Europa steunt
Italië met ruim
honderd miljoen
Burgemeesters
nog in Israël
Mao's weduwe
wil zich
verdedigen
CP Polen:
"Als het
nodig is
om hulp
vragen"
VS: snelle levering
wapens aan Jordanië
Weer onderhandelen
over teruggave
geld door Menten
VRIJDAG 5 DECEMBER 1980
BUITENLAND
PAGINA 9
(Van onze redactie buitenland
WARSCHAU - De Poolse
sche partij zal om assistentie van zijn
naaste vrienden" vragen wanneer
anti-socialistische elementen" in Po
len aan de macht dreigen te komen.
Dit zei gisteravond de woordvoer
der van het centrale comité van
de partij, J.ozef Klasa, op een
persconferentie in Warschau.
Volgens Klasa heeft de partij „het
recht en de plicht om assistentie
van onze vrienden te vragen". De
partijleiding zou dat alleen doen
wanneer macht en autoriteit „van
democratische handen in die van
anti-socialistische elementen
dreigen te raken", aldus Kla
sa.
Hij reageerde hiermee op de golf
van uitlatingen van westerse re
geringsvertegenwoordigers en
speculaties in de westerse pers
over een mogelijk Sowjet-
ingrijpen in Polen. Volgens Klasa
probeert het Westen bepaalde
groepen in de Poolse samenle
ving op te zetten tegen de rege
ring. Hij zei ervan overtuigd te
zijn dat Polen de huidige crisis op
eigen kracht te boven zou komen
en dat het daarbij kon rekenen op
de hulp van zijn socialistische
vrienden. Hij was er echter van
overtuigd dat „onze vrienden niet
van plan zijn ons militair te hel
pen bij de verdediging van het so
cialisme".
Klasa's uitlatingen volgen op dra
matische verklaringen van partij
leiding en legertop. Volgens het
centraal comité staat Polen voor
de „morele en economische ver
nietiging" van het land en kan
een dreigende ondergang alleen
worden voorkomen wanneer het
Poolse volk verantwoordelijk
heidsgevoel toont. Daarbij werd
gewezen op de „garanties voor
onze nationale onafhankelijk
heid en veiligheid" die zijn ver
kregen door verdragen met „onze
socialistische buurlanden".
Gisteren werd ook een verklaring
van de Poolse legerleiding uitge
geven, waarin wordt gesteld dat
de „de sociale en economische
crisis schadelijke gevolgen kan
hebben voor het vermogen van
de strijdkrachten om het land te
verdedigen". De verklaring volg
de op eea bijeenkomst van de le
gertop, waarin werd bepaald wel
ke taken het leger in de huidige
omstandigheden moet vervullen.
Over de aard van die taken werd
niets meegedeeld. Waarnemers
sluiten niet uit dat er sprake is
van verdeeldheid. De Poolse
luchtmacht zou, zoals wij woens
dag meldden, de dreiging van een
invasie door Warschaupactlegers
zeer ernstig nemen en zich met
alle mogelijke middelen daarte
gen verzetten.
In de oproep van de partijleiding
worden de met onder meer de on
afhankelijke vakbond „Solidari
teit" en andere groepen in de sa
menleving gemaakte afspraken
bevestigd. Ook bepleit het cen
trale comité een nauwere samen
werking met de invloedrijke
Rooms-Katholieke Kerk in het
land. „Maar er zijn in Polen ook
mensen die geen geheim maken
van hun contra-revolutionaire
bedoelingen. De arrogantie van
de leiders die we'veroordeeld
hebben kan evenmin worden
geaccepteerd als een nieuw soort
arrogantie die de wetten en de be
reikte akkoorden negeert"
Die uitlatingen zijn direct gericht
tegen het dissidentencomité
KOR en één van zijn invloedrijk
ste leden, Jacek Kuron. Het par
tijdagblad Trybuna Ludu lan
ceerde gisteren een hevige aanval
op Kuron, die zou hebben opge
roepen om radicale middelen, in
clusief geweld, tegen de autoritei
ten en het politieke systeem te ge
bruiken.
