Poolse vrije vakbond toch geregistreerd Produktie S.U. valt tegen Ontslag voor Surinaamse minister Frans consulaat in China Na krachtmeting met regering Vertraging bij invoering van kruisraket Belegering Iraanse steden duurt voort „Contacten extremisten met groepen in Libanon" Bloembollen nü planten niet wettij; WOENSDAG 22 OKTOBER 1980 BUITENLAND PAGINA 9 SJANGHAI (DPA) - Presi dent Giscard d'Estaing van Frankrijk heeft giste ren zijn bezoek aan China afgesloten met een rede voor studenten aan de universiteit van Sjanghai. Tegelijkertijd opende de Franse minister van bui tenlandse zaken, Jean Francois-Poncet in Sjang hai een consulaat-gene raal. Na Japan en de VS is Frankrijk het derde wes* terse land dat een consu laire vertegenwoordiging in China heeft. Applaus voor de Franse presi dent Giscard d'Estaing nadat hij met een rede voor studenten in Sjanghai zijn bezoek aan China had afgesloten. In een uitzending voor de Franse televisie gaf Giscard een voorlo pige balans van zijn bezoek aan China. Hij wees daarbij op ele menten van overeenstemming tussen Frankrijk en China bij de beoordeling van de politieke si tuatie in de wereld. Waarnemers menen uit deze woorden te kun nen afleiden dat er ook grote me ningsverschillen tussen Frank rijk en China bestaan. Eén van deze meningsverschillen betreft de ontspanningspolitiek tegen over de Sowjet-Unie die Frank rijk wil voortzetten. Inzake de economische kant van zijn bezoek liet Giscard weten dat er voor de Franse industrie grote mogelijkheden in China zijn. Het is van groot belang, aldus de Franse president, China met wes terse technologie te helpen. Naar zijn mening heeft China nu in de eerste plaats hulp nodig op ener gie-, transport- en communica tiegebied. Voor zover tot nu toe bekend is het akkoord tussen China en Frankrijk over de leve ring door Frankrijk van twee kerncentrales nog niet in een verdrag vastgelegd. WASHINGTON - De VS heb ben proefnemingen met de nieuwe kruisraket die de NAVO in West-Europa wil stationeren, een half jaar uit gesteld vanwege moeilijkhe den met de computers en de verbindingssystemen, die de ze vliegende bom met grote nauwgezetheid en buiten be reik van vijandelijke radar naar zijn doel moeten lei den. Het uitstel - door het Ameri kaanse ministerie van defen sie bevestigd - kan betekenen Hongerstaking burgemeesters JERUZALEM (Reuter/AFP) Twee burgemeesters van plaat sen op de door Israël bezette westelijke Jordaanoever zijn gis teren een hongerstaking begon nen uit protest tegen het besluit van de Israëlische autoriteiten maandag geen toestemming te verlenen voor terugkeer naar hun steden. De militaire gouverneur van de westelijke oever maakte gisteren bekend dat een beroep tegen de deportatie van de burgemeesters van Hebron en Chalchoel was verworpen. Beide leiders waren in mei uitgewezen nadat zes jo den bij een aanslag in Hebron wa ren omgekomen. De Israëlische autoriteiten zeiden dat de bur gemeesters bijdroegen tot het scheppen van de sfeer die leidde tot de aanslag door verklaringen af te leggen waarin de bevolking werd opgeroepen tot verzet tegen de Israëlische bezetting. De mili taire gouverneur van het gebied zei de aanbevelingen te hebben aanvaard van een militair comité van beroep dat de burgemeesters vorige week hadden gehoord. De burgemeesters worden vastge houden bij de grensovergang van de Allenby-brug. Hun advocaat heeft gezegd dat zij in beroep zal gaan bij het Israëlische hoogge rechtshof. De advocaat heeft gevraagd om overplaatsing van de burgemees ters naar een plaats waar zij tij dens hun hongerstaking het no dige medische toezicht kunnen krijgen! CZESTOCHOWA (UPI) - De Poolse autoriteiten hebben ermee ingestemd de grootste, vrije vakbond van het land, Solidariteit, te erkennen. Met dit besluit is een einde gekomen aan een krachtmeting tussen de regering in Warschau en de