Verdeeldheid
in college
leidt tot
vertragingen
- Paul van Berkel begint
een WAO-WSW-spreekuur
"Instellingen maken WAO-ers zieker"
Garage Langegracht lost
parkeerprobleem niet op
Begrotingsdebat '81
levert 75 moties op
D '66- fractie:
KAMER VAN KOOPHANDEL:
PAGINA 4
ST
LEIDEN
WOENSDAG 12 NOVEMBER 1980
LEIDEN - Het debat over de gemeentebegroting voor 1981, dat volgende
week begint, heeft al 75 moties opgeleverd. De raad wordt 75 maal om
een uitspraak gevraagd over onderwerpen van zeer uiteenlopende aard.
De tweemansfractie van de PSP spant met het indienen van liefst 23
moties de kroon.
Opvallend is de PSP-motie die vraagt om de verkiezing van een soort
'schaduwburgemeester', die de representatieve taken van Goekoop zou
kunnen overnemen. Deze tweede burgemeester zou gekozen moeten
worden uit de burgerij. Verder heeft de PSP het onder meer over de
uitbreiding van erfpacht, de politieke scholing van buitenlandse werk
nemers en een meer gelijkmatige besteding van het geld voor 'interna
tionale solidariteit'. De PSP wil ook uitspraken doen over het kraakbe-
leid, de kerncentrale in Dodewaard, stadsverwarming en roldoorbre-
kend onderwijs, om maar enkele moties te noemen.
De CPN zal zich bij het debat opwerpen als pleitbezorger van een nationale
feestdag op 5 mei. De Leidse ambtenaren zouden volgens de communist
Brands elk jaar op die datum vrij moeten krijgen.,
Van Oosten, de enige vertegenwoordiger van de PPR in de raad, heeft tien
moties ingediend. Hij vraagt onder meer om verzet aan te tekenen tegen
de rijksweg 11 (oost en west). Ook wil Van Oosten dat voor 1 maart 1981
de nota over erfpacht verschijnt.
Het CDA dringt aan op het instellen van een seniorenraad, een structuur
plan voor de Gemeentelijke Sociale Dienst, grondruil in de Merenwijk
met de Nationale Nederlanden en op een verordening voor de besteding
van het fonds bedrijfseconomische activiteiten. In totaal dient het CDA
veertien moties in.
De PvdA als grootste fractie in de raad heeft 'slechts' elf moties ingediend.
D'66 diende er negen in en de liberalen waren met vijf moties het meest
bescheiden. De inhoud van de moties hebben deze partijen al eerder
bekend gemaakt.
LEIDEN - De verdeeldheid
binnen het college van B
en W is er wellicht de oor
zaak van dat een aantal
belangrijke beslissingen
maar steeds wordt uitge
steld. Dat zei D'66-frac-
tieleider Glaubitz gister
avond in een toelichting
op de moties, die de demo
craten bij het komende
begrotingsdebat zullen
indienen
Hij wees erop dat de reeds lang toe
gezegde nota over erfpacht nog
altijd niet is uitgebracht. "De erf
pachtnota schijnt eraan te ko
men, maar wanneer is onduide
lijk", aldus Glaubitz. Hij merkte
op dat over de grondpolitiek 'hele
kabinetten gevallen zijn'.
Dat de ambtelijke capaciteit onvol
doende zou zijn om de nota tijdig
te schrijven achtte Glaubitz niet
erg waarschijnlijk. "Het lijkt er
meer op dat de politieke tegen
stellingen tussen PvdA- en
WD-wethouders de vertraging
veroorzaken", aldus de fractie
leider.
De onenigheid binnen het college
zou volgens de democraten ook
vertragend werken wat betreft
het volkshuisvestingsplan en het
economisch beleidsplan. "Het
afgelopen jaar zijn zo telkens be
langrijke zaken vooruit gescho
ven", aldus Glaubitz. "De erf
pachtnota had er allang kunnen
zijn. Vooral ook omdat zowel de
WD als de PvdA een eigen erf
pachtnota hebben geschreven."
