Lot conferentie
Madrid door
ruzies onzeker
Voorlopig rust in Polen
Keuze voor Foot
dient eenheid
in Labourpartij
Walesa: "Dit is pas het begin"
Kunstgebit?
Grootste
staking
in Griekse
geschiedenis
DINSDAG 11 NOVEMBER 1980
PAGINA 9
Kerk
Na de rechtszitting hadden Walesa
en zijn adviseurs een ontmoeting
met kardinaal Stefan Wyszynski,
primaat van de Poolse katholieke
kerk. De kardinaal zou yich te
vreden hebben getoond met de
uitkomst van het dispuut en bij
de arbeiders hebben aangedron
gen op nederigheid. Voor het
èerst hebben de Poolse radio en
tv gisteravond volledig de verkla
ring weergegeven van de coördi
natiecommissie van de vakbond
"Solidariteit", die na de uitspraak
van het hooggerechtshof Werd
afgegeven. De verklaring werd in
zijn geheel weergegeven en ein
digde met de mededeling dat het
stakingsparool voor 12 november
was ingetrokken.
In Tsjecho-Slowakije en Oost-
Duitsland maakten radio en tv
slechts kort melding van de be
slissing van het opperste ge
rechtshof in Polen.
Blijven
Als teken van de verminderde
spanning na de uitspraak van de
rechter in Warschau kan het be
sluit van de Poolse autoriteiten
worden opgevat om de uitwijzing
van een aantal westerse verslag
gevers ongedaan te maken.
Amerikaanse, Britse, Westduitse
en andere journalisten werden
maandagochtend op een visum
kantoor in Warschau ontboden
waar hen werd gezegd dat zij de
volgende dag Polen moesten
verlaten.
Alleen persmensen die in de hoofd
stad verbleven mochten in het
land blijven.
Direct na de voor zijn vakbond gunstige uitspraak spoedde Lech Walesa zich naar kardinaal Stefan Wyzsyns-
ki. De kardinaal zou bij de arbeiders op "nederigheid hebben aangedrongen. Op de foto: Walesa (tweede van
rechtstwee van zijn mede-vakbondsbestuurders en de kardinaal (tweede van links).
NOG STEEDS GEEN AGENDA
Op direct bevel
van Chomeini
MADRID (GPD, Reuter) - Moevergaderd gingen de diplo
maten vanmorgen om half vijf uit elkaar; het succes van
de veiligheidsconferentie in Madrid was zeer onzeker
geworden.
k 1 WS 8 m
WARSCHAU (DPA, Reuter
UPI) - Het Poolse hoogge
rechtshof heeft gisteren de
nieuwe, onafhankelijke
vakbond "Solidariteit" ge
registreerd en de bond ge
lijk gegeven: een lagere
rechtbank had zonder
daartoe gerechtigd te zijn
eigenmachtig veranderin
gen in die statuten aange
bracht.
De bond zelf had als compromis bij
de statuten het akkoord van Dan
zig als aanhangsel gevoegd.
Daarin wordt onder meer de lei
dende rol van de communisti
sche partij erkend.
Met deze uitspraak heeft de rechter
Ghotzadeh
weer vrij
TEHERAN (UPI, Reuter, AFP)
- Oud minister van buiten
landse zaken Ghotbzadeh is
gisteravond vrijgelaten uit de
gevangenis in Teheran, na
zijn arrestatie op vrijdag.
Hij was door de revolutionaire
garde aangehouden en opge
bracht na te zijn beschuldigd
van het veroorzaken van
tweespalt, het berokkenen
van schade aan de Iraanse
oorlogvoering en het leveren
van kritiek op de militanten
die de Amerikaanse diploma
ten in Teheran gevangen
hadden gezet.
Ghotbzadeh is op direct bevel
van Chomeini vrijgelaten, zo
heeft een familielid van hem
meegedeeld.
Ghotbzadeh liet gisteravond
weten dat hij geen verklaring
wilde afleggen.
Chomeini zou volgens zijn om
geving "zeer geraakt" ge
weest zijn door de arrestatie
van Ghotbzadeh en president
Bani Sadr had de arrestatie
"illegaal" genoemd. In de
heilige stad Qom is maandag
een betoging voor de vrijla
ting gehouden.
