Vliegen in Europa te duur
Wereldwerkplan n
Minimumprijs „lokartikelen
i
Beurs Amsterd
Kort zakelijk
NA OORLOG IN MELKHANDEL
IATA-rapport aan Europees Parlement
Den Uyl, Tinbergen, Pronk en Kok:
BENZINE
DUURDER
Britse
werkgevers
contra
Thatcher
2sLBd,e" ii»
Sb
iar if
§L
SS
II:
ii?'
s:
as
ss?
SS*
si: i
DONDERDAG 30 OKTOBER 1980
Windmolen
Nog voor het eind van het jaar gaat
op het terrein van het Energie
onderzoek Centrum Nederland
(ECN) in Petten (NH). De eerste
grote Nederlandse experimen-
tele windturbine draaien, de
windmolen met een vermogen
van 300 kw is in opdracht van de
ECN gebouwd als onderdeel van
het nationale onderzoekpro-
1 gramma naar windenergie.
Staking
Ook bij die grens kan niet gezegd
worden dat er geen risico voor
gehoorschade bestaat, zo stelt
Albeda in antwoord op vragen
van de PvdA-kamerleden Van
der Doef en Hartmeijer. De mi
nister zegt dat hij - na verkrijging
van het SER-advies - hoge priori
teit zal geven aan wetgeving op
dit punt.
Computer cao
De directie van de computerhandel
Honeywell Bull in Amsterdam en
vertegenwoordigers van de
Dienstenbonden FNV hebben
met enige feestelijkheid hun
handtekening gezet onder de cao
voor de 560 werknemers van het
bedrijf. Het is de eerste cao in de
computerbranche. Volgens een
woordvoerder van de diensten
bonden heeft ook het grootste
computerbedrijf IBM (6.000
werknemers) inmiddels laten we
ten bereid te zijn tot het afsluiten
van een cao.
DEN HAAG (GPD) - Minis
ter Van Aardenne en
staatssecretaris Haze-
kamp (economische za
ken) zijn tot het inzicht ge
komen dat een stelsel van
minimumprijzen gewenst
kan zijn voor produkten
die als „lokartikel" ge
bruikt kunnen worden.
Behalve volle melk zou ook half
volle melk daaronder kunnen
vallen. Dat bleek gisteren tij
dens overleg met de vaste
Tweede-Kamercommissie voor
het midden- en kleinbedrijf naar
99
aanleiding van de recente
„melkprijsoorlog".
Onmiddellijk nadat de minimum
prijs voor volle melk per 1 sep
tember verviel, begonnen groot
winkelbedrijven overal in het
land te „stunten" met lage tot
zeer lage prijzen. Mede op aan
drang van het bedrijfsleven en de
Tweede Kamer werd toen de mi
nimumprijs opnieuw ingevoerd.
Van Aardenne gaf toe dat in
vooroverleg van de kant van het
bedrijfsleven inderdaad tegen
„stunten" was gewaar
schuwd.
De minister had geantwoord dat als
er „verstoringen" zouden komen,
onmiddellijk zou worden inge
grepen. Niet voorzien was echter
dat het al meteen tot een zo mas
sale „stuntverkoop" zou komen
als begin september het geval
was. Diezelfde maandag werd al
het besluit genomen tot herin
voering en de dag daarop waren
de voorbereidingen al getroffen,
zo verdedigde hij zijn optreden,
dat veel kritiek had uitgelokt.
Het ministerie was aanvankelijk de
mening toegedaan dat de mini
mumprijsproblemen geheel tot
het verleden behoorden. Maar
volgens Van Aardenne blijkt wel
dat er een bepaalde regeling voor
volle melk nodig is. Bij de hall
volle melk zijn geen problemen
gebleken (aan de kant van de
melkhandelaren wordt dit tegen
gesproken). Beschermingsregels
tegen marktverstoringen moeten
wel uitzonderingen blijven.
