Streven naar een geweldloze oplossing
SUMME SINTERKLAZEN VIEREN
MET MINDER GELD TOCH FEEST.
lUDNHOORN
duo
Colombiaanse strijder
voor mensenrechten:
i? kooijman
"dnva adviesburo
-DOE MEER MET MINDER GELD..
NÜE75
NU
NÜALLES50CT
GOEDKOPER
Colombia is één van de vele
Latijnsamerikaanse staten
waar volgens mensenrech
tenorganisaties als Amnesty
International de mensen
rechten aan de lopende band
worden geschonden. Volgens
de machthebbers is Colom
bia een democratie: de Co-
lombianen hebben de keus
tussen twee toegestane par
tijen, de conservatieven en
de liberalen. Niet dat het
veel uitmaakt want de uit
slag is al vóór de verkiezin
gen bekend. De twee partijen
hebben namelijk achter in de
jaren vijftig besloten dat ze
om beurten mogen regeren.
De Colombiaanse bevolking
heeft dat allang in de gaten.
De opkomst bij verkiezingen
is bedroevend laag. Bij de
laatste presidentsverkiezin
gen in 1978 kwam maar 33,1%
van de Colombianen naar de
stembus. De huidige presi
dent, Turbay Alaya, steunt
op 18,5% van de bevolking.
Toch ligt de werkelijke macht
bij hem. De president vult al
le belangrijke functies zoals
ministersposten in, zonder
daarvoor verantwoording af
te leggen.
Het hooggerechtshof wordt
ook door de president sa
mengesteld. Hij benoemt,
wederom zonder verant
woording af te leggen, de
vier belangrijkste rechters
van Colombia (twee conser
vatieven en twee liberalen).
Deze vier rechters kunnen
elke lagere rechter die zich
niet houdt aan de staatsideo
logie zonder opgaaf van re
denen afzetten. Van een eer
lijke en onafhankelijke
rechtspraak kan dus niet
worden gesproken.
De indianen zijn het slachtof
fer van dit systeem. Zij heb
ben geen enkel recht, india-
ncnland wordt in bezit ge
nomen, protesterende india
nen worden in de gevangenis
gezet of vermoord.
De organisatie Funcol pro
beert de indianen op legale
en geweldloze wijze te hel
pen. Adolfo Triana is één van
de oprichters van Funcol en
is nu in Nederland om de
zaak van de CRIC-indianen
voor het Russell-tribunaal
toe te lichten.
LEIDEN - Adolfo Triana is al
lang betrokken bij de zaak
van de Colombiaanse india
nen. Hij begon zijn loopbaan
in overheidsdienst (het gros
van de Colombianan is amb
tenaar). In 1968 werd Triana
betrokken bij het landbouw
programma Incora. Hij hield
zich als advocaat bezig met
geschillen over eigendoms
rechten. De overheidsdienst
legde hem echter een groot
aantal beperkingen op. Daar
om besloot hij nadat hij zeven
jaar ambtenaar was geweest
het op een andere manier te
proberen. Samen met een
aantal medestrijders richtte
hij Funcol op. Deze onafhan
kelijke organisatie ging de
belangen van de indianen be
hartigen. "De indianen had
den en hebben het geld niet
om processen te voeren. Zij
missen ook de kennis. Om de
indianen toch daadwerkelijk
te kunnen helpen, hebben we
toen Funcol opgericht", zegt
hij nu vijf jaar later.
Funcol wordt ondersteund
door een grote groep mensen
die zonder betaling voor de
organisatie werken. Veel last
van onderdrukking door de
staat hebben ze nog niet ge
had. Triana: "Al is er natuur
lijk wel altijd de indirecte on
derdrukking. Het is ontzet
tend moeilijk om los te ko
men van de staatsorde en je
onafhankelijk op te stellen. Je
hoeft er niet op te hopen datje
samen kan werken met offi
ciële instanties. Als je daar
aanklopt, slaan gelijk alle
deuren dicht".
Andere Colombianen die op
komen voor de mensenrech
ten hebben die onderdruk
king wel aan den lijve onder
vonden. Zij zijn vermoord of
met de dood bedreigd. VAn
de regionale indianenorgani-
satie (CRIC) zijn in de laatste
negen jaar 48 leden vermoord,
zo'n 30 zitten nog steeds in de
gevangenis, zo blijkt uit een
rapport van Amnesty Inter
national. Advocaten die hen
helpen lopen ook gevaar
"Collega's van mij zijn omge
bracht. Ik wil daar liever niet
aan denken. En als ik erover
praat zeg ik meestal maan het
zal een ander wel overkomen
maar mij hopelijk niet"
Guerrilla
Toch blijft Funcol streven naar
een geweldloze oplossing al
hoewel dat bijna onmogelijk
is. De rechterlijke macht - het
enige hulpmiddel - wordt ge
heel beheerst door de staat
"Er is geen onafhankelijke
rechtspraak. De meeste rech
ters zijn benoemd om familie-
of politieke redenen. En zij
vertegenwoordigen hun ei
gen kapitalistische orde"
De meeste indiaanse gavange-
nen worden niet eens voor
een burgerrechtbank geleid.
