Assistent-specialisten
in actie tegen
overwerk
OPZIJ
Kort zaKelijK
Recordwinsten bij
Japanse bedrijven
In Haags ziekenhuis werkweken van 70 uur
~1
Over 10 jaar acties
vóór kernenergie?
Volgend jaar statiegeld op plastic fles
MAANDAG 20 OKTOBER 1980
3y Vandervliet
Curatpren van Vandervliet MBU
(Maatschappij voor Burgerlijke
en Utiliteitswerken) BV in Am
sterdam, een volledige dochter
onderneming van de in staat van
faillissement verkerende Van
dervliet Wernink Beheer NV, en
de directie van Aannemings
maatschappij Hillen en Roosen,
eveneens uit Amsterdam, heb
ben vrijwel overeenstemming
bereikt over de voortzetting van
een belangrijk deel van de wer
ken van van Vandervliet MBU.
Het voormalige personeel van
Vandervliet MBU zal voor een
aanzienlijk gedeelte een arbeids-
w overeenkomst worden aangebo
den.
TOKIO (Reuter) - Uit een rapport
van de Japanse centrale bank
blijkt dat grote Japanse onder
nemingen er in het begrotings
jaar 1979 tot en met 31 maart jl
naar omzet en winst behoorlijk
op vooruitgegaan. Dat is te dan
ken aan kostenbesparingen
waartoe na de oliecrisis van 1973
werd besloten, zo concludeert de
bank na een onderzoek van fi
nanciële verklaringen van 521
ondernemingen die een kapitaal
van tien miljard yen of hoger
hebben.
De fabrikanten van fabrieksgoede-
ren haalden een winstgroei vóór
belastingen en andere bijzonderë
posten ten opzichte van het voor
gaande begrotingsjaar van maar
liefst 52.5 procent, een record.
Hun omzetgroei van 17.5 procent
was de grootste sinds het begro
tingsjaar 1974. De niet-verwer-
kende industrie zag zijn winst
vóór belastingen en andere be
langrijke posten met 34.8 procent
dalen.
Wegens de enorme prijsstijgingen
ruwe olie leden elektriciteits
maatschappijen flink verlies.
Wanneer met die negatieve resul
taten geen rekening wordt ge
houden, boekte de niet-
kende industrie m Japan een
winststijging van 23.5 procent.
De industrie boekte in zijn geheel
een omzetgroei van 26.9 procent,
een record sinds het begrotings
jaar 1974.
Ambtenaren van de centrale bank
schrijven de uitzonderlijke goede
resultaten toe aan vergaande be
zuinigingen die Japanse onder
nemingen pleegden gezien de
verslechtering van het econo
misch klimaat na de oliecrisis
1973. De groei van de arbeidspro-
duktiviteit die daarvan het ge
volg was, droeg in grote mate bij
tot verlaging van de vaste lasten
van de ondernemingen. Boven
dien werden zij er financieel wij
zer van doordat zij hun financiële
reserve dankzij hun winststijging
konden aanvullen.
Uit een soortgelijk financieel on
derzoek, dat de bank bij 1.51
miljoen ondernemingen in eigen
land instelde, bleek dat zij in het
afgelopen begrotingsjaar samen
gemiddeld 18.1 procent meer
verkochten dan het jaar daarvoor
toen er 9.5 procent meer werd
omgezet. Hun winst vóór belas
tingen en andere belangrijke pos
ten steeg met 36 procent vergele
ken met 28.2 procent in 1978.
Nieuwe krant
Het multinationale bedijf'Lonhro
is volgens de Financial Times van
vandaag van plan een nieuw
Londens avondblad in het leven
te roepen.
De nieuwe krant zou de openge
vallen plaats moeten innemen
van de "Evening News" (die on
lang is opgeslokt door concurrent
de "Evening Standard") zodat er
weer twee avondbladen zijn in de
Britse hoofdstad.
Eén van de dochters van Lonhro
bezit al de Glasgow Herald en de
Glasgow Evening Times.
Faillisementen
De Tweede-Kamercommissie voor
justitie heeft minister De Ruiter
gevraagd of zijn departement
thans beschikt over een 'zwarte
lijst', waarop de namen voorko
men van mensen die betrokken
zijn geweest bij het faillissement
yan een besloten of naamloze
vennootschap.
Om fraude met bv's tegen te gaan
wordt tegenwoordig vaker dan
vroeger een onderzoek ingesteld
naar de achtergronden als een
verzoek tot oprichting van een bv
wordt aangemeld. Het ministerie
heeft in een aantal gevallen de be
trokken notaris laten weten dat
de oprichting pas zou kunnen
plaatsvinden als een onderzoek
heeft plaatsgevonden.