Waarschuwing
Washington heeft gisteren voor de
derde keer deze week de Sowjet-
Unie gewaarschuwd niet in Po
len te interveniëren. Een woord
voeder van het ministerie van
buitenlandse zaken zei gisteren
„Moskou ervan overtuigd moet
zijn dat Amerika eensgezind is in
zijn bezorgdheid over een moge
lijk ingrijpen in Polen". Hij voeg
de eraan toe dat die eensgezind
heid ook gold voor de nieuwe re
gering onder Ronald Reagan. De
toekomstige president heeft gis
teren eveneens een waarschu
wing aan Moskou gericht. Een
woordvoerder verklaarde dat
„het een ernstige misrekening
zou zijn" gebruik te maken van
de regeringswisseling in de VS
om stappen tegen Polen te onder
nemen.
Carters persoonlijke adviseur voor
veiligheidszaken, Zbigniew
Brzezinski, zelf van geboorte
Pool, zei gisteren echter ervan
overtuigd te zijn dat geen direct
gevaar bestaat voor een Russi
sche interventie. Hij verklaarde
dat de VS niet van plan zijn de
gespannen situatie in Polen „uit
te buiten".
Zweden heeft gisteren zijn strijd
krachten in verhoogde staat van
paraatheid gebracht als gevolg
van Russische verkennings
vluchten over Polen. Deze stap
mocht, aldus defensiewoord
voerders, echter niet worden uit
gelegd als vrees voor een spoedig
WASHINGTON (AP) - De
Amerikaanse luchtmacht zal
binnen tien dagen beginnen
met de levering van munitie
en reserve-onderdelen voor
militair materieel aan Jorda
nië. De levering is versneld in
verband met het geschil tus
sen Jordanië en Syrië.
Een woordvoerder van het Pen
tagon verklaarde gisteren dat
het materieel zal worden ver
voerd met vijf c-141 trans
portvliegtuigen. De bestel
ling is al enige tijd geleden ge
daan, zei de woordvoerder1.
Del Amerikaanse regering ging
onlangs akkoord met versnel
de leverantie van reserve-on
derdelen voor vliegtuigen,
tanks en ander militair mate
rieel op verzoek van de Jor
daanse regering. Deze zei zich
bedreigd te voelen door de
militaire versterkingen van
Syrië aan de grens.
"We hebben geen nieuwe le
veranties in petto", zei de
woordvoerder op een vraag
over mogelijke nieuwe wa
penzendingen naar Jordanië,
dat al jaren militair materieel
uit de Verenigde Staten be
trekt. Daarover moet nog
worden beslist", zo zei hij.
Chadli Kleibi, (de secretaris-ge
neraal van de Arabische Liga)
wordt morgen in Damascus
verwacht voor het vervolg
van de Saoedi-Arabische be
middelingspogingen tussen
Syrië en Jordanië.
De spanning tussen Syrië 'en
Jordanië is gisteren ietwat af
genomen.
deld heeft in het conflict tus
sen Syrië en Jordanië, heeft in
Beiroet verklaard dat Syrië
oeloofd heeft zijn bij de Jor
daanse grens samengetrok
ken troepen (ruim 30.000
man) geleidelijk terug te trek
ken. "President Hafez Assad
van Syrië heeft mij persoon
lijk toegezegd dat hij zijn troe
pen zal terugtrekken", aldus
de Saoedische prins.
In Damascus lieten Syrische
functionarissen weten dat de
grenscrisis nu voorbij is. Maar
Jordaanse autoriteiten zeiden
in Amman dat zij de Syriërs
pas zullen geloven als zij njet
eigen ogen gezien hebben dat
de Syrische troepen inder
daad teruggetrokken worden.
Beslissing nu aan Begin
(Van onze correspondentiJERU-
ZALEM - Het Israëlische hoog
gerechtshof heeft het hoger be
roep tegen de uitwijzing van de
twee Palestijnse burgemeesters
van Hebron en Chalchoel van de
hand gewezen. Daarnaast heeft
het hooggerechtshof echter de
aanbeveling gedaan niet direct
Naast lening van 2,8miljard
(Van onze correspondent)
BRUSSEL (gpd) - De Euro
pese Commissie heeft 108
miljoen gulden ter be
schikking gesteld van Ita
lië als noodhulp voor de
slachtoffers van de aard
beving in het zuiden van
Italië. Van dit bedrag wor
den de kosten van trans
port en tijdelijke huisves
ting voor daklozen be
taald, alsmede de levering
van 15.000 ton graan, 1000
ton vlees en 900 ton olijfo
lie.