Pesthuis
De democraten vragen in hun mo
ties om het opzetten van een ge
meentelijke kinderopvang, om
een lange termijnvisie op de
Leidse financiën en om aandacht
voor andere woonvormen, dan
wonen in gezinsverband. Ook
stellen zij voor om het Pesthuis
na vertrek van het legermuseum
voor de vestiging van een ander
museum - bijvoorbeeld voor mo
derne kunst - te benutten. D'66
vraagt de gemeenteraad voorts
uit te spreken dat de eerste par
keergarage niet per sé op het
Sanders-terrein gebouwd moet
worden (CDA-raadslid Van Dee
heeft een motie met dezelfde
strekking ingediend).
Wat het overleg van B en W met de
colleges van de omliggende ge
meenten betreft wil D'66 dat
hiervan verslag gedaan wordt in
de desbetreffende raadscommis
sies en dat deze ook bij de voor
bereiding van dat zogeheten
p.gglomeratie-o verleg worden
betrokken. De Pvd A-fractie
noemde deze motie gisteren al
overbodig en wilde deze alleen
steunen wanneer het ging om
verslaggeving in de commis-
sie(s). Wethouder Tesselaar acht
te het belang van het agglomera
tie-overleg minimaal.
Verder willen de democraten dat B
en W gaan praten met de gemeen
te Oegstgeest om in de Broek- en
Simontjespolder woningbouw
voor onder meer de Leidse wo
ningzoekenden mogelijk te ma
ken. Ook zouden volgens D'66
verzoeken tot onttrekking van
panden aan de woonfunctie in de
raadscommissie (ruimtelijke or
dening of volkshuisvesting) be
sproken moeten worden. Ten
slotte meent D'66 dat het ver-
keersonderwijs op de middelbare
scholen gestimuleerd moet wor
den.
Glaubitz: "Belangrijke
zaken vooruitgeschoven"
LEIDEN - Mag je op school misschien le
ren hoe je een goede werknemer kunt
worden, er word je niet geleerd wat je
moet doen als je het werk door blijvende
ziekte niet meer kunt bijbenen. Zonder
dat rechten en plichten bij hen bekend
zijn wordt die werknemer heen en weer
gegooid tussen Arbeidsbureau, het GAK
(Gemeenschappeijk Administratie Kan
toor), het GMD (Gemeenschappelijke
Medische Dienst), psychologische insti
tuten en de Sociale Dienst.
De WAO-er moet vaak lange en moeilijke
wegen bewandelen van instantie naar
instantie. De controlerend geneesheer
van het GAK schrijft hem dit voor, de
"arbeidsdeskundige" van de GMD dat,
zijn eigen specialist vertelt hem nog iets
anders te doen. Hem wordt "passende
arbeid" aangemeten die hij vaak zelf
helemaal niet passend vindt; maar hij
kent zijn rechten niet en accepteert dat
werk, soms (of vaak?) tot eigen ongeluk.
De WAO-er loopt verder met een voortdu
rend gevaar rond "afgeschat" te worden:
mensen die totaal arbeidsongeschikt
zijn blijken van de ene op de andere dag
voor meer dan 50 procent valide ver
klaard te worden. Zij moeten dan plot
seling hard in de weer om een baantje te
krijgen om niet op de bijstand van de
Sociale Dienst terug te moeten vallen.
De deur wordt echter voor hun neus
dicht geslagen als zij eenmaal bij hun
nieuwe baas gekeurd zijn. Een leger van
werkloze validen wil de baan ook.
In de krant leest de WAO-er bijna elke dag
dat de regering op hem wil bezuinigen.
De wirwar van regelingen, instituten en
adviezen komt als een grote kluwen op
de WAO-er afgestormd. Van die mensen
die aanspraak maken op de Wet op de
Arbeidsongeschiktheid (WAO), telt Ne
derland er inmiddels zo'n 650.000. (In
1978 gold nog een getal 450.000). Steeds
meer mensen "verdwijnen" in de WAO
en weten niet "waar ze terecht komen";
laat staan dat zij weten waar ze terecht
kunnen. De WAO-premie voor de valide
werknemers wordt intussen hoger en
hoger door de uitstoot uit het arbeids
proces van de "minder validen".