vakbond, die 27 dagen lang heeft geduurd. Het besluit kon tot stand komen nadat vakbondsleiders de con cessie hadden gedaan een extra protocol aan hun statuten toe te voegen, waarin wordt verwezen naar de leidende rol van de com munistische partij in Polen. „Het bewijs is geleverd dat we de juiste weg hebben gevolgd", zo zei Andrzej Gwiazda, een van de leiders van de vakbond. Solidari teit, de grootste vrije vakbond van Polen die zegt meer dan 6 miljoen arbeiders in geheel Polen te vertegenwoordigen, heeft van af 24 september moeten wachten om officieel te worden goedge keurd door een districtsrecht bank in Warschau. Tadeusz Ma- zowiecki, een juridisch mede werker van de vakbond, kondig de in Czestochowa het erken- ningsbesluit aan en kreeg daar voor een warm applaus van on geveer 2000 arbeiders. Hij zei dat de registratie vrijdagmorgen formeel haar beslag zal krijgen. en niet in de statuten zelf. „Zij (de autoriteiten) dachten dat ze in staat waren ons te onderwerpen zoals dat met de oude bonden het geval was", aldus Gwiazda. Marian Jurczyk, een vakbondslei der uit Szczecin, zei dat de autori teiten hadden geprobeerd een aantal vakbondsactivisten „anti socialistisch" te noemen. „Wij zijn geen vijanden van het socia lisme", zo zei hij, daaraan toevoe gend dat alle Polen slechts dat willen wat goed is voor het land. „We willen dat de vrouwen het woord „rij" kunnen vergeten", zei hij, verwijzend naar de lange rijen die zich steeds vormen voor slagerijen en supermarkten waar vlees is te krijgen. De bijeenkomst in Czestochowa was het laatste deel van de reis door zuidelijk Polen van Lech Vertraging De vertraging van drie weken in de registratie van de bond was een gevolg van de weigering van So- lidarieit in de voorgelegde statu ten een zinsnede op te nemen waarin de leidende rol van de communistische partij in Polen wordt erkend. Solidariteit vond dat hij die leidende rol al erkent door aanvaarding van de Poolse grondwet en door de onder schrijving van de akkoorden van Gdansk, die een eind maakten aan de golf van stakingen, deze zomer. Op grond van het nu be reikte akkoord zal de verwijzing naar de rol van de partij worden opgenomen in een extra protocol, BASRA (Reuter/AFP) - In de Iraaks-Iraanse oorlog hebben zich gisteren geen wezenlijk nieuwe ontwikkelingen voorge daan. Nog steeds duurt de bele gering van de belangrijkste ste den in Irans olierijke provincie Choezestan voort. Op diploma tiek terrein boekte Habib Chatti, die namens de islamitische con ferentie een bemiddelinesDoeine onderneemt, een bescheiden succesje, toen Irans geestelijke leider ajatollah Chomeini liet we ten dat een "commissie van isla mitische staatshoofden" welkom is in Teheran. Deze door Chatti voorgestelde commissie zou moeten proberen een einde te maken aan de strijd tussen Irak en Iran. (Van onze correspondent) PARAMARIBO - De Suri naamse minister van sociale za ken en volkshuisvesting, me vrouw Siegmien Power Stap horst, heeft haar ontslag inge diend. De regeringsvoorlich tingsdienst in Paramaribo deelde dit gisteren officieel mee. Mevrouw Staphorst be hoorde sinds de formatie in maart dit jaar tot de regering Chin a Sen, aanvankelijk als onderminister van volkshuis vesting en na de staatsgreep van 13 augustus als minister. Voor insiders komt haar ontslag niet onverwacht. Al veel eerder waren bezwaren geuit tegen haar lidmaatschap van de rege ring omdat zij de enige was die duidelijke banden onderhield met een politieke partij, de Volkspartij. Zoals gemeld be staan politieke partijen in de opvatting van de regering Chin a Sen niet meer. Haar positie had ze vooral te danken aan Su rinaamse vrouwenorganisaties, die conform het regeringspro gramma een plaats voor een vrouw in de regering opeis ten. Walesa, de leider van de stakers op de scheepswerven van Gdansk die de vernieuwing van de Poolse vakbonden in