De nachten waren 't ergst"
r/HSl iwggremmai
Pull Mali
(fy)vandaag^
toegelicht
Boltini over zijn laatste dagen als circusdirecteur
Jaarwisseling op tv
in een nieuw jasje
Export
VRIJDAG 31 OKTOBER 1980
RADIO - TV - KUNST
PAGINA 5
LAREN, dinsdagavond - De laatste tonen van het Wilhel
mus weerkaatsen vol van bombastisch sentiment tegen
het blauwe tentdoek als het Toni Boltini opeens allemaal
te machtig wordt. Onder het felle licht van de schijnwer
pers glinsteren tranen op het asgrauwe, door drie hartin
farcten zwaar getekende gezicht.
Te midden van de met artiesten
volgestroomde piste maakt hij
een bijna apathische indruk. Het
publiek in de tot berstens toe ge
vulde circustent reageert spon
taan en bedelft de 'eenzame
frontstrijder' met een daverend
applaus.
Vlet een stem, die trilt van emoties,
richt de circuskoning zich nog
eenmaal tot zijn hooggeëerd
publiek. En andermaal heft Toni
Boltini de vinger beschuldigend
op naar de overheid, die hij direct
verantwoordelijk stelt voor de
ondergang van wat eens een im
perium was. „Zij hebben het
grootste circus van Europa ge
wurgd" En weer gaan de handen
op elkaar, nu minuten lang.
Later praten we onder vier ogen
verder in zijn kitscherige salon
wagen. Hij ziet er moe en gete
kend uit.
Als je je hele leven hebt gewerkt
om iets groots tot stand te bren
gen en je dat op deze manier uit
handen wordt geslagen, mag je
dat gerust een drama noemen. De
nachten", zo vervolgt hij, „die
zijn nog het verschrikkelijkste.
Zelfs valium en cognac konden
me niet in slaap brengen. Maar
ook mijn dochters hebben hele
nachten liggen huilen. Een bui
tenstaander begrijpt dat niet.
Maar als je, zoals ik, bijna je hele
leven het zaagsel in de piste hebt
geroken, dan kom je daar nooit
meer van los"
"Leugen"
Verbittering en verdriet strijden
om Voorrang, wanneer Toni Bol
tini in een niet te stuiten woor
denvloed zijn met veel publiciteit
omgeven aftocht nader uitlegt.
De overheid is in zijn ogen dé gro
te boosdoener. „Want het is een
grote leugen", zegt hij met een
stem, die trilt van woede, „dat ik
stop omdat het publiek mij in de
steek heeft gelaten".
De zegelring glinstert in het flauwe
schijnsel van een petroleumlamp
als hij bezwerend de hand om
hoog steekt. „De overheid en
niemand anders", klinkt de aan
klacht, „heeft Europa's grootste
circus de nek omgedraaid. Daar
zullen ze in Den Haag nog spijt
van krijgen, want zo'n groot cir
cus krijgt Nederland nooit meer
terug".
Toni Boltini noemt het een grof
schandaal dat die overheid in al
die jaren heeft geweigerd het
noodlijdende circus te subsidië
ren. „Maar diezelfde overheid
steekt wel miljoenen in de bouw
van schouwburgen. En die mo
gen dan ook nog eens f52 per
voorstelling per plaats incasse
ren. Of die stoel nou bezet is of
Het hooggeëerd publiek heeft
dinsdagavond in Laren defi
nitief afscheid genomen van
het circus Toni Boltini. Even
na elf uur streek de geteis
terde circusman de vlag.
Moegestreden. "Ik heb jaren
lang gevochten als een leeuw
tegen een waanzinnig over
heidsbeleid. Ik heb op zere
tenen gestaan, maar ik heb
verloren".
Het tijdperk-Boltini is na 34
jaar afgesloten. Een afscheid
voor eeuwig? "Met deze man
weet je het maar nooit", zegt
een ex-medewerker van
hem.
Onze verslaggever sprak met
koning Boltini op de laatste
dag uit zijn leven als circus
directeur.
niet. En wat te denken van de to
neelgezelschappen, die voor 80
procent worden gesubsi
dieerd'.