"De WAO-ors gaan vaak door een hel" zegt
Paul van Berkel die het zelf aan den lijve
heeft ondervonden. "Het is een voortdu
rende worsteling met bureaucratie,
communicatiestoornissen en de poli
tiek. De mensen voelen zich behandeld
als handelswaar. Sommige mensen ma
ken enorme depressies mee en worden
nog zieker dan ze al zijn. Het kost heel
veel moeite om te blijven doorvechten"
Spreekuur
Om de belangen van WAO-ers en WSW-
ers te behartigen is Paul van Berkel een
"hulp- en adviesbureau WAO/WSW"
begonnen. Elke donderdagavond houdt
hij van zeven uur tot half negen spreek
uur in buurthuis 't Spoortje aan de
Bernhardkade 40 in Leiden-Noord (tel:
121879). "Ik ga raadgeven en niet betut
telen. Dat maken wij al veel te veel mee"
Het is de bedoeling de WAO-ers en
WSW-ers via het spreekuur en eventueel
via huisbezoek gratis op hun rechten en
plichten, op hun mogelijkheden en on
mogelijkheden te wijzen. Zo nodig krij
gen de mensen uitleg van Van Berkel
over de werkwijze van de verschillende
instanties. Van Berkel wil hen ook naar
die instanties begeleiden als zij on
rechtvaardig of onmenselijk behandeld
worden. "Lukt het bij die instanties niet
om recht te halen dan zullen we andere
wegen moeten bewandelen", zegt Van
Berkel strijdbaar. Dat kan door het voe
ren van beroepsprocedures maar dat
kan ook door protestacties.
Van Berkel staat het voorbeeld van Frans
Wijnhoven in Den Bosch voor ogen die
in twee jaar tijd zowel door individuele
^elanger.behartiging als dcci collectie
ve belangenbehartiging het nodige heeft
bereikt voor WAO-ers in Den Bosch.
Wat Wijnhoven twee jaar geleden als in
dividueel spreekuur begon in Den
Bosch- Oost heeft zich uitgebreid tot
dagelijkse spreekuren ook in Noord,
West en het centrum van Den Bosch.
Wijnhoven en zijn team zijn de luis in de
pels van instanties zoals het GAK, de
GMD en de Sociale Werkplaats. Om hun
recht te krijgen worden in het uiterste
geval bezettingsacties niet geschuwd.
Tegen de bezuinigingspolitiek van rege
ring wordt op landelijke bijeenkomsten
fel geprotesteerd.
Van Berkel begint net als Wijnhoven in
zijn eentje, maar hij weet zich in Leiden
alvast verzekerd van de steun van de ge
kozen leden van de drie overlegorganen
van de Sociale Werkplaats. Verder heeft
hij contacten met het Werklozen Advies
Centrum en de Minder Validen Organi
satie. Het Hulp- en Adviesbureau is bo
vendien aangesloten bij de Landelijke
Organisatioe Bijstand. Als het Bureau
goed loopt wil Van Berkel samen met
andere WAO-ers/WSW-ers spreekuren
in andere wijken beginnen, zoals bij
voorbeeld in Zuid-West.
RENE VAN DER VELDEN
LEIDEN - De levensgeschiede
nis van Paid van Berkel als
WAO-er/WSW-er is een aan
eenschakeling van heen i en
weer geslingerd worden tus
sen instanties.
Metaalbewerker Paul van Ber
kel kreeg het in '67 in zijn be
nen. Hij begon te sukkelen en
kon niet meer werken in zijn
beroep van rondslijper(as
senslijper). Bij het assenslij-
pen moest je voortdurend
staan. Dal was voor mij op
den duur niet meer vol te hou
den Pas in '70 bleek dat Van
Berkel een rugafwijking had.
In '67 kreeg Van Berkel echter
geen ziektegeldwant volgens
de arts van het GAK was Paul
helemaal niet ziek. "Volgens
hen die het zouden moeten we
ten moest ik steunzolen probe
ren, dan ging het vanzelf wel
over... Ik kreeg dus geen ziek
tegeld, geen uitkering, niets.
Zo jaagden ze me weer het ou
de werk van rondslijper in. Ik
heb toen zelf ontslag genomen;
volgens mijn baas kon dat
weer niet, want ik was toch
ziek...."
Van Berkel zocht lichter werk.
"Iemand die in nood verkeert
maakt rare sprongen. Dus ik
nam allerlei baantjes aan,
zoals ook taxichauffeur.
Hierbij braken de nachtdien
sten me echter op".
