Opsporingsambtenaren
beschuldigd van hetze
y/tt/jMMtHiimtmtt!
De \Y aag verbeterd met
geld van Rembrandtprijs
Leidse bouwfraude voor Haagse rechtbank
Steun aan bedrijven
bij stadsvernieuwing
Leiden boos
op provincie
Restauratie orgel Hartebrug
Leidse stadsrubriek
T oor slopen
vergunning
vereist
DINSDAG 4 NOVEMBER 1980
LEIDEN
DEN HAAG/LEIDEN - Hebben opsporingsambtenaren
van de stichting Sociaal Fonds Bouwnijverheid (SFB) en
fuctionarissen van de Leidse politie met opzet de getui
genverklaringen in de Leidse koppelbazenaffaire veran
derd? Dat was gisteren de hamvraag tijdens de eerste
zittingsdag in een serie van zes die de Haagse rechtbank
aan deze omvangrijke bouwfraudezaak besteedt
Voor de advocaten van de twee
Leidse hoofdverdachten, de
39-jarige J. van L. en de 25-jarige
F.R.. was het antwoord duidelijk.
Het SFB is volgens de raadslie
den bezig met een hetze tegen de
Lemy bv, waarvan J. van L. de
directeur is. "We hebben de eer-
LEIDEN - Bedrijven in stadsver
nieuwingsgebied kunnen reke
nen op financiële steun van de
gemeente. De gemeenteraad
stelde gisteren een verordening
vast die het mogelijk maakt om
ondernemers in die gebieden met
maximaal anderhalve ton te
steunen.
De steun kan worden verleend voor
handhaving, verplaatsing of slui
ting van het bedrijf. De gemeen
telijke bijdrage is met name be
doeld voor .de kleinere, veelal
éénmansbedrijfjes. Een aantal
bedrijfstakken, zoals bijvoor
beeld rijscholen, is van de rege
ling uitgesloten. Ook het zogehe
ten kernwinkelgebied valt niet
onder de regeling.
Op voorstel van PvdA-raadslid
Maat besloot de raad om de ver
ordening te benutten om enige
medezeggenschap van het per
soneel te regelen. Zo stelde hij
voor om ondernemers die voor de
steun in aanmerking willen ko
men, te verplichten over de toe
komstplannen van het bedrijf de
mening van het personeel te vra
gen. Die mening moet schriftelijk
worden vastgelegd en bij de
steunaanvraag worden meege
stuurd.
LEIDEN - De gemeenteraad van
Leiden heeft zich gisteravond
boos gemaakt op de provincie. In
een motie, die door alle partijen
was ondertekend, sprak de raad
er zijn afkeuring over uit, dat de
provincie het uitbetalen van sub
sidie voor de verbouw van pan-
dfen ten behoeve van één en
tweepersoonshuishoudens ja
renlang uitstelt. De gemeente
maakt door het voorschieten van
de subsidie extra kosten (of moet
het althans zonder rente-inkom
sten stellen).
In de motie wordt de handelwijze
van de provincie afgekeurd, om
dat 'de extra kosten zo worden
afgewenteld op de Leidse ge
meenschap'.
Wethouder Bordewijk (financiën)
had voorlopig een oplossing voor
het probleem gevonden. Het
fonds voor de verbetering van de
huisvesting van de gemeente
bood nog enige ruimte. Wel zei
Bordewijk zich ervan bewust te
zijn, dat dit een oneigenlijk ge
bruik van dat fonds is en noodza
kelijk, omdat de provincie het
laat afweten.
Frits van Oosten (PPR) wilde geen
financiële steun verlenen aan het
opheffen van bedrijven die meer
dan drie personen in dienst heb
ben. Volgens hem zouden dan
mensen met subsidie van de ge
meente op straat gezet worden.
Het voorstel van Van Oosten
kreeg echter alleen de steun van
PSP en CPN.
Wethouder mevrouw Fase-Dub
belboer (WD) zegde toe na ver
loop van tijd met de commissie
voor economische aangelegen
heden te bekijken hoe de nieuwe
verordening in de praktijk uit
werkt. De verordening vervangt
de oude landelijke regeling, die
op aandrang van de gemeenten is
gewijzigd. Die oude regeling
werd te beperkt en tevens te in
gewikkeld geacht.
ste op klad jgezette verklaringen
van de getuigen vergeleken met
de later uitgetypte ambtsedige
verbalen, die de rechtbank nu in
haar bezit heeft. Daarbij zijn we
zoveel verschillen tegen geko
men, dat er haast wel van opzet
sprake moet zijn. Vooral als je
bedenkt dat alle verschillen in
het nadeel van de verdachten uit
vallen", betoogden mr. Van Za
lingen en mr. De Witte.