„Maar wat wil je", zegt Toni Boltini,
die geen middel onbeproefd laat
om de cultuurmartelaar uit te
hangen, „concert en toneel, dat is
voor de upper ten. Circus is maar
volksvermaak, voor de arbeiden
de bevolking zogezegd. En daar
heeft CRM toch lak aan"
Genadeklap
André van Duin presentator
HILVERSUM - De jaarswisseling
zal op de televisie op andere wijze
dan voorheen worden gevierd. In
plaats van de herhalingen van
hoogtepunten op amusements-
gebied komen er nu naar het
voorbeeld van de Westduitse te
levisie na middernacht van kwart
over twaalf tot twee uur opnamen
en rechtstreekse uitzendingen
van een groot feest infe studio's,
dat van tien uur 's avonds tot vier
uur 's nachts duurt en waarvoor
bekende Nederlanders een uit
nodiging zullen ontvangen.
De centrale presentator van dit ou-
dejaartsavondfeest wordt André
van Duin, die een groot aantal
Nederlandse en buitenlandse or
kesten en artiesten zal aankondi
gen.De organisatie berust bij de
TROS, wier televisie-directeur
Cees Baay al enkele jaren geleden
ideeën in deze richting heeft ge
lanceerd.
Een probleem bij een dergelijke
opzet was dat het technisch per
soneel van de NOS buiten de
normale cao-uren aan de slag zou
VOETBAL - Rinus Michels heeft
zijn eerste boete uitgedeeld, vijf
honderd mark, te betalen door
Pierre Littbarski! De Keulse
rechtsbuiten wekte de woede van
de voormalige Nederlandse su
pervisor op door in de bekerwed
strijd tegen Freiburg enkele ma
len vanuit een ongunstige positie
op het doel te schieten. Michels
liet hem na rust in de kleedkamer
achter.
De genadeklap voor het circus was
volgens Boltini het besluit van de
regering in 1973 om zelfstandige
artiesten tot werknemers te ver
klaren. „Dat betekende, dat een
artiest, die zo'n 4000 tot 5000 gul
den per week verdiende, mij nog
eens eenzelfde bedrag aan sociale
lasten en zo kostte. En wat deden
die mensen uit het buitenland,
die hier 28 weken hadden ge
werkt. Juist! Die ontdekten de
ww. Zochten ze voorheen altijd
werk in het buitenland, nu lopen
ze lekker in de ww. Dus in plaats
dat de regering extra geld kreeg,
moesten ze die lui steun ge-
Toni Boltini lijkt een verbitterd
man. „Verdrietig is een beter
woord. Tot voor vier jaar ben ik in
het circus gelukkig geweest. De
periode erna heb ik ervaren als
jaren van verdriet, van ellende. Ik
had vreselijke angsten om schul
den die betaald moesten worden.
Het was toen leven in een hel."
Het was ook in die periode dat de
ondergang van het eens zo mach
tige circusimperium zich lang
zaam begon af te tekenen. Een
belastingschuld van 5 miljoen
gulden bracht het proces in een
stroomversnelling. „Maar ieder
een die durft te beweren, dat ik
fraude heb gepleegd, die liegt. Ik
heb nooit belasting ontdoken"
Om er fijntje aan toe te voegen.
„Ontwijken, dat is het goede
woord. En dat was toch mijn goed
recht. Ze behoren in Den Haag de
wetten beter te kennen dan ik.
Alleen de laatste jaren heb ik al
lerlei slinkse manieren moeten
bedenken om nog met mijn cir
cus te kunnen rondtrekken"
Oorlog
Toni Boltini leefde vanaf toen ook
continu op voet van oorlog met
de belastingdienst. Met als uit
eindelijk resultaat, dat hij eind
1976 failliet werd verklaard. Ook
dit keer liet zijn vindingrijkheid
hem niet in de steek, zoals hij een
half jaar eerder op een uiterst
sluwe wijze het circus in handen
had gespeeld van het Utrechtse
studentengezelschap Veritas. De
fiscale recherche maakte ten slot
te aan alle illusies een einde, dook
her en der op en liet diverse ma
len kasbeslag leggen. Er bleef
hem toen weinig anders over dan
de wijk naar het buitenland te
Tournees door Frankrijk, Israël en
Duitsland kregen een vervolg in
België. „Het was de zwartste pe
riode uit mijn leven als circusdi
recteur. De grootte van de tent
was de naam Toni Boltini ook
onwaardig. Ik wilde bovendien
dolgraag naar Nederland terug.
Dit is mijn vaderland, alleen hier
voel ik mij gelukkig. Dit jaar heb
ik opgetreden onder Italiaanse
vlag. Als Nederlander heeft mij
dat verschrikkelijk tegen de
borst gestuit".
