Sussende reacties
wetenschap over
Kootwij k-aff aire
Hartstichting in slag
met nationale dikkerds
RECHTSZAAK TEGEN ZENDING AMAZONES
Plaatsing
kernwapens
afwijzen
Veel 'jonge'gezichten
op VVD-lijst voor
komende verkiezingen
Verband dioxyne en kanker niet zeker
VRIJDAG 7 NOVEMBER 1980
BINNENLAND
PAGINA
AMSTERDAM (GPD) - Aan de
vooravond van de met feestma
len doorspekte wintermaanden,
gaat de Nederlandse Hartstich
ting in de slag met de nationale
dikkerds.
Onder de titel „Gezond gewicht"
werd gisteren in het Amsterdam
se Okura Hotel een druk bezocht
symposium, georganiseerd door
de Hartstichting, gehouden. Een
vijf rijksdaalders kostende ver
mageringscursus „Geslaagd ge
wicht", een zogenaamde waag
schaal (een apparaat waarmee
men kan aflezen of men werkelijk
te zwaar is) en de film „Je gewicht
in de waagschaal" zijn een aantal
wapens waarmee de Hartstich
ting de strijd met de vetzucht
aanbindt.
Medisch-directeur E. Dekker be
nadrukt de interesse van de Hart
stichting voor een gezond ge
wicht „Vetzucht is namelijk een
risicofactor voor hart- en herse
ninfarcten, bovendien zijn er
aardig wat misvattingen over
vetzucht".
De misvattingen kwamen aan het
licht na een onderzoek van ir. F. J.
Kok, voedingsdeskundige van de
Hartstichting. Zo vinden 1,4
miljoen volwassen Nederlanders
zich te zwaar, terwijl ze dat in het
geheel niet zijn. Oorzaak van dit
misverstand is volgens Kok de
slankheidsindustrie. „Die blijft
hameren op de stelling „slank is
mooi"; daarmee worden schoon
heidsidealen sterker benadrukt
dan gezondheidsidealen".
zwaar en mogen volgens de voe
dingsdeskundigen best iets aan
hun gewicht gaan doen. Een
minpunt krijgen 400.000 volwas
senen die zeggen niet te dik te
zijn, „terwijl ze wel degelijk ern
stig overgewicht hebben", aldus
Kok.
Om het overtollige gewicht van de
vele Nederlanders aan te pakken,
hamert de Hartstichting op ver
mageringsprogramma's die met
gedragsveranderingen werken.
Deze programma's werken, in te
genstelling tot de modediëten,
niet louter met optelsommen van
calorieën, maar bekijken het
vermageren aan de hand van leef-
en eetgewoonten.
Volgens directeur Dekker van de
Hartstichting, kan men door het
aanleren van een aantal simpele
trucjes al heel wat resultaat be
reiken. Het bijhouden van een
dagboek, waarin genoteerd
wordt wat men eet, waar men het
eet en op welke tijd men het eet,
zou een handzaam hulpmiddel
zijn. Men moet dan natuurlijk
niet beginnen met minder te eten
en dat in het dagboek te noteren.
Een boodschappenlijstje kan ook
bescherming bieden, „dan val je
niet ten prooi aan het impulsieve
kopen waartoe de supermarkt
aanzet".
Andere trucjes zijn: ÉÉN keer op
scheppen en dan zorgen dat het
bord vol lijkt door het te bedek
ken met veel slabladeren en
groente, langzaam eten en veel
kauwen en tenslotte pauzeren
tijdens een maaltijd om te laten
zien wie er de baas is over de ei
gen vork.
De vermageringsprogramma's die
van gedragsveranderingen ge
bruik maken, gaan er prat op dat
zij iets van blijvende waarde be
werkstelligen. De modediëten
daarentegen hebben volgens de
Hartstichting alleen maar succes
voor korte tijd. Volgens directeur
Dekker van de Hartstichting, die
zelf een 16 kilo is afgevallen, blijft
een gezond gewicht op peil hou
den echter „een dagelijkse
strijd".
DEN HAAG (GPD) - Het gezicht
van de Tweede-Kamerfractie van
de WD zal na de verkiezingen
van volgend jaar duidelijk jonge
re trekken vertonen. Dat blijkt uit
de kandidatenlijst voor de ko
mende verkiezingen. Het meest
opvallende op deze nog voorlopi
ge lijst is de forse stijging van
twee jonge kamerleden, drs. Ed
Nijpels (30) en dr. Rudolf de Kor
te (43).
