Autofabrikanten naar Tokio
y
Yleesconcern Coveco in gevaar
Tweedaagse conferentie over Japanse export
Marktberichten
"RECHTER WERKT
VEEL TE TRAAG
OPEC-landen solidair
met de Derde Wereld
sik II
Ski I
MAANDAG 17 NOVEMBER 1980
Britisch
Airways in
rode cijfers
LONDEN (ANP) - British Air
ways heeft in de eerste helft
van het boekjaar 1980-'81
(april-maart) een verlies voor
belastingen van twee miljoen
pond geleden. Over dezelfde
periode van het voorgaande
boekjaar was er nog een winst
van 71 miljoen pond. Er wer
den bijna een miljoen minder
reserveringen geboekt, een
verslechtering van tien pro
cent, zo staat in het halfjaar
lijkse overzicht van de onder
neming.
Een woordvoerder van British
Airways liet weten dat over
wogen wordt een aantal van
de oudere Boeing 747 en Tri
dents van de hand te doen.
ECONOMIE
ARNHEM (GPD) - Het
voortbestaan van de Coö
peratieve Vereniging Co
veco (vlees- en vleespro-
dukten) in Arnhem wordt
bedreigd. Het voor 1980
verwachte verlies van bij
na 20 miljoen gulden heeft
het weerstandsvermogen
van het concern ernstig
aangetast.
Om Coveco te redden, is een om
buigingsoperatie op korte ter
mijn onvermijdelijk. Deze moet
zich richten op verbetering van
organisatie en management, sa
nering en het stoppen van onren
dabele activiteiten. Of en hoeveel
ontslagen er zullen vallen, is nog
niet bekend.
Coveco heeft ongeveer 3000 werk
nemers. Het hoofdkantoor van
Coveco is in Arnhem. Daarnaast
heeft het concern bedrijven in
Twello, Assen, Borculo, Weert en
Wierden. Bij Coveco zijn 12.000
veehouders aangesloten.
Het verlies op vleesprodukten en
rundvlees bedraagt de laatste ja
ren tientallen miljoenen guldens.
Tot 1979 werden de verliezen ge
compenseerd door de resultaten
in vers varkensvlees. Door on
gunstige ontwikkelingen op deze
markt is dit niet meer moge
lijk.
Een adviesgroep heeft een en ander
vastgesteld in een eerste rapport
over de problemen bij Coveco. Al
eerder heeft Coveco-directeur ir.
P. Jenneskens meegedeeld dat
het bedrijf 500 tot 1000 banen
moest laten vervallen. Hij vertel
de er toen bij dat er geen ge
dwongen ontslagen zouden val
len. Volgens de directeur zouden
alle vestigingen, behalve Wier
den, zich alleen nog bezig gaan
houden met vers vlees. De pro-
duktie van vleesconserven zou
worden geconcentreerd in Wier-
den. Van deze mededelingen is
niets terug te vinden in het eerste
rapport.
De hoofddirectie zegt naar aanlei
ding van het rapport alleen dat er
arbeidsplaatsen verloren zullen
gaan. De centrale ondernemings
raad zal binnenkort een stand-
k punt bepalen over het rapport.
De Voedingsbond FNV zal de
zaak eerst met kaderleden be
spreken. aldus districtsbestuur
der R. Dik.
Op 1 december komt een tweede
rapport uit. Hierin worden nade
re voorstellen voor reorganisatie
gedaan. De gevolgen voor de
werkgelegenheid per vestiging
worden dan aangegeven. Vol
gens directeur Jenneskes kan het
grootste deel van Coveco door de
reorganisatie gered worden.
„Maar inkrimpingen blijven
noodzakelijk".
Van het totale personeel werken
500 mensen in de buitendienst en
2400 in de industriële sector. De
vestigingen hebben elk 400 tot
500 werknemers. Op het hoofd
kantoor in Arnhem werken on
geveer 125 r
PARIJS (Reuter) - In de Japanse hoofdstad To
kio begint morgen een tweedaagse topconferen
tie van de Europese en Japanse autoindustrie.
Dit heeft een comité van de gezamenlijke auto
fabrikanten dit weekeinde in Parijs bekend ge
maakt. Vrijdag al is een gesprek begonnen tus
sen de Japanse en de Amerikaanse autoprodu
centen.