De besteding van deze noodhulp
wordt overgelaten aan de Ita
liaanse regering. Het zelfde geldt
voor de vier miljoen gulden die
het „dagelijks EG-bestuur" vori
ge week al ter beschikking had
gesteld van de regering in Rome.
De commissie besloot ook aan de
Negen voor te stellen 540 miljoen
gulden aan Italië te geven in de
vorm van rente-subsidie.
De regeringsleiders van de Negen
gaven dinsdag al hun fiat voor de
ze rentekwijtschelding. Die zal 3
procent bedragen voor een lening
van 2,7 miljard gulden, zo stelt de
EG-commissie nu voor. De le
ning zal via ondermeer de Euro
pese Investeringsbank (EIB) aan
Rome worden verleend. De loop
tijden zullen drie tot twaalf jaar
bedragen tegen geldende markt-
rente.
De rentesubsidie van 540 miljoen
gulden. Dit zal echter via de ge
wone EG-begroting worden gefi-
nancierd. EG-commissaris
Christopher Tugendhat (budget)
heeft al een herziening op de be-
groting voor 1981 aan EG-
ministerraad en Europees parle
ment gestuurd. De begroting
voor volgend jaar wordt half de
cember waarschijnlijk definitief
vastgesteld.
De kosten van de rentesubsidie zul
len over enkele jaren worden ge
spreid. Voor 1981 wordt 54 mil
joen op de EG-begroting opge
voerd. De lening aan Italië wordt
in twee delen toegekend. Het eer
ste deel bedraagt tweederde van
het totale bedrag en zal in 1981 ter
beschikking komen van Rome.
De EG zal zich niet bemoeien met
de besteding van het geld, aldus
voorzitter Roy Jenkins van de
Europese Commissie in een toe
lichting.
Het Nederlandse aandeel in de Eu
ropese hulp aan Italië zal niet vijf
Betogingen in
India vóór
wrede straf
NEW DELHI (UPI) - De autoritei
ten van de Noordindiase deel
staat Bihar hebben de federale
overheid gevraagd om verster
king van hun eigen politietroe-
pen. Die zijn niet in staat, de mas
sale betogingen in goede banen te
leiden, die locale bewoners hou
den ten gunste van politiemen
sen, die geschorst zijn omdat ze
gevangenen bij wijze van straf
blind hebben gemaakt.
Het bericht van enkele dagen terug
in een nationale krant dat aan ze
ker 33 gedetineerden met behulp
van fietsspaken of bijtend zuur
het gezichtsvermogen is ontno
men heeft India verrast. De nota
belen in Bihar vinden het echter
een geschikte maatregel om de
criminaliteit omlaag te krijgen, zo
heeft dezelfde krant gisteren ge
meld.
miljoen gulden zijn, zoals pre
mier Van Agt dinsdag, tijdens de
Europese topconferentie in Lu
xemburg veronderstelde, maar
aanzienlijk meer. Dat is gisteren
duidelijk geworden in Brussel,
waar de voorzitter van de EG-
commissie, de Brit Roy Jenkins,
de hulpplannen van zijn c
sie bekend maakte.
PARIJS-Ledenvan het comité ter ondersteunhig van de Ierse gevange
nen die in hongerstaking zijn om de status van politieke gevangene te
krijgen, gaven gisteren in Parijs een persconferentie.
BERLIJN (DPA) - Over de terugbetaling van een schadevergoe
ding van 550.000 mark die de Bondsrepubliek in 1965 aan Pieter
Menten betaalde, moet opnieuw worden onderhandeld.
Dit is gisteren in West-Berlijn door een rechtbank bepaald. De zaak
is nu terugverwezen naar het "Landgericht" in Berlijn.
De 81-jarige Menten had de schadevergoeding ontvangen, toen hij
aanvoerde dat hij tijdens de oorlog in het toenmalige Polen,
joodse vervolgden had geholpen en als gevolg daarvan de inboe
del van zijn huis in Lemberg had moeten afstaan. Hieronder
zouden woninginrichting en kunstschatten zijn geweest.
Nadat in Nederland bekend werd dat Menten waarschijnlijk joodse
kunstschatten had bemachtigd, werd de overeenkomst tussen
hem en de Bondsrepubliek aangevochten.