Andere forse stijgers op de lijst zijn
drs. Loek Hermans (29) en de 47-
jarige mr. drs. Frits Bolkestein.
De verjongingskuur, die de
nieuwe fractie zal ondergaan,
blijkt verder uit het terugzetten
naar onverkiesbare plaatsen van
RADIO KOOTWIJK-ARNHEM (GPD) - De grote onrust onder de bewoners van het
Veluwse gehucht Radio Kootwijk na het overlijden van elf mensen aan diverse vormen
van kanker is volgens deskundige wetenschappers slechts voor een klein gedeelte te
recht.
AMSTERDAM - Op diverse kleuterscholen in den lande is men weer druk bezig met het vervaardigen van
lampionnenwelke volgende week dinsdag dienst zullen doen tijdens het Sint Maarten-kinderfeestHier een beeld
van de activiteiten op de Amsterdamse school 'De Margriet'.
De ongerustheid ontstond nadat
inwoners van Radio Kootwijk
verband legden tussen de sterf
gevallen en het gebruik van het
bestrijdingsmiddel 245 T-Ester
door Staatsbosheer. Dit middel
werd - tot het op 1 juli 1978 offi
cieel verboden werd - in de bos
bouw gebruikt ter bestrijding
van de op de Veluwe voortwoe
kerende Amerikaanse Vogelkers
(ook wel bospest genaamd).
Staatsbosbeheer bespoot met dit
middel onder meer een stuk bos
bij Radio Kootwijk.
De in dit bestrijdingsmiddel in zeer
geringe hoeveelheden aanwezige
stof dioxyne (TCDD) is in de me
dische wereld al enige jaren on
derwerp van uitvoerige studies.
Met name de Wereld Gezond
heidsorganisatie deed in haar
hoofdkwartier in Lyon (Frank
rijk) proeven, waarbij werd ge
zocht naar een mogelijk oorzake
lijk verband tussen dioxyne en
tumorvorming.
In Nederland is het gevaar van 245
T voor het eerst dramatisch
gebleken door een ontploffing in
1963 bij Philips Duphar aan de
Hemdijk in Amsterdam-Noord,
waar deze stof werd vervaardigd.
De hele fabriekshal is daarna ge
sloopt en in de Atlantische Oce
aan gedumpt. Van de veertien
werknemers die de fabriekshal in
1963 reinigden, zijn er inmiddels
vier overleden. Negen van hen
zijn arbeidsongeschikt'. Dit zou
verband kunnen houden met de
besmetting met dioxyne.
Resten van de dioxyne van het be
drijf zijn volgens een officieel
rapport van het Rijksinstituut
voor de Volksgezondheid aange
troffen in een enorme vuilstort in
Broek op Waterland. De daar ge
storte vaten zijn nu aan het door
roesten en dreigen de omgeving
te besmetten. Een plaatselijke ac
tiegroep ijvert er voor dat de vuil
stort wordt opgegraven, maar
eenvoudig is dit niet omdat het
gaat om meer dan een miljoen
kilo chemicaliën uit de pestici-
denindustrie.
WEERRAPPORTEN
Amsterdam sneeuw 2
De Bilt sneeuw 1
Deel en sneeuw
Eelde sneeuw 5
Eindhoven sneeuw 0
Den Helder sneeuw 5
Rotterdam sneeuw 1
Twente sneeuw 0
Vlissingen geheel bew. 1
Zd. Limburg geheel bew. 0
Aberdeen geheel bew. 8
Athene zwaar bew. 21
Barcelona onbew. 7
Berlijn
In Amerika werd na de Vietnam-
oorlog aangenomen dat dioxyne
een verhoogde kans op leverkan
ker geeft. Deze constatering
kwam nadat het Amerikaanse le
ger de Vietnamese bossen mas
saal met 245 T-Esters (Agent
Orange) had bespoten ter ontbla
dering. Vietnamezen, die met de
vanuit vliegtuigen gesproeide
245 T-Ester in aanraking kwa
men, werden kort daarop ziek. In
een groot aantal gevallen werd la
ter leverkanker geconsta
teerd.
