Akkoord krakers
en gemeente over
Groote Keyser
De Geus blijft bij mening
CDA eist dat VVD afziet van
wijziging in abortuswetsontwerp
Volgende week vrijwillige ontruiming
Van Agt: vice-premier
worden onder Den Uyl
echt niet uitgesloten
MINIMUMPRIJS
HALFVOLLE
VERSE MELK?
dit is onze prijs-.
HAAIHETBU OIGROS
Vertrouwenspersonen voor
psychiatrische patiënten
Woningen naar
gezinsgrootte
en huren naar
draagkracht
VRIJDAG 31 OKTOBER 1980
DEN HAAG (GPD)- De regerings
partijen CDA en WD hebben
gisteren de stellingen betrokken
voor het debat over het abortus
wetsontwerp van de regering. De
kans dat zij het niet eens zullen
worden, zodat het voorstel wordt
verworpen, is levensgroot aan
wezig.
CDA-leider Lubbers deed donder
dag namens een nog steeds
eensgezinde CDA-fractie eer
roep op de WD om niet
voorstellen te komen die he
wetsontwerp wezenlijk verande
ren. Maar zijn collega Rietkerk
liet meteen al weten daar geen
boodschap aan te hebben.
De CDA-fractie lijkt in overgrote
meerderheid bereid het rege
ringsvoorstel te steunen. Enkele
leden, gesproken wordt van vijf,
hebben echter nog enkele dagen
bedenktijd gevraagd. Zij houden
ook na het urenlange fractiebe-
raad van de afgelopen dagen ern-
HEUSS!
stige bezwaren tegen het rege
ringsvoorstel.
Lubbers zei gisteravond dat de
CDA-fractie als geheel tegen het
wetsvoorstel zal stemmen, wan
neer de WD daarin - met behulp
van PvdA en D'66 - veranderin
gen in aanbrengt in de richting
van een vrijere abortus. „De
grenzen van het aanvaardbare
zijn voor ons bereikt", zei Lub
bers.
Bij de WD reageerde men nogal
gepikeerd op Lubbers' woorden.
„Wij zullen de komende dagen
zeker met wijzigingsvoorstellen
komen," zeiden WD-leider
Rietkerk en abortus-woordvoer
der Dees. In welke richting die
voorstellen gaan, wilden zij niet
zeggen. Maar volgens goedinge-
lichte kring wordt onder meer
gedacht aan een verdere beper
king van de bedenktijd voor de
vrouw van vijf naar bijvoorbeeld
drie dagen.
Wanneer dit soort inhoudelijke wij
zigingen wordt aangebracht,
zullen de aarzelaars in de CDA-
fractie zeker tegen stemmen. Dan
krijgt het regeringsvoorstel geen
meerderheid in de Tweede Ka
mer (CDA en WD hebben 77 van
de 150 stemmen) en is de weg vrij
voor het zeer liberale initiatief-
wetsontwerp van PvdA en D'66,
dat dan met steun van de WD
kan worden aangenomen.
„Ik zou het in strijd met het regeer
akkoord vinden, wanneer de
WD wijzigingsvoorstellen zou
indienen waar het CDA het niet
mee eens is", zei Lubbers giste
ren. De WD'er Dees zei daarover
desgevraagd dit „ongenuanceerd
en ondemocratisch" te vinden.
De WD behoudt zich het recht
om met elk voorstel te ko
men dat haar goeddunkt, uit
gaande van het voorliggende
wetsontwerp. zei Rietkerk.
„Lubbers legt het regeerakkoord
op die manier helemaal verkeerd
uit".
De aarzelaars in de CDA-fractie zit
ten vooral in de CHU-hoek. Tot
hen behoren o.a. vice-fractielei-
der drs. G. van Leijenhorst, W
Mateman en J. van Dijk, maar
ook de AR-loyalist H. Couprie.
