Specialisten leveren zelf in
Rechtstreekse
TV uitzending
TeleBingo
vanuit Leiden
Straffer prijsbeleid noodzakelijk
Goudzwaard is
tegen politiek
van getuigenis
Tarieven worden mogelijk lager
Normen voor gratis
rechtshulp desastreus"
r>r>
•>r>
Vrijgelaten journalist
terug in Nederland
ZATERDAG 1 DECEMBER 1980
BINNENLAND
PAGINA 7
UTRECH7 (GPD) - De me
dische socialisten gaan
zelf een >egin maken met
maatregilen die neerko
men op 'erlaging van hun
inkomeis en verminde
ring van kosten in de ge-
zondheicszorg. Zij hebben
hierbij ttveris het oog op
het maken van „ruimte"
voor aande markt komen
de ,pas ^'gestudeerde col
lega's. De maatregelen
moeten op 1 januari in
gaan.
Een en ander olijkt uit de voorstel-
len die het bestuur van de Lande-
lijke Speciaisten Vereniging aan
zijn leden leeft gedaan ter be
spreking of 15 december. Deze
Artsenactie
tegen kernbom
in advertentie
UTRECHT ANP) - Een groep
Nederlancse artsen, verenigd
in de Nede-landse Vereniging
voor Medsche Polemologie,
zamelt onder beroepsgenoten
geld in on een paginagrote
advertentie tegen het gebruik
van kernvapens in de Neder
landse dagbladen te plaatsen.
Voor zo'n actie is honderddui
zend guldtn nodig. De helft is
al binnen Het Nederlandse
initiatief if het gevolg van een
soortgelijke actie van honder
den Amerikaanse artsen en
hooglerarm die in maart dit
jaar in eenpaginagrote adver
tentie in cfe New York Times
(bedoeld voor de regeringslei
ders Carttr en Brezjnef) we
zen op de Tiedische gevolgen
van een atoomoorlog.
De tekst in de Nederlandse ad
vertentie zal hetzelfde zijn
aan de Amerikaanse tekst. Er
is één alinea aan toegevoegd
met een beschrijving van wat
er zou gebeuren als er boven
Rotterdam een kernbom van
20 megaton tot ontploffing
wordt gebracht.
In de advertentie doen de artsen
een beroep op regering én
parlement om te werken aan
ontspanning tussen de
machtsblokken, om het ge
bruik van'alle kernwapens uit
te bannen en om het gevaar te
erkennen /an het in voorraad
hebben vsn kernwapens.
De artsen vragen een begin te
maken met het onschadelijk
maken daarvan. Er zijn op dit
moment bij de initiatiefne
mers al 250 namen van van
Nederlandse medici die geza
menlijk al 50.000 gulden bij
eenbrachten.
De artsen s'.ellen dat de medi
sche wetenschap machteloos
tegenover de gevolgen van
een atoomoorlog staat.
plannen zijn mede in overeen
stemming met het akkoord dat de
specialistenvereniging onlangs
bereikte met de ministers Van
Aardenne (economische zaken),
Albeda (sociale zaken) en staats
secretaris mevrouw Veder-Smit
(volksgezondheid).
Als de ledenvergadering de plan
nen goedkeurt, is de conflictsi
tuatie die er bestond tussen kabi
net en LSV van de baan. Men wil
een systeem invoeren waarbij
voor bepaalde (dure) specialis
men gaat gelden dat hoe meer
verrichtingen er worden gedaan
hoe lager gemiddeld het tarief
wordt (zogenaamde degressie).
Ook zal een aantal veel voorko
mende diagnostische handelin
gen lager moeten worden geho
noreerd.
Dit alles moet zowel voor de zieken
fonds- als de particuliere tarieven
gaan gelden. Wat de laatste be
treft, kunnen de spcialisten zelf al
nieuwe richtlijnen invoeren.
Hiermee wordt dus al inkomen
afgebouwd, aldus de LSV maar
ook worden de kosten in de ge
zondheidszorg verlaagd.
Pendel
Plannen zijn er verder voor de af
bouw van de zogenaamde pendel
(hoger tarief voor bepaalde, lang
durige, ingewikkelde dan wel
herhaalde operaties); een begrip
dat op den duur geheel moet ver
dwijnen. Ook wordt begonnen
met het verkleinen van de ver
schillen in tarieven naar klasse
van verzorging in de ziekenhui
zen. Daardoor kunnen in de parti
culiere sector de premies straks
omlaag.