De bijna constante staat van
beleg maakt het mogelijk dat
zij door militaire rechtbanken
kunnen worden berecht. Elk
misdrijf dat de veiligheid of
het bestaan van de staat be
dreigt komt altijd voor een
militaire rechtbank. Alhoe
wel het verzet van de india
nen tot nu toe nog steeds ge
weldloos is geweest, worden
zij meestal beschuldigd van
guerrilla-activiteiten, dus
misdrijven tegen de staat.
In principe maakt de grondwet
van Colombia geen onder
scheid tussen de indianen en
andere Colombiaanse staats
burgers. Er is evenwel voor
indianen een aantal speciale
regelingen vastgelegd in wet
ten. De bedoeling hiervan is
het opgaan van de indianen in
de Colombiaanse samenle
ving zoveel mogelijk tegen te
gaan.
'Het maakt weinig uit of die
wetten er zijn of niet", zo ver
telt Adolfo Triana. "Er is bij
voorbeeld niet lang geleden
een nieuwe wet aangenomen
waarin staat dat iemand niet
langer dan een jaar in voorar
rest kan worden gehouden
Mij is nog geen enkel geval
bekend waar die wet ook echt
werd uitgevoerd. De voorzit
ter van de CRIC, Marco Avi-
rama, zit nu al ruim anderhalf
jaar gevangen zonder enige
vorm van proces"
Dat de Colombiaanse regering
het niet zo nauw neemt met
de mensenrechten blijkt wèl
uit een in de gevangenis ge
schreven brief van CRIC-
voorzitter Marco Avirama. De
indiaanse leider beschrijft in
de brief de martelingen die hij
gelijk na zijn arrestatie moest
ondergaan. "De agenten
stompten me in mijn maag, in
mijn gezicht en op het hoofd
Ze schopten me. Daarna
brachten ze me naar een zaal
en begonnen stroomschok-
ken te geven. Ze gingen on
dertussen door met slaan en
zeiden: opvoeren tot 500 volt
De volgende dag brachten ze
me naar een ondergronds
meertje en lieten mij grote
hoeveelheden water drinken.
Wanneer ik niet met hen sa
menwerkte zouden ze door
gaan met martelen. Omdat ik
van niets wist begonnen de
folteringen opnieuw...."
Uit een ander geval blijkt hoe de
overheid de grootgrondbezit
ters steunt zelfs al hebben zij
daar geen enkel recht op. In
1971 ontdekte een Embara-
indiaan een goudader. Hij
claimde die zols de wet voor
schrijft bij de overheid.
Grootgrondbezitter Escobar,
die al een goudmijn in de
buurt had, heeft daarna op
allerlei manieren geprobeerd
de mijn in handen te krijgen
De rechtbank gaf hem na ja
renlange strijd gelijk (de in
dianen hadden geen geld en
kennis om het op te nemen
tegen Escobar).
De indianen hielden (en hou
den) ondanks de uitspraak
van de rechter de mijn bezet
Escobar riep de hulp in van de
politie. Halverwege 1980
kwam een politiemacht van
150 man, die het dorp van de
Embaja-indianen omsingel
de. Het plaatselijke hoofd en
twee andere leiders werden
door politiekogels vermoord.
Zeven andere indianen onder
wie vijf jonge kinderen wer
den de rivier ingejaagd en
verdronken...
Op het ogenblik bespreekt net
Colombiaanse Congres (ver
gelijkbaar met de Tweede
Kamer) een nieuwe wet, het
inheems statuut. Als dat er
door komt dan heeft de in
diaan geen enkel recht meer.
Triana: "de Colombiaanse re
gering mag volgens de nieu
we wet uitmaken of de in
diaan een rechtspersoon is of
niet. Anders gezgd: alle
grondrechten kunnen de in
diaan zo worden ontnomen.
Voor elke zakelijke transactie
zouden de indianen toe
stemming moeten vragen. Bij
elk project voor of door de in
dianen moet eerst aan de re
gering toestemming worden
gevraagd. Zij mogen geen ei
gen advocaten kiezen als zij
terecht moeten staan. Dan
zijn de indianen zelfs het
recht kwijt om hun rechten.te
verdedigen"
De toekomst van Colombia is
onzeker. Al zo'n 500 jaar strij
den de indianen voor hun
rechten en in feite hebben ze
nog steeds niets bereikt. De
miidige machthebbers, het
kapitaal gesteund door de ka
tholieke kerk, staan geen en-
Kele verandering toe. Daar
naast is er nog een verontrus
tende ontwikkeling. Het leger
Krijgt door de onstabiele si
tuatie in het land steeds meer
macht.