De beiden raadslieden werden
daarin gesteund door de de advo
caat van de derde verdachte (W
van den B. uit Rozenburg) mr
Huisman, die verklaarde dat de
ambtenaren hebben moeten "lie
gen en knoeien" om het bewijs
rond te krijgen. Rechtbankpresi
dent mr. Kootte vond het wat te
ver gaan om over opzet te praten
"Het kan natuurlijk ook zo zijn
dat de opsporingsambtenaren zo
overtuigd waren van de schuld
van de Lemy dat ze bepaalde za
ken onbewust hebben ver
draaid".
In elk geval konden de ambtenaren
die de verbalen hebben opge
steld, voor het ontstaan van deze
verschillen geen verklaring ge
ven. Hoofdinspecteur Mostert
van de Leidse gemeentepolitie,
die het vooronderzoek in deze af
faire leidde, en SFB-ambtenaar
Van Zwieten spraken eerst nog
van "typefouten en kleine verbe
teringen in de verklaringen om er
beter Nederlands van te maken
Later moesten zij, toen de raads
lieden met concrete voorbeelden
kwamen, erkennen dat het wel
degelijk om inhoudelijke ver
schillen ging en niet uitsluitend
om taalkundige verbeteringen
Grondwerker
De tweede SFB-ambtenaar Balke
nende, die ook als getuige was
opgeroepen, spande evenwel de
kroon. Mr. Van Zalingen gaf als
voorbeeld de getuigenverklaring
van een ex-werknemer Ter Beek
Daarin stond dat hij had gewerkt
als grondwerker bij J.J. Spring in
't Veld. In de ambtsedige verkla
ring was dit echter veranderd. Op
dezelfde datum zou Ter Beek niet
bij Spring in 't Veld maar bij Le
my bv zijn gaan werken. De op
sporingsambtenaar noemde dat
een 'slip of the pen'.
De president van de rechtbank mr
Kootte vond dat wel wat zwakjes
uitgedrukt. "Het maakt wel de
gelijk uit of je bij Spring in 't Veld
of Lemy werkt. Het gaat hier niet
meer om simpele vergissingen"
wees de president hém terecht.
De getuige raakte door dit
standje kennelijk de kluts kwijt,
want hij kon of wilde zich verder
bijna niets herinneren van de
proces-verbalen, die hij had op
genomen. "Het waren er zoveel,
dan kan je toch niet alles onthou
den", zei hij. De SFB-ambtenaar
werd (voorlopig) gered door de
gong die mr. Kootte rond één uur
liet klinken omdat hij het hoog
tijd vond voor de "middagboter-
Twijfel
Na de lunch was het eerst de beurt
aan getuige Terlingen, voorzitter
van de bond van bouwonderne
mers, directeur van een aanne
mingsbedrijf en tevens be
stuurslid van het SFB. Terlingen
was door de rechtbank als getui-
ge-deskundige opgeroepen om
helderheid te verschaffen over
het ingewikkelde en dikwijls
merkwaardige doen en laten in
de bouwwereld. De verdachten J
van L., F.R. en hun beide raads
mannen trokken de deskundig
heid van Terlingen evenwel in
twijfel. "U heeft een bouwbedrijf,
maar u heeft niets te maken met
straatmakers", zo betoogden zij.
Rechtbankpresident Kootte bleek
daarentegen veel waarde aan de
woorden van het SFB-bestuurs-
lid te hechten. Kootte: "Terlingen
heeft uit hoofde van zijn functie
een grote ervaring in de bouwwe
reld en als hij de werkwijze van
Lemy bv absurd noemt, moet ik
dat geloven, totdat het tegendeel
is bewezen
Na het twee uur durende al of niet
deskundige betoog van Terlin
gen was het wederom de beurt
aan SFB-ambtenaar Balkenen
de, die zich nog steeds bar weinig
wist te herinneren. Wat hem nog
wel te binnen schoot was het
trieste lot van de met deze zaak in
verband staande belangrijke
SFB-gegevens over het jaar 1976.
"Die zijn vernietigd. Waarom? Ik
dacht wegens ruimtegebrek in
het archief' ^vist hij te melden.
