Lijk machinist
intercity in
cabine gevonden
Wethouder Yan
Dam overstag
Slecht weer bemoeilijkt opruimen
Gekraakt pand aan
Franchimontlaan leeg
Leidse stadsrubriek
NAVO N.V.
DONDERDAG 4 DECEMBER 1980
Oorzaak van
treinramp
nog duister
LEIDEN/WARMOND - De oorzaak
van de treinbotsing is nog onbe
kend. Volgens een woordvoer
der van de spoorwegen wordt
naar de precieze toedracht van
het ongeluk een onderzoek inge
steld, waarvan de uitkomst nog
wel enkele weken op zich kan la
ten wachten. Wel is bekend dat
er op het in aanbouw zijnde deel
van de Schiphollijn, waar de
grindtrein en de werktrein met
elkaar in botsing kwamen, nog
geen normaal beveiligingssys
teem is. Daardoor kunnen ma
chinisten nog niet door seinen
en dergelijke worden gewaar
schuwd dat er nog een andere
trein op hun spoor rijdt. Volgens
een NS-woordvoerder werd de
'dienstregeling' op de nieuwe
lijn bepaald door middel van
onderlinge afspraken tussen de
machinisten van de werk- en
maleriaaltreinen die bij de aan
leg van de Schiphollijn betrok
ken zijn. Het staat volgens de
spoorwegen echter nog lang niet
vast, dat de oorzaak van het on
geluk in een fout in deze regeling
gezocht moet worden.
LEIDEN
LEIDEN/WARMOND - Tot vroeg in de ochtend is een le
gertje NS-mensen druk bezig geweest met het opruimen
van de wrakstukken en het bergen van de vernielde trein
stellen op het baanvak Rotterdam-Den Helder ter hoogte
van de Leidse Merenwijk.
Pas vannacht, toen men er eindelijk in slaagde het treinstel
uit de sloot te takelen, werd het stoffelijk overschot van de
49-jarige A.P. Goossens uit Rotterdam in de cabine van de
intercity gevonden. Hij kwam evenals zijn 45-jarige colle
ga J. Folies uit Den Haag om het leven bij de botsing.
E. Ouwersloot
bekomen van de
schrik weer
thuis. "Je weet
eigenlijk niet
wat er met je
gebeurt op
zo'n moment"
LEIDEN - Zonder kleerscheuren,
maar wel met een behoorlijke
schrik, is de heer E. Ouwersloot
gisterochtend tevoorschijn ge
komen uit de intercity Leiden/
Haarlem; de trein die was be
trokken bij de driedubbele bot
sing op de grens van Leiden en
Warmond.
De route Leiden/Haarlem is een
vertrouwd ritje voor Ouwersloot.
Al zeven jaar reist hij dagelijks
per trein naar de Rotogravure in
Haarlem. Wat hem gisteren ech
ter overkwam zal hij niet licht
vergeten. "Opeens voelde ik een
harde bons en toen ging het van
holderdebolder. Je weet eigenlijk
met wat er met je gebeurt op zo'n
moment. Toen we tot stilstand
waren gekomen, merkten we dat
we met wagon en al in de sloot
lagen".
Ouwersloot schat dat er in de voor
ste wagon, die in de sloot terecht
kwam, zo'n vijftig mensen zaten.
Volgens hem hebben ze met zijn
allen geluk gehad dat de trein zijn
volle snelheid nog niet had. In
verband met de werkzaamheden
aan de Schiphollijn, hield de in
tercity zich wat in. Achteraf, weer
veilig in zijn eigen huiskamer,
kan hij er rustig over praten.