Waarschuwing
tegen nieuw
Nationaal-
Socialisme
KARLSRUHE (DPA) - De presi
dent van het "Bundesverfas-
sungsgericht" in Karlsruhe (de
Westduitse hoge raad). Ernst
Benda, heeft gewaarschuwd voor
een onderschatting van herle
vend nationaal-socialisme.
Naar aanleiding van de 42ste ver
jaardag van de "kristallnacht".
gevolg van de nazihetze tegen de
joden, verklaarde Benda op een
bijeenkomst in Stuttgart var het
genootschap voor christelijk-
joodse samenwerking, dat men
herlevend nazisme krachtiger
dan tot nu toe moest tegenwer
ken.
De moordaanslag op het "bier
feest" van München, de aansla
gen op verblijven van buitenlan
ders in Hamburg en Baden-Wurt-
temberg en ook de aanslag op de
synagoge in Parijs, aldus de op
perrechter, tonen aan dat niet al
leen in de bondsrepubliek maar
ook in het buitenland neo-natio-
naal-socialisme de kop opsteekt.
een nieuwe escalatie voorkomen
van de arbeidsonrust in Polen die
verstrekkende sociale, economi
sche en politieke gevolen had
kunnen hebben.
In een communiqué dat enkele
uren na de rechtszitting werd
vrijgegeven verklaarde de leiding
van "Solidariteit" dat "wij nu in
staat zijn om een einde te maken
aan de gevaarlijke sociale situatie
die het land bedreigt".
Lech Walesa, de leider van de vak
bond zei tot de duizenden aan
hangers die hem buiten de recht
zaal opwachtten: "wij hebben be
reikt wat wij wilden bereiken. Dit
is evenwel pas het begin. Voor
ons ligt een heleboel werk en een
ieder moet zijn deel op zich ne
men", aldus Walesa.
De Amerikaanse delegatie onder
leiding van de jurist Griffin B.
Bell toonde zich gisteravond nog
zeer vastbesloten over de door
gang van de veiligheidsconferen
tie. Een woordvoerder van deze
delegatie verklaarde dat er tij
dens de openingstoespraken van
de 35 deelnemende landen nog
genoeg tijd was om in de wandel
gangen alsnog tot een akkoord te
komen. Hierbij zei de Ameri
kaanse woordvoerder dat alle
Westerse landen op het stand
punt blijven staan dat er genoeg
tijd beschikbaar moet zijn om de
toetsing van de clausules van
Helsinki te behandelen.
De Oostblok-landen, die zich door
de harde aanvallen van de weste
lijke landen op hun beleid ten
aanzien van de mensenrechten
tijdens de eerste vervolgconfe
rentie in 1977 te Belgrado in de
beklaagdenbank van het Westen
voelden, hebben tijdens de negen
weken van de voorbereidende
werkzaamheden voor de Europe
se veiligheidsconferentie hard
nekkig geprobeerd om de discus
sie hierover te vermijden.
Om deze reden heeft de Sowjet-
Unie vanaf het begin van de
voorbereidingswerkzaamheden
op 9 september te Madrid er
steeds op gehamerd dat men, af
hankelijk van de manier waarop
de Oostbloklanden tijdens de Eu
ropese veiligheidsconferentie
aan de tand worden gevoeld over
de mensenrechten, te zijner tijd
zullen beslissen of men iets voelt
voor een vervolgconferentie in
1983. Zowel Roemenië als België
hebben zich als gastland gepre
senteerd voor deze vervolgconfe
rentie.
Mislukt
Na de mislukte bemiddelingspo
ging van de Zwitserse diplomaat
Peter Troendle, die tijdens het
afgelopen weekeinde een ver
zoening tussen Oost en West over
de conferentieprocedure tot
stand trachtte te brengen, was er
maandagochtend een vleugje op
timisme onder de delegaties over
de nieuwe bemiddelingspoging
van de Oostenrijker Franz Ceska.
Tijdens de summiere plenaire zit
ting van maandagochtend onder
het voorzitterschap van Honga
rije. verstoorde de delegatieleider
van Malta het voorzichtige opti
misme door er dreigend op te wij
zen dat zijn voorstel, ingediend
op 19 september en onaanvaard
baar voor het Westen, nog steeds
geldig was.
