Kemwapenhandel via
Nederlands bedrijf?
UIT IN DE RANDSTAD
WIERINGA ra
Kamerlid vraagt onderzoek
latin dance night
LA PERFECTA
Schilderij Van Gogh
levert 4Vz miljoen op
Flieder Trio wél muzikaal
maar weinig geraffineerd
ra
PONDERDAG 23 OKTOBER 1980
VARIA
PAGINA 11
Prinses Anne van Engeland inspecteerde gisteren met haar man Mark Phillips het cross-country parcours van
de Military in Boekelo.De prinses en haar man starten morgen op het onderdeel "dressage". Zaterdagochtend zal
de cross-country gereden worden.
DEN HAAG (GPD) - Het
Tweede-Kamerlid Relus
ter Beek (PvdA) wil dat de
Nederlandse regering zo
snel mogelijk een onder
zoek instelt naar de moge
lijke Nederlandse betrok
kenheid bij levering van
zware kanonnen aan Zuid-
Afrika, waarvoor dat land
vermoedelijk zelfs be
schikt over kernkoppen.
Dergelijke leveranties
zouden een schending be
tekenen van het door de
Verenigde Naties inge
stelde wapenembargo te
gen Zuid-Afrika.
Afgelopen maandag verscheen op
de Britse televisie een film
waarin werd uitgelegd hoe Zuid-
Afrika aan het wapen komt
waarmee kernkoppen kunnen
worden afgeschoten: de 155 mil
limeter-houwitser. Volgens Gra
nada Television is dit het wapen
waarmee de Zuidafrikanen in
september vorig jaar een kern
proef hebben gehouden in de
Atlantische Oceaan.
Toen Zuid-Afrika tegen de bevrij
dingsbeweging van Angola vocht
en verslagen dreigde te worden
door het zware geschut van de
Cubanen, de zogenaamde Stali
norgels, besloot Zuid-Afrika te
antwoorden met een nog moder
ner wapensysteem.
Zuid-Afrika zoch contact met de
wapenfabrikant Space Research
International, die een 155 mm-
houwitsersysteem ontwikkeld
had waarmee eventueel granaten
met kernlading afgevuurd kun
nen worden. Deze firma, Space
Research International, is een
Canadees-Amerikaans bedrijf,
(ADVERTENTIE)
SALSA SALSA SALSA
RECHTSTREEKS UIT CURACAO
gevestigd op de grens van beide
landen. Waarschijnlijk kwamen
de kanonnen en granaten via in
gewikkelde smokkelwegen in
Zuid-Afrika terecht.
De televisie-actualiteitenrubriek
van het Ikon, Kenmerk, meldde
gisteravond dat de levering van
dit wapen echter niet alleen Zuid-
Afrika gold, maar ook Nederland.
De wapenfabriek Eurometaal in
Zaandam sloot in 1972 een con
tract met Space Research. Vol
gens directeur Brinkman was het
een licentie-overeenkomst, een
overeenkomst exclusief voor
Nederland en Duitsland. Maar
dat het wel wat verder gaat dan
alleen een licentie, blijkt uit een
interview met Eurometaal in een
Duits tijdschrift op het gebied
van militaire techniek van no
vember 1979. Daarin wordt ge
zegd dat in een gezamenlijk pro
ject met Space Research het wa
pen verbeterd is.
Terug naar Nederland. Naast de fa
briek van Eurometaal in Zaan
dam staat een andere wapenfa
briek, het zusterbedrijf Hem-
brug. In december 1976, zo meld
de Kenmerk, kreeg deze fabriek
na enige bezoeken door de direc
tie aan Zuid-Afrika zelf bezoek
vanuit Zuid-Afrika. Een delega
tie deed daarna het verzoek om
draaibanken aan Zuid-Afrika te
leveren voor het maken van gra7
naten voor dat 155 mm-geschut'.
Tegenwerking van de onderne
mingsraad verhinderde de leve
ring.
In 1976 komt Space Research, hst
brein achter het 155 mm-wapen,
in grote financiële moeilijkhe
den. Het Zuidafrikaanse staat-
munitiebedrijf Armscor bood
soelaas en verwerft invloed door
voor 10 miljoen dollar 20 procent
van de aandelen van Space Re
search over te nemen. De zaken
voor Zuid-Afrika worden, zo
bleek Kenmerk, gedaan door de
in Nederland gevestigde onder-
neming-op-papier Space Capital
International. Space Capital is
gevestigd op het adres van het
advocatenkantoor Van Doorne
en Sjollema aan de Lairessestraat
131 in Amsterdam. Space Capital
weigert elk commentaar.