"Natuurlijk was iedereen wel even
in paniek, maar toen ik zag dat de
schade in onze wagon wel mee
viel, gingen mijn hersens direct
weer werken. Ik heb toen een
ruitje ingeslagen, waardoor we
naar buiten konden komen. En
dan ga je elkaar maar helpen, hè
De achterste wagon was hele
maal gekanteld, dus die mensen
konden er zonder hulp niet uit
komen. Met een stel andere jon
gens zijn we de deuren open gaan
trekken, en hebben die mensen
er zo goed en zo kwaad als het
ging uit geholpen. Een ander
rende direct naar zo'n spoorweg
telefoon"
Van doden of gewonden heeft Ou
wersloot weinig gemerkt. Wel
weet hij dat een man uit zijn wa
gon een hoofdwond had. Voor de
rest had hij het te druk met het
helpen van andere passagiers.
Bovendien: "De hulpverlening
kwam snel op gang. De NS zetten
bussen in om de passagiers naar
het Leidse station terug te bren
gen. Daar ben ik maar weer op
mijn fietsje gestapt en naar huis
gegaan. Van werken komt na zo'n
ervaring niets meer".
Politie-agenten met honden hiel
den in de weilanden rondom de
plaats van het ongeluk de tien
tallen nieuwsgierigen op een af
stand. Van de vier sporen, waar
van de twee binnenste worden
gebruikt voor de aanleg van de
Schiphollijn, was er gistermid
dag een vrijgemaakt van wrak
stukken. Tegen drie uur kwam
het treinverkeer tussen Leiden
en Haarlem op dit ene spoor weer
langzaam op gang. Vandaag rond
het middaguur, toen ook de rails
was gerepareerd, was er weer
sprake van "normaal" treinver
keer tussen Leiden en Haarlem.
Balans
Pas in de nachtelijke uren kon de
definitieve balans van de gecom
pliceerde botsing worden opge
maakt. Twee doden en drie ge
wonden, van wie er nog een, een
hoofdconducteur van NS. met
rugklachten in het ziekenhuis
ligt. De twee andere licht gewon
de passagiers konden gisteren in
de loop van de dag het ziekenhuis
verlaten.
In alle vroegte botste een grindtrein
gisterochtend op een stilstaande
werktrein, waarin machinist
Folies zat. Deze trein was ter
plaatse gestationeerd in verband
met de aanleg van de schiphol
lijn. De trein deed onder meer
dienst als materiaalwagen en
schaftruimte voor het NS-perso-
neel.
De locomotief kwam gedeeltelijk
op de meest links gelegen spoor
baan terecht waardoor de interci
ty Rotterdam-Amsterdam-Den
Helder ontspoorde. Deze was om
zeven over half zeven van het
Leidse station vertrokken. De in
tercity schaarde en het voorste
treinstel boorde zich in een naast
de spoorlijn gelegen sloot.
Bemoeilijkt
Met de bergingswerkzaamheden,
die door hevige regen-, hagel- en
sneeuwbuien, de duisternis en
ontwrichte spoorstaven werden
bemoeilijkt, waren gisteren en
vannacht in totaal zo'n vijftig
mensen bezig. Via Lisse werd 's
middags over de spoorlijn een ta-
itelwagen van i
drijf uit Zoeterwoude aange
voerd. Uit Utrecht werden mate
riaalwagens en een spoorkraan
met een hefvermogen van 63 ton
aangevoerd. Deze spoorkraan
kon pas vannacht tot vlakbij de
geknakte trein komen om ver
volgens zijn takelwerkzaamhe
den te verrichten. De over een af
stand van zeker honderd meter
totaal ontwrichte rails moest na
melijk eerst worden vervangen
door nieuwe spoorstaven.
Het herstellen van de rails bete
kende een enorme vertraging in
de bergingswerkzaamheden.
Aanvankelijk verwachtte men al
om vier uur gistermiddag te kun
nen beginnen met het takelen
maar de vervanging van de rails
liep uit tot het einde van de och
tend. Volgens NS-mensen had
men zich duidelijk in dit karwei
vergist. Dat kwam omdat de rails
op de plaats van het ongevai in
een flauwe bocht loopt
De spoorwegrecherche is nogal al
tijd aan het onderzoeken wat de
oorzaak van het ongeluk was
Hoe het kon gebeuren dat de
grindtrein en de werktrein op
hetzelfde spoor belandden. Van
ochtend kon men daar nog geen
opheldering over geven.
