Kamer botst met
kabinet over de
Christen-T urken
Confectie niet gesteund
Fel Chinees protest tegen RSY-order
Betoging tegen
kernenergie
in centrale
Maatregelen
geëist tegen
dioxine-gif
in polder
Kernenergie te duur
Geen steun voor opvangcentra
"Radioactief afval in
zee is verantwoord
DONDERDAG 4 DECEMBER 1980
DEN HAAG (ANP) - Behalve onveilig is kernenergie onbetaalbaar
en uit het oogpunt van eigen energieverbruik onrendabel. Als de
in de regeringsnota voorgestelde drie kerncentrales worden ge
bouwd, gaat dat gemiddeld 1,65 miljard gulden per jaar kosten.
Tot deze conclusies komt ir. Jan Willem Storm van Leeuwen van de
economische faculteit van de universiteit van Amsterdam in zijn
boek 'Tussen kernenergie en kolen', dat een dezer dagen zal
verschijnen. Kerncentrales verbruiken een volgens hem niet te
verwaarlozen hoeveelheid fossiele brandstoffen.
Hij heeft berekend, dat het energie-rendement van de splijtstof
gang vrijwel niets is. Dat van een kweekreactor met uranium- en
plutioniumkringloop bedraagt slechts 10,5 procent.
Andere elektriciteitscentrales hebben een veel hoger energieren
dement. Voor gas is dat 33,5 procent, voor olie 30,3 en voor steen
kool 21,1 procent. In het boek, dat een scherpe kritiek bevat op de
nota energiebeleid, deel 3, van de regering, zegt Storm van Leeu
wen dat in de energiebalansen en kostprijsberekeningen van
elektriciteit uit uraan tot nu toe geen rekening is gehouden met
de kosten van het eigen elektriciteitsverbruik van de centrale en
andere kosten, bijv. van afvalverwerking.
Hij komt dan ook tot de slotsom dat de drie centrales van 1000
megawatt elk vanaf nu tot het jaar 2050 gemiddeld 1,65 miljard
gulden per jaar gaan kosten op basis van het huidige prijspeil.
Daarna tot aan het jaar 2070 zal dit bedrag oplopen tot 2,4 miljard
gulden per jaar.
DEN HAAG (GPD) - China heeft
gisteren, voor de derde keer in
zeven dagen, officieel geprotes
teerd tegen het besluit van het
kabinet Van Agt Rijn-Schelde-
Verolme een exportvergunning
te verstrekken voor levering van
twee onderzeeërs en materiaal
voor kerncentrales aan Taiwan.
De Nederlandse ambassadeur in
Peking, J. Kneppelhout, is giste
ren ontboden op het ministerie
van buitenlandse zaken in de
Chinese hoofdstad, waar hij vice-
minister Han Kehua hem een
protestnota overhandigde.
Over de inhoud van de nota, die nu
door hoge ambtenaren op het
ministerie van buitenlandse za
ken in Den Haag wordt bestu
deerd, is niets bekend gemaakt.
Maar Nederlandse kringen in
Peking verhelen niet dat het Chi
nese protest in uiterst krachtige
bewoordingen was gesteld.
Er wordt op gewezen dat de Chine
se leiding een eventuele levering
door RSV ziet als een stap van
officiële toenadering tot Taiwan,
die door meer westerse regerin
gen zou kunnen worden gevolgd.
Vandaar dat politieke waarne
mers wordt verwacht dat Peking
om een voorbeeld te stellen
krachtige maatregelen zal ne
men. Na het terugroepen van een
verkeersdelegatie uit Nederland
is nu al een bezoek van een dele
gatie van de farmaceutische in
dustrie aan Nederland afge
last.
Op het ministerie van buitenlandse
zaken in Den Haag zit men dui
delijk met de kwestie in zijn
maag. Tijdens het bezoek van
Van Agt en Van der Klaauw aan
China, begin deze maand, lieten
ambtenaren er geen twijfel aan
bestaan dat aan aanhalen van de
politieke en economische ban
den met de Volksrepubliek de
voorkeur werd gegeven boven
semi-officiële relaties met Tai
wan. En om te illustreren hoe
hoog de Chinezen een „foute"
behandeling van deze politiek
gevoelige kwestie opnemen,
werd verteld over een Neder
lands bedrijf dat banden wilde
aanknopen met de Volksre
publiek. maar bij de ontvangst
van een Chinese delegatie het
volkslied van Taiwan liet horen.
Een blunder, die het totstand
komen van orders niet heeft
bevorderd.