Maar eenmaal terug in Nederland
moest hij opboksen tegen inmid
dels opgerichte circussen als
'Bassie en Adriaan' en 'Holiday',
twee circussen die worden ge
steund door respectievelijk de
TROS en De Telegraaf. Een bij
voorbaat ongelijk gevecht. „Maar
het is wel de enige mogelijkheid
om het hoofd boven water te
houden."
Het doet hem, in feite de grondleg
ger van alle circussen die mo
menteel door België en Neder
land trekken, zichtbaar pijn. „Al
die kleine circussen zijn best aar
dig, maar het is allemaal surro
gaat. Als je eemaal een echt circus
hebt gehad, dan vind je daarin
geen voldoening meer. Dat is ook
de reden dat mijn dochter Josette
en Antoinette er niet mee door
gaan en het pret- en recreatiepark
'Oud Valkenveen' gaan exploite
ren". Vader Toni gaat op de ach
tergrond adviseren.
ANUM-feest
in Gehoorzaal
LEIDEN - Op zaterdag 1 en 8 no
vember en zondag 9 november
wordt in de Leidse Stadsgehoor
zaal het ANUM-najaarsmuziek-
feest gehouden. (ANUM Alge
mene Nederlandse Unie van Mu
ziekverenigingen).
Aan dit festijn, dat al sinds 1948
wordt gehouden, nemen ruim 40
verenigingen deel met ongeveer
2000 muzikanten die muziek als
hobby beoefenen. Ze zijn daarbij
verdeeld over zes klassen en ko
men uit in harmonie, fanfare of
brassband bezetting. (10.00-24.00
uur).
(ADVERTENTIE)
moeten. Maar het technisch be
drijf van de NOS heeft nu alle
medewerking toegezegd voor de
ze show, die als een en ander goed
bevalt, in de komende jaren bij
toerbeurt door de andere omroe
pen georganiseerd zou kunnen
worden.
Voorafgaand aan deze nachtelijke
show geeft de NOS op Nederland
1 gedurende 3'/2 uur een over
zicht van tachtig jaar amusement
en van de ontwikkeling van de
televisie in deze eeuw.
Op Nederland 2 vertoont Veronica
onder meer de satirische film "De
Drie Musketiers". Ook is deze
omroep van plan op die avond het
300.000ste lid feestelijk binnen te
halen. Daarmee zou Veronica, dat
nu zegt ongeveer 290.000 leden te
hebben, op de drempel van de B-
status staan.
Minder geweld
op Franse tv
PARIJS - De Franse staatstelevisie
wil het vertonen van geweld in
speelfilms beperken. Dat heeft de
Franse minister van cultuur en
communicatie laten weten. Er is
een gedragscode opgesteld,
waarover al sinds 1976 is gepraat.
Bij nieuwsprogramma's zullen
de kijkers voortaan via een teken
tje op het scherm opmerkzaam
worden gemaakt op naderende
gewelddadige scènes Vlak voor
en tijdens schoolvakanties, als
kinderen meer naar tv kijken dan
normaal, zal het hoofdprogram
ma worden gezuiverd van "nega
tieve helden".
uvreldbekend aroma
18.25 - Nieuws voor doven en slechthorenden (NOS)
18.30 - Sèsamstraat (NOS)
18.45 - Paspoort voor Spanjaarden (NOS)
18.55 - Journaal (NOS)
18.59 - De Hulk, tv-serie (TROS)
19.40 - Simonskoop (TROS)
20.00 - Het huis met de wassen beelden, griezelfilm uit 1953
(TROS)
21.37 - Journaal (NOS)
21.55 - TV-prive (TROS)
23.00 - Kernwapens, nee (Hum. Verbond)
23.35 - Journaal (NOS)
00.15 - Nieuws voor doven en slechthorenden (NOS)
NEDERLAND 2
18.55 - Journaal (NOS)
18.59 - Doctor Snuggles (AVRO)
19.05 - AVRO's Toppop (AVRO)
20.00 - Journaal (NOS)
20.27 - De vergelding, tv-serie (AVRO)
21.00 - Aktueel en informatief (AVRO)
22.00 - Televizier Magazine met o.m. gesprek met de minister-pre
sident (AVRO)
22.45 - De toestand in de wereld (AVRO)
22.50 - De Edisons in concert (AVRO)
00.10 - Journaal (NOS)
00.15 - Nieuws voor doven en slechthorenden (NOS)
ZATERDAG
NEDERLAND 1
15.32 - De nijlpaarden van de Ishasha rivier (TROS)
16.17 - De dieren van het groene woud (TROS)
16.40 - Ren je rot (TROS)
17.25 - Tros Penalty Bokaal (TROS)
17.35 - Langlaufen kan iedereen (TROS)
DUITSE TV
DUITSLAND I
20.00 Journ. 20.15 Pookie (The ste
rile cuckoo), Amer. speelfilm. 22.00
Inform, progr. 22.30 Actual. 23.00
Sport 23.25 Eurogang, misdaadse
rie. 00.25 Journ. (Reg.progr.: NDR:
