Accijnsverhoging
op borrel lager
Terlouw: linkse meerderheid niet realistisch
Door goedkope
pijnstiller
grote besparing
ractieleider D'66 wilredelijke brede steun in parlement
•Geen zestig maar dertig cent per fles
gen'
Fokker-order
voor Bolivia
wordt bekeken
\bor„slanke
feestdagen"
DONDERDAG 18 DECEMBER 1980
fTTfTTH
*la de PvdA is vandaag ook Demo-
craten'66 met een verkiezingsstra
tegie gekomen. Een koers voor de
kamerverkiezingen van volgend
jaar mei. Gijs Korevaar en Hans
de Bruijn voelden D'66-
fractieleider Jan Terlouw hierover
aan de tand.
DEN HAAG (GPD) - „De VVD
heeft zijn plaats in het politieke
krachtenveld ingenomen als con
servatieve partij. Daar is niets
schandelijks aan, maar storend is
dat ze dat niet willen zeggen. Zo
gauw er in de VVD enige bewe
ging zit richting midden, dan ont
staat er meteen een grote onrust.
Dan ziet de aanhang zich de mo
gelijkheid om conservatief te
stemmen ontglippen".
,De VVD die kan gewoon niet meer
weg uit die hoek. Ideeën over een
progressieve stroming in de
VVD, met mensen als Kappeijne
van de Copello en Nijpels, die de
VVD in een progressieve richting
zouden kunnen trekken, zijn een
illusie. Daarvoor zit de WD te
veel verankerd in de conservatie
ve hoek. Een democratische
hoek, maar je moet niet blijven
doen alsof dat niet waar is".
,Er is voor een hoop VVD-
stemmers geen alternatief als de
VVD uit die hoek weg gaat. Als de
VVD dat echt serieus zou doen.
dan ontstaat er een vanzelf een
nieuwe conservatieve partij. En
dat willen mensen als Wiegel na
tuurlijk helemaal niet".
Het partijbestuur van D'66 èn Jan
Terlouw hebben besloten: D'66
zal niet in een regering samen
met CDA en VVD gaan zitten.
„Regeren met een kabinet dat we
vier jaar bestreden hebben, dat is
toch ongeloofwaardig", zegt Ter
louw in een gesprek over de ver
kiezingsstrategie van de Demo
craten.
De eerste keus van Terlouw en de
zijnen is voor een kabinet van
CDA, PvdA en D'66. Mislukt dat,
dan mikt D'66 op een coalitie van
PvdA, VVD en D'66. Wordt ook
dat onhaalbaar, dan wordt een
links minderheidskabinet van
PvdA en D'66, gedoogd door
PPR, PSP en CPN, „niet uitge
sloten". Hoe realistisch zijn die
mogelijkheden?
Terlouw: „De eerste lijkt mij realis
tisch. De tweede nauwelijks. Niet
door ons, maar door de PvdA. Als
het erop aan komt, denk ik dat de
VVD het nog wel zou willen pro
beren, maar de PvdA niet".
- Ten onrechte?
„Nee, het is ook moeilijk. Kijk naar
het stemgedrag van de VVD, het
constant aan de rem hangen. De
VVD is echt het tegenovergestel
de van de PvdA als het gaat om
het in beweging willen zijn. De
VVD wil niet graag in beweging
zijn. Dan lijkt het mij politiek niet
waarschijnlijk dat .je tot een re
geerakkoord zou kunnen kome-
Slechte tijden
- D'66 kiest dus voor de ..brede coa
litie" met CDA en PvdA?
„Er komen slechte tijden aan. Ik
denk dat het nodig is. dat heeft
ook deze periode weer bewezen,
met een redelijke brede parlemen
taire meerderheid te regeren. Ook
al omdat je impopulaire maatre
gelen zult moeten nemen. Dan
moetje niet met zo'n krappe steun
zitten. Steun in het parlement ver
taalt zich toch in steun bij de be
volking".
„Uit realistische overwegingen,
want dat is toch erg onwaar
schijnlijk. Ik wil het graag hoor,
daar niet van. Maar als de PvdA
houdt wat ze heeft. 53 zetels, dan
moeten wij er 23 halen. Tegelijk
kan dat haast niet. Halen wij er 27,
en dat kan best, dan gaat dat ook
ten koste van de PvdA. Nee, jezelf
ophangen aan een linkse meer
derheidsstrategie, is je kiezers
niet helder voorlichten".