De commissie wil graag weten in
hoeveel gevallen dit is gebeurd
en welke achterstand is ontstaan
in de afgifte van verklaringen van
geen bezwaar.
Italiaanse wijn
De Italianen, die het gezegde heb
ben "goede wijn, goed bloed",
drinken dezer dagen minder wijn
- en laten het de Amerikanen
goed maken.
In de voorbije zeven jaar is het
wijnverbruik bij de Italianen per
hoofd per jaar gedaald van 113 tot
86 liter, zo bleek in het weekeinde
op een wijncongres in Palermo
op Sicilië.
De uitvoer van Italiaanse wijn naar
Amerika nam tot dusver dit jaar
in vergelijking met dezelfde pe
riodevan 1979 met 30 procent toe.
Volgens het congres ging ongeveer
77 procent van de Italiaanse
wijnexport naar andere lidstaten
van de Europese gemeenschap.
DEN HAAG (ANP) - De vijftig assistent-specialisten die
werkzaam zijn in het Haagse gemeentelijk ziekenhuis
Leyenburg, zijn een actie begonnen tegen het veelvuldig
overwerke dat zij moeten verrichten. De actie is voorna
melijk gericht op het boycotten van administratieve han
delingen.
Uitgangspunt is, dat de belangen
van de patiënten niet mógen
worden geschaad. Dit is zaterdag
door twee woordvoerders van de
assistenten meegedeeld.
In een mededeling die onder het
gehele ziekenhuis personeel is
rondgedeeld, kondigden de as
sistent-specialisten de volgende
acties aan: in de eerste plaats
schorten zij hun mederwerking
op aan het onderzoek dat door het
Centraal Overleg Ziekenhuista
rieven (COZ) jaarlijks wordt ge
houden, en naar aanleiding
waarvan de verpleegtarieven
worden vastgesteldi Ten tweede
staken zij hun medewerking aan
de administratie in verband met
de opnameforrnulieren voor de
ziekenfondsen. In de derde plaats
zullen zij geen wetenschappelij
ke stafpraatjes meer houden of
bijwonen. Ten slotte werken de
assistenten niet meer mee aan de
opleiding van de leerling-ver
pleegkundigen.
De assistenten, die naar eigen zeg
gen gemiddeld zeventig uur per
week werken, zijn afgestudeerde
artsen die in gemiddeld 4.8 jaar
worden opgeleid tot specialist.
Sedert driejaar voeren zij onder
handelingen om een passende
overwerkregeling te krijgen,
overeenkomend met de cao voor
het ziekenhuiswezen. In 1977
hebben zij door een besluit van
staatssecretaris Veder-Smit een
eenmalige cao gekregen, die per
jaar zou worden verlengd. Vol
gens de woordvoerders is daar
nooit iets van terecht gekomen.
Een van de eisen van de assisten
ten is een geldelijke vergoedin-
gover de jaren 1978 en 1979. Het
bedrag dat de gemeente Den
Haag daarvoor op tafel zou moe
ten brengen ligt rond de 1.6 mil
joen gulden. De gemeente heeft
laten weten niet meer dan een
twaalfde van dat bedrag te kun
nen betalen.
Volgens de woordvoerders is het
hen niet in de eerste plaats om
geld te doen. "Wij zijn helemaal
niet ontevreden met het salaris
dat we verdienen (ongeveer
50.000 gulden oer jaar), wij stre
ven voornamelijk naar meer
compensatie in vrije tijd" De as
sistenten zeggen door hun lange
werkweken nauwelijks meer toe
te komen aan studie en weten
schappelijk onderzoek. Hun pri-
vépeven komt dikwijls helemaal
in de verdrukking. "Wij willen
een werkweek van vijftig uur. De
normale veertig plus tien uur als
opleiding. Wat we meer werken
willen we vooral in tijd gecom
penseerd hebben".
In juli hebben de actievoerders ge
sproken met de nieuwe wethou
der van volksgezondheid, Roe
broek. Volgens de woordvoer
ders zegde hij hun toe voor 1 sep
tember met definitieve voorstel
len te zullen komen. Op 5 oktober
hebben de assistenten de wet
houder een ultimatum gesteld,
omdat er feitelijk nog steeds niets
geregeld was. Toen de wethouder
andermaal niet met afgeronde
voorstellen kwam, beslotem de
assistenten tot actie over te gaan.
