari zijn olie-prijzen verhogen
met 3 dollar per barrel (vat), aldus
Caleron deelde de minister van
olie 35 dollar per barrel kosten.
Minister Calderon Berti, die heeft
deelgenomen aan de OPEC-ver-
gadering op het Indonesische ei
land Bali, zei dat een eventuele
nieuwe prijs voor Venezolaanse
olie officieel op 1 januari zal wor
den bekendgemaakt.
In Venezuela wordt per dag 1,8 mil
joen barrels olie gewonnen waar
ruim de helft van wordt uitge
voerd naar de Verenigde staten
Staten.
Niet iedereen was zaterdagmorgen even gelukkig met het pakfje)
sneeuw dat Nederland bedekte. Op de Amsterdamse Westermarkt kwam de
bezem er althans aan te pas om enkele marktkramen onder de sneeuw
vandaan te halen. Toen kon de handel beginnen
ADVERTENTIE
MS paarpandbi 1 jetten, looptijd 5 jaar.
Het huidige rentepercentage is 10,6%. Groeit
JfjO/ in een vaste looptijd van 5 jaar naar f 1.000,-,
H SO/O resp. f 5.000,-. Aan toonder.
Het huidige aankoopbedrag is f600,- resp. f3.000,- (door afronding op
f 5,- resp. f 25,- naar beneden wordt het effectief rendement ca. 10.76%).
Dagelijks ingaande rente.
*0$ Westland Utrecht Hypotheekbank
Leiden, Botermarkt 28/hoek 't Gangetje, 071-132645
- Van nu tot 1990 zullen de
gasleveranties van Nederland
aan het buitenland slinken. De
produktie voor huishoudelijk ge
bruik zal waarschijnlijk op peil
blijven, maar de industrie zal hoe
langer hoe meer op andere brand
stoffen moeten overgaan.
Dit heeft directeur H.J. Kooykaas
van de Nederlandse Aardolie
Maatschappij (NAM) gezegd in
een interview met het NAM-
•personeelsblad. hij
zei dat het gasveld in Groningen
(Slochteren) zoveel mogelijk zal
worden gespaard. Er zal volgens
hem zoveel mogelijk uit andere
velden worden geproduceerd.
Het Groningen-veld wordt zo
veel mogelijk als strategische re
serve achter de hand gehouden.
Het in de jaren vijftig gevonden
olieveld bij Berkel blijkt, aldus de
NAM-topman, aanzienlijk groter
te zijn dan tot nu toe werd ge
dacht.
Om dit veld tot ontwikkeling te
brengen zullen in het dicht be
bouwde gebied bij Berkel wel
"bijzondere maatregelen" moe
ten worden genomen.
Op het bij Moerkapelle gelegen
veld zal in de komende jaren
nieuwe activiteit worden ont
plooid, zo zei Hooykaas. Op de
Noordzee zal het f-3-veld F-3-
veld ontwikkeld, waarvoor plan
nen bij de regering zijn inge
diend. Daar zullen olie en gas
worden gewonnen.
Vanaf de platforms zullen olie en
gas via een transportleiding naar
het Eemshavengebied worden
vervoerd. Daar zullen de produk-
ten verder worden behandeld.
(ADVERTENTIE) ~j "B
10/ Pandbriefbiljetten, looptijd 5 jaar.
/O Het huidige rentepercentage is 10' (effectief rende
ment ca. 10.50%). In coupures van 11.000,-en
f 10.000,-. Aan toonder.
Groeit in 5 jaar naar resp. f 1.647,- en f 16.470,-. Na twee jaar reeds
inwisselbaar tegen rente-aanpassing. Rente ingaande de le of 16e van
de maand iunii
^Westland Utrecht Hypotheekbank
Leiden, Botermarkt 28/hoek 't Gangetje. 071-132645
ZEIST (ANP) De acties
werkende en werkloze jongeren
tegen de kortingen op de jeugdlo
nen zullen zich verharden, on
danks de goedkeuring van die
kortingen door de Tweede Ka-
Daarnaast zal het voorstel voor de
invoering van een wachttijd van
een half jaar voor een RWW-uit-
kering felle acties veroorzaken.
Deze verwachtingen heeft de cen
trale raad van de KWJ, de bewe
ging van werkende jongeren gis
teren uitgesproken op een bijeen
komst in Zeist. De centrale raad
waarschuwde ervoor dat de
steeds hardere acties van
werkende en werkloze jongeren
door de KWJ waarschijnlijk "niet
meer in de hand kunnen worden
gehouden".
De centrale raad van de KWJ stelt
dat de aanvaarding van de kor-
tingsvoorstellen voor het jeugd
loon door de Tweede Kamer nog
niet betekent dat deze maatregel
gerechtvaardigd is.