18.00 Westside-Hospital, tv-serie.
18.30 Actual. 18.45 Kleuterserie.
18.55 Westside-Hospital, tv-serie.
19.25 Reg. mag. 19.59 Progr.-overz.
WDR 18.00 Popmuziek. 18.30 Nick
Knatterton. tv-sene. 18.40 Popmu
ziek. 19.15 Actual.).
DUITSLAND II
18.10 Inform, progr. 19.00 Joum.
19.15 Filmrep. 19.30 Rep. 20.15 Mai-
gret, tv-serie. 21.35 Slapstick. 22.00
Actual. 22.20 Cultureel mag. 23.05
Das Herz des Waldes (El Corazon del
Bosque), Spaanse speelfilm. 00.45
DUITSLAND III WDR
Journal 3. 20.00 Journ. 20.15 Weten
schap. progr. 21.00 Rep 21.30 Reg.
progr. 22.00 Sommergaste. tv-film.
Doe. film. 23 40 Journ.
BELGISCHE TV
BELGIÉ VLAAMS
Liefdadigheidsuitz. 1907 KTRC.
19.37 Meded. en morgen. 19 45
Journ. 20.10 Weerber. 20.15 McKen-
na's Gold, Amer. western. 22.15 In
form. progr. 23.05 Journ.
NET II
20.00 Korte film. 20.25 KJass. con
cert. 21.30 Culturele aganda. 22.00
De AVRO zendt vanavond (Ned. 2.2027 uurhet eerste deel van
de tweedelige Westduitse televisiefilm 'De Vergelding" Das Ding)
uit. Het tweede deel volgt op zaterdag 1 november "De Vergelding"
gaat over vier jonge dienstplichtige soldaten van de Duitse Bun-
deswehr en een meisje, die er inslagen om in de nacht van 10 op II
januari 1973 een overval te plegen op een geldtransport. Drie kolos
sale vrachtwagens, die samen een bedrag van 200 miljoen aan
vijf-Mark-munten vervoeren, zijn voor de politie onvindbaar
De actualiteitenrubriek Televizier Magazine van de AVRO is
vanavond (Ned. 2,22.00 uur) geheel gewijd aan de komende presi
dentsverkiezingen inde Verenigde Staten. Het hele presentatieteam
van de AVRO is daartoe al een week in Amerika en heeft daar de
laatste campagnedagen van Carter en Reagan gevolgd. Over die
campagne worden gesprekken gevoerd met de voormalige VN-am
bassadeur Andrew Young en oud-president Gerald Ford. Voorts is
er een bijdrage over "Machten onmacht van de Amerikaanse presi
dent" met uitspraken daaroi^er van Carter. Nixon en Ford. Ook
wordt in het huis van Henry Kissinger met hem gesproken over de
binnen- en buitenlandse politiek van de VS.
Kijkers naar de oude griezelfilm House of Wax-vanavond Ned. 1
om 20.00 uur bij de TROS - worden mogelijk verrast door visuele
effecten waarvan zij de zin niet direct doorgronden. Dat kan klop
pen, want .Het huis met de wassen beelden" van André de Toth
werd in 1953 als zogenaamde driedimensionale film uitgebracht,
wat voorde bioscoopbezoekers betekende dat zij moeizaam dooreen
kartonnen brilletje met één rood en één groen glaasje moesten turen
om als beloning van tijd tot tijd iets van hel doek naar hun hoofd
gesmeten te krijgen.