Vooral bij de linkse oppositie in de
Tweede Kamer is men niet te
spreken over het weinig subtiele
gegeven dat Van Agt en Van der
Klaauw nauwelijks terug uit
China een exportvergunni ng
voor Taiwan verstrekken en.
blijkens mededelingen van de
premier, over deze kwestie niets
hebben gezegd tegen hun gasthe
ren. Van Agt zei vrijdag op zijn
wekelijkse persconferent ie dat
„zulks toch geen instemming van
de Chinese autoriteiten zou heb
ben ontmoet"
DEBAT
De Tweede Kamer zal nog deze
maand over de RSV-exportver-
gunning debatteren, nadat de re
gering. zoals door Van Agt aan
gekondigd, eerst nadere informa
tie heeft verstrekt. Naar het zich
laat aanzien zal een meerderheid
van de Kamer de regeringsbeslis-
sin g steunen. Binnen het CDA
zijn enkele dwarsliggers, maar
hun aantal is op dit moment niet
groot genoeg om de oppositie een
meerderheid te bezorgen.
Politieke waarnemers in Den Haag
wijzen er wel op. dat het thema
„mensenrechten", een hoeksteen
van het Nederlandse buitenland
se beleid, in de hele discussie nog
geen enkele rol heeft gespeeld.
Volgens gegevens van Amnesty
International zijn er op Taiwan
enkele honderden politieke ge
vangenen en worden de mensen
rechten geschonden door arres
tatie en gevangenhouding zonder
vorm van proces van politieke te
genstanders. Tijdens verhoren
zou in enkele gevallen marteling
en mishandeling zijn toegepast,
aldus Amnesty in een rapport
over Taiwan.
Zie ook pagina 17
DEN HAAG (GPD) -
De Tweede Kamer is
gisteren in botsing
gekomen met het ka
binet nadat zowel mi
nister Wiegel (bin
nenlandse zaken) als
zijn collega mevr.
Gardeniers (CRM) de
uitdrukkelijke wens
van de Kamer om
voor de in Twente
verblijvende Chris
ten-Turken opvang
centra te stichten,
naast zich neer had
De weigering van het kabinet om
aan de verlangens van de Kamer
tegemoet te komen, zal tot gevolg
hebben dat de kwestie in een ka
merdebat aan de orde wordt ge
steld. Dat kan althans worden
opgemaakt uit de opmerkingen
die na afloop van het beraad tus
sen de bijzondere kamercommis
sie voor culturele minderheden
en het kabinet werden ge
maakt.
Minister Wiegel, die als coördine
rend bewindsman voor het min
derhedenbeleid optreedt, ver
klaarde zeer nadrukkelijk dat het
kabinet niets ziet in de stichting
van opvangcentra voor Christen-
Turken. Hij zei de opvangcentra
slechts te zien als „een tijdelijke
verplaatsing van de oplossing
van het vraagstuk".
Wiegel verweet de voorstanders
van de stichting van opvangcen
tra dat zij een methode hebben
aangedragen die „de oplossing
van het vraagstuk op langere
termijn er alleen maar moeilijker
op maakt", Hij maande de Kamer
tot voorzichtigheid omdat er
„anders onaanvaardbare situa
ties dreigen te ontstaan, vanwege
de zuigende werking die van op
vangcentra uitgaat".
zijn partijgenote Kappeyne van
de Coppello (WD) om te komen
tot strengere normen met be
trekking tot de toelating van bui
tenlanders. Wiegel wees er in dit
verband op dat het groeiend aan
tal asielzoekenden er in belang
rijke mate toe bijdraagt dat de si
tuatie voor de asielgerechtigden
er niet beter op wordt. Wiegel
deelde de Kamer mee dat de
problemen nog steeds onder
werp van gesprek zijn tussen een
aantal ministeries.
Minister Gardeniers (CRM) typeer
de de door de Kamer verlangde
opvangcentra voor de Christen-
Turken als „dweilen met de
kraan open". Zij verklaarde dat
de ervaringen hebben geleerd dat
het probleem van de opvang van
de Christen-Turken en van ande
re minderheidsgroepen niet kan
worden opgelost met de door de
Kamer aangedragen suggestie
om opvangcentra te stichten.
„Het is echt geen onwil, maar het
gaat niet. Een opvangcentrum is
de slechtste hulp die we de ge
meenten kunnen bieden", aldus
minister Gardeniers.
Zuigend
Volgens de bewindsvrouwe van
CRM is „de zuigende werking die
van asielgerechtigden op asiel
zoekenden uitgaat al zo groot, dat
we nauwelijks nog goed weten
wat we met de situatie aanmoe
ten". Zij voorzag dat de toestand
nog beroerder zal worden als tot
de stichting van opvangcentra
zou worden besloten. Om die re
den weigerde zij de suggestie van
haar partijgenoot Van den Broek
(CDA) over te nemen om gedu
rende een proefperiode ervarin
gen in een opvangcentrum op te
doen.