Vooral PvdA en CDA bleken van
mening dat een minimumprys
niet kan worden gemist om orde
in de markt te scheppen. Voort
man (PvdA) wees een stelsel van
inkomenstoeslagen voor zelf
standige melkhandelaren - zoals
Konsumenten Konlakt had be
pleit - af. Hij was niet voor steun
uit de staatskas, wel pleitte hij
voor het instellen van een maxi
mumprijs.
pet Britse Lagerhuis is na een hele
nacht discussie akkoord gegaan
met een noodwet wegens de sta
king van het Britse gevangenis
personeel. De minister van bin
nenlandse zaken, William Whi-
telaw krijgt verregaande speciale
bevoegdheden, zoals het inscha
kelen van het leger bij de bewa-
r king. De minister kan nu ook ge
vangenen, wier straftijd tegen het
einde loopt, eerder vrijlaten en
rechters opdragen beklaagden op
i borgsom vrij te laten in plaats van
l-ze in hechtenis te nemen in af-
wachting van de rechtszaak.
Alcohol
Met 12,74 liter pure alcohol per
hoofd per jaar was het alcohol-
verbruik in de Duitse bondsre
publiek in 1979 hoger dan in enig
voorgaand jaar in deze eeuw. De
Westduitsers gaven in het vorig
jaar meer dan 39 miljard mark uit
aan bier, wijn en brandewijn. Dat
komt overeen met 635,50 mark
per burger.
Lawaai
Minister Albeda (sociale zaken) zal
zo spoedig mogelijk de SER om
advies vragen over de instelling
van wettelijke lawaainormen
voor arbeid in de industrie. Mo
menteel zou al bijna 40 procent
van de werknemers in de indus
trie werken bij een lawaainiveau
van meer dan 85 decibel, welk
aantal als norr
DEN HAAG (GPD) - De IATA, overlegorgaan van lijn
dienstmaatschappijen, noemt het luchtverkeer in Eu
ropa nodeloos duur; zowel door de hoge kosten van
luchtverkeersbegeleiding als door het vele omvliegen
om militair gesloten gebieden.
Dit verklaart volgens de IATA het grote verschil in vliegta-
rieven tussen de VS en Europa. Een rapport met deze
bevindingen zal ter hand worden gesteld aan de vervoers-
commissie van het Europese Parlement.
De omwegen verschillen per route,
maar blijken het grootst te zijn op
het traject Brussel-Zürich. Daar
moet 47 procent extra worden
gevlogen terwijl het Europese
gemiddelde een omweg van 15
procent (50 mijl) is. Ook KLM
vliegt meestal over deze route,
tenzij de drukte een vlucht via
Frankfurt toelaat. In de VS hoe
ven de maatschappijen slechts
een drie procent langere reisweg
om militaire gesloten gebieden te
berekenen.
De grootste kostenfactor is echter
de luchtverkeersbegeleiding. Die
van Eurocontrol, aldus de IATA,
speelt daarin een belangrijke rol
Met ingang van 1 april volgend
jaar zullen de kosten die aan de
maatschappijen in rekening
worden gebracht, met 43 procent
worden verhoogd, waardoor de
rekeningen die zij voorgelegd
krijgen zullen oplopen van 1,6
99
99
DEN HAAG (GPD) - Er moet een wereldarbeidsplan ko
men, waarvoor de Europese instellingen en de Verenigde
Naties zich sterk moeten maken. Dit plan, uitgewerkt
naar regionale behoeften, moet in 1983 op tafel liggen.
Nederlandse socia- om Uit voostel te onderschrij-
GROENTEVEILING KATWIJK AAN
DEN RIJN - DATUM: 29/10/'80:
Andijvie per kg 71 ct. Boerekool per kg
59-90, Groene Kool 91, Spitskool 42-56,
Bospeen II 91-1.17, Waspeen AI per kist
7,20-10,-, Waspeen All per kist 4,- - 8,70,
Waspeen BI per kist 4,70-9,80, Waspeen
Bil per kist 3,20, Waspeen Cl per kist
1,20-4,10, Waspeen CII per kist 1,10-1,80,
Aanvoer 106 ton. Breekpeen Cl per kist
5.60-6.60, Peterselie (krul) 28-44, Selderij
24-39, Knolselderij 26-48, Bloemkool 6
per bak I 99-130, Bloemkool 6 II per bak
43-55, Bloemkool 8 I per bak 74-80,
Bloemkool 8II per bak 36-43, Bloemkool
12 I per bak 55-58, Aanvoer 8100 stuks.
listen met een internationale re
putatie: Wim Kok. de voorzitter
van het Europees Verbond van
Vakverenigingen; Joop den Uyl,
de voorzitter van de Socialisti
sche Partijen in Europa; Jan
Pronk, de adjunct secretaris-ge
neraal van de UNCTAD, en de
ontwikkelingseconoom prof. Jan
Tinbergen. Voor hun gedachten
hebben zij inmiddels de steun
gekregen van vooraanstaande
Europeanen en zij zijn er vrijwel
zeker van, dat zij ook de steun
zullen krijgen van de overgrote
meerderheid van het Europees
Parlement.