Geen nieuwtje overigens: kort voorde oorlog was er ter opluistering
van de voorprogramma's al met ,2-D" geexperimenteerd. Maar in
het begin van de jaren vijftig, toen hel Amerikaanse film- en bio
scoopbedrijf de concurrentie van de televisie in volle omvang ging
voelen en koortsachtig zocht naar mogelijkheden om de mensen toch
naar de theaters te lokkenwerd serieus gedacht dat stereoscopi
sche speelfilmsdaartoe in staat waren. Het publiek was het ge
scharrel met die brilletjes:echter al heel gauw beu en bovendien
begonnen Cinemascope en andere breedbeeldystemen aan hun
triomfantelijke opmars. .House of Wax" en soortgelijke 3D-films
zijn in hun resterende loopbaan dan ook maar „plat" geprojec
teerd.
De Toth maakte een vereenvoudigde versie van ..The mysterie of the
wax museum".een befaamde griezelfilm uit 1932 met Lionel Atwill
als de (mede)-eigenaar van het wassen-beeldenspul. die na een
brand in het museum gek wordt, zijn compagnon uit de weg ruimt
en een nieuwe collectie opbouwt met tè levenséchte poppen. Nu is
specialist Vincent Price die engerd en kan Carolyn Jones (in 1932
was dat Fay Wray) een keel opzeten als het maar op het nippertje
aan de maniak ontkomende onschuldige meisje.
VRIJDAG 31 OKTOBER
HILVERSUM I
leder heel uur nieuws. KRO: 18.11
Echo. 18.21 Punt Uit. 19.55 Overwe
ging. 20.02 Country Time 21 02 Nine
o'clock jazz. 22 02 Goal. NOS 22.45
Konkinklijk bezoek aan de Neder
landse Antillen. 23.02 Met het oog op
morgen. KRO: 00 02 De Nachtspie
gel. 1.02 De nacht van het Neder
landstalige lied. 6.50 Levende
Woord.
HILVERSUM II
VOO: 18 00 Staandebij.
OVERH VOORL. 18 40 De Neder
landse Antillen. PP: 18 50 Uitz van
de WD. VOO: Veronica Sport
NOS: Europees Cincertpodium
Lulu, opera van Berg. 23.00 NOS-
Cultuur. 23.55 Nws
HILVERSUM III
Ieder uur nieuws. NOS 18 03 De
avondspits 19 02 De Rock en Roll
Methode VPRO 20 02 Ook zo 20 30
Rub-aDub. 22.02 Het VPRO Radm-
ZATERDAG 1 NOVEMBER
HILVERSUM I
VARA 7.03 (S) Hallo Hier Hilver
sum (8 03 Dingen van de dag» 9.30
SiZI 11 02(S) De VARA feliciteert
12 03 S tanen t.irt en finish 13 <13
(S) In de Rooie Haan. 15 02 (S) Feest
uit Studio 1. 16.02 (S) De Speel-
HILVERSUM II
TROS 7 00 Nws 7.10 Ochtend-
gymnastiek. 7 20 TROS-binnenkort.
7.30 Nws. 7.36 Aktua 8 00 Nws 8 11
Op uw gezondheid. 8.30 Nws. 8.36
Toeraktua 9 00 GymnaUek voor de
vrouw 9.10 Waterstanden 9 15 On
der de mensen 10 00 DOc. 10 30
Coulissen. 11.30 Janboel. 12 00 Op-
voeden kan iedereen 12 26 Medede
lingen voor land- en tuinbouw. 12.30
Nws. 12 36 aktua 13.00 Nws. 13.11
Introduktie Kernpunt 13.15 Van de
binnenpagina. 14 00 Kernpunt. 15.00
Spm-1 na p' r t la 3d I.,
16 00 Aktua-Extra 17 00 Aktua Eex-
tra-Kamerbreed 17.24 Mededelin
gen. 17.30 Nws. 17.36 Aktua
HILVERSUM III
Ieder heel uur nieuws. NCRV 7.02
(S) Pop frisser 9 03 (Si Happy
Sound. 10.03 (S) Popstation 11 03(S|
Pop non stop 12 03 (S) Las Vast
13 00 Nws. 14.03 (S) Op Stap 15 03
HILVERSUM IV
NOS 7 00 Nws 7.02 (S) Op een klein
stationnetje, 's morgens in de vroeg
te 8 00 (S) Klassiek met Caroline
9 00 Nws. 9.02 (S) Piano-an 10 00 (Si
Concerto Mattinale 12 00 Nws 12 02
(S) Lieverdeluchtin. 13 15(S) Lichte
tafelmuz 14.00 Nws 14 02 (S» Int. 1-
nationaal Chopmconcours. 16.00 (S)
Volksmuz. 16 15 (S) Opera