Bote de Boer
Het drama Volker Stevin heeft op een indringende wijze het zwak
ke punt van een raad van commissarissen blootgelegd. Het ver
trouwen in het instituut was al niet overdreven groot. Het moet
nu een heel ernstige knauw gekregen hebben. Bij het bouwcon
cern ging het al maanden allerberoerdst, en was het hommeles in
de raad van bestuur, zo ongeveer tot handgemeen toe, voordat de
commissarissen ervan hoorden of het zelfs maar vermoedden. De
president-commissaris zegt nu er iets van te hebben voorvoeld,
maar „ik stond daarin alleen," aldus zijn verklaring vorige week.
De oorzaak is eenvoudig aan te geven. Voor zijn oordeelvorming is
de raad van commissarissen geheel aangewezen op de informa
ties van de directie, of zoals die tegenwoordig meestal heet de
raad van bestuur. De directie, raad van bestuur, beslist zelf wat ze
de commissarissen vertelt en wanneer. Commissarissen mogen
niet binnen het bedrijf informaties inwinnen buiten de directie
om, bijvoorbeeld bij de staffunctionarissen Een personeelslid,
of een groep van hen, dat zich rechtstreeks tot de raad van com
missarissen wendt, kan rekenen op een beleefd maar ijzig brielje
waar hij, of zij, naar de directie wordt verwezen
De raad van commissarissen moet dus toezicht houden op de han
delingen van de raad van bestuur - in grote lijnen dan - maar
moet dat doen aan de hand van de inlichtingen die hij krijgt van
die zelfde raad van bestuur. Maar ja, meestal gaat het goed
Bij Volker Stevin heeft de raad van bestuur echter veel te lang een
te rooskleurig beeld van de gang van zaken gegeven en een on
derlinge eenheid gesuggereerd die er allang niet meer was, zo ze
er al ooit is geweest. Duidelijker en juister gezegd, de commissa
rissen zijn gewoon voor het lapje gehouden.
Wat de commissarissen in dit geval Kan - en moet - worden verwe
ten is een te groot vertrouwen in de raad van bestuur. Dat com
missarissen hun directie vertrouwen is op zichzelf normaal en in
feite de enige basis waarop het bedrijf kan functioneren Juist na
een fusie als die tussen Volker en Stevin waarbij twee raden van
bestuur moesten samengaan, hadden de heren zich toch mis
schien wat meer kunnen en moeten afvragen of de samenwer
king, ook en vooral in de top, wel zo ideaal was.
Het verbazingwekkende van de affaire Volker Stevin is dat ze zich
voltrok met een raad van commissarissen die bepaaldelijk niet
uit dommen bestaat. Integendeel, er zitten heren in die hun spo
ren in het grote zakenleven meer dan verdiend hebben. Dit bete
kent tevens dat zij het zwakke punt in de verhouding commissa
rissen-directie goed kennen.
Het aangeven van de kwaal, de afhankelijkheid van de gegevens
die de directie belieft te verstrekken, geeft tevens de medicijn
aan: zorg ervoor dat de raad van commissarissen zijn informaties
ook elders kan halen.
De raad dient dus de bevoegdheid te krijgen bij hun licht op te
steken. Dat kan wel problemen geven, nl. spanningen tussen de
directie en de staf indien de informaties van de staf verder gaan
dan die van de directie, of als ze beter zijn. Maar daar is het nu
juist om begonnen: tijdige en goede inlichtingen.
Minister Albeda van sociale zaken heeft er dik een maand geleden
ook voor gepleit dat de raden van commissarissen eens wat meer
contact zoeken met de ondernemingsraden, leden van de onder
nemingsraad uitnodigen voor een commissarissenvergadering.
Er kan dan informatie worden uitgewisseld. Het wederzijds ver
trouwen tussen beide colleges zou er door groeien.
Een ondernemingsraad zit trouwens met hetzelfde probleem als
een raad van commissarissen. Hij is ook zeer afhankelijk van de
informaties door de directie, raad van bestuur, verstrekt.
Het hoe dan ook falende toezicht van de raad van commissarissen
op de raad van bestuur van Volker Stevin wakkert allicht de roep
om hervormingen van het instituut aan. Minister Albeda waar
schuwde tegen één: het uitbreiden van de bevoegdheid van de
raad van commissarissen van toezicht houden op en met raad ter
zijde staan van de directie tot medebestuur van de onderneming.
Zo krijg je twee besturende organen in de onderneming, met alle
wrijvingen van dien.
Van een tweede mogelijkheid: het rechtstreeks kiezen van de raad
van commissarissen door de aandeelhoudersvergadering en de
o.r., althans van het opmaken van een gezamenlijk profiel voor de
raad van commissarissen, was de bewindsman een voorstander.