De LSV meent dat deze maatrege
len ook beter aansluiten bij de
door de Tweede Kamer aangeno
men mbtie-Engwirda D'66), die
de wens uitspreekt voor een her
structurering.
De specialisten beginnen zelf met
stappen die zullen leiden tot het
opvangen van afgestudeerden
onder het motto: werk voor alle
specialisten, minder inkomen
per hoofd, kortere arbeidsduur
en handhaving van de kwaliteit
TILBURG (ANP) - De nieuwe landelijke normen voor het verkrijgen van
geheel of gedeeltelijk gratis rechtsbijstand die minister De Ruiter (justi
tie) op 1 januari 1981 wil invoeren, zullen desastreuze gevolgen hebben.
Ruim een miljoen potentiële kliënten zullen van gratis rechtshulp wor
den uitgesloten.
Dit stellen de Vereniging voor Rechtshulp en de Vereniging van medewer
kers van Bureaus van Rechtshulp in een gisteren verschenen commen
taar op het wetsontwerp over de nieuwe landelijke normen die de minis
ter eind november bij de Tweede Kamer heeft ingediend.
De verenigingen hebben berekend dat de inkomensgrens voor het krijgen
van gratis rechtshulp wordt verlaagd. Nu geldt de regel dat een gezin van
twee personen met een inkomen van minder dan 2293 gulden per maand
en een gezin van vier personen met een inkomen onder de 2600 gulden
per maand gratis rechtshulp krijgt.
Volgens de vereniging worden de normen per 1 januari als volgt: een gezin
krijgt gratis rechtshulp tot een maandinkomen van 1760 gulden. Bij een
inkomen van 1760 tot 1950 gulden per maand komt er een eigen bijdrage
van honderd gulden. Bij een inkomen van meer dan 1950 gulden per
maand moet de kliënt de helft van de kosten van de rechtsbijstand
betalen.
Koningin Beatrix ontving giste
ren de directeur van Unicef -
het kinderfonds van de Ver
enigde Naties - James P.
Grant op kasteel Drakestein.
Grant was o.m. in Nederland
om te praten met minister De
Koning (ontwikkelingssa
menwerking). Deze zegde
hem deze week een bedrag
van vijf tot tien miljoen gul
den toe voor 1981 voor het
werk van de VN-organisatie
in Cambodja. Unicef bestrijdt
in dat land, samen met het Ro
de Kruis, de hongersnood die
op het ogenblik erg nijpend
is. Volgens Grant ifc Neder
land het eerste land dat geld
vrijmaakt voor de voortzet
ting van de hulp aan Cambod
ja.
Op de foto staat naast de
Unicef-directeur mevrouw
Kortenhoff. vice-voorzitter
van Unicef-Nederland
Konsumenten Kontakt vreest extra prijsverhogingen
Transsexuelen
kunnen
geboorteakte
wijzigen
DEN HAAG (GPD) r- Transsexue
len kunnen in het vervolg de ge-
slachtsaandu iding in hun ge
boorteakte laten wijzigen. Hier
toe heeft de ministerraad gisteren
besloten.
Dit geldt voortranssexuelen die de
overtuiging hebben te behoren
tot het andere geslacht dan wat er
in hun gebDorte-akte vermeld
staat. De betrokken groep moet
voorts lichamelijk aan dit andere
geslacht zijn aangepast, mits dit
uit medisch of psychologisch
oogpunt verantwoord is.
Om aan de nieuwe regeling te kun
nen voldoen moet de aanvrager
ongehuwd zijn en geen kinderen
meer kunnen verwekken of ba
ren. De wijziging van de geslacht-
saanduiding zal worden gelast
door de rechter.
Winkeliers
sterkei
als huurder
DEN HAAG (GPD) - Winkeliers
krijgen een sierkere positie te
genover de veihuurders van hun
bedrijfsruimte Hiertoe heeft de
ministerraad gisteren besloten
op advies van minister De Ri iter
(justitie). Als p?volg van de rege
ling is het in het vervolg uitgeslo
ten dat een veihuurder de winke
lier de huur cpzegt omdat deze
weigert een huurverhoging te be
talen.
Naast winkels heeft de regeling ook
betrekking oï horecabedrijven
en andere parden waar midden
standers hun bedrijf uitoefenen.
De nieuwe regeling, die als een
wijziging van iet Burgerlijk Wet
boek tot stand zal komen, bete
kent dat de \crhuurder naar de
rechter zal mceten stappen als hij
de huurder ut het pand wil krij
gen.