Je vier zeggen dat hun idee om te
komen tot een wereldwerkgele
genheidsplan een vervolg is op
het rapport-Brandt. Zij hopen dat
ook de Oosteuropese landen ach
ter het plan zullen staan. Lukt dat
niet, dan zien zij toch mogelijk
heden voor de lijn Noord-Zuid.
„Het gaat hier om een politiek ini
tiatief, waarbij een beroep wordt
gedaan op regeringen, interna
tionale organisaties, organisaties
van werkgevers en vakbonden
Na verkregen politieke steun zal de
feitelijke formulering van het
plan door een uit Noord en Zuid
samengstelde stuurgroep en een
secretariaat ongevee r t wee j aar in
beslag nemen, zo menen zij. Ver
volgens moeten politieke onder
handelingen leiden tot uitvoering
van het plan.
Het doel van het voorstel, dat nu is
gedaan, is het starten van een in
ternationale operatie op grote
schaal ter stimulering van de we
reldeconomie en van de werkge
legenheid in zowel de geïndus
trialiseerde als de ontwikke
lingslanden. Voor de financiering
rekent men op de hulp van de
Wereldbank en het Internatio
nale Monetaire Fonds, waardoor
internationale inkomensover
drachten op grote schaal naar
onwikkelingslanden mogelijk
moet zijn.
Prof. Tinbergen meent dat de wes
terse industriële wereld en met
name de staalindustrie, van een
dergelijk plan de vruchten kan
plukken, omdat derde-wereld-
Kok,Den Uyl. Tinbergen en Pronk (v.l
tie van hun plan.
landen dan in staat zullen zijn te
voorzien in hun behoeften aan
transportmogelijkheden en ma
chines. Daardoor zou de westerse
wereld kunnen rekenen op een
groei van het nationale inkomen
van ongeveer twee percent, zo
meent hij.
gisteren tijdens de presenta-
om in bijvoorbeeld de Middel-
landse-Zeelanden de werkgele
genheid dusdanig te bevorderen,
dat geen illegalen meer naar ons
land behoeven te komen. Een
belangrijke zaak ter bevordering
van de werkgelegenheid vindt
Tinbergen ook het hergebruik
van stoffen, het bevorderen van
energiebesparing en het bevor
deren van onderzoek.
Eigen beheer
Eurocontrol, gevestigd in Beek en
Karlsruhe, begeleidt het lucht
verkeer boven 20.000 voet (zeven
km) in West-Duitsland en België.
Eurocontrol kan ook alle verkeer
boven Nederland begeleiden,
maar de Rijksluchtvaartdienst
wil het verkeer tot 20.000 voet in
eigen beheer houden; een extra
kostenfactor voor maatschappij
en passagier. De deelnemende
landen komen volgende maand
bijeen om over het voortbestaan
van Eurocontrol te beslissen.
Volgens de IATA zouden de kosten
van luchtverkeersbegeleiding
aanzienlijk lager kunnen zijn in
dien niet elk land zijn eigen ui
terst kostbare systeem erop na
hield. waardoor vliegtuigen ge
lijktijdig door verschillende ver
keersleiders worden gevolgd. Dit
argument is dan weer een plei
dooi ten gunste van Eurocontrol,
dat de IATA vergelijkt met de het
hele continent omvattende en
daardoor aanzienlijk kosten be
sparende verkeersleiding in de
VS.
Vergelijkbaar
De IATA schat dat een met de VS
vergelijkbaar systeem de Euro
pese luchtvaartmaatschappijen
per jaar bijna 23 miljoen liter
brandstof zou besparen, waar
mee een bedrag zou zijn gemoeid
van 1.6 miljard gulden.
Een derde factor die de Europese
vliegkosten telkens meer ver
hoogt dan de Amerikaanse, is de
voortdurend sterke stijging van
landingsgelden en kosten voor
gebruik van de luchthavens. Per
jaar zou volgens de IATA in Eu
ropa 1.4 miljard gulden worden
bezuinigd indien voor de finan
ciering van luchthavens het
Amerikaanse systeem werd ge
volgd.