'Ik zal een einde maken aan deze
martelgang", deelde mr. Kootte
de SFB-ambtenaar even na vijf
uur mee waarmee hij tevens een
einde maakte aan de eerste zit
tingsdag waarop leden van het
onderzoeksteam door de raads
leden van de verdachten het vuur
na aan de schenen werd gelegd.
JAAP VISSER
HENNIE VAN EGMOND
LEIDEN - Het meer dan honderd jaar oude orgel
Hartebrugkerk wordt gerestaureerd. Met de
ratie is een bedrag van ongeveer 180.000 gulden ge
moeid. De gemeenteraad besloot gisteren hiervan
ruim een halve ton (dertig procent) voor haar reke
ning te nemen. Het ministerie van CRM verleende
eerder al een subsidie van 90.855 gulden, de helft van
de kosten
Het orgel dateert uit 1877 en is gebouwd door de
Utrechtse orgelbouwer M. Maarschalkerweerd. Al
eens eerder kreeg het orgel een opknapbeurt Dat was
in 1903. De huidige restauratie wordt uitgevoerd
door de Amsterdamse firma Adema
Voor het opknappen van ae uit iöjï aaterenae tiarte-
brugkerk zelf verleende de gemeente indertijd een
subsidie van meer dan een half miljoen gulden. Lei
den krijgt dat geld weer terug uit het gemeentefonds.
Een probleem is nog het verkrijgen van provinciaal
subsidie. De provincie weigert dit. omdat zij geen
geld meer heeft. De gemeente heeft echter het kerkbe
stuur geadviseerd om tegen de weigering in beroep te
gaan. Volgens de gemeente hangen restauratie van
orgel en kerk nauw met elkaar samen. En de provin
cie heeft indertijd de restauratie van de kerk wel
gesubsidieerd.
LEIDEN - De Rembrandtprijs voor
beeldende kunst, ingesteld in
1956, is afgeschaft. Sinds 1966 is
deze Leidse prijs 'ter bevordering
van de beeldende kunst in Ne
derland' niet meer uitgereikt.
Hoekema (D'66) zei gisteravond
akkoord te gaan met het afschaf
fen van de prijs, omdat aan het
nut van geldprijzen voor de
bevordering van de kunst ernstig
getwijféld moet worden. Wel
maakte hij bezwaar tegen een
deel van het B en W-voorstel over
de besteding van het geld dat
door deze beslissing vrijkomt.
Het benadrukken van Leiden als
geboorteplaats van Rembrandt
vond Hoekema niet passen in het
doel waarvoor indertijd de prijs
werd ingesteld. Dat heeft volgens
hem meer te maken met bevorde
ring van het toerisme, dan van de
kunst. Wethouder Schoute
(WD) gaf hem hierin gelijk en
zegde toe met een ander voorstel
te komen.
De raad ging er wel mee akkoord
om het vrijgekomen geld te be
steden aan de verbetering van de
Waag als expositieruimte voor
culturele activiteiten en aan de
aankoop van kunst van Leidse
kunstenaars.
Omdat de actieve rol van de Waag
in het culturele leven volgens het
college nog onvoldoende uit de
verf is gekomen, stelden B en W
voor om als gemeente zelf cultu
rele manifestaties te gaan organi-
door René van der Velden Jaap Visser
Duistersteeg(2)
"Wat is dit voor een onzintheo-
rie" roept 'stadswacht' Geor
ge Gussenhoven ons vanaf
zijn briefpapier toe. Het kan
niet anders. Het gaat over de
door George zo vermaledijde
voetgangersbruggetjes in de
binnenstad. Ditmaal over de
voetgangersbrug die komend
voorjaar wordt aangelegd
over de Oude Rijn zodat er
een wandelroute komt vanaf
de Dullebakkersteeg naar het
steegje langs de hoge zijmu
ren van drukkerij Brill en
naar de Burchtheuvel toe. Wij
doopten dit steegje in aanleg
vorige week "Duistersteeg".
De steeg wordt 's avonds af
gesloten om duistere figuren
te slim af te zijn.
De bomvolle Donkersteeg
wordt ontlast door de nieuwe
voetgangersbrug en de Duis
tersteeg, zeiden wij. De men
sen kunnen het komend jaar-
100 meter vanaf de Donker
steeg - een andere wandel
route kiezen van de Haar
lemmerstraat naar de Bree-
straat.