Boeket van ivilde bloemen
NEW YORK - In New York zijn
gisteravond topprijzen be
taald voor schilderijen van
Renoir en Degas uit de ver
zamelingvan wijlen de Fran
se bankier André Meyes. De
hele collectie bracht in iets
meer dan anderhalf uur ruim
16 m iljoen dollar (ongeveer 32
miljoen gulden) op.
Een Canadees betaalde bij So-
theby Parke Bernet 1.600.000
dollar (ruim 3 miljoen gul
den) voor een portret van Re
noir "La bohemiènne."
Een Amerikaan telde 1 miljoen
dollar neer voor een portret
van Degas van de "Familie
Mante".
De hoogste prijs voor één enkel
stuk was 2.200.000 dollar (on
geveer 4 12 miljoen gulden)
voor Van Goghs "Boeket van
wilde bloemen".
Meyer, die vorig jaar overleed,
was directeur van de New-
yorkse beleg gingsbank ha
zard Frerès gedurende 33
jaar. De verzameling was zijn
tweede, de eerste werd in 1940
door de nazi's ingepikt, nadat
hij naar de Verenigde Staten
was gevlucht.
Voor de record-prijs van 2,8
miljoen dollar (cu 5,6 miljoen
gulden) is bij het kunstvei
linghuis Christie in New York
een werk van de Noorse kun
stenaar Edvard Munch -
"Meisje op een brug" - van de
hand gegaan.
Het in 1902 tot stand gekomen
schilderij uit de verzameling
van een Californische indus
trieel werd door een onbe
kend gebleven Amerikaanse
verzamelaar aangeboden. De
hoogste prijs die eerder voor
een Munch betaald werd, was
een bedrag van 339.450 dollar.
LEIDEN - Het Flieder Trio, dat gis
teravond in de vrij goed bezette
Kapelzaal optrad, bestaat uit Kla-
ra, Johannes en Raphael Flieder,
drie jonge zeer begaafde Oosten
rijkers uit hetzelfde gezin. Ze
tellen resp.20,21 20, 21 18 lentes
cn bespelen, in deze volgorde,
viool, altviool en cello.
Ze zijn dus nog erg jong, de drie
Flieders, maar. dank zij een
hoogwaardige opleiding toch
volkomen vertrouwd met en
meester op hun instrument. Ook
het samenspel van zuster en
broers klopte; ze letten nauwkeu
rig op elkaar, maakten gedrieën
een sluitend geheel. Hun muzi
kaliteit war. duidelijk en onge
veinsd; ze leefden echt in hun
spel, hadden er een jeugdig ple
zier in.
Na dit alles met genoegen te heb
ben vermeld, moet ik toch op
merken dat de klank soms wat
ruig was en de toon meestal wei
nig geraffineerd. Dit begon al met
het Trio in c-klein van Boccheri-
ni, dat niet erg doorzichtig niet
verfijnd genoeg overkwam. Al
leen het Menuetto maakte, door
de muzikale vreugde, die er uit
straalde, een uitzondering. De
andere delen klonken weinig in
teressant.
Beethoven, met zijn Trio in D (uit
1797). zelf al jong van aard. had de
instelling van de Flieders mee.
Het eerste Allegretto, punctueel
voorgedragen, sprak, in tegen
stelling met Boccherini, recht
streeks aan. In het langzame deel
viel soms plotseling een te harde
streek op. Het Rondo werd vlot
gespeeld, zonder dat de tegen
stellingen echter goed uitkwa
men.
Het ene deel (allegro) uit Schuberts
Trio in B klonk zangerig en licht,
net zo als, dacht ik, de componist
het bedoelde.
De enige vertolking echter, die ik
zonder enige reserve heb kunnen
genieten, was die van de Serena
de, opus 10 van de romantische
Hongaar Ernst von Dohnanyi. Er
mag dan niet zo veel origineels
(want veel Liszt, o.a.) in zitten, het
werk is toch echte muziek en een
bron van genoegen voor echte
muzikanten en hun toehoorders.
De Flieders namen de kans waar;
ze speelden vrijuit en hoefden
zich minder om de strenge vorm
dan om de muzikale expressie te
bekommeren. Ze voelden zich in
deze klankenwereld thuis tn
leefden er zich in uit. Tot vreugde
van het publiek, dat hen hartelijk
bedankte.
JOHAN VAN WOLFSWINKEL
ROTTERDAM
De Doelen - don 23 gr. zaal, 20.15, Het Residentie-Orkest; kl. zaal,
20.15, ENTREE (cabaret): Jan van 't Hof, Pierrot Productions.