Drie jaar lang (van '67 tot '70)
sukkelde Van Berkeljvan het
ene naar het andere baantje
tot hij medio '70 dan toch in de
ziektewet terecht kwam. Een
arts van het GAK praatte hem
het "aanpassende werk" in:
een magazijn met zwaar
werk. Een halfjaar heeft Van
Berkel het in het magazijn
volgehoudenaanpassend
werk was het zware werk niet,
hij werd er alleen maar slech
ter van "Toén heb ik het werk
aangenomen. Nü zou ik het
beslist weigeren. Die dokto
ren. de zogenaamde arbeids-
deskundigen strijken een
groot salaris op maar intus
sen sturen ze mensen met hun
papieren verder de afgrond
Van Berkel stopte met het "aan-
Instrumentenmaker Van Berkel: "Niet passende arbeid wordt je aangepraat"
passende werk" in het maga
zijn. Prompt werd zijn uitke
ring stopgezet. Hij ging hier
tegen in beroep. Pas na een
jaar procederen werd hij in
het gelijk gesteld. In afwach
ting van de uitslag van het be
roep kreeg hij een WWV-uit-
kering.
Van de ene arts schoof Van Ber
kel naar de andere arts. Hij
had zijn eigen specialist, dan
was er de controlerend ge
neesheer van het GAK en dan
was er de arts van de Raad
van Beroep. Of deze artsen
contact met elkaar hadden is
voor Van Berkel nu nog on
duidelijk. "Dat kom je ook
niet te weten. Van de rappor
ten die ik later mocht inzien
bij de Raad van Beroep be-
Stomerijtje
Medio '71 kwam Van Berkel in
de WAO terecht. Koste wat
kost probeerde hij ook weer
uil die WAO te komen. "Die
WAO draaide me helemaal
dol. Ik zei tegen de zogenaam
de arbeidsdeskundigen: Ik
wordt zieker van jullie dan
van mijn eigen zieke rug".
Eind '72 verhuisde hij naar
Leiden "Ik probeerde met een
aanvullende uitkering van de
WAO een stomerijtje te begin
nen; voor mezelf zonder
baas".
"Dat stomerijtje waar ikzelf
trek in had vonden de "ar
beidsdeskundigen" van de
GMD helemaal niet geschikt
voor mij. Zij vonden steeds ge
schikt voor mij wat ik niet ge
schikt vond". Met het opzetten
van het stomerijtje wilde Van
Berkel de instellingen eens la
ten zien dat hij van aanpak
ken wist. Hij probeerde in de
flats van Zoetermeer zijn ei
gen wijkje op te bouwen. "Om
zoveel mogelijk klanten in zo
kort mogelijke tijd te winnen,
pakje dan toch vaak de trap,
in plaats van de lift. Ik werkte
me zodoende over de kop bij
het ophalen van de kledij".
Het stomerijtje mislukte na bij
na een jaar. "Nooit hebben de
instellingen mij aangemoe
digd het rustig aan te doen om
zodoende misschien uit de
WAO te komen. Nooit hebben
zij mij bijvoorbeeld aangebo
den; Doe de helft van die wijk
maar; wij vullen het loon aan
tot het goed gaat"
In '73 moest Van Berkel op het
matje van de bijzondere be
middelaar van het Arbeids
bureau komen. Hij onderging
een arbeidstest in Amster
dam. De uitslag van de test
kwam bij de GMD en het Ar
beidsbureau terecht. "Uit de
test kwam als eerste het vak
van instrumentenmaker ge
rold. Daar heb ik op de LTS
ook een opleiding voor gehad.
Verder kreeg ik bijna niets te
horen van de test. De meeste
rapporten mag je overigens
niet inzien. Alles wat over
jouw persoon en jouw denken
bedacht wordt, maar dat zij
schadelijk voor je achten, ver
bergen ze voor je. Dat werkt
allemaal erg betuttelend"
De uitslag van de arbeidstest
kwam bij het GMD en de het
Arbeidsbureau terecht. Van
Berkel kreeg het voorstel om
op een buitenobject van de So
ciale Werkplaats te gaan
werken: als instrumentenma
ker bij de subfaculteit biolo
gie. Daar zit hij nu al zes jaar.
Rustig werk waarbij hij zijn
rug niet hoeft te forceren.
