actief in I
vrije tijd
Onrust in oud-papierwereld
Pas eind december beslissing
over bijdrage rijk aan Leiden
Sigarenhandelaar Van
den Burg had klanten
door heel Nederland
Financieel luchtje gevreesd achter verhuizing De Nobel
wÈÊÊMÈÊÊÊË
PAGINA 4
LEIDEN
WOENSDAG 10 DECEMBER 1980
LEIDEN - De beslissing over de bijdrage van
het rijk aan de stads-vernieuwing in Leiden
valt pas in de laatste week van december.
Leiden heeft dit jaar vier verbeteringsplan
nen ingediend, maar over de goedkeuring er
van door de minister verkeert de gemeente
tot het laatste toe in onzekerheid.
De plannen die Leiden heeft ingediend betref
fen d'Oude Morsch, Levendaal-west/Aca-
demiewijk, de Verversbuurt en Pancras-
West. Met de opknapbeurt van die wijken is -
in een periode van tien jaar - een bedrag van
100 miljoen gulden gemoeid.
De minister van volkshuisvesting en ruimtelij
ke ordening moet vóór 1 januari een besluit
nemen, anders moet hij het geld uit de begro
ting dat voor de stadsvernieuwing was be
stemd weer teruggeven aan de minister van
financiën. Een woordvoerder van het minis
terie verwacht evenwel dat de beslissing pas
na kerst zal vallen.
De gemeente gaat ervan uit dat het plan voor
d'Oude Morsch nog dit jaar op rykssteun kan
rekenen en dat de drie overige plannen in het
voorjaar van '81 goedkeuring zullen krijgen.
De provincie heeft inmiddels een positief ad
vies over de plannen uitgebracht. "De pro
vincie heeft in hoofdlijnen met de plannen
ingestemd. Wel werd algemeen de vraag ge
steld of het niet wat goedkoper kon. Maar
met name de normen voor de aankoop van
grond en gebouwen liggen bij het rijk veel te
laag. In de praktijk liggen de kosten vaak
twee keer zo hoog", aldus een woordvoerder
van de gemeente.
Op dit moment is de gemeente met de bewo
ners en de bedrijven van de wijken Noord-
vest en Hogewoerd en omgeving bezig om
ook voor die gebieden verbeteringsplannen
voor te bereiden. In mei van het komend jaar
moeten deze plannen door de gemeenteraad
worden vastgesteld.
Volgens de gemeentewoordvoerder zijn er dan
voor 'de meest ernstige gebieden' plannen
voor verbetering. Maar behalve de reeds eer
der uitgekeerde of toegezegde rijkssteun is er
de komende tien jaar nog eens 600 miljoen
gulden nodig voor het herstel van Leiden,
aldus de woordvoerder. Daaronder is dan
niet alleen de bijdrage op grond van de ISR
(Interim Saldo regeling) begrepen, maar ook
de rijksbijdrage voor premiehuur- en pre
miekoopwoningen.
LEIDEN - De begeleidingscomis-
sie van het instituut Burgerraads
lieden is van mening dat er alleen
maar contact mag zijn tussen bu
reau huisvesting en de vreemde
lingendienst van de gemeentepo
litie als de vreemdeling daar zelf
mee instemt. Komt de vreemde
ling in aanmerking voor een
woonvergunning, dan staat het
huisvesting natuurlijk vrij om
Den Haag dat even telefonisch te
te laten weten.
Dit schrijft de begeleidingscom
missie in een brief aan de ge
meente Leiden. Helemaal nieuw
is dit gezichtspunt niet. De cor
respondentie tussen het instituut
en de gemeente over dit onder
werp begon tenslotte al in februa
ri dit jaar.
"Is het gebruikelijk dat correspon
dentie met een buitenlander in af
schrift naar de vreemdelingen
dienst wordt gestuurd", vroegen
de leden van de begeleidings
commissie zich toen af. "Wij zijn
"Huisvesting
mag geen
'verklikker'
politie zijn"
van tenminste één geval op de
hoogte".
In bepaalde gevallen is het volgens
de Burgerraadslieden juist dat de
vreemdelingenpolitie over be
paalde personen informatie in
wint bij huisvesting. Onjuist
vindt men het dat huisvesting uit
eigener be.weging afschriften van
alle brieven naar de politie stuurt.
Vele maanden later, begin novem
ber, kwam het antwoord van het
college van b en w van Leiden pas
binnen. Dat het instituut Burger
raadslieden daarover haar teleur
stelling uitspreekt ligt voor de
hand, maar zij is daarnaast ook
niet te spreken over de beant
woording van de eerder gestelde
vragen.