In hoogste instantie wordt over deze zaak uitspraak gedaan door
rechters uit de Verenigde Staten, Frankrijk, Engeland en de
bondsrepubliek, onder voorzitterschap van een rechter uit Zwe
den.
Kaper Pools
vliegtuig
vraagt asiel
BERLIJN (DPA/UPI) - De kaping
van een Pools lijnvliegtuig is gis
teren geëindigd met de terugkeer
van het vliegtuig van de Westber-
lijnse luchthaven Tempelhof
naar Polen.
De 39-jarige in Lodz geboren Andr-
zej Perka had het tweemotorige
propellervliegtuig op de vlucht
van Zielona Gora naar Warschau
met een handgranaat overmees
terd. De politie onderzoekt of het
hierbij ging om een op scherp ge
stelde granaat of een speelgoed
model. Direct na de landing
vroeg de kaper om politiek asiel.
Perka is nu in handen van de West-
duitse autoriteiten in Berlijn en
moet zich waarschijnlijk verant
woorden wegens vrijheidsbero
ving en een aanslag op het bur-
eérluchtverkeer.
tot uitwijzing over te gaan. maar
de twee burgemeesters Kawasme
en Milchem een soort proefperio
de te geven om op deze wijze de
gemoederen op de bezette weste
lijke Jordaanoever tot bedaren te
brengen. Het hooggerechtshof
deed deze aanbeveling op grond
van de nogal ongewone wijze
waarop de twee Palestijnse bur
gemeesters zeven maanden gele
den zijn uitgewezen en later voor
verhoor mochten terugkomen
Zoals gemeld werden Kawasme en
Milchem in mei dit jaar door de
militaire autoriteiten naar Liba
non uitgewezen zonder enige
vorm van proces. Zij werden van
ophitsenj beschuldigd en moreel
verantwoordelijk gesteld voor de
aanslag op joodse leerlingen in
Hebron waarbij zes mensen om
het leven kwamen. De burge
meesters gingen in hoger beroep
tegen deze procedure en het
hooggerechtshof besloot dat ze
het recht hadden door een mili
taire commissie van beroep ge
hoord te worden. Mocht deze tot
uitwijzing besluiten, dan konden
de twee zich alsnog tot het hoog
gerechtshof wenden voor een in
houdelijke uitspraak.
De twee burgemeesters keerden
twee maanden geleden naar Is
raël terug om door de militaire
commissie gehoord te worden.
De militaire commissie besloot
deze keer, volgens alle regels, tot
uitwijzing op grond van veilig
heidsoverwegingen en nu heeft
ook het hooggerechtshof met
meerderheid van stemmen beslo
ten dat deze uitspraak geheel in
overeenstemming is met het in
ternationale recht en met het
recht dat van toepassing is op de
bezette westelijke Jordaanoever.
Slechts één rechter kwam met
een minderheidsrapport en wees
uit dat de uitwijzing tegenstrijdig
is aan het volkerenrecht.
De uitwijzing kan nu alleen nog
maar voorkomen worden door
een besluit van premier Begin die
in zijn functie van minister van
defensie verantwoordelijk is voor
de bezette westelijke Jordaanoe
ver. Alle Palestijnse burgemees
ters van de Westoever hebben
gisteren in een telegram aan de
premier op zo n wijziging van het
vonnis aangedrongen. Ook de
linkse oppositiepartijen hebben
de premier gevraagd gehoor te
geven aan de aanbeveling van het
hooggerechtshof.
President Sadat van Egypte heeft
Begin in het verleden al meerdere
malen om wijziging van het von
nis gevraagd om een toenadering
tussen Israël en de Palestijnen
van de Westoever te vergemakke
lijken. De Israëlische premier is
gisteren al begonnen met het be
studeren van de uitspraak van
het hooggerechtshof. Zijn besluit
kan op zeer korte termijn ver
wacht worden.
Motie Brits
Lagerhuis
tegen jacht
op Lady Diana
LONDEN (UPI) - Een zestigtal
leden van het Britse Lager
huis van alle partijen hebben
gisteren hun naam gezet on
der een motie van kritiek op
de pers, voor het 'jagen op'
Lady Diana Spencer, wier
naam in romantisch verband
is genoemd met die van Prins
Charles, de Britse troonop
volger.