Van den Broek en PvdA-woord-
voerder Buurmeijer bleven ook
na de mededelingen van de mi
nisters Wiegel en Gardeniers bij
hun opvatting dat de stichting
van opvangcentra noodzakelijk
is om de ergste nood te lenigen
onder de Christen-Turken in de
Twentse steden, waarbij vooral
de nood in Hengelo werd bena
drukt.
Ook D'66 en de linkse slinterpartij-
en zijn die mening toegedaan.
Strenger
WEERRAPPORTEN
Amsterdam
De Bilt
Deelen
Eelde
Eindhoven
Den Helder
Rotterdam
Aberdeen
Athene
Barcelona
Bordeaux
Brussel
Frankfort
Helsinki
Innsbruck
Klagenfurt
Kopenhagen
Lissabon
Locarno
Londen
Luxemburg
Zurich
Casa Blanca
Las Palmas
sneeuwbui 3 -2
18 11 14
onbewolkt 13
zwaar bew. 1
licht bew. 8
geheel bew. 3
geheel bew. 3
licht bew.
regen
onbewolkt
onbewolkt
onbew.
ZWOLLE (GPD) - Leden van de
zogenaamde Basisgroepen tegen
Kernenergie uit Deventer en
Zwolle hebben gisterochtend
voor enige consternatie gezorgd
in het hoofdkantoor van de IJs-
seleentrale in Zwolle. Rond het
middaguur drongen acht mensen
met blauw geverfde gezichten
het niet voor publiek toeganke
lijke kantoorgedeelte van de
elektriciteitsmaatschappij bin
nen. Ze eisten dat de IJsselcen-
trale zich zou terugtrekken uit de
kerncentrale in Dodewaard
(waarin zij, naast andere elektri
citeitsmaatschappijen, een 10-
procentsaandeel heeft) en wilden
een gesprek met de directie.
Binnen twintig minuten zat de
groep met directeur J. Wijmans
van de IJC rond de tafel om te
vernemen dat de maatschappij
niet zomaar terug kan treden uit
de centrale in Dodewaard. Na een
kort beraad trokken de demon
stranten zich terug, zonder ver
dere incidenten. Tijdens het ge
sprek demonstreerden buiten
zo n twintig anti-kernenergiebe
togers met spandoeken en
pamfletten.
Volgens Gerrit Heetveld, een van
de actievoerders, is het door de
actie van gisteren duidelijk ge-
ADVERTENTIE)
licht bew.
licht bew.
half bew.
-1 -12
-5 -7
-2 -11
onbew. 16
DEN HAAG (ANP) - Het Solidariteitscornité voor de Joden in de Sowjet-Unie heeft gisteren voor de Russische
ambassade een grote luchter aangestoken ter gelegenheid van het Joodse lichtenfeest, het Chanoeka-feestDe
komende tijd zullen er bij de ambassade nog meer fakkels worden aangestoken. Rechts op de foto de voorzitter van
het comité, rabbijn Soetendorp.
worden wat de l J sselcentrale wil.
„Deze maatschappij kiest voor
kernenergie en wil niet ingaan op
ons voorstel meer aandacht te be
steden aan alternatieve middelen
om stroom op te wekken".
Nu er volgens de groep van de IJs-
selcentrale „niets te verwachten
valt", zal ook in Overijssel een
begin worden gemaakt met de ac
tie 'Giroblauw', een landelijk ini
tiatief om via manipulaties bij de
gebruikersafrekeningen de ad
ministraties van de elektrici
teitsmaatschappijen in de war te
schoppen.
Ook zal de beweging een voorlich
tingscampagne beginnen om de
mensen duidelijk te maken dat
een deel van de elektriciteit in
ons land in kerncentrales wordt
opgewekt.
Bij de IJsselcentrale is men niet erg
onder de indruk van het gebeu
ren. „Als de beweging niet groter
wordt dan nu, maken we ons niet
zoveel zorgen", aldus voorlichter
A. A. H. van den Boogaard. De
IJsselcentrale verwerkt al dertig
procent van alle betalingen ofwel
60.000 adressen, met de hand. „Er
moet heel wat bijkomen willen
we door deze actie in de proble
men komen", aldus Van den
Boogaard.
Proefproces
over drempels
in straat
TILBURG (GPD) - Mag een
gemeente op eigen gezag een
verkeersdrempel aanbren
gen in een straat, die niet tot
een woonerf behoort? Deze
vraag stond gistermiddag
centraal in een proefproces
voor de Tilburgse kanton
rechter mr. J. C. J. van der
Valk.