gang zet ten. De stakingen werden beëin digd nadat de regering had toege zegd dat de arbeiders de gelegen heid hadden onafhankelijke vakbonden op te richten. Naar uit kringen van Solidariteit verluid de kwamen maandag in Jastrze- bie 60 delegaties van kleinere vakbonden bijeen en besloot men daar een nieuwe staking uit te roepen om druk uit te oefenen op de autoriteiten de vakbonden te erkennen. Voorzover bekend waren daar enkele voorstanders van de harde lijn voor een sta king, maar ontmoetten deze ver zet van Walesa. Onder druk Gisteravond kwam Solidariteit op nieuw onder druk te staan. In een commentaar voor de televisie verklaarde Miezyslaw Rakowski, die lid is van het centraal comité van de communistische partij en hoofdredakteur van het par tijblad „Polityka", dat het gun stig „voor het lot van Polen is wanneer het protocol wordt op genomen in de statuten zelf' Westerse waarnemers beschou wen het commentaar als een po ging Solidariteit onder druk te zetten alsnog door de knieën te gaan inzake de erkenning van de leidende rol van de communisti sche partij. NEW ORLEANS (UPI) - De Ame rikaanse president Carter stapt op een auto waarmee hij door de straten van New Orleans reed. Carter en de Republikeinse kandi daat voor het Amerikaanse pre sidentschap Ronald Reagan zul len op 28 oktober in Cleveland zonder de onafhankelijke kandi daat John Anderson debatteren op de televisie. Dit hebben hun verkiezingsstaven gisteren beslo ten. De aangehouden datum is die wel ke de organisatrice van dergelij ke debatten, de „League of wo men voters", had voorgesteld. Reagans kamp had echter een la ter datum voorgesteld en dat van Carter een vroegere. Men had het over datum en tijdstip van het debat - dat anderhalf uur zal du ren - na een conferentie van bijna twee uur eens. (Van onze correspondent) BONN - Rechts-extremistische groepen in de Bondsrepubliek onderhouden niet alleen nauw contact met geestverwante orga nisaties in Europese buurlanden, maar staan ook in voortdurende verbinding met fanatieke anti- joodse groepen en organisaties in het Midden-Oosten. Met deze vaststelling onderstreepte de Westduitse minister van bin nenlandse zaken Baum, in een in terview met het Duitse boule vardblad Bild Zeitung. het ver moeden dat het rechts-extre- misme in de Bondsrepubliek uit zijn voorbereidende fase is getre den en met acties, zoals de bom aanslag in München (16 doden en meer dan 200 gewonden) rechts- extreme fanatici naar zich toe wil trekken en de gewelddaden wil mobiliseren. Volgens minister Baum leiden spo ren van de verboden „Wehr- sportgruppe Hofmann" naar Li banon. De in voorarrest zittende rechts-extremist en advocaat Manfred Roeder - de door hem geleide groep wordt voor de moordaanslag op twee Vietna- mezen in Hamburg en andere bomaanslagen verantwoordelijk geacht - had contacten met rechts-radicale groepen in Euro pa, de Verenigde Staten en Cana da. (ADVERTENTIE) 't Is nu do tijd om bloembollen in uw tuin en balkonbak te planten. U plant dan de zeker heid van een voorjaar vol kleur en fleur. Doen. ,cmb, MOSKOU (AFP/DPA/Reuter) - De Russische president en partijlei der, Leonid Brezjnjev, heeft gis teren min of meer toegegeven dat de graanoogst in de Sowjet-Unie <iit jaar ver onder het streefcijfer van 235 miljoen ton zal blijven. Brezjnjev. die sprak in de plenai re vergadering van het centrale comité van de communistische partij, verstrekte geen exacte cij fers en gaf slechts aan dat de ge middelde oogst over de afgelo pen vijf jaar de 200 miljoen ton heeft overschreden. Hij liet daarmee de mogelijkheid open dat de graanoogst in 1980 slechts 165 miljoen ton zal bedragen. Agrarische deskundigen in de Sowjet-Unie hebben een graan oogst van rond 190 miljoen ton voorspeld. Een succesvolle oogst is dit jaar voor de Sowjet-Unie vooral van belang vanwege het Amerikaan se graanembargo dat