DEN HAAG (ANP) - Het Kosu-
menten Kontakt, een organisatie,
waarin de vakcentrales, de VA
RA en de Nederlandse Huishou-
draad verenigd zijn, zal minister
Van Aardenne van economische
zaken voorstellen doen voor een
straffer prijsbeleid. De organisa
tie vreest dat bij ongewijzigd be
leid de prijzen in 1981 sterker zul
len stijgen dan officieel wordt
voorspeld.
Onder de maatregelen die Konsu
menten Kontakt voorstelt om de
prijzen beter in de hand te hou
den, is een wijziging van de prij
zenwet. De doelstelling van de
prijzenwet moet zodanig worden
verruimd, dat zij door de over
heid kan worden gebruikt in het
kader van haar sociaal-
economisch beleid.
Een dergelijke wijziging maakt "het
mogelijk om meer greep te krij
gen op de prijsontwikkeiging. De
wijziging kan volgens Konsu
menten Kontakt zeer snel plaats
vinden. Op basis van de voorge
stelde wijziging kan de regering
zich de mogelijkheid scheppen
om in te grijpen in het absolute
prijsniveau van goederen en
diensten.
Momenteel kan de overheid alleen
maar een maximum percentage
toe staan waarmee produkten in
prijs mogen stijgen. Bij de intro
ductie van nieuwe produkten
heeft de overheid nu geen greep
op de prijzen. Dit leidt volgens
Kosumenten Kontakt onder
meer tot te hoge prijzen van
speelgoed, waarvan ieder jaar
variaties worden geïntro
duceerd. Verder zijn er ook te ho
ge prijzen voor geneesmiddelen,
waarbij de fabrikant voor het af
lopen van haar octrooi een verge-
lijkbaar nieuw produkt op de
markt brengt, en in de levensmid
delensector, bijvoorbeeld halva-
produkten, waarbij de prijs in
geen verhouding staat tot de ge
bruikte grondstoffen.
Het moet ook worden verboden om
een prijs extra te verhogen, voor
dat ontheffing van het prijsbeleid
wordt verleend, zoals bij gemeen
telijke tarieven vaak gebeurt.
Verder moet de gewijzigde prij
zenwet een beroepsmogelijkheid
scheppen voor afnemers van pro
dukten. De consument moet zich
tot de rechter kunnen wenden als
hij meent door een prijsmaatre
gel te worden benadeeld.
Controle
Het Konsumenten Kontakt zal mi
nister Van Aardenne voorts voor
stellen de controle op de naleving
van de prijzenwet te verscherpen
en het vervolgingsbeleid te ver
beteren. Volgens Konsumenten
Kontakt schiet de contole van de
Economische Controledienst
schromelijk te kort.
Zo heeft twee jaar achtereen een
groot deel van de horecabedrij
ven de prijsbeschikking overtre
den. Konsumenten Kontakt
meent dat men in deze bedrijfs
tak kennelijk niet bang is om be
boet te worden. Een onderzoek
heeft aangetoond dat de tarieven
van vakantiehuisjes in drie jaar
tijd ruim twee keer zo veel in prijs
waren gestegen als toegestaan
was volgens dc prijsbeschikking.
Op vrijdag I 2 december a.s. zendt de AVRO vanuit
de Groenoordhallen te Leiden rechtstreeks het
programma TeleBingo uit
m.m.v. Johnny Logan (winnaar Songfestival '80).
Presentatie: Mies Bouwman
Aanvang 20.15 uur.
Toegangskaarten a f. 12,50 (incl. een TeleBingo-
speelkaart) kunt u op maandag 8, dinsdag 9 en
woensdag 10 december a.s. afhalen aan de kassa
van de Groenoordhallen, Willem de Zwijgerlaan 2
te Leiden, tussen 11.00 en 16.00 uur.
Toegang alleen voor personen van 16 jaar en ouder.
Bij de AVRO zit je goed.
Uit Suriname
SCHIPHOL (ANP) - De Neder
landse journalist Rob Heukels,
die gistermiddag na een gevange
nisstraf van ruim twee dagen in
Paramaribo werd vrijgelaten, is
vanochtend op Schiphol aange
komen.
Hij was woensdagochtend door de
militaire politie aangehouden
wegens belediging van het wet
tig gezag" in Suriname.
Hagenaar in cel
wegens doodslag
DEN HAAG (ANP) - Een 39 jarige
man uit Den Haag is gisteren
door de rechtbank in zijn woon
plaats wegens doodslag veroor
deeld tot een gevangenisstraf van
twee jaar en zes maanden met af
trek. De officier van justitie had
drie jaar geëist.