In de motie heeft ook de televi
sie een veeg uit de pan gekre
gen. De leden doen een be
roep op de media meer zorg te
hebben voor de individuele
vrijheid.
Het conservatieve parlements
lid Cyril Townsend, hoofdop
steller van de motie, ver
klaarde dat hij walgde van de
jacht op de 19-jarige kleuter
leidster door een zeventig
verslaggevers.
De moeder van Lady Diana - nu
mevrouw Shane Kydd - be
schuldigde de pers er dinsdag
in een brief aan de Times v
haar dochter het leven zuu
makem.
De 'Piess Council", het orgaan
dat klachten over de pers be
handelt, heeft hoofdredac
teuren uitgenodigd voor een
bespreking van de klachten.
PLAi-.S, KANSAS (UPI) - 37-
jarige Ron Amerikanen uit Arizo
na die woensdag in Oceanside in
Californië met een ballon ver
trokken voor een vlucht naar de
oostkust die vandaag had moeten
eindigen, zijn gisteren halverwe-
De 3b-jarige John Shoecraft en de
37-jarigenRon Ripps hadden het
in hun "Super Chicken II" boven
Colorado erg moeilijk gehad. Bo
ven Kansas maakten ze de gondel
van de ballon los en heten deze
wegdrijven.
Shoecraft en Ripps hadden een re
cord willen vestigen door dc
west- en oostkust binnen drie da
gen met elkaar te verbinden.
PEKING (AP) - De weduwe van
Mao, Tsjiang Tsjing, die is be
schuldigd van vervolging van de
voormalige Chinese president
Lioe Tsao-Tsi, heeft voor de
rechtbank verklaard dat zij nog
een aantal zaken onbesproken
heeft gelaten. Verder wil zij in de
gelegenheid worden gesteld om
zich te verdedigen. Een Chinese
krant heeft dit gisteren gemeld.
Het tweede verhoor van Mao's we
duwe bleef ook gisteren in het
centrum van dc belangstelling
staan hoewel voor de tweede
maal aan het verhoor werd be
gonnen van een ander bendelid,
Zhang Tsjungiao. Deze bleef ook
dit keer op de zitting het stilzwij
gen bewaren, zo werd gemeld.
Bij haar eerste verschijning voor de
rechtbank op 26 november werd
Mugabe noemt Zuid-
Afrika agressor
SALISBURY (UPI) - Premier Ro
bert Mugabe van Zimbabwe
heeft gisteren verklaard dat Zuid
Afrika in Transvaal zo n 5 000
mensen uit Zimbabwe opleidt
voor sabotagedaden en ondermij
ning in de aangrenzende zwarte
landen.
Mugabe zei dit op een banket, aan
geboden aan president Julius
Nyerere van Tanzania die op het
ogenblik een bezoek aan Zim
babwe brengt Het gaat bij deze
opleiding om dissidenten uit ons
land. aldus premier Mugabe die
Zuid-Afrika in dit verband be
stempelde als dc 'agressor' in
zuidelijk Afrika.
Tsjiang beschuldigd van het sme
den van een complot tegen Deng
Xiaoping. China's hoogste leider
Ze ging op alle aanklachten in
met de verklaring 'ik weet van
niets'.
„Miljoen
Iranezen
door oorlog
dakloos"
BEIROET (AP) In Iran zijn een
miljoen.van de 36 miljoen inwo
ners als gevolg van de oorlog te
en Irak in de westelijke en
zuidwestelijke provincies dak
loos. De Rode halve maan" (het
Arabische Rode Kruis) heeft in
derhaast speciale kampen voor
oorlogsvluchtelingen ingericht
om de ontheemden onderdak te
bieden, zo verklaarde donderdag
de Iraanse minister van staat voor
uitvoerende aangelegenheden,
Behzad Nabavi
Inmiddels heeft Irak de overwin
ning opgeeist in de op een na he
vigste zeeslag van de nu 74 dagen
oude oorlog aan de Perzische
golf Volgens Iraakse communi
qués zijn twee Iraanse marine-
bases en vier oorlogsschepen in
brand gestoken. Aan de andere
kant bew«»erde Iran dat zijn
grondstrijdkrachten op alle be
langrijke slagvelden van het 480
kilometer lange oorlogsfront
nieuwe vorderingen hebben ge
maakt.