Dit onder de voorwaarde dat commissarissen zich onafhankelijk
en zelfstandig (kunnen) opstellen tegenover elke groep in de
onderneming.
Naarmate de economische situatie in het algemeen en die bij vele
ondernemingen in het bijzonder verslechtert, wordt het toezicht
van commissarissen belangrijker. De geschiedenis van Volker
Stevin doet het ergste vrezen, ook bij hen die weten dat generali
seren gevaarlijk en onbillijk is.
LEIDEN - Veemarkt, maandag.
Totaal: 1418 dieren, slachtrunderen: 669,
schaap/lam: 749. Stieren le kwaliteit
7,40 tot 8.- per kilo. 2e Kwaliteit: 6.90 tot
7,35. Vaarzen le kwaliteit 6,60 tot 7,85; 2e
kwaliteit 5,95 tot 6,55. Koeien le kwali
teit: 6,45 tot 7,80; koeien 2e kwaliteit: 5,75
tot 6,35, koeien 3e kwaliteit: 5,45 tot 5,70.
Worstkoeien: 4,75 tot 5,85, extra kwali
teit plus dikbillen 8,- tot 14.-.
Schapen: 170,- tot 210,-; lam: 180 - tot
210,-. Lam le kwaliteit 220,- tot 295,-.
Toelichting slachtrunderen: Aanvoer
matig; handel: vlot; prijzen: stabiel
Schapen/lammeren: aanvoer redelijk;
handel: matig; prijzen: stabiel.
LEIDEN - Groenteveiling: 22-12-1980
Aardappelen 17-25, Andijvie 1,50-3,-.
Boerekool 87-95, Prei 1,55, Spruiten A
85-96, Spruiten B 1.19-1.33, Spruiten D
84-1.06. Uien 33-34, Witlof 2,45-3.85, Sla
84-1,26, Peterselie 96-1,09, Seldery 1.06-
1,30.
Groenteveiling Katwyk aan den Rijn
Periode: 22-12-1960
Andijvie per kg 0.38. Boerenkool per kg
33-59, Groene kool 45-51, Waspeen AI
per kist 18,- - 21,50, Waspeen All per kist
10,- - 17,50, Waspeen BI per kist 21- -
28,60, Waspeen Bil per kist 6,90-8.50,
Waspeen Cl per kist 8,10-11,90, V,
CII per kist 6,90-9,60. Aanvoer 126 ton.
Breekpeen BI per kist 3,70, Breekpeen
Cl per kist 8.80-10.80. Peterselie (krul)
0,25, Knolselderij 27-91, Bloemkool 12 I
per bak 1 1,33-1,40.
1CT1EVE
1ANDELEN
83,70
265,60
261,50
140,00
143,50
201,50
122Ï20
BINNENLANDSE
AANDELEN
112,00
2,31
133,00
133,00
0.00b 180,00b
175.00
92.00e
391,50 392,00
43,00 43,00
90.00 94.00
98,20 98,50
Dorp en Co.
Duiker App
EMBA
Gel. Delft c
Ged. Tram
4440.00 4435.00
80.10e
15.00c
187,00
273,00e
BELEGGINGS-
INSTITUTEN
(elf. VG 159,50e
Tokyo P
t'ni-lnv«
Viking
Manhal
Oppenhei
25,51
322.00
21,00
15,70
25,50
Technology 28.70 28.80
Value Line
Vance. Sand. 16.80 16.80
GOUD EN ZILVEK
BUITENLANDS
GELD
ling iltO' 15 25 15.55
AMSTERDAM (ANP) - Het Dam
rak vyas op de eerste dag van deze
korte Kerstweek niet onvriende
lijk gestemd. Slechts op twee da
gen kan er normaal worden ge
handeld en woensdag zal slechts
tot 12.15uur handel mogelijk zijn.
Hoewel de rente in Amerika blijft
stijgen en ook de binnenlandse
rente langzaam omhoog gaat, wa
ren zowel Neq York als Amster
dam niet pessimistisch.
De meester noteringen gingen de
hoogte m waarbij Kon Olie en
met name Ahold in de lift zaten.
Bij deze niet ongunstige ontwik
keling moet wel worden aangete
kend, dat de handel weinig voor
stelt en onder deze omstandighe
den kunnen lichte vraag of klein
aanbod vaak al flinke koersver-
schuivingen veroorzaken
Kon. Olie begon 1,50 hoger dan
vrijdag op 216.50 en liep daarna
nog wat op tot circa ƒ217, kim
werd 40 cent duurder op 57.20.
Unilever moest 40 cent prijsge
ven op 122 en de andere interna
tionale fondsen waren nagenoeg
prijshoudend In de financiële
sector noteerde Amrobank twee
kwartjes hoger op 58.20