De vrouw van de verdachte had er
jarenlang een vriend op nagehou
den. waardoor hij zich vernederd,
gefrustreerd en ook bedreigd
voelde. Toen zijn vrouw met haar
vriend was uitgeweest, ontstond
bij thuiskomst een fikse ruzie, die
eindigde in een steekpartij. De
vriend kwam daarbij om het le-
toestel van Surinam Airways. Te
voren was hij echter voor de keus
gesteld het land onmiddellijk te
verlaten of het onderzoek naar
zijn zaak af te wachten.
Hij koos voor de eerste mogelijk
heid, omdat het onderzoek ten
minste veertien dagen zou duren.
Abortuswet niet
ingetrokken
DEN HAAG - Van intrekking van
het regeringswetsontwerp voor
abortus is nog altijd geen sprake.
De ministers Ginjaar (volksge
zondheid) en De Ruiter (justitie)
zullen hun ontwerp dinsdag op
nieuw in de Tweede Kamer ver
dedigen, zo zei minister-pres
ident Van Agt gisteren na afloop
van het wekelijkse kabinetsbe
raad.
DEN HAAG (GPD) - Wie we
gens gewichtige redenen door
zijn baas ontslagen wordt, kan
straks in hoger beroep gaan wan
neer de kantonrechter de werk
gever gelijk heeft gegeven De
ministerraad heeft gisteren inge
stemd met een wetsvoorstel van
deze strekking.
"Geen IKV-leus maar voorkomen
van plaatsing van kernwapens
OEGSTGEEST(GPD)-Profes
sor Bob Goudzwaard, over
tuigd tegenstander van de be
wapeningsspiraal, keert zich
tegen de leuze van het Inter
kerkelijk Vredesberaad ,,De
kernwapens de wereld uit, te
beginnen bij Nederland".
Volgens hem ligt de politieke
kern van het bewapenings
probleem op dit moment bij
het voorkomen van plaatsing
van de gemoderniseerde mid-
dellange-afstands rakette-
De hoogleraar in de economie
was de opsteller van het eer
ste CDA-programma "Niet
Bij Brood Alleen". Inmiddels
is hij alweer een half jaar uit
het CDA getreden. De kans
dat hij terug zal komen in de
actieve politiek, is kleiner ge
worden nu de kritische CDA-
werkgroep verdeeld blijkt te
zijn over de eventuele oprich
ting van een eigen partij.
Een dergelijke partij kan met de
geringe steun slechts één ze
tel in de Tweede Kamer ver
werven. Dat zou op een soort
getuigenispolitiek neerko
men, waar Goudzwaard wei
nig voor voelt. Hij zoekt het
dan liever in het opnieuw uit
leggen van zijn ideeén buiten
de partijkaders om.
Kernwapens
Goudzwaar vindt dat de poli
tiek zich nu moet richten op
voorkoming van plaatsing
van kruisraketten. Deze kans
moet niet verspeeld worden,
meent hij, anders „trekken
we Europa naar de onder
gang"! De discussie over
kernwapens moet niet gaan
over het geheel afstoten van
kerntaken of het behouden
van een aantal, meent hij. De
discussie binnen de PvdA be
treurt hij dan ook en hij kiest
de zijde van Den Uyl.
Goudzwaard: „We moeten nu
niet alle kerntaken afstoten.
Ik geloof dat we daar uitein
delijk wel terecht moeten ko
men. Dat is ook de hoop en de
droom van de politiek. Maar
je moet een weg kiezen waar
van je van stap tot stap kan
zeggen: dit is de stap die nu
verantwoord is."
„Ik zou het onverantwoord vin
den als we nu een eerste stap
zouden doen, die betekent dat
je het bijvoorbeeld België en
de Scandinavische landen
zelf laat uitzoeken, terwijl wij
voorop stellen dat de kernwa
pens Nederland uit moeten
en de NAVO verlaten. Dan
heb je je verantwoordelijk
heid ten opzichte van de NA
VO niet vervuld, want daar
hoort de discussie nu plaats te
vinden."
„Als dat niet lukt dat kan je bij
wijze van spreken toetreden
tot het blok van ongebonden
landen, waar ook Zweden en
Joegoslavië lid van zijn. om
vandaaruit je initiatieven te
ontwikkelen. Maar poog dat
alsjeblieft samen te doen met
landen als Belgie en Scandi
navië. anders wordt het te
zweverig en te elitair."