LEIDEN - De krakers van het pand Franchimontlaan 18 hebben dat verla
ten. Makelaar Beukering heeft dat aan de politie laten weten. Volgens de
makelaar zouden de krakers het huis vrijwillig hebben verlaten en in
goede staat hebben achtergelaten.
In een brief zouden de krakers hun motieven voor het vertrek hebben
uiteengezet. De inhoud van de brief is de politie onbekend. Makelaar
Beukering was vanmorgen telefonisch niet bereikbaar. Op maandag 24
november waren de krakers - onder wie een 72-jarige vrouw - door een
'knokploeg' uit het huis gezet. De politie heeft dat toen ongedaan ge
maakt en de zaak zou verder via de rechter geregeld moeten worden.
Behandeling van huidige
nota misschien uitgesteld
LEIDEN - Mochten de besturen van het bijzonder onder
wijs volgende week beslissen dat zij wél aan een geza
menlijke instandhoudingsnota willen meewerken, dan is
wethouder Van Dam alsnog bereid dit verzoek te honore
ren. De behandeling van het huidige stuk van het college
van b en w in de raad zal in dat geval een maand worden
opgeschort.
Deze toezegging gaf Van Dam gisteravond aan de commissieleden van
Onderwijs en Samenlevingsopbouw. Hoewel de leden liever die geza
menlijke nota willen zien, waren ze volgens de in gang gezette procedure
toch verplicht het voorstel van Burgemeester en wethouders aan de raad
gisteravond in stemming te brengen. Dit voorstel houdt, op enkele uit
zonderingen na, in dat de gemeente geen instandhouding zal verzoeken
van openbare kleuterscholen en negatief zal adviseren op verzoeken om
instandhouding van bijzondere kleuterscholen als deze scholen over
driejaar gerekend minder dan 40 kleuters hebben geteld. Voor de lagere
school geldt hetzelfde principe bij 105 leerlingen.
Behalve de negatieve stembeslissing van mevrouw Van Dee (CDA) en de
twee onthoudingen van de heren Van Oosten (PPR) en Brands (CPN),
konden de zes overige raadsleden zich hiermee verenigen.
Dit betekende echter niet dat er niets meer op of aan te merken was op de
bijgestelde discussienota. Integendeel. Uitvoerig kwam de herziene
versie over het instandhoudingsbeleid van het kleuter- en lager onder
wijs in Leiden weer aan de orde. Alle commissieleden waren het er over
eens dat in deze nota op een iets minder brute manier was verwoord dat
tenminste twaalf scholen van rooms-katholieke en protestants-christe
lijke richting het komende jaar met opheffing worden bedreigd. Met
name commissielid Van Dee trok fel van leer. Op geen enkele manier
kon zij zich achter de nota scharen. Er deugde niets van. Van Dam had
zijn werk zeer slecht gedaan. Er was geen rekening gehouden met de
onderwijskundige en economische situaties in verschillende wijken.
Kwaliteit
Alle leden struikelden over de zinssnede in de nota dat de omvang van de
school iets te maken zou hebben met de kwaliteit van het onderwijs. Zij
vroegen aan Van Dam wat nu precies met kwaliteit wordt bedoeld.
"Zowel een kleine als een grote school kan toch goed of slecht onderwijs
geven", zeiden ze. Van Oosten maakte het nog ingewikkelder door te
stellen dat voor hem onderwijs kwaliteit had als de ouders actief werden
betrokken bij het beleidsplan van de school. Zo'n school, ook al zitten ze
onder de norm, moet blijven voortbestaan, aldus Van Oosten. Van Don
gen (PvdA) vroeg zich af hoe dat dan ging als de school veel werkende
moeders en vaders telden, die geen tijd hadden om zich in te zetten. Een
eindeloze discussie dus. Nadat de voorzitter dit gehakketak even had
aangezien constateerde hij nuchter dat hij ook nog geen beter instru
ment had gevonden dan getalscriteria om de kwaliteit te beoordelen.