"Een onzintheorie" foetert
George Gussenhoven dus. In
de 51 jaar van zijn bestaan is
er volgens hem nog nooit ie
mand in de Donkersteeg on
der de voet gelopen.... Een
waar wonder, vinden wij.
Volgens George is "de winke
lende wandelaar geen eco
noom". Die winkelende wan
delaar houdt van gezelligheid
en drukte. De route Donker
steeg, Sint Jansbrug en
Hoogstraat straalt die gezel
ligheid uit, vindt George Gus
senhoven.
Ons lijkt een wat minder druk
ke route waar je niet elk mo
ment een fietspedaal of wan
delwagenwiel tegen je hiel
aankrijgt wel zo gezellig....
George Gussenhoven die vlak
om de hoek van zijn gezellige
Donkersteeg woont foetert
verder: Hoe halen wij het in
ons hoofd te denken dat de
voetganger de aantrekkelijke
wandelroute van de Donker
steeg zou ruilen voor een
omweg via onaantrekkelijke
slopjes van stegen, te weten
de Dullebakkersteeg en de
Duistersteeg?....
Of de nieuwe route een omweg
is lijkt ons af te hangen van de
startpositie van de voetgan
ger in de Haarlemmerstraat
en het eindpunt dat die voet
ganger kiest. Verder zien wij
de Dullebakkersteeg en de
Duistersteeg (in wording) op
dit moment inderdaad niet op
een "Groeten uit Lei-
den"-kaart. Maar wat onaan-
Donkersteeg
>tnog nooit
iemand onder de
voet gelopen"
trekkelijk is hoeft niet onaan
trekkelijk te blijven. In elk
geval wacht aan het eind van
de Duistersteeg de weer op
gekalefaterde Burchtheuvel
als centrum van het schitte
rend opgeknapte Burcht-
complex.
George Gussenhoven was één
van de 26 bezwaarmakers bij
de provincie tegen het ge
meenteraadsbesluit om op
proef een brug te slaan van de
Dullebakkersteeg naar de
Duistersteeg. Helaas voor
hem heeft de provincie vorige
week het gemeenteraadsbe
sluit goedgekeurd en de be
zwaren dus verworpen.
Voorzover 'stadswachter' Gus
senhoven onze bomvolle
Donkersteeg met de beste wil
van de wereld als knelpunt
ziet, meent hij overigens dat
die oplossing niet honderd
meter verderop maar bij dat
knelpunt zelf gezocht moet
worden. "Verbiedt bijvoor
beeld de steeds toenemende
illegale straatverkoop op de
donderdag en zaterdagmid
dag in de Donkersteeg. Ver
biedt ook de veel publiek-
trekkende standwerker die -
als hij er staat - het looppad
van de St. Jansbrug indamt
van 8 meter tot 1.5 meter"
Tja, dat vinden andere men
sen nu juist zo gezellig.
Maar bovenal ligt de oplossing
van ex-banketbakker George
Gussenhoven voor een korte
route Haarlemmerstraat-
Breestraat honderd meter
voorbij de Dullebakkersteeg.
"Voorbij de geplande slopjes-
route ligt de door restauraties
steeds mooier wordende
Hooglandse Kerkgracht. Dag
en nacht open"
Meisjes-
telefoon
Woensdagmiddag 4 uur. Even
bellen. 126052. Tuuut...
Tuuut... "Hallo met Maria".
Maria "runt" samen met Gon-
nie, Manet, Marion, Joke,
Margriet en Ellen de "meis
jestelefoon" van het Jongeren
Adviescentrum Leiden
(JAL).
Elke woensdag van vier tot tien
uur zitten twee van deze
meisjes/vrouwen van het JAL
aan de telefoon. Te wachten
op meisjes die willen bellen
over ruzie met ouders, een
zaamheid, misbruik door va
der of broer, over watje met je
verliefdheid aanmoet of wat
goede voorbehoedsmiddelen
zijn. Gewoon kletsen mag
ook.
"Natuurlijk vertellen we van
wat je zegt niks door aan an
deren, zoals ouders of politie"
staat er op felgekleurde affi
ches van de meisjestelefoon.
De meisjestelefoon is ano
niem en gratis (op het tele-
foongeld na).