„Ik vind dat heel aardig, maar het is
niet realistisch. Bovendien, het
hele idee van een linkse meerder
heid, een progressieve volkspar
tij, is bij mij in het verkeerde keel
gat geschoten. Dat hebben we al
Jan Terlouw.
eens gehad in '72. Maar toen heb
ben de PvdA en de PPR ons rus
tig laten stikken toen wij verlo
ren. Ik ben daar niet meer voor in.
Wegens betaald leergeld".
„Het zou voor D"66 natuurlijk ge
makkelijker zijn om alleen met
de PvdA te regeren. Dan kunnen
wij constant de PvdA tot redelij
ke standpunten overhalen. En je
hebt bovendien de sleutel van het
kabinet in handen. Onze positie
zou dan sterk zijn. Bij CDA en
PvdA zitten wij tussen de grote
jongens in. Profileer je dan maar
eens! Uit D'66-belang zou ik dus
moeten kiezen voor de eerste
combinatie, maar ik vind dat dat
ondergeschikt behoort te zijn aan
landsbelang".
Strijdpunten
- De PvdA gaat met zes strijdpun
ten de verkiezingen in. Heeft D'66
die ook
„Nee. Strijdpunten betekenen dat
ze in essentie in het regeerak
koord terug moeten komen. Mijn
opvatting is dat elk punt onder
handelbaar moet zijn. Als de
PvdA bedoelt: voor die punten
gaan wij hard vechten en willen
we desnoods inleveren op andere
gebieden, dan kan dat. Maar de
PvdA wil die zes punten letterlijk
in het regeerakkoord. Ik houd
niet van die methode".
„Kijk naar hun werkgelegenheids-
strategie: centrale afspraken, een
centraal plan. Niets over een be
tere atmosfeer waarin de particu
liere onderneming zich kan be
wegen. Of hoofdaandacht voor
een beter industriebeleid. Daar
herstellen we de economie niet
mee, vrienden. Het zijn dingen
waarover we best willen praten,
maar onze prioriteiten liggen an
ders. Ook in het loondebat is ge
bleken dat wij daar anders tegen
aankijken dan de PvdA en hier
dichter bij het CDA staan. Die
waarheid moet gezegd worde-
„Het sluiten van de kerncentrales
stuit bij ons toevallig niet op veel
bezwaren. Al vind ik het zelf on
zin om Borssele te sluiten. Ons
programma zegt: eerst brede dis
cussie, dan beslissen. Ik ben erop
tegen om nieuwe te bouwen,
maar zolang er in België op een
paar kilometer, met veel zuidwes
tenwind, zo'n centrale staat-
- Maar in zo'n redenering kan je
ook zeggen: zolang de Duitsers
nieuwe kernraketten hebben,
waarom zouden wij tegen zijn?
Dan is het toch niet zo onredelijk
dat de PvdA tegen is?
„Het is ook niet onredelijk dat ze
Borssele willen sluiten, maar wel
dat ze dat als dictaat opleggen.
Als de PvdA Borssele dicht wil,
dan moet uit de onderhandelin
gen blijken of ze bereid zijn daar
voor iets anders in te leveren. Zo
werkt dat.".
- Dat geldt ook voor de kernwapen-
„Nee, dat ligt anders. Niet plaatsen,
maar met dat standpunt wel flexi
bel opereren, er de NAVO mee in.
Als we weten dat er iets echt we
zenlijks te bereiken is - niet
slechts honderd van die dingen
minder maar echt iets dat de be
wapeningsspiraal verlaagt - en je
moet dat betalen met een paar ra
ketten op je grond, dan is dat voor
ons niet zomaar uitgesloten. Dat
„Een hard punt. maar dat is niet
erg. Dan vecht je ook hard. maar
je vécht wel. Je dicteert niet".