Aanleiding tot de conferen
tie is het feit dat de Euro-
Kruideniers:
overheid moet
wat aan tekort
centen doen
WOERDEN (ANP) - De over
heid moet een eind maken
aan de centenkwestie. Dat
kan zij doen door de cent als
munteenheid te laten ver-
dwijnen, of door aan haar
verplichtingen te voldoen en
de cent in voldoende mate
aan te maken.
Dit staat in een brief die het
vakcentrum levensmiddelen,
waarbij ongeveer 2500 zelf
standige detaillisten zijn aan
gesloten, aan de fracties van
de Eerste - en Tweede Kamer
heeft gestuurd.
In een brief wordt er op gewe
zen, dat de centenkwestie nu
al verscheidende jaren sleept.
Het Centraal Bureau Le
vensmiddelenhandel (CBL)
heeft de overheid al eerder la
ten weten dat zolang de cent
als rekeneenheid wordt ge
handhaafd in verband met
prijsverhogende consequen
ties, men ook de plicht heeft
voldoende munten aan te
maken. De briefschrijvers
wijzen een nieuwe rekeneen
heid van bij voorbeeld drie
cent van de hand.
"In de detailhandel wordt de
prijsconcurrentie nog altijd
tot op de cent uitgevochten
aldus het vakcentrum.
Het onlangs door het CBL ge
publiceerde afrondingssys
teem voor de detailhandel is
volgens het vakcentrum al
leen bedoeld als uniforme ge
dragslijn en niet, zoals gesug
gereerd, omdat de georgani
seerde handel zich bij het
verdwijnen van de cent zou
hebben neergelegd.
De briefschrijvers noemen het
„bespottelijk", dat het Ne
derlandse muntstelsel al zo
lang incompleet is en verzoe
ken de fracties dringend ini
tiatieven te ontplooien om
een eind te maken aan 'de be
schamende situatie' waarmee
consument en winkelier da
gelijks worden geconfron
teerd.
pese en Amerikaanse in
dustrie ernstig te lijden
hebben van de Japanse
export.
Er zal overigens geen sprake zijn
van onderhandelingen. De top
functionarissen van de Europese
en Japanse automobielindustrie
zullen slechts van gedachten wis
selen over de toekomst van de au
tomobielindustrie in het licht
"van de scherpe internationale
concurrentie"
De Europese delegatie wordt geleid
door Umberto Agnelli, de top
man van Fiat. Leden van de dele
gatie zijn onder meer afkomstig
van Volvo, British Leyland, Peu
geot, Volkswagen en Alfa Ro
meo. De Japanse delegatie zal be
staan uit topfunctionarissen
Nissan, Toyota, Honda, Mitsu
bishi, Toyo Kogo en Isuzu.
Onderzoek
De Japanse uitvoer van betrekke
lijk goedkope personenauto's
heeft de afzet van Europese au
to's sterk belemmerd en de mees
te autofabrieken in Europa grote
verliezen bezorgd. Het comité
van de Europese autofabrikanten
heeft de Europese Commissie vo
rige maand gevraagd een onder
zoek in te stellen naar fiscale en
financiële voordelen waarvan de
Japanse autofabrieken profite
ren.
Gevaar
Het comité heeft de commissie la
ten weten dat de toekomst van de
Westeuropese automobielindus
trie in gevaar komt als de invoer
uit Japan in hetzelfde tempo
blijft groeien. In de eerste helft
van dit jaar is de Japanse export
van personenauto's met veertig
procent toegenomen terwijl de
invoer in Japan is afgenomen.
Concurrentie
De Japanse autofabrieken hebben
laten weten dat hun uitvoer naar
de EG en de VS in de tweede helft
van 1980 veel kleiner zou uitval
len als gevolg van de toeneming
van de concurrentie van kleine
Europese en Amerikaanse auto's
en de koersstijging van de yen ten
opzichte van de voornaamste
Westerse valuta's. Er zou geen
sprake van zijn dat de Japanse
autofabrieken hun uitvoer naai
de EG en de VS vrijwillig beper
ken om moeilijkheden te voor
komen.
uUF?
ELke geh"S!
HILVERSUM (ANP) - Honderden zend-amateurs waren zaterdagmiddag bijeen in de VARA-studio
actie van ombudsman Frits Bom kracht bij te zetten: "voor elke gehandicapte een bakkie", zo luidt de leus
Staatssecretaris Smit (tweede van rechts) en het CDA-Tweede Kamerlid Cornelisse (derde van rechts) waren er
KATWIJK AAN DEN RIJN - Groente
veiling 17/11/'80
Andijvie 0.20, boerekool 58-70, spitskool
0.69, waspeen AI per kist 8,00-11.80. All
3.20-9.70. BI 9.90-17.50, Bil 3.2088.00, Cl
4.90-9.00, CII 3.40-6.40. Aanvoer 170 ton.