Tijdens zijn korte rede hamerde hij
erop dat alle delegatieleden er re
kening mee moesten houden dat
een ontwapeningsconferentie
van de Middellandse-Zeelanden,
waar hij aanvankelijk een delega
tie van de Palestijnse bevrij
dingsbeweging PLO aan deel
wilde laten nemen, voor Malta
een „must" was.
Op voorstel van de Westduitse de
legatie, die meende dat de onder
handelingen voorlopig beter
konden worden voortgezet in de
wandelgangen van het Madri-
leense congresgebouw, werd de
plenaire zitting van maandag
middag na enige minuten opge
schort tot de avond. De avondzit
ting onderging hetzelfde beeld:
alle delegaties gaven er de voor
keur aan om in directe contacten
of samen met gelijkgezinde lan
den een akkoord te vinden over
de werkwijze van de veiligheids
conferentie.
Zelfs diep in de nacht van maandag
was er nog geen zekerheid over
het tijdstip van de opening van de
conferentie van Madrid. Ver
schillende Westerse delegaties
verklaarden in een pessimisti
sche stemming dat de conferen
tie voor veiligheid en samenwer
king in Europa te Madrid op z'n
laatst dinsdag om vijf minuten
voor middernacht kon starten,
maar dat zij toch wel geloofden
dat de bijeenkomst - desnoods
zonder agenda - in de ochtend
zou beginnen.
Mensenrechten
Intussen zijn in Madrid talloze
groeperingen, die de aandacht
vestigen op de schending van de
mensenrechten in bepaalde lan
den, begonnen met hun activitei
ten. Het Sacharov-comité dat vo
rige week een kantoor vestigde in
Madrid, organiseerde maandag
avond een klassiek concert in het
operagebouw van de Spaanse
hoofdstad. Daarnaast houden
andere „monitor-groeperingen -
comités van vluchtelingen, die
het beleid van hun regeringen ten
aanzien van schendingen van in
ternationale afspraken openbaar
maken - persconferenties.
Zo demonstreerde onlangs de uit
Oost-Duitsland uitgeweken dr.
Hildebrandt op een persconfe
rentie een automatisch apparaat,
dat metalen splinters afschiet als
iemand vanuit Oost-Duitsland
via de muur naar West-Duitsland
wil vluchten. Volgens dr. Hilde
brandt zijn 44.000 van deze
schietapparaten, die op grond
van internationale conventies
zijn verboden, door Oost-Duits
land bij de grens met West-
Duitsland opgesteld.
Michael Foot (67),atoom-pacifist
en voorstander van Engelands te
rugtrekking uit de EG. werd giste
ren gekozen tot voorzitter van de
Labourpartij.
Op de foto: Foot samen met zijn
vrouw na de bekendmaking van de
stemming.
(ADVERTENTIE)
Mei Oentofix zit het steviger
Dentofix vormt een zacht, beschermend
laagie en houdt het kunstgebit veel vaster en
veiliger op zijn plaats Het zit prettig en men
kan rustig eten, lachen, niezen en spreken, in
vele gevallen even gemakkelijk als met een
natuurlijk gebit Dentofix vermindert de voort
durende angst voor losraken en verschuiven
van het gebit en voorkomt verwonding van het
gehemelte Dentofix is hygiënisch en geeft
geen onaangename smaak of hinderlijk ge
voel.
Demonstratie
voor visa
in Moskou
verhinderd
MOSKOU - Russische veiligheids
troepen hebben maandag in
Moskou een bijeenkomst ver
hinderd van een tiental vrouwen
die toestemming willen om naar
het Westen te reizen.
De 68-jarige schrijver en tegenlig
ger Lev Kopelev, in de Sowjet-
pers al in aanvallen een "judas"
genoemd, wil woensdag met zijn
vrouw naar de bondsrepubliek.
De vrouw van de Russische dissi
dent Joeri Orlov (56) heeft de Eu
ropese veiligheidsconferentie in
Madrid gevraagd haar man niet in
een werkkamp te laten sterven.