Vreselijk
„Maar ik denk dat die strijdpunten
bij de PvdA vooral naar binnen
toe moeten functioneren. Om aan
het partijkader, niet zo zeer de
kiezers, te laten merken: we wil
len dan wel weer regeren met dat
'vreselijke' CDA, maar niet ten
koste van alles. Dan zeg ik: je
hebt ook te maken met D'66 cn in
ons programma staat wel eens
wat anders. Dan kan ik vanzelf
niet zeggen: dat is dan best".
Tenslotte: ,,Ik heb een redelijk opti
mistische verwachting van de ka
binetsformatie. Ik denk dat die
snel kan. ook programmatisch. Ik
denk dat we minder punten zul
len willen regelen. En ook minder
uitputtend".
„Maar ik moet eerst het PvdA-
congres zien. Tot zolang is het
moeilijk speculeren. Wat gebeurt
daar? Welke compromissen wor
den daar gesloten'' Verliezen we
Den Uyl? Ik denk het niet hoor,
maar uitsluiten kan je het niet. En
wat moet die partij doormaken
om hem te behouden. Dat is alle-
maal hoogstbepalend voor wat er
gaat gebeuren"
?EN HAAG (GPD) - Een fles sterke drank wordt op 1
januari niet 60 maar 30 cent duurder. Staatssecretaris Van
Amelsvoort (financiën) besloot gisteravond zijn plannen
voor verhoging van de belasting op alcohol te halveren.
jfij maakte daarmee zijn voorstel
len om de accijnzen op alcohol,si
garetten (25 cent per pakje) en
benzined cent per liter) te verho
gen aanvaardbaar voor een
meerderheid in de Tweede Ka
mer.
Van Amelsvoort zegde de Kamer
voorts toe, dat de kleine sigaren
winkelier voortaan een groter
deel zal krijgen van de winstmar-
Ontwikkelingsgeld
in eigen zak
pAANSTAD (ANP) - De politie
van Zaandam heeft een 30-jarige
Amsterdammer, penningmees-
ter van de stichting 'Zaanstad-
Champur' aangehouden op ver
denking van fraude. Dit heeft de
politie meegedeeld. De verdachte
heeft inmiddels bekend tussen
1976 en 1979 in totaal 43.000 gul
den in zijn eigen zak gestoken te
hebben, terwijl dit bedrag be
stemd was ter ondersteuning van
projecten in Champur in Bangla
desh. Het geld was afkomstig van
een inzameling in 1974 onder de
Zaandammers, waarbij toen
65.000 gulden werd opgehaald.
ge op tabakswaren. Wanneer fa
brikanten, grossiers en detail
handel er niet in slagen om zelf
een betere verdeling van de
winstmarge af te spreken, zal de
minister van economische zaken
een 'margebesluit' uitvaardi-
Beide toezeggingen van Van
Amelsvoort waren voor de WD-
fractie in de Tweede Kamer vol
doende om haar bezwaren tegen
de voorgestelde accijnsverho
gingen te laten varen. Aanvanke
lijk verzetten de liberalen zich
nogal fel, uit vrees voor nadelige
gevolgen voor het bedrijfsle
ven.
Ook het CDA steunt de regerings
plannen, hoewel zij liever een an
dere weg had bewandeld om het
gat in de begroting voor volgend
jaar te dichten. Naar die andere
weg, instelling van een super-
BTW-tarief voor luxe artikelen,
stelt de regering een onderzoek
in. De toezegging dat de resulta
ten daarvan in de loop van vol
gend jaar bekend worden, stelde
het CDA tevreden.
Tegen
De PvdA blijft zich verzetten tegen
de voorstellen van de regering.
Op zichzelf is de socialistische
fractie niet tegen verhoging van
de accijnzen, maar dan vooral om
het roken, drinken en auto-rijden
tegen te gaan. Nu de regering
heeft verklaard dat het uitslui
tend om het geld te doen is, wijst
de PvdA de verhoging af. Argu
ment daarbij is, dat in de loop van
de begrotingsbehandelingen alle
voorstellen van de PvdA om op
andere manieren aan geld te ko
men, door een kamermeerder
heid zijn verworpen.
De halvering van de voorgestelde
verhoging van de accijns op alco
hol betekent dat het Rijk 25 mil
joen gulden minder zal ontvan
gen dan geraamd was. Dat gat zal
worden gedekt, zo zei Van
Amelsvoort, „door versterking
van het profijtbeginsel in retribu
ties". Welke retributies (vergoe
dingen voor diensten die de
overheid en gesubsidieerde in
stellingen verlenen) hij daarbij op
het oog heeft, wilde hij niet zeg
gen.