Breekpeen AI p. kist 5.50-11.70, prei A
41-71, peterselie 20-45, knolselderij
25-64, bloemkool per bak 611 1.39-1.94.
81 1 80. 811 35-66, 101 68-75, 1011 27-50.
121 60-93, 1211 16-35. Aanvoer 3750
stuks.
LEIDEN - Groenteveiling: ndijvie
2.00-2,05, boerenkool 0,56-0,94, prei
0.75-1,10, spinazie 1,80-2.15, spruiten A
0.82-0,86, spruiten B 0,81-0,84, spruiten C
0,73, spruiten D 0.36-0,74, uien 0,46-0,51,
witlof 3,40-5,20, knolselderij 0,38, sla
0.61-0,73. selderij 0.135-0,40.
LEIDEN - Veemarktberichten
AANVOER op de markt van maandag
2076, waarvan 1326 slachtrunderen en
750 schapen of lammeren.
SLACHTVEE (per kilo geslacht ge
wicht). stieren le kw. 7,30-7,90; stieren
2e kw. 6,75-7,25; vaarzen le kw.
6,55-7,75; vaarzen 2e kw. 5,85-6,50;
koeien le kw. 6,40-6,70; koeien 2e kw.
5,70-6,30; koeien 3e kw. 5,40-5,65; extra
kw. dikbillen 8,oo-14,00.
GEBRUIKSVEE (per stuk), schapen
160-190; lammeren 170-200; lammeren
le kw. 210-255.
TOELICHTINGEN (aanvoer, handel,
prijzen), slachtrunderen ruim. lui, iels
lager, stieren iets hoger; schapen of
lammeren redelijk,, vlot, iets hoger.
DEN HAAG (GPD) - De Neder
landse rechtspraak is te traag, er
is een ontwikkeling aan de gang,
waardoor recht in onrecht dreigt
te verkeren. Aldus een kritische
uitlating van Dongelmans Finan
ciële Diensten (DFS), een onder
neming die onder andere met de
afwikkeling van civiele procedu
res voor ondernemers te maken
heeft. In die tak van rechtspraak
gaat het allemaal te langzaam, zo
wordt gesteld.
„Het is gewoon verbazingwekkend
te zien hoeveel tijd het gerechte
lijk apparaat zich de laatste tijd
permitteert om in wezen abso
luut niet ingewikkelde geschil
punten af te doen", aldus DFD
Ter verklaring wordt gezegd dat
het rechterlijk apparaat onderbe
zet is, maar ook bij rechtbanken
die niet „zogenaamd onderbezet"
zijn, gaat het langzaam toe.
Gezegd wordt wel dat advocaten
traag werken en telkens uitstel
van behandeling vragen. Als dit
waar is, aldus DFD, waarom
staan rechters dan dergelijk uit
stel toe? De procesrechtwetge-
ving zou verouderd zijn en ook
daarom zou het zo lang duren.
Maar ook bij de huidige wetge
ving blijft het onverklaarbaar
waarom de gemiddelde procedu
re niet binnen enkele maanden
kan worden afgewikkeld.
Een belangrijke oorzaak van de
trage gang van zaken is, aldus
Dongelmans, dat het rechterlijk
apparaat (rechterlijke macht en
advocatuur samen) eigenlijk niet
meer beter weet. „Men is zo ge
wend geraakt aan het langzame
tempo. Zowel mentaal als in de
dagelijkse organisatie is men er
dermate op ingesteld dat veran
deringen moeilijk zijn".
Te weinig beseffen de verantwoor
delijke instanties blijkbaar hoe
zeer een langlopend proces een
psychische belasting is voor par
tijen en hoezeer een crediteur zelf
in liquiditeitsmoeilijkheden ge
raken kan wanneer hij lang op
een beslissing moet wachten. Te
weinig staat men erbij stil dat
langzaam recht een vorm van on
recht is", aldus Dongelmans Fi
nanciële Diensten.