Waar de gemeente stelt "dat de poli
tie in tal van opzichten als be
hulpzame instantie kan en wordt
ervaren", schrijft het instituut:
"Wij zijn het met deze stelling
eens. mits één essentieel voorbe
houd wordt gemaakt: de burger
dient zelf te bepalen of hij de hulp
van de politie inroept. De over
heid mag dat niet buiten hem om
doen".
Concrete vraag van de Burger
raadslieden is nu of de gemeente
het met dit standpunt eens is. En
of het het college van b en w wat
sneller kan antwoorden dan de
vorige keer. "Gezien de lange be
handelingstermijn lijkt beant
woording binnen een maand ons
redelijk".
LEIDEN - Tenauwernood tien zinnen zijn er gesproken of
Balthus van den Burg, bijna 65, de gewezen sigarenhan
delaar zegt waar het op staat. "Nee. bepaald gemakkelijk
wordt het de middenstanders tegenwoordig niet ge
maakt. Maar schilder me nou niet af als een klager, want
ik ben zonder wroeging gestopt. Het is alleen jammer dat
niemand mijn zaak heeft overgenomen."
"Uit alle windstreken kwamen ze op mijn beroemde handgemaakte Ministros af', zegt Balthus van den Burg trots.
LEIDEN - De handelaren in oud papier maken zich zorgen
over de vestiging van de firma J. de Nobel aan de Zoeter-
woudseweg. Niet zozeer omdat ze van dit bedrijf veel
concurrentie denken te hebben, maar omdat ze vermoe
den dat er een - financieel - luchtje aan zit.
'W*
«mmarnm
ir Het bedrijf van J.P. de Nobel aan de Marktsteeg beslaat een flinke oppervlakte.
Balthus van den Burg, ver buiten
Leiden zullen ze 'm missen. Niet
alleen de heren van de ambassa
des en de vaste klanten uit Lei
den bezochten tenslotte regelma
tig z'n winkeltje op de hoek Ra
penburg/Noordeinde: uit alle
windstreken kwamen de liefheb
bers op de beroemde Ministros
af.
Van den Burg hoeft dan ook maar
een naam van een stad in een uit
hoek van dit land te horen of hij
somt in rap tempo een aantal stra
ten op. "Ja, daar wonen klanten
van mij", zegt hij alsof dat de ge
woonste zaak van de wereld is.
Sinterklaas
Dat hij desondanks, nog wel net
voor Sinterklaas, na 45 jaar stopte
is vooral te wijten aan z'n gezond
heid. "Op eèn bepaald moment
wilde ik 's middags om drie uur al
LEIDEN - Aan de Leidse universiteit
zijn geslaagd voor het doctoraal-exa-
men scheikunde: C.T.J. Wreesman, P.
Klein en W. Onkenhout. Geschiede
nis: F.G. Naerebout. Nederlands: G.
Vos en Th.J.C.B. Rethans. Psycholo
gie: R.F. den Hamer, H.P.A. Kroft, B,
Verplanken, mej. A.M. van der Vlist,
mevr. Y.E.J. Hospers, D.W. Looman,
mevr. E. Godijn en mevr. M. A.H. Nota.
Pedagogiek: mevr. F.A. Wijnmalen
Duits: mevr. B. Bornemann. Fiscaal
recht: L.J.M. Bolle, J.G.E. Gieskes en
K.J. Vijfschagt. Klassieke taal: M.G.
Goossens. Spaans: mevr. I. Hooge-
veen. Westerse sociologie: J.C. van der
Hoek. Kunstgeschiedenis: E.W.M. Ro-
chigo, mevr. L.S. Barge. Sterrekunde:
J. Brand (cum laude). W.J. Jagers.
W.A. Mulder (cum laude).
H.C. de Jongste is gepromoveerd tot
doctor in de wiskunde en natuurwe
tenschappen. J.P.C. Jaspers is gepro
moveerd tot doctor in de sociale we
tenschappen. A.P. van Swieten is ge
promoveerd tot doctor in de wiskunde
en natuurwetenschappen. D.C. van
Beelen is gepromoveerd tot doctor in
de wiskunde en natuurwetenschap-
Politiek
De Jongeren Organisatie Vrij
heid en Democratie (JOVD)
houdt vanavond een bijeen
komst over provinciale poli
tiek. Spreekster is E.F.M. Coe-
nen - Vaessen. lid provinciale
staten voor de VVD. Om acht
uur kunnen geïnteresseerden
terecht in 'In den Bierdeghel',
Veslestraat le te Leiden.