In Haagse kringen wordt de harde
opstelling van Lubbers tegen
over de WD uitgelegd als een ui
terste poging om de bezwaarden
uit de CDA-fractie alsnog op één
spoor met de rest van de fractie te
krijgen. Lubbers hoopt daarnaast
dat hij met een unanieme CDA-
fractie ook de WD zal kunnen
overtuigen om het regerings
voorstel geheel en ongewijzigd te
aanvaarden.
Lubbers heeft de CDA'ers die be
denktijd vroegen voorgehouden
dat wanneer zij het regerings
voorstel afwijzen, de weg voor
een door hen helemaal niet ge
wenst PvdA-D'66-wetsontwerp
openligt. „En dat is een slecht
wetsontwerp", zei Lubbers.
De CDA-leider kondigde aan voor
het begin van het debat, dinsdag,
duidelijkheid te zullen verschaf
fen over het definitieve stand
punt van zijn fractie, vooropge
steld dat ook de betrokken leden
aan hun bedenktijd voldoende
hebben gehad om een standpunt
in te nemen.
AMSTERDAM (GPD) - De
barricaden van het ge
kraakte complex de Groo
te Keyser zullen waar
schijnlijk aanstaande
maandag verdwijnen. Na
een twee uur durend ge
sprek op neutraal terrein -
de gereformeerde kerk
aan de Keizersgracht -
kwamen wethouder
Schaefer (volkshuisves
ting) en wethouder Wolf-
fensperger (herhuisves
ting) enerzijds, en een de
legatie van de kraakbewe
ging samen met een aantal
belangenorganisaties an
derzijds tot overeenstem
ming.
Drie woongroepen van in totaal 20
mensen die momenteel in de ge
kraakte panden wonen, zullen
waarschijnlijk in de Groote Key
ser mogen blijven. Maandag zal
de Vereniging Centraal Wonen,
die ook aan het gesprek deelnam,
een lijst met namen overleggen
aan wethouder Wolffensperger.
De wethouder zal de namenlijst
toetsen aan de huidige regelingen
en dan beslissen.
„Als de lijst niet klopt dan gaan we
verder praten", aldus de wethou
der. Als de wethouder zijn goed
keuring geeft, zullen de barrica
den verdwijnen. „Desnoods met
de hulp van de gemeentereini
ging," aldus wethouder Schae
fer.
Nog eens 20 wooneenheden zullen
door het JAC, de Stichting Ideële
Kamerbemiddeling en Huisves
ting (SIKH) en de Hulp voor On-
behuisden (HVO) worden ver
deeld. Ook zij zullen moeten uit
gaan van de huidige norm. De
HVO zou onder andere onvolle
dige gezinnen en alleenstaande
moeders onderdak kunnen bren
gen in de Groote Keyser. Een be
gin van de verbouwing kan vol
gens wethouder Schaefer vol
gende week plaatsvinden als al
les goed gaat. Het gemeentelijk
woningbedrijf zal de verbouwing
uitvoeren, maar de bewoners
hebben aangekondigd zelf ook de
handen uit de mouwen te zullen
steken om de Groote Keyser weer
bewoonbaar te maken. Volgens
een van de krakers zou het com
plex nu niet optimaal bewoond
zijn door de vele barricaden.
De Amsterdamse wethouders Schaefer (voorop) en Wolffensperger kwamen gisteravond in een kerk
Amsterdamse Keizersgracht tot een akkoord met de krakers van de Groote Keijser over de toekomst van het
gekraakte complex. Op de foto arriveren de beide wethouders in het kerkgebouw.
te nemen met de burgemeester,
die primair verantwoordelijk is.
Niet burgemeester Polak maar de
Amsterdamse politie heeft op 22
oktober in een telegram aan het
ministerie van binnenlandse za
ken om politiebijstand gevraagd
voor een ontruiming van de
Groote Keyser op of rond 4 no
vember. Dit verklaarde een ge
meentewoordvoerder desge
vraagd als reactie op de medede
lingen die minister Wiegel daar
over in het kamerdebat had ge
daan.
Volgens de woordvoerder mocht
de politie dit op grond van ge
maakte afspraken zelfstandig en
buiten de burgemeester om doen.