"Als veel ouders hun kinderen naar dezelfde school doen zegt dat mis
schien iets over de kwaliteit. De omvang bepaalt in elk geval of de school
kan blijven voortbestaan".
Volgende week gaat de wethouder met de besturen van de bijzondere
scholen om de tafel zitten. Misschiendat de gisteravond gespuide
op- en aanmerkingen nog verwerkt kunnen worden in het gezamenlijk
werkstuk?
door René van der Velden Jaap Visser
VERZEKERINGS
MAATSCHAPPIJ
Voor Uw begrafenis of
crematieverzekering
Vraagt U eens om
inlichtingen
Hogewoerd 126
Uitvaart
"Voorzorg voorkomt zorg". Dit
is een slagzin van de NAVO
van Luns maar ook van de
NAVO nv aan de Hogewoerd.
De verzekeringsmaatschapij
NAVO nv is gespecialiseerd
in uitvaartverzekeringen.
Bij deze verzekeringsmaat
schappij is men niet geschokt
dat het weekblad "Vrij Ne
derland" een reclamefolder
van de NAVO nv uitknipte
voor de lachrubriek "Geknipt
voor u". "Die folder is al zeker
drie jaar oud. Waarom Vrij
Nederland dat knipsel nu in
eens gebruikt is mij een raad
sel", zegt een medewerker.
Schielijk voegt hij eraan toe
dat de NAVO nv niets van
doen heeft met de Noord At
lantische Verdrags Organisa
tie.
De verzekeringsmaatschappij
NAVO heeft haar hoofdkan
toor in Leiden en heeft vier
honderd tussenpersonen in
het land verspreid. NAVO nv
staat voor Nederlandse Ar
beiders Verzekeringen On
derneming. Deze maatschap
pij bestaat 25 jaar; zes jaar
jonger dan de NAVO van
Luns, maar even oud dus als
het Warschaupact.
Logisch
Dc straatnamencommissie
heeft niets op met de naam
"Duistersteeg" voor de nieu
we wandelroute langs de
Burchtheuvel van de Nieuwe
naar de Oude Rijn. Die nieu
we route moet samen met een
nieuwe brug over de Oude
Rijn een alternatief gaan
vormen voor de drukke route
via de Donkersteeg.
Wie kan er zodoende een logi
scher naam bedenken dan
Duistersteeg voor het smalle
steegje langs de Burchtheu
vel dat 'savonds meteen hoog
hekwerk tegen duistere indi
viduen wordt afgesloten? De
straatnamencommissie.
Deze commissie geeft de voor
keur aan de naam "Burch
theuvelpad"; zo heette de
Duistersteeg vroeger. Inmid
dels is als naam voor de steeg
ook al het "Van der Sterre-
pad" gevallen. De vorig jaar
overleden Van der Sterre was
de architect van de restaura
tie van het Burchtzalencom
plex.
Ook voor ons idee om de nieu
we brug van de Duistersteeg
naar de Dullebakkersteeg de
"Guusje-brug" te noemen
voelt de straatnamencom
missie vooralsnog niets. Om
dat de nieuwe "proef'-brug
over de Nieuwe Rijn, de Sint
Sebastiaansbrug, in de wan
deling "Basje" wordt ge
noemd en omdat Stadswach-
ter George Gussenhoven
misschien wel de grootste te
genstander van de toekom
stige "proef'-brug over de
Oude Rijn is, leek ons de
naam "Guusje" zo charmant.
De straatnamencommissie
kiest voorlopig voor een nog
al dwaze naam: de "Dulle-
brug".
Zus en zo
Gewetensbezwaarden bij de
politie? In elk geval niet in
Leiden, denkt politiecom
missaris H. van Voorden. Bij
na trots meldt Van Voorden
dat hij in de dertig jaar dat hij
nu in het politievak zit nog
nooit met het fenomeen ge
wetensbezwaarden is gecon
fronteerd.