Bij dt Hollandse Constructie Groep in Leiden zijn de grootste ankers ter
wereld gemaakt. Ze wegen 40 ton en zijn vorige week op transport gezet
naar de kraanschepen "Balder" en "Hermod" in de Noordzee. Met de
2 ankers kuv.nen deze schepen de zwaarste stormen trotseren.
In het magische jaar 2000 kan het kolenverbruik in ons land zijn
opgelopen tot 43 miljoen ton per jaar, bijna het achtvoudige van
nu (5.5 miljoen ton in 1978). Dit hebben de directeuren van de
elektriciteitsbedrijven uitgerekend en medegedeeld in een boek
dat feitenmateriaal aandraagt voor de maatschappelijke discus
sie (het woord 'brede' schijnt nu niet meer van toepassing te
wezen) over kernenergie. Het hangt ervan af of we nog kerncen
trales bijbouwen of niet. *t Ziet er naar uit van niet, maar wie weet
leidt de energiesituatie en dus de economische situatie - met de
zorg om het milieu - ooit. zeg over tien jaar. nog eens tot demon
straties voor kerncentrales in plaats van er tegen. Mij zou het niet
verbazen.
Om de milieuproblemen bij het grootscheeps gebruiken van kolen
mag men zich op voorhand best zorgen maken. Kolen steken wat
dit betreft ongunstig af bij olie en zeker bij aardgas Tien procent
of (veel) meer (dat hangt van de kwaliteit af) bestaat uit onbrand
baar materiaal, as dus. Er zit voorts zwavel in kolen Er komt
trouwens ook radioactiviteit vrij. evenals bij het verbuik van
andere delfstoffen en meer dan bij het opwekken van kernener
gie. Kernenergie is namelijk op zichzelf een heel schoon produkt.
maar met de installaties kan er iets fout gaan en we zitten met het
nog onvoldoende opgeloste probleem van het afval en met de
twijfel het ooit afdoende te kunnen oplossen.
LEIDEN - Leidse veemarkt. Aanvoer
vandaag 1700 dieren, te verdelen in 1186
slachtrunderen en 514 schapen of lam
meren. Prijsnotering slachtrunderen.
Stieren le kw. 7.35-7.95, 2e kw. 6.80-7.25;
vaarzen le kw. 6.75-7.90,2e kw. 6.00-6.70;
koeien le kw. 6.55-7.85. 2e kw. 5.90-6.50.
3e kw. 5.60-5.85; extra kw. dikbillen
8.00-14.00. Schapen: 155-180; lammeren
le kw. 180-205. Toelichtingen: slach
trunderen aanvoer dubbel, handel rede
lijk, prijzen iets stijver; schapen en lam
meren aanvoer dubbel, handel matig,
prijzen iets lager.
LEIDEN - Leidse groenteveiling van
maandag 20 oktober. Aardappelen 0,20;
andijvie 0,70-0,83; snijbonen 6,00-7,20;
stambonen 5,60-6,00; boerenkool
0,59-0,90; rode kool 0,30; groene kool
0,87-0,97; spits kool 0.49-0,56; prei
0,55-0,86; spinazie 1,26-1,46; spruiten A
0,94-0,98; spruiten B 1,25-1,28; spruiten
C 1,05-1,10; spruiten D 0,45-6,92; uien
0,42; witlof 3,20-5,60; bloemkool 1x6
1,95-2,05; 8 st. 1,30; 10 st. 0,90; knolselde
rij 0,30-6,44; sla 0,26-0,60; bleekselderij
0.37-6,40;. bospeen 1,20; peterselie 0,45;
raapstelen 0,22-0,23; selderij 0,20-0.35;
paprika kg 0,70; st. 0,25-0,52.
DEN HAAG (GPD) - De lege plas
tic limonadefissen die nu nog met
miljoenen tegelijk in plastic af
valzakken verdwijnen om ver
volgens te worden losgelaten op
het milieu, zullen waarschijnlijk
binnen een jaar niet langer onze
nationale afvalberg belasten. Dat
komt door de invoering van sta
tiegeld op deze plastic omhulsels.
Vier miljoen van die zogenaamde
PET-flessen (PET staat voor po-
lyetheen tereftalaat) gaan jaar
lijks over de toonbank om na ge
bruik op de vuilnisbelt te belan
den. En dan te weten dat de fa
brikant van de PET-dingen zegt
dat uit tien lege flessen een he
renkostuum kan worden ge
maakt.