Sinai
Volkuniversiteit K&O heeft de
heer R H. Stern uitgenodigd
om op donderdag 11 december
een dia-lezing te geven over
de Sinat. De tocht van Mozes
aan de hand van de bijbel en
de hedendaagse bewoners zul
len de nodige aandacht krij
gen. De lezing vindt plaats in
de kapelzaal van het K&O-
gebouw en begint om 20.15
Greenpeace
De Leidse Biologen Club orgavi
seert donderdag 11 december
een avond over de actiegroep
Greenpeace. Hun actievoer
der Pieter Lagendijk houdt
een praatje over de activitei
ten van Greenpeace. Daarna
wordt er een kleurenfilm van
vijftig minuten gedraaid over
de acties tegen de Russische
walvisvaart.
De avond begint om acht uur in
de collegezaal van het Zoölo
gisch Laboratorium. Kaiser-
straat 63 te Leiden.
Terreur
De Vereniging Nederlandse
Protestantenbond organi
seert voor haar leden een drie
tal lezingen over het thema
'Terreur'. De derde lezing zal
naar huis", vertelt Van den Burg.
"Maar dat kan natuurlijk niet.
Nou. kun je in zo'n geval wel een
hulpje aannemen. Maar dat is te
genwoordig niets gedaan. Van zo
iemand heb je meestal alleen
maar last. Of ze blijven een blau
we maandag, of ze lopen je voort
durend voor de voeten".
Het vertrek van de sigarenhande
laar is echter niet alleen te wijten
aan z'n kwakkelende gezond
heid. Het opbreken van het
Noordeinde, dat viel te raden,
heeft één en ander danig bespoe
digd. Misprijzend spreekt Van
den Burg over dat voortdurende
gedreun naast z'n winkel.
"Het was niet uit te houden met die
herrie", vertelt hij. "Daar werd ik
toch zeker hartstikke gek van"
"Bovendien", zo gaat hij verder,
"heb ik net als de anderen in de
straat een grote omzetdaling ge
kregen. Wat wil je ook? De men
sen moesten soms met een plank
naar binnen. Dat schrikt toch
af!"
Faam
Nee, Balthus van den Burg heeft
leukere tijden gekend. Toegege
ven, zijn start, begin dertig - net
twintig was hij - was ook niet al
les. Maar de jaren vijftig bijvoor
beeld mochten er zijn.
Nu nog, denkt hij er met plezier aan
terug hoe hij dat sigarenfabriekje
in Culemborg begin vijftig ont
dekte. Een verklaarbaar genoe
gen. want aan de Ministros die
daar met de hand werden ge
maakt ontleende de Leidse han
delaar een belangrijk deel van z'n
faam.
"Via via hoorde ik indertijd dat er in
Culemborg sigaren werden ge
maakt". vertelt Van den Burg.
"Nou. ik daar op af. Wat bleek:
het ging om een familiebedrijfje.
Met z'n vieren maakten die men-
worden gehouden op donder
dag 11 december. Spreker is
Ds W.H. Kuipers, predikant
van de Doopsgezinde Ge
meente te Leiden. Om acht uur
is iedereen welkom in de Ver
meerzaal van de LGkhorst-
kerk. Pieterskerkstraat 1 te
Leiden.
Hengelsport 1
Visclub D.V.S. viste een wed
strijd in de Ringvaart. l.W-
.v.Loon 16 stuks 3550 gram; 2.
J. Helversteyn 16 - 3240: 3. M.
Bronmeyer 11 - 2475. 4. J. den
Os 13 - 22005. J. Sinteur 13 -
2050; 6 W.v.Berkel 17 - 1850;
7. T. Hoppenbrouwer 10 -
1600; 8. F. Zandbergen 10 -
1605; J. den Os jr 5 - 1185: H.
Slagwein 8 - 980 gram.
sen sinds zo'n zestig jaar goede
sigaren"
Grappenmakers
Van den Burg ging, dat spreekt
voor zich. regelmatig sigaren be
trekken uit het Utrechtse. In zijn
tijd was dat trouwens heel ge
woon: sigaren kopen bij kleine
bedrijfjes. Het kon ook nog, zelfs
in Leiden zaten een paar particu
liere sigarenmakers. "Het is nu
uit met die pret", meent de gewe
zen handelaar.