Sietze Dolstra. Vr 24, 20.15, gr. zaal. Rotterdams Philharmonisch
Orkest, dir: Krzysztof Penderecki, sol: Christiane Edinger viool;
kl. zaal, serie 'n Kleintje Klassiek, Pierre Amoyal, viool, Anne
Queffelec, piano. Za 25, 20.15, gr. zaal, Rotterdams Operakoor,
dir: Piet Struijk, sol: Antoinette Tiemessen sopraan, Gaetano
Bardini tenor, Bert Olsson bas. Zon 26, 11.00, kl. zaal, serie Mu
ziek op Zondagmorgen, Hanna Jaszyk piano; gr. zaal. 15.00, Pen
derecki in Rotterdam (HAL), ensemble M m.m.v. Marien van
Staalen cello; Eduard Flipse Zaal, 20.15, serie Zondagavondmu-
ziek Le Nuove Musiche; kl. zaal, Konstantin Wecker. Woe 29,
12.45, gr. zaal, Koffieconcert (HAL), Rotterdams Philharmonisch
Orkest, dir: David Zinman, sol: Thomas Indermuhle hobo, Henk
de Graaf klarinet, Eddy van Leeuwen hoorn, Wim Stok fagot; gr.
zaal, 20.15, serië Doelen Jazzclub The Glen Miller Orchestra; kl.
zaal, 20.15, Bachcyclus, Rafael Puyana clavecimbel.
AMSTERDAM
Carré - ma 27, 20.15, Barbara.
Centrum Bellevue - t/m za 25 kl. zaa}, 20.30, Toneelgroep Splien,
'Sylvia Plath' van Barry Kyle, regie: Ad van Kempen. Do 23 en vr
24, lunchvoorstellingen Palonizaal, 12.30, Toneelgroep Centrum
'Loopbaan en Liefde' deel 2 van Ton Vorstenbosch.
Concertgebouw - do 23, za 25, kl. zaal, 20.15, Orlando Kwartet. Vr
24, gr. zaal, 20.15, Amsterdams Philharmonisch Orkest o.l.v.
Frans Bruggen/Frans Brüggen blokfluit. Vrij 24 kl. zaal, 20.15,
Viktor Libermann viool en Alexander Warenberg piano. Za 25,
gr. zaal, 15.00, Radio Filharmonisch Orkest o.l.v. Hans Vonk
/Dmitri Aleksejew piano. Za 25, gr. zaal, 20.15, Amsterdams Phil
harmonisch Orkest o.l.v. Frans Brüggen. Zo 26, gr. zaal, 14.15,
Concertgebouworkest o.l.v. Richard Dufallo/Leo van Oostrom
altsaxofoon. Zo 26, kl. zaal, 14.30, Walter Van Hauwe blokfluit,
'De blokfluit als renaissance-, barok-en modern instrument. Zo
26, kl. zaal, 20.15, Hoketus met 'minimal music'. L. Andnessen,-
Cornelus de Bondt: Bint. Ma 27, gr. zaal. 21.00, Groot Orkest o.l.v.
Arie Pronk. Koren: Dea Cantemus/Credo zingers. Ma 27, kl. zaal,
20.15, Glinka Kwartet, Shubert: Strijkkwartet in d 'De dood en
het meisje'- Tchaikowsky: Strijkkwartet in F op 22. Di 28, gr. zaal,
20.15 Yamaha Music Foundation. Concert t.b.v. Terre des Hom
mes door jonge musici uit Japan op vleugel en electronisch orgel.
Di 28, kl. zaal, 20.15, Kodaly Kwartet m.m.v. Jaap Bogaart en
Ronald Brautigam piano. Jaap van Zweden viool, Sjef Douwes
klarinet, werken van Schumann en Mendelssohn. Woe 29, gr.
20.15, Henk van Ulsen met zijn solo-programma 'Van het een
komt het ander' op teksten van Gerard Reve
Shaffytheater - vr 24, za 25, 20.30, Theatergroep Kaktus met 'Voet
bal'. Di 28 t/m za 1 nov, 20.30, Schlicksupp Teatertrupp (BRD)
met 'Der Brotladen' van Bertolt Brecht.
Stadsschouwburg - do 23. zo 26, di 28,19.00. De Nederlandse Ope
rastichting met 'Lulu' van Alban Berg. Vr 24. 18.00, za 25, 20.15,
Publiekstheater met 'Antonius en Cleopatra' van Shakespeare.