In een maand tijd is de meis
jestelefoon uit de grond ge
stampt. In de twee weken dat
de telefoon draait hebben nog
maar weinig meisjes opge
beld. "De meisjes moeten na
tuurlijk eerst weten dat de
meisjestelefoon er is", meent
Maria. De klandizie komt in
woensdag 4-10 uur
caecilia8traat 67 leiden
lel. 126052
Meisjestelefoon: drempel
verlagend
de loop van de tijd wel. Vol
gens Maria werkt de telefoon
"drempelverlagend". Heb je
genoeg van het gesprek dan
hang je op. Wil je meer dan
kom je langs bij het JAL.
Positief punt is nu al dat ver
schillende meisjes die van de
meisjestelefoon gebruik ge
maakt hebben nog eens bij
het JAL willen terugkomen
om deel te nemen aan een
meisjesgroep. De deelne
mende meisjes bepalen zelf
wat zij in zo'n groep willen
doen. Suggesties van het
JAL: het maken van een
meisjeskrant, een filmgroep
of een praatgroep.
De meisjestelefoon is opgezet
omdat de medewerksters van
het JAL vonden dat meisjes
bij gesprekken soms niet
goed uit de verf kwamen als
er ook een man van het JAL
bij het gesprek zat. Er zijn on
derwerpen genoeg waarbij
meisjes liever tegen soortge
noten aanpraten. Met de
meisjestelefoon krijgen de
meisjes in elk geval de kans
om met andere meisjes te pra
ten zonder meteen met een
jongen als hulpverlener op
gescheept te zitten.
Aan het gebruik maken van de
meisjestelefoon zijn overi
gens geen leeftijdsgrenzen
gebonden. Want je schijnt zo
jong of zo oud te zijn als je je
voelt, lezen we in de
weekbladen en zien we op tv.
Tot nu belden vooral meisjes/
vrouwen in de leeftijd van 1°
tot 20. maar er waren ook uit
schieters naar boven.
seren. Hiervoor zou een basis
programma aan activiteiten no
dig zijn. Daarnaast zouden dan
initiatieven van culturele instel
lingen van harte welkom blijven
Dat basisprogramma bevat zes ten
toonstellingen, tien theateruit
voeringen en tien muziekmani
festaties. Het exploitatietekort
van de Waag loopt daarom in 1981
op tot 170.000 gulden.
De raad ging met de plannen ak
koord. maar stond wel enigszins
sceptisch tegenover het voorne
men om het beheer van de Waag
over te dragen aan de directie
Groenoordhallen. Gevreesd
werd dat er niet-culturele en
commerciële activiteiten geor
ganiseerd zouden gaan worden.
Wethouder Schoute beloofde
binnenkort in de desbetreffende
raadscommissie deze kwestie te
bespreken, maar zei alvast dat de
Waag zich voor iets dergelijks
toch niet leent. "We moeten die
zaak nuchter bekijken" aldus
Schoute, "met emoties koop je
niks".
LEIDEN - Vóór het slopen van wo
ningen en andere gebouwen is
voortaan een vergunning vereist.
De gemeenteraad besloot gister
avond om het slopen aan banden
te leggen, om zo het verval van de
stad beter te kunnen tegengaan.
Alleen het CDA maakte bezwaar
tegen het invoeren van het ver
gunningensysteem, onder meer
omdat de ambtenaren er extra
door belast zouden worden en
omdat er onvoldoende controle
op naleving zou kunnen zijn.
Wethouder Waal (PvdA) bestreed
dat. Volgens hem is de gemeente
toch altijd zeer betrokken bij
sloopwerkzaamheden.
PPR-raadslid Van Oosten stelde
voor om onder het begrip slopen
ook te verstaan het zodanig ver
nielen van een pand. dat het voor
gebruik ongeschikt wordt. Zijn
voorstel vond ook slechts tegen
stand bij het CDA.
Verder maakte Van Oosten zich
zorgen over de situatie na sloop
werkzaamheden. Er zou volgens
hem de verplichting moeten ko
men, om binnen een bepaalde
termijn na de sloop met het op
vullen van het ontstane gat te be
ginnen.
Inbraak in
Molenstraat
LEIDEN - Een bewoner aan de
Molenstraat deed gistermiddag
aangifie van het verdwijnen van
zijn kleurentelevisie, filmprojec
tor, radio-cassetterecorder en
een metalen geldkistje. De man.
die het weekeind afwezig was
geweest, had deze spullen al uit
voorzorg in de slaapkamer op de
eerste verdieping gezet. Het
mocht niet baten. Hoe toegang is
verkregen tot het pand, is nog
onduidelijk.