Microcassette
komt er toch
^3
.HEUL£
Opklapbare
zaagtafel
"INDRAPOERA"
DULLAARTGLAS LEIDEN
RIJ-
INSTRUKTEURS
CHAUFFEUR
Oudshoorn B.V.
V
WASSERIJ ANCRO
CHAUFFEUR
AMANUENSIS
VRIJDAG 5 DECEMBER 1980
Tot voor kort werd het etsen voor
namelijk door „professionals"
beoefend. Daar is de laatste tijd
verandering in gekomen. Het is
één van die grafische technieken,
die meer en meer door amateurs
toegepast worden. En niet ten on
rechte, want als u eenmaal de
smaak (en uiteraard ook de tech
niek) te pakken hebt, kunt u de
mooiste „kunstwerkjes" ma
ken.
Etsen is een vorm van diepdruk.
Het principe werkt als volgt: in
een metalen plaat worden groe
ven gekrast, die men met inkt op
vult. Wordt er nu met kracht een
stuk papier tegenaan gedrukt,
dan zal het papier de inkt uit de
groeven opnemen en is de „ets"
een feit.
Meestal wordt een koperen of zin
ken plaat gebruikt. Er zijn ver
schillende manieren om de groe
ven in het materiaal aan te bren
gen: De droge-naald-techniek
(hierbij krast men met een naald
of kraspen in het metaal) en met
behulp van was en chemicaliën.
In het tweede geval smeren we
eerst een laagje was op de me
taalplaat. Daarna krast men met
een etsnaald de gewenste teke
ning in de was, zodat het metaal
plaatselijk „bloot" komt. Als dit
gebeurd is, wordt langs de rand
van de plaat een „dijkje" van was
gelegd. Vervolgens giet men sal
peter- of zoutzuur op de plaat,
waardoor het metaal, op die
plaatsen waar geen was zit, inge
vreten wordt.
Na verloop van tijd zijn deze plek
ken voldoende „uitgediept" en
kan de plaat grondig worden
schoongespoeld. Het geheel
moet nu goed drogen, waarna de
geëtste kant met speciale etsinkt
ingewreven wordt. Dit is een
nauwkeurig werkje; hetzelfde
geldt voor het opnieuw schoon
maken Van de plaat. Dat moet zo
danig gebeuren, dat de inkt al
léén van de oppervlakte wordt
weggehaald; dus niet uit de groe
ven! De etsplaat komt nu met een
vel papier erover onder de et-
spers, waarbij de inkt onder druk
door het papier uit de groeven
„gezogen" wordt. Door de enor
me druk wordt het papier over de
gehele plaatoppervlak blijvend
in elkaar gedrukt. Hieraan is een
ets altijd te herkennen.
Wil men meerdere kleuren verwer
ken, dan is ook het aantal druk
gangen (en platen) groter. Uiter
aard zijn er enorm veel verfijnin
gen „trucjes" en effecten moge
lijk. U kunt er veel meer over le
zen in het boekje „Etstechnie
ken" van Peter Coker, uitgave
Cantecleer, de Bilt. De prijs van
dit duidelijk geschreven en over
zichtelijk boekwerkje is f 15,90.
De verschillende technieken, ge
reedschappen en materialen
worden er uitgebreid in bespro
ken.
U moet echter wel bedenken, dat
het etsen geen techniek is, die u
„zo maar eventjes doet". De
kunst van het etsen leert u alleen
door oefening en geduld. Er is
speciaal gereedschap voor nodig
en het meest kostbare daarvan is
wel de etspers.
Prijzen hiervan variëren
van ongeveer 550,- tot
enKeie duizenden guldens - een
investering dus, die je niet zo één
twee, drie doet. Het is daarom
verstandig eens een kijkje te gaan
nemen bij een creativiteitscen
trum, volksuniversiteit of vrije
academie. In veel gevallen wor
den daar ets-cursussen gegeven
en beschikt men over de vereiste
apparatuur.