Nu zit minister Ginjaar van milieu
niet op een paar honderdduizend
kostuums te wachten. Het gaat er
hem om dat de jaarlijkse afval
stroom van verpakkingsmidde
len in ieder geval niet groter
wordt. Er moet nu al bijna jaar
lijks' een miljoen ton aan afval
(glazen flessen, kunstofverpak-
king, kartonnen dozen, blikken
etc.) worden verwijderd. En als
het aan de fabrikanten van de
kuststofflessen ligt wordt ons
land, net als in de Verenigde Sta
ten, overspoeld met drank uit
plastic. Door de heffing van sta
tiegeld op de flessen wordt be
reikt dat de fles terugkomt bij de
bron, dus bij de fabrikant.
De handel is niet erg gelukkig met
de statiegeldregeling. Coca-Cola
Nederland is bang dat de consu
ment de plastic anderhalve-li-
terfles die het bedrijf voert, zal la
ten liggen omdat de invoering
van statiegeld zo veel extra han
delingen met zich meebrengt dat
de inhoud van de fles automa
tisch duurder moet worden. En
de fles Cola in de anderhalve-li-
terverpakking is nu al (per liter)
duurder dan de vloeistof in de
normale glasfles.
De invoering van statiegeld op
kunststofflessen vormt al gerui
me tijd stof tot discussie. Minister
Ginjaar had de stichting Verpak
king en Milieu (de stem van de
verpakkingsindustrie) min of
meer de opdracht gegeven na te
gaan op welke wijze de afval
stroom van verpakkingsmidde
len kon worden ingedamd. Toen
de stichting volgens Ginjaar te
vaag antwoorde, greep hij zelf in.
Er zou een wettelijke statiegeld
regeling komen. Ginjaar trok zi jn
voornemen vorige week in toen
het bedrijfschap frisdranken be
kend maakte zelf een statiegeld-
verordening te willen maken.
De frisdrankhandel en de verpak
kingsindustrie hebben steeds
geprobeerd de inzameling van
lege plastic flessen op vrijwillige
bais te laten gebeuren. Er zouden
dan naast de glascontainers spe
ciale bakken kunnen komen voor
het plastic. En de consumenten
zouden via advertenties duidelijk
gemaakt moeten worden, dat zij
hun plastic flessen moeten inle
veren. Ginjaar voelde niets voor
die vrijblijvendheid. Want de
gemeenschap zou op die manier
toch met de verwerking van die
berg troep opgezadeld blijven.
En. zo zei de minister, met een
volle container PET-flessen ver
voer je slechts zeer veel lucht.
Meer kolen dus toch maar. Rijst een nieuwe vraag: zijn er genoeg9
De reserves zijn nu (d.w.z. in 1977) 663 miljard ton (ske. steenko-
lenequivalent). Daarvan zullen we tot en met het jaar 2000 103
miljard ton hebben opgesoupeerd, wereldwijd. Rest 560 miljard
ton, dat is bij een gelijkblijvende consumptie en bij gelijkblij
vende voorraden voor tot het jaar 2132. Onder de reserves te
verstaan kolen die met de huidige technologie op economische
wijze zijn te delven.
We mogen aannemen dat de technologie nog verbetert en de eco
nomische verhoudingen veranderen, zodat de technische en
economische winbare reserves zullen toenemen. Want de wereld
heeft nog veel meer kolen. Voor zover we nu (opnieuw in 1977)
weten 10.750 miljard ton. Kolen genoeg voor enige honderden
jaren is geen gewaagde conclusie. En dat bij olievoorraden die
volgens de somberste, overigens aangevochten berekeningen bij
gelijkblijvend gebruik over 25 jaar zullen zijn uitgeput en bij
aardgas dat nog voor 55 jaar voldoende is.
Kolen hebben nog een groot voordeel. Ze zijn beter verdeeld over
de wereld. In ruim 80 landen komen kolenafzettingen voor, zij het
met grote concentraties van de voorraden (technische en econo
misch winbaar dus) in vier landen: de Sowjot-Unie (45 procent),
de VS (24 pet.), China (13 pet) en Australië (6 pet), samen 88
procent. Deze spreiding maakt het ontstaan van een kolenkartel a
la OPEC (de olie is grotendeels in het Midden-Oosten geconcen
treerd) niet onmogelijk, maar wel minder waarschijnlijk. Een
geruststellende gedachte voor een aankomend kolen importe
rend land als het onze.
Het grootste probleem met kolen is het transport en de daarbij
behorende infrastructuur haven- en overslagfaciliteiten. Bij de
Shell, waarvan de gebruikte cijfers stammen, maakt men zich
zorgen dat de nodige investeringen niet op tijd zullen worden
gedaan. De Shell maakt zich bij het zoeken naar en ontwikkelen
van alternatieven voor olie meer zorgen. Zij constateert een nij
pend tekort aan hoog opgeleid personeel. Dat geldt wat kolen
betreft zeker voor ons land. Met het sluiten van de mijnen in
Limburg ebde de belangstelling voor de ontwikkeling van de
kolentechniek weg.