Het uitsterven van dit beroep heeft
één prettige kant: de laatste ver
tegenwoordigers zullen beslist
niet om werk verlegeji zitten. Ge
noeg sigarenhandelaren, die een
'echte' sigaar in de etalage willen.
Van den Burg wil de naam van de
Culemborgse fabrikant overi
gens ook beslist niet in de krant
hebben. "Ben je gek. Dan staan er
binnen de kortst mogelijke tijd
van die grappenmakers, die wei
eens willen zien hoe een sigaar
wordt gemaakt, op 'de stoep. En
dat kunnen die mensen niet heb
ben, wantje zult zien dat die toe
risten altijd wel iets kapot trap
pen"
WIM BRANDS
J.P. de Nobel, een oudere broer van
J. de Nobel en eveneens in de pa
pierhandel legt uit waarom.
"Kijk, die jongen kan dat nooit
zelf betalen. Daar zit een ander
bedrijf achter. Eén van buiten de
stad." De vrees van de Nobel is
dan ook niet de te verwachten
concurrentie van z'n broer. Inte
gendeel. J.P. de Nobel zegt er een
ton op te willen verwedden, dat
zijn broer het niet langer dan
twee jaar volhoudt. En dat er dan
een ander bedrijf is die de zaak
overneemt. De naam Levison uit
Zutphen valt, maar De Nobel
verklaart later dat hij dat niet met
zekerheid kan zeggen.
"Onze bezwaren richten zich niet
tegen de vestiging van mijn
broer", zo legt J.P. de Nobel uit.
Samen met twee andere handela
ren heeft hij bezwaar gemaakt te
gen het verlenen van een hinder
wetvergunning. In dat bezwaar
schrift pleiten zij er voor, dat de
vergunning op naam van J. de
Nobel wordt verleend. Hierdoor
zou overname door een ander be
drijf niet zo gemakkelijk zijn, zo
redeneerden zij.
De gemeente laat echter weten dat
dat onmogelijk is. Hinderwet
vergunningen worden afgegeven
voor een gebouw met een be
paalde installatie. Wie de ver
gunning aanvraagt doet niet ter
zake en ook als een bedrijf van
eigenaar verandert, maar de ge
bruikte machines hetzelfde blij
ven blijft de vergunning van
kracht.
Overname door een ander bedrijf
kan de gemeente niet tegenhou
den. Vooral niet, omdat het ge
bouw aan de Zoeterwoudseweg
geen eigendom is van de gemeen
te maar van een particulier. Op de
gemeentelijke afdeling voor de
hinderwetzaken zegt men ook
niet zo te geloven in die overna
me-plannen. Een bedrijf van bui
ten de stad zou zo'n omweg he
lemaal niet nodig hebben, maar
gewoon zelf het gebouw hebben
kunnen huren en een hinderwet
vergunning aanvragen, aldus de
gemeente.
In elk geval zijn de handelaren er
van overtuigd dat J. de Nobel het
niet zal redden. Het bedrijf Palm
in de Janvossensteeg heeft het
aanbod om naar de Zoeterwoud
seweg te verhuizen indertijd af
geslagen. De huur - 38.000 gulden
per jaar - zou niet op te brengen
zijn. 'Daar komt nog eens zo'n
tienduizend gulden voor de
brandverzekering bij en de rente
en aflossing van de machines en
auto's", zo rekent J.P. de Nobel
voor. "Nee, zelf zou ik op dit mo
ment zo'n investering nooit doen.
Want ik voorspel dat het alleen
nog maar slechter zal gaan met de
economie. Er komen nog wel
honderdduizend werklozen bij",
aldus de grootste Leidse hande
laar in afvalstoffen (papier, me
taal en kleding).
Profiteren
De prijs van het papier is volgens de
Nobel de laatste tijd ook sterk
gedaald. Bereikte het oud-papier
in het begin van de jaren zeventig
nog een recordhoogte van 36 cent
per kilo, begin van dit jaar lag die
kiloprijs op zo'n 17 cent. En nu is
de waarde al gezakt tot een dub
beltje per kilo. In het verleden is
de prijs zelfs wel tot vijf cent ge
zakt. "Dan moet er gewoon geld
bij", aldus De Nobel.