Wöltgens (PvdA) noemde het on
verteerbaar dat de bewindsman
niet wilde aangeven op welke
manier het gat zal worden gevuld.
Zijn suggestie dat bibliotheekbe
zoekers en klanten van de gezins
zorg het kind van de rekening
dreigen te worden, verwierp Van
Amelsvoort echter. Aan wie de
rekening dan wel wordt gepre
senteerd, bleef ook na aandrang
van de Kamer vaag. „Daarover
moet de eerst ministerraad be
slissen", aldus de staatssecreta-
(ADVERTENTIE)
WEERRAPPORTEN
Amsterdam
De Bilt
Deelen
Eelde
Eindhoven
Den Helder
Rotterdam
Twente
Vlissingen
Zd. Limburg
Aberdeen
Berlijn
Frankfort
i Genève
Helsinki
Innsbruck
Klagenfurt
Kopenhagen
Locarno
Londen
München
Oslo
Split
Stockholm
Wenen
Istanbul
Beiroet
Tel-Aviv
licht bew.
geh. bew.
half. bew.
regenbui
licht bew.
onbewolkt
onbewolkt
geheel bew.
half bew.
geheel bew.
onbewolkt
onbewolkt
Gegarandeerd tot f 1(H),- per cheque. Zonder kosten
erkrijgbaar bij alle banken en spaarbanken van Nederland.
Oud-ARPers
worstelen met
bewapening
DEN HAAG (GPD) - Vele AR-
P'ers hebben in het verleden
geworsteld met het probleem
van de bewapening. In het
verlengde daarvan worstelen
uit de ARP gekomen CDA-le-
den nu met de modernisering
van de kernwapens. Oud-
ARP-voorzitter Hans de Boer
zei dit gisteren tijdens de pre
sentatie van het boek over de
geschiedenis van de in okto
ber opgeheven ARPPersonen
en Momenten uit de geschie
denis van de Anti-Revolutio
naire Partij. Hij overhandig
de het eerste exemplaar aan
senator prof. De Gaay Fort
man sr. (zie foto).
De kwestie van de plaatsing
van de kernwapens moet vol
gens De Boer tijdens de kabi
netsformatie aan de orde
worden gesteld en tot een op
lossing worden gebracht. De
formaties in Nederland ple
gen vrij lang te duren en
voordat die zijn afgerond,
staan we aan de vooravond
van de beslissingsdatum. In
december 1981 moet het Ne
derlandse besluit over de
plaatsing van de kernwapens
vallen. Als het niet tijdens de
formatie wordt geregeld,
plaatst men een „tijdbom op
kwartaalbasis" onder het
nieuwe kabinet, meent het
Tweede-Kamerlid.
Ook Eerste-Kamerlxd en oud
minister van binnenlandse
zaken, professor De Gaay
Fortman, sprak een kleine
waarschuwing aan het adres
van het CDA uit. Volgens hem
is de ARP in het verleden al
tijd opgevallen door de so
ciale lijn.
De Gaay Fortman hoopte dat
deze lijn ook in het CDA te
zien zou blijven: „Pas dan is
bewezen dat wij niet voor
niets de partij hebben opge
heven".
UTRECHT (ANP) - Het zieken
fonds Schiedam-Vlaardingen-
Maassluis (SVM) heeft succes ge
boekt met een oproep aan de art
sen in zijn werkgebied om in
plaats van de dure pijnstiller
Glifanan voortaan in eerste in
stantie het goedkopere Copamol
voor te schrijven. Aan deze op
roep is op grote schaal gehoor ge
geven en daardoor bespaart het
fonds dit jaar ongeveer 160.000
gulden. Het op landelijke schaal
navolgen van dit voorbeeld zou
een besparing van zestien mil
joen gulden kunnen opleveren.