■■H
Wie een handcirkelzaagmachine
heeft en die ook wel graag als
„vaste" cirkelzaag zou willen ge
bruiken, kan daarvoor de nieuwe
handige opklapbare zaagtafel
kopen die de Amerikaanse fa
briek Hirsh nu ook op de Neder
landse markt brengt. Hij is com
pact van vorm en neemt in elkaar
geklapt heel weinig ruimte in be
slag.
bovenfreesmachine op worden
gemonteerd. Daartoe is de zaag
tafel uitgerust met een stevig
houten werkblad met voorzie
ningen voor het inklemmen van
de machine(s), uiteraard aan de
onderkant. Importeur voor Ne
derland is R-Impec in Capelle aan
de IJssel, telefoon
010-510911.
(Door Hugo van der Heem)
Er zit kennelijk muziek in kleine
cassetterecorders en cassette-
afspelers. De verschillende fa
brikanten die zich bezighouden
met deze uiterst draagbare ap
paratuur - tegenwoordig vaak
met een koptelefoon uitgerust -
kunnen de vraag niet aan.
De populariteit van die „Sound-
about" of „Walkman" of hoe deze
cassettespelers ook mogen heten,
is te danken aan de "open" kop
telefoon. De behoefte om voort
durend muziek bij je te hebben
heeft er in Amerika vooral toe
geleid dat men met van die grote
cassetterecorder-stereoradio's
ging rondlopen. Maar die zijn
zwaar en veelal (geluids)hinder-
lijk voor andere mensen. Met de
koptelefoon is het stereo-effect
bovendien groter en val je andere
mensen niet lastig.
Wél moest daarvoor een „open"
koptelefoon worden ontwikkeld.
Een die ook de gelegenheid geeft
om de omgeving nog te horen.
Door research op het gebied van
koptelefoons bleek het mogelijk
om niet alleen een kwalitatief
hoogwaardige telefoon te ont
wikkelen, maar ook een die ui
terst licht was: zo'n 75 gram. De
cassettespeler die een dergelijke
koptelefoon nodig heeft is dan
ook vele malen kleiner dan zo'n
draagbare cassetterecorder-ste
reoradio combinatie: hij kan ge
makkelijk tijdens de wandeling
in de jaszak worden meegedra
gen.
Heel duidelijk kunnen deze draag
bare apparaten niet kleiner. De
beperking is het formaat van de
cassette. Weliswaar noemt men
die compactcassette, maar het
kan nog kleiner. Een aantal fa
brikanten is daarom bezig de dic-
teerapparaten, waarin de micro
cassette zit voor muziek geschikt
te maken. De microcassette meet
ongeveer 2,5 bij 5 centimeter. De
bandsnelheid wordt dan ook la
ger, in plaats van 4,75 cm per se-
coride van de cassetterecorder'
wordt het dan 2,4 cm per seconde
van de pocketmemo. De speeltijd
blijft eenden twee maal dertig
minuten.
Microcassette
Muziek van de microcassette valt
op dit moment net te pruimen.
Het jankt net niet zoveel datje het
afzet en het is nog rnono. Dat het
toch al mogelijk is om muziek
weer te geven heeft te maken met
het feit dat men voor de Easy-
memo-recorders ook een heus
servomotortje heeft ingebouwd
dat voor een gelijkmatige band
loop zorgt middels een constant
aangedreven toonas (cap
stan).
De Japanse fabrikanten - Sony
voorop - zijn nu bezig om in het
volgend voorjaar een micro-
recorder voor opname en weer
gave voor muziek te lanceren die
mogelijk minder dan 200 gulden
gaat kosten.
Het merkwaardige van deze ont
wikkeling is dat men de appara
tuur kennelijk steeds kleiner wil
maken, hoewel men tot op dit
moment de problemen van de
gewone compactcassette nog
niet onder de knie heeft. Dat
bleek onlangs toen een rapport
van het laboratorium van de
NOS-radio in de publiciteit
kwam.
CHINEES INDISCH RESTAURANT
Voor de beide Kerstdagen bieden wij een
zeer uitgebreid menu en geven aan iedere
bezoeker een speciale
houten wanddecoratie met kalender!