De subsidieregeling voor oud-pa
pier die de gemeenteraad onlangs
heeft vastgesteld verzwakt vol
gens De Nobel de positie van de
handelaren. Alleen het aanbod
van oud-papier stijgt er door,
maar juist de vraag keldert. "De
enigeh die ervan profiteren zijn
de papierfabriekanten", zo
concludeert De Nobel. En hij
staat daarin niet alleen. De Ne
derlandse Vereniging van Groot
handelaren in Papierafvallen
deed vorige maand een oproep
aan de minister van volksge
zondheid en milieuhygiëne om
toch vooral niet de inzameling,
maar juist het verbruik van oud
papier te Stimuleren. De vereni
ging wees er toen op dat de prijs
al enige tijd dalende is en dat door
het stimuleren van de inzameling
de oud-papiermarkt ernstig in
gevaar komt. In Nederland wer
ken tussen de vijf- en de zesdui
zend mensen in deze branche, al
dus de vereniging.
Tijdens een congres van het Bureau
Internationale de la Récupéra-
tion, een wereldomvattende or
ganisatie van handelaren in al
lerhande afvalstoffen, dat vorige
maand in Boedapest werd ge
houden werd het overaanbod van
oud-papier besproken. Het hui
dige overaanbod in West Europa
werd toen geschat op ruim een
miljard kilo. Zelfs uit milieu
vriendelijk oogpunt heeft het
geen zin oud-papier in te zamelen
dat niet kan worden gebruikt, zo
concludeerde men.
Noordvest
Ondertussen is de gemeente druk
bezig om de handelaren uit de
oude wijken weg te krijgen. Met
de verplaatsing van J. de Nobel
van Maredorp naar de Zoeter
woudseweg is een eerste stap ge
zet. Met Palm in de Janvossen
steeg zou volgens wethouder Fa
se van economische zaken over
eenstemming zijn bereikt over
verplaatsing. De afdeling grond
zaken ontkent dat. Het zou nu de
bedoeling zijn de bedrijven bij de
Groenoordhal te huisvesten,
maar overeenstemming Nee,
daar is niets van bekend". J.P. de
Nobel zou ook moeten wijken
voor de stadsvernieuwing. Voor
de wijk Noordvest is een verbete
ringsplan in voorbereiding. Het
bedrijf van J.P de Nobel is geves
tigd aan de Marktsteeg, de Lange
Scheistraat en in De Camp en be
slaat een flinke oppervlakte. De
Nobel: "Ik zit hier fantastisch. Zo
aan de ringweg, dus goed bereik
baar. En in de Marktsteeg komt
vrijwel geen verkeer." Hij herin
nert er aan dat hij al zo'n twintig
jaar geleden aan de toenmalige
wethouder Jongeleen om ander
bedrijfsterrein heeft gevraagd.
Toen waren er plannen om naar
dé Rooseveltstraat te verhuizen.
Zo'n tien jaar geleden zou dat De
Waard zijn, maar al die plannen
zijn op niets uitgelopen. De No
bel: "Om ons uit dit grote com
plex weg te krijgen zal de ge
meente met geld over de brug
moeten komen. Heel veel geld"
Tenslotte wil J.P. de Nobel nog wel
kwijt dat de uitlatingen van zijn
broer in deze krant hem hebben
geërgerd. "Dat wij Financieel van
hem afhankelijk zijn is gewoon
niet waar. Wij hebben hem wel
tien keer geholpen". Dat er spra
ke is van broodnijd tussen de
broers of de andere handelaren
ontkent De Nobel. "Wij gaan met
elkaar om als collega's, niet als
concurrenten. Als bij ons de hef
truck kapot is, kunnen we die van
een collega zo lenen"
Hengelsport (2)
Visclub D.V.V. viste ook in de
Ringvaart. 1. J. Hakker 9
stuks 2750 gram: 2. S.Stalk 10
-1850:3 W Smit 7-1425:4. K
La terneer 4-1150; 5. P. Blok 6
- 1025.6 P. Lettering 5 - 1025;
7 H. Lateneer 8 - 900; 8. C
Voursl 6 - 825; C. Nagtegaal 1
- 500; 10. A. Laterveer 2 - 300
gram.
Museumweekend" in Leiden
LEIDEN - In het kader van het verschijnen van het "Groot Museum
boek", is het komende weekeinde uitgeroepen tot het zogenaamde "Mu
seumweekend". Ook verschillende Leidse musea doen hieraan mee. Er
worden onder meer rondleidingen gegeven of films vertoond. De toe
gang is tijdens het weekeinde gratis.
Leidse musea die aan het "Museumweekend" meedoen, zijn de Hortus
Botanicus der Rijksuniversiteit, het Molenmuseum De Valk. het Rijks
museum van geologie en Mineralogie, het Rijksmuseum van Oudheden,
het Rijksmuseum voor Volkenkunde en het Stedelijke i
Lakenhal".