Genoemde organisaties zullen in
samenwerking met de gemeente
en de bewoners zo snel mogelijk
een architect gaan zoeken die de
Groote Keyser op papier weer
bewoonbaar moet maken. De
kosten voor een verbouwing zijn
nog niet te noemen. „Maar we
zullen binnen het raam van sub
sidies blijven waar alles in moet
passen", aldus een woordvoerder
van de krakers. Volgens hem is
de bereikte overeenstemming
geen overwinning. „Deze aan
koop is incidentenpoliek. Ze
willen een rotte plek wegsnijden,
terwijl er nog heel veel rotte
plekken zijn. De gemeente gaat
door met haar ontruimingsbeleid
Burgemeester Polak van Amster
dam is tevreden over het verloop
van het debat in de Tweede Ka
mer naar aanleiding van de kri
tiek die minister Wiegel heeft
geuit op zijn Groote-Keyserbe-
leid. In een commentaar merkt
hij op dat veel kamerleden ver
trouwen in zijn beleid blijken te
hebben. Ook is duidelijk gewor
den dat zij het met hem betreu
ren, dat de minister een aantal
publieke uitspraken heeft ge
daan over een moeilijke zaak
zonder daarover eerst contact op
Suzuki LJ 80 Terreinwagen
Professionele terreinwagen, in- en
uitschakelbare4-wielaandrijving,
,hoge en lage gearing, sterke motor,
neemt hellingen tot 41°. robuust
stalen chassis. Open met canvas
kap; canvas kap en stalen deuren;
gesloten. Va. f 12.995,- incl.BTW.
TT SUZUKI
WEERRAPPORTEN
van gisteravond 20 uur u
2
ra 3
ra 6
li
£2
Amsterdam
mist
11
1
0
De Bilt
12
-0
0
Deelen
half bew.
11
-2
01
Eelde
10
2
02
Eindhoven
11
-1
03
Den Helder
half bew.
11
2
02
Rotterdam
11
-1
0
Twente
10
-2
0
Vlissingen
onbewolkt
12
5
01
Zuid Limburg
half bew.
10
0
01
Aberdeen
7
3
0
Barcelona
licht bew.
20
11
0
Berlijn
regenbui
9
2
Bordeaux
5
Brussel
4
Frankfort
licht bew.
10
04
Genéve
licht bew.
13
1
0
Helsinki
onbewolkt
-0
-8
01
Innsbruck
licht bew.
13
0
0
Klagenfurt
11
-2
0
Kopenhagen
onbewolkt
7
-2
1
Lissabon
22
12
0
Lccarno
geheel bew.
2
Londen
onbewolkt
12
2
0
Luxemburg
licht bew.
Madrid
licht bew.
23
6
0
Malaga
zwaar bew.
21
12
0
Mallorca
mist
23
9
0
München
mist
10
-2
0
onbewolkt
12
Oslo
onbewolkt
2
0
onbewolkt
1
zwaar bew.
20
14
0
Split
20
0
Stockholm
onbewolkt
Wenen
licht bew.
14
3
0
Zurich
onbewolkt
12
0
Casa Blanca
24
13
0
Las Palmas
licht bew.
24
19
0
Tel-Aviv
onbewolkt
26
18
7
Tunis
licht bew.
24
12
0
(Van onze speciale verslaggever
Hans Geleijnse)
PEKING - „Ik heb alleen maar
een ironische opmerking ge
maakt, maar als je me vraagt, wie
er volgend jaar na de verkiezin
gen premier moet worden, Den
Uyl of ik, dan liever ik". Zo rea
geerde premier Van Agt donder-
Lichaam man
aangespoeld
LELYSTAD (ANP) - Vissers heb
ben gisteren aan de voet van de
Markermeerdijk nabij Lelystad
haven het aangespoelde lijk van
de 36-jarige R.T. Helderman uit
Grootenbroek ontdekt.