Pekinglijn
- Een KLM-delegatie zal komende
maand in Peking onderhande
lingen voeren over het openen
van een lijndienst tussen Am
sterdam en Peking.
Dit heeft de woordvoerder van bui
tenlandse zaken gisteren in de
Chinese hoofdstad meegedeeld.
Premier Van Agt heeft tegenover
de Chinese regeringsleider Zhao
Ziyang blijk gegeven van Ne
derlandse interesse voor deze
route. Hij zei onder meer dat het
onderhouden van een luchtver-
binding niet alleen economische
belangen dient, maar ook een po
litiek symbool is.
DEN HAAG (ANP) - De benzi
neprijs gaat komende zater
dag vrijwel zeker drie cent
omhoog. Tussen het ministe
rie van economische zaken
en de oliemaatschappijen
wordt daar op het ogenblik
nog over onderhandeld.
De prijs van ruwe olie en van
olieprodukten is de laatste
dagen op de vrije markt in
Rotterdam sterk aangetrok
ken. De prijs voor een vat
ruwe olie loopt nu naar de
veertig dollar, tegen 32 dol
lar een maand geleden.
In kringen van de Rotterdamse
"spotmarkt" worden ook
prijsstijgingen geconsta
teerd voor benzine, gasolie
en vooral stookolie.
De prijsstijgingen van de ruwe
olie en -produkten op de
Rotterdamse vrije markt
zijn volgens oliekringen te
wijten aan een aantal facto
ren. De voortdurende oorlog
tussen Iran en Irak is daar
éen van. Verder is er sprake
van seizoeninvloeden en van
de sterke stijging van de dol
larkoers.
LONDEN (Reuter) - De werkgevers
in Groot-Brittannië eisen van de
regering-Thatcher een onmid
dellijke verlaging van de mini
mumrente in hun land.
In wat zij haar grimmigste rapport
over de Britse economie noemt,
doet de Britse vereniging van
werkgevers (de CBI) verslag van
een verdere vermindering van de
produktie in en verslechtering
van de concurrentiepositie van
Britse bedrijven en waarschuwt
zij ervoor dat het er voor de toe
komst nog slechter uitziet.
Volgens algemeen directeur Te
rence Beckett van de CBI is het
hoog tyd dat de minimumrente
van zestien procent wordt ver
laagd tot twaalf procent. Dinsdag
verklaarde de Britse regerings
leidster in het parlement echter
nog dat de rente hoog zal blijven
zolang de geldbehoefte van be-
dryfsleven en overheid groot
bluft.
Voor het CBI-rapport is informatie
ingewonnen bij 1.927 onderne
mingen die samen drie miljoen
werknemers tellen en de helft
van de exportproduktie voor hun
rekening nemen. Er blijkt uit dat
steeds meer fabneken machines
ongebruikt laten, op een schaal
die sinds 1958 niet is voorgeko-
DONDERDAG 30 OKTOBER 1980
ACTIEVE
AANDELEN
BINNENLANDSE
AANDELEN
&sk"
SS.
sar.
SS8
S&
S3;
23.
JjSfc T„,
X
!?Sb
So
iS
SS
23.
271.00
BELEGGINGS
INSTITUTEN
GOUD EN ZILVEK
ZOvcr onbfw. 11W- I2K3. Vonft 11M-1271.
BUITENLANDS
GELD
Sr""1 11 11
AMSTERDAM - Op de Amster
damse effectenbeurs stond don
derdag Bos Kalis sterk in de be
langstelling. In de loop van de
ochtend werden de stukken van
dit bouwfonds verhandeld op een
niveau van 94.50 tegen een vorig
slot van 91.20. Ook de NMB
omhoog terug en
in een snel tempo
0 tot 205.80
es bleek ook donder-
n de markt te liggen en
r een paar dubbeltjes
KLM. die in de midda
guren met cijfers zou komen,
ging met bijna 2 omhoog tot
59.80. Kon. Olie steeg b(jna 1 tot
206.60, maar Unilever moest
1.20 nriisgeven op 123
bleven verschuivingen
gering. Akzo en
zakten iets beneden
woensdag en Philips
veranderd 16.60. Dt*
hypotheekbanken
prijshoudend. De
«waarden konden
ten binnenhalen. El-
2.50 goedkoper op
167. HBG moest 1.20 prijsgeven
op 67 en Heineken 1 op 49.80.
De staatsfondsenmarkt gaf een
zeer licht verdeeld beeld te zien.