door presi dent Carter werd ingesteld na de Russische inval in Afghanistan. De Russische partijleider zei in zijn rede dat "van de afgelopen vijf jaar alleen 1976 en 1978 goed zijn geweest voor de landbouw". Het centrale comité bënoemde haar secretaris voor landbouw, de 49- jarige Michael Gorbatsjov, tot lid van het Politbureau, het hoogste politieke orgaan in de Sowjet- Unie. Gorbatsjov is met zijn 49 jaar verreweg het jongste lid van het Politbureau. Zijn benoeming wordt door veel waarnemers rechtstreeks in verband gebracht met de groeiende problemen in de Russische landbouw. President Brezjnjev prees in zijn rede de snelle economische ont wikkeling in de Sowjet-Unie maar wees ook op een groot aan tal "tekortkomingen en lacunes". Een groot deel van de toespraak van Brezjnjev was gewijd aan kri tiek op functionarissen die ver antwoordelijk zijn voor het op stellen en uitvoeren van econo mische plannen. "We moeten toegeven dat het mechanisme van management en planning, de methoden van het management en de discipline bij de uitvoering van de opdrachten nog niet op het niveau zijn gebracht dat no dig is om te voldoen aan de eisen van de tegenwoordige tijd", aldus Brezjnjev. Het was de eerste keer dat Brezjn jev kritiek leverde op het "plan ningssysteem" dat de basis is van het Russische economische sys teem, zo merkten waarnemers op. Brezjnjev leverde ook kritiek op het partijkader dat hij "een bureaucratisch gedrag, een hau taine houding en onverschillig heid" verweet. "Een dergelijk houding mag geen ruimte krijgen in de Russische stijl van leven", zo verklaarde de Russische par- thleider. Brezjnjev, die vorig jaar nog het ac cent legde op moeilijkheden in industrie en transportsector wees nu vooral op de lacunes bij de produktie en distributie van con sumptiegoederen. Hij sprak zich uit voor een groei van de produk tie van consumptiegoederen, niet alleen in kwantiteit maar ook in kwaliteit. "De kwaliteit van veel goederen is slecht en niet zelden zijn de meest gevraagde goede ren niet op de markt te vinden", aldus Brezjnjev. Hij wees daarbij onder meer op de moeilijkheden bij de distributie in de steden van melk en vlees en noemde in dit verband grote investeringen in de landbouw "belangrijk". De plenaire zitting van het centrale comité vindt plaats aan de voor avond van de vergadering van de opperste Sowjet (parlement) dat het economische plan en het budget voor het volgend jaar moet goedkeuren. De cijfers voor de eerste negen maanden van dit jaar, die gisteren in de Russische pers zijn gepubliceerd, geven aan dat de economische groei in het derde kwartaal is afgenomen. Westerse deskundigen verklaar den dat de groei van de indus triële produktie van 3,9 procent in dezelfde periode van vorig jaar duidelijk maakt dat het streefcij fer voor dit jaar van 4,5 procent niet meer gehaald kan worden. De olieproduktie over de eerste negen maanden van dit jaar be droeg 450 miljoen ton. Het streef cijfer voor heel 1980 is 606 mil joen ton. Volgens radio Moskou zal de olieproduktie volgend jaar 610 miljoen ton moeten bedra gen, wat een groei betekent van minder dan een procent. Wester se deskundigen leiden hieruit af dat de Amerikaanse inlichtin gendienst CIA gelijk krijgt met zijn voorspelling dat de Russi sche olieproduktie - de grootste in de wereld - in de jaren tachtig zal afnemen. Uit de cijfers over de eerste negen maanden van dit jaar blijkt ook dat de produktiedoelstellingen voor kolen en staal niet zijn ge haald. Nu ook de resultaten in in dustrie achtei blijven bij het plan en de oogst teleurstellend zal zijn, zullen de produktiedoelstellin gen voor volgend jaar waar schijnlijk van bescheiden om vang zijn. dat het nieuwe wapen, waar van het bereik op grond van het SALT 2-akkoord tussen de VS en de Sowjet-Unie tot 1000 kilometer werd beperkt, niet volgens schema vanaf december 