De man werd sinds 17 oktober
vermist. Op de avond van die dag
is hij op de weg Lelystad-Enk
huizen met zijn auto tegen de
vangrail gebotst en aan de andere
kant van de weg over de vangrail
geslagen en in het water beland.
Volgens de politie heeft hij ver
moedelijk te hard gereden of is
hij door slaap overmand.
dagavond in Peking op de op
winding die in Nederland is ont
staan over zijn opmerking de dag
ervoor dat hij als premier wilde
aanblijven, ook na de verkiezin
gen.
Nadat de minister-president tij
dens een persconferentie slechts
over zijn ervaringen tot nu toe in
China wilde praten, kwam hij te
genover de KRO-radio even later
wel los: „Als u me vraagt of ik na
de verkiezingen volgend jaar ook
anders dan premier in een kabi
net wil terugkeren, dan zeg ik, het
is voor mij niet regeringsleider of
niets. Vice-premier worden on
der Den Uyl is zeker niet uitgeslo
ten. Dat ben ik al eens eerder ge
weest, en daarom zou het meer in
de lijn liggen dat Den Uyl het nu
andersom doet".
Maar Van Agt wilde niet zo ver
gaan om nu al te zeggen dat D'66
maar de premier moet leveren,
wanneer (eventueel) CDA en
PvdA er straks niet uitkomen.
„De verkiezingen zijn pas op 26
mei, daarna zien we wel verder".
De premier benadrukte dat hij
vanuit China geen binnenlandse
politiek wilde bedrijven. Wel
nam hij, naar eigen zeggen, met
zijn uitlatingen „een voorschotje
op de komende verkiezings
strijd".
Van Agt verklaarde gisteravond bij
de afsluiting van het officiële ge
deelte van zijn bezoek aan de
Chinese Volksrepubliek na
drukkelijk dat het geen moment
in de verwachting heeft gelegen
dat hij met „ferme contracten"
naar Nederland zou terugkeren.
„Ik weet dat die verwachting
leeft, maar zo gaat dat niet in Chi
na. U moet mfjn reis zien als een
presentatie van Nederland in
China, als een goodwill-missie. Ik
heb de paden begaanbaar ge
maakt voor de onderhandelaars",
aldus Van Agt.
Het feit, dat zowel Japan, West-
Duitsland, Frankrijk als de Ver
enigde Staten aanzienlijk meer
Chinese handelsbodem onder de
voeten hebben, negeerde Van
Agt. Hij meende dat ook andere
landen nog met weinig specta
culaire resultaten uit de bus wa
ren gekomen.
Bonden praten
weer met Pais
AMSTERDAM (ANP) - De onder
wijsbonden hebben minister
Pais van onderwijs en weten
schappen gisteren laten weten
weer bereid te zijn met hem om
de tafel te gaan zitten, nu de be
windsman de bonden formeel
heeft laten weten zijn plan tot be
zuiniging op salarissen van on
derwijspersoneel te laten varen.
DEN HAAG (GPD) - Er komt een speciaal instituut van vertrouwensper
sonen voor de psychiatrische instellingen, mensen dus bij wie patiënten
of familieleden kunnen klagen over behandeling, verzorging e.d Staats
secretaris mevrouw Veder-Smit (volksgezondheid) stelt volgend jaar
een miljoen gulden beschikbaar voor de aanstelling van acht vertrou
wenspersonen.
Dit heeft de bewindsvrouw de Tweede Kamer meegedeeld in een notitie
ter uitvoering van de indertijd aanvaarde motie van D'66, PPR. CDA en
WD. Mevrouw Veder reageert hiermee tevens positief op het instituut
voor vertrouwenspersonen, zoals een commissie van de Nationale Zie
kenhuis Raad dit heeft voorgesteld. Taken en bevoegdheden van de
tussenpersonen moeten nog worden omschreven.
De NZR-commissie had in haar rapport gesproken van een veertigtal
vertrouwenslieden, ongeveer een per instelling, maar mevrouw Veder
vindt dit getal nogal hoog. Voorlopig houdt ze zich aan het getal van acht.