Dit - plus de massale milieuvervui
ling - waren in 1978 voor de mi
nisteries van volksgezondheid en
milieuhygiëne en landbouw
aanleiding om 245 T-Ester in Ne
derland uit de handel te ne--
Ook onrust
in Brabants
gehucht
BOSSCHENHOOFD-ZEVEN-
BERGEN (GPD) - In een deel
van de Uilenspiegelstraat in het
Brabantse Bosschenhoofd lijkt
een ware „kankerepidemie" te
zijn uitgebroken. Een man is deze
zomer overleden aan darmkan
ker, vier buurvrouwen hebben
borstkanker gehad. De kanker
gevallen houden mogelijk ook
daar verband met het gebruik
van het giftige bestrijdingsmid
del 245 T-Ester, dat Staatsbosbe
heer op grote schaal gebruikt om
de Amerikaanse vogelkers (bos
pest) uit te woekeren.
Naur-t melding was gemaakt van
het mogelijke verband tussen een
aantal gevallen van kanker en het
gebruik van hc-t giftige bestrij
dingsmiddel 245 T in het Gelder
se gehucht Radio Kootwijk, ging
eeji voormalige bewoonster van
de. Üilenspiegels traat in Bos
schenhoofd een lichtje op. .Zij
bracht vijf kankergevallen, die in
haar directe omgeving heersen in
verband methetzelfde middel.
Volgens haar is het door de Hei-
demij op grote schaal gebruikt
tegen de Amerikaanse vogelkers
(bospest), die het Pagnevaartbos
in Bosschenhoofd een paar jaar
geleden dreigde te overwoeke-
De bewoners willen nu dat de ge
neeskundig inspecteur voor de
volksgezondheid een onderzoek
instelt.
Volgens dr. Leonard ten Engelse,
verbonden aan het Kankerinsti
tuut Anthonie van Leeuwen-
hoeckhuis in Amsterdam, is het
oorzakelijk verband tussen
dioxyne en kanker nog nimmer
wetenschappelijk vastgesteld.
Wel werden door de Wereld Ge
zondheidsorganisatie in 1979
dierproeven gedaan, waarbij rat
ten na blootstelling aan dioxyne
kankerverschijnselen vertoon
den. Voor de mens is de relatie
dioxyne-kanker nog nooit vast
gesteld.
„Dat neemt niet weg dat die kans er
bestaat, al acht ik die wel bijzon
der klein. In het geval van Radio
Kootwijk is het interessant om na
te gaan in hoeverre de overleden
personen last hebben gehad van
ziekteverschijnselen als diarree,
braken, buikklachten, koorts en
huidaandoeningen. Dit zijn na
melijk de verschijnselen waarvan
na Vietnam wetenschappelijk is
vastgesteld dat zij optreden wan
neer de mens in aanraking komt
met dioxyne-concentraties".
De inwoners van Radio Kootwijk
doen er echter het zwijgen toe. In
formatie over ziekteverschijnse
len in de familie wordt niet ver
strekt. De bewoners van het ge
hucht, dat het wat inkomsten be
treft voor een deel van toerisme
moet hebben, vrezen dat door
verdere publikaties straks de toe
risten hun gehucht zullen mij
den.
Chemische en medische deskundi
gen zijn ervan overtuigd dat on
der normale produktie-omstan-
digheden het percentage dioxyne
in 245 T-Ester te gering was om
gevaar voor de volksgezondheid
en het milieu te kunnen opleve-
Bij Staatsbosbeheer reageerde men
woensdag nogal verontrust op de
recente ontwikkelingen in Radio
Kootwijk, waar de volksmond
het al over de „dioxyne-affaire"
heeft. Volgens een woordvoerder
heeft Staatsbosheer het middel
245 T-Ester altijd met grote te
rughoudendheid gebruikt. Bo
vendien garandeerden de toen
geldende voorschriften over het
dioxynegehalte de ongevaarlijk
heid van het bestrijdingsmiddel
voor mens en milieu, aldus de
woordvoerder van Staatsbosbe
heer.
De wetenschap is er dus nog niet
uit. Kan dioxyne wel of niet kan
ker in welke vorm dan ook bij
mensen veroorzaken? Een vraag
die voorlopig nog onbeantwoord
zal blijven. Naar het antwoord
wordt wel naarstig gezocht.
Vrouw bracht
zuster met
messteken
om het leven
DEN BOSCH (ANP) - De offi
cier van justitie bij de recht
bank in Den Bosch, mr. J.
Hulleman, heeft gisteren te
gen de 49-jarige mevrouw
A.D. uit Valkenswaard ont
slag van rechtsvervolging en
verpleging in een psychiatri
sch ziekenhuis geëist. De
vrouw wordt ervan verdacht
op 2 mei van dit jaar haar 58-
jarige zus met messteken om
het leven te hebben gebracht.