Het Openbaar Ministerie had
voor deze gelegenheid de
gemeente Tilburg gedag
vaard. Deze gemeente heeft
tussen de maanden novem
ber van het vorig jaar en mei
van dit jaar een aantal
drempels laten aanleggen
om in woonstraten de vei
ligheid voor spelende kinde
ren en wandelaars te verbe
teren.
Officier van justitie mevr. mr.
M. Beukering-Daalmeijer
vindt dat Tilburg hiermee
een strafbaar feit heeft ge
pleegd. Zij stelde: „Volgens
het Wetboek van Strafrecht
mogen op de openbare weg
geen versperringen worden
aangebracht, die de door
gang van het verkeer hinde
ren, zonder dat daarvoor
toestemming is gevraagd en
gekregen van het bevoegd
gezag".
Dat laatste nu, was het voor
naamste punt waarom het
gistermiddag in Tilburg
draaide. Wie is er in dit geval
bevoegd? Volgens de officier
van justitie is dat niet de
gemeente, maar de regering
in Den Haag. Zij eiste daar
om van de gemeente Tilburg
een boete van f 50 voorwaar
delijk met een proeftijd van
een jaar. Bovendien zou de
gemeente binnen een half
jaar na aanvang van de
proeftijd de betreffende ver
keersdrempels moeten af
breken.
Zowel de gemeente Tilburg als
de officier van justitie is vast
en zeker van plan om hun ju
ridische steekspel tot aan de
Hoge Raad uit te vechten.
DEN HAAG (GPD) - Minister
Ginjaar (volksgezondheid en mi
lieuhygiëne) voelt er niets voor
om te stoppen met het dumpen
van radioactief afval in de oceaan
zolang er geen goed alternauef is.
Hij zei dat gisteren tegen de Vaste
Kamercommissie voor Milieu
hygiëne.
De meeste commissieleden willen
dat er nu al een punt achter het
dumpen wordt gezet. Zij stellen
een bovengrondse opslag voor
totdat er een definitieve oplos
sing is.
Vanwege het besef dat dit ook niet
het gelukkigste alternatief is
zullen de politici zich niet fel ver
zetten tegen het verlenen van een
vergunning om in 1981 weer het
gevaarlijke spul uit ziekenhuizen
en laboratoria in de diepzee te
gooien.
Ginjaar stelt dat het bestuurlijk erg
moeilijk is het radioactieve afval
bovengronds in ons land op te
slaan. De procedure om de ver
gunningen te verlenen zullen
veel tijd in beslag nemen, aldus
de minister.
De bewindsman wijst ook op de
beperkte opslagcapaciteit. De
radioactief besmette grond van
het KEMA-terrein te Arnhem
wordt binnen afzienbare tijd af
gegraven en alleen al gezien die
enorme hoeveelheid zegt Ginjaar
geen andere mogelijkheid te we
ten dan dumpen.
Volgens de minister is het in zee
gooien van radioactief afval vol
strekt verantwoord en interna
tionaal aanvaard. Wanneer het
goedje zonder enig omhulsel in
de oceaan zou gaan, levert het de
eerste veertigduizend jaar geen
gevaar, zo hield hij de
sieleden voor.
DEN HAAG (GPD) - De vaste ka
mercommissie voor milieuhy
giëne wil zo spoedig mogelijk
met minister Ginjaar een gesprek
over het chemisch afval in Broek
in Waterland. Het polderland
schap ten noorden van Amster
dam is vervuild met onder meer
het zeer gevaarlijke dioxine, een
gif dat in het Italiaanse Seveso en
in Vietnam voor enorme rampen
heeft gezorgd.
In een brief aan de minister wordt
gevraagd of het mogelijk is om de
waterhuishouding in Waterland
af te sluiten om verdere versprei
ding van de chemicaliën via de
kanaaltjes en meertjes, te voor
komen.
De commissie wil voorts weten hoe
de bewindsman het gif onscha
delijk denkt te maken en de min
stens vijfduizend min of meer
doorgeroeste vaten met chemi
caliën wil afvoeren. Tot slot
vraagt de commissie wie be
stuurlijk verantwoordelijk is.
De vervuiling is vooral afkomstig
uit Amsterdam. De affaire-Lek-
kerkerk wordt kinderspel ge
noemd vergeleken met de gif
concentraties in Waterland. Deze
zouden alle records slaan.
Hoort wie
klopt daar,,,..
(ADVERTENTIE)
Als we nu allemaal altijd de postcode bij
ons eigen adres schrijven, dan maken we
het mensen die terugschrijven heel
makkelijk!
ÖACT AI^CT
JÜF JUf PÜ MK
even doen.
ptt post
BENNEBROEK (ANP) - Drie
mannen, waarvan één verkleed
als Sint Nicolaas en twee als
Zwarte Piet, hebben gisteravond
geprobeerd een 73-jarige inwo
ner van Bennebroek in diens wo
ning te beroven. Dit is gisteren
door de rijkspolitie bekendge
maakt.
De drie overvallers probeerden via
de voordeur binnen te dringen,
maar de bewoner verzette zich
daar hevig tegen. Bij de vechtpar
tij die toen ontstond, vuurde de
als Sint Nicolaas verklede over
valler een schot af. Volgens de
politie raakte daarbij niemand
gewond. Uiteindelijk gingen de
goedheiligman en zijn twee pie
ten er van door. de rijkspolitie
stelt een onderzoek in.
Dr. Ruppert
minister
van staat
DEN HAAG (ANP) - Dr M. Rup
pert is benoemd tot minister van
staat. Aldus de Rijksvoorlich
tingsdienst gisteren. Dr. Ruppert
trad op 1 oktober af als vice-pre
sident van de Raad van State. Dat
was hij sinds 1973. In 1959 werd
hij reeds benoemd tot lid van de
Raad van State.
Naast Ruppert zijn minister van
staat mr. E.N. van Kleffens
(sinds 1950). dr. W. Drees (1958),
dr. M A M. Klompé(1971), mr. Dr.
J. Donner (1971) en mr J.A.W.
Burger (1975).
Regeringspartijen eens met minister:
DEN HAAG (ANP/GPD) - "De
overheid is geen Sinterklaas die
pepernoten uitdeelt". Met deze
woorden maakte minister Van
Aardenne (economische zaken)
gisteravond in de Tweede Kamer
duidelijk dat hij niet van plan is
steun te verlenen aan de Gro
ningse confectiefabrieken Mul
ler, Levi en Union. Ook de papier
fabriek Hens in Eerbeek (Gld)
kan het wel vergeten.
De socialisten Rienks en Spieker
dienden tijdens een door hen
aangevraagde interpellatie over
de problemen bij beide bedrijfs
takken drie moties in. waarin de
regering wordt gevraagd die
steun alsnog te verlenen en in ie
der geval onderzoek te verrichten
naar de toekomstmogelijkheden
van zowel confectie- als papier
industrie.
De PvdA vindt dat de Nederlandse
industrie zich geen verlies meer
kan permitteren, omdat dat door
het algemene gebrek aan weer
stand een algemene verzwakking
betekent van de hele bedrijfstak.
Van Aardenne zei daarop dat ons
land zich "haast geen" verlies
meer kan verloorloven, maar dat
niet alles behouden kan blyven.
Alleen krachtige, levensvatbare
bedrijven kunnen overleven. Het
CDA beaamde dit later, zodat de
moties vrijwel zeker zullen wor
den verworpen. Ook de VVD ziet
geen heil in steun aan Groningen,
nauwelijks in steun aan Eerbeek.
Van Aardenne ging niet in op de
situatie bij het confectiebedrijf
Van Gils in Oud-Gastel, dat in
West-Brabant 200 man op straat
wil zetten. Geteld bij de werkge
legenheidssituatie in Gronignen
betekent dit volgens Rienks dat
er in totaal 2500 werknemers uit
de confectie-industne dreigen te
verdwijnen
Binnenkort zal de Kamer over Van
Gils debatteren en ook over het
Mclntosh-concern.
Van Aardenne ontraadde alle mo
ties. Steun heeft in het geval van
de confectie geen zin omdat bun
deling van drie zieke bedrijven in
dit geval niet leidt tot één gezond
bedrijf. Hens Papier kan volgens
hem evenmin worden gered, al is
het nog zo'n modern bedrijf. Als
er gegadigden zijn voor overna
me. dan melden die zichzelf wel.
Daar is geen overheidssteun voor
nodig, aldus de bewindsman.
De drie Groningse bedrijven willen
in totaal negentien miljoen gul
den, om een nieuwe start te kun
nen maken in de B V. Groningen
Stijlgroep. Zij zouden op de pro-
duktie in ons land verlies blijven
lijden, maar dit compenseren
door werk uit te besteden in lage
lonenlanden. Van Aardenne
vindt dit het paard achter de wa
gen spannen In totaal staan hier
450 arbeidsplaatsen op het spel,
waarvan er door de bundeling ai
250 verloren zouden gaan.