Dr. Orlov, oud-voorzitter van een
commissie voor de mensenrech
ten in Moskou, zit in een kamp in
de Oeral een straf van zeven jaar
(Van onze correspondent)
LONDEN - De linkse 67-jarige Mi
chael Foot heeft gisteren de slag
om het leiderschap van de La
bourpartij gewonnen. Hij ver
sloeg de kandidaat van rechts
Denis Healey met 10 stemmen
(139 tegen 129).
Foot is voorstander van eenzijdige
nucleaire ontwapening. Hij wil
ook onderhandelingen beginnen
over Engelands terugtrekking uit
de EG.
De voornaamste reden dat het La-
bourcongres de linkse Foot als
winnaar heeft gekozen, is de ver
wachting dat hij de versplinterde
Labourpartij weer samen kan
brengen. Foot wordt gezien als
een intellectueel van grote poli
tieke integriteit die niet te cor
rumperen is en door zijn eerlijk
heid vrienden in de linker-, zowel
als in de rechtervleugel van de
Labourpartij heeft. Een kleine
meerderheid verwacht dat Hea
ley de linkervleugel alleen maar
meer van zich zou vervreemden.
Healey heeft zich vaak misprij
zend over links uitgelaten en ziet
weinig heil in de roep van links de
Labourpartij te democratise-
Foot is niettemin een opmerkelijke
keuze, omdat hij de kandidaat is
met de minste regeringservaring.
Hij was slechts twee jaar minister
van arbeid in Wilsons kabinet in
1974-75. Het overige deel van zijn
30-jarige politieke loopbaan
bracht hij als gewoon kamerlid m
het Lagerhuis door. Foot komt
uit een zeer gegoede familie. Zijn
vader was een liberaal kamerlid
en Foot volgde hem in zijn libe
rale voetsporen toen hy in Oxford
studeerde.
De crisis van de jaren dertig maakte
een grote indruk op hem en was
een van de redenen dat hij zich bij
de Labourpartij aansloot. In 1942
werd hy hoofdredacteur van een
Londens dagblad, The Evening
Standard, dat in handen was van
de krantenmagnaat Lord Bea-
verbrook, met wie Foot hecht be
vriend raakte.
Hoewel Foot onder Callaghan een
belangrijke en verzoenende rol
speelde tussen de twee elkaar be
strijdende partijvleugels en veel
van zijn socialistische ideeen aan
de kapstok heeft gehangen,
wordt hij toch gezien als een van
de meest linkse partijleiders die
Labour ooit gehad heeft. Foot's
ideeen over kernontwapening en
zijn twijfels over de EG zitten La-
bour-rechts niet lekker. De kans
dat een deel van de rechtse vleu
gel onder aanvoering van de zo
geheten ..Bende van Drie" de
partij zullen verlaten, is gestegen
nu hun kandidaat, Denis Healey,
verloren heeft.
Krom
Maar in zijn eerste persconferentie
als leider van de Labourpartij zei
Foot als voornaamste prioriteit te
hebben het rechttrekken van al
les wat krom is in de Labourpartij
en het aanvoeren van een stevige
oppositie tegen de Thatcher-re-
gering. Foot zei de rol van de
veelal rechtse kamerfractie van
de Labourpartij te respecteren en
dat stemde Labour-rechts geluk
kig, aldus kamerlid Roy Hatters-
ley, die er aan toevoegde dat ook
Labour-rechts Foot warm ont
ving en zijn rol als heelmeester en
verzoener accepteerde.
Als partijleider zal Foot meer dan
welk leider dan ook zijn oor te
luisteren leggen bij de partycon
gressen. Het congres van vorige
maand stemde met een grote
meerderheid voor kernontwape
ning en poot zelf is een pacifist in
hart en nieren, die sinds het hoog
tepunt van de anti-kernwapen-
campagne 20 jaar geleden er
nooit aan getwijfeld heeft dat
Groot-Brittannio alle kernwa
pens van haar grondgebied moet
vegen.
Lang voordat Groot-Brittannie toe
trad tot de EG was Foot al tegen
stander van de Europese Ge
meenschap. Verwacht wordt dat
Foot minstens de EG zal willen
hervormen en opnieuw zal willen
onderhandelen over de voor
waarden voor Engelands lid
maatschap.