De Shell zelf is al lang geïnteresseerd in kolen als energiebron. De
Nederlandse verkoopmaatschappij van het concern heeft er een
'manager' voor, jhr. A.G. Beelaerts van Blokland, die met bij
stand van technici onlangs de financiële pers informeerde over
het kolenvergassingsproject van Shell met een proefinstallatie in
Harburg bij Hamburg. De kolen behoeven bij de elektrische cen
trales namelijk niet onder de ketels te worden verstookt. Handi
ger en milieuvriendelijker is de kolen eerst in gas om te zetten.
Shell en Krupp Koppers in Essen hebben er sinds 1971 een hoge-
drukvergassingsprocédé voorontwikkeld. Vraag mij niet hoe het
gaat. Ik heb de proeffabriek met een capaciteit van 150 ton steen
kolen per dag ter plekke gezien, maar zo'n samenstelsel van
buizen en nog wat zegt weinig.
Gas was er niet te ruiken en stof niet te zien. Wel steenkool als
grondstof. Het moet ook met bruinkool kunnen. Het gas kan niet
alleen als brandstof worden gebruikt voor bijvoorbeeld een elek
trische centrale maar ook als grondstof voor de chem ische ind us-
trie.
De Shell heeft in deze installatie 60 miljoen DM geïnvesteerd en
spendeert jaarlijkst 20 miljoen mark aan deze proefneming. Er
ging een laboratoriumopstelling in Amsterdam aan vooraf. De
bedoeling is dat in 1984 in Moerdijk een (proefjfabnek start met
een capaciteit van 1000 ton per dag, waarvan het gas wordt gele
verd aan de elektriciteitscentrale in Geertruidenberg. De zaak is
nog niet rond. De Deutsche Shell zoekt nog een vestigingsplaats
aan de Duitse Noordzeekust voor een installatie met gelijke ca
paciteit.
In ons land experimenteert ook de Kema met een kolenvergas-
singstechniek. ontwikkeld door Texaco en afwijkend van het
Shell-Kopper-procedé: De heren van de Shell zijn erg optimis
tisch wat betreft de toekomst van hun systeem. In ieder geval
geven de directeuren van de elektriciteitsbedrijven met hun
verwachting hen hoop op klandizie.
MAANDAG 20 OKTOBER 1980
ACTIEVE
AANDELEN
ier-NDU
■on. Hyp.
N.MB
Ogem Holding
Pakhoed Holding
BINNENLANDSE
AANDELEN
Ant. Verf
Ass. St. R'd
188.00
106.00
159,00
224,00 218.00
142,00
198.00
198.00
65.00
275,00 275,00
299.00
50.20
99.00
130.00
Kon. Ned. Pap. -5,60
KNSM eert.
Krasnap.sky 70,00
125.00
1085.00
Schev. Espl. 1.17 ut
Tilb. Hyp bk
Tw. Kebelf.
BELEGGINGS
INSTITUTEN
GOUD EN ZILVEK
BUITENLANDS
GELD
AMSTERDAM (ANP)- De fondsen
die in open hoeken worden ver
handeld zijn vanmorgen heel be
daard van start gegaan De flauwe
stemming die de Newyorkse
beurs vrijdag tentoon spreidde
aan de ene kant en de tot boven
f2 gestegen dollarkoers aan de
andere zijde hadden niet veel in
vloed, of het moest zyn dat beide
factoren elkaar in evenwicht
hielden
Wel viel de zwakke stemming voor
de banken op onder aanvoering
van de ABN, die f 4 lager opende
op f303. De NMB moest f3 al
staan op f224 en de Amrobank
verloor 6 dubbeltjes op f 63,50
Van de hypotheekbanken zakte
Westland-Utrecht f 1.50 tot f224
en kon FGH een halve gulden
bijboeken op f65,30. Van de in
ternationale aandelen klom Kon
Olie ruim fl tot f196 en wist
Hoogovens 30 cent te winnet op
f 13 70. Akzo worstelde om de
grens van f20, waarop telkens
aanvallen in neerwaartse richting
werden ondernomen.
Tot het middaguur slaagde het
fonds er in de nominale waarde te
behouden. In de bouwsector had
Volker-Stevin geen geluk. De no
tering daalde bijna een daalder
lot even boven de f 35.