De kans dat er net als in andere
Latijns-amerikaanse landen
een gewelddadige oplossing
Komt wordt groter. Adolfo
Triana wil daar geen com
mentaar op geven. Logisch
eigenlijk want als hij daar met
'ja' op antwordt kan hij beter
niet terugkeren naarzijn land.
HENNY VAN EGMOND
Advocaat Adolfo Triana: "Collega's van mij zijn omgebracht. Ik
wil daar liever niet aan denken. En als ik erover praat zeg ik
meestal maar: Het zal een ander wel overkomen maar mij hopelijk
niet"
Meer dan twintig procent van de Nederlandse gaskachels
is ouder dan tien jaar en daarom mogelük onveilig. Want
B net als bij mensen komt dé ouderdom bjj kachels met
gebreken.
Het binnenwerk kan gaan scheuren zonder dat dit aan de
buitenkant is te zien. Gevolger kan net als bij een kolen-
kachel verbrandingsgas vrijkomen. Vrijwel reukloos, maar
levensgevaarlijk.
VERZEKERINGEN EN FINANCIËLE ZAKEN
Wilt u een goed geldadvles? Vraag ons de op maat gesneden financiële
regeling welke precies bij u past. Ook voor 1e en 2e hypotheken. On
derstaand enkele voorbeelden met onbeperkt boetevrij allossen en opne
men. Voor elk doel te gebruiken, zoals aankoop auto, boot, caravan,
woonhuis of woningverbetering, etc.
Doorlopend
Krediet*
krediet
maandtermijn
hypotheek
maandtermijn
incl. rente
excl. rente
f. 5.000,-
1. 100,-
t. 15.000.-
f. 84.-
f. 10.000,-
f. 200,-
f. 20.000,-
f. 112,-
f. 15.000,-
f. 300,-
f. 25.000,-
139,-
f. 20.000,-
f. 400.-
f. 40.000,-
f. 223,-
f. 25.000,-
1. 500,-
f. 50.000,-
f. 278.-
Bij krediethypotheek dient men een eigen woning te hebben.
Onze adviseurs staan dagelijks voor u klaar en tevens donderdagavond
van 18.00 tot 20.00 uur voor alle informatie over verzekeren en financieren.
Moge Rijndijk 264
Telefoon 071-89.54.00
Gevraagd
L000GIETERS
C02 LASSERS
CONSTRUCTIE
WERKERS
alle functies m/v
De Baanbank
EXTRA
VOORDEEL
Nü fantastisch speel
goed voor kleine
prijsjes. Bijvoorbeeld:
stuntmotor
24,75
hond 24, 75NÜ9fl.
(excl. Datt.)ttwt
Luxe badhanddoek
van 100% katoen. In de
aktuele kleuren rose,
blauw en bruin. Afgewerkt
met fraai appliqué.
Formaat: 50 x 100 cm. In luxe
kadoverpakking
Aanbiedingen
geldig t/m 6 december. I
Losbladige
agenda 1981. 'n Kado
om een heel jaar
plezier van te
hebben, geen 6,25
maar als St Nicolaas-
verTassing
Elektronische wekker-radio, in wit of
zwarte uitvoering. Met digitale tijdsaan
duiding, AM/FM ontvangst. Radio of
wekkeralarm met repeteersysteem
dm.v. snoozeknop, automatische licht
sterkte regeling van de cijfers.
Sluimertijdinstelling tot 60 minuten met
automatische uitschakeling.
Normaal 80,- &|i'|
Warm aanbevolen voor uw trouwe vierwieler: stoel-
noezen van echte schapevacht met elastieken banden,
passen op vrijwel elke autostoel. Schapevacht-hoezen
hebben de prettige eigenschap 's winters warm en
s zomers koel te zijn. Normaal per vacht pp
Ook verkrijgbaar: acryl 65,-NUwvi
autostoelhoezen,
per
stuks
set
met hoofdsteun
44.75
Brengt deze sensationele
achtbaan u niet op 'n idee? Inder
daad, in de Hema vindt de achtens
waardige Sint nog leuke kado's
voor lage prijzen. Fijn spe
len met deze dubbele
achtbaan. Met 4 autoo
tjes en voor deze prijs
hoeft u 'm met te laten
staan: 24,75
(excl. battenjen).
Handige bak-hulpjes. Deegroller 7,75, mix en
gameerspuit met 6 spuitstukken 6,25, spuitzak
met 6 spuitstukken 2,75, setje: msmeerkwastje met
Echt lederen
handschoenen voor dames
en heren. Kleuren: zwart e
L bruin, maten S t/m EL.