Foot zelf hamert erop dat hy geen
anti-Europeaan is. Er zijn ka
merleden die twijfelen aan Foot's
eventuele premierschap. Zij vra
gen zich af of hy politiek wel ste
vig genoeg onderlegd is en of hij
wel hard genoeg zal zijn als pre
mier. Afgezien daarvan is Foot
ook niet de meest populaire poli
ticus van Groot-Brittannie en is
nog niet zeker hoeveel mensen er
onder zijn leiding op de Labour
partij zullen stemmen.
(Van onze correspondent)
ATHENE - Griekenland stond
maandag in het teken van de
grootste staking uit zijn geschie
denis. Ruim anderhalf miljoen
ambtenaren en arbeiders legden
voor 24 uur het werk neer. In het
centrum van Athene vond een
massale betoging plaats, maar tot
incidenten kwam het niet. Dit
kan worden gezien als een teken
dat de constellatie in het land is
gerijpt. In 1936 leidde de aankon
diging van een algemene staking
tot de dictatuur-Metaxas en in
december 1944, na het wegtrek
ken van de bezetters, tot de be
ruchte „Dekemvriana", de de-
cembertroebelen waarin de stad
straat voor straat door Engelse en
Griekse troepen op links werd
heroverd.
De eisen waren ditmaal optrekking
van de lonen over dit jaar tot het
peil aangepast aan de inflatie, die
net als vorig jaar 25 procent gaat
bedragen, en de invoering vanaf
volgend jaar van een glijdende
loonschaal met maandelijkse
aanpassingen. De ambtenaren
willen bovendien een vijfdaagse
werkweek.
Premier Rallis heeft vorige week
over de radio en televisie een
vermanende toespraak gehou
den. waaruit moest blijken dat
inwilliging van de eisen econo
misch onmogelijk was. Tot veler
verbazing kondigde de regering
echter een dag later aan dat het
principe van een glijdende loon
schaal met zesmaandelijkse aan
passingen en van een vijfdaagse
werkweek, zelfs voor de scholen,
was aanvaard en over 1981 en
1982 geleidelijk zou worden
doorgevoerd. Dit heeft iets van de
felheid ontnomen aan de staking,
die trouwens was georganiseerd
door overkoepelende organisa
ties die door links van regerings
gezindheid worden beschul
digd.
Gisteren verschenen er geen kran
ten, de post werd niet bezorgd en
de kinderen hoefden niet naar
school. De banken blijven ook
vandaag nog dicht. Vliegtuigen
landden of vertrokken er zowat
niet. en ook het spoorwegverkeer
lag stil. TV en radio bleven echter
in de lucht. In het Atheense
straatbeeld was van de staking
weinig te bespeuren. Wel was het
levendiger dan gewoonlijk.
De winkels bleven open en niet al
leen reden zowat alle taxi's, ook
de meeste autobussen bleven op
de weg. Deze zijn weliswaar in
een coördinerende organisatie
opgenomen, maar elke bus gaat
terug op een of enkele eigenaars
die in geval van staking zelf ach
ter het stuur plaatsnemen, en fa
milieleden als conducteur in
schakelen. DerMUke toestand! n
ziet men ook bij hotels, restau
rants en vermaakcentra, zodat de
indruk dat de hele stad „plat" lag
geenszins werd bereikt.
"Greenpeace"
nu naar
Amsterdam
LONDEN (AP) - Het schip "Rain
bow Warrior" van de milieuorga
nisatie Greenpeace die onder
meer strijdt voor beëindiging van
de jacht op walvissen is gisteren
op weg gegaan naar het kanaal
eiland Jersey. Na Jersey gaat
men naar Amsterdam. "Green
peace" ontsnapte deze week uit
een Spaanse haven.
(ADVERTENTIE)
Plaatjes van Italiaanse Wijnen
voor een zeer redelijke prijs.
Kwaliteiten, die zich o.m. kunnen metei
met Franse wijnen. Zoals bijvoorbeeld
deze 1974 BARBARESCO DOC
uit Piemonte. Robijnrode kleur,
volle smaak, rond en droog
Verkrijgbaar bij
slijterij ,-n tb
wijnhandel.
Import en distributie DEIUWC
tel. 015-569324*