Dit meldt „Inzet", het blad van de
Vereniging van Nederlandse Zie
kenfondsen. Het ziekenfonds
SVM deed zijn oproep op 1 juli
vorig jaar. Het deelde de artsen
mee, dat Copamol volgens de
Utrechtse hoogleraar prof. dr. F
A. Nelemans (farmacotherapie)
bij gebruik volgens voorschrift
niet alleen minder, maar bovenal
minder ernstige bijwerkingen
veroorzaakt dan Glifanan. Bo
vendien attendeerde het fonds de
artsen erop, dat tien tabletten
Glifanan drie gulden kosten en
tien tabletten Copamol maar een
kwartje.
ROTTERDAM (ANP) - Dc
raadskamer van de Rotterdamse
rechtbank heeft de vijf havenar
beiders die tijdens de havensta
king vorig jaar werden gearres
teerd, een schadevergoeding van
2.200 gulden de man toegekend.
De vijf werden ten onrechte vast
gehouden na een confrontatie
tussen enkele honderden stakers
en de mobiele eenheid.
De vervanging van Glifanan door
Copamol leidde in 1979 in het
werkgebied van het ziekenfonds
al tot een besparing van - omgere
kend op jaarbasis - 115.000 gul
den. Voor dit jaar wordt de bespa
ring geraamd op 160.000 gulden
De wijziging in het voorschrijfpa-
troon is waarschijnlijk ook gesti
muleerd door een artikel in het
Nederlands Tijdschrift voor Ge
neeskunde van oktober 1979 over
door Glifanan veroorzaakte ern
stige leverbeschadigingen.
In het werkgebied van het zieken
fonds SVM functioneert een me-
disch-farmaceutische commis
sie, die ook andere geneesmidde
len kritisch gaat bekijken, te be
ginnen met antibiotica. Deze
commissie bestaat uit twee apo
thekers. drie huisartsen, twee
specialisten en - van de kant van
het ziekenfonds twee advise
rend geneeskundigen en de adv
serend apotheker.
DEN HAAG (GPD) - Het kabinet
zal opnieuw bekijken of Fokker
een exportvergunning kan krij
gen voor de levering van twee F-
27's aan Bolivia. Dat heeft minis
ter Van Aardenne (economische
zaken) gisteren gezegd in de
Tweede-Kamercommissie voor
de handelspolitiek.
Bij het nieuwe beraad zullen de ju
ridische en financiële gevolgen
van een weigering van de export
vergunning opnieuw worden af
gewogen tegen de toestand in het
Zuidamerikaanse land, waar
rechtse militairen onlangs de
macht grepen. De kamercommis
sie drong er in meerderheid op
aan, de vliegtuigen te leveren in
dien de ontwikkelingen in het
land het maar enigszins
rechtvaardigen.
Eerder heeft Van Aardenne de ex
portvergunning geweigerd in
verband met de staatsgreep.
Complicatie is echter dat de twee
vliegtuigen deel uitmaken van
een bestelling van zes stuks door
de Boliviaanse luchtmacht. Boli
via dreigt de eerste vier toestel
len, die al vóór de staatsgreep wa
ren afgeleverd, niet te betalen
wanneer Fokker de laatste twee
niet levert.
De Bolivianen staan nog voor 60
miljoen gulden in het krijt. De
Britse verzekeringsmaatschappij
Lloyds, waar Fokker zich tegen
risico's heeft verzekerd, zal de
Staat voor 54 miljoen aanspre
ken. Die vordering is mogelijk,
doordat de Staat zich tegenover
Lloyds garant heeft gesteld.
Voor regering en Kamer gaat het
om een moeilijke keuze. Weige
ren van de exportvergunning zou
betekenen dat Nederland de vier
al geleverde vliegtuigen min of
meer aan Bolivia cadeau geefL
Bovendien kan het Fokkers repu
tatie in Zuid-Amerika schaden en
daardoor voor 1.2 miljard gulden
aan eventuele orders op het spel
zetten.
Het verlenen van de vergunning
kan echter steun betekenen aan
een dictatoriaal regime. Immers,
de toestellen zijn wel voor civiele
doeleinden besteld, maar kunnen
evengoed dienen voor het trans
port van militairen. Alvorens de
knoop door te hakken, zullen re
gering en Kamer zich daarom nog
eens terdege informeren over de
binnenlandse toestand in Boh
(ADVERTENTIE)
cassis, sinas, cerise,
citroen.
slechts 8 kcal per glas.
bereid zonder suiker