Bote de Boer
Zullen de olieprijzen verder stijgen of niet? Een voor onze econo
mie gewichtige vraag. De jongste ontwikkeling op de vrije olie-
markt is verontrustend. De laatste tijd stijgen de prijzen aanzien
lijk. Dit zou kunnen wijzen op nare gevolgen van het wegvallen
van de olie-export uit Iran en Irak door de oorlog tussen beide
landen. Toch zijn het waarschijnlijk incidentele oorzaken die de
vrije prijs deden opjagen. De winter viel in Europa nogal vroeg en
plotseling vroeg in. Bovendien kochten enkele grote oliemaat
schappijen, waaronder de Shell, op de vrije markt olie om hun
voorraden op peil te houden. Het peil is hoog en juist daarin ziet
de Esso de mogelijkheid om een nieuwe explosie van de prijs van
ruwe olie te voorkomen.
De grote voorraad maakte het deze onderneming zelfs mogelijk
verder af te zien van de beperking van de leveranties. De vermin
derde vraag speelt daarbij ook een rol. Voor zover dat het gevolg
is van de ongunstige conjunctuur is het niet erg prettig, maar het
helpt ook de olieprijsstijgingen te beteugelen.
Het wachten is op de uitkomst van de vergadering van de ministers
van olie van de OPEC-landen, op 15 en 16 december op Bah. De
secretaris-generaal van de Organisatie van Olie Producerende
Landen, Renè Ortiz, heeft dezer dagen nog eens verklaard „dat
die vergadering wel móet doorgaan, omdat een aantal zaken moet
worden besproken, zoals het coördineren van het prijsbeleid op
langere termijn".
Een wat onzekere uitlating, maar dat is begrijpelijk nu als gevolg
van de oorlog tussen Irak en Iran al vier OPEC-vergaderingen
niet konden doorgaan, waaronder de viering van het 20-jarig
bestaan van de organisatie. De verklaring wijst ook niet op plan
nen om de olieprijs meteen fors op te trekken.
De Libische minister van oliezaken zei vorige week wel dat de
OPEC de prijzen moet verhogen. Hij kreeg bijval van zijn Indo
nesische collega. Nu behoort Libië tot de strijdlustige leden van
de OPEC, die de prijs van ruwe olie niet hoog genoeg kan zijn.
Algerije is al even militant en meent dat een prijs van 40 of 42
dollar per vat redelijk is. Dexichtprijs is nu 32 dollar. De Algerijn
se en ook de andere Afrikaanse olie is beter van kwaliteit dan de
Arabische en daarom rekent Algerije nu al 37 dollar.
Het is evenwel de vraag of Libië en Algerije (nu) hun zin zullen
kunnen doordrijven. Er is vorige week iets heel interessants ge
beurd. De vier Afrikaanse leden van de OPEC. behalve de ge
noemde ook Nigeria en Gabon, hebben in Algiers afzonderlijk
vergaderd. Officieel ging het om „het coördineren van het olie-
beleid van de vier landen". Daar hoort ook het prijsbeleid bij. De
verwachting of vrees was dan ook dat de vier Afrikaanse landen
hun prijs zouden verhogen. Het is niet gebeurd. Dat mag opval
lend heten.
De vergadering van de vier Afrikaanse landen wordt in westerse
diplomatieke kringen uitgelegd als een poging van deze landen
om binnen de OPEC een „subgroep" te vormen. Die groep zou
dan veel radicalere doelstellingen proberen te verwezenlijken
dan de vier Arabische olielanden, die een maand geleden in Taif
(Saoedi-Arabie) vergaderden. Saoedi-Arabie, Koeweit. Qatar en
de Verenigde Arabische Emiraten (Aboe Dhabi) menen dat de
stijging van de olieprijzen beperkt moet worden gehouden. Zo
niet, dan heeft dat namelijk kwalijke economische gevolgen voor
de wereldeconomie, waar ook die van de OPEC-landen uiteinde
lijk een klap van meekrijgen.
Tussen beide groepen heerst er dus een behoorlijke spanning. Toen
deze zomer op de wereldmarkt een overschot aan olie ontstond,
hoopte de westerse wereld dat Saoedi-Arabie de prijseenheid
binnen dc OPEC zou kunnen herstellen. De oorlog tussen Irak en
Iran gooide vervolgens roet in het eten.