Maar na zes jaar in WSW-
verband te hebben gewerkt op
de subfaculteit wil hij onder
hand wel eens een vaste aan
stelling met dezelfde rechtspo
sitie als de rest van het perso
neel. Van Berkel: "Nu moet ik
twee bazen dienen. Ik ben
verantwoording verschul
digd aan de Sociale Werk
plaats en ik moet in goede
harmonie samenwerken bij
biologie. Anderzijds zie je aan
mijn geval dat er bijna geen
doorstroming is van de So
ciale Werkplaats naar een
vaste baan in het "normale"
bedrijfsleven; en dat is toch
één van de uitgangspunten
van de Sociale Werkplaats"
Van Berkel schat dat slechts
25 tot 40 Leidse WSW-ers per
jaar doorstromen naar een
vaste baan; "25 tot 40 op de
900 WSW-ers"
de Boundiali-
Van
ruilmiddel
tot
betaalmiddel
LEIDEN - "Van Kaurischelp
tot Eurocheque". Dat is het
thema van de tentoonstel
ling die de komende weken is
te zien in de AMRO-bank aan
de Stationsweg. Er worden
ruim honderd authentieke
en vaak eeuwenoude voor
werpen getoond, die de ge
schiedenis van het geld en de
ontwikkeling van ruilmid
del tot betaalmiddel in beeld
brengen.
De tentoonstelling is genoemd
naar de kaurischelp, een be
taalmiddel dat eeuwenlang
een belangrijke rol heeft ge
speeld in de wereldhandel.
Hoewel de kauri erg in
waarde is gedaald, vervult
de schelp in sommige gebie
den van Afrika nog altijd de
functie van pasmunt.
Daarnaast is de kauri geliefd
om sieraden mee te maken.
Zo is het meisje op de foto
versierd met lange slingers
van kaurischelpcn.
LEIDEN - De parkeergarage aan
de Langegracht biedt geen oplos
sing voor het parkeerprobleem in
het stadscentrum. De garage mag
dan ook niet dienen ter vervan
ging van een aantal (kort)par-
keerplaatsen in of rondom het
centrum. Dat is de mening van de
Kamer van Koophandel over de
plannen van de omstreden Di-
gros-vestiging aan de Lange
gracht.
In een brief aan B en W komt de
Kamer tot de conclusie dat uit re
gionaal-economisch oogpunt de
bouw van de garage niet gewenst
is. Het effect zou zijn, dat de aan
trekkingskracht van Digros gro
ter wordt en de winkels in het
centrum daardoor nog meer on
der druk komen te staan. De KvK
herinnert aan het onderzoek van
het Centraal Instituut voor het
Midden- en Kleinbedrijf, waaruit
bleek dat de komst van Digros de
positie van de winkels in het cen
trum zou verslechteren. De bouw
van een garage zou volgens de
KvK die gevolgen nog heviger
maken.
De Kamer houdt daarom vast aan
hun pleidooi voor de bouw van
een drietal parkeergarages aan de
rand van het winkelgebied in de
binnenstad. De plaatsen waar die
zouden moeten komen zijn de
Garenmarkt of het Sanders-ter
rein, de Kaasmarkt en de Boom-
markt of de Beestenmarkt. De
KvK vindt de bouw van de gara
ges door de vestiging van Digros
des te meer noodzakelijk. Daar
naast pleit de KvK ervoor om het
doorgaande particulier verkeer
zoveel mogelijk uit het stadscen
trum te weren en de bereikbaar
heid van de binnenstad te verbe
teren. Dat laatste zou onder meer
moeten gebeuren door de Valk-
brug in beide richtingen open te
stellen.
De KvK ziet de bouw van de Di-
gros-garage wel als oplossing
voor de toegenomen parkeer
druk op de wijk Noordvest, die de
vestiging nu eenmaal tot gevolg
had. De garage moet dan wel toe
gankelijk zijn voor niet-Digros-
bezoekers en moet bovendien
worden opgenomen in het (nog in
te stellen) parkeerschap, aldus de
Kamer.
Film
In het Filmhuis van het Vrije
tijdscentrum aan de Bree-
straat draait morgenavond
de film "Jongens" van de
Deense regisseur Nils Malm-
ros, in het kader van een serie
van twee zg. mannen films. De
film laat drie periodes zien in
het leven van een jongen en
hoe zijn handelen voor een
groot deel wordt bepaald door
zijn opvoeding en sexe.
Bingo
Showband "Con-Fuoco'J houdt
vrijdag weer een bingo-
avond. Aanvang 20.00 uur in
de Romaneszaal op de Mare,
achter de Hartebrugkerk.