Gesprek
Goudzwaard heeft een grote rol
vervuld bij het gesprek dat
gevoerd is tussen de verschil
lende groepen, die een nieu
we christen-radicale partij
wilden oprichten als alterna
tief voor het CDA. Half no
vember zijn deze gesprekken
vastgelopen. Aan deze bijeen-
komsten namen deel de
Evangelische Progressieve
Volkspartij (EPV), de werk
groep NBBA, de PPR. De
Christendemocratis che Unie
(CDU) en de groep van 80
(Voornamelijk oud AR-
leden, die Goudzwaard bij
zijn uittreden gevolgd zij-
n).
„Een lijstcombinatie, wat ik
heb voorgesteld, is niet aan
genomen. Ik had dat voorstel
gedaan om met behoud van
zelfstandigheid toch een
vorm van samenwerking van
de delen te bereiken. De groe
pen zouden zich dan op eigen
manier hebben kunnen con
centreren op de politieke pro
blemen. Dit voorstel heeft het
dus niet gehaald", vertelt
Goudzwaard met spijt in de
stem.
Hij had als gezamenlijk vertrek
punt een minimumprogram
ma opgesteld van tien pun
ten, waarop de partijen zich
wellicht hadden kunnen vin
den. De belangrijkste punten
daarvan zijn:
- Het onherroepelijk afwijzen
van de plaatsing van de nieu
we raketten, en het zetten van
Prof/Bob Goudzwaard.
een stijging van de defen
sieuitgaven op een nullijn,
ook wanneer dit het lidmaat
schap van de NAVO zou uit
sluiten.
- Het instellen van onze samen
leving op een economie van
het genoeg (geen verdere stij
ging van de levensstandaard,
maximum aan persoonlijk
consumptie).
- Kwijtschelding schulden aan
de armste landen in de we
reld.
„Mijn vraag aan de groepen
was: bent u bereid dit aan de
leden voor te leggen als basis
voor verdere samenwerking.
Ik kreeg toen een positieve
respons van PPR en CDU. De
NBBA stond er niet achter,
omdat het bestuur te veel de
relatie miste tussen beginsel
en praktijk. EPV aarzelde,
maar neigde wel tot vóór", al
dus Goudzwaard over zijn te
rugkeer als programma-
schrijver.
Het was wel een eenmalige te
rugkeer: ,,De gesprekken
gaan in kleinere kring door.
Het EPV. NBBA en CDU
gaan verder bekijken of ze
nog gezamenlijk door kun
nen. De PPR wil alleen nog
een lijstverbinding met een
bestaande partij. Het wordt
een gesprek tussen de betrok
ken besturen. Ikzelf zal daar
aan niet meer meedoen en
wacht de gang van zaken af.
Het kan zijn dat ze weer op het
voorstel terugkomen, maar ik
maak geen nieuw."
Stemming
In de week na de afwijzing van
zijn punten kwam de NBBA
bijeen om een besluit te ne
men over het wel of niet op
richten van een eigen partij.
Deze vergadering verliep ui
terst wanordelijk en het bleek
nodig een schriftelijke stem
ming onder de leden te hou
den. De uitslag van deze stem
ming werd vorige week zater
dag bekendgemaakt. Er bleek
geen duidelijke conclusie aan
opgehangen te kunnen wor
den: 46 procent vóór en 48
procent tegen, terwijl 5 pro
cent het besluit in de tijd wil
de verleggen.
Goudzwaard zei in een eerste
reactie al dat hij niet met een
partij mee zou willen doen,
die niet op een behoorlijke
achterban kan rekenen. ..Ik
had tevoren voor mezelf de
grenzen al bepaald. Wanneer
er een duidelijke meerder
heid is, dan kan je althans pro
beren met de andere groepen
in gesprek voort te gaan."
Breed kabinet
In het verlengde van zijn wens
tot brede aanpak van de pro
blemen wil Goudzwaard na
de verkiezingen een zo breed
mogelijk samengesteld kabi
net. Een kabinet met een
smalle basis kan moeilijk of
fers vragen van de mensen,
die toch nodig zullen blijke-
„Ik ben haast een solist aan het
worden, geloof ik. maar ik zou
zelfs wel wat voelen voor een
nationaal kabinet ten over
staan van de enorme proble
men waarvoor we staan. Het
lijkt me wel ontzaglijk moei
lijk om VVD. CDA en PvdA in
combinatie te brengen en dan
een 'moedig' beleid te voeren
en impopulaire maatregelen
te nemen. De oproep van Wie
gel tot een nationaal kabinet
is die oproep niet. Die is te op
pervlakkig".