De politiek in engere zin verstoort nu de zaak. Libië steun Iran en
Saoedi-Arabië Irak. Dit heeft geleid tot het verbreken van de
diplomatieke betrekkingen tussen beide landen door Saoedi-
Arabië, dat er door Libië van werd beschuldigd de VS te hebben
toegestaan de heilige plaatsen van de Islam te ontwijden door
met radarvliegtuigen boven het oorlogsgebied verkenningen uit
te voeren.
Wat de OPEC betreft verweet Libië in de vergadering in september
Saoedi-Arabie een dictatoriale houding binnen de organisatie.
Het veruit grootste olieland zou misbruik maken van zijn macht.
Het heeft inderdaad zijn produktie vergroot en daarmee het over
schot op de wereldmarkt in stand helpen houden. Dat, aldus
Libië, maakt het andere, militante OPEC-landen onmogelijk hun
olie te gebruiken voor politieke doeleinden. Nigeria heeft zich
inmiddels ook een politiek doel aangemeten, waarbij de olie een
rol kan of moet spelen; Zuid-Afrika.
Deze verdeeldheid verlamt de kracht van de OPEC en dat kan forse
prijsverhogingen tegenhouden. Maar wie in het Westen daar zijn
hoop op vestigt, moet zich realiseren dat het een wankele basis is
Als de Afrikaanse landen het pleit eens winnen, komt het juist
wel tot grote prijsstijgingen voor de ruwe olie. En. wie weet hoe-
snel de 13 OPEC-landen de handen weer (meer) ineen kunnen
slaan. De oorlog tussen Irak en Iran duurt (hopelijk) ook niet
eeuwig. Een compromis over de prijzen zal dan in ieder geval een
serie verhogingen betekenen.
De conferentie van de vier Afrikaanse olielanden mag voor de
prijzen dan geen gevolg hebben, op een ander niet onbelangrijk
punt had het dat wel. Besloten is namelijk een deel van de pro
duktie te reserveren voor Afrikaanse landen die met hun olie-
voorziening in moeilijkheden kwamen door de oorlog Irak-Iran
Contracten met andere, lees westerse, afnemers zullen worden
herzien en sommige ervan zullen misschien niet worden ver
lengd. Solidariteit op het eigen continent boven commerciële
banden met het Westen! Het gaat weliswaar om voor het Westen
betrekkelijk kleine hoeveelheden (200.000 vaten per dag van de
25 miljoen die de westerlingen verbruiken), maar toch
Het is een tweede voorbeeld van hulpverlening door olielanden aan
ontwikkelingslanden met problemen bij het verkrijgen en beta
len van olie. Venezuela en Mexico (dit land behoort trouwens niet
tot de OPEC) hebben al eerder dit jaar een regeling getroffen voor
de olievoorziening van arme landen in het Caraibisehe gebied en
Latijns-Amerika.
Als de OPEC zich in de komende tijd meer en meer solidair toont
met de Derde Wereld, kan dat op den duur het Westen moeilijk
heden bezorgen. Dit wil niet zeggen dat deze ontikkehng niet
billijk zou (kunnen) zijn. Juist de ontwikkelingslanden hebben in
het algemeen te weinig kennis en geld om over te schakelen op
andere energiebronnen. Dus moet het Westen dit doen. Op deze
manier word het gestimuleerd. Overigens, op dit moment hakt
hel er nog niet in. De Derde Wereld importeert nog maar twee
miljoen vaten per dag.
MAANDAG 17 NOVEMBER 1980
ACTIEVE
AANDELEN
BINNENLANDSE
AANDELEN
&,5E!n7 sa
sïïï- a»
snb ir
B. i£ ia
er. Glansf.
Wrera 86.00
BELEGGINGS
INSTITUTEN
TokyoH
Viking
184,50
15L00e
GOUD EN ZILVEK
BUITENLANDS
GELD
AMSTERDAM (ANP) - Op de Am
sterdamse effectenbeurs ging het
er vandaag rustig aan toe. waarbij
de koersverschillen bescheiden
bleven. De flink hogere dollar
zorgde er echter voor dat Ko-
ninklgke Olie 3,20 omhoog
schoot op 218. In de ochtendu
ren was het oliefonds zelfs een
en .1»- I 218 g.-t.
etend.
verdiende f 0,80 op 60,60 en
Akzo 0,40 OP 7 19.20
keraars dwong aanbod Nationale
Nederlanden 1 omlaag op
116,50.
SS,yd
f 0.70 kwijt op I 97,80.
terwijl KNSM J 2 won op f 'Jb.