De vertrouwenspersonen zullen geen bindende uitspraken kunnen
doen en zich alleen rechtstreeks kunnen bemoeien met klachten over
wettelijk geregelde kwesties. In andere gevallen kunnen ze bemidde
len.
Met haar notitie loopt de staatssecretaris vooruit op een wettelijke regeling
van de rechtspositie van psychiatrische patiënten. Daarin zullen rege
lingen als het klachtrecht te zijner tijd een plaats krijgen. De Kamer had
echter op spoed aangedrongen, ook omdat er nu in sommige instellin
gen wel klachteninstanties functioneren die vaak niet onafhankelijk
zijn. Bovendien geldt per instelling een andere regeling.
Inmiddels geldt de aanstelling van vertrouwenspersonen als een proef
neming, die landelijk wordt gehouden. Afhankelijk van de resultaten zal
worden bezien of ook voor de verpleeghuizen een dergelijke voorziening
kan worden getroffen. Wat de zwakzinnigenzorg betreft, onderzocht zal
worden of daar de functie van vertrouwenspersoon kan worden uitgeoe
fend door de ouders, via een vertegenwoordiging.
Rapport van Schaefer
AMSTERDAM (GPD) - De ver
houding tussen iemands inko
men en wat hij betaalt aan woon
lasten is scheefgegroeid en dient
weer rechtgetrokken te worden
Dat is een van de conclusies van
het concept-rapport 'Naar een
stelsel van ïnkomenshuren' van
de Amsterdamse wethouder van
t'olkshuisvesting Jan Schaefer
In het rapport wordt geschetst
hoe de inkomenspositie ver
slechtert en dat ook de toekomst
er weinig rooskleurig uitziet
Daartegenover staan een stijging
van servicekosten, stookkosten
en andere woonlasten. Inkomen
servicekosten, de netto-huur en
huursubsidie zouden jaarlijks
nteengroeien. Zo stegen tussen
1975 en 1980 de servicekosten
gemiddeld 14,6 procent per jaar
de netto-huur met 6,6 procent en
net huursubsidiebedrag voor de
laagste inkomens met 5,3 pro
cent.
M het rapport haalt Schaefer een
uitspraak aan van zijn voorgan
ger F. M. Wibaut aan het begin
van deze eeuw: „Daarom moet als
stelling worden aangenomen dat
niet de grootte der woning de
huur bepaalt, maar dat de grootte
van het gezin de grootte der wo
ning bepaalt en dat de draag
kracht van het gezin de huur be
paalt". Volgens Schaefer zal een
oplossing voor de problemen
wellicht in deze richting te vin
den zijn.
Vooral m stadsvernieuwingsge
bieden zouden er grote moeilijk
heden zijn. De huren van de
nieuwe woningen zouden voor
het merendeel voor buurtbewo
ners te hoog zijn en ook de ver
huiskosten zouden niet gering
zijn. Individuele huursubsidie is
volgens het rapport niet toerei
kend omdat het de sterk gestegen
servicekosten buiten beschou
wing laat. Ook wordt iedere in
komensstijging „voor mensen
met individuele huursubsidie
grotendeels ongedaan gemaakt
door een relatief lager bedrag dat
aan huursubsidie wordt uitbe
taald". Daarnaast brengt afhan
kelijkheid van de huursubsidie
onzekerheid over de toekomstige
inkomenspositie met zich
Schaefer heeft zijn rapport gericht
aan B en W van Amsterdam,
raadsleden, de leden van de vaste
kamercommissie voor volks
huisvesting, gedeputeerden en
de bewindslieden van het minis
terie van volkshuisvesting en
ruimtelijke ordening. De Am
sterdamse en landelijke woning
bouwcorporaties, de vakbewe
ging en wijkcentra worden door
Schaefer verzocht commentaar
te leveren op het concept-rap
port. Volgens de wethouder
wordt de in zyn rapport behan
delde materie door menigeen ge
zien als behorend tot het inko
mensprobleem. Hy stelt echter
„de overheid heeft op grond van
de Woningwet de taak haar be
woners goed en betaalbaar te
huisvesten. In dat opzicht is de
zorg voor betaalbare huren ge
heel een volshuisvestingsbe-
lang."