1983 op Europese grond in stelling kan worden gebracht. De installatie van kruisraketten en Pershing 2-raketten in Eu ropese NAVO-landen is de in zet geweest van een scherpe politieke controverse in de landen waar zij volgens het oordeel van de militaire en politieke plannenmakers zouden moeten worden opge steld: West-Duitsland. Groot- Brittannie, Italië, Nederland en België. De twee Benelux- landen (Nederland zou er 48 moeten krijgen) hebben hun definitieve besluit op termijn gesteld, ook al hebben zij met de andere NAVO-bondgeno- ten in beginsel besloten tot de opstelling van kernwapens, die bedoeld zijn om doelen in de Sowjet-Unie te treffen. De Russen hebben velerlei po gingen gedaan om NAVO- landen te weerhouden van de installatie van de kruisraket ten en de Pershings, die be doeld zijn om een tegenwicht te vormen voor onder meer de SS-20-raketten die de Sowjet- Unie tegenover Europa al in stelling heeft gebracht. On langs zijn over deze kernwa pens voor het Europese strijdtoneel in Genève inlei dende besprekingen tussen de VS en de Sowjet-Unie be gonnen. De technische moeilijkheden, zo zeggen Amerikaanse woordvoerders, moeten me de worden verklaard uit het feit dat de kruisraket werd ontworpen op grond van be staande techniek maar dat het besturingssysteem een recen te uitvinding is. De politieke beraadslagingen binnen de NAVO hebben de ontwikke ling eerder met zeven maan den vertraagd. Het nieuwe uitstel van een half jaar laat geen verdere vertraging toe als het wapen op de gestelde tijd in stelling moet worden gebracht. De VS vrezen bovendien dat de laatste tegenvaller een aan merkelijke kostenverhoging van de kruisraket mee zal brengen voor een ontwikke lingsprogramma waarvan de kosten op 2,7 miljard dollar waren begroot. De regering-Carter heeft onder meer vanwege de ontwikke ling van de kruisraket afge zien van de bouw van een nieuwe supersonische lange- afstandsbommenwerper, de B-l. In plaats daarvan zouden de verouderde B-52-bom- menwerpers en Boeing 747- toestellen die nu in de civiele luchtvaart worden gebruikt voor lancering van kruisra ketten worden ingericht. An dere versies van het wapen kunnen worden afgeschoten vanaf onderzeeërs, op pervlakteschepen en ge vechtsvliegtuigen. De NAVO besloot eertijds in Europa 464 kruisraketten vanaf de grond te lanceren, op te stellen, alsmede 108 Pers- hing 2-raketten voor de mid dellange afstand. De VS vre zen dat het uitstel in de NA VO-landen Nederland en België die hun besluit nog hebben aangehouden tot nieuwe problemen kan lei den. De Nederlandse regering heeft besloten in december 1982 over de opstelling van de kruisraket te beslissen. De Belgen nemen de situatie elke zes maanden opnieuw in be raad. Uitwijzing Oegandese president De nieuwe man in het Russische Poliibureau; Mi chael Gurbalsjov. O KAMPALA. OEGANDA (AFP) - Het Hof van Appèl van Oeganda heeft gisteren uitgesproken dat de uitwijzing van de eerste presi dent van het land na de omver werping van de dictatuur van Idi Amin. professor Joesoef Loele, ongrondwettelijk en illegaal was. In juridische zin betekent de uit spraak dat Loele wettig president van Oeganda is gebleven. Maar waarnemers in Kampala ver wachten dat de uitspraak een do de letter blijft, omdat sinds het vertrek van Loele ruim een jaar geleden politieke veranderingen hebben plaatsgehad. De professor was van de macht be roofd twee maanden na zijn mbtsaanvaarding. r° n~tio~ale -nsultatieve raad - tussentijds parlement van Oeganda waa bet niet eens geweest met enkele be noemingen door Loele. De vijf" rechters in het Hof van Ap pèl verklaarden van mening te zijn dat Loele de bevoegdheid had ministers aan te stellen zon der ratificatie door de nationale constructieve raad De uitspraak is definitief en kan niet worden aangevochten.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1980 | | pagina 9