Ma 27, woe 29, 20.00, De Nederlandse Operastichting met 'La
Bohème' van Giacomo Puccini. Muzikale leiding: Bohumil Gre-
gor; regie: Bodo Igesz.
Tingel Tangel - v.a za 18. 20.30, dagelijks (beh. zo/ma/di). Marijke
en Sieto Hoving met 23ste programma 'Zo lang de voorraad
strekt' m.m.v. Guidor de Groot en Wiebe Cnossen piano.
Werktheater - vr 24, 20.30, 'Gewoon weg' waarin het hoe, waarom
en wanneer hulp verlenen aan 'pobleem-kinderen' wordt behan
deld.
De Krakeling - zo 26, 14.00, 'En toen was ikvertoon je eigen
kunsten, voor kinderen tot 15 jaar.
DEN HAAG
Koninklijke Schouwburg - do 23. 20.15, Haagse Comedie 'Midzo
mer' (Julian Mitchell). Za 25, zo 26. 20.15, Lancelot theaterpro-
dukties. 'er valt een traan op de tompoes' (annie M G. Schmidt).
Ma 27, di 28, 20.15, New shakespeare company The Caretaker'
(Harold Pinter). Woe 29, 'Antonius en Cleopatra' (Shakespeare)
Publiekstheater.
Congresgebouw - do 23, 20.15, Residentieorkest en R'dams Phil
harmonisch orkest als gastorkest: Penderecki dirigeert Pende-
i recki. Vr 24, 20.00 en 23.00. Count Basie. Za 25, 20.15, Brasil
Tropical. Di 28, 20.00, de KLM legt de tropen voor u open; show
van de KLM met film en dia's.
Hot Theater - do 23, 20.30, Toneelgroep Centrum 'Het komplot'
(Don Dekker). Vr 24, za 25, 20.30, Onafhankelijk toneel 'Land
schap Zeezicht' (vrij naar ibsen). Zo 26,20.30, Cedar Walton quar
tet, Bob Berg tenorsax, org. stichting jazz in Den Haag. Woe 29
t/m vr 31, 20.30, Aspirantengroep de Springplank van het Ned.
danstheater.
Circustheater - do 23 en vr 24, 20.15, Het Nat. Ballet.
Appeltheater - t/m za 25, 20.15, Toneelgroep De Appel met de
overschoenen van het geluk.
Theater de Tobbe - vr 24, 20.30, Fooistheater:' Ik wist niet dat
Engeland zo mooi was', door Kartoentheater Radeis. Za 25, 'De
minnaar' van Harrold Pinter, 20.30. Zo 26,15.30, opening exposi
tie van aquarellen en foto's van Jaap Pauwe. Di 28. 20.30, film I
Vitelloni' van Federico Fellini.
zaal, 12.30, lunchconcert Concertgebouworkest o.l.v. Eugen Jo-
chum. Woe 29, gr. zaal, 20.30, Ella Fitzgerald. Woe 29, kl. zaal, LEIDEN
20.15, Mihaela Martin viool en Ronald Brautigam piano.
De Kleine Komedie - t/m zo 9 nov. (beh. ma), 20.15, op zo 14.00,
'Dikke Vrienden', een klucht. Regie. Alexander Doré.
De Meervaart - vrij 24, 21.00, Nieuwe Komedie met 'De Strop',
regie: Heieen van Meurs. Zo 26, Meervaart Multiplex, 12.00, 'Die
Winterreise' van Franz Schubert. Ma 27 t/m vr 31, 20.15, woe 29
speciale kindermatinee 14.30, Circus OZ uit Australië.
Nieuwe De La Mar Theater - t/m vr 31, (beh. zo/ma), 20.15, Seth
Gaaikema met zijn nieuwe one-man-show 'Seth Nu'. Ma 27,
Schouwburg - do 23, vr 24, za 25. Amsterdams Volkstoneel met
Uitkomst, spel van droom en leven van Herman Heijermans. Woe
29, don 30 en vr 31, 20.15, De Bedelaarsopera van John Gay,
bewerking en regie Peter Lintelo, muziek Koos Mark.
Lak-Theater - do 23,21.00, Gruppo Trutto Dramatico: 'Sokkels' Vr
24, 20.30, Theatergroep Augustus: 'De zomer van Nellie'. Zat 25,
20.30, Theatergroep Nijinsky: 'Othello'. Zon 26, 15.00, kinder
voorstelling: Mevrouw Smit (voorheen Potvoordrie).
Breeslraat 155. Leiden