Vroegttijdig reserveren is gewenst.
Ons restaurant is beide feestdagen en verder elke dag geopend
van's morgens 11 uur tot s avonds 10 uur.
Hoofdstraat 13 - Leiderdorp - Tel. 071-411335
Öp 5 december Sint Nicolaas-avönd
zijn wij normaal geopend.
spiegelglas
vensterglas
isolerend glas
decoratief glas
gehard en geslepen glas
verzilverde spiegels
Korte Mare 2 - Leiden
071-122368/144381
OFFSET DRUKKER/
LAYOUTMAN
voor meer informatie:
Multiplan
uitzend organisatie
Steenstraat 41, Leiden, telefoon 071-132743 of Steen
straat 43, Leiden, telefoon 071-140845.
THEO PETERS' verkeersscholen
BIEDEN AAN
in LEIDEN en omgeving unieke
mogelijkheden tot het opbouwen
van goede posities.
Indien kandidaten NIET over de of
ficiële instrukteurs-bevoegdheden
beschikken en evenmin bereid zijn
zich volledig in te zetten, heeft het
weinig zin op deze advertentie te
reageren.
Is dit echter WEL het geval, dan
staan er goede mogelijkheden tot
een prettige werkkring met maxi
male zelfstandigheid en behoorlijk
inkomen open ,°wanneer vóór
15 december a s. hun reaktie wordt
ontvangen op het hoofdkantoor
van:
THEO PETERS' verkeersscholen
Autolijndienst en transportbedrijf
A. H. VAN SCHIE EN ZONEN BV
vraagt nette e
SPECIALE AANBIEDING
NOG ENKELE
MITSUBISHI GALANT 2000 GLX
MET
GRATIS AUTOMAAT
EN TEGEN OUDE PRIJS GELEVERD
Saab en Mitsubishi dealer
Automobielbedrijf
Rooseveltstraat66
Tel. 071-769352
Levendaal 136-138
Tel. 071-149341
CARAVANRAI
van 6 t/m 14 dec. a.s. In Amsterdam
Wij zijn vertegenwoordigd op de Chatéau-stand
Komt u echter ook even bij ons rustig en vri|bii|vend de nieuwe
sene Chateau caravans en Paradiso vouwwagens bekijken
BERGMAN CARAVANS, Chateau- en Paradiso-dealer, Leidse-
vaarl 189. Noordwijkerhout. Tel. 02523-2649.
Bij Hotel "Piet Gijs" 500 m langs het water richting Noordwijk.
Verkoop
Occasions
Reparatie
Verhuur
Vouwwagens
Voortenten
Accessoires
vraagt
voor klein bestelwerk.
Voorstraat 33, Voorschoten.
Om de zaak zo fundamenteel mo
gelijk te onderzoeken werden de
beste en duurste cassetterecor
ders van dit moment bekeken. Ze
varieerden in prijs van 1000 gul
den tot ver over de 3000 gulden.
Ook onderzocht men het nut en
de invloed van twee typen rui-
sonderdrukkers.
Ontmoedigend
De uitkomsten van het onderzoek
waren niet bemoedigend. On
danks alle reclame bleek de pro
fessionele cassetterecorder niet
te bestaan. Niet zozeer omdat de
cassetterecorderfabrikanten niet
hun best hadden gedaan, maar
omdat juist de compactcassette
de zwakste schakel bleek. Het
loopwerk in het plastic doosje
bleek vele malen belangrijker
dan de duizenden guldens be
steed aan een betere cassette
recorder.
De minste problemen deden zich
nog voor als een redelijke casset
te in hetzelfde deck werd opge
nomen en weergegeven: de huis
kamersituatie dus. Wanneer ech
ter, zoals in de studio's, bandjes
van luisteraars moeten worden
weergegeven, kan er ontzettend
veel mis gaan. Omdat uitwissel
baarheid van bandmateriaal in
studio's een van de eerste eisen is.
pakt het NOS-onderzoek het
compactcassettesysteem hard
aan. Met name ook nog omdat -
zelfs bij gebruik van dure machi
nes - veel vastlopers met casset
tebandjes voorkomen.