Noch in Rotterdam, waar hij
zijn loopbaan begon, noch in
Velp, noch in Alphen, noch in
Leiden. "Gewetensbezwaar
den? Ik heb ze niet. Echt, ik
kan u er niet aan helpen".
Het al of niet weigeren van be
paalde politietaken is steeds
vaker onderwerp van ge
sprek. Maar toch heeft com
missaris Van Voorden het
idee dat de discussie over ge
wetensbezwaarden beslist
niet in brede kring wordt ge
voerd. Zeker niet bij de poli-
Commissaris Van Voorden (op de rug gezien): "Gewetensbezwaarden? Ik heb ze
niet aan helpen".
et. Echt, ik kan u er
Hamvraag in de dn
kan een politie-ambtenaar
een bepaalde opdracht wei
geren? Volgens het Tweede-
Kamerlid Elida Wessel-Tuin-
stra (D'66) wel. Volgens
Van Voorden
niet.
Hij heeft het over een span
ningsveld tussen aan de ene
kant artikel 28 van de politie
wet (dat zegt dat de politie in
ondergeschiktheid aan het
bevoegd gezag haar taak moet
verrichten) en aan de andere
kant de vrije meningsuiting.
Zeer gerespecteerd in dit
land. maar volgens de com
missaris in dit geval toch on
dergeschikt aan artikel 28.
"Ja. artikel 28 weegt voor mij
toch zwaarder".
Door artikel 28 blijft er volgens
Van Voorden geen enkele
ruimte over voor gewetens
bezwaarden. "Als je van dat
artikel uitgaat, en dat moetje
want het is de wet, dan kun je
in je organisatie geen gewe
tensbezwaarden hebben. Je
kan toch niet werken met een
ploeg waarvan je bij actie
"zus" Jantje en Pietje niet kan
gebruiken terwijl je bij actie
"zo" niet kan beschikken
over Klaasje en Henkje? Dat
klinkt misschien hard, maar
toch is 't zo".
Van Voorden voegt er haastig
aan toe dat hij wél vindt dat de
zaak bespreekbaar moet blij
ven. "We leven natuurlijk niet
meer in de tijd van "Befchl ist
Bel'ehl". Bezwaren, als die
komen, moeten bespreekbaar
zijn. Ik zal mijn uiterste best
doen om het bezwaar bij de
desbetreffende vent weg te
nemen. Lukt dat niet, dan is
het jammer. Dan zal de man in
kwestie z'n pet aan de kap
stok moeten hangen", aldus
het Leidse politie-opper-
hoofd dat er gemakshalve
maar even vanuit gaat dat
vrouwelijke agenten nooit
een opdracht zullen weige
ren De vrouwelijke politie
agent moet zich immers nog
altijd bewijzen....
Het is duidelijk. Op dit moment
hoeft geen enkele Leidse poli-
tie-agent. of agente, het in zijn
of haar hoofd te halen om
"Nee" te zeggen wanneer hij
of zij opdracht krijgt om bij
voorbeeld een kraakpand te
ontruimen of opstandige be
togers tegen kern-energie
met de gummi-knuppel te
bewerken.
Maar.... anders wordt het wan
neer de wet verandert. Van
Voorden: "Wordt in artikel 28
bijvoorbeeld de bepaling op
genomen dat van een ieder de
bezwaren moeten worden er
kend, dan zou ik geen moeite
hebben met gewetensbe
zwaarden" Van Voorden is
een wetvolger geen trendvol
ger.
Voorlopig is de motie van Wes-
sel-Tuinstra, wettelijke er
kenning voor gewetensbe
zwaarden bij de Dolitie, ge
strand in de Tweede Kamer.
De takelwagen licht het achterste deel van de intercity Rotterdam-Den Helder op. NS-
kijken toe