Een "vulkaanuitbarsting"
noemde het psyschiatrisch
rapport over de vrouw het ge
beuren. De vrouw zou tot haar
daad zijn gekomen na een
maandenlang groeiende haat
tegen haar zus. De vrouw, die
volgens het rapport een
vreugdeloos en somber leven
had gehad, was in 1978 ge
scheiden.
In februari van dit jaar leerde zij
een man kennen in wie zij een
levensgezel voor de toekomst
zag. Zij verdacht haar zus er
van jaloers te zijn en zij
meende dat die probeerde
haar bij haar vriend zwart te
maken.
De vrouw zei dat ze op 2 mei
naar de woning van haar zus
was gegaan voor een gesprek.
Maar in een tas had ze een mes
en een hamer bij zich. Uit wat
zij voor haar vertrek had
meegedeeld, kon echter, al
dus de officier, worden op
gemaakt dat zij van plan was
de werktuigen niet onge
bruikt te laten. In de woning
de z
de v
ont
stond meteen ruzie, waarbij
de dodelijke steek viel.
De officier achtte moorde be
wezen. Hoewel hij zich niet
met alle details van het psy
chiatrisch rapport kon ver
enigen, wilde hij zich wel aan
sluiten bij de conclusie ervan.
De raadsman van mevrouw
A.D. vroeg vrijspraak van de
door mr. Hulleman bewezen
geachte opzet tot doden. Voor
de rest kon hij zich met de eis
van de officier verenigen.
Uitspraak op 20 november.
Brief CDA-loyalisten
DEN HAAG (GPD) - De tien zoge
naamde loyalisten in de CDA-
Tweede-Kamerfractie vinden
dat in het kader van het terug
dringen van de rol van de kern
wapens, de plaatsing van mid
denlange afstandraketten op Ne
derlands grondgebied moet wor
den afgewezen. Dat staat in een
brief die de tien gisteren aan het
CDA-bestuur hebben ver
stuurd.
De brief is een reactie op het mani
fest van de kritische CDA-werk-
groep „Niet Bij Brood Alleen"
(NBBA). Voor de werkgroep is
k- Jan van Houwelingen
het standpunt van de loyalisten
ten aanzien van deze kernwapens
mede bepalend voor de vraag of
NBBA binnen het CDA blijft
functioneren, dan wel een eigen,
christen-radicale politieke partij
opricht.
Of dat laatste met deze afwijzende
verklaring van de baan is, is op
zijn minst nog twijfelachtig. On
duidelijk blijft ook nu nog hoe
hard de verklaring van de loyalis
ten is. NBBA heeft steeds gesteld
een onvoorwaardelijk neen tegen
de nieuwe kernwapens te willen
horen.
Het NBBA-bestuur zal zich van
daag beraden over een advies dat
voorgelegd moet worden aan het
tweede NBBA-congres, dat za
terdag in Utrecht bijeenkomt. Op
dat congres moet duidelijk wor
den hoe NBBA verder gaat.
Volgens een van de tien loyalisten,
drs. J. van Houwelingen. vinden
de loyalisten zonder meer dat de
ze kernwapens er niet moeten
komen. „Maar garanties geven
kan niet. Dat is in de politiek een
uiterst moeilijke zaak. Je moet al
tijd rekening houden met allerlei
toestanden die kunnen ontstaan.
Maar onze verklaring is zeer ze
ker niet vrijblijvend".
Van Houwelingen vindt dat NBBA
erop moet vertrouwen dat de tien
hun verklaring serieus nemen.
„Onze opstelling is in elk geval
duidelijker dan die van D'66.
Maar een wantrouwen dat er
kennelijk is, kunnen wij natuur
lijk niet slechts via een tekst
wegnemen".
zulke oud-gedienden als Theo
Joekes (57) en mr. Frits Portheine
(57
De lijst moet overigens met de no
dige voorzichtigheid gehanteerd
worden, omdat op 13 december
een bijzondere partijraad nog
wijzigingen kan aanbrengen.
Binnen de partij gaat men er ech
ter vanuit dat de eerste zeven of
acht plaatsen ongewijzigd zullen
blijven. Ook het verkiezingscon
gres kan eind januari nog veran
deringen aanbrengen.
Zoals bekend, zal vice-premier
Wiegel opnieuw de kandidaten
lijst aanvoeren. Op de tweede en
derde plaats zijn achtereenvol
gens staatssecretaris Smit-Kroes
(verkeer en waterstaat) en de
huidige fractieleider Rietkerk
geplaatst. Onmiddellijk na hem
komen twee „linkse" kamerle
den, Nijpels en mevrouw Kap-
peyne van de Coppello.
Voor Nijpels betekent deze positie
een bevestiging van de promi
nente rol die hij binnen de fractie
heeft gespeeld. .Als nieuweling
in de fractie stond hij bij de vorige
verkiezingen nog maar net op een
verkiesbare plaats.
De Korte, die nu zevende is ge
plaatst, maakt een nog opmerke
lijker stijging door. hij bereikte
de Kamer pas eind 1977 nadat de
WD regeringsverantwoorde
lijkheid ging dragen. Ook Her
mans (nu twaalfde) en Bolkestein
(zeventiende) kwamen pas ge
ruime tijd na de verkiezingen in
de Kamer.
Traditiegetrouw zijn de zittende
bewindslieden, die in de Kamer
willen, op verkiesbare plaatsen
gezet. Zo staat minister Van Aar-
denne (economische zaken) op
een zesde plaats, staatssecretaris
Koning (binnenlandse zaken) op
een dertiende en staatssecretaris
Van Eekelcn (defensie) veertien
de.
Bij de eerste vijftien vinden we
verder nog de huidige kamerle
den Ploeg, Braams, Dees, Even
huis en Scherpenhuizen. Bij de
lijst van de eerste dertig namen
komen we naast Joekes en Por
theine ook niet meer de namen
tegen van drie andere zittende
kamerleden, mevrouw Krijnen
en de heren De Voogd en Van der
Ven.
Alle overige kamerleden zijn op de
lijst van de eerste dertig terecht
gekomen. Hierbij valt op dat de
oud-gediende Wim Keja even
eens een forse duikeling heeft
moeten incasseren. Dit keer is hij
terechtgekomen op een 24e
plaats, die volgens de meest re
cente opinipeilingen maar net
een verkiesbare is.
Drie nieuwelingen hebben ook de
lijst gehaald. Het zijn het lid van
het WD-hoofdbestuur P. Blauw,
de zoon van oud-vice premier
Korthals (in het kabinet-De
Quay) en oud-JOVD-voor zitter
Remkes. Zij staan respectievelijk
23. 28 en 30.
De lijst, waarover het WD-hoofd
bestuur binnenkort ook een ad
vies zal uitbrengen, is tot stand
gekomen aan de hand van de lij
sten van de achttien kamercen
trales. Deze lijsten zijn samenge
voegd tot deze voorlopige verkie
zingslijst. Daarbij is rekening ge
houden met het aantal leden dat
elke centrale heeft.
Boeren staken
kappen
knotwilgen
BERKENWOUDE <ANP) - Het
dreigement van boeren in de
Knmpenerwaard alle bomen m
die polder om te kappen is voor
lopig van de baan. Dit hebben de
boeren gisteravond laat meege
deeld na overleg tussen de actie
voerders van de groep "Ik ben
boer, u ook?" en de Zuidholland
se gedeputeerde voor milieuza
ken J. Hoek van Dijke in Ber-
kenwoude. De boeren zaagden
vorige week vijftien knotwilgen
om in Berkenwoude en Vlist uit
protest tegen de boetes die hen
waren opgelegd voor het illegaal
storten van puin (om o m. de er
ven wat begaanbaarder te ma
ken).
De actiegroep aanvaardde gister
avond een aanbod van Hoek van
Dijke om deel te nemen aan het
overleg over de coördinatie van
het stortbeleid.
Bordeaux
Brussel
Frankfort
Innsbruck
Klagenfurt
Kopenhagen
Locarno
Londen
Luxemburg
Mallorca
München
Oslo
Parijs
SDlit
Stockholm
Wenen
Zurich
Las Palmas
Beiroet
Tel-Aviv
Tunis
zwaar bew.
geheel bew.
geheel bew.
geheel bew.
geheel bew.
licht bew. 15
geheel bew. -1
half bew. 19
licht bew. 5
geheel bew. 1
geheel bew. 0
onbew. 24
licht bew.
licht bew. 24
onbew. 22
BERGEN (GPD) - De rechtszaak
tegen de Stichting Zending Ama-
zonas die is aangespannen door
Ed en Tineke Zaal, gaat door.
Binnenkort zal deze zaak voor de
rechter dienen, nu de stichting
niet heeft geantwoord op een
brief van advocaat A. W. G. Cas-
telijns uit Alkmaar, waarin een
financiële schadevergoeding
wordt geëist van de stichting.
Het echtpaar Zaal wil financieel
schadeloos worden gesteld nadat
het zonder pardon op straat was
gezet door de stichting, of liever
Beity Smit, de free-lance zende
linge uit Manaus, gelegen in het
Braziliaanse Amazonegebied. De
stichting behartigt in ons land de
belangen van Betty Smit, die af
gelopen zomer op ongunstige
wijze in de publiciteit kwam toen
een boekje openging over de
praktijken van deze uit Zwolle
afkomstige zendelinge.
Inmiddels is het boek over Betty
Smit, dat de titel draagt „Free
lance voor God", op last van de
schrijver Anthony van Kampen
uit de handel genomen. De voor
genomen vijfde druk van dit
boek, dat een bestseller werd
waardoor de populariteit van
Betty Smit aanzienlijk steeg, gaat
dan ook niet door.
De zaak-Betty Smit heeft Van
Kampen erg aangegrepen. Hij is
momenteel de schok weer wat te
boven. Via Ed en Tineke Zaal laat
hij weten „diep beschaamd en
misbruikt te zijn". En verden „Ik
heb 36 boeken geschreven, maar
één ervan is een miskleun".
Ed en Tineke Zaal zitten op dit
ogenblik zonder werk. Ze hebben
een paar kamers gehuurd in Ber
gen aan Zee en hebben zich goed
voorbereid op de komende
rechtszaak. Ze kwamen volko
men gedesillusioneerd naar Ne
derland terug. Bovendien heeft
de zaak beiden ook psychisch
aangetast.
Met deze rechtszaak wordt op
nieuw bevestigd dat alles wat
wordt gedaan „in de naam van de
Heer" niet altijd de lading dekt.
Het echtpaar Zaal ontdekte dit bij
Betty Smit. Het wist al zeer snel
wie zij precies was. zo laten ze we
ten.
Tineke: „Wij zijn misbruikt, maar
15.000 mensen zijn jarenlang be
lazerd. Die 15.000 mensen zijn de
achterban die geld stuurt aan
Betty Smit".
„Betty heeft een aantal dingen ge
daan die bepaald niet door de
beugel kunnen", zegt haar man
Ed, geboren en getogen in Noor
wegen. „Ze heeft al veel waar
schuwingen gehad van ex-me
dewerkers en ex-bestuursleden
die zich later van haar stichting
hebben gedistantieerd. Herhaal
delijk hebben ze gezegd, Betty zo
kun je niet doorgaan".
Ed en Tineke bereidden zich twee
jaar lang voor op hun vertrek naar
Brazilië. Bij aankomst werden ze
enthousiast door Betty Smit
verwelkomd. Ze deed alles voor
Ed (30) en Tineke (26). Van 's
morgens vroeg tot 's avonds laat
was ze voor het echtpaar in de
weer. „Maar na een maand ver
anderde ze als een blad aan de
boom. Dat is bijna niet te be
schrijven. Er kwam een enorme
spanning in huis, die iedereen
aantastte, omdat Betty een vre
selijke bui had. Betty heeft aan
vankelijk haar mooie flodderkan
tjes laten zien, maar ze kon dit
niet volhouden. Haar reserves
waren op en toen kwam haar wa
re aard te voorschijn. De span
ningen kwamen voort uit het te
kort in haar boekhouden Ze
sprong slordig om met geld
Op dat moment wisten Ed en Tine
ke Zaal nog niets van de intriges,
ruzies en de achtergronden van
het financieel wanbeheer rond
Betty Smit, waarover uitvoerig is
gepubliceerd.
Tineke en haar man hebben gepro-
beerd om met Betty Smit de
moeilijkheden te bespreken,
maar dit lukte niet. ,Als christe
nen hebben wij gevraagd aan
Betty om de problemen in gebed
op te lossen. Haar antwoord was:
„ik bid niet met jullie. Ik hou niet
van dat sentimentele gedoe".
Op 28 april 1980 stopte het echtpaar
Zaal, „omdat alle werkzaamhe
den onmogelijk waren geworden.
Betty Smit zei ons 'het is nu voor
jullie afgelopen. Er is niets meer
voor jullie te doen Maar wat er
met ons is gebeurd, is maar een
peuleschil, vergeleken met alles
wat er in Manaus aan het daglicht
derdeel van".