Cassetteproblemen
Voor kwaliteitsweergave is een
goede, stabiele bandloop nodig.
Naarmate de bandsnelheid lager
wordt, is die eis dwingender. Bij
de meeste cassettes zijn kleine
oneffenheden in het huis waar de
band in zit er de oorzaak van dat
het geluid altijd wel iets „rauw"
en .jankerig" kan klinken. Daar
komt nog bij dat het voor de goe
de weergave van de hoge tonen
nodig is dat de weergave- en-of
opnamekop precies loodrecht op
de band staat. Wijkt de kop ook
maar iets af, dan zal er al vrij veel
verlies aan hoge tonen optre
den.
staan, ook bij fabrieksnieuwe
toestellen, is het gewoon praktijk
dat een bandje op de ene machine
opgenomen en op een ander deck
afgespeeld, dof klinkt. Vaak is in
zo'n geval de hogetonenweerga-
ve meer dan gehalveerd. Vuil op
de koppen en slijtage ervan ma
ken de situatie in werkelijkheid
alleen nog maar erger.
Het slordig omgaan met bandjes
(niet in het doosje doen, in de au
to in de zon laten liggen) is ook al
funest. De bandloop in het eas-
settehuis verandert en ook dan
verdwijnen de hoge tonen, wordt
de bandloop stroever.
Bandsoort
De bandsoort (chroom, ferro of ij
zer) heeft hier niet zoveel mee te
maken. De bandsoort heeft wel te
maken met de hoeveelheid ach
tergrondruis. Hoe beter en duur
der de band (chroom en metaal)
hoe minder ruis als tenminste een
aangepaste recorder wordt ge
bruikt. Met name metaalband
heeft het voordeel van een veel
stillere achtergrond. Ook is de
band „gevoeliger" voor hoge to
nen, wat een voordeel is. Maar
omdat de bandloop. het kop-
bandcontact en dergelijke zoveel
belangrijker is, gaat het voordeel
van de grotere kwaliteit - zeker
na enige tijd - ten opzichte van
een middenklasseband verlo-
Bovendien hebben de eerste me
taalbanden nogal wat last van
dropouts (hele korte onderbre
kingen van het geluid als gevolg
van onregelmatigheden in de
band) en zijn ze nog erg duur. Een
voordeel van de band is dat geen
gebruik meer gemaakt hoeft te
worden van een zogenaamd rui-
sonderdrukkingssysteem.
De meest bekende systemen zijn
Dolby en High-Com. Beide sys
temen hebben voordelen, maar
overdrijven de fouten als er een
maal iets mis gegaan is bj opna
me of weergave.
men bij de test professionele eisen
aangelegd, maar voor de serieuze
High-Fidelity-entnousiast - die
meer wil dan alleen achter
grondmuziek - zijn ze het over
denken zeker waard.
BONAVENTURACOLLEGE
voorlopig te vervanging wegens ziekte
Schriftelijke sollicitaties te zenden aan de rector, die
ook inlichtingen verstrekt.
Mokeloarc*i s-Gravenhoge bv
11.00 tot
OPEN HUIS
Deze in perfekte staat verkerende halfvnjstaande
semi bungalow is zeer rustig gelegen aan een
plantsoen met een zonnige tuin. Indeling: parterre
entree, garderobe, grote living met open haard en
parketvloer, open keuken met alle apparatuur,
slaapkamer in directe verbinding met living en
uitzicht op de tuin. luxe badkamer met ligbad en
v.w., toilet, inpandige grote garage. Ie etage. 2
slaapkamers, grote overloop, douchekamer, berg
ruimte c.q. c v.-ruimte. C V.-gas.
Gevraagde koopsom voor deze riante woning
slechts f 324.000,-k.k.
Weissenbmchstraat 20,
2596 GJ 's-Gravenhage
Telefoon 070-24.54.50
b.g.g. 070-24.24.92
of 01718-20361
iedereen leest
de krant
altijd en overal.