Slager propt
schapen in hok
EINDHOVEN (ANP) - Na eerst nu
bekend is geworden heeft de
Eindhovense politie eerder deze
week in een bij een woonhuis be
horend schuurtje van zes bij zes
meter 25 schapen aangetroffen.
De dieren stonden op een mest-
laag van 75 centimeter dik. Ze
behoorden toe aan de 40-jarige
slager N.S. In de tuin vond de po
litie bovendien een plastic zak
met het kadaver van een lam. De
politie was gewaarschuwd door
buurtbewoners die klaagden
over stank. Tegen de slager is
proces-verbaal opgemaakt. Ove
rigens heeft de politie op diverse
andere adressen in Eindhoven na
klachten over stankoverlast in
tuinen slachtafval van schapen
gevonden.
Vanaf 1982 jaarlijkse groei defensie-uitgaven drie procent
DEN HAAG (GPD) - Minister De
Geus (defensie) blijft van mening
dat de uitgaven voor defensie
vanaf 1982 weer jaarlijks met drie
procent moeten toenemen. Ge
zien de internationale spanning
vindt hij het niet verantwoord op
de strijdkrachten te bezuinigen
en het takenpakket te herzien,
zoals oppositie en CDA tijdens de
behandeling van zijn begroting
opperden.
De defensie-inspanning mag niet
afhankelijk zijn van de economi
sche toestand van het land, zei De
Geus gisteren in de Tweede Ka
mer. Hij herhaalde dat de voor
volgend jaar voorgestelde groei
van anderhalf procent een een
malige afwukine van de NAVO-
norm moet zijn.
„Voor één jaar zal de bondgenoot
schappelijke solidariteit een
weinig verbleken door de eco
nomische realiteit", aldus De
Geus. Hij verzette zich echter te
gen een motie van de PvdA,
waarin om een extra bezuiniging
van 200 miljoen gulden werd ge
vraagd.
De Geus en staatssecretaris Van
Lent weerspraken de kritiek op
de weddeverlaging voor dienst
plichtigen. die een gevolg is van
de voorgestelde verlaging van het
minimumjeugdloon. Dank zij de
koppeling aan dat jeugdloon zijn
de dienstplichtige soldaten er de
laatste vijf jaar veertien procent
meer op vooruit gegaan dan be
roepsmilitairen, rekenden zij
„Het gaat hier niet om de meest
kwetsbare groep", concludeerde
de minister daarom. De staatsse
cretaris zegde overigens toe. de
bezwaren die in de Kamer tegen
een weddeverlaging bestaan
„mee te nemen" naar het kabinet
CDA'er Wisselink liet merken dat
de bezwaren die hij woensdag
nog verwoordde niet zo hevig zijn
dat hij een weddeverlaging af
wijst. ..Er zijn momenten dat je
minder leuke dingen moet be
slissen". zei hii.
Staatssecretaris Van Eekelcn ont
raadde een motie van de PPR,
waarin wordt geprotesteerd te-
een de vestiging van NAVO-wa-
penopslagplaatsen cn de daaraan
gepaard gaande „militarisering"
van de economisch zwakke re
gio's. Van Eekelen sprak van een
„volstrekte overdrijving" en
wees erop dat de opslagplaatsen
juist de cc nventionele verdedi-
gingskr c versterken, waar-
'o r "t van de kernwapens
Kan worden teruggedrongen.
De Geus ontraadde moties waarin
werd gepleit voor handhaving
van atoompacifisten binnen het
leftr (PPR) cn VCOT Mn onder
zoek naar de opvattingen van mi
litairen over kernwapens (PvdA)
Over alle moties naar aanleiding
van de defensiebegroting zal vol
gende week dinsdag